UZASADNIENIE

SĄD USTALIŁ NASTĘPUJĄCY STAN FAKTYCZNY:

R. M. i D. M. w dniu 19 czerwca 1993 r. zawarli związek małżeński, z którego posiadają dwie córki- J. M. w wieku 15 lat oraz E. M. w wieku 22 lat. Od 2003 r. małżonkowie zaczęli prowadzić działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej, działając pod firmą: (...) S.C. R. M. D. M.”. Oprócz tego, małżonkowie prowadzili dodatkowo jednoosobowe działalności gospodarcze: R. M. posługiwał się nazwą: „ Firma Produkcyjno – Handlowo - Usługowa (...)”, natomiast D. M. działała jako : (...).

- wyjaśnienia R. M. (k. 82, k. 93-94 k. 28 w zw. z k. 30v)

- zeznania D. M. (k. 32 , k. 93 – 94, k. 22 w zw. z k. 32v)

- odpis wyroku w sprawie o sygn. akt IC 707/07 (k. 32 zbioru A)

Ponadto R. M. ma siostrę B. M., która z dniem 05 sierpnia 2014 r. otworzyła działalność gospodarczą działając pod firmą (...), zajmującą się przygotowywaniem terenów pod budowę.

- zeznania B. M. (k. 33, k. 23 – 24 w zw. z k. 33)

Wyrokiem z dnia 26 listopada 2007 r. w sprawie o sygn. akt IC 707/07 Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim orzekł separację małżonków R. M. i D. M. z winy R. M., ograniczając mu władzę rodzicielską nad małoletnimi dziećmi stron. Ponadto wobec R. M. zasądzono alimenty w kwocie 1.200 zł miesięcznie na rzecz córki J. M. oraz w kwocie 1.500 zł miesięcznie na rzecz córki E. M. płatnych do rąk ich matki D. M..

- odpis wyroku w sprawie o sygn. akt IC 707/07 (k. 32 zbioru A)

Jako że R. M. nie wypłacał zasądzonych od niego alimentów D. M. działając jako ustawowy przedstawiciel ich wspólnych małoletnich dzieci zwróciła się w 2009 r. do Komornika przy Sądzie Rejonowym w Radomsku J. R. z wnioskiem o wszczęcie egzekucji. Komornik J. R. zarejestrował sprawę pod numerem Kmp 75/09 i zaczął prowadzić postępowanie egzekucyjne.

- zeznania R. B. (k. 31, k.26 – 27 w zw. z k. 31 v)

- zeznania D. M. (k. 32 , k. 93 – 94, k. 22 w zw. z k. 32v)

Jednocześnie, w 2009 r. w Sądzie Rejonowym w Radomsku toczyła się sprawa z wniosku D. M. o podział majątku wspólnego jej oraz jej męża. Postanowieniem z dnia 26 lutego 2009 r. w sprawie o sygn. I Ns 377/08 Sąd Rejonowy w Radomsku zabezpieczył postępowanie w ten sposób, że zakazał R. M. sprzedaży przedmiotów objętych tych postępowaniem, w tym między innymi pojazdów technologicznych zarejestrowanych na spółkę cywilną (...) : wozidła K. HA 270-3 serii (...), wozidła marki T. (...) nr (...) oraz wozidła marki T. (...) nr (...) aż do prawomocnego zakończenia postępowania.

- kserokopia odpisu postanowienia z dnia 26.02.2009 r. w sprawie I Ns 377/08

- zeznania D. M. (k. 32 , k. 93 – 94, k. 22 w zw. z k. 32v)

W dniu 20 lipca 2009 r. D. M., z uwagi na brak porozumienia ze swoim mężem uniemożliwiający współpracę gospodarczą, wypowiedziała mu swoje udziały w spółce cywilnej (...) ze skutkiem na dzień 31 lipca 2009 r.

- zeznania D. M. (k. 32 , k. 93 – 94, k. 22 w zw. z k. 32v)

- wypowiedzenie udziału w spółce cywilnej z dnia 20.07.2009 r. (k. 74)

W dniu 31 lipca 2009 r. (to jest w ostatnim dniu przed wystąpieniem D. M. ze spółki (...) zgodnie ze złożonym przez nią wypowiedzeniem udziałów) D. M. podjęła kroki zmierzające do podzielenia z mężem pojazdów technologicznych zarejestrowanych na spółkę cywilną (...). W tym celu wystawiła między innymi fakturę VAT nr (...) r., która dokumentowała sprzedaż wozidła przegubowego K. HA-270 na rzecz przedsiębiorstwa jej męża (...) za kwotę 1,22 zł (inne maszyny także zostały w ten sposób „przydzielone” albo do przedsiębiorstwa (...), albo do przedsiębiorstwa (...)). Początkowo R. M. nie chciał zgodzić się na zakup wozidła K. Ha – 270-3, jednak ostatecznie zaakceptował wystawioną fakturę i ją zaksięgował. D. M. nie wystawiła natomiast żadnej faktury której przedmiotem byłoby wozidło marki T. (...) nr (...) albo wozidło marki T. (...) nr (...).

- zeznania D. M. (k. 32 , k. 93 – 94, k. 22 w zw. z k. 32v)

- wyjaśnienia R. M. (k. 82, k. 93-94 k. 28 w zw. z k. 30v)

- zeznania B. M. (k. 33, k. 23 – 24 w zw. z k. 33)

- kserokopia faktury VAT nr (...) r.(k. 73)

Dwa w/w wozidła przegubowe marki T. były użytkowane przez R. M. na podstawie umowy leasingu. Ostatecznie R. M. nabył ich własność w 2010 r.

- wyjaśnienia R. M. (k. 82, k. 93-94 k. 28 w zw. z k. 30v)

W dniu 30 czerwca 2012 r. R. M. sprzedał w punkcie złomu w miejscowości K. prowadzonym przez W. Ł. między innymi wozidło K. HA-270. Za cały sprzedany złom (na który składały się również inne pojazdy, takie jak koparko – spycharka oraz kombajn do buraków, kombajn do kukurydzy oraz kombajn zbożowy) R. M. uzyskał kwotę 15.428,40 zł netto.

- zeznania W. Ł. (k. 32v – 33, k. 25 w zw. z k. 33)

- wyjaśnienia R. M. (k. 82, k. 93-94 k. 28 w zw. z k. 30v)

- kserokopia faktury VAT nr (...) (k.2)

W dniu 13 sierpnia 2014 r., na posesji nr (...) w D., pracownik kancelarii komorniczej J. R.- aplikant komorniczy R. B. wraz z aplikantem komorniczym S. M. oraz asesorem komorniczym P. N. przeprowadzali w obecności dłużnika – R. M.- czynności egzekucyjne w sprawie Kmp 75/09 w postaci zajęcia należących do niego ruchomości. Dokonano zajęcia dwóch wozideł przegubowych marki T. (...) o serii (...) oraz serii (...), pojazdu T. (...) oraz pojazdu C. (...). Ruchomości oszacowano w porozumieniu z dłużnikiem, po czym pozostawiono je pod jego nadzorem.

- zeznania R. B. (k. 31, k.26 – 27 w zw. z k. 31 v)

- protokół zajęcia ruchomości z dnia 13.08.2014 r. (k. 11 zbioru A)

Z racji tego, że sytuacja finansowa R. M. od czasu orzeczenia separacji z żoną stale się pogarszała (w ramach egzekucji komorniczych, zajęto m.in. należąca do R. M. nieruchomość gruntową zabudowaną domem jednorodzinnym w D.), często korzystał on z pomocy swojej siostry B. M. – która pożyczała mu różne kwoty, które nie zawsze jej oddawał. W ramach rozliczeń z siostrą, R. M. w dniu 10 grudnia 2014 r. sprzedał jej wozidło przegubowe T. T. 30 serii nr (...) ustalając kwotę 43.050 złotych brutto. Kolejno w dniu 12 grudnia 2014 r., między w/w doszło do sprzedaży wozidła marki T. (...) nr (...) przy ustaleniu kwoty 40.590 zł brutto. B. M. nie zapłaciła jednak fizycznie wymienionych kwot swojemu bratu, postrzegając zawarte transakcje jako „odbiór swojej wierzytelności”. Działania R. M. miały przy tym samym na celu uniknięcie prowadzonej przeciwko niemu egzekucji komorniczej Kmp 75/09 i uniemożliwienie swoim wierzycielom zaspokojenia się z przedmiotowych maszyn budowlanych. Oskarżony za zgodą swojej siostry dalej nadto korzystał z w/w wozideł T., którymi wykonywał prace na terenie żwirowni w miejscowości (...) gm. K..

- wyjaśnienia R. M. (k. 82, k. 93-94 k. 28 w zw. z k. 30v)

- zeznania D. M. (k. 32 , k. 93 – 94, k. 22 w zw. z k. 32v)

- zeznania B. M. (k. 33, k. 23 – 24 w zw. z k. 33)

- kserokopia faktury VAT nr (...) (k. 3 zbioru A)

- kserokopia faktury VAT nr (...) (k. 4 zbioru A)

- operat szacunkowy (k. 23 zbioru A)

W ramach dalszego postępowania egzekucyjnego Kmp 75/09 D. M. zwróciła się do komornika sądowego o zajęcie maszyn budowlanych należących do dłużnika, w tym dwóch wozideł marki T. o nr serii (...) oraz (...). W dniu 11 lutego 2015 r. pracownicy kancelarii komorniczej J. R. – asesor komorniczy K. R. oraz aplikant komorniczy R. B. pojawili się na terenie żwirowni w (...), gmina K., gdzie dokonali zajęcia ruchomości : wozidła marki T. (...) nr (...), wozidła marki T. (...) serii nr (...), a ponadto wozidła przegubowego marki V. (...), nr prod. (...). Obecny na terenie pracownik poinformował R. B. i K. R., że w tym miejscu R. M. wykonuje prace budowlane. Pojazdy zostały oznaczone znakami zajęcia, po czym dłużnik został następnie korespondencyjnie poinformowany o dokonanych zajęciach. W odpowiedzi na informację o zajęciu, R. M. przedstawił w kancelarii komorniczej faktury VAT nr (...) dokumentujące sprzedaż dwóch wozideł marki (...).

- zeznania R. B. (k. 31, k.26 – 27 w zw. z k. 31 v)

- protokół zajęcia ruchomości z dnia 11.02.2015 r. (k. 11 zbioru A)

- wniosek do komornika (k. 6 zbioru A)

W dniu 10 kwietnia 2015 r. B. M. sprzedała M. N. prowadzącemu firmę (...) wozidło marki T. (...) nr (...) za kwotę 61.500 zł brutto. Drugie z wozideł marki T. wciąż pozostaje na terenie żwirowni w R.

- zeznania B. M. (k. 33, k. 23 – 24 w zw. z k. 33)

- kserokopia faktury VAT nr (...) (k. 5 zbioru A)

R. M. ma 50 lat, legitymuje się wykształceniem podstawowym, pozostaje w seperacji, jest rolnikiem, obecnie nie pracuje, posiada dwie córki w wieku 15 i 22 lat.

R. M. był uprzednio karany wyrokami:;

1. Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 22.08.2007 r. w sprawie II K 338/07 za przestępstwo z art. 207 § 1 kk i art. 157 § 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk na karę 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 3 lat, dozór kuratora sądowego w tym czasie oraz obowiązek poddania się terapii psychologicznej i obowiązek opuszczenia mieszkania;

2. Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 12.06.2009 r. w sprawie VI K 153/09 za przestępstwa z art. 207 § 1 kk i art. 157 § 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk oraz art. 190 § 1 kk na karę łączną 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 4 lat, dozór kuratora sądowego w tym czasie oraz karę grzywny w ilości 50 stawek dziennych po 10 zł każda stawka;

3. Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 09.02.2010 r. w sprawie VI K 234/09 za przestępstwo z art. 288 § 1 kk na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 4 lat oraz karę grzywny w ilości 80 stawek dziennych po 10 zł każda stawka;

4. Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 12.08.2011 r. w sprawie VI K 61/11 za 12 przestępstw z art. 224 § 1 kk na karę łączną 4 miesięcy pozbawienia wolności oraz zadośćuczynienie w kwocie 300 zł na rzecz pokrzywdzonego;

5. Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 16.10.2013 r. w sprawie VI K 390/13 za przestępstwo z art. 178a § 1 kk na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 2 lat, karę grzywny w ilości 50 stawek dziennych po 30 zł każda stawka oraz zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w R. lądowym na okres 2 lat;

6. Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 22.06.2015 r. w sprawie VI K 78/15 za przestępstwo z art. 244 kk na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 4 lat, karę grzywny w ilości 100 stawek dziennych po 15 zł każda stawka;

7. Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 26.11.2015 r. w sprawie VI K 357/15 za przestępstwa z art. 284 § 2 kk i art. 178a § 4 kk na karę łączną 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności;

- dane z K. (k. 36 – 39 zbioru A)

R. M. nie przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów. Składając wyjaśnienia w toku postępowania przygotowawczego potwierdził, że sprzedał maszyny firmy (...) swoje siostrze B. M.. Składając wyjaśnienia przed Sądem wskazał, że jego zdaniem wymienione w akcie oskarżenia maszyny nie były w żaden sposób zabezpieczone, gdyż postanowienie Sądu Rejonowego z 2009 r. było według niego niezgodne z prawem, a spółka cywilna „nie jest majątkiem wspólnym”. Oskarżony zaznaczył że przedmiotowe maszyny kupił od firmy (...) na dowód czego przedstawił fakturę VAT dokumentującą sprzedaż pojazdu marki K.. Na rozprawie w dniu 09 listopada 2016 r. oskarżony doprecyzował, że wozidła marki T. były przedmiotem umowy leasingu, jednak w 2010 r. wykupił przedmiotowe maszyny od leasingodawcy i stał się ich właścicielem.

- wyjaśnienia R. M. (k. 82, k. 93-94 k. 28 w zw. z k. 30v)

SĄD DOKONAŁ NASTĘPUJĄCEJ OCENY DOWODÓW:

Zgromadzony w sprawie nieosobowy materiał dowodowy w postaci: kserokopii faktur VAT, wniosku do komornika z dnia 29.07.2014 r., protokołu z dnia 30.07.2014 r., protokołów zajęcia ruchomości, zawiadomienia dłużnika o zajęciu ruchomości, postanowienia z dnia 26.02.2009 r. opinii uzupełniającej z dnia 15.10.2014 r., informacji Starostwa Powiatowego w R. z dnia 09.01.2014 r., operatu szacunkowy, odpisu wyroku w sprawie o sygn. akt IC 707/07, wypowiedzenia udziałów w spółce, informacji z K. nie był w toku postępowania podważany i Sąd nie znalazł żadnych podstaw, by kwestionować jego wiarygodność. Sąd uznał także wiarygodność kserokopii faktury VAT nr (...), dokumentującej sprzedaż wozidła K. załączonej przez oskarżonego w toku rozprawy głównej. Podczas uzupełniającego przesłuchania D. M. w charakterze świadka, żona oskarżonego potwierdziła autentyczność okazanej kserokopii faktury i przyznała, że złożyła swój podpis na oryginalnym dokumencie.

Dokonując oceny osobowych źródeł dowodowych Sąd uznał za wiarygodne w całości wyjaśnienia oskarżonego, który szczerze i spontanicznie przyznał, że sprzedał maszyny T. wymienione w akcie oskarżenia swojej siostrze B. M., natomiast wozidło K. sprzedał w punkcie złomu w K.. R. M. przedstawił przy tym historię przedmiotowych maszyn wskazując, że nabył wozidło K. od spółki cywilnej (...), natomiast wozidła T. przejął na własność w 2010 r. od leasingodawcy. Stanowisko oskarżonego zostało przy tym uwiarygodnione przez jego żonę, która potwierdziła fakt, że jej mąż po zakończeniu leasingu przejął maszyny T. oraz przyznała, że wystawiła fakturę sprzedaży wozidła K., chcąc w ten sposób podzielić majątek spółki cywilnej. Wyjaśnienia oskarżonego są przy tym konsekwentne w toku całego postępowania oraz znajdują potwierdzenie w innych źródłach dowodowych, w tym przede wszystkim w zeznaniach świadków: B. M., D. M. i W. Ł., a także w kserokopiach faktur VAT, dokumentujących sprzedaże maszyn. Z kolei zajęte przez oskarżonego stanowisko, iż postanowienie Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 26.02.2009 r. w przedmiocie zabezpieczenia postępowania o podział majątku wspólnego zostało wydane niezgodnie z prawem, a przez to przedmiotowe maszyny nie były jego zdaniem w żaden sposób zabezpieczone, należy ocenić jako całkowicie nietrafioną linię obrony wynikającą z nieznajomości zasad prawa cywilnego zarówno materialnego jak i procesowego. Ponadto zdaniem Sądu oskarżony R. M. „przemilczał” jaki był jego główny i rzeczywisty cel sprzedaży pojazdów T. swojej siostrze B. M. – to jest chęć uniemożliwienia swoim wierzycielom skierowania egzekucji do przedmiotowych maszyn, co również należy uznać za przyjętą przez niego taktykę obrony. Motywacja oskarżonego staje się jednak czytelna, jeżeli weźmie się pod uwagę, że sprzedaż rzeczy nastąpiła na rzecz bliskiej dla niego i zaufanej osoby. Nie można przy tym zapominać, że B. M. nie zapłaciła bratu fizycznie żadnych środków pieniężnych i umożliwiła mu dalsze korzystanie z maszyn. Nie bez znaczenia pozostaje również fakt, że oskarżony był świadomy prowadzonej wobec niego egzekucji i zagrożenia skierowania jej również co do przedmiotowych wozideł marki T. (R. M. był przecież obecny na czynnościach komorniczych prowadzonych w D. w dniu 13 sierpnia 2014 r. podczas których dokonano zajęcia innych jego pojazdów).

Za wiarygodne w całości Sąd uznał także zeznania oskarżycielki posiłkowej D. M., która szczegółowo zrelacjonowała swoje działania podjęte w celu wyegzekwowania od męża należnych alimentów. Bez żadnego wahania wskazała, że jej mąż w celu uniknięcia egzekucji komorniczej usunął ze swojego majątku wartościowe maszyny budowlane, na dowód czego przedstawiła odpowiednie faktury. Ponadto oskarżycielka posiłkowa szczerze przyznała, że okazany jej na rozprawie w dniu 09 listopada 2016 r. dokument stanowi kserokopię autentycznej faktury VAT opatrzonej jej prawdziwym podpisem. Podczas składania uzupełniających zeznań oskarżycielka posiłkowa popadła jednak w pewnym momencie w sprzeczność, gdyż wskazała, iż jej zdaniem w świetle okazanej kserokopii faktury, jej mąż R. M. nie uzyskał wcale własności pojazdu K., bo czeka na rozstrzygnięcie Sądu cywilnego w tym przedmiocie, ale jednocześnie stwierdziła, że „musieli rozdzielić majątek w spółce aby nie brnąć w długi podatkowe” , że „nastąpiła sprzedaż tego wozidła” i „nie wiadomo jaka byłaby decyzja Sądu cywilnego odnośnie tego wozidła”. W ocenie Sądu wskazane sprzeczności i chwiejne stanowisko D. M. w zakresie sprzedaży pojazdu K. wynika po pierwsze z niedostatecznego zrozumienia przez nią na czym polega instytucja sprzedaży rzeczy, a po drugie z chęci wzmocnienia linii oskarżenia i doprowadzenia do skazania jej męża. Niemniej jednak asekuracyjne twierdzenia oskarżycielki posiłkowej odnosiły się raczej co do jej ocen aniżeli co do znanych jej faktów. D. M. wypowiedziała się natomiast w sposób kategoryczny i spontaniczny co do następujących zdarzeń: że wystawiła okazaną jej fakturę VAT, że jej mąż początkowo nie chciał się z nią porozumieć co do sposobu podzielenia się z maszynami należącymi do spółki i wreszcie, że jej mąż ostatecznie zaksięgował wystawioną fakturę.

Podobnie za wiarygodne w całości Sąd uznał zeznania siostry oskarżonego – B. M., która potwierdziła, że kupiła od R. M. dwa wozy T., jednak w ramach rozliczeń za udzieloną mu pomoc nie przekazała mu fizycznie żadnej kwoty pieniężnej. B. M. przedstawiła ponadto pokrótce historię działalności gospodarczej brata i potwierdziła, że pozostaje on w separacji. Depozycje tego świadka znajdują potwierdzenie w fakturach VAT dokumentujących sprzedaż maszyn budowlanych oraz są zbieżne z zeznaniami R. M. oraz R. B.. Zeznania siostry oskarżonego cechują również spontaniczność, stanowczość i niezmienność w toku całego postępowania.

Jako najbardziej obiektywne i zasługujące na pełny przymiot wiarygodności Sąd uznał zeznania R. B. oraz W. Ł.. Wskazani świadkowie są bowiem osobami całkowicie postronnymi dla oskarżonego i oskarżycielki posiłkowej i nie mają żadnego interesu w tym by wspierać stanowisko którejkolwiek ze stron. Świadek R. B. szczegółowo zrelacjonował tok egzekucji w sprawie Kmp 75/09. Jego depozycje znajdują potwierdzenie w protokołach z czynności egzekucyjnych, oraz w zeznaniach D. M., B. M. i wyjaśnieniach R. M.. W. Ł. szczerze przyznała, że nie zna R. M., jednak nie wykluczyła, że mogła od niego nabyć złom w postaci pojazdu K.. Zeznania w/w osób nie były w toku postępowania podważane i Sąd również nie znalazł żadnych podstaw by kwestionować ich wiarygodność.

SĄD ZWAŻYŁ, CO NASTĘPUJE:

Odnośnie czynu I::

Biorąc pod uwagę poczynione ustalenia i dokonując oceny zgromadzonego materiału dowodowego w powyższy sposób Sąd nie uznał za udowodnione, aby oskarżony R. M. w dniu 30 czerwca 2012 r. w D. przywłaszczył sobie powierzoną zabezpieczoną postanowieniem Sądu Rejonowego w Radomsku sygn. I Ns 377/08 z dnia 26 lutego 2009 r. w sprawie o podział majątku wspólnego rzecz w postaci wozidła K. HA 270-3 serii (...) 30.000 zł w ten sposób, że sprzedał ją firmie (...)-met B. W. Ł. działając powyższym czynem na szkodę żony D. M..

Zarzucane oskarżonemu przestępstwo z art. 284 § 2 kk polega na przywłaszczeniu sobie powierzonej rzeczy ruchomej.

Przedmiotem przestępstwa z art. 284 § 2 kk jest rzecz ruchoma stanowiącą cudzą własność, przy czym w judykaturze i w doktrynie wypracowano stanowisko, według którego przestępstwa przywłaszczenia może dopuścić się także współwłaściciel rzeczy, na skutek zadysponowania przedmiotem współwłasności bez wiedzy i zgody pozostałych współwłaścicieli (tak: Dąbrowska-Kardas, Małgorzata Kardas Piotr w: Kodeks karny, komentarz pod red. Andrzeja Zolla, część szczególna, Tom III. Komentarz do art. 284 kk, wyd. IV, opublikowano: WK2016, dostęp: Lex/el. 2016, podobnie: Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 30 kwietnia 2015 r. w sprawie II AKa 62/15, Lex 1745770, dostęp Lex/el 2016r.).

Tymczasem w ocenie Sądu przedmiot czynu zarzucanego oskarżonemu – wozidło K. HA 270-3 – w chwili sprzedaży rzeczy na złom, stanowiło wyłączną własność oskarżonego. Sąd uznał albowiem, że R. M. skutecznie nabył przedmiotowy pojazd od spółki cywilnej (...).

W pierwszej kolejności należy mieć albowiem na uwadze, że R. M. wylegitymował się kserokopią faktury z dnia 31 lipca 2009 r. której przedmiotem była sprzedaż W. K. Ha-270 firmie prowadzonej przez R. M. – to jest (...), na której widnieje podpis osoby upoważnionej do wystawienia faktury – D. M.. Podczas uzupełniającego przesłuchania oskarżycielki posiłkowej D. M. po odebraniu od niej przyrzeczenia potwierdziła autentyczność jej podpisu i opisała jak wyglądał proces podziału maszyn spółki cywilnej (...). W ocenie Sądu, z relacji oskarżycielki posiłkowej wynika, że pomiędzy nią a R. M. doszło ostatecznie do wzajemnego porozumienia się w tym przedmiocie, po czym oskarżony zdecydował się zaksięgować fakturę sprzedaży wozidła. W toku rozprawy głównej zarówno oskarżony w składanych wyjaśnieniach, jak i oskarżycielka posiłkowa podczas uzupełniającego przesłuchania zgodnie potwierdzili, że „nastąpiła sprzedaż rzeczy” (k. 93) i że R. M. „kupił te rzeczy od własnej żony” (k. 82v). W tym miejscu warto również wskazać na konsekwentną postawę oskarżonego, który już od momentu przesłuchania w toku postępowania przygotowawczego stanowczo twierdził, że stał się właścicielem pojazdu K. (k. 28). D. M. dodatkowo zaznaczyła, że konieczność podzielenia się pojazdami pojawiła się ze względów podatkowych. Równocześnie z jej depozycji wynika, że podział pojazdów był rzeczą pilną i nie można było z nim poczekać do prawomocnego zakończenia postępowania sądowego w tym przedmiocie. Na fakt, że pomiędzy oskarżonym, a oskarżycielką posiłkowa doszło do faktycznego porozumienia dotyczącego maszyn należących do spółki (...) wskazują również zeznania B. M., która w toku dochodzenia zeznała, iż D. M. i R. M. „z tego co wie to chyba się podzielili pojazdami i maszynami, ale nie zna żadnych szczegółów” (k. 23 v).

Zdaniem Sądu w przedmiotowej sprawie nie bez znaczenia pozostaje także fakt, że inicjatorką podziału maszyn należących do firmy (...), w tym sprzedaży przedmiotowego wozidła K. firmie (...), była właśnie D. M. i to oskarżycielce posiłkowej głównie zależało na tym, aby uregulować tą materię i doprowadzić do szybkiego i skutecznego podziału pojazdów poza postępowaniem sądowym. W ocenie Sądu tym bardziej nie można oskarżonemu czynić zarzutu z powodu sprzedaży wozidła K., po tym kiedy zaksięgował fakturę wystawioną przez jego żonę i zaczął traktować przedmiotową maszynę jako swoją wyłączną własność.

Należy również zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 8 § 1 kpk sądu karnego nie wiążą rozstrzygnięcia innych sądów albo organów i samodzielnie rozstrzyga on zagadnienia faktyczne i prawne (wyjątkiem są prawomocne rozstrzygnięcia sądu kształtujące prawo lub stosunek prawny). Tym samym kserokopia nieprawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 26.02.2015 r. w sprawie I Ns 377/08 załączona do akt postępowania przez oskarżycielkę posiłkową nie jest per se wystarczającym dowodem na to, że przedmiotowe wozidło w dniu 30.06.2012 r. wchodziło w skład majątku wspólnego oskarżonego i oskarżycielki posiłkowej i nie może uzasadniać odpowiedzialności karnej oskarżonego. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, na który złożyły się również depozycje oskarżycielki posiłkowej, doprowadził Sąd karny do przeciwnego wniosku .

Reasumując, zarzucany oskarżonemu czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego, a więc postępując w oparciu o art. 414 § 1 kpk w zw. z art. 17 § 1 pkt 2 kpk, Sąd uniewinnił R. M. od popełnienia zarzuconego mu czynu I z aktu oskarżenia.

Odnośnie czynu II oraz III:

Mając na uwadze poczynione ustalenia faktyczne i dokonując oceny dowodów jak w powyższy sposób Sąd natomiast uznał za udowodnione, że R. M.:

1. w dniu 10 grudnia 2014 r. w celu udaremnienia postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika przy Sądzie Rejonowym w Radomsku J. R. za numerem Kmp 75/09 uszczuplił zaspokojenie swoich wierzycieli D. M. i E. M. w ten sposób, że zbył zagrożony zajęciem składnik mienia w postaci wozidła marki T. (...) nr (...) z 2001r. w ten sposób, że sprzedał je swojej siostrze B. M. prowadzącej firmę (...) za kwotę 43.050 zł brutto, przy czym nie otrzymał od niej pieniędzy za sprzedaż w/w maszynę i nadal ją użytkował,

2. w dniu 12 grudnia 2014 r. w celu udaremnienia postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika przy Sądzie Rejonowym w Radomsku J. R. za numerem Kmp 75/09 uszczuplił zaspokojenie swoich wierzycieli D. M. i E. M. w ten sposób, że zbył zagrożony zajęciem składnik mienia w postaci wozidła marki T. (...) nr (...) z 2001r. w ten sposób, że sprzedał je swojej siostrze B. M. prowadzącej firmę (...) za kwotę 40.590 zł brutto, przy czym nie otrzymał od niej pieniędzy za sprzedaż w/w maszynę i nadal ją użytkował.

Dokonując karnoprawnej oceny zachowań oskarżonego Sąd podzielił zapatrywania Prokuratora, iż działania R. M. wyczerpały dyspozycję art. 300 § 2 kk. Nie wychodząc poza granice aktu oskarżenia Sąd zmienił opisy czynów zarzucanych oskarżonemu, uszczegóławiając okoliczności sprzedaży maszyn tak by opis czynu precyzyjniej oddawał jego istotę oraz prawidłowo oddawał wypełnienie przez oskarżonego znamiona czynu zabronionego.

Zgodnie z art. 300 § 2 kk, kto, w celu udaremnienia wykonania orzeczenia sądu lub innego organu państwowego, udaremnia lub uszczupla zaspokojenie swojego wierzyciela przez to, że usuwa, ukrywa, zbywa, darowuje, niszczy, rzeczywiście lub pozornie obciąża albo uszkadza składniki swojego majątku zajęte lub zagrożone zajęciem, bądź usuwa znaki zajęcia, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Przedmiotem ochrony są interesy majątkowe wierzyciela przed działaniami dłużnika udaremniającymi lub uszczuplającymi zaspokojenie jego roszczeń majątkowych, a ponadto ponadindywidualny interes społeczny w postaci przestrzegania zasad uczciwości i rzetelności w sprawach majątkowych, w szczególności w obrocie gospodarczym. Przestępstwo udaremnienia egzekucji polega na podejmowaniu przez dłużnika opisanych w nim działań w stosunku do składników jego majątku, które objęte zostały postępowaniem egzekucyjnym prowadzonym na podstawie orzeczenia sądu lub innego organu państwowego (egzekucja administracyjna), albo zajętych formalnym aktem zabezpieczającym, a nawet „zagrożonych zajęciem” ( Marek Andrzej, Kodeks karny. Komentarz, wyd. V, opublikowano: LEX 2010, dostęp: LEX/el 2016).

„Zbycie składnika majątku” to w rozumieniu przepisów art. 300 kk każda zdziałana odpłatnie czynność rozporządzająca dłużnika. Obojętne są przy tym sposób i forma zbywania przez dłużnika składników swojego majątku. Może to być każda skuteczna (albo stwarzająca pozór skutecznej) czynność rozporządzająca, zdziałana pod tytułem odpłatnym, np. umowa sprzedaży rzeczy oznaczonej co do tożsamości, przelew wierzytelności lub przeniesienie praw z weksla, przeniesienie posiadania rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku w wykonaniu umowy sprzedaży. Słowem, każda czynność wywierająca skutek rzeczowy (albo stwarzająca pozór, że taki skutek wywiera - tak: Jarosław Majewski w: Kodeks karny komentarz pod red. Andrzeja Zolla,. Część szczególna. Tom III. Komentarz do art. 300 k.k., wyd. IV, opublikowano: WK2016, dostęp: Lex 2016).

„Przestępstwo określone w tym przepisie ma charakter materialny, jego dokonanie bowiem wymaga udaremnienia lub uszczuplenia zaspokojenia swego wierzyciela” ( tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18.10.1999 r., sygn. II KKN 230/99, opubl. Orz. Prok. i Pr. 2000, nr 2, poz. 8).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy stwierdzić należy, że R. M. swym zachowaniem polegającym na sprzedaniu swojej siostrze B. M. prowadzącej firmę (...) dwa wozidła marki T., w sytuacji w której wobec niego prowadzona była przez komornika sądowego J. R. egzekucja komornicza za numerem Kmp 75/09, wypełnił znamiona przedmiotowe przestępstwa z art. 300 § 2 kk. W rozpoznawanej sprawie R. M. ani razu nie zanegował faktu sprzedaży pojazdów marki T.. Oskarżony w dniach 10 oraz 12 grudnia 2014 r. musiał ponadto zdawać sobie sprawę z tego, że jest dłużnikiem w ramach toczonej przeciwko niemu egzekucji oraz że organ egzekucyjny poszukuje wartościowych składników jego majątku. Należy bowiem podkreślić, że w dniu 13 sierpnia 2014 – to jest na 4 miesiące przed sprzedażą pojazdów T. – na nieruchomości oskarżonego w D. pracownicy kancelarii komorniczej dokonali zajęcia ruchomości dłużnika – maszyn budowlanych oraz innych pojazdów (k. 11), przy której obecny był R. M.. Oskarżony miał więc uzasadnione powody by podejrzewać, że organ egzekucyjny w przyszłości będzie się starał znaleźć i zająć kolejne wartościowe maszyny. W celu uniknięcia egzekucji R. M. podjął decyzję o sprzedaży zagrożonych zajęciem pojazdów swojej siostrze – B. M.. Kierunkowy zamiar oskarzonego, który działał głównie w celu udaremnienia egzekucji, jest łatwy do wychwycenia. Sprzedaż nastąpiła bowiem na rzecz osoby najbliższej dla oskarżonego, której ufał i która w przeszłości udzielała mu pomocy w różnych formach. Pomimo formalnej sprzedaży pojazdów R. M. nie zapłacił swojej siostrze żadnej kwoty pieniężnej i miał możliwość dalszego wykorzystywania sprzedanych pojazdów do swoich prac. W praktyce dokonana pomiędzy oskarżonym a jego siostrą transakcja nie wpłynęła więc na sposób użytkowania pojazdów, które w dalszym ciągu znajdowały się we faktycznym władaniu R. M.. Zasady logicznego rozumowania i doświadczenie życiowe wskazują więc, że głównym i rzeczywistym celem dokonanej sprzedaży pojazdów marki T., była właśnie chęć uniknięcia egzekucji komorniczej, dokonana poprzez formalne uszczuplenie majątku dłużnika, przy jednoczesnym pozostawieniu mu możliwości swobodnego korzystania z rzeczy. Tym sposobem oskarżony wypełnił znamiona przedmiotowe oraz podmiotowe przestępstwa z art. 300 § 2 kk. Nie ma przy tym żadnego znaczenia, kiedy oskarżony przejął od leasingodawcy pojazdy marki T.. Z. oskarżony jak i oskarżycielka posiłkowa zajęli bowiem zgodne stanowisko, że oskarżony w momencie sprzedaży rzeczy był ich właścicielem, a informacja kiedy oskarżony uzyskał prawo własności pojazdów jest dla niniejszej sprawy zupełnie irrelewantna.

R. M. nie dał posłuchu normom prawnym, mimo iż miał taką możliwość. W niniejszej sprawie brak jest okoliczności wyłączających winę oskarżonego w rozumieniu kodeksu karnego, a stopień społecznej szkodliwości czynów, których się dopuścił, jest większy niż znikomy.

Sąd stoi na stanowisku, że stopnie zarówno zawinienia, jak i społecznej szkodliwości czynów popełnionych przez R. M. są przeciętne. Na taką ocenę wpływają zdaniem Sądu następujące okoliczności:

⚫: relatywnie wysoka wartość zbytych przedmiotów majątków;
⚫: działanie w celu uszczuplenia zaspokojenia wierzyciela alimentacyjnego;
⚫: działanie z zamiarem bezpośrednim przemyślanym ( dolus praemeditatus).

Wymierzając kary R. M. Sąd miał na względzie dyrektywy zawarte w art. 53 kk - w szczególności znaczny stopień zawinienia i przeciętny stopień społecznej szkodliwości przypisanych mu czynów, które są zagrożone pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

W ocenie Sądu orzeczone wobec oskarżonej kary:

⚫: za czyn II, w wymiarze 6 miesięcy pozbawienia wolności,
⚫: za czyn III, w wymiarze 6 miesięcy pozbawienia wolności,

spełnią swe cele w zakresie zarówno prewencji indywidualnej, uświadamiając mu wagę naruszonych przez niego norm prawnych oraz godny potępienia sposób działania, jak i adekwatne będą z punktu widzenia społecznego poczucia sprawiedliwości w aspekcie tzw. prewencji generalnej.

Na niekorzyść R. M. Sąd poczytał: działanie umyślne z zamiarem bezpośrednim, relatywnie wysoką wartość zbytych przedmiotów, działanie w celu uszczuplenia wierzyciela alimentacyjnego oraz uprzednią karalność oskarżonego.

Do okoliczności łagodzących Sąd zaliczył jedynie złożenie przez oskarżonego szczerych wyjaśnień (chociaż oskarżony nie przyznał się do winy i przemilczał jaki był jego rzeczywisty i główny cel przeprowadzonej transakcji sprzedaży rzeczy) oraz to, iż ma na utrzymaniu małoletnie dziecko.

Wymierzone oskarżonemu kary pozbawienia wolności orzeczone za zbiegające się przestępstwa Sąd połączył i na podstawie art. 85 kk i art. 86 § 1 kk wymierzył mu karę łączną 10 miesięcy pozbawienia wolności, stosując przy tym zasadę asperacji, a jaka kara łączna została wymierzona pośrednia wartość w możliwych ramach decyzyjnych (tj. w granicach od najwyższej z kar podlegających łączeniu wynoszącej 6 miesięcy pozbawienia wolności do ich sumy, czyli 1 roku pozbawienia wolności).

W przekonaniu Sądu wykonanie orzeczonej wobec R. M. kary pozbawienia wolności nie jest konieczne dla osiągnięcia jej celów. Sąd stanął albowiem na stanowisku, iż pomimo uprzedniej karalności nie powróci on na drogę przestępstwa. Zdaniem Sądu można przyjmować, że świadomy grożącej mu kary nie popełni on ponownie czynu sprzecznego z prawem. Z tego względu Sąd doszedł do przekonania, że wystarczające dla wychowania sprawcy i odstręczenia go od wchodzenia w konflikty z prawem w przyszłości będzie warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności na okres 4 lat próby. Nie bez znaczenia dla takiego przekonania Sądu jest także i to, że przypisane oskarżonemu zachowania były elementem jego konfliktu z pokrzywdzoną, który to konflikt winien definitywnie ustać z chwilą zakończenia postępowań sądowych w sprawach cywilnych.

Dokonując karnoprawnej oceny zachowania oskarżonego Sąd stanął na stanowisku, że ustawa obowiązująca w chwili popełnienia przez oskarżonego zarzucanych mu czynów jest dla niego względniejsza od tej obowiązującej w czasie orzekania. Zgodnie z art. 69 § 1 kk w brzmieniu sprzed 01.07.2015 r. Sąd mógł bowiem warunkowo zawiesić wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności nie przekraczającej 2 lat, kary ograniczenia wolności lub grzywny orzeczonej jako kara samoistna, jeżeli było to wystarczające dla osiągnięcia wobec sprawcy celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. W aktualnym brzmieniu art. 69 § 1 Sąd może natomiast warunkowo zawiesić wykonanie kary pozbawienia wolności orzeczonej w wymiarze nieprzekraczającym roku, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa nie był skazany na karę pozbawienia wolności i jest to wystarczające dla osiągnięcia wobec niego celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. W porównaniu do brzmienia poprzednio obowiązującej ustawy, obecna możliwość skorzystania przez Sąd z instytucji zawieszenia wykonania kary została więc ograniczona tylko co do kary pozbawienia wolności orzeczonej w wymiarze nieprzekraczającym 1 roku (wcześniej 2 lata), a ponadto skorzystanie z tej instytucji jest niemożliwe, jeżeli sprawca przestępstwa w chwili popełnienia czynu był już skazany na karę pozbawienia wolności. Mając więc na uwadze fakt, iż oskarżony R. M., w chwili popełnienia zarzucanego mu czynu, skazany był wyrokami Sądu Rejonowego w Radomsku w sprawach II K 338/07; VI K 153/09; VI K 234/09; VI K 61/11; VI K 390/13 na kary pozbawienia wolności, na gruncie obecnie obowiązującej ustawy wykluczone byłoby zastosowanie wobec niego omawianego środka probacyjnego. Z przedstawionych powodów zasadne więc było zastosowanie poprzednio obowiązującej ustawy jako względniejszej dla sprawcy. Tym samym konieczne stało się powołanie przepisu art. 4 § 1 kk w punktach 4 i 5 sentencji wyroku, to jest w rozstrzygnięciach o karze łącznej i zastosowaniu instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary.

Sąd nie uwzględnił wniosku oskarżycielki posiłkowej o którym mowa w art. 46 § 1 kk i nie orzekł wobec oskarżonego obowiązku naprawienia szkody. Na rozprawie w dniu 21 września 2016 r. oskarżycielka posiłkowa poinformowała bowiem Sąd, że obecnie toczy się sprawa cywilna obejmująca swym przedmiotem wzajemne roszczenia stron. Zgodnie natomiast z art. 415 § 1 zdanie 2 kpk nawiązki na rzecz pokrzywdzonego, obowiązku naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę nie orzeka się, jeżeli roszczenie wynikające z popełnienia przestępstwa jest przedmiotem innego postępowania albo o roszczeniu tym prawomocnie orzeczono.

Na podstawie art. 618 § 1 pkt 11 kpk Sąd zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adwokata P. B. - obrońcy z urzędu oskarżonego R. M. - kwotę 1.446,48 zł brutto tytułem nieopłaconej obrony udzielonej oskarżonemu z urzędu, ustalając jej wartość na podstawie § 4 ust. 1, § 17 ust. 1 pkt 1, § 17 ust. 2 pkt 3, § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U z 2015 r. poz. 1801) w zw. z § 22 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U.2016.1714).

Na podstawie art. 624 § 1 kpk, Sąd zwolnił oskarżonego R. M. od kosztów sądowych ustalając, iż poniesie je Skarb Państwa uznając, iż jego sytuacja majątkowa i osobista uniemożliwiają ich poniesienie bez znacznego uszczerbku finansowego dla siebie.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE