UZASADNIENIE

D. R. został oskarżony o to, że w okresie pomiędzy 5 a 10 lipca 2012r. w J., woj. (...), podczas przepustki udzielonej mu przez dyrektora Aresztu Śledczego w J., związanej z koniecznością podjęcia leczenia laryngologicznego, podrobił kartę informacyjną z pieczątką SP ZOZ Szpital Wojewódzki w J. i podpisem lekarza M. Z. potwierdzającą jego pobyt na oddziale laryngologicznym w okresie od 6 do 10 lipca 2012r. którą następnie przedłożył w administracji Aresztu Śledczego w J., tj. o czyn z art. 270 § 1 kk.

Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze wyrokiem z dnia 3 czerwca 2013r. w sprawie sygn. akt II K 1760/12:

I. oskarżonego D. R. uznał za winnego popełniania zarzucanego mu czynu opisanego w części wstępnej wyroku, tj. występku z art. 270 § 1 kk i za to na podstawie art. 270 § 1 kk wymierzył mu karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności,

II. na podstawie art. 44 § 1 kk orzekł przepadek dowodu rzeczowego opisanego w wykazie dowodów rzeczowych nr (...) pod poz. 1,

III. na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy prawo o adwokaturze zasądził do Skarbu Państwa na rzecz adw. E. R. kwotę 504 (pięćset cztery) złotych tytułem nieopłaconych kosztów obrony z urzędu oraz dalej idącą kwotę 115,92 zł (stu piętnastu złotych dziewięćdziesięciu dwóch groszy) tytułem podatku od towarów i usług,

IV. na podstawie art. 624 § 1 kpk zwolnił oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych w całości.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł obrońca oskarżonego D. R. zaskarżając orzeczenie Sądu I instancji w części, tj. w pkt I.

Na zasadzie art. 427 § 2 kpk i art. 438 pkt 1 i 4 kpk skarżący zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił:

1. naruszenie prawa materialnego poprzez brak określenia stopnia społecznej szkodliwości czynu zarzucanego oskarżonemu,

2. rażącą niewspółmierność orzeczonej w stosunku do oskarżonego D. R. kary za czyn opisany w punkcie I zaskarżonego wyroku, wymierzonej na podstawie art. 270 § 1 kk w wysokości 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności wynikającą z nadmiernego uwzględniania uprzedniej karalności oskarżonego i nie uwzględnienia okoliczności łagodzących takich jak niska społeczna szkodliwość czynu wynikająca z nieistotnej wagi społecznej podrobionego dokumentu, okoliczności popełniania czynu, brak ujemnych następstw czynu, nienaganne zachowanie się oskarżonego w areszcie śledczym przed popełnieniem czynu wyrażające się sumiennym wykonywaniu pracy zarobkowej przez oskarżonego, zdobywaniu licznych nagród, w pomocy charytatywnej jakiej udzielał oskarżony potrzebującym a także nieuwzględnienie pozytywnej opinii o osadzonym jak i jego zachowania po popełnieniu czynu polegającego na przeproszeniu wychowawcy, Pani Dyrektor Aresztu Śledczego i kierownika penitencjarnego oraz okazanie skruchy i wyrażenie czynnego żalu, a także nieuwzględnienie dyrektywy wyrażonej w art. 58 kk nakazującej sądowi orzeczenie kary wolnościowej, chyba że dojdzie do przekonania, że tylko bezwzględna kara pozbawienia wolności spełni należycie cele kary.

Stawiając powyższy zarzut, na podstawie art. 427 § 1 kpk i art. 437 kpk obrońca oskarżonego wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w punkcie I poprzez przyjęcie, że stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonego jest znikomy i na podstawie art. 17 § 1 pkt 3 kpk umorzenie postępowania, ewentualnie o uchylenie wyroku w punkcie I i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja złożona przez obrońcę oskarżonego okazała się zasadna w zakresie zarzutu rażącej surowości wymierzonej kary i zasługiwała na uwzględnienie.

Zdaniem Sądu Okręgowego wymierzona D. R. kara 3 miesięcy pozbawienia wolności, chociaż mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, nie uwzględnia we właściwy sposób wszystkich okoliczności łagodzących dotyczących sprawcy. Określając wymiar kary Sąd I instancji położył nadmierny nacisk na uprzednią karalność skazanego uznając, iż w przedmiotowej sprawie orzeczenie kary innej, niż bezwzględna kara pozbawienia wolności, nie spełniłoby celów prewencji indywidualnej. Ta okoliczność obciążająca zbyt mocno zdeterminowała wymiar kary, bez uwzględnienia w odpowiednim stopniu okoliczności łagodzących: przyznania się do winy, okazania skruchy i przeproszenia przez oskarżonego Dyrekcji Aresztu Śledczego i wychowawcy (protokół przesłuchania podejrzanego, k. 65, wyjaśnienia oskarżonego - k. 108), a także prezentowanej przez niego postawy: angażowania się w działalność kulturalną i charytatywną w Areszcie Śledczym, starań o utrzymanie więzi rodzinnych oraz zabiegania o umożliwienie mu ponownego podjęcia pracy zarobkowej.

Co prawda w ocenie Sądu Odwoławczego czyn D. R. kwalifikowany z art. 270 § 1 k.k. cechował się wyższym niż znikomy stopniem społecznej szkodliwości i nie stanowi podstawy do umorzenia postępowania na podstawie art. 17 § 1 pkt 3 k.p.k., Sąd uznał jednak, że społeczną szkodliwość czynu popełnionego przez skazanego określić należy jako nieznaczną, co powinno mieć wpływ na wymiar orzeczonej kary. Tymczasem wymierzona wyrokiem Sądu I instancji kara 3 miesięcy pozbawienia wolności jest w ocenie Sądu Odwoławczego zbyt surowa w stosunku do stopnia społecznej szkodliwości czynu.

D. R., przedkładając w administracji Aresztu Śledczego w J. sfałszowaną kartę informacyjną z pieczątką SP ZOZ Szpital Wojewódzki w J., nie działał z zamiarem wyrządzenia szkody ani osiągnięcia osobistej korzyści. Posłużenie się sfałszowanym dokumentem miało służyć uniknięciu negatywnych konsekwencji wykorzystania przepustki niezgodnie z celem, dla którego została udzielona. Z wyjaśnień złożonych w toku postępowania przez skazanego wynika, że starając się o udzielenie przepustki, miał on zamiar wykorzystać ją na przeprowadzenie zabiegu laryngologicznego, na który otrzymał skierowanie. Dopiero okoliczności, które wystąpiły w dniu 5 lipca 2012r. – które Sąd I instancji ocenił jako niezależne od skazanego – skutkowały przesunięciem planowanego zabiegu i w konsekwencji wykorzystaniem przepustki w sposób niezgodny z pierwotnym założeniem. Skazany przyznał, że dokonał sfałszowania medycznej karty informacyjnej pod wpływem strachu przed negatywnymi konsekwencjami, jakie miały go spotkać po powrocie do Aresztu Śledczego. Nie planował on wcześniej popełnienia występku z art. 270 § 1 k.k. i żałował tego, co zrobił.

Na treść jedynie umiarkowanej opinii o skazanym z Aresztu Śledczego (k. 145 verte) miało wyraźny wpływ ukaranie dyscyplinarne za przedstawienie sfałszowanej karty informacyjnej ze szpitala, co jest przedmiotem niniejszej sprawy. Z kolei informacja o jego zachowaniu podczas pobytu w Areszcie Śledczym, podjęciu pracy zarobkowej, udziału w zajęciach kulturalno-oświatowych i utrzymywaniu kontaktu z rodziną, świadczą pozytywnie o postawie oskarżonego po popełnieniu czynu.

Obecnie skazany wykorzystuje udzielane mu przepustki w sposób właściwy, dba o utrzymanie więzi rodzinnych i stara się o zaspakajanie potrzeb bytowych swoich dzieci vide opinia k-145 akt z Aresztu Śledczego. Wydany w stosunku do niego wyrok łączny daje mu perspektywę szybszego powrotu do życia poza murami Aresztu Śledczego i zdaniem Sądu Odwoławczego przedłużanie mu kary pozbawienia wolności mogłoby negatywnie wpłynąć na motywację skazanego do przestrzegania zasad porządku prawnego.

Podzielić należało wywody apelacji co do braku w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku argumentacji dla przyjęcia, że wyłącznie bezwzględna kara pozbawienia wolności spełni wobec D. R. wymagania ustawowe, głównie w zakresie prewencji szczególnej. Trafnie też środek odwoławczy podnosi, iż czyn oskarżonego nie przyniósł praktycznie żadnych negatywnych następstw dla porządku prawnego czy osób trzecich. Uprawniony był również zarzut nie uwzględniania przez Sąd Rejonowy wszystkich występujących w sprawie okoliczności łagodzących. Poza wskazanymi wyżej żalem i skruchą jak też pozytywnym zachowaniem po popełnieniu czynu a wynikającym z treści opinii z k-145 oraz motywacją działań oskarżonego będącą po części wynikiem zbiegu okoliczności od niego niezależnych (co Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił ale czego nie uwzględnił) istotny element stanowi stopień społecznej szkodliwości czyny przypisanego D. R., Zasadnie apelująca wskazuje, iż pisemne uzasadnienie zaskarżonego wyroku nie zajmuje się tą kwestią. Zdaniem Sądu Odwoławczego jest to uchybienie ale nie wyklucza możliwości kontroli instancyjnej. Za daleko idący jest z kolei wniosek złożonego środka odwoławczego o przyjęcie stopnia społecznej szkodliwości w stopniu znikomym. Jak wskazano wyżej prawidłowo poczynione ustalenia faktyczne pozwalały na przyjęcie nieznacznego stopnia społecznej szkodliwości. Takie ustalenie nie mogło pozostać bez wpływu (łagodzącego) ma wymiar kary.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Odwoławczy na postawie art. 437 § 4 k.p.k. zmienił zaskarżony wyrok wobec D. R. w ten sposób, że w miejsce orzeczonej kary pozbawienia wolności wymierzył karę 60 stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki na 10 zł. Liczba stawek dziennych mieści się w granicach określonych w art. 33 § 1 i przy jej określeniu Sąd wziął pod uwagę nieznaczny stopień społecznej szkodliwości czynu oraz postawę sprawcy po jego popełnieniu. Wysokość stawki dziennej określono zgodnie z treścią art. 33 § 3 k.k. uzasadnia okoliczność, że skazany odbywa karę w Areszcie Śledczym. W ocenie Sądu wymierzona kara grzywny będzie spełniała cele zapobiegawcze i wychowawcze wobec sprawcy, a fakt, że skazany ponownie podjął pracę zarobkową, daje podstawy do założenia, że orzeczona grzywna zostanie uiszczona.

W pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymano w mocy. Orzeczenie o zwrocie kosztów nieopłaconej obrony z urzędu w postępowaniu odwoławczym D. R. znajduje swoje prawne uzasadnienie w treści art. 29 ust. 1 ustawy prawo o adwokaturze i § 14 ust. 2 pkt 4 i § 19 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. „w sprawie opłat za czynności adwokackie…” Dz. U nr 163 poz. 1348 z późniejszymi zmianami. Na oskarżonym ciąży obowiązek alimentacyjny na 2 dzieci a odbywa karę pozbawienia wolności. Okoliczności te zdaniem Sąd Okręgowego nakazywały zwolnienie D. R. od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze i obciążenie nimi Skarb Państwa (art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 634 kpk).

Wyk. J.K.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE