UZASADNIENIE

Powodowie : M. N. i A. N. w pozwie skierowanym przeciwko pozwanemu (...) S.A. Oddziałowi w T. domagali się zasądzenia od pozwanego należności za bezumowne korzystanie z ich nieruchomości stanowiącej działkę nr (...) , na której stoi słup Nn typ A- owy i przechodzą linie napowietrzne Nn 0,4 KV .

W uzasadnieniu swego żądania powodowie wskazali , że to, że na ich działce stoi słup Nn typ A- owy i przechodzą linie napowietrzne Nn 0,4 KV jest szkodliwe dla ich zdrowia i nie mogą właściwie zagospodarować swej działki. Działka ma 300 m ² wraz z domem mieszkalnym i domkiem gospodarczym. Duży słup psuje architekturę ogrodu i przez to wartość ich działki jest niższa.

W piśmie z dnia 30 maja 2014 r. powodowie sprecyzowali , że domagają się zapłaty jednorazowego odszkodowania w kwocie 50 000,00 zł.

Pozwany (...) S.A. z siedzibą w G. w odpowiedzi na pozew wskazał , że w pozwie z dnia 30 maja 2014 r. powodowie domagają się odszkodowania jednorazowego w wysokości 50 000,00 zł za użytkowanie ich działki, na której posadowione są urządzenia elektroenergetyczne. Pozwany wskazał , że z lakonicznego uzasadnienia pozwu nie wynika o jaką konkretnie działkę chodzi i wniósł o zobowiązanie powodów do sprecyzowania w pozwie o jaką nieruchomość chodzi (w jakiej miejscowości jest położona, pod jakim numerem jest oznaczona w ewidencji gruntów oraz wskazanie numeru księgi wieczystej, która jest dla niej prowadzona), gdyż z uwagi na brak takiej informacji, pozwany nie jest w stanie ustosunkować się do twierdzeń powodów zawartych w pozwie.

Z daleko idącej ostrożności procesowej, pozwany podniósł iż z dokumentów załączonych do pozwu wynika, iż powodowie nie mają legitymacji procesowej czynnej do występowania w przedmiotowej sprawie. Nadto pozwany wskazał , że po sprecyzowaniu pozwu przez powodów rozważy podniesienie zarzutu zasiedzenia w odpowiedzi na pozew.

Pełnomocnik powodów w piśmie procesowym z dnia 22 maja 2015 r. ostatecznie sprecyzowała żądanie powodów wskazując , że powodowie wnoszą o zasądzenie od pozwanego (...) S. A z siedzibą w G. : kwoty 20.000 zł tytułem odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości należącej do powodów obejmującej działkę nr (...) o powierzchni 300 m ² położoną w U. przy ulicy (...) i kwoty 30.000 zł tytułem rekompensaty za utrudnienia w korzystaniu z w/w działki oraz tytułem obniżenia wartości nieruchomości oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego z tytułu udzielenia pomocy prawnej powodom z urzędu.

W uzasadnieniu żądania pełnomocnik powodów wskazał , że podniesiony przez pozwanego zarzutu braku legitymacji procesowej czynnej powodów do występowania w sprawie jest bezzasadny, gdyż na podstawie sporządzonego przed notariuszem J. P. aktu notarialnego z dnia 22.04.2013 r. - umowy sprzedaży - powodowie stali się właścicielami działki (...) (obecnie 701) oraz współwłaścicielami działki (...) (obecnie 704). Z uwagi na brak w akcie notarialnym zapisu dotyczącego zmiany numeracji działek oraz sprostowania w tym zakresie działu I księgi wieczystej, Sąd postanowieniem z dnia 04.06.2013 r. oddalił wniosek o wyłączenie działki nr (...) i założenia dla niej nowej księgi wieczystej. Powodowie domagają się odszkodowania za korzystanie przez pozwanego z ich działki nie mając tytułu prawnego do nieruchomości. Słup typu - a-owego jak zostało wskazane w pismach powodów - postawiony został 1,5 m od domu, a od ogrodzenia 2,1 m na działce będącej działką budowlaną. Napowietrzne linie energetyczne przebiegają zarówno po długości (35m) i szerokości (8m). Znajdująca się pod nimi oraz wokół linii strefa ochronna - obejmująca tzw. pas technologiczny, uniemożliwia rozbudowę domu , jak również wybudowanie garażu, co przyczynia się do znacznego obniżenia wartości nieruchomości. (...) ochronna jest wyłączona z jakiegokolwiek użytku, na tym obszarze nie jest dopuszczalna jakakolwiek zabudowa, jak również w strefie nie wolno wykonywać żadnych prac. Zgodnie z art. 225 i 224 § 2 kc, samoistny posiadacz nieruchomości w złej wierze, ponosi odpowiedzialność za jej pogorszenie, wykraczające poza następstwa prawidłowego używania. Przebiegające przez całą długość i szerokość działki napowietrzne linie energetyczne tworzące strefę ochronną uniemożliwiają powodom wykonywanie jakichkolwiek robót na nieruchomości, w tym wznoszenie zabudowań. Działka powodów traci również na wartości pod względem wizualnym, gdyż na obszarze działki wynoszącym 300m ², dużą jej część zajmuje słup typu a-owego wraz z liniami energetycznymi. Dla ustalenia wartości bezumownego korzystania przez pozwanego z nieruchomości jak również rekompensaty za utrudnienia w korzystaniu z działki przez powodów niezbędne jest powołanie biegłego, o co wnosi.

W odpowiedzi na sprecyzowanie żądania w piśmie z dnia 22 maja 2015 r. pełnomocnik pozwanego wskazał , że wnosi w imieniu (...) S.A. o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego kosztów postępowania sądowego, z uwzględnieniem kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu stanowiska pozwanego wskazał , że z daleko idącej ostrożności procesowej, pozwany dalej podnosi, iż z dokumentów załączonych do pozwu nie wynika, iż powodowie mają legitymację procesową czynną do występowania w przedmiotowej sprawie. Mając powyższe na uwadze, pozwany wnosi o zobowiązanie powodów do ujawnienia stanu rzeczywistego w księdze wieczystej nr (...). Bowiem pod w/w numerem księgi wieczystej jako właściciel nieruchomości widnieje pani J. M. (1) oraz pan F. M.. Zgodnie z art. 10 ustawy z dnia 6 lipca 1982r. o księgach wieczystych i hipotece w przypadku niezgodności między stanem ujawnionym w księdze wieczystej, a rzeczywistym stanem prawnym osoba, której prawo nie jest wpisane lub jest wpisane błędnie albo jest dotknięte wpisem nie istniejącego obciążenia lub ograniczenia, może żądać usunięcia niezgodności. Krąg podmiotów uprawnionych do żądania usunięcia niezgodnej z rzeczywistym stanem prawnym treści księgi wieczystej określił Sąd Najwyższy w podjętej w składzie siedmiu sędziów uchwale z dnia 15 marca 2006 r., III CZP 106/05, w której wskazano, iż powództwo o usunięcie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym może wytoczyć tylko osoba uprawniona do złożenia wniosku o dokonanie wpisu w księdze wieczystej, a zatem w myśl art. 626 ² § 5 kpc będzie to właściciel nieruchomości, użytkownik wieczysty, osoba, na rzecz której wpis ma nastąpić albo wierzyciel, jeżeli przysługuje mu prawo, które może być wpisane w księdze wieczystej.

Nadto wskazał , że pozwany z daleko idącej ostrożności procesowej, kwestionuje wysokość dochodzonego przez powodów odszkodowania i podkreśla , że powodowie w żadnej mierze nie udowodnili szkody, jej wysokości, związku przyczynowego między szkodą a zawinieniem pozwanego. Ponadto powodowie, pomimo spoczywającego na nich ciężaru dowodu wynikającego z art. 6 kc nie tylko w żaden sposób nie udowodnili szkody, jej wysokości, ale nawet nie wskazali, na jakiej podstawie dokonali jej wyliczenia.

Dalej pozwany podniósł , że nie korzysta z nieruchomości powodów bezprawnie, lecz czyni to w ramach służebności gruntowej o treści odpowiadającej służebności przesyłu nabytej w drodze zasiedzenia. Z daleko idącej ostrożności procesowej pozwany podniósł zarzut zasiedzenia służebności gruntowej o treści odpowiadającej służebności przesyłu obciążającej przedmiotową nieruchomość powodów. Pozwany wskazał , że na nieruchomości objętej niniejszym postępowaniem posadowione są następujące urządzenia elektroenergetyczne, stanowiące własność pozwanego:

linia napowietrzna niskiego napięcia 0,4 kV zasilana ze stacji transformatorowej Posterunek U. (dawniej U. ZE), wybudowana w 1974 r., układ płaski, długość pasa służebności wynosi 40 m, a szerokość pasa służebności wynosi 3,4 m ² oraz 1 słup bliźniaczy. Przedmiotowe urządzenia przesyłowe stanowią własność pozwanego i zostały posadowione na nieruchomości powodów w latach 70-tych ubiegłego wieku przez jego poprzednika prawnego - Zakłady (...) - Zakład (...), będącego państwową osobą prawną działającą na rzecz Skarbu Państwa. L. ta wybudowana została w ramach powszechnej elektryfikacji wsi i osiedli realizowanej w trybie przepisów ustawy z dnia 28 czerwca 1950 r. o powszechnej elektryfikacji wsi i osiedli (Dz. U. z 1954r. Nr 32, poz. 135 ze zm.). Niestety z uwagi na ograniczenie możliwości dowodowe pozwany nie jest w stanie wskazać dokładnej daty wybudowania urządzeń energetycznych niemniej podaje, że linia napowietrzna niskiego napięcia 0,4 kV zasilana ze stacji transformatorowej Posterunek U. istnieje na nieruchomości powodów co najmniej od dnia 19 sierpnia 1974 r., kiedy to została załączona pod napięcie. Pozwany załączył plan przedmiotowej linii z 1973 r. ukazujący jej przebieg. Pozwany podniósł zatem, że przedmiotowe urządzenia przesyłowe istnieją na nieruchomości powodów co najmniej od dnia 19 sierpnia 1974 r. i wskazuję tę datę jako początek biegu terminu zasiedzenia służebności gruntowej o treści odpowiadającej służebności przesyłu. Pozwany wskazał , że spełnione zostały wymagane przez przepisy art. 292 kc w zw. z art. 172 § 1 kc przesłanki do nabycia w drodze zasiedzenia służebności gruntowej o treści odpowiadającej służebności przesyłu, tj.: korzystanie z trwałego i widocznego urządzenia, samoistne posiadanie służebności oraz upływ terminu zasiedzenia.

Sąd ustalił co następuje :

M. K. i A. N. dnia 22 kwietnia 2013 r. nabyli po połowie na podstawie umowy sprzedaży zawartej z J. M. (2) , R. M. i A. M. , działającym w imieniu własnym oraz na podstawie pełnomocnictwa, którego udzielili im : T. M. i W. M. oraz z S. O. i T. O. , zabudowana działkę numer (...) oraz udział wynoszący ½ w niezabudowanej działce numer (...) , z

nieruchomości objętej księgą wieczystą (...) , za cenę wynosząca kwotę 80.000,00 złotych.

Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym(...)postanowieniem z dnia 04.06.2013 r. oddaliła wniosek o odłączenie części nieruchomości z księgi wieczystej (...), założenie dla niej nowej księgi wieczystej i wpis udziałów we własności nieruchomości oraz o wpis w księdze wieczystej (...) udziałów we własności nieruchomości.

Ostatecznie, po wpisaniu nowych oznaczeń działki w ewidencji gruntów dla działki oznaczonej w ewidencji gruntów nr 701 jest założona i prowadzona przez Sąd Rejonowy w Chełmnie księga wieczysta o numerze (...). Jako współwłaściciele tej nieruchomości po połowie wpisani są M. N. i A. N..

dowód: - kopia wypisu z aktu notarialnego z dnia 22.04.2013 r. – k. 3 – 9

- kopia postanowienia z dnia 04.06.2013 r. – k. 30 – 31

- odpis z księgi wieczystej (...) - k. 238 – 239

Gdy M. K. i A. N. prowadzili w 2013 roku pertraktacje co do zakupu działki oznaczonej w ewidencji gruntów numerem 701 na terenie tej działki był już posadowiony słup energetyczny , z którego odchodzą linie energetyczne , w tym jedna zasilająca budynek mieszkalny znajdujący się na działce. Nabywcy nie wyjaśniali u (...) S.A. jego praw do zajmowania terenu nieruchomości przez urządzenia elektroenergetyczne. Dowiedzieli się , że poprzedni właściciel działki starał się o uzyskanie odszkodowania od (...) S.A. z tytułu posadowienia urządzeń elektroenergetycznych na jego działce , ale przed zakończeniem rozmów zmarł. M. K. sprawdziła księgę wieczystą prowadzoną dla nieruchomości , której cześć zamierzali nabyć i nie było w księdze wieczystej żądnych wpisów praw na rzecz (...) S.A.

Po nabyciu działki nr (...) M. K. i A. N. zwrócili się do (...) S.A. o uregulowanie tej kwestii , nie zgodzili się na dokonanie przebudowy urządzeń elektroenergetycznych na ich koszt . Gdy następnie wystąpili z wezwaniem o zapłatę odszkodowania (...) S.A. w odpowiedzi z dnia 13.12.2013 r. poinformował , że urządzenia elektroenergetyczne posadowione na działce nr (...) tj. linia napowietrzna 0,4 kV zasilana ze stacji transformatorowej została wybudowana na przedmiotowej nieruchomości w 1974 r. i skoro upłynął ponad trzydziestoletni okres nieprzerwanego posiadania widocznych na nieruchomości urządzeń elektroenergetycznych , to podnosi zarzut zasiedzenia służebności o treści odpowiadającej służebności przesyłu, co oznacza , że spółka uzyskała prawo do władania nieruchomością , a żądanie odszkodowania za bezumowne korzystanie z rzeczy wobec zasiedzenia służebności gruntowej jest bezzasadne .

dowód: - zeznania powódki – k. 255 v – 256

- zeznania powoda – k. 256

- projekt umowy z dnia 30.10.2013 r. k. 249 – 250

- odpowiedź (...) S.A. z dnia 13.12.2013 r. – k. 251

W 2016 r. (...) S.A. z siedzibą w G. wystąpił do Sądu Rejonowego w Chełmnie z wnioskiem o stwierdzenia nabycia przez zasiedzenie służebności o treści odpowiadającej służebności przesyłu. Sprawa została zarejestrowana pod sygnaturą I (...).

Sąd Rejonowy w Chełmnie prawomocnym postanowieniem z dnia 01 grudnia 2016 r. stwierdził, że (...) S.A. z siedzibą w G., z dniem 19 sierpnia 2004r. nabył w drodze zasiedzenia służebność gruntową o treści odpowiadającej służebności przesyłu, polegającą na znoszeniu istnienia na nieruchomości obciążonej i w przestrzeni , nad i pod powierzchnią tejże nieruchomości urządzeń przesyłowych i instalacji elektroenergetycznych wchodzących w skład linii napowietrznej niskiego napięcia 0,4 kV zasilanej ze stacji transformatorowej Posterunek U. oraz na prawie korzystania z nieruchomości obciążonej w zakresie niezbędnym do eksploatacji, konserwacji, remontów i modernizacji tychże urządzeń i instalacji wraz z prawem wejścia i wjazdu na teren nieruchomości odpowiednim sprzętem, obciążającą nieruchomość stanowiącą obecnie własność M. N. i A. N., położoną w miejscowości U., oznaczoną w ewidencji gruntów jako działka nr (...) dla której Sąd Rejonowy w Chełmnie prowadzi księgę wieczysta (...).

(...) S.A. swe prawo ujawnił w księdze wieczystej (...).

dowód : - akta sprawy tut. Sądu I (...) – k. 1-7 , 94 – 95 , 167, 190 – 191, 194 i 218 , z których dowód Sąd przeprowadził na rozprawie w dniu 26.06.2017 r. – k. 255 akt

- odpis z księgi wieczystej (...) - k. 238 – 239

- informacje z V Wydziału Ksiąg Wieczystych tut. Sądu -k. 245 i 248

Z powodu usytuowania na terenie nieruchomości M. N. i A. N. urządzeń elektroenergetycznych korzystanie przez nich z działki jest ograniczone z uwagi na konieczność zachowania strefy ochronnej wokół urządzeń, co uniemożliwia ewentualną rozbudowę znajdujących się na terenie nieruchomości budynków, jak i ogranicza możliwości wykorzystania działki.

dowód: - zeznania powódki – k. 255 v – 256

- zeznania powoda – k .256

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie wyżej wymienionych i opisanych dokumentów. Sąd oparł się także na zeznaniach powodów , którym Sąd dał wiarę , gdyż nie ma miedzy nimi rozbieżności i znajdują one potwierdzenie w dokumentach , o których mowa wyżej.

Sąd postanowieniem z dnia 28 czerwca 2017 r. oddalił wniosek powodów o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego szacującego ewentualny do uzyskania czynsz dzierżawy z działki nr (...) położonej w U. ulica (...) za okres posiadania działki przez powodów oraz w celu ustalenia wysokości rekompensaty za utrudnienia w korzystaniu z nieruchomości, mając na uwadze, że pozwany jest uprawniony do korzystania z nieruchomości powodów w zakresie przysługującej mu służebności gruntowej o treści odpowiadającej służebności przesyłu i dlatego brak jest podstaw do ustalania wysokości wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości powodów, zaś określanie wysokości czynszu za korzystanie z działki i określanie wartości wysokości rekompensaty za utrudnienia w korzystaniu z tejże nieruchomości stanowiłoby ustalenie swoistego wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu pomijającego fakt nabycia przez pozwanego służebności o treści odpowiadającej służebności przesyłu przez zasiedzenie mającego charakter pierwotny, dlatego w ocenie Sądu brak było uzasadnionych podstaw do przeprowadzenia wnioskowanego dowodu.

Sąd zważył , co następuje :

Powodowie swoje żądanie opierają na art. 225 kc w związku z art. 224 § 2 kc. Art. 224 § 1 kc przewiduje , że samoistny posiadacz w dobrej wierze nie jest obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i nie jest odpowiedzialny ani za jej zużycie, ani za jej pogorszenie lub utratę. Zgodnie z § 2 tego artykułu jednakże od chwili, w której samoistny posiadacz w dobrej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, jest on obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i jest odpowiedzialny za jej zużycie, pogorszenie lub utratę, chyba że pogorszenie lub utrata nastąpiła bez jego winy. Art. 225 kc stanowi ,że obowiązki samoistnego posiadacza w złej wierze względem właściciela są takie same jak obowiązki samoistnego posiadacza w dobrej wierze od chwili, w której ten dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy. Jednakże samoistny posiadacz w złej wierze jest odpowiedzialny za pogorszenie i utratę rzeczy, chyba że rzecz uległaby pogorszeniu lub utracie także wtedy, gdyby znajdowała się w posiadaniu uprawnionego.

Zgodnie z art. 352 § 1 kc kto faktycznie korzysta z cudzej nieruchomości w zakresie odpowiadającym treści służebności jest posiadaczem służebności. Do posiadania służebności stosuje się przepisy o posiadaniu rzeczy (art. 352 § 2 kc), z czego wynika, że art. 224 - 225 i 230 kc znajdą zastosowanie także do korzystania przez władnącego cudzą rzeczą w zakresie służebności przesyłu. A zatem właściciel rzeczy może żądać od posiadacza służebności wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z rzeczy (art. 224 § 2, art. 225 w zw. z art. 230 oraz art. 352 § 2 KC).

Jednakże przesłanką istnienia powyższych roszczeń jest m.in. brak po stronie posiadacza skutecznego względem właściciela uprawnienia do korzystania z cudzej rzeczy. Skuteczne względem właściciela uprawnienie może mieć charakter prawnorzeczowy (np. służebność) czy też obligacyjny (np. dzierżawa). Pozwanemu w niniejszej sprawie przysługuje służebność gruntową o treści odpowiadającej służebności przesyłu obciążająca nieruchomość powodów, którą z dniem 19 sierpnia 2004 r. nabył w drodze zasiedzenia . Prawo nabyte przez zasiedzenie jest prawem nowym, które powstaje na skutek zdarzeń istniejących wyłącznie po stronie posiadacza. Między prawem nabytym, a prawem utraconym nie ma zależności. Z chwilą utraty własności w wyniku zasiedzenia poprzedniemu właścicielowi nie przysługują względem posiadacza, który stał się właścicielem, roszczenia określone w art. 224 i 225 kc. Wyłączona jest możliwość dochodzenia przez właściciela nieruchomości od posiadacza w zakresie własności czy służebności przesyłu roszczenia o wynagrodzenie za korzystanie bez tytułu prawnego z nieruchomości, także za okres poprzedzający dzień zasiedzenia. Taki pogląd został wyrażony w uzasadnieniu uchwały z dnia 25 maja 2006 r., Sądu Najwyższego z dnia 21 stycznia 2012 r., III CZP 19/06 (OSNC 2006, nr 12, poz. 195); w postanowieniu z dnia 15 kwietnia 2011 r., III CZP 7/11 (OSP 2012, nr 10, poz. 93); w wyrokach z dnia 21 stycznia 2012 r., II CSK 258/11 (M. Prawn. 2015, nr 3, poz. 142) i z dnia 19 września 2013 r., I CSK 700/12 oraz w uzasadnieniu uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 26 listopada 2014 r., III CZP 45/14. Także z wyroków Trybunału Konstytucyjnego z dnia 25 maja 1999 r., SK 9/98 (OTK 1999, nr 4, poz. 78) i z dnia 14 grudnia 2005 r., SK 61/03 (OTK-A 2005, nr 11, poz. 136) wynika, że nabycie przez zasiedzenie własności rzeczy kosztem właściciela jest usprawiedliwione ochroną porządku publicznego i przepisy o zasiedzeniu, mimo że nie przewidują rekompensaty dla właściciela utraconej własności są zgodne z art. 31 ust. 3 Konstytucji, a co do nabycia służebności gruntowej także z art. 64 ust. 3 Konstytucji. Sprzeczne z funkcją i celem zasiedzenia byłoby przyznanie byłemu właścicielowi od posiadacza, który stał się właścicielem wszelkich, roszczeń wywodzonych z prawa własności, w tym roszczeń uzupełniających ochronę własności, za okres poprzedzający chwilę zasiedzenia. Racje te odnoszą się także do nabycia przez zasiedzenie służebności przesyłu, które ingeruje w prawo własności, ale nie pozbawia właściciela nieruchomości obciążonej wszystkich uprawnień wskazanych w art. 140 kc, a także rozporządzania nią, nie narusza zatem istoty prawa własności. Choć posiadanie prowadzące do nabycia służebności gruntowej przez zasiedzenie nie jest tożsame z posiadaniem prowadzącym do nabycia przez zasiedzenie własność nieruchomości, to przedmiotem zasiedzenia jest prawo na cudzej rzeczy , a skutek zasiedzenia w postaci nabycia służebności gruntowej wynika z mocy samego prawa i ma charakter pierwotny oraz nieodpłatny. Tak więc brak podstaw także do żądania przez powodów od pozwanego jakiejkolwiek rekompensaty za utrudnienia w korzystaniu z działki stanowiącej ich współwłasność oraz tytułem obniżenia wartości nieruchomości. Powodowie stali się współwłaścicielami działki nr (...) w 2013 r. , a wiec już po nabyciu przez pozwanego służebności o treści odpowiadającej służebności przesyłu . Posadowienie na przedmiotowej działce urządzeń elektroenergetycznych było widoczne i mogło być uwzględnione w cenie nabycia przedmiotowej nieruchomości przez powodów .

Na stwierdzenie braku postaw do dochodzenia przez powodów od pozwanego wynagrodzenia i rekompensaty nie ma wpływu także brak wpisu w dacie nabycia przedmiotowej nieruchomości przez powodów przysługującej pozwanemu służebności gruntowej o treści odpowiadającej służebności przesyłu w księdze wieczystej prowadzonej wówczas dla tejże nieruchomości . Sad Najwyższy w postanowieniu z dnia z dnia 28 marca 2017 r. wydanym w sprawie II CSK 462/16 ( Legalis nr 1617908 ), stwierdził , że rękojmia wiary ksiąg wieczystych nie działa przeciwko uprzywilejowanym prawom, które wymieniono w przepisie art. 7 pkt. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 790). Unormowanie zawarte w art. 7 pkt 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece stosuje się także do służebności gruntowej i służebności przesyłu, które zostały nabyte w drodze zasiedzenia (art. 292 kc w zw. z art. 305⁴ kc). Zasiedzenie jest bowiem sposobem nabycia przewidzianego przez ustawę prawa rzeczowego przez nieuprawnionego na skutek długotrwałego posiadania. Ze względu na to, że jest następstwem spełnienia określonych przesłanek, bez potrzeby podejmowania przez posiadacza jakichkolwiek innych czynności i bez współudziału dotychczas uprawnionego, następuje ex lege. W ten sposób dochodzi do utraty (ewentualnie - w przypadku zasiedzenia służebności - obciążenia) prawa przez dotychczasowego uprawnionego, bez świadczenia ze strony nabywającego posiadacza. Gdy powstaje więc służebność w wyniku zasiedzenia, jej tytułem prawnym jest ustawa, co oznacza spełnienie hipotezy normy wynikającej z art. 7 pkt 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece. Sąd orzekający w niniejszej sprawie podziela powyższe.

Mając na uwadze powyższe ustalenia , Sąd stwierdził brak podstaw do uwzględnienia żądania powodów i oddalił powództwo orzekając jak w punkcie I sentencji orzeczenia .

W punkcie II sentencji orzeczenia Sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc , zasądzając od powodów na rzecz pozwanego koszty procesu. Powodowie byli zwolnieni od kosztów sądowych , jednakże zgodnie z art. 108 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sadowych w sprawach cywilnych zwolnienie od kosztów sądowych nie zwalnia strony od obowiązku zwrotu kosztów procesu przeciwnikowi. Sąd uwzględnił koszty zastępstwa procesowego pozwanego , ustalone zgodnie z § 2 i § 6 pkt. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu ( tj. Dz. U z 2013 r. , poz. 490 ze zmianami ), przy uwzględnieniu § 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U z 2015 r. , poz. 1804 ze zmianami ) oraz koszt opłaty skarbowej od złożonych pełnomocnictw – po 17,00 zł.

Ponieważ powodowie byli zwolnieni od kosztów sądowych, wobec czego w pkt. III sentencji orzeczenia Sąd ustalił, że nie uiszczone przez powodów koszty sądowe poniesie Skarb Państwa .

W punkcie IV sentencji orzeczenia Sąd przyznał adw. K. T. prowadzącej Kancelarię Adwokacką w C. , uwzględniając jej wniosek zgłoszony w piśmie procesowym i na rozprawie w dniu 28 czerwca 2017 r. ze Skarbu Państwa – Sadu Rejonowego w Chełmnie kwotę 2952,00 zł, w tym VAT , z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodom z urzędu, zgodnie z § 2 , § 6 pkt. 5 i § 15 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, przy uwzględnieniu § 22 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U z 2015 r. , poz. 1801 ze zmianami ).

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE