POSTANOWIENIE

Dnia 22 sierpnia 2017 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący	SSA Roman Sugier (spr.)
Sędziowie	SA Zofia Kawińska-Szwed SA Elżbieta Karpeta

po rozpoznaniu w dniu 22 sierpnia 2017 r. w Katowicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa		R. M.
przeciwko	Gazecie (...)

o zapłatę

na skutek zażalenia powoda na postanowienie Sądu Okręgowego w Katowicach

z dnia 2 marca 2017 r., sygn. akt II C 705/16

prostując w zaskarżonym postanowieniu omyłkę co do orzeczenia przedmiotu postępowania w ten sposób, że nie jest to sprawa „o ochronę dóbr osobistych lecz „o zapłatę”

p o s t a n a w i a :

oddalić zażalenie.

SSA Elżbieta Karpeta SSA Roman Sugier SSA Zofia Kawińska-Szwed

Sygn. akt I ACz 805/17

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 2 marca 2017 r. Sąd Okręgowy w Katowicach odrzucił pozew powoda skierowany przeciwko Gazecie (...). W uzasadnieniu postanowienia podano, że tak określona strona pozwana nie ma zdolności sądowej i jest to brak nieusuwalny. Jednocześnie Sąd pouczył powoda, że odpowiedzialność cywilną za naruszenie prawa spowodowane opublikowaniem materiału procesowego ponoszą autor publikacji, redaktor lub wydawca.

Jako podstawę prawną rozstrzygnięcia Sąd wskazał przepisy art. 70 i 71 kpc oraz przepis art. 199 § 1 pkt 3 kpc.

Postanowienie to zostało zaskarżone zażaleniem przez powoda, który wnosił w nim o ustanowienie pełnomocnika z urzędu.

Skarżący podniósł, że od 2014 r. jest pozbawiony wolności co uniemożliwia mu samodzielne prowadzenie procesu.

Zdaniem powoda wcześniejsza odmowa ustanowienia pełnomocnika z urzędu świadczy o stronniczości sądu.

Postanowieniem z dnia 5 maja 2017 r. Sąd pierwszej instancji odrzucił wniosek powoda o ustanowienie pełnomocnika z urzędu.

Sąd Apelacyjny w Katowicach zważył co następuje:

Zażalenie powoda nie jest zasadne.

Z akt sprawy wynika, że powód wystąpił z powództwem o zapłatę kwoty 100.000 złotych przeciwko pozwanym określonym jako Gazeta (...) i (...) podając, że w publikacji prasowej zawartej w Gazecie (...) narusza jego dobra osobiste.

Wniosek powoda o ustanowienie pełnomocnika z urzędu w tej sprawie został oddalony orzeczeniem referendarza. Oddalono też skargę powoda na to orzeczenie z uzasadnieniem, że powód posiada dostateczne umiejętności do samodzielnego prowadzenia procesu.

Po wezwaniu do usunięcia braków formalnych pozwu przez wskazanie danych personalnych i adresu(...) pozwanej gazety powód pismem procesowym z 15 stycznia 2017 r. (k. 51) ponowił wniosek o ustanowenie pełnomocnika z urzędu powołując się na nowe okoliczności. Podał, że bez pomocy profesjonalnego pełnomocnika nie jest w stanie usunąć braków pozwu, gdyż ze względu na pozbawienie wolności nie ma dostępu do dokumentów ani też może korzystać z internetu. Wniosek ten odrzucono postanowieniem z dnia 3 lutego 2017 r., zarządzeniem z dnia 3 lutego 2017 r. zarządzono zwrot pozwu co do (...) Gazety (...) a zaskarżonym postanowieniem odrzucono pozew w stosunku do Gazety (...).

Przepis art. 117 ² § 2 kpc stanowi, że ponowny wniosek o ustanowenie adwokata lub radcy prawnego, oparty na tych samych okolicznościach podlega odrzuceniu. Na postanowienie o odrzuceniu wniosku nie przysługuje zażalenie.

Treść zażalenia powoda na postanowienie z dnia 2 marca 2017 r. wskazuje na to, że kwestionuje on stanowisko Sądu Okręgowego co do braku potrzeby ustanowienia dla skarżącego pełnomocnika z urzędu.

Z przepisu art. 380 kpc wynika, że Sąd drugiej instancji, na wniosek strony, rozpoznaje również te postanowienia Sądu pierwszej instancji, które nie podlegały zaskarżeniu w drodze zażalenia, a miały wpływ na rozstrzygnięcie sprawy.

W ocenie Sądu Apelacyjnego zasadne są zarzuty powoda, że bezzasadnie odrzucono jego wnioski o ustanowienie pełnomocnika z urzędu.

Na etapie uzupełnienia braków formalnych pozwu dotyczących danych personalnych i adresu pozwanego (...) Gazety (...) do samodzielnego prowadzenia sprawy niewystarczające było posiadanie przez powoda pewnego rozeznania w prawie oraz wiedzą o tym kogo i z jakich przyczyn chce poznać. Trafnie skarżący podniósł, że pomoc pełnomocnika jest mu niezbędna ze względu na to, że z powodu pozbawienia wolności i braku dostępu do dokumentów czy internetu nie jest w stanie samodzielnie ustalić kto jest redaktorem Gazety (...). Były to nowe okoliczności, które sprzeciwiały się odrzuceniu wniosku.

Mimo to zażalenie nie może być uwzględnione. Zasadność zarzutów co do postanowień odrzucających kolejne wnioski powoda o ustanowienie pełnomocnika z urzędu mogłaby być uwzględniona gdyby miało to wpływ na zasadność zażalenia o odrzuceniu pozwu przeciwko Gazecie (...).

Tak nie jest. Określenie w ten sposób jednego z pozwanych oznacza, że pozwano czasopismo o określonym tytule. Gazeta nie może być stroną postępowania sądowego.

Zgodnie z wywodami zawartymi w motywach zaskarżonego postanowienia status taki w okolicznościach sprawy może mieć wydawca, osoba odpowiedzialna za publikację lub jej autor. Nawet w przypadku ustanowienia dla powoda pełnomocnika z urzędu brak zdolności sądowej Gazety (...) nie mógłby być usunięty. Zaskarżone postanowienie odpowiada więc prawu.

Dlatego Sąd Apelacyjny na mocy art. 385 kpc w związku z art. 397 § 2 kpc oddalił zażalenie jako bezzasadne.

Mimo, że roszczenie powoda oparte jest na twierdzeniu, że doszło do naruszenia jego dóbr osobistych powód w pozwie w istocie nie domaga się ich ochrony a jedynie zapłaty określonej kwoty pieniężnej co nie jest pojęciem tożsamym w zakresie przedmiotu sprawy.

Dlatego Sąd Apelacyjny na mocy art. 350 § 1 kpc sprostował z urzędu oczywistą omyłkę co do tego czego dotyczy postępowanie sądowe.

SSA Elżbieta Karpeta SSA Roman Sugier SSA Zofia Kawińska-Szwed