WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 listopada 2013 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Ewa Milczarek

Protokolant – sekr. sądowy Sylwia Sawicka

po rozpoznaniu w dniu 7 listopada 2013 r. w Bydgoszczy

na rozprawie

odwołania: E. C.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 21 maja 2013 r., znak: (...)

w sprawie: E. C.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o emeryturę

1)  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonej E. C. prawo do emerytury od dnia (...)r.,

2)  stwierdza, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Na oryginale właściwy podpis.

UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił ubezpieczonej E. C. prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS.

W uzasadnieniu decyzji wskazano, że powódka nie udokumentowała rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą na rzecz którego wykonywała prace przez złożeniem wniosku o emeryturę i nie spełniła warunku posiadania 15 letniego stażu pracy w szczególnych warunkach. Pozwany nie zaliczył powódce okresu pracy w okresie od (...)r. do(...)r., od (...)r. do(...)r., od (...)r. do(...)r., od (...)r. do (...)r. i od (...)r. do(...)r. w Zakładach (...) Zakład nr (...) w K. z uwagi na braki formalne zaświadczenia o pracy w szczególnych warunkach dotyczącego tego okresu zatrudnienia.

W odwołaniu od tej decyzji powódka wniosła o jej zmianę i przyznanie prawa do emerytury z uwagi na to, że przepracowała ponad 15 lat w warunkach szczególnych.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany wniósł o jego oddalenie podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczona E. C. urodzona (...), uczyła się w (...) szkole zawodowej od (...) r. w Zakładach (...) i pracowała na podstawie umowy o naukę zawodu. Po ukończeniu szkoły w zawodzie ślusarza obróbki skrawaniem, następnie zatrudniła się w dniu (...)r. jako monter w D. (...) w Zakładzie nr (...) w K.. Od (...)r. ubezpieczona została przeniesiona do D. (...) na stanowisko obróbki plastyczno wiórowej i od tego momentu pracował jako tłoczarz przy obsłudze prasy, która tłoczyła części rowerowe.. Powódka pracowała w spornych okresach przedzielonych korzystaniem przez nią z urlopów wychowawczych na przemian jako jako tłoczarz, zgrzewacz, na prasach, wiertarkach i gwinciarkach wytłaczając części do rowerów. O tym jakie czynności w danym dniu powódka ma wykonywać decydował mistrz. Powódka pracowała w tym charakterze przy obsłudze wyżej wymienionych urządzeń stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, co najmniej 8 godzin dziennie. Powódka otrzymywała posiłki regeneracyjne i dodatek finansowy za pracę w szczególnych warunkach. Powódka nie korzystała z urlopów bezpłatnych. Razem z powódką pracowali świadkowie I. K., G. L. i B. S. zatrudnione również jako tłoczarze. Ubezpieczona nigdy nie wykonywała prac w postaci bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń oraz prac budowlano-montażowych i budowlano-remontowych na oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie.

dowód: umowa o pracę, angaże i przeszeregowania w aktach osobowych powódki, zeznania świadków I. K. (...), G. L. k.(...) B. S. k.(...), i powódki k.(...), zapis A/V k.(...)

W świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia (...). wydanym przez pracodawcę wskazano, że powódka pracowała w spornych okresach jako tłoczarz, wiertacz i gwinciarz wykonując stale i w pełnym wymiarze prace z wykazu A działu III poz.14 punkt 21 i działu XIV poz.25 poz.1 wymienionych w załączniku nr 1 do zarządzenia Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 30.3.1985 r. W świadectwie pracy z dnia (...)r. wskazano natomiast, że w okresie zatrudnienia powódka pracowała jako monter rowerów, tłoczarz- wiertacz, tłoczarz- gwinciarz, tłoczarz.

dowód: świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach, świadectwo pracy w aktach osobowych. (...)r.

dowód: wniosek w aktach rentowych powódki.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dokumentów w aktach osobowych powódki oraz w jej aktach rentowych , których prawdziwości strony nie kwestionowały oraz zeznań świadków, bowiem były one zgodnie spójne, wzajemnie się uzupełniały z zeznaniami powódki i znajdowały potwierdzenie w dokumentach zgromadzonych w aktach sprawy. Świadkowie pracowali razem z powódką, stąd ich zeznania stanowiły miarodajny dla ustalenia stanu faktycznego w sprawie dowód. Zeznania powódki, jako zgodne z zeznaniami świadków i znajdujące potwierdzenie w zebranych w sprawie dowodach z dokumentów, również zasługiwały na wiarę.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, zdaniem Sądu Okręgowego, w sposób niebudzący wątpliwości, że powódka w spornych okresach od (...)r. do (...)r., od(...)r. do (...)r., od (...)r. do (...)r., od (...)r. do (...)r. i od (...)r. do(...)r. w Zakładach (...) Zakład nr (...) w K. wykonywała pracę w szczególnych warunkach wymienioną w dziale III pkt. 14 wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z 8.02.1983r. w sprawie w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Pozycja 14 cyt załącznika A do prac w szczególnych warunkach zalicza prace przy obsłudze pieców grzewczych, młotów, pras, kuźniarek, walcarek obręczy i kół, walcarek gwintów i wierteł, ręcznej obróbce na gorąco oraz regeneracji oprzyrządowania kuźniczego. Pozycja 14 cyt załącznika A do prac w szczególnych warunkach zalicza natomiast nabijanie na gorąco obręczy na beczki metalowe oraz gięcie prętów przy produkcji łańcuchów

Sąd dokonał następnie oceny ustalonego stanu faktycznego w kontekście przepisów art.184 i 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Zgodnie z treścią art. 184. ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku ubezpieczonym urodzonym po dniu (...)r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32-34, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego oraz rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem.( art. 184 ust. 2)

Zgodnie z treścią art.32 ust. 1 cytowanej wyżej ustawy -ubezpieczonym urodzonym przed dniem (...)r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 ( 65 lat dla mężczyzn, 60 lat dla kobiet.) W myśl ustępu 2 art.32 cytowanej ustawy dla celów ustalenia uprawnień, o których mowa w ustępie 1, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Przepisy rozporządzenia wykonawczego Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r, które nadal zachowały swoją moc na warunkach określonych w art. 32 ust. 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, mają zastosowanie do wszystkich pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Zgodnie z § 2 tego rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku, a okresy te stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Niemniej jednak należy wskazać, iż w przypadku, gdy zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczeń potwierdzających okresy wykonywania pracy w szczególnych warunkach z przyczyn od siebie niezależnych, art. 472 i 473 k.p.c. umożliwiają ustalenie tych okoliczności w drodze postępowania odwoławczego przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z powołanymi przepisami w postępowaniu w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych każdy fakt mający wpływ na prawo do świadczenia lub jego wysokość może być dowodzony wszelkimi środkami, które sąd uzna za pożądane, a ich dopuszczenie za celowe. Zaliczenie nieudokumentowanych, spornych okresów pracy w szczególnych warunkach do stażu pracy uprawniającego do wcześniejszej emerytury wymaga dowodów niebudzących wątpliwości, spójnych i precyzyjnych. Nie ulega wątpliwości, że w postępowaniu o świadczenie emerytalno-rentowe dopuszczalne jest – jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w uchwale z 27 maja 1985 r. (III UZP 5/85, LEX nr14635) – przeprowadzenie przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych dowodu z zeznań świadków na okoliczność zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, jeżeli zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczenia zakładu pracy z powodu jego likwidacji lub zniszczenia dokumentów dotyczących zatrudnienia.

Okres pracy w warunkach szczególnych można również ustalić w postępowaniu sądowym na podstawie akt osobowych pracownika.

W myśl § 4 ust.1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Skoro postępowanie dowodowe potwierdziło fakt pracy powódki w spornym okresie w szczególnych warunkach o których mowa w dziale III pkt.14 załącznika A do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r., w okresie od (...)r. do (...)r., od (...)r. do (...)r., od (...)r. do(...)r., od (...)r. do(...)r. i od (...) r. do(...)r. w Zakładach (...) Zakład nr (...) w K. to okres ten przekracza 15 letni okres wymagany przepisem art.184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS do uzyskania prawa do emerytury w obniżonym wieku. Organ rentowy nie kwestionował spełnienia przez powódkę pozostałych warunków uzyskania prawa do emerytury, powódka w toku postępowania wykazała, że rozwiązała stosunek pracy z dotychczasowym pracodawcą i dlatego, biorąc pod uwagę fakt, że powódka osiągnęła wymagany wiek (...)., Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ^{( 14)}§2 k.p.c. zmienił zaskarżona decyzję i orzekł jak w punkcie 1 wyroku.

Na zasadzie art. 118 ust 1 a ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS Sąd Okręgowy orzekł o braku odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji z uwagi na braki formalne świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach, których usunięcie wymagało przeprowadzenia postępowania dowodowego przed Sądem.

SSO Ewa Milczarek