UZASADNIENIE

Powód Z. S. wystąpił przeciwko pozwanemu C. U. założone w 1805 roku w (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w G. o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności w całości - w postaci aktu notarialnego sporządzonego przez notariusz H. W. w kancelarii notarialnej w G. rep. A(...), zaopatrzonego w klauzulę wykonalności przez Sąd Rejonowy w Gdyni w dniu 29 lutego 2016r.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w dniu 19 maja 2014r zawarł z pozwanym umowę sprzedaży udziałów w spółce (...) nieruchomości spółka z o.o., na podstawie której nabył wszystkie udziały tej spółki za łączną cenę 50 000 zł. W celu zabezpieczenia zapłaty ceny, powód poddał się dobrowolnie egzekucji z aktu notarialnego, sporządzonego w dniu 19 maja 2014r przez notariusza H. W. w kancelarii notarialnej w G.. Cena udziałów miała być zapłacona w dwóch równych ratach. Pierwsza rata została zapłacona dobrowolnie przez powoda, jednakże w czasie postępowania egzekucyjnego, wszczętego przez pozwanego w celu wyegzekwowania zapłaty tej pierwszej części ceny. Druga - ostatnia część ceny - w wysokości 25 000 zł, miała być zapłacona do dnia 31 grudnia 2015r. Wskazaną wyżej ostatnią część ceny powód zapłacił również dobrowolnie w następujących częściach i terminach: kwota 11 000 zł została zapłacona w dniu 4 stycznia 2016r, kwota 6 000 zł została zapłacona w dniu 29 marca 2016r, kwota 8 000 zł została zapłacona w dniu 4 kwietnia 2016r. Powód, płacąc powyższe kwoty, nie miał świadomości, że zostało ponownie wszczęte, na wniosek pozwanego, postępowanie egzekucyjne w celu wyegzekwowania drugiej, wskazanej części ceny - w wysokości 25 000 zł. Powód wskazał, że w dniu 19 kwietnia 2016r, czyli dwa tygodnie po spełnieniu świadczenia pieniężnego i wygaśnięciu zobowiązania, została wszczęta egzekucja, a pozwany domaga się zapłaty reszty należności głównej w kwocie 173,05 zł. Jak wynika z treści oświadczenia o poddaniu się egzekucji, powód poddał się wspomnianemu rygorowi tylko co do zapłaty kwoty głównej. Kwota główna została zapłacona. Wspomnianym oświadczeniem nie zostały objęte żadne inne świadczenia, w tym zobowiązanie do zapłaty należności ubocznych. Niezależnie, więc od tego, że powód spełnił w całości i dobrowolnie świadczenie pieniężne, wierzyciel - to jest pozwany został zaspokojony poza postępowaniem egzekucyjnym, nie gaśnie wykonalność tytułu wykonawczego i istnieje możliwość jego wykonania, wszczęcia czy też dalszego prowadzenia postępowania egzekucyjnego, tym samym żądanie pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności jest dopuszczalne. Jego podstawę stanowi nastąpienie po powstaniu tytułu egzekucyjnego zdarzenia wskutek którego zobowiązanie w całości lub w części wygasło, a takim zdarzeniem jest niewątpliwie spełnienie świadczenia przez dłużnika. Nie ulega wątpliwości, że na podstawie tytułu wykonawczego, którym jest akt notarialny zaopatrzony w klauzulę wykonalności, można prowadzić egzekucję tylko do wysokości kwoty wymienionej w akcie. Prowadzenie więc egzekucji, mimo zapłacenia przez dłużnika kwoty wymienionej w akcie, uzasadnia pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności na podstawie art. 840 § 1 kodeksu postępowania cywilnego.

(pozew z załącznikami k. 3-12 akt)

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz przyznała, że w dniu 19 maja 2014r zawarła z powodem umowę sprzedaży udziałów w spółce (...) nieruchomości spółka z o.o. z siedzibą w G., na mocy, której powód nabył wszystkie udziały w przedmiotowej spółce za cenę 50 000 zł, a zgodnie z postanowieniami § 4 powołanej umowy, powód zobowiązał się zapłacić ustaloną cenę, przelewem na rachunek bankowy pozwanej spółki, w dwóch równych ratach każda. Pierwsza rata w wysokości 25 000 zł, miała być płatna w terminie do dnia 31 maja 2015, druga rata w terminie do dnia 31 grudnia 2015r. W celu zabezpieczenia zapłaty ceny powód poddał się dobrowolnej egzekucji wprost z aktu notarialnego sporządzonego w dniu 19 maja 2014r przez notariusza H. W.. W związku z brakiem zapłaty drugiej raty ceny w wysokości 25 000 zł w ustalonym terminie, pozwana w dniu 5 stycznia 2016r wystąpiła w z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu. W dniu 17 lutego 2016r Referendarz Sądowy Sądu Rejonowego w Gdyni wydał postanowienie w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności przeciwko powodowi, zgodnie z treścią złożonego przez pozwaną wniosku, w sprawie o sygn. VII Co 47/16 Sądu Rejonowego w Gdyni. Dnia 10 marca 2016r pozwana spółka wystąpiła do komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Gdyni o wszczęcie egzekucji w oparciu o zaskarżony tytuł wykonawczy, co do należności obejmujących kwotę 14 000 zł tytułem zapłaty reszty z drugiej raty ceny sprzedaży i koszty postępowania egzekucyjnego. Kwota 11 000 zł należnej pozwanej ceny wynoszącej 25 000 zł została przez powoda wpłacona na rachunek bankowy pozwanej w dwóch częściach: pierwsza wynosząca kwotę 5000 zł w dniu 4 stycznia 2000r, druga wynosząca kwotę 6 000 zł - dnia 5 stycznia 2016r. Dnia 11 marca 2016r Komornik przy Sądzie Rejonowym w Gdyni skierował do dłużnika zawiadomienia o wszczęciu egzekucji. W toku postępowania egzekucyjnego komornik zawiadomił o zajęciu rachunku bankowego i zakazie wypłat z dnia 11 marca 2016r i skierował owe zawiadomienia do Banku (...) S.A., Banku (...) w W. oraz Banku (...) S.A. W toku prowadzonego postępowania egzekucyjnego powód dokonywał wpłat pozostałej części z ustalonej drugiej raty za udziały w następujących kwotach i terminach - w dniu 30 marca 2016r - 6000 zł, w dniu 4 kwietnia 2016r – 3000 zł., w dniu 5 kwietnia 2016r - 5000 zł. W związku z toczącą się przeciwko pozwanemu egzekucją pozwana spółka informowała Komornika J. B. o dokonanych przez dłużnika, na jej rachunek bankowy wpłatach, pismami z dnia 5 kwietnia 2016r oraz 6 kwietnia 2016r. W drugim z opisanych pism spółka wskazała komornikowi, że w związku z zapłatą w dniu 5 kwietnia 2016 kwoty 5000 zł, nastąpiła pełna spłata należności powoda wobec pozwanej. Z uwagi na powyższe komornik w dniu 8 kwietnia 2016r wydał postanowienie o ograniczeniu postępowania egzekucyjnego, w którym postanowił umorzyć postępowanie egzekucyjne w zakresie egzekucji kwoty 14 000 zł, częściowo ustalić koszty postępowania egzekucyjnego w sprawie i wezwać dłużnika - powoda do zapłaty kwoty 2100 zł tytułem opłaty stosunkowej oraz kwoty 483 zł tytułem podatku VAT. W związku z zaskarżeniem przez pozwanego przedmiotowego postanowienia, Sąd Rejonowy w Gdyni wydał postanowienie oddalające w części tę skargę i stwierdził przy tym, że wydanie przez komornika postanowienia w przedmiocie umorzenia postępowania, w związku z dokonaniem zapłaty przez powoda, było prawidłowe. Powództwo w niniejszej sprawie jest niezasadne i winno ulec oddaleniu. Jako wartość przedmiotu sporu powód wskazał kwotę 173, 05 zł, jednak wniósł o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w całości. Powód powołał się przy tym na okoliczność, że nie miał świadomości toczącego się przeciwko niemu postępowania egzekucyjnego, należność objętą tytułem egzekucyjnym zapłacił dobrowolnie, a postępowanie egzekucyjne przeciwko powodowi zostało wszczęte 11 marca 2016r, czyli dwa miesiące po terminie zapłaty. Komornik zajął rachunki bankowe należące do powoda. Jednocześnie z informacji posiadanych przez pozwaną wynika, że powód odbierał korespondencję kierowaną do niego przez Komornika w toku postępowania egzekucyjnego, zatem bezpodstawne są twierdzenia powoda o braku wiedzy o toczącym się postępowaniu egzekucyjnym. Nadto powód powziął informację o toczącym się przeciwko niemu postępowaniu najpóźniej w momencie zajęcia jego rachunków bankowych. Powód zaskarżył do Sądu Rejonowego w Gdyni postanowienie Komornika z dnia 8 kwietnia 2016r, co w ocenie pozwanego potwierdza, że powód zaprzecza prowadzeniu przeciwko niemu postępowania egzekucyjnego wyłącznie w celu uniknięcia zapłaty kosztów tego postępowania zgodnie z treścią przepisu art. 49 ust. 1 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji. Odnosząc się do wezwania Komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Gdyni J. B. do zapłaty przez powoda należności równej wysokości 173,05 zł, pozwany wskazuje że wynika ono ze sposobu w jaki komornik zaliczył wpłaty dokonane w toku egzekucji, choć uiszczone przez powoda bezpośrednio na rachunek bankowy pozwanej, w pierwszej kolejności na koszty egzekucyjne, do czego był uprawniony w oparciu o przepisy ustawy o komornikach sądowych i egzekucji. Szczegółowe wyliczenie kosztów postępowania wraz ze sposobem zaliczenia dokonanych wpłat wynika z karty rozliczeniowej prowadzonej przez komornika J. B. w sprawie o sygn. akt Km 1149/16.

(odpowiedź na pozew z załącznikami k. 38 – 74 akt)

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 19 maja 2014r powód Z. S. i pozwana spółka C. U. założone w 1805 roku w (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w G. zawarli umowę sprzedaży (...) udziałów w spółce (...) nieruchomości spółka z o.o. w likwidacji z siedzibą w G. za łączną cenę 50 000 zł., przy czym cena zakupu udziałów zgodnie z § 4 pkt 2 umowy, miała zostać przez kupującego zapłacona w dwóch równych ratach, każda po 25 000 zł, z których pierwsza winna być zapłacona najpóźniej do dnia 31 maja 2015 roku, zaś druga najpóźniej do dnia 31 grudnia 2015 roku. Powód w dniu 19 maja 2014r przed notariuszem H. W. rep. A 3860/2014 złożył oświadczenie o poddaniu się egzekucji co do obowiązku zapłaty całej ceny w kwocie 50 tysięcy złotych, w terminach określonych w wyżej cytowanej umowie, na podstawie art. 777 § 1 pkt 4 k.p.c.

W dniu 8 stycznia 2016 pozwany złożył wniosek w o nadanie klauzuli wykonalności powyższemu aktowi notarialnemu. Postanowieniem z dnia 17 lutego 2016r Referendarz Sądowy Sądu Rejonowego w Gdyni w sprawie o sygn. akt VII Co 47/16, nadał przeciwko dłużnikowi Z. S. klauzulę wykonalności aktowi notarialnemu z dnia 19 maja 2014r, co do określonego w § 2 tego aktu notarialnego obowiązku zapłaty przez dłużnika kwoty 25 000 zł, której termin płatności przypadał najpóźniej na dzień 31 grudnia 2015r. Powód zapłacił pozwanemu pierwszą część ceny w kwocie 25 000 zł.

(okoliczności niesporne ustalone w oparciu o akta VII Co 47/16: k. 4-5 wniosek o nadanie klauzuli, k. 16-17 akt notarialny z dnia 19.05.2014r zawierający oświadczenie dłużnika o poddaniu się egzekucji, postanowienie z dnia 17.02.2016r k. 38-39 )

W dniu 10 marca 2016r pozwany złożył wniosek o wszczęcie egzekucji do Komornika przy Sądzie Rejonowym w Gdyni J. B. na podstawie tytułu wykonawczego w postaci wyżej opisanego aktu notarialnego opatrzonego sądową klauzulą wykonalności. Pozwany wniósł o wszczęcie egzekucji co do należności obejmującej kwotę 14 000 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 1 stycznia 2016r do dnia zapłaty.

W dniu 24 marca 2016r pozwany cofnął wniosek egzekucyjny w części, co do odsetek ustawowych od kwoty 14 000 zł od dnia 1 stycznia 2016r do dnia zapłaty.

Wierzyciel poinformował komornika w dniu 1.04.2016r, że w dniu 30 marca 2016r dłużnik dokonał przelewu na rachunek wierzyciela 6 000 zł., a następnie wierzyciel zawiadomił komornika o kolejnych spłatach, w dniu 4 kwietnia 2016r dłużnik zapłacił kwotę 3000 zł na rachunek wierzyciela, a w dniu 5 marca 2016r zapłacił kwotę 5000 zł. Wierzyciel w piśmie z dnia 6 kwietnia 2016r wskazał Komornikowi, że wobec zapłaty - nastąpiła pełna spłata należności dłużnika wobec wierzyciela. Do akt egzekucyjnych wierzyciel dołączył dowody wpłat dokonywane przez dłużnika na konto wierzyciela.

Postanowieniem z dnia 8 kwietnia 2016r w sprawie egzekucyjnej Km 1149/16 Komornik J. B. postanowił na podstawie art. 825 pkt 1 k.p.c. postępowanie egzekucyjne umorzyć w zakresie egzekucji kwoty 14 000 zł, częściowo ustalić koszty postępowania egzekucyjnego w wysokości opłaty stosunkowej 2100 zł i podatku VAT - 483 zł oraz wezwać dłużnika do zapłaty kwoty 2100 zł tytułem opłaty stosunkowej oraz kwoty 483 zł tytułem podatku VAT w terminie 7 dni od daty otrzymania niniejszego postanowienia.

Komornik udzielił również Bankowi (...) S.A. w W. informacji o stanie zaległości w sprawie egzekucyjnej na dzień 8 kwietnia 2016 i wskazał, że należność egzekucyjna wynosi 173, 05 zł, opłata egzekucyjna wynosi 2 125, 96 zł., opłaty stałe to 633,83 zł., zaś podatek VAT 834, 75 zł., wydatki gotówkowe to kwota 16,08 zł.

Dłużnik złożył skargę na wyżej opisane postanowienie komornika z dnia 8 kwietnia 2016r, a także złożył niniejsze powództwo przeciwegzekucyjne.

Postanowieniem z dnia 2 czerwca 2016r Sąd Rejonowy w Gdyni w sprawie o sygn. akt VII Co 998/126 zmienił postanowienie Komornika J. B. z dnia 8 kwietnia 2016r w ten sposób, że koszty postepowania egzekucyjnego ustalił na kwotę 2100 zł., uchylił postanowienie w przedmiocie ustalenia podatku VAT na kwotę 483 zł. oraz oddalił skargę w pozostałym zakresie i rozliczył koszty postępowania skargowego.

Sąd Okręgowy w Gdańsku postanowieniem z dnia 28 października 2016r w sprawie o sygn. akt III CZ 903/16, na skutek zażalenia Komornika na wyżej opisane postanowienie Sądu Rejonowego w Gdyni z dnia 2 czerwca 2016, postanowił oddalić zażalenie.

Pismem z dnia 16 grudnia 2016r Komornik wezwał Z. S. do zapłaty należności głównej w kwocie 173, 05 zł oraz opłaty egzekucyjnej w kwocie 2 125, 96 zł, opłaty stałej w kwocie 633,83 zł, a także wydatków w kwocie 90,18 zł.

Pismem z dnia 10 marca 2017r Komornik poinformował Sąd w niniejszej sprawie, że wskazana zaległość dla wierzyciela w kwocie 173, 05 zł. wynika z pokrytej przez wierzyciela zaliczki we wskazanej wysokości.

(dowody: akta Km 1149/16: karta rozliczeniowa, wniosek k. 1-2, tytuł wykonawczy k. 4, dokumenty k. 10- 48; k. 49 postanowienie z dnia 8.04.2016r, informacja k. 50 akt, postanowienie z dnia 2.06.2016r wydane w sprawie o sygn. akt VII Co 998/16 Sądu Rejonowego w Gdyni ( vide k. 13 i 14 akt VII Co 998/16 Sądu Rejonowego w Gdyni), k. 75 postanowienie Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 28.10.2016r w sprawie III Cz 903/16 (vide k. 40 akt VII Co 998/16 Sądu Rejonowego w Gdyni) ; dowody wpłat k.6 - 12 akt, wezwanie do zapłaty k. 7 akt; umowa sprzedaży udziałów z dnia 19.05.2016r k. 51 – 53 akt )

Sąd zważył, co następuje:

Oceniając zgromadzony w sprawie materiał dowodowy Sąd uznał, że dokumenty z których przeprowadzono dowód w sprawie, zgodnie z wnioskami stron, zarówno złożone do akt sprawy, jak i zawarte w aktach spraw VII Co 47/16 Sądu Rejonowego w Gdyni, aktach egzekucyjnych o sygn. Km 1149/16 Komornika J. B. przy Sądzie Rejonowym w Gdyni, aktach skargowych VII Co 998/16 Sądu Rejonowego w Gdyni oraz informacji udzielonej przez Komornika co do zakresu aktualnie prowadzonej egzekucji, w pełni zasługują na wiarę, nie były również zakwestionowane przez żadną ze stron co do ich istnienia i treści. Dokumenty te pozwoliły na pełne ustalenie stanu faktycznego w sprawie.

Powód wystąpił z pozwem o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności, wskazując, że spłacił bezpośrednio wierzycielowi (pozwanemu), bez wiedzy o prowadzonym postępowaniu egzekucyjnym, całą należność wynikającą z tytułu wykonawczego, czyli oparł powództwo na podstawie art. 840§1 pkt. 2 kpc.

Wierzyciel (pozwany) na żadnym etapie postępowania nie zaprzeczył twierdzeniu powoda (dłużnika), że cała należność objęta zaskarżonym tytułem wykonawczym została przez powoda zapłacona. Co do zapłaty kwoty 14 000 zł. to nastąpiła ona w toku prowadzonej egzekucji, bezpośrednio na rachunek wierzyciela, nadto wierzyciel o powyższym na bieżąco informował Komornika. Bez wątpienia zaskarżony tytuł wykonawczy obejmował jedynie należność główną w kwocie 25 000 złotych, a wierzyciel (pozwany) objął wnioskiem egzekucyjnym zapłatę należności w kwocie 14 000 zł., zaś w toku egzekucji cofnął wniosek egzekucyjny w zakresie żądania wyegzekwowania na podstawie tytułu wykonawczego również zapłaty odsetek.

Z akt egzekucyjnych wynika również jednoznacznie, że Komornik aktualnie prowadzi względem powoda (dłużnika) egzekucję na podstawie tytułu wykonawczego co do kwoty 173,05 zł., oraz pozostałą egzekucję na podstawie postanowienia Komornika co do kosztów egzekucji. Jednocześnie Komornik wskazał, że egzekwowaną z zaskarżonego tytułu wykonawczego należność wywodzi z obowiązku zapłaty przez dłużnika zapłaconej przez wierzyciela zaliczki.

W ocenie Sądu powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości na podstawie art. 840§1 pkt. 2 kpc. Mimo zapłaty przez powoda (dłużnika) całej należności objętej tytułem wykonawczym i złożenia oświadczenia potwierdzającego zapłatę przez pozwanego (wierzyciela) Komornikowi, w dalszym ciągu toczy się egzekucja na podstawie tego tytułu wykonawczego, co należy uznać za niedopuszczalne.

Komornik egzekwuje koszty postępowania egzekucyjnego na podstawie postanowienia, które wydaje w tym przedmiocie zgodnie z treścią art. 770 kpc, tym samym brak podstaw do prowadzenia egzekucji zaliczki uiszczonej przez wierzyciela w toku egzekucji Komornikowi na podstawie zaskarżonego tytułu wykonawczego.

O kosztach procesu Sąd orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy na podstawie art. 98§1 kpc.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE