UZASADNIENIE

Dnia 23 kwietnia 2012 r. M. W. złożył za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych odwołanie od decyzji ww. organu z dnia 23 marca 2012 r., znak: (...), mocą której organ rentowy odmówił odwołującemu prawa do wcześniejszej emerytury. Odwołujący zaskarżył powyższą decyzję w całości i wniósł o jej zmianę poprzez przyznanie mu prawa do wcześniejszej emerytury przy zaliczeniu okresu pracy w warunkach szczególnych.

W uzasadnieniu odwołania M. W. zaznaczył, że nie jest w stanie przedłożyć świadectwa pracy zgodnego z wymogami stawianymi przez organ rentowy, gdyż jego zakład pracy został zlikwidowany. W ocenie odwołującego bezspornym jest, że przy montowaniu elementów elektronicznych jest pracą polegającą na szlifowaniu głowic, co stanowi pracę szkodliwą wymienioną w wykazie A rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. Odwołujący wskazał, że wykonywał te czynności jako monter i z tego tytułu miał stały „dodatek szkodliwy”. Ponadto zakład pracy odwołującego wystawiał zaświadczenia szlifierzom głowic, jeśli się o to upomnieli.
Ze względu na powyższe okoliczności odwołujący wniósł o uznanie jego pracy w Zakładach (...) za pracę wykonywaną w szczególnych warunkach i przyznanie mu wcześniejszej emerytury.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział
w W. wniósł o oddalenie odwołania M. W. na podstawie
art. 477¹⁴ § 1 k.p.c.

Uzasadniając swoje stanowisko organ rentowy powołał się na przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze wskazując, że powód nie spełnił wymaganych warunków, gdyż nie rozwiązał stosunku pracy oraz nie udokumentował wymaganego 15-letniego okresu pracy w warunkach szczególnych. Równocześnie organ rentowy zwrócił uwagę,
iż zatrudnienie odwołującego w Zakładach (...) w W. w okresie od 1 sierpnia 1969 r. do 30 czerwca 1990 r. było bezsporne, jednakże na podstawie przedłożonych przez powoda dokumentów nie można było stwierdzić w sposób jednoznaczny, że praca wykonywana przez skarżącego w tym okresie miała wyłącznie charakter wynikający z zapisów zawartych w wykazie A stanowiącym załącznik do rozporządzenia ws. pracy w warunkach szczególnych.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 16 stycznia 2012 r. odwołujący M. W. złożył do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wniosek o emeryturę, powołując się na okoliczność wykonywania pracy w warunkach szczególnych. Do wniosku załączył kwestionariusz dotyczący okresów składkowych i nieskładkowych, świadectwa wykonywania pracy, zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu (wniosek wraz z załącznikami k. 1-19 a.r.).

Odwołujący M. W. od 1 sierpnia 1969 r. do 30 czerwca 1990 r. zatrudniony był w Zakładach (...) w W. w ramach pełnego etatu. W okresie zatrudnienia odwołujący wykonywał pracę na stanowisku: radiomechanik, monter układów elektronicznych, polerowacz głowic.

Organ rentowy po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego ustalił,
że ubezpieczony nie przedstawił żadnego świadectwa pracy w warunkach szczególnych i tym samym nie udowodnił wymaganego 15-letniego okresu pracy w warunkach szczególnych na dzień 1 stycznia 1999 r.

M. W. od niekorzystniej dla niego decyzji organu rentowego odwołał się do sądu inicjując tym samym niniejsze postępowanie.

Sąd Okręgowy ustalił na podstawie opinii biegłego sądowego z zakresu BHP J. C. z dnia 27 października 2012 r. że odwołujący wykonywał pracę w narażeniu na działanie czynników niebezpiecznych i szkodliwych występujących w procesie pracy. Potwierdzili to także świadkowie W. B. (1), Z. K., A. Ż.. Biegły sądowy w sporządzonej opinii uznał, że nie może stwierdzić, że odwołujący wykonywał pracę uprawniającą do niższego wieku emerytalnego w przedziale czasowym od 1 sierpnia 1969 r.
do 30 czerwca 1990 r. zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Wyrokiem z dnia 26 marca 2013 r. Sąd Okręgowy oddalił odwołanie. Uzasadniając swoje rozstrzygnięcie Sąd Okręgowy wskazał, że za podstawę swojego rozstrzygnięcia przyjął niewykazanie przez odwołującego okresu 15-letniego zatrudnienia w warunkach szczególnych (wyrok z 26.03.2013 r. z uzasadnieniem k. 125 i 131-136 a.s.).

Powyższy wyrok został zaskarżony przez stronę odwołującą (odwołanie k. 139 a.s.).

Wyrokiem z dnia 21 października 2014 r. Sąd Apelacyjny III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu Warszawa – Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych do ponownego rozpoznania.

W uzasadnieniu wyroku Sąd Apelacyjny stwierdził, że wyrok Sądu Okręgowego z dnia 26 marca 2013 r. nie poddawał się kontroli apelacyjnej, gdyż Sąd Okręgowy nie wykazał faktycznej podstawy rozstrzygnięcia, a mianowicie nie ustalił faktów, które uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej oraz nie wyjaśnił podstawy prawnej wyroku, a ponadto nie dokonał oceny stanu faktycznego sprawy na podstawie wskazanego przez siebie przepisu.

Sąd Apelacyjny przekazując sprawę Sądowi Okręgowemu Warszawa-Praga podkreślił, iż Sąd ten ustali stan faktyczny w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy, a mianowicie ustali jakie czynności wykonywał odwołujący w ramach obowiązków pracowniczych w Zakładach (...) w W. w badanym okresie, a następnie dokona oceny prawnej w oparciu o rozporządzenie Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. nr 8, poz. 43 ze zm.). oraz rozporządzenia Rady Ministrów z 4 maja 1979 r. w sprawie pierwszej kategorii zatrudnienia (Dz. U. z 1979 r. nr 13, poz. 86 ze zm.) w zw. z § 19 ust. 2 rozporządzenia z 7 lutego 1983 r. a konkretnie w oparciu o wykaz A pod pozycją: praca różna w hutnictwie i przemyśle metalowym. Celem ustalenia stanu faktycznego Sąd Okręgowy oceni moc i wiarygodność dowodów na podstawie art. 233 k.p.c. i ewentualnie uzupełni materiał dowodowy mając na uwadze, iż w apelacji odwołujący wskazał na możliwość wskazania dowodów osobowych (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 21.10.2014 r. z uzasadnieniem k. 151-158 a.s.).

Po przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania, wykonując wytyczne Sądu Apelacyjnego wskazane w powyższym wyroku, Sąd Okręgowy uzupełnił ustalenia stanu faktycznego o następujące okoliczności:

M. W., urodzony dnia (...), w okresie od 1 sierpnia 1969 r. do 30 czerwca 1990 r. był zatrudniony w Zakładach (...) w W.. W okresie zatrudnienia w tym zakładzie pracy odwołujący obejmował stanowiska polerowacza głowic i montera układów elektrycznych (umowa o wstępny staż pracy, świadectwo pracy z 27.06.1990 r., oświadczenie (...) o przyznaniu stanowiska odwołującemu z 26.06.1976 r. – akta osobowe odwołującego).

W okresie od 24 października 1972 r. do 6 listopada 1974 r. M. W. był powołana do odbywania czynnej służby wojskowej. Po jej odbyciu wrócił do pracy w tym samym zakładzie pracy (zawiadomienie z 29.09.1972 r., wniosek o zatrudnienie z 24.10.1974 a.o. [karty bez numerów], dowód z przesłuchania M. W. k. 187-189 a.s.). Faktycznie odwołujący obejmował w Zakładach (...) stanowisko polerowacza głowic magnetofonowych i tym zajmował się przez cały okres zatrudnienia.
Głowice magnetofonów składały się z metalowego rdzenia zalanego żywicą epoksydową. Polerowanie głowic polegało na ręcznym przesuwaniu głowicy po papierze ściernym lub polerskim, który był nasączony spirytusem, do momentu otrzymania głowicy o docelowych parametrach. Przy polerowaniu odwołujący korzystał również z pasty polerskiej. Pracę te odwołujący wykonywał przez osiem godzin dziennie. Odwołujący nie zajmował się innymi pracami, jednakże czasami był delegowany do obsługi szlifierki w celu wstępnej obróbki głowic magnetofonowych – miało to miejscy przy absencji szlifierza w pracy. W pomieszczeniu unosił się pył oraz zapach żywicy epoksydowej. W trakcie pracy pracownicy zakładu mieli na sobie odzież roboczą w postaci fartuchów i drelichów, ale nie mieli masek. Na hali produkcyjnej nie było wyciągów, ale były wentylatory w oknach (zeznania świadków: W. B. (2) k. 49-50, 180-181, Z. K. k. 50-51, 179-180, A. Ż. k. 51, 177-179, dowód z przesłuchania M. W. k. 51-52 a.s.).

W związku z zaleceniami lekarskimi odwołujący został przeniesiony i od dnia 1 marca 1989 r. wyznaczono go do pracy przy produkcji i naprawie magnetowidów, gdzie zajmował się lutowaniem elementów urządzeń aż do końca zatrudnienia w Zakładach Radiowych w czerwcu 1990 r. (zaświadczenie z 18.02.1982 r., wniosek o zmianę stanowiska i oświadczenie o powierzeniu obowiązków z 16.03.1982 r. a.o. [karty bez numeru], przesłuchanie świadka W. B. (2) k. 49-50, 180-181 a.s., dowód z przesłuchania M. W. k. 51-52, 187-189 a.s.)

Postanowieniem wydanym na rozprawie dnia 2 lipca 2015 r.
Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego specjalisty ds. BHP innego niż J. C. celem ustalenia, czy praca wykonywana przez odwołującego w okresie zatrudnienia w Zakładach (...) w okresie od 1 sierpnia 1969 r. do 30 czerwca 1990 r. była wykonywana w warunkach szczególnych uregulowanych w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze oraz w innych Rozporządzeniach Rady Ministrów dotyczących I Kategorii Zatrudnienia i zarządzeniach właściwych ministrów (protokół rozprawy z 02.07.2015 r. k. 186-189 a.s.).

W opinii z dnia 12 sierpnia 2015 r. biegły sądowy specjalista ds. BHP J. P. wskazał, że w wykazie A dziale III (w hutnictwie i przemyśle metalowym) wymienione są następujące rodzaje prac: w poz. 78 – szlifowanie lub ostrzeżenie wyrobów i narzędzi metalowych oraz polerowanie mechaniczne, oraz w poz. 83 – lutowanie płyt, blach, przewodów ołowianych oraz metali nieżelaznych.

Biegły podkreślił, że ubezpieczony wykonywał prace związane z ręcznym polerowaniem głowic poprzez pocieranie głowicą o papier ścierny do uzyskania odpowiednich parametrów elementu, bez używania innych przedmiotów i naczyń. Ręczne wykonywanie prac związanych z polerowaniem nie jest objęte rodzajem prac wymienionych w dziale III poz. 78 wykazu A. Z tego też powodu zdaniem biegłego nie można zaliczyć pracy ubezpieczonego w okresie od 1 sierpnia 1969 r. do
23 października 1972 r. i od 7 listopada 1974 r. do 28 lutego 1989 r. jako zatrudnienia w warunkach szczególnych.

Biegły zaznaczył, że przez ostatni rok do półtora roku przed rozwiązaniem umowy o pracę ubezpieczony naprawiał magnetowidy i wtedy zajmował się lutowaniem przy naprawianiu głowic. Praca ta odpowiada pracom wymienionym w dziale III, poz. 83 wykazu A. Z tego powodu zdaniem biegłego można zaliczyć pracę ubezpieczonego w okresie od 1 marca 1989 r. do 30 czerwca 1990 r. jako pracę wykonywaną w warunkach szczególnych (opinia biegłego sądowego ds. BHP z 12.08.2015 r. k. 194-203 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił stan faktyczny na podstawie materiału dowodowego zebranego w toku pierwszego postępowania w niniejszej sprawie oraz w oparciu o uzupełniające dowody przeprowadzone w ramach ponownego rozpoznania sprawy.
W skład tego materiału wchodziły dowody z dokumentów, zeznania świadków, opinie dwóch biegłych sądowych specjalistów z zakresu BHP, a także dowód z przesłuchania odwołującego.

Dowody z dokumentów obejmowały w szczególności akta osobowe M. W. z okresu jego zatrudnienia w Zakładach (...), dzięki którym Sąd był w stanie ustalić ogólne informacje związane z zatrudnieniem odwołującego w powyższym zakładzie. Oprócz powyższego do dokumentacji zaliczono również akta organu rentowego a także dokumenty załączone przez odwołującego
w toku postępowania, z pominięciem dokumentacji medycznej, którą Sąd uznał
za nieprzydatną ze względu na charakter niniejszej sprawy. Sąd nie uwzględnił także dokumentacji zawartej w aktach osobowych w takim zakresie w jakim wynika z niej,
że odwołujący na przełomie lat 1974 – 1989 r. pracował na stanowisku radiomontera
i montera układów elektrycznych, gdyż z zeznań świadków oraz przesłuchania samego odwołującego wynika, że odwołujący faktycznie wykonywał w tych latach prace polerowacza. W pozostałym zakresie dowody z dokumentów zostały uznane za w pełni wiarygodne.

Sąd uznał zeznania świadków W. B. (2), Z. K. i A. Ż. za spójne i korespondujące ze sobą, a w efekcie za w pełni wiarygodne. Zaznaczenia wymaga, że świadkowie mimo upływu lat posiadali szczegółową wiedzę w zakresie pracy wykonywanej przez odwołującego w okresie jego zatrudnienia w Zakładach (...) i potrafi dokładnie opisać wykonywane przez niego czynności. W tym względzie na szczególną uwagę zasługiwały zeznania A. Ż., który pracował tuż obok odwołującego, przy sąsiednim stole, a w dalszej kolejności zeznania Z. K., który pracował dwa stanowiska dalej,
a więc miał bliski kontakt z odwołującym. Zeznania W. B. (2) zostały przez Sąd uznane za istotne w zakresie, w jakim świadek posiadał informacje o wykonywaniu przez odwołującego prac lutowniczych po 1989 roku, gdyż właśnie wtedy odwołujący został przeniesiony do tej samej części zakładu co świadek,
co pozwala przyjąć, że świadek miał bezpośredni kontakt z odwołującym w tym czasie.
W pozostałym zakresie świadek wyraził co prawda przypuszczenia co do wykonywanych przez odwołującego obowiązków, niemniej jednak znajdują one potwierdzenie w zeznaniach pozostałych świadków.

Sąd zwrócił również uwagę, że zeznania M. W. były co do zasady zbieżne z zeznaniami świadków, co skutkowało przyjęciem tego dowodu za wiarygodny.

Opinia biegłego sądowego ds. bhp J. P. została oceniona przez
Sąd pozytywnie. Biegły dokonał analizy dokumentacji załączonej do akt sprawy
i zeznań świadków oraz prawidłowo wskazał na regulacje pozwalające ustalić czy praca ubezpieczonego w Zakładach(...) w W. odbywała się w warunkach szczególnych. Treść opinii i wszechstronna analiza poczyniona przez biegłego w zakresie postawionej tezy dowodowej skutkowała sformułowaniem prawidłowych, precyzyjnych wniosków, z którym Sąd w pełni się zgodził.

Zaznaczyć należy, że odwołujący wnosił zastrzeżenia do opinii biegłego.
W ocenie odwołującego, biegły potraktował stanowisko polerowacza w sposób pobieżny, gdyż nie uwzględnił wszystkich okoliczności związanych z tą pracą które są szkodliwe dla organizmu. Z oceną tą Sąd się nie zgodził. Okoliczności przedstawione przez odwołującego w zastrzeżeniu świadczą o szkodliwości warunków, w których jego praca była wykonywana, czego ani biegły, ani Sąd w niniejszej sprawie nie negował. Podkreślić jednak należy, że „szkodliwe warunki pracy” nie stanowią kategorii tożsamej ze „szczególnymi warunkami pracy”, tymczasem rolą biegłego przy sporządzeniu opinii było stwierdzenie, czy praca odwołującego spełnia przesłanki pozwalające uznać ją za odbywającą się w kontekście drugiej ze wskazanych kategorii. W tej kwestii biegły swoją rolę spełnił w sposób prawidłowy, o czym była mowa powyżej.

W pozostałym zakresie materiał dowodowy nie był kwestionowany przez żadną ze stron postępowania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie M. W. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 23 marca 2012 r., znak: (...), było niezasadne, co prowadziło do jego oddalenia.

Przepis art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 1440; ze zm.) wskazuje, że ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1. okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn, oraz

2. okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 ustawy.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do Otwartego Funduszu Emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w Otwartym Funduszu Emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Przy określaniu prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze nie ma żadnej swobody. Prace te ściśle i jasno określone są w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.
Na wykazach prac zawartych we wskazanym rozporządzeniu, nie kończą się jednak ograniczenia dotyczące uprawnień z tytułu wykonywania prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Aby daną pracę uznać za wykonywaną w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, pracownik musi ją wykonywać stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, obowiązującym na danym stanowisku pracy. Dodatkowo, zgodnie z powołanym rozporządzeniem, aby mężczyzna mógł nabyć prawo do emerytury powinien:

1. posiadać 25-letni okres zatrudnienia, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów zatrudnienia (§ 3 rozporządzenia),

2. wykonywać pracę wymienioną w wykazie A (Prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego), będącym załącznikiem do rozporządzenia, oraz

3. osiągnąć wiek emerytalny wynoszący 60 lat (§ 4 ust. 1 pkt. 1 rozporządzenia) oraz być zatrudnionym przez co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach (§ 4 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia).

W myśl stanowiska wyrażonego w orzecznictwie, w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, warunki nabycia prawa do wcześniejszej emerytury muszą być spełnione łącznie w chwili wydania decyzji przez organ rentowy. W postępowaniu odwoławczym od decyzji odmawiającej prawa do tego świadczenia, sąd ubezpieczeń społecznych ocenia legalność decyzji według stanu rzeczy istniejącego w chwili jej wydania (wyrok SN z dnia 7 lutego 2006 r., I UK 154/05). Wykonywanie pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze powinno być stwierdzone przez pracodawcę w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze lub w świadectwie pracy (wyrok SN dnia 15 grudnia 1997 roku, II UKN 417/97 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 2001 roku, II UKN 598/00). Jednocześnie wskazać należy, że świadectwo pracy nie jest dokumentem urzędowym w myśl art. 244 § 1 k.p.c., gdyż pracodawca nie ma charakteru organu władzy publicznej, świadectwo pracy stanowi więc dokument prywatny zgodnie
z art. 245 k.p.c. W orzecznictwie podkreśla się, że przy ustalaniu prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym złożenie dowodu w postaci świadectwa pracy może być kwestionowane, co na podstawie art. 6 k.c. pociąga za sobą obarczenie ciężarem dowodu strony, która zaprzecza okolicznościom wynikającym ze świadectwa pracy. Należy bowiem ustalić, jakie prace ubezpieczony rzeczywiście wykonywał, bowiem ta okoliczność, nie zaś nazwa zajmowanego stanowiska, przesądza o ewentualnym istnieniu przesłanek dla przyznania dochodzonego świadczenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie II UK 337/03).

W niniejszej sprawie bezspornym jest, że M. W. ukończył w dniu 2 sierpnia 2011 r. wymagany wiek 60 lat, nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego, jak również udowodnił wymaganą ilość okresów składkowych i nieskładkowych 25 lat, według stanu na dzień 16 grudnia 2012 roku.

Istotą niniejszego sporu było ustalenie, czy odwołujący posiadał okres zatrudnienia 15 lat w warunkach szczególnych. Organ rentowy nie uwzględnił jako okresu pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia odwołującego w Zakładach (...) w W., a podstawą tej negatywnej oceny było nie przedstawienie przez odwołującego dowodów mających świadczyć o wykonywaniu pracy o takim charakterze. Ze stanowiskiem organu rentowego kontestował odwołujący, oceniając swoją pracę w ww. zakładzie jako pracę w warunkach szczególnych ze względu na szkodliwe warunki pracy jako polerowacz głowic magnetofonowych. Z tego też względu konieczne było na gruncie niniejszej sprawy rozważenie, czy pracę wykonywaną przez odwołującego można było zakwalifikować jako pracę wykonywaną w warunkach szczególnych.

Jak wskazał biegły sądowy specjalista z zakresu BHP, ustawodawca załączył do katalogu pracy w warunkach szczególnych pracę związaną z polerowaniem mechanicznym. Ten rodzaj pracy został przewidziany w poz. 78, dział III wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów ws. pracy w warunkach szczególnych. Polerowanie mechaniczne polega na obrabianiu materiału przy użyciu urządzeń lub maszyn w taki sposób, aby uzyskać gładką, równą powierzchnię. Tymczasem z materiału dowodowego jednoznacznie wynika, że odwołujący w okresie zatrudnienia w Zakładach (...) wykonywał pracę polerowacza w sposób ręczny, tj. poprzez ręczne przesuwanie głowic magnetofonowych po powierzchni papierów ściernych lub polerskich, aż do osiągnięcia wymaganych parametrów głowicy. Ściśle fizyczny charakter pracy wynika wprost z zeznań świadków Z. K. i A. Ż., którzy pracowali na stanowiskach w bezpośrednim sąsiedztwie do odwołującego i którzy wyraźnie podkreślali, że praca polerowacza w Zakładach (...) była wykonywana tylko ręcznie, bez zastosowania żadnych maszyn. Na taki charakter pracy wskazywał również sam odwołujący. W materiale dowodowym, w szczególności w zeznaniach świadków, brak jakichkolwiek informacji o zmechanizowanym wykonywaniu zadań przez polerowaczy, czy w ogóle dostępności sprzętu przeznaczonego w tym celu, jak np. polerka. W tym stanie rzeczy Sąd nie miał wątpliwości, że praca wykonywana przez odwołującego jako praca wykonywana w sposób ręczny nie odpowiada rodzajowi pracy (polerowanie mechaniczne) określonemu w katalogu prac stanowiących prace w warunkach szczególnych, nie można więc jej uznać za pracę o takim szczególnym charakterze.
Jak bowiem wskazano rozważaniach powyższych, dla uznania konkretnego rodzaju lub stanowiska pracy za pracę wykonywaną w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze decydujące znaczenie ma to, czy jest to praca wymienione w rozporządzeniu oraz w wykazach stanowiących załącznik o tego rozporządzenia. Katalogi rodzajów prac mając charakter zamknięty i nie mogą być rozszerzane. Nie ma więc możliwości zakwalifikowania danej pracy do konkretnego rodzaju określonego w wykazie w sytuacji, gdy istnieją pomiędzy nimi istotne rozbieżności dotyczące charakteru tych prac. Skoro więc ustawodawca przewidział w wykazie pracę przy polerowaniu mechanicznym, nie wspominając o ręcznym wykonywaniu tego typu pracy, to nie sposób przyjąć polerowania ręcznego jako pracy w warunkach szczególnych.

Jak wynika z analizy materiału dowodowego odwołujący w okresie zatrudnienia w Zakładach (...) nie wykonywał innego rodzaju pracy oprócz czynności wskazanych wyżej. Co prawda wskazywano na okoliczność, zgodnie z którą odwołujący od czasu do czasu zajmował się wstępną obróbką szlifierską głowic magnetofonowych przy pomocy urządzeń mechanicznych (szlifierki), niemniej jednak prace te były wykonywane przez odwołującego jedynie w sytuacji, gdy pracownik zajmujący się tym na co dzień był nieobecny, a więc zbyt rzadko, by można było mówić o wykonywaniu tych czynności w sposób stały i w pełnym wymiarze czasu pracy.

W ocenie Sądu za pracę w warunkach szczególnych należało uznać okres pracy odwołującego od 1 marca 1989 r. do 30 czerwca 1990 r. Jak wynika z materiału dowodowego, w tym okresie odwołujący zmienił stanowisko pracy na montera układów elektrycznych i został skierowany do działu produkcji magnetowidów. W tym okresie odwołujący zajmował się przede wszystkim naprawą magnetowidów, co wiązało się z lutowaniem ołowianych elementów urządzeń i przewodów. Czynności lutowania wykonywane przez odwołującego odpowiadają rodzajowi pracy określonemu w poz. 83, dziale III wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia ws. pracy w warunkach szczególnych. Ponieważ czynności te były wykonywane przez odwołującego w pełnym wymiarze czasu pracy i w sposób stały aż do rozwiązania stosunku pracy z Zakładami (...), to należało uznać wskazany wyżej okres za zatrudnienie odwołującego w warunkach szczególnych.

Ustalenia poczynione powyżej pozwalają stwierdzić, że suma okresów zatrudnienia odwołującego w warunkach szczególnych wynosi około półtorej roku,
a więc zdecydowanie mniej niż minimalny próg stażu pracy przewidziany w przepisie
§ 4 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia. Wobec powyższego należało stwierdzić,
że M. W. na dzień 23 kwietnia 2012 r. nie przysługiwała wcześniejsza emerytura, w związku z czym decyzja organu rentowego była prawidłowa i zgodna z prawem.

Mając uwagę na powyższe, Sąd na podstawie art. 477¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku.

Zarządzenie: (...)

(...)

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE