Sygn. akt III K 47/17
Dnia 22 sierpnia 2017 roku
Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w III Wydziale Karnym w składzie:
Przewodniczący Sędzia SO Sławomir Cyniak
Protokolant p.o. stażysty Lena Błaszczyńska
w obecności Prokuratora Lucjana Nowakowskiego
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 sierpnia 2017 roku
sprawy
R. D.
syna W. i K. z domu K.
urodzonego (...) w Z.
skazanego prawomocnymi wyrokami:
I. Sądu Okręgowego w Ł. z dnia 23 grudnia 2003 roku, w sprawie o sygnaturze akt (...) , za czyn z art. 299§5 kk w zw. z art. 65§1 kk, popełniony w dniu 30 marca 2001 roku, na kary 2 lat pozbawienia wolności i 100 stawek dziennych grzywny po 500 złotych;
II. Sądu Okręgowego w Ł. z dnia 14 lipca 2006 roku, w sprawie o sygnaturze akt (...) , za czyny z art. 258§1 kk, art. 42 ust. 1 i 3, art. 43 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 1997r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 kk i art. 65 kk, popełnione od sierpnia 1997r. do 15 marca 2001 roku, na kary łączne 7 lat pozbawienia wolności i 100 stawek dziennych grzywny po 500 złotych;
III. Wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego w Ł. z dnia 24 stycznia 2008 roku, w sprawie o sygnaturze akt (...) , obejmującym kary pozbawienia wolności i grzywny orzeczone w wyrokach opisanych w pkt. I i II na kary łączne 7 lat pozbawienia wolności i 100 stawek dziennych grzywny po 500 złotych, kary zostały wykonane;
IV. Sądu Okręgowego w Ł. z dnia 30 marca 2015 roku, w sprawie o sygnaturze akt (...) , za czyn z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 kk w zw. z art. 4§1 kk, popełniony od czerwca 2000 roku do 15 marca 2001 roku, na kary 2 lat pozbawienia wolności i 200 stawek dziennych grzywny po 100 złotych, na poczet kary pozbawienia wolności zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od 23 lutego 2011 roku do dnia 20 maja 2011 roku, kary nie zostały wykonane;
V. Sądu Okręgowego w P.z dnia 25 stycznia 2016 roku w sprawie o sygnaturze akt (...), za czyn z art. 18§3 kk, art.13§1 kk, art. 280§1 kk, art. 50 ustawy z dnia 24 kwietnia 1997r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11§2 kk i art. 4§1 kk oraz z art. 18§3 kk, art. 280§1 kk, art. 50 ustawy z dnia 24 kwietnia 1997r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11§2 kk i art. 4§1 kk, popełnione do dnia 9 lutego 2001 roku i w dniu 9 lutego 2001 roku, na karę łączną 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, na poczet kary zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od 26 września 2011 roku godz. 7:55 do dnia 17 kwietnia 2013 roku, kara nie została wykonana
w przedmiocie wydania wyroku łącznego
1. na podstawie art. 85 § 1 i 2 kk, art. 86 § 1 kk karę pozbawienia wolności orzeczoną w wyroku opisanym w punkcie IV oraz karę łączną pozbawienia wolności orzeczoną w wyroku opisanym w punkcie V niniejszego wyroku łączy i wymierza R. D. karę łączną 4 (cztery) lata i 6 (sześć) miesięcy pozbawienia wolności;
2. ustala, że w pozostałym zakresie wyroki opisane w punktach IV I V podlegają odrębnemu wykonaniu;
3. na podstawie art.577 kpk zalicza R. D. na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności okresy pozbawienia wolności od 26 kwietnia 2011 roku do dnia 20 maja 2011 roku i od dnia 26 września 2011 roku godz. 7:55 do dnia 26 kwietnia 2013 roku;
4. na podstawie art. 572 kpk, w odniesieniu do wyroków opisanych w punktach I, II, III postępowanie co do wydania wyroku łącznego umarza;
5. koszty postępowania związane z wydaniem wyroku łącznego przejmuje na rachunek Skarbu Państwa.
Sygn. akt III K 47/17
R. D. został skazany prawomocnymi wyrokami:
I. Sądu Okręgowego w Ł.z dnia 23 grudnia 2003 roku, w sprawie o sygnaturze akt (...), za czyn z art. 299§5 kk w zw. z art. 65§1 kk, popełniony w dniu 30 marca 2001 roku, na kary 2 lat pozbawienia wolności i 100 stawek dziennych grzywny po 500 złotych,
II. Sądu Okręgowego w Ł.z dnia 14 lipca 2006 roku, w sprawie o sygnaturze akt (...), za czyny z art. 258§1 kk, art. 42 ust. 1 i 3, art. 43 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 1997r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 kk i art. 65 kk, popełnione od sierpnia 1997 roku do 15 marca 2001 roku, na kary łączne 7 lat pozbawienia wolności i 100 stawek dziennych grzywny po 500 złotych,
III. Sądu Okręgowego w Ł. z dnia 30 marca 2015 roku, w sprawie o sygnaturze akt (...), za czyn z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 kk w zw. z art. 4§1 kk, popełniony od czerwca 2000 roku do 15 marca 2001 roku, na kary 2 lat pozbawienia wolności i 200 stawek dziennych grzywny po 100 złotych, na poczet kary pozbawienia wolności zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od 23 lutego 2011 roku do dnia 20 maja 2011 roku, kary nie zostały wykonane,
IV. Sądu Okręgowego w P. z dnia 25 stycznia 2016 roku w sprawie o sygnaturze akt (...) , za czyny z art. 18§3 kk, art.13§1 kk, art. 280§1 kk, art. 50 ustawy z dnia 24 kwietnia 1997r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11§2 kk i art. 4§1 kk oraz z art. 18§3 kk, art. 280§1 kk, art. 50 ustawy z dnia 24 kwietnia 1997r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11§2 kk i art. 4§1 kk, popełnione do dnia 9 lutego 2001 roku 9 i w dniu 9 lutego 2001 roku, na karę łączną 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, na poczet kary zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od 26 września 2011 roku godz. 7:55 do dnia 17 kwietnia 2013 roku, kara nie została wykonana.
(dane o karalności k. 9-11,odpisy wyroków k. 15-46, 47-50, 56-87, 88-90, 95-115, 116-117)
Wyroki wymienione w pkt. 1 i 2 zostały objęte wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego w Ł. z dnia 24 stycznia 2008 roku, w sprawie o sygnaturze akt (...), w którym wymierzono kary łączne 7 lat pozbawienia wolności i 100 stawek dziennych grzywny po 500 złotych, kary zostały wykonane;
(dane o karalności k. 9-11, odpis wyroku Sądu Okręgowego w Ł. k. 119, informacja o wykonaniu kary k. 120)
Skazany R. D. obecnie odbywa karę 2 lat pozbawienia wolności orzeczoną w sprawie (...). W miejscu zamieszkania skazany posiada dobra opinię. Natomiast zachowanie w trakcie odbywania kary pozbawienia wolności należy ocenić jako przeciętne. Nie był karany i nagradzany. Nie uczestniczy w systemie przepustkowym. W środowisku współosadzonych funkcjonuje bezkonfliktowo, w stosunku do przełożonych jest regulaminowy. Nie przejawia skłonności do dominacji czy posługiwania się przemocą. Skazany jest uczestnikiem podkultury więziennej, silnie identyfikuje się z panującymi w niej zasadami. Prezentuje bezkrytyczny stosunek do popełnionych przestępstw. Karę wykonuje w systemie zwykłym, nie jest zatrudniony w jednostce penitencjarnej i nie przejawia zainteresowania w tym przedmiocie. Kontakt utrzymuje z żoną, synem i rodzicami.
(opinia o skazanym k. 91-93)
W złożonym wniosku obrońca wnosił o wydanie wyroku łącznego obejmującego kary pozbawienia wolności orzeczone w dwóch sprawach o sygn. akt (...) i (...).
(wniosek k. 2-3)
Zgodnie z art. 569§1 kpk wyrok łączny wydaje się w przypadku spełnienia przesłanek do orzeczenia kary łącznej w stosunku do osoby, którą prawomocnie skazano lub wobec, której orzeczono karę łączną wyrokami różnych sądów.
Na wstępie wskazać należy, iż wyroki skazujące zostały wydane pod rządami różnych przepisów kodeksu karnego i kodeksu postępowania karnego, mianowicie obowiązujących zarówno przed, jak i po dniu 1 lipca 2015r., a zatem – po wejściu w życie przepisów nowelizujących powyższe kodeksy, w tym m.in. w części dotyczącej zasad orzekania kary łącznej.
Zgodnie z art.19 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015r. o zmianie ustawy kodeks karny i niektórych innych ustaw ( Dz. U z 2015r. poz. 396), zawierającym regułę intertemporalną, przepisów rozdziału IX kodeksu karnego w znowelizowanym brzmieniu nie stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych przed dniem 1 lipca 2015r., chyba, że zachodzi potrzeba orzeczenia kary łącznej w związku z prawomocnym skazaniem po dniu wejścia w życie omawianych zmian.
W niniejszej sprawie konfiguracja skazań wskazuje, że R. D. skazany został czterema wyrokami jednostkowymi, z których dwa wydane zostały po dniu 1 lipca 2015r. (wyrok w sprawie(...) wobec R. D. uprawomocnił się z dniem 04.11.2016r.). Sąd Okręgowy podzielił stanowisko obrońcy, że analiza sprawy przemawia za zastosowaniem przepisów obowiązujących od dnia 01.07.2015r., czemu nie sprzeciwia się reguła intertemporalna zawarta w art. 4 § 1 kk, zgodnie z którą gdy w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia przestępstwa, należy stosować ustawę nową, chyba że ustawa obowiązująca poprzednio była względniejsza dla sprawcy.
Podkreślić należy, iż Sąd winien każdorazowo rozważyć „względność” ustaw przy porównaniu stanu normatywnego z daty orzekania w przedmiocie wydania wyroku łącznego oraz stanu normatywnego z czasu popełnienia każdego z przestępstw wchodzących w skład zbiegu (por. wyrok SN z dnia 09 stycznia 2015 IV KK 224/14). Zasada intertemporalności, przy wydawaniu wyroków łącznych winna skutkować w pierwszej kolejności rozważeniem przez orzekający sąd, która z konkurencyjnych ustaw w danym układzie procesowym jest względniejsza dla sprawcy ubiegającego się o wydanie wyroku łącznego. Sąd uznaje jednocześnie za zasadny prezentowany w orzecznictwie pogląd, iż pod pojęciem „ustawa” w rozumieniu art. 4§1 kk należy rozumieć nie konkretny akt prawny, ale cały obowiązujący w danym czasie porządek prawny. Ocena względności ustaw dokonana w ramach stosowania art. 4§1 kk nie może ograniczać się do prostego zestawienia wysokości sankcji zawartych w porównywanych przepisach, lecz wymaga analizy wszystkich prawnokarnych skutków wynikających dla oskarżonego z zastosowania ustawy nowej albo obowiązującej poprzednio (por. wyrok SN z dnia 25 czerwca 2014r., II KK 139/14, wyrok SA Katowice z dnia 18-03-2014 II AKa 384/13).
Pierwsze zapadłe dwa wyroki, opisane w pkt. 1 i 2 zostały objęte wyrokiem łącznym w sprawie (...), zaś wymierzone w nich kary skazany już odbył.
Mając to na uwadze oraz wskazane powyżej rozważania, Sąd nie zastosował reguły z art. 4§1 kk.
Przechodząc do kwestii związanych z zasadami wymiaru kary łącznej, należy zaznaczyć, że żaden z dowodów przeprowadzonych na rozprawie głównej, w szczególności w postaci odpisów załączonych do akt wyroków z informacjami o odbyciu kar, danych o karalności, opinii o skazanym, nie był kwestionowany przez żadną ze stron. Sąd także nie miał żadnych wątpliwości co do ich rzetelności i wiarygodności.
Warunki orzeczenia kary łącznej zostały określone w art. 85§1 i 2 kk, zgodnie z którym orzeka się ją wówczas gdy sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu, zaś podstawą orzeczenia kary łącznej są wymierzone i podlegające wykonaniu.
Orzekając karę łączną Sąd miał na uwadze wymierzone kary w poszczególnych wyrokach, ilość popełnionych przez skazanego czynów, ich czasookres, jak również postawę skazanego, jego wiek, warunki osobiste. Skazany jest osobą w średnim wieku, posiada właściwe relacje z najbliższą rodziną, za czym przemawiają utrzymywane kontakty z żoną, synem i rodzicami. Wzięto pod uwagę znaczny okres jaki upłynął od popełnienia przypisanych czynów. Sąd uwzględnił opinię z jednostki penitencjarnej, która wskazywała zarówno na prawidłowe elementy zachowania skazanego, jak i niekorzystne. Do tych pierwszych należy zaliczyć bezkonfliktowe funkcjonowanie wśród współosadzonych, właściwą postawę wobec funkcjonariuszy służby więziennej, nie przejawianie skłonności do dominacji czy też posługiwania się przemocą. Negatywnie należy ocenić silną więź z podkulturą więzienną, brak krytycznego podejścia do popełnionych przestępstw i zainteresowania w zatrudnieniu.
Czyny przypisane skazanemu w obu wyrokach częściowo wykazują bliskie więzi przedmiotowo – podmiotowe, odnosząc się do przestępstw z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. W sprawie (...)czyny dotyczyły ponadto przestępstw rozboju, wystąpiła ich bliskość czasowa.
Granice, w jakich Sąd Okręgowy mógł kształtować wymiar kary łącznej, zawarte były pomiędzy dwiema wartościami od 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności do 5 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności.
Ważąc powyższe okoliczności Sąd zastosował częściową kumulację i wymierzył karę łączną w wymiarze 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności.
Zdaniem Sądu wymierzona kara łączna powinna spełnić swoje cele zarówno zapobiegawcze i wychowawcze wobec skazanego R. D., jak w zakresie prawidłowego kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.
Jednocześnie na podstawie art. 577 kpk Sąd zaliczył skazanemu na poczet orzeczonej kary łącznej okresy pozbawienia wolności od 26 kwietnia 2011 roku do dnia 20 maja 2011 roku i od dnia 26 września 2011 roku godz. 7:55 do dnia 17 kwietnia 2013 roku. W tym przypadku Sąd uwzględnił zaliczenia dokonane w wydanych wyrokach po ich weryfikacji z informacją o faktycznym okresie pozbawienia wolności w sprawie zawartą do opinii Aresztu Śledczego w Ł.. Z tej informacji wynikało, że R. D. w sprawie (...)był faktycznie pozbawiony wolności w okresie od 26 kwietnia 2011 roku do dnia 20 maja 2011r.
Na podstawie art. 572 kpk Sąd umorzył postępowanie co do wydania wyroku łącznego w zakresie pozostałych wyroków skazujących.
Koszty postępowania związanego z wydaniem wyroku łącznego Sąd przejął na rachunek Skarbu Państwa mając na uwadze sytuację majątkową skazanego.