Sygn. akt II Ca 708/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 listopada 2013 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący

SSO Paweł Hochman

Sędziowie

SSO Stanisław Łęgosz

SSR del. Magdalena Wojciechowska (spr.)

Protokolant

st. sekr. sąd. Beata Gosławska

po rozpoznaniu w dniu 28 listopada 2013 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie sprawy z powództwa W. A.

przeciwko A. A.

o alimenty

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 5 września 2013 roku, sygn. akt III RC 538/12

oddala apelację.

Na oryginale właściwe podpisy

Sygn. akt II Ca 708/13

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 5 września 2013 roku Sąd Rejonowy w Radomsku, po rozpoznaniu sprawy z powództwa W. A. przeciwko A. A. o alimenty, zasądził od pozwanego na rzecz powódki alimenty w wysokości po 1700,00 złotych miesięcznie, płatne do dnia 10-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 09 listopada 2012 roku, oddalił powództwo w pozostałym zakresie, wyrokowi w pkt. 1 nadał rygor natychmiastowej wykonalności, zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 2400 tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, nie obciążył powódki kosztami zastępstwa procesowego od oddalonej części powództwa, zasądził od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Radomsku kwotę 1020,00 złotych tytułem nieuiszczonego wpisu sądowego od uwzględnionej części powództwa.

Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły przytoczone poniżej ustalenia i rozważania Sądu Rejonowego.

Powódka W. A. jest córką J. A. i pozwanego A. A.. Rodzice powódki są w trakcie rozwodu.

Powódka ma 21 lat. Studiuje na Uniwersytecie J. K.w K.Filia w P. (...) na kierunku pedagogika o specjalności pedagogika opiekuńczo - wychowawcza. Są to studia stacjonarne. W. A.nie pobiera stypendium z uczelni i nie pracuje.

Powódka cierpi na dziecięce porażenie mózgowe i z tego tytułu pobiera zasiłek pielęgnacyjny w kwocie ok. 150 złotych. Powódka dojeżdżała na uczelnię samodzielnie pociągiem, jednakże stan zdrowia powódki (zwichnięcie rzepki kolanowej) obecnie uniemożliwia jej samodzielne przemieszczanie się. Obecnie na uczelnię powódkę zawozi i odbiera samochodem jej matka.

Koszty edukacji - przejazdy komunikacyjne miejskie powódka określiła na kwotę ok. 200 złotych miesięcznie.

W lipcu tego roku powódka przeszła operację lewego kolana - w związku ze zwichnięciem rzepki kolanowej. Zabieg ten był odpłatny. W związku ze stanem zdrowia powódki miesięczne koszty jej utrzymania wzrosły. W. A. korzysta z prywatnych zabiegów rehabilitacyjnych ora z prywatnych konsultacji lekarskich. Koszt serii zabiegów to kwota 350 złotych. Powódka przyjmuje leki, za które płaci ok. 60 złotych miesięcznie. Korzystanie przez powódkę z prywatnych zabiegów, czy konsultacji lekarskich jest konieczne z uwagi na bardzo długie terminy oczekiwania w publicznych placówkach służby zdrowia.

Miesięczny koszt swojego utrzymania powódka określiła na ok. 3 000 złotych.

Powódka mieszka wraz z mamą i bratem. Koszty utrzymania domu w kwocie ok. 500 zł na osobę ponosi matka powódki.

J. A. - matka powódka - ma 46 lat. Z zawodu jest technikiem ekonomii. Obecnie nie pracuje. Pobiera zasiłek w kwocie ok. 500 złotych z tytułu opieki nad niepełnosprawną córką.

W związku z odpłatnym zabiegiem operacyjnym oraz z odpłatną rehabilitacją powódki jej matka pożyczała pieniądze na ten cel.

Pozwany wpłaca dobrowolnie tytułem alimentów dla powódki kwotę ok. 800 złotych miesięcznie.

Sąd Rejonowy wskazał, iż podstawę rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie stanowi art. 135 § 1 i 2 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, art. 133 § 1 krio oraz art. 128 krio zgodnie, z którym obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo.

Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

Powódka niewątpliwie nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie i wymaga pomocy rodziców. W. A. pomimo znacznego stopnia niepełnosprawności podjęła studia stacjonarne. Dokłada wszelkich starań aby uzyskać możność samodzielnego utrzymania się. Znalezienie pracy nie kolidującej z zajęciami na uczelni jest bardzo trudne. Zdaniem Sądu fakt pobierania przez powódkę nauki prowadzi do jednoznacznego wniosku, że W. A. poprzez zdobywanie wykształcenia podejmuje próby usamodzielnienia się. Powódka tym bardziej zasługuje na pomoc i wsparcie swoich rodziców, że będąc osobą niepełnosprawną w znacznym stopniu stara się dokładać należytej staranności aby się usamodzielnić.

Rodzice nie mogą uchylić się od obowiązku alimentacyjnego na tej podstawie, że wykonywanie tego obowiązku stanowiłoby dla nich nadmierny ciężar. Są obowiązani podzielić się z dzieckiem nawet najmniejszymi dochodami. W szczególnych przypadkach, gdy sytuacja dziecka tego wymaga, rodzice mają obowiązek wyzbywania się posiadanego majątku bądź jego niektórych składników, aby w ten sposób podołać ciążącemu na nich obowiązkowi alimentacyjnemu.

Powódka nie ma obecnie żadnych własnych dochodów, ani możliwości zarobkowych dlatego, też obowiązek dostarczenia środków utrzymania spoczywa w całości na jej rodzicach. Rodzice powinni dołożyć wszelkich starań, aby powódka zdobyła zawód umożliwiający jej podjęcie zatrudnienia i samodzielne utrzymanie.

Powódka pomimo, iż jest osobą pełnoletnią wymaga stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji. Sąd miał na uwadze, iż to właśnie matka powódki wypełnia swoją powinność względem niepełnosprawnej córki poprzez niesienie jej pomocy oraz opiekę.

Zgodnie z art. 135 § 1 krio o zakresie obowiązku alimentacyjnego ze strony zobowiązanego decydują możliwości zarobkowe i majątkowe.

Pozwany mieszka i pracuje w Norwegii osiąga bardzo wysokie dochody i nawet biorąc pod uwagę, wyższe niż Polsce, koszty utrzymania pozwanego oraz biorąc pod uwagę jego dotychczasowe zobowiązania alimentacyjne to i tak kwota, która mu pozostaje po uregulowaniu comiesięcznych zobowiązań jest wysoka.

Zdaniem Sądu pozwany powinien partycypować w kosztach utrzymania córki w kwocie po 1700 złotych miesięcznie. W ocenie Sądu kwota zasądzonych alimentów od pozwanego nie jest wygórowana i odpowiada rzeczywistym potrzebom powódki. Ponadto Sąd uznał, iż jest to kwota wystarczająca, bowiem wyższa suma alimentów mogłaby stanowić zbyt duże obciążenie dla pozwanego. Sąd miał na uwadze, iż żądana przez powódkę kwota alimentów w wysokości 2000 złotych jest wygórowana zarówno dlatego, iż stanowi prawie 90% rzeczywistych kosztów utrzymania powódki, ale również dlatego, że pozwany poza powódką ma zobowiązania alimentacyjne względem żony i syna.

W związku z powyższym Sąd uznał, iż koszty utrzymania powódki W. A. w pozostałym zakresie obciążają jej matkę, która wypełnia swój obowiązek alimentacyjny względem córki we właściwy sposób.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności Sąd uznał, że powództwo w pozostałym zakresie jest nieuzasadnione w chwili orzekania i podlega oddaleniu.

O rygorze natychmiastowej wykonalności Sąd orzekł na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 § 1, § 2 i § 3 k.p.c. w związku z § 7 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, dlatego orzeczono w przedmiocie zwrotu od pozwanego na rzecz powódki kwoty 2400 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego pełnomocnika powódki - od uwzględnionej części powództwa.

Zgodnie z § 6 pkt 5 wyżej cytowanego rozporządzenia stawka minimalna przy wartości przedmiotu sprawy powyżej 10 000 złotych do 50 000 złotych wynosi 2400 złotych.

Biorąc pod uwagę trudną sytuację materialną oraz zdrowotną powódki Sąd nie obciążył powódki W. A. kosztami zastępstwa procesowego pełnomocnika pozwanego od oddalonej części powództwa. Podstawę niniejszego rozstrzygnięcia stanowi art. 102 kodeksu postępowania cywilnego.

O obowiązku zwrotu od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa -Sądu Rejonowego w Radomsku kwoty 1020 złotych tytułem nieuiszczonej opłaty sądowej od uwzględnionej części powództwa orzeczono na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Apelację od wyroku wniósł pełnomocnik pozwanego zaskarżając powyższy wyrok w części zasądzającej alimenty powyżej kwoty 700 złotych (pkt. 1, 4, 6, wyroku) zarzucając nie wyjaśnienie wszystkich okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy w szczególności nie ustalenie, jakie są koszty utrzymania dorosłego mężczyzny w Norwegii, czy powódce, która jest studentką przysługuje prawo do stypendium, czy możliwe jest przeprowadzenie leczenia, w tym zabiegów operacyjnych, w zakresie NFZ miejsca zamieszkania powódki. Wyrokowi zarzucono także sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału oraz inne uchybienia procesowe, które miały wpływ na wynik sprawy i pojawienie się nowych faktów i dowodów których pozwany nie mógł powołać w I instancji.

Pełnomocnik pozwanego wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa powyżej kwoty 700 złotych względnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania wg norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja strony pozwanej nie zasługuje na uwzględnienie.

Rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego zasługuje w pełni na akceptację, a zarzuty podniesione w apelacji należy uznać za całkowicie chybione w świetle obowiązujących przepisów dotyczących procesu cywilnego.

W pierwszej kolejności należy odnieść się do zarzutu naruszenia przez Sąd I instancji przepisów postępowania, albowiem mogłoby to mieć niewątpliwie istotny wpływ na rozstrzygnięcie o charakterze materialno - prawnym. W ocenie Sądu Okręgowego, Sąd I instancji dokonał prawidłowych i wystarczających dla potrzeb rozstrzygnięcia sprawy ustaleń faktycznych. Zarzut braku adekwatności pomiędzy zebranym w sprawie materiałem dowodowym a dokonaną przez Sąd I instancji oceną zebranego w sprawie materiału dowodowego i poczynionych na jej podstawie ustaleń faktycznych jest co do zasady chybiony. Nie można zgodzić się z argumentem, iż Sąd Rejonowy naruszył zasadę swobodnej oceny dowodów, dokonując błędnego wartościowania zebranego w sprawie materiału dowodowego. Zarzut ten nie znajduje potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym. Co więcej, pełnomocnik pozwanego, formułując tego rodzaju zarzut, nie poparł, go żadnym stosownym przykładem, wobec czego należy potraktować go jako gołosłowny.

Polemika ze strony pozwanej z dokonaną przez Sąd Rejonowy oceną zebranego materiału dowodowego sprowadza się w zasadzie do zakwestionowania ustalenia poczynionego przez sąd pierwszej instancji co do możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. W rzeczywistości zatem zarzuty pełnomocnika pozwanego w tym zakresie sprowadzają się do naruszenia prawa materialnego w postaci art. 135 k.r. i op. Strona pozwana uważa, że sąd pierwszej instancji nie wziął pod rozwagę, jakie są koszty utrzymania dorosłego mężczyzny w Norwegii, nie posiłkując się w tym zakresie wywiadem w ambasadzie norweskiej. Tymczasem wiedzę powszechną stanowi fakt, iż koszty utrzymania w Norwegii są trzy, cztery razy większe niż w Polsce. Okoliczność ta nie dezawuuje poczynionych przez Sąd Rejonowy ustaleń w zakresie możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego, które kształtują się na poziomie około 11 tysięcy złotych.

Wbrew twierdzeniem pełnomocnika pozwanego, Sąd pierwszej instancji dokonał także ustaleń w zakresie możliwości opearacji i późniejszej rehabilitacji związanej ze zwichnięciem rzepki kolanowej leczenia, zbędnym więc w tym miejscu jest powtarzanie ponownie ustaleń Sądu Rejonowego. Nie ma także racji pozwany, podnosząc, iż koszty leczenia w życiu powódki stanowią incydentalny charakter. Powódka od urodzenia cierpi na dziecięce porażenie mózgowe. Stała opieka lekarska i permanentna rehabilitacja to w tej sytuacji konieczność. Zbyt ogólnikowy charakter pozostałych zarzutów określonych przez pełnomocnika pozwanego jako „inne uchybienia procesowe” nie pozwala na merytoryczne ustosunkowanie się względem nich. Pełnomocnik pozwanego nie wskazał także nowych faktów i dowodów, których pozwany nie mógł powołać w I instancji.

Z przytoczonych wyżej względów Sąd Okręgowy uznał, że zaskarżony wyrok Sądu Rejonowego odpowiada prawu, a apelacja jako pozbawiona uzasadnionych podstaw podlega na podstawie art. 385 k.p.c. oddaleniu.

Na oryginale właściwe podpisy