Sygn. akt VIII U 3575/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 27 sierpnia 2014 roku - nr (...) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że R. R. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 17 marca 2014 roku jako pracownik u płatnika składek A. (...) M. O.. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że płatnik w dniu 17 marca 2014 roku zawarła z wnioskodawczynią umowę na czas określony - do dnia 31 grudnia 2016 roku,
w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku: pośrednik nieruchomości,
z wynagrodzeniem 3.800,00 zł brutto. Od dnia 7 maja 2014 roku wnioskodawczyni była niezdolna do pracy. Zdaniem ZUS płatnik nie miał rzeczywistej potrzeby zatrudnienia wnioskodawczyni. Nikt wcześniej nie był zatrudniony na tym stanowisku. Nikt też nie objął obowiązków wnioskodawczyni mimo jej długiej nieobecności. W ocenie ZUS nie przedstawiono żadnych dokumentów, które mogłyby poświadczyć, że wnioskodawczyni wykonywała powierzone jej obowiązki w ramach stosunku pracy. Od dnia 1 czerwca 2013 roku wnioskodawczyni nie posiadała innego tytułu do ubezpieczeń społecznych, w tym ubezpieczenia chorobowego. Organ rentowy uznał, że zatrudnienie wnioskodawczyni na podstawie umowy o pracę na krótko przed powstaniem niezdolności do pracy, miało na celu jedynie uzyskanie prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego i nie wiązało się z faktycznym wykonywaniem obowiązków pracowniczych. Umowa o pracę z dnia 17 marca 2014 roku miała zatem charakter pozorny i jako taka jest nieważna.

/decyzja - k. 56 - 57 akt ZUS/

Odwołanie od ww. decyzji w dniu 23 września 2014 roku złożyła działająca w imieniu wnioskodawczyni pełnomocnik, wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez uznanie, że R. R. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 17 marca 2014 roku jako pracownik u płatnika składek A. (...) M. O.. W uzasadnieniu podniesiono, że umowa o pracę z dnia 17 marca 2014 roku została zawarta w celu faktycznego świadczenia pracy przez wnioskodawczynię i miała się przyczynić do rozwoju działalności gospodarczej prowadzonej przez M. O.. Zdaniem skarżącej jej wykształcenie odpowiada powierzonym obowiązkom, za co otrzymywała adekwatne do wykonywanych obowiązków wynagrodzenie. Płatnik przedstawiła organowi rentowemu 8 umów pośrednictwa oraz rachunek na dowód świadczonej przez wnioskodawczynię pracy. Wobec ustalenia, że wnioskodawczyni faktycznie wykonywała obowiązki pracownicze, kwestią drugorzędną pozostaje zatem motywacja poszukiwania przez nią zatrudnienia. Ponadto pełnomocnik wnioskodawczyni wniosła o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

/odwołanie - k. 2 - 10/

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 21 października 2014 roku organ rentowy wniósł o jego oddalenie, argumentując jak w treści zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie - k.159 - 160/

W toku postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie. Pełnomocnik wnioskodawczyni poparła odwołanie i wniosła o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Płatnik przyłączyła się do stanowiska wnioskodawczyni. Pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, określając przy tym wartość przedmiotu sporu na kwotę 15.000,00 zł

/stanowiska stron - e-protokół z dnia 12 lipca 2017 roku - 00:01:04 - 00:04:54; 00:18:06 - 00:42:06 - płyta - k. 413/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

M. O. od dnia 20 kwietnia 2010 roku prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą A. (...) M. O. przy ul. (...) w Ł.. W ramach tej działalności zajmuje się pośrednictwem w obrocie nieruchomościami oraz pośrednictwem w udzielaniu kredytów lub pożyczek pieniężnych. W Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej wskazany jest adres e-mail płatnika: (...)

/wydruk z (...) k. 171; faktury i rachunki - k. 304; k.319 - 352/

Początkowo płatnik nie zatrudniała pracowników. Sama wykonywała czynności związane z prowadzeniem działalności. Jako pierwsza została zatrudniona u płatnika A. G. na stanowisku pracownika biurowego, następnie M. P. i K. D. w niepełnym wymiarze czasu pracy na stanowiskach asystentów pośrednika. A. G. jest nadal zatrudniona u płatnika. Pracownice te otrzymywały minimalne wynagrodzenie za pracę.

/zestawienie - k. 167 - 169; zeznania płatnika - e-protokół z dnia 12 lipca 2017 roku - 00:16:05 - 00:18:06 - płyta - k.413 w zw. z e-protokół z dnia 8 czerwca 2015 roku - 00:29:53 - 00:40:24 - płyta - k. 223; zeznania świadka K. D. - e-protokół z dnia
8 czerwca 2015 roku - 01:01:06 - 01:13:26 - płyta - k. 223; zeznania świadka A. G. - e-protokół z dnia 8 czerwca 2015 roku - 01:20:06 - 01:24:15 - płyta - k. 223; zeznania świadka M. P. - e-protokół z dnia 8 czerwca 2015 roku - 01:31:50 - 01:39:20 - płyta - k. 223; akta osobowe - k. 249/

Wnioskodawczyni R. R. ma licencję zawodową pośrednika w obrocie nieruchomościami. Ukończyła też studnia magisterskie na kierunku zarządzanie i marketing oraz studia podyplomowe w zakresie rynku nieruchomości, a także szereg kursów dotyczących zarządzania i rynku nieruchomości.

/okoliczności bezsporne, a nadto: licencja - k. 12, świadectwo - k. 13, dyplom - k. 14, dyplomy i świadectwa - k. 15 - 32; akta osobowe - k. 183/

Wnioskodawczyni od dnia 1 grudnia 2005 roku prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą R. R. (...) Biuro (...). Przedmiotem działalności jest pośrednictwo w obrocie nieruchomościami. W dniu 1 czerwca 2013 roku wnioskodawczyni zawiesiła prowadzoną działalność. Z dniem 12 listopada 2014 roku działalność została podjęta. W Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej wskazany jest adres e-mail przedsiębiorcy: (...) Jako siedziba działalności podany jest adres: (...) 211 w Ł..

/wydruki z (...) k. 233 - 235/

Wnioskodawczyni w dniu 15 marca 2013 roku została zatrudniona przez (...) Ltd. w L. na stanowisku dyrektora i prezesa zarządu. Umówione wynagrodzenie wynosiło 100.000,00 $ netto miesięcznie. Wnioskodawczyni nie posiada świadectwa pracy z tego okresu zatrudnienia i nie występowała z powództwem o jego wydanie. Od lipca 2013 roku nie wykonywała tam faktycznie pracy. Nie otrzymywała wynagrodzenia i nie były opłacane za nią składki na ubezpieczenia społeczne.

/umowa - k. 236 - 243; zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 12 lipca 2017 roku - 00:07:22 - 00:08:03 - płyta - k.413 w zw. z e-protokół z dnia 8 czerwca 2015 roku - 00:05:13 - 00:26:56 - płyta - k. 223/

Wnioskodawczyni nie pracowała od lipca 2013 roku. W dniu (...) urodziła dziecko. Po urodzeniu dziecka nie pracowała, nie przebywała też na urlopie macierzyńskim.

/ dokumentacja medyczna - k. 186 - 189, 197, zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 12 lipca 2017 roku - 00:07:22 - 00:08:03 - płyta - k.413 w zw. z e-protokół z dnia 8 czerwca 2015 roku - 00:05:13 - 00:11:56 - płyta - k. 223/

M. O. zawarła z wnioskodawczynią umowę o pracę w dniu 17 marca 2014 roku na stanowisku pośrednika nieruchomości, na czas określony - do dnia 31 grudnia 2016 roku, z wynagrodzeniem w wysokości 3.800,00 zł brutto miesięcznie, w pełnym wymiarze czasu pracy. Jako miejsce wykonywania pracy wskazano: ul. (...) w Ł..

/umowa o pracę - k. 183/

Wnioskodawczyni znała się wcześniej z M. O., gdyż razem studiowały. Płatnik korzystała z oferty wnioskodawczyni w ramach prowadzonej przez nią działalności pośrednictwa.

/zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 12 lipca 2017 roku - 00:07:22 - 00:08:03 - płyta - k.413 w zw. z e-protokół z dnia 8 czerwca 2015 roku - 00:05:13 - 00:11:56 - płyta - k. 223; zeznania płatnika - e-protokół z dnia 12 lipca 2017 roku - 00:16:05 - 00:18:06 - płyta - k.413 w zw. z e-protokół z dnia 8 czerwca 2015 roku - 00:34:48 - 00:40:24 - płyta - k. 223/

M. O. planowała rozwój działalności w zakresie pośrednictwa nieruchomościami. Zależało jej na bazie klientów, którą miała wnioskodawczyni.

/zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 12 lipca 2017 roku - 00:07:22 - 00:08:03 - płyta - k.413 w zw. z e-protokół z dnia 8 czerwca 2015 roku - 00:05:13 - 00:11:56 - płyta - k. 223; zeznania świadka K. D. - e-protokół z dnia 8 czerwca 2015 roku - 01:09:59 - 01:13:26 - płyta - k. 223; zeznania płatnika - e-protokół z dnia 12 lipca 2017 roku - 00:16:05 - 00:18:06 - płyta - k.413 w zw. z e-protokół z dnia 23 maja 2016 roku - 00:17:33 - 00:27:45 - płyta - k. 302/

Płatnik A. (...) M. O. prowadziła dokumentację osobową wnioskodawczyni. Wnioskodawczyni składała podpisy na listach obecności i listach płac. W dniu 14 marca 2014 roku uzyskała zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy na stanowisku pośrednika nieruchomości.

/dokumentacja osobowa - k. 183/

Wnioskodawczyni w okresie objętym zatrudnieniem prowadziła korespondencję mailową z osobami zainteresowanymi najmem lub zakupem nieruchomości. Korespondencja była prowadzona tylko pod adresem mailowym: (...) W każdym mailu wnioskodawczyni znajdowała się również odesłanie do strony (...)

/korespondencja mailowa - k. 45 -157; zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia
12 lipca 2017 roku - 00:07:22 - 00:08:03 - płyta - k.413 w zw. z e-protokół z dnia 8 czerwca 2015 roku - 00:52:20 - 00:57:20 - płyta - k. 223/

Wnioskodawczyni posługiwała się wówczas wizytówkami, na których widnieje logo płatnika oraz logo działalności wnioskodawczyni, a także adres e-mail i adres strony internetowej R. R. (...) Biuro (...). Korzystała ze swojego laptopa.

/zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 12 lipca 2017 roku - 00:07:22 - 00:08:03 - płyta - k.413 w zw. z e-protokół z dnia 8 czerwca 2015 roku - 01:56:15 - 01:57:32 - płyta - k. 223; wizytówka - k. 244/

Podpisy wnioskodawczyni znajdują się na umowach pośrednictwa z dnia 29 kwietnia 2014 roku, 20 marca 2014 roku (z prawem wyłączności), 27 marca 2014 roku, 18 marca 2014 roku, 16 kwietnia 2014 roku, 10 kwietnia 2014 roku, 3 kwietnia 2014 roku, 22 kwietnia 2014 roku. Stroną tych umów jako przedsiębiorca była A. (...) M. O..

/umowy wraz ze specyfikacjami - k. 172 - 182/

Umowy pośrednictwa, jeśli nie były podpisywane na wyłączność, pozwalały klientom na zawiernie umów również z innymi pośrednikami.

/zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 12 lipca 2017 roku - 00:07:22 - 00:08:03 - płyta - k.413 w zw. z e-protokół z dnia 8 czerwca 2015 roku - 00:26:56 - 00:29:53
- płyta - k. 223
/

Wnioskodawczyni pośredniczyła w transakcji sprzedaży nieruchomości położonej
w miejscowości (...), którą nabyła J. A.. Umowa sprzedaży zawarta została w dniu 8 kwietnia 2014 roku. J. A. nie zna M. O.. Nie płaciła żadnej prowizji. Ogłoszenie o sprzedaży A. A. (mąż J. A.) znalazł z Internecie.

/wydruk z (...) k. 309 - 311; zeznania świadka J. A. - e-protokół z dnia
28 listopada 2016 roku - 00:05:18 - 00:12:09 - płyta - k. 372; zeznania świadka A. A. - e-protokół z dnia 12 czerwca 2017 roku - 00:03:55 - 00:11:52 - płyta - k. 408; zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 12 lipca 2017 roku - 00:08:03 - 00:13:04 - płyta - k.413/

M. O. nie ma wiedzy na temat transakcji pośrednictwa sprzedaży domu J. A..

/zeznania płatnika - e-protokół z dnia 12 lipca 2017 roku - 00:16:05 - 00:18:06 - płyta - k.413 w zw. z e-protokół z dnia 23 maja 2016 roku - 00:22:41 - 00:30:05 - płyta - 302/

Sprzedawcami domu byli P. K. i jego żona B. K.. Nie zawierali żadnej umowy z wnioskodawczynią. P. K. zapłacił wnioskodawczyni 20.000 zł gotówką bez pokwitowania za usługę pośrednictwa. Nabywcą była J. A.. Syn P. i B. K. jest znajomym wnioskodawczyni. P. i B. K. nie znają M. O..

/zeznania świadka P. K. - e-protokół z dnia 10 kwietnia 2017 roku
- 00:05:03 - 00:13:32 - płyta - k. 401; zeznania świadka B. K. - e-protokół z dnia 10 kwietnia 2017 roku - 00:13:32 - 00:17:49 - płyta - k. 401; zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 12 lipca 2017 roku - 00:08:03 - 00:13:04 - płyta - k.413/

J. K. wynajmuje mieszkania i apartamenty. Z wnioskodawczynią współpracuje od 10 lat przy pośrednictwie wynajmu tych nieruchomości. Wnioskodawczyni prosiła J. K. na początku 2014 roku o zgodę na przeniesienie wszystkich ofert do biura A. (...) M. O.. J. K. zgodziła się na to. W 2014 roku nie doszło jednak do podpisania żadnej umowy z wnioskodawczynią. Obecnie J. K. nadal współpracuje z wnioskodawczynią w ramach prowadzonej przez nią samodzielnie działalności gospodarczej.

/zeznania świadka J. K. - e-protokół z dnia 28 listopada 2016 roku - 00:14:57
- 00:25:31 - płyta - k. 372/

Wnioskodawczyni zajmowała się również pośrednictwem sprzedaży i najmu nieruchomości należących do męża M. C.. Składane przez nią oferty również zostały na początku 2014 roku przeniesione do A. (...) M. O.. W 2014 roku nie doszło do zawarcia żadnej umowy z wnioskodawczynią. Małżeństwo współpracuje w wnioskodawczynią już w ramach prowadzonej przez nią samodzielnie działalności. M. C. nie zna M. O..

/zeznania świadka M. C. - e-protokół z dnia 28 listopada 2016 roku
- 00:14:57 - 00:36:32 - płyta - k. 372/

M. P. i K. D. też zajmowały się pośrednictwem w obrocie nieruchomościami. Osoby te nie posiadają licencji.

/zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 12 lipca 2017 roku - 00:07:22 - 00:08:03 - płyta - k.413 w zw. z e-protokół z dnia 8 czerwca 2015 roku - 00:05:13 - 00:21:46 - płyta - k. 223; zeznania świadka K. D. - e-protokół z dnia 8 czerwca 2015 roku - 01:01:06 - 01:13:26 - płyta - k. 223; zeznania świadka A. G. - e-protokół z dnia 8 czerwca 2015 roku - 01:20:06 - 01:24:15 - płyta - k. 223; zeznania świadka M. P. - e-protokół z dnia 8 czerwca 2015 roku - 01:31:50 - 01:39:20 - płyta - k. 223/

Praca pośrednika wiąże się z pracą w biurze i w terenie. W biurze przebywa na stałe i pracuje tylko A. G..

/zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 12 lipca 2017 roku - 00:07:22 - 00:08:03 - płyta - k.413 w zw. z e-protokół z dnia 8 czerwca 2015 roku - 00:12:22 - 00:21:46 - płyta - k. 223; zeznania płatnika - e-protokół z dnia 12 lipca 2017 roku - 00:16:05 - 00:18:06 - płyta - k.413 w zw. z e-protokół z dnia 8 czerwca 2015 roku - 00:29:53 - 00:40:24 - płyta - k. 223; zeznania świadka K. D. - e-protokół z dnia 8 czerwca 2015 roku - 01:01:06 - 01:08:17 - płyta - k. 223; zeznania świadka A. G. - e-protokół z dnia
8 czerwca 2015 roku - 01:24:15 - 01:27:46 - płyta - k. 223; zeznania świadka M. P. - e-protokół z dnia 8 czerwca 2015 roku - 01:31:50 - 01:39:20 - płyta - k. 223/

K. D. spotykała się z klientami. Nie pracowała codziennie. Z wnioskodawczynią kontaktowała się głównie telefonicznie lub mailowo. K. D. miała służbowy telefon i korzystała z komputera w biurze płatnika.

/zeznania świadka K. D. - e-protokół z dnia 8 czerwca 2015 roku - 01:01:06 - 01:08:17 - płyta - k. 223/

A. G. zajmuje się u płatnika pośrednictwem kredytowym. Pracuje od godziny 9.00 do godziny 17.00. Kontaktowała się z wnioskodawczynią i płatnikiem głównie telefonicznie.

/zeznania świadka A. G. - e-protokół z dnia 8 czerwca 2015 roku - 01:24:15 - 01:27:46 - płyta - k. 223/

Do obowiązków M. P. należało pozyskiwanie klientów, współpraca z klientami, podpisywanie umów sprzedaży i najmu. Posługiwała się biurowym adresem mailowym.

/zeznania świadka M. P. - e-protokół z dnia 8 czerwca 2015 roku
- 01:31:50 - 01:39:20 - płyta - k. 223/

M. P. pracowała wcześniej u R. R..

/zeznania świadka M. P. - e-protokół z dnia 8 czerwca 2015 roku - 01:31:50 - 01:39:20 - płyta - k. 223/

R. R. pomagała M. P. w przygotowywaniu umów. Obecnie od maja 2015 roku M. P. jest ponownie zatrudniona u R. R. na 1/8 etatu i zarabia 280,00 zł brutto miesięcznie. Została zwolniona z pracy przez M. O. z dniem 31 maja 2014 roku z powodu likwidacji stanowiska pracy.

/zeznania świadka M. P. - e-protokół z dnia 8 czerwca 2015 roku - 01:31:50 - 01:44:46 - płyta - k. 223; akta osobowe - k. 249/

A. D. została zatrudniona u płatnika z polecenia R. R..

/zeznania świadka K. D. - e-protokół z dnia 8 czerwca 2015 roku - 01:01:06 - 01:08:17 - płyta - k. 223/

Płatnik nie rozliczała pracowników z ilości zawartych umów.

/zeznania płatnika - e-protokół z dnia 12 lipca 2017 roku - 00:16:05 - 00:18:06 - płyta - k.413 w zw. z e-protokół z dnia 23 maja 2016 roku - 00:27:45 - 00:30:05 - płyta - k. 302/

M. O. prowadzi jeszcze 2 inne działalności niezwiązane
z pośrednictwem nieruchomości.

/zeznania płatnika - e-protokół z dnia 12 lipca 2017 roku - 00:16:05 - 00:18:06 - płyta - k.413 w zw. z e-protokół z dnia 8 czerwca 2015 roku - 00:40:24 - 00:45:01 - płyta - k. 223/

Płatnik posługuje się jednym firmowym adresem mailowym. Korzysta też z programu komputerowego (...) do obsługi biur nieruchomości.

/zeznania płatnika - e-protokół z dnia 12 lipca 2017 roku - 00:16:05 - 00:18:06 - płyta - k.413 w zw. z e-protokół z dnia 8 czerwca 2015 roku - 00:47:59 - 00:52:20 - płyta - k. 223; zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 12 lipca 2017 roku - 00:07:22 - 00:08:03 - płyta - k.413 w zw. z e-protokół z dnia 8 czerwca 2015 roku - 00:52:20 - 00:57:20 - płyta - k. 223; zeznania świadka A. G. - e-protokół z dnia 8 czerwca 2015 roku - 01:30:02 - 01:31:50 - płyta - k. 223; zeznania świadka M. P. - e-protokół z dnia
8 czerwca 2015 roku - 01:39:20 - 01:42:56 - płyta - k. 223/

Płatnik A. (...) M. O. uzyskała w 2014 roku dochód
w wysokości 62.472,77 zł. W 2015 roku dochód ten wyniósł 55.338,04 zł. W 2013 roku - 48.288,42 zł.

/podsumowanie - k. 170 i k. 247/

Od dnia 7 maja 2014 roku do 7 listopada 2014 roku wnioskodawczyni była niezdolna do pracy.

/dokumentacja medyczna - k. 256 i 258; k. 281; k. 288/

Umowa o pracę pomiędzy wnioskodawczynią, a płatnikiem uległa rozwiązaniu za porozumieniem stron z dniem 8 listopada 2014 roku.

/akta osobowe - k. 183/

Wnioskodawczyni wznowiła prowadzenie swojej działalności gospodarczej
z dniem 12 listopada 2014 roku.

/zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 12 lipca 2017 roku - 00:07:22 - 00:08:03 - płyta - k.413 w zw. z e-protokół z dnia 8 czerwca 2015 roku - 00:12:22 - 00:21:46
- płyta - k. 223
/

Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie powołanych dowodów w postaci dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, w tym w aktach ZUS i tylko częściowo na podstawie zeznań wnioskodawczyni i płatnika, w większej mierze uznając za wiarygodne zeznania świadków. Sąd nie dał wiary zeznaniom wnioskodawczyni, płatnika i świadków wskazującym na pracowniczy charakter łączącego strony stosunku prawnego.

Złożona przez pełnomocnika wnioskodawczyni dokumentacja osobowa oraz dokumenty, na których znajdują się podpisy wnioskodawczyni (umowy pośrednictwa) nie mogą bowiem stanowić samoistnego dowodu na istnienie stosunku pracy. Potwierdzają one jedynie fakt ich sporządzenia. Nie dowodzą jednak, że treść tych dokumentów odpowiada okolicznościom faktycznym, na dowód których zostały złożone.

Dowodem na wykonywanie przez wnioskodawczynię pracy nie są dokumenty rozliczeniowe składek na ubezpieczenia społeczne wnioskodawczyni, ani fakt jej zgłoszenia do tych ubezpieczeń przez płatnika. Nie są nim też podpisy składane pod listą płac i listami obecności.

Wskazać należy jednak, że organ rentowy nie kwestionował, że wnioskodawczyni podejmowała czynności jako pośrednik przy transakcjach sprzedaży i najmu nieruchomości, podważał jednak, że odbywało się to w ramach stosunku pracy. Sąd podziela to stanowisko, ponieważ przemawiają za nim liczne argumenty.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że wnioskodawczyni sama od dnia 1 grudnia 2005 roku prowadzi działalność pod nazwą R. R. (...) Biuro (...), której przedmiotem jest pośrednictwo w obrocie nieruchomościami. Działalność ta była co prawda formalnie zawieszona w okresie od dnia 1 czerwca 2013 roku do dnia 11 listopada 2014 roku, jednak jak wynika z przedłożonej przez odwołującą dokumentacji, wnioskodawczyni posługiwała się w tym czasie swoim firmowym adresem
e-mail, a jej logo oraz dane kontaktowe biura ALFA widniały również na wizytówce, którą posługiwała się w okresie rzekomego zatrudnienia u M. O..

Nie potwierdziły się ponadto twierdzenia płatnika, że dzięki pracy wnioskodawczyni doszło do rozwoju działalności płatnika i podniesienia uzyskiwanych dochodów. Jest to tym bardziej niewiarygodne, że świadkowi, którzy zostali przecież powołani przez stronę odwołującą się, nie kwestionowali, że wnioskodawczyni pośredniczyła w prowadzonych przez nich transakcjach, ale miało to miejsce w okresie nieobjętym sporną umową o pracę albo wskazywane przez nich transakcje nie znajdują odzwierciedlenia w dokumentach księgowych M. O..

Nie jest bowiem jasne, dlaczego M. O. jako pracodawca nie ma żadnej wiedzy na temat transakcji sprzedaży nieruchomości dokonanej pomiędzy P. K. i jego żoną B. K., a J. A.. Tym bardziej, że jak zeznał sam P. K. zapłacił on wnioskodawczyni z tego tytułu 20.000 zł prowizji. Twierdzenia wnioskodawczyni podnoszone dopiero na ostatnim terminie rozprawy, że świadek kłamał i że żadnej prowizji nie było, są zupełnie niewiarygodne.

Zgromadzony materiał dowodowy wskazuje zatem, że miedzy wnioskodawczynią a płatnikiem nie było żadnego stosunku podporządkowania. Wnioskodawczyni wykonywała w okresie objętym umową o pracę czynności pośrednictwa nie na rzecz pracodawcy a na swoje konto. Posługiwała się oznaczeniem własnej działalności, kontaktowała się z klientami posługując się własnym adresem e-mail, własną stroną internetową i co najistotniejsze nie rozliczała się z pracodawcą z przychodów pochodzących transakcji w których pośredniczyła.

Słusznie podnosi pełnomocnik organu rentowego, że w profesjonalnym obrocie gospodarczym trudno wytłumaczyć nierozliczanie się pracownika ze stosunkowo dużych kwot prowizji, w sytuacji, gdy podstawą wynagrodzenia pracownika jest przecież jego stałe miesięczne wynagrodzenie.

Sąd dopuścił dowody z zeznań świadków, na których wskazywała sama wnioskodawczyni. Przedstawionej przez nią wersji zdarzeń nie potwierdził żaden z nich.

Na poprawę sytuacji finansowej i rozwój płatnika na pewno nie wskazują zestawienia przychodów ani fakt, że stosunek pracy z M. P. uległ rozwiązaniu
z powodu likwidacji stanowiska pracy z dniem 31 maja 2014 roku. Po tym M. P. wróciła do pracy u wnioskodawczyni, kiedy ta podjęła zawieszoną działalność.

Poczynione ustalenia świadczą niewątpliwie o tym, że strony umowy o pracę z dnia
17 marca 2014 roku nie realizowały faktycznie elementów stosunku pracy, o czym szerzej Sąd wypowie się w rozważaniach.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie R. R. nie zasługuje na uwzględnienie i jako takie podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1, art. 11 ust. 1 oraz art. 12 ust 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych ( t. j. Dz. U. z 2016 roku,
poz. 963 ze zm.
) obowiązkowym ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu
i wypadkowemu - podlegają pracownicy, czyli osoby fizyczne pozostające w stosunku pracy, w okresie od nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania.

Jak stanowi art. 1 ust 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa ( t. j. Dz. U. z 2016 roku, poz. 372 ze zm.) osobom objętym ubezpieczeniem społecznym przysługują świadczenia pieniężne na warunkach i wysokości określonych ustawą w razie choroby i macierzyństwa.

Kwestią sporną w rozpoznawanej sprawie było, czy R. R. podlega ubezpieczeniom społecznym jako pracownik płatnika składek M. O..
O uznaniu stosunku łączącego strony za stosunek pracy rozstrzygają przepisy prawa pracy.

Zgodnie z art. 22 § 1 Kodeksu pracy przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca – do zatrudnienia pracownika za wynagrodzeniem. O tym, że strony zawarły umowę o pracę nie decyduje zatem samo formalne jej spisanie, lecz faktyczne i rzeczywiste realizowanie elementów charakterystycznych dla stosunku pracy. Jedną z najważniejszych cech pracy świadczonej w ramach stosunku pracy jest podporządkowanie pracownika.

Najistotniejszymi elementami stosunku pracy są: dobrowolność zobowiązania, obowiązek pracownika świadczenia pracy osobiście, w sposób ciągły, podporządkowany poleceniom pracodawcy, który jest obowiązany do wynagrodzenia pracownika za świadczoną na jego rzecz pracę, ponoszenie ryzyka gospodarczego, produkcyjnego i osobowego przez pracodawcę, staranne działanie w procesie pracy. Jak zważył Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 28 października 1998 roku ( sygn. akt I PKN 416/98, publ. OSNAPiUS 1999, nr 24, poz. 775) brak bezwzględnego obowiązku osobistego świadczenia pracy wyklucza możliwość zakwalifikowania stosunku prawnego jako umowy o pracę ( tak SN w wyroku z dnia 28.10.1998 r, I PKN 416/98). Zgodnie z art. 80 k.p. wynagrodzenie przysługuje pracownikowi za wykonaną pracę, a nie jej rezultat. Pracodawca może również wymierzać określone przepisami prawa pracy kary w ramach odpowiedzialności porządkowej.

Art. 22 § 1 1 k.p. wskazuje, że zatrudnienie w warunkach określonych w § 1 jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy. Jak trafnie przyjął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 kwietnia 1999 roku ( I PKN 642/98, OSNAPiUS 2000, nr 11, poz. 417) nazwa umowy nie ma znaczenia, jeżeli nawiązany stosunek pracy ma cechy wskazane w art. 22 § 1 k.p.

Organ rentowy stanął na stanowisku, że umowa o pracę zawarta między wnioskodawczynią a płatnikiem składek, jest nieważna, ponieważ nie doszło faktycznie do nawiązania stosunku pracy, a ewentualne czynności świadczone na rzecz płatnika nie były wykonywane w reżimie pracowniczym.

Zarzuty te znalazły swoje potwierdzenie w toku przeprowadzonego postępowania dowodowego. Relacja między wnioskodawczynią, a płatnikiem nie miała bowiem charakteru podporządkowania. Wnioskodawczyni przeprowadzała transakcje tak, jakby robiła to
w ramach własnej działalności gospodarczej. Posługiwała się oznaczeniami swojej firmy
i swoimi danymi kontaktowymi. Nie rozliczała się również z pracodawcą z prowizji pobranych od przeprowadzonych transakcji pośrednictwa.

Pamiętać należy, że pozorność umowy o pracę (art. 83 k.c. w związku z art. 300 k.p.) ma miejsce nie tylko wówczas, gdy mimo jej zawarcia praca w ogóle nie jest świadczona, ale również wtedy, gdy jest faktycznie świadczona, lecz na innej podstawie niż umowa o pracę ( tak też Sąd Najwyższy m. in. w wyroku z dnia 5 października 2006 r., sygn. akt I UK 120/06,
publ. OSNP 2007/19-20/294
)

Zgodnie z art. 83 § 1 k.c. nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Główną cechą czynności pozornej jest brak zamiaru wywołania skutków prawnych, jakie łączą się z oświadczeniem określonej treści. Zachodzi wtedy świadoma,
z góry założona sprzeczność między złożonym oświadczeniem, a realnym zgodnym zamiarem obu stron czynności prawnej. Celem zaś tego działania jest, jak słusznie wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 18 marca 2004 roku w sprawie o sygn. akt III CK 456/02 (publ. Legalis nr 68095), „ upozorowanie woli stron na zewnątrz i wytworzenie przeświadczenia dla określonego kręgu (otoczenia), nie wyłączając organów władzy publicznej, że czynność o określonej treści została skutecznie dokonana”. Konsekwencją tego działania jest uznanie takiego oświadczenia za nieważne, pozbawione cechy konstytutywności. Jeżeli oświadczenie takie zostało złożone dla ukrycia innej czynności prawnej, ważność oświadczenia ocenia się według właściwości tej czynności.

Podsumowując czynność prawna pozorna to taka, która zawiera następujące elementy:

1) oświadczenie musi być złożone tylko dla pozoru,

2) oświadczenie musi być złożone drugiej stronie,

3) adresat oświadczenia woli musi zgadzać się na dokonanie czynności prawnej jedynie dla pozoru.

Wskazane elementy muszą wystąpić łącznie, brak któregokolwiek z nich nie pozwala na uznanie czynności prawnej za dokonaną jedynie dla pozoru. Osoba składająca oświadczenie woli dla pozoru nie chce, aby powstały takie skutki prawne, jakie normalnie prawo łączy z tego typu oświadczeniem, ponieważ nie chce w ogóle wywoływać żadnych skutków (pozorność czysta) albo chce wywołać inne te, które wynikałyby ze złożonego przez nią oświadczenia woli (pozorność kwalifikowana). Za pozorne uznać można jedynie oświadczenia woli skierowane do określonego adresata, który zgadza się na pozorność danej czynności prawnej. Zgoda musi być wyraźna i nie budzić żadnych wątpliwości. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 25 lutego 1998 roku (sygn. akt II CKN 816/97), publ. LEX nr 56813 „ nieważność czynności prawnej z powodu pozorności złożonego oświadczenia woli może być stwierdzona tylko wówczas, gdy brak zamiaru wywołania skutków prawnych został przejawiony wobec drugiej strony tej czynności otwarcie tak, że miała ona pełną świadomość co do pozorności złożonego wobec niej oświadczenia woli i co do rzeczywistej woli jej kontrahenta i w pełni się z tym zgadza" (wyrok SN z dnia 25 lutego 1998 r., II CKN 816/97, Lex nr 56813). Zgoda drugiej strony czynności prawnej na jej pozorność musi być wyrażona najpóźniej w chwili jej dokonywania. Czynność prawna pozorna jest dotknięta nieważnością bezwzględną i nie wywołuje żadnych skutków prawnych od początku ( ex tunc).

Podkreślenia wymaga przy tym, że ta sama czynność prawna nie może być równocześnie kwalifikowana jako pozorna (art. 83 § 1 k.c.) i mająca na celu obejście ustawy (art. 58 § 1 k.c.) ( tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 29 marca 2006 roku, sygn. akt II PK 163/05, publ. OSNP 2007, nr 5-6, poz. 71). Powołane przepisy stanowią odrębne
i wykluczające się wzajemnie podstawy nieważności czynności prawnej. Czynność pozorna jest zawsze nieważna. Niekiedy ważna może być czynność ukryta. Dopiero wówczas jest możliwe badanie jej treści i celu w świetle kryteriów wyrażonych w art. 58 k.c. Nie jest więc możliwe obejście prawa poprzez dokonanie czynności prawnej pozornej
( por. np. W. W., Obejście prawa jako przyczyna nieważności czynności prawnej, Kwartalnik Prawa Prywatnego 1999 nr 1, s. 69).

O czynności prawnej mającej na celu obejście ustawy można mówić wówczas, gdy czynność taka pozwala na uniknięcie zakazów, nakazów lub obciążeń wynikających
z przepisu ustawy i tylko z takim zamiarem została dokonana. Nie jest natomiast obejściem prawa dokonanie czynności prawnej w celu osiągnięcia skutków, jakie ustawa wiąże z tą czynnością prawną. Skoro z zawarciem umowy o pracę ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych wiąże obowiązek ubezpieczenia emerytalno-rentowego, chorobowego
i wypadkowego, podjęcie zatrudnienia w celu objęcia ubezpieczeniem i ewentualnego korzystania ze świadczeń z tego ubezpieczenia nie może być kwalifikowane jako obejście prawa. W sytuacji, gdy wolą stron zawierających umowę było faktyczne nawiązanie stosunku pracy i doszło do świadczenia pracy za wynagrodzeniem, sama świadomość jednej ze stron umowy, a nawet obu stron, co do wystąpienia w przyszłości zdarzenia uprawniającego do świadczeń z ubezpieczenia społecznego, nie daje podstawy do uznania, że umowa miała na celu obejście prawa ( tak też SN w wyroku z dnia 2 lipca 2008 r., sygn. akt II UK 334/07, publ. LEX nr 531865).

Sąd Okręgowy w całości podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone
w wyroku z dnia 24 lutego 2010 roku, wydanym w sprawie o sygn. akt II UK 204/09 ( Lex nr 590241), zgodnie z którym, o tym czy strony istotnie nawiązały stosunek pracy stanowiący tytuł ubezpieczeń społecznych nie decyduje samo formalne zawarcie umowy o pracę, wypłata wynagrodzenia, przystąpienie do ubezpieczenia i opłacenie składki, wystawienie świadectwa pracy, ale faktyczne i rzeczywiste realizowanie elementów charakterystycznych dla stosunku pracy, a wynikających z art. 22 § 1 k.p. Istotne więc jest, aby stosunek pracy zrealizował się przez wykonywanie zatrudnienia o cechach pracowniczych.

Nadto Sąd Najwyższy w wyrok z dnia 25 stycznia 2005 roku ( II UK 141/04, OSNP 2005/15/235), stwierdza, że stronom umowy o pracę, na podstawie której rzeczywiście były wykonywane obowiązki i prawa płynące z tej umowy, nie można przypisać działania w celu obejścia ustawy (art. 58 § 1 k.c. w zw. z art. 300 k.p.).

W uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 21 maja 2010 roku w sprawie
o sygn. akt I UK 43/10 ( Lex nr 619658) wskazano z kolei, że umowa o pracę jest zawarta dla pozoru, a przez to nie stanowi tytułu do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, jeżeli przy składaniu oświadczeń woli obie strony mają świadomość, że osoba określona w umowie jako pracownik nie będzie świadczyć pracy, a podmiot wskazany jako pracodawca nie będzie korzystać z jej pracy, czyli strony z góry zakładają, iż nie będą realizowały swoich praw
i obowiązków wypełniających treść stosunku pracy. Skoro z zawarciem umowy o pracę ustawa z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych wiąże obowiązek ubezpieczenia emerytalnego i rentowych oraz wypadkowego i chorobowego, to podjęcie zatrudnienia w celu objęcia tymi ubezpieczeniami i ewentualnie korzystania
z przewidzianych nimi świadczeń nie jest obejściem prawa.

W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2010 roku w sprawie o sygn. akt
I UK 74/10 ( Lex nr 653664) stwierdzono zaś, że podstawą ubezpieczenia społecznego jest rzeczywiste zatrudnienie, a nie sama umowa o pracę (art. 22 k.p., art. 6 ust. 1 pkt 1 i art. 13 pkt 1 w/w ustawy). Umowa o pracę nie jest czynnością wyłącznie kauzalną, gdyż
w zatrudnieniu pracowniczym chodzi o wykonywanie pracy. Brak pracy podważa sens istnienia umowy o pracę. Innymi słowy jej formalna strona, nawet połączona ze zgłoszeniem do ubezpieczenia społecznego, nie stanowi podstawy takiego ubezpieczenia.

Z powyższego jednoznacznie wynika, że motywacja skłaniająca do zawarcia umowy o pracę nie ma znaczenia dla jej ważności przy założeniu, że nastąpiło rzeczywiste jej świadczenia zgodnie z warunkami określonymi w art. 22 § 1 k.p. Tym samym nie można byłoby czynić nikomu zarzutów, że zawarł kwestionowaną umowę o pracę jedynie w celu uzyskania świadczeń z ubezpieczeń społecznych, pod tym jednak warunkiem, że na podstawie tej umowy realizowałby zatrudnienie o cechach pracowniczych.

Zgodnie z poglądem wyrażonym przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 sierpnia 2013 roku, sygn. akt II UK 11/13 ( LEX nr 1375189), jeżeli strony umowy o pracę nie zamierzają wywołać skutku prawnego w postaci nawiązania stosunku pracy, a ich oświadczenia uzewnętrznione umową o pracę zmierzają wyłącznie do wywołania skutku
w sferze ubezpieczenia społecznego, to taka umowa jako pozorna jest nieważna (art. 83 § 1 k.c.).

Głównym celem zawarcia umowy o pracę winno być zatem nawiązanie stosunku pracy, a jedynie rezultatem i pośrednim celem zatrudnienia jest uzyskanie wskazanych korzyści. Podkreślić przy tym należy, że zarówno przepisy prawa pracy, prawa ubezpieczeń społecznych, jak i przepisy ustrojowe pozwalają kształtować elementy stosunku pracy zgodnie z wolą stron.

Mając na uwadze dotychczas poczynione rozważania prawne należy podkreślić,
że w realiach niniejszej sprawy Sąd Okręgowy w Łodzi w celu dokonania kontroli prawidłowości zaskarżonej decyzji organu rentowego musiał ustalić zatem, czy pomiędzy wnioskodawczynią a płatnikiem składek istotnie doszło do nawiązania i realizacji stosunku pracy w warunkach określonych w art. 22 § 1 k.p.

Mając na uwadze dotychczas poczynione rozważania prawne należy podkreślić, że w realiach niniejszej sprawy Sąd Okręgowy celu dokonania kontroli prawidłowości zaskarżonej decyzji organu rentowego musiał zatem badać, czy pomiędzy wnioskodawczynią, a płatnikiem składek istotnie doszło do nawiązania i realizacji stosunku pracy w warunkach określonych w art. 22 § 1 k.p.

W tej sytuacji do Sądu należało przeprowadzenie oceny, czy analizowany stosunek prawny nosił konstytutywne cechy stosunku pracy.

W tym celu Sąd zbadał, czy odwołująca osobiście świadczyła pracę podporządkowaną pracodawcy (pod kierownictwem pracodawcy) w sposób ciągły, odpłatny, na rzecz i ryzyko pracodawcy. Dokonanie powyższego ustalenia miało bowiem znaczenie dla objęcia wnioskodawczyni obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi: emerytalnym, rentowymi, chorobowym oraz wypadkowym z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę.

Zdaniem Sądu analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że wnioskodawczyni w spornym okresie zatrudnienia wykonała pewne czynności na rzecz płatnika składek. Należało jednak zważyć, czy przy uwzględnieniu całokształtu treści stosunku prawnego realizowanego przez strony, czynności były świadczone w ramach zatrudnienia pracowniczego..

Zdaniem Sądu Okręgowego, elementem charakterystycznym umowy o pracę, którego analizowany stosunek prawny na pewno nie zawierał, jest wykonywanie pracy w ramach podporządkowania pracowniczego i pod kierownictwem pracodawcy. Zgromadzony
w sprawie materiał dowodowy w postaci jedynie akt osobowych i listy obecności nie potwierdza, aby płatnik kierował pracą wnioskodawczyni, w szczególności, aby wskazywał na konkretne bieżące zadania do realizacji związane z powierzonym stanowiskiem, które by modyfikowali biorąc pod uwagę ilość i wyniki pracy dotychczas wykonanej. Jest to istotne, jeżeli uwzględni się, że zatrudnienie pracownicze odwołuje się do staranności, a nie rezultatu. Ze zgromadzonego materiału dowodowego nie wynika także, aby płatnik składek wydawał polecenia, co do bieżącego wykonywania pracy.

Ustawodawca zastrzegł w przepisie art. 22 § 1 k.p., że pracownik wykonuje pracę pod kierownictwem pracodawcy, przy czym nie zdefiniował tej cechy zatrudnienia. W literaturze przedmiotu wyinterpretowano, że kierownictwo pracodawcy przejawia się w poleceniach, podporządkowaniu organizacyjnym oraz podporządkowaniu represywnym i dystrybutywnym. Nie jest jednak jasne, czy wszystkie przejawy kierownictwa pracodawcy muszą występować jednocześnie i z pełnym nasileniem. Zmieniające się warunki i potrzeby świadczenia pracy zrodziły dylemat. Sprowadza się on do pytania czy niewystępowanie w trakcie zatrudnienia (lub występowanie w ograniczonym rozmiarze) poleceń podmiotu zatrudniającego, jak również pozostałych cech kierownictwa, pozwala na uznanie istnienia stosunku pracy. Wydaje się, że odpowiedzią orzecznictwa jest konstrukcja podporządkowania autonomicznego. Sąd Najwyższy przyjął, że podporządkowanie pracownika (art. 22 § 1 k.p.) może polegać na określeniu przez pracodawcę czasu pracy i wyznaczeniu zadań, natomiast co do sposobu ich realizacji pracownik ma pewien zakres swobody (Wyrok SN z dnia 7.09.1999 r., I PKN 277/99, OSNAPiUS 2001 nr 1, poz. 18, wyrok SN z dnia 04.04.2002 r., I PKN 776/00 OSNP 2004 nr 6, poz.94.).

W rozpoznawanej sprawie ocenie Sądu podlegała pozorność zawartej umowy o pracę nie w związku z tym, że wnioskodawczyni w ogóle nie świadczyła pracy, ale że wykonywała ją na innej podstawie niż umowa o pracę. Z poczynionych ustaleń wynika, że strony umowy nazwanej umową o pracę z dnia 17 marca 2014 roku w rzeczywistości mogły pozostawać najwyżej w relacjach o charakterze współpracy dwóch samodzielnych przedsiębiorców. Spisanie umowy o pracę z dnia 17 marca 2014 roku i zgłoszenie wnioskodawczyni do ubezpieczeń społecznych przez płatnika od tego dnia było zatem czynnościami pozornymi, dokonanymi jedynie w celu uzyskania tytułu ubezpieczeń do świadczeń w związku z niezdolnością do pracy.

Dodatkowo należy stwierdzić, że wątpliwości co do zatrudnienia wnioskodawczyni przez M. O., powstają nie tylko w związku z faktem, iż na czas nieobecności wnioskodawczyni nie zatrudniono pracownika, który realizowałby jej obowiązki, ale także z faktu, że bezpośrednio po powrocie ze zwolnienia lekarskiego, strony rozwiązały stosunek pracy, a wnioskodawczyni wznowiła swoją działalność gospodarczą.

Jak już wcześniej wykazał Sąd Okręgowy, nie można mieć wątpliwości, że umowa
o pracę zawarta z wnioskodawczynią w dniu 17 marca 2014 roku jest nieważna. Stanowisko takie uzasadniają bowiem okoliczności faktyczne.

Nawet jeśli wnioskodawczyni zależało na zapewnieniu sobie możliwości uzyskania tytułu ubezpieczeń społecznych do świadczeń związanych z chorobą, to jak wynika z przeprowadzonych wcześniej rozważań prawnych, nie można jej czynić z tego powodu zarzutów, pod warunkiem, że pracę tę rzeczywiście wykonywała. Tymczasem wykazano, że płatnik nie miała potrzeby zatrudniania pracownika na stanowisku pośrednika nieruchomości, a wnioskodawczyni czynności pośrednika wykonywała tak naprawdę w ramach własnej działalności gospodarczej.

W istniejącym stanie faktycznym należy zatem stwierdzić, że strony spisując umowę o pracę, nie miały zamiaru wywołania skutków wynikających z umowy o pracę
i realizacji stosunku pracy. Zgłoszenie wnioskodawczyni z tego tytułu do ubezpieczeń społecznych było zatem nieważne i nie skutkowało objęciem jej obowiązkowymi ubezpieczeniami pracowniczymi.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy w Łodzi, na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. oddalił odwołanie wnioskodawczyni od decyzji ZUS z dnia 27 sierpnia 2014 roku - nr (...).

Mając na uwadze wynik postępowania oraz datę wniesienia odwołania od zaskarżonej decyzji, Sąd o kosztach procesu orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 6 pkt. 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu ( t. j. Dz. U. 2013, poz. 490)
i zasądził od R. R. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. kwotę 2.400,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Zgodnie z mającą status zasady prawnej uchwałą 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 20 lipca 2016 roku w sprawie o ustalenie istnienia bądź nieistnienia stosunku ubezpieczenia społecznego lub jego zakresu (o objęcie obowiązkiem ubezpieczenia społecznego,
o podleganie ubezpieczeniom społecznym) do niezbędnych kosztów procesu zalicza się wynagrodzenie reprezentującego stronę radcy prawnego, biorąc za podstawę zasądzenia opłaty za jego czynności z tytułu zastępstwa prawnego stawki minimalne określone w § 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (jednolity tekst: Dz.U. z 2013 r., poz. 490 ze zm.) ( sygn. akt III UZP 2/16, publ. LEX nr 2071356, (...) Biul.SN 2016/7/19-20).

Wartość przedmiotu sporu w sprawach o ustalenie istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego albo prawa (także jego treści lub zakresu - art. 189 k.p.c.) należy odnosić do świadczeń wynikających z takiego ustalenia ( por. postanowienia Sądu Najwyższego
z 3 grudnia 2001 r., I PZ 95/01, OSNP 2003 Nr 23, poz. 572; z 5 stycznia 2006 r., I PZ 24/05, LEX nr 668929; z 14 maja 2009 r., I PZ 5/09, OSNP 2011 nr 1-2, poz. 12; z 9 lipca 2009 r., II PK 240/08, LEX nr 535829 oraz z 5 sierpnia 2009 r., II PZ 6/09, LEX nr 558584
).

Wynagrodzenie w niniejszej sprawie zostało zatem zasądzone od wartości przedmiotu sporu, zgodnie z żądaniem pełnomocnika organu rentowego. Wartość przedmiotu sporu w niniejszej sprawie wyniosła 15.000,00 zł, stąd należne wynagrodzenie stanowi kwotę 2.400,00 zł.

Sąd zastosował ww. rozporządzenie z uwagi na datę wniesienia odwołania od zaskarżonej decyzji. Obecnie obowiązujące Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych ( Dz. U. z 2015 roku, poz. 1804) zmienione Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 roku zmieniającym rozporządzenie w sprawie opłat za czynności radców prawnych ( Dz.U. 2016, poz. 1667) nie ma bowiem zastosowania do spraw wszczętych
i niezakończonych przed dniem jego wejścia w życie - tj. przed 1 stycznia 2016 roku. Do czasu zakończenia takich postępowań w danej instancji stosuje się przepisy dotychczasowe.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawczyni.

11 września 2017 roku

M.U.