Sygn. akt XV C 460/13

WYROK WSTĘPNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 lipca 2016roku

Sąd Okręgowy w Gdańsku XV Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Małgorzata Misiurna

Protokolant: stażysta Katarzyna Ignacek

po rozpoznaniu w dniu 7 lipca 2016r.w Gdańsku

na rozprawie

sprawy z powództwa K. R. i Z. R.

przeciwko S. R.

o zapłatę

uznaje roszczenie o zapłatę zachowku po T. R. za usprawiedliwione co do zasady.

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 14 listopada 2012r. powodowie Z. R. i K. R. domagali się zasądzenia od pozwanej S. R. kwot po 553.333,33zł (dla rzecz każdego z powodów) tytułem zachowku po spadkodawcy T. R. wraz z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia pozwu do dnia zapłaty oraz zasądzenia kosztów procesu.

W uzasadnieniu powodowie wywiedli, że są rodzicami zmarłego w dniu (...) T. R.. Zmarły był bezdzietnym kawalerem, miał jednego brata A. R.. Testamentami własnoręcznymi z dnia 1 czerwca 2007r. i 17 sierpnia 2007r. T. R. powołał do całego spadku osobę obcą, S. R.. Powodowie wskazali, że na dzień wniesienia powództwa postanowienie Sądu Rejonowego (...) z dnia 10 maja 2012r. wydane w sprawie (...) stwierdzające nabycie spadku po T. R. w całości przez S. R. jest nieprawomocne. Następnie powodowie wskazali, że w skład spadku po T. R. wchodzą akcje ulokowane na rachunkach inwestycyjnych prowadzonych przez (...) S.A. w W. o wartości około 2.000.000zł, nadto spadkodawca zawarł z (...) Sp. z o. o. z siedzibą w G. umowę przedwstępną na budowę domu w (...), natomiast z informacji posiadanych przez powodów wynika, że spółka, po śmierci T. R. sprzedała ten dom za sumę 1200000zł. Zatem, zdaniem powodów, łącznie wartość spadku wynosi co najmniej 3.200.000zł. Dalej powodowie wywiedli, że gdyby zachodziło dziedziczenie ustawowe to każdy z powodów dziedziczyłby spadek w ¼ części, zatem suma niezbędna do pokrycia zachowku dla każdego z powodów wynosi 533.333,33zł.

W toku niniejszego postępowania postanowienie stwierdzające nabycie spadku po T. R. w całości z dobrodziejstwem inwentarza przez S. R. uprawomocniło się - wobec wydania postanowienia przez Sąd Okręgowy (...) w dniu 19 lutego 2014r. po rozpoznaniu apelacji powodów- (k. 200-201).

W odpowiedzi na pozew z dnia 28 września 2015r. ( k. 241-242) pozwana wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwana S. R. zaprzeczyła wszelkim nieprzyznanym przez nią twierdzeniom powodów i podniosła przeciwko ich roszczeniu zarzut:

nieudowodnienia wysokości roszczenia poprzez wykazanie wartości udziału spadkowego jaki przypadałby spadkobiercom;

braku składników czynnych spadku;

niegodności dziedziczenia powodów;

oraz wydziedziczenia powodów przez spadkodawcę .

Pozwana wskazała , że powodowie Z. R. i K. R. nie udowodnili, jaki był skład spadku i jaka jest wysokość składników czynnych spadku, a tym samym nie wykazali wysokości roszczenia. Pozwana zaprzeczyła, aby spadek zawierał jakiekolwiek składniki czynne i wskazała, że nie odziedziczyła żadnej wartości majątkowej. Ponadto zdaniem pozwanej powodowie są niegodni dziedziczenia, gdyż w toku postępowania o stwierdzenie nabycia spadku posłużyli się nieprawdziwym testamentem ustnym i nie traktowali spadkodawcy zgodnie z zasadami współżycia społecznego. Dlatego też, zdaniem pozwanej, wystąpienie przez Z. R. i K. R. z żądaniem zapłaty zachowku stanowi, co najmniej nadużycie prawa z ich strony. Następnie pozwana wskazała, że jej zdaniem spadkobierca skutecznie wydziedziczył powodów, mimo, że przyczyny wydziedziczenia nie zostały zawarte w samym testamencie.

Na rozprawie w dniu 3 grudnia 2015r. pełnomocnik powodów wskazał, że w przedmiotowej sprawie nie występują przesłanki do uznania niegodności dziedziczenia i wydziedziczenia powodów (k. 257, czas: 00:12:01).

W piśmie z dnia 4 maja 2016r. (k. 449-450) powodowie Z. R. i K. R. zwrócili się z wnioskiem o wydanie wyroku wstępnego.

W uzasadnieniu podali, że wyrok wstępny przesądzający o przysługującym powodom prawie do zachowku umożliwi poszukiwanie powodom spadku, z którego ma być obliczona wysokość zachowku. Nadto powodowie wskazali, że powzięli informację o możliwym ukryciu majątku spadkowego, a z uwagi na to, że nie są spadkobiercami, nie mają prawa do jego poszukiwania. Następnie powodowie wywiedli, że w skład spadku wchodzą prawdopodobnie tylko pieniądze, więc gdyby powodowie je odnaleźli, mogliby je wskazać Sądowi wnosząc jednocześnie o udzielenie zabezpieczenia. Prowadziłoby to do realnej ochrony prawa powodów i w żaden sposób nie naruszałoby praw pozwanej S. R..

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

T. R. był synem powodów Z. R. i K. R.. Miał brata A. R.. Nie był żonaty , nie miał dzieci , przez kilka lat związany był z S. R., z którą mieszkał do czasu aresztowania. Od 30 lipca 2007r. przebywał w Areszcie Śledczym w G.. W czasie pobytu w Areszcie Śledczym złożył oświadczenie przed Prokuratorem Prokuratury Okręgowej, że w latach 1990-1994 prowadził działalność gospodarczą, w latach 1995-1998 pomagał rodzicom w sklepie ogólno - spożywczym, natomiast po 1998 roku nie był już nigdzie zatrudniony. Nadto, w oświadczeniu wskazał, iż zajmuje się inwestowaniem na giełdzie papierów wartościowych. Poza tym T. R. oświadczył, że jest właścicielem akcji spółek giełdowych o wartości około 2000000zł., że ma rachunek maklerski w (...)S.A. w G. oraz, że zawarł umowę przedwstępną na budowę domu w (...) (...), a ponadto użytkuje samochód marki N. (...) rocznik 2004.

Dowód: akta postępowania Sądu Rejonowego (...) (...);kopia wyjaśnień T. R. składanych w Prokuraturze k. 10 niniejszych akt;

W dniu 1 czerwca 2007r. T. R. sporządził pisemny testament, w którym przekazał wszystko, co posiada, swojej narzeczonej, konkubinie S. R..

Następnie w dniu 17 sierpnia 2007r. sporządził kolejny pisemny testament, w którym przekazał cały swój majątek S. R. (wskazując, że jest jego konkubiną od ośmiu lat) oraz, w którym zawarł adnotację , że „wydziedzicza resztę rodziny”.

T. R. zmarł w dniu (...)w G..

Testament z dnia 1 czerwca 2007r. otwarto i ogłoszono w dniu 27 maja 2008r. w Sądzie Rejonowym (...).

Natomiast testament z dnia 17 sierpnia 2007r. otwarto i ogłoszono w dniu 11 kwietnia 2008r. w Sądzie Rejonowym (...)w sprawie (...).

Sąd Rejonowy (...) postanowieniem z dnia 10 maja 2012r. wydanym w sprawie (...) stwierdził, iż spadek po zmarłym w dniu (...) w (...) T. R. na podstawie testamentów własnoręcznych z dnia 1 czerwca 2007r. i z dnia 17 sierpnia 2007r. nabyła S. R. w całości z dobrodziejstwem inwentarza. Postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku jest prawomocne.

Dowód: akta postępowania Sądu Rejonowego (...) (...); k. 7 i 45 kserokopie testamentów z dnia 17.08.2007 i 1.06.2007r. k. 847 postanowienie Sądu Rejonowego (...) z dnia 10 maja 2012r., k. 995 postanowienie Sądu Okręgowego z dnia 19 lutego 2014r. wraz z uzasadnieniem- k.201-229

Przed Sądem Okręgowym w (...)toczyła się sprawa z powództwa Z. R. przeciwko S. R. o zwrot pożyczki udzielonej spadkodawcy T. R.. Sprawa został zarejestrowana pod sygnaturą (...). W dniu 16 września 2014r. Sąd Okręgowy (...)powództwo oddalił. Wyrok oddalający powództwo jest prawomocny.

Dowód: wyrok Sądu Okręgowego (...) z dnia 16 września 2014r., sygn. akt (...), k. 188

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie, co do zasady. Na podstawie art. 318 § 1 k.p.c. Sąd, uznając roszczenie za usprawiedliwione w zasadzie, może wydać wyrok wstępny tylko co do samej zasady, co do spornej zaś wysokości żądania - zarządzić bądź dalszą rozprawę, bądź jej odroczenie. Na gruncie przedmiotowej sprawy Sąd uznał, że zachodziły wszelkie podstawy ku temu, aby wydać wyrok wstępny, ponieważ niniejsza sprawa wymaga jeszcze przeprowadzenia szczegółowego postępowania dowodowego w celu ustalenia składników i wartości masy spadkowej. Na obecnym etapie postępowania jednakże wskazać należy, iż roszczenie powodów o zapłatę zachowku jako wynikające z obowiązujących przepisów prawa, co do zasady jest usprawiedliwione.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dotychczas zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności wnioskując na podstawie dokumentów prywatnych i dokumentów urzędowych.

Dokumenty prywatne Sąd ocenił na podstawie art. 245 k.p.c., z którego wynika, że dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała złożyła oświadczenie w nim zawarte. Sąd nie znalazł jakichkolwiek podstaw, aby kwestionować ich prawdziwość, czy autentyczność. Za prawdziwe i autentyczne Sąd uznał również dokumenty urzędowe, które ocenił zgodnie z dyspozycją art. 244 k.p.c. zgodnie z którym dokumenty urzędowe, sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy państwowe w zakresie ich działania, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Sąd nie znalazł podstaw do zakwestionowania ich prawdziwości, czy autentyczności, przy czym również strony takich zarzutów w toku postępowania nie zgłaszały. Ponadto należy wskazać, iż dowód z dokumentów w załączonych aktach postępowania Sądu Rejonowego (...) pod sygn. (...) był kluczowym dowodem przeprowadzonym w przedmiotowej sprawie.

Spór w niniejszym postępowaniu koncentrował się przede wszystkim na tym, czy powodowie są uprawnieni do żądania zachowku. Pozwana przeciwko ich roszczeniu o zapłatę zachowku podniosła między innymi zarzut niegodności dziedziczenia powodów i zarzut ich wydziedziczenia przez spadkodawcę T. R..

Zgodnie z przepisem art. 991 § 1 k.c. zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni - dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach - połowa wartości tego udziału (zachowek). Na podstawie, § 2 jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego mu zachowku bądź w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, bądź w postaci powołania do spadku, bądź w postaci zapisu, przysługuje mu przeciwko spadkobiercy roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia.

Instytucja zachowku charakteryzuje się tym, że swoboda dysponowania majątkiem za życia, na przykład w formie darowizn, czy swoboda testowania pozwala na dowolne dysponowanie majątkiem. Instytucja zachowku zmierza do zapewniania ochrony praw najbliższych członków rodziny zmarłego. Jest to jedno z podstawowych założeń prawa spadkowego. Obowiązek zaspokojenia roszczeń o zachowek należy do długów spadkowych, o których stanowi art. 922 § 3 k.c. Jak wynika z przytoczonego przepisu, z prawa do zachowku wynika roszczenie pieniężne skierowane do spadkobiercy powołanego przez spadkodawcę do dziedziczenia. Rozmiar tego roszczenia uzależniony jest od wielkości udziału spadkowego, jaki przypadłby osobie uprawnionej przy dziedziczeniu ustawowym. Obowiązek zapłaty zachowku powstaje z chwilą śmierci spadkodawcy. Roszczenie o zachowek powstaje wówczas, gdy spadkodawca sam nie zapewnił uprawnionemu należnego mu zachowku, czy to w postaci dziedziczenia, ustanowienia zapisu lub dokonania darowizny. Dopiero w przypadku, gdy uprawniony nie uzyska żadnych korzyści ze spadku powstaje po jego stronie roszczenie w stosunku do spadkobiercy o zapłatę zachowku lub, gdy uprawniony uzyskał korzyść jedynie w części, roszczenie o uzupełnienie zachowku.

Mając na uwadze okoliczności przedmiotowej sprawy stwierdzić należy ,że powodowie należą do kręgu osób posiadających legitymację prawną do występowania z roszczeniem o zachowek.

Pozwana w odpowiedzi na pozew podniosła zarzut niegodności dziedziczenia powodów, wskazując, iż w toku postępowania o stwierdzenie nabycia spadku posłużyli się nieprawdziwym testamentem ustnym oraz, że powodowie nie traktowali pozwanego zgodnie z zasadami współżycia społecznego. Zgodnie z przepisem art. 928§1k.c. spadkobierca może być uznany przez sąd za niegodnego, jeżeli: 1) dopuścił się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy; 2) podstępem lub groźbą nakłonił spadkodawcę do sporządzenia lub odwołania testamentu albo w taki sam sposób przeszkodził mu w dokonaniu jednej z tych czynności; 3) umyślnie ukrył lub zniszczył testament spadkodawcy, podrobił lub przerobił jego testament albo świadomie skorzystał z testamentu przez inną osobę podrobionego lub przerobionego. Natomiast zgodnie z przepisem art. 929 k.c. uznania spadkobiercy za niegodnego może żądać każdy, kto ma w tym interes. Z żądaniem takim może wystąpić w ciągu roku od dnia, w którym dowiedział się o przyczynie niegodności, nie później jednak niż przed upływem lat trzech od otwarcia spadku.

Zdaniem Sądu zarzut niegodności dziedziczenia przez oboje powodów nie może zostać uwzględniony, przede wszystkim z uwagi na upływ przewidzianego w przepisie art. 929 k.c. terminu do wystąpienia z żądaniem uznania spadkobiercy (zapisobiercy) za niegodnego. Uprawniony może wystąpić z takim żądaniem w ciągu roku od dnia, w którym dowiedział się o przyczynie niegodności. Natomiast możliwość taką wyklucza bezwzględnie upływ trzech lat od otwarcia spadku. Jak Sąd ustalił, testament własnoręczny T. R. z dnia 1 czerwca 2007r. otwarto i ogłoszono w dniu 27 maja 2008r. w Sądzie Rejonowym (...). Natomiast testament z dnia 17 sierpnia 2007r. otwarto i ogłoszono w dniu 11 kwietnia 2008r. w Sądzie Rejonowym (...). Pozwana powołała się na niegodność dziedziczenia powodów w odpowiedzi na pozew z dnia 28 września 2015r., a więc niewątpliwie po upływie trzech lat od otwarcia spadku( 19.02.2008r.) Ponadto przyczyny niegodności ujęto w art. 928 § 1 k.c. w trzech grupach. Należy przy tym podkreślić, że wyliczenie to jest wyczerpujące, stanowi katalog zamknięty, co oznacza, że niedopuszczalne jest rozciąganie tych unormowań na inne, choćby podobne sytuacje (zob. J. S. Piątowski, H. Witczak, A. Kawałko, w: SPP, t. 10, 2013, s. 163). Poza przyczynami przewidzianymi w prawie spadkowym nie można na podstawie art. 5 k.c. uznać spadkobiercy za niegodnego dziedziczenia z innych przyczyn, choćby przyczyny te uzasadniały potraktowanie postępowania spadkobiercy jako sprzecznego z zasadami współżycia społecznego ( zob. orz. SN z 10.12.1999 r., II CKN 627/98, Legalis ). Oprócz tego nie można uwzględnić podniesionego przez pozwaną zarzutu z uwagi na to, że postępowanie w sprawie uznania spadkobiercy za niegodnego podlega regułom procesu. Orzecznictwo Sądu Najwyższego konsekwentnie przyjmuje, że żądanie uznania spadkobiercy za niegodnego sąd rozpoznaje w procesie (uchw. SN z 10.5.1967 r., III CZP 31/67, OSP 1968, Nr 3, poz. 53; uchw. z 26.2.1968 r., III CZP 101/67, OSNCP 1968, Nr 12, poz. 203). Żądanie uznania za niegodnego powinno być zgłoszone w powództwie o ukształtowanie prawa (zob. J. Pietrzykowski, w: Komentarz, 1972, t. 3, s. 1842). Mając powyższe na uwadze, podniesiony przez pozwaną w odpowiedzi na pozew zarzut niegodności dziedziczenia powodów nie może zostać uznany za spełniający kryteria przewidziane w powyżej wskazanych orzeczeniach .

Pozwana podniosła ponadto zarzut wydziedziczenia powodów przez spadkodawcę w testamencie z dnia 17 sierpnia 2007r. Zdaniem Sądu zarzut ten jest bezzasadny bez potrzeby prowadzenia postepowania dowodowego , gdyż zgodnie z przepisem art. 1008 k.c. spadkodawca może w testamencie pozbawić zstępnych, małżonka i rodziców zachowku (wydziedziczenie), jeżeli uprawniony do zachowku: 1) wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego; 2) dopuścił się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci; 3) uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych. Ponadto, jak wskazuje art. 1009 k.c. przyczyna wydziedziczenia uprawnionego do zachowku powinna wynikać z treści testamentu. Przyczyna wydziedziczenia ma wynikać z treści testamentu ( J. Pietrzykowski, Komentarz KC, 1972, s. 1924). Bez wątpienia spadkodawca może podać tę przyczynę bezpośrednio. Użyty w przepisie zwrot „powinna wynikać” nie odnosi się wprost do obowiązku testatora, lecz wskazuje tylko na logiczną relację między treścią testamentu a określeniem przyczyny wydziedziczenia. Jest to jednak wymóg bezwzględny, a jego niedopełnienie, poprzez pominięcie informacji, z których wynika ta przyczyna albo podanie nieprawdziwej przyczyny, powoduje definitywną bezskuteczność wydziedziczenia ( E. Niezbecka, w: Kidyba, Komentarz KC, t. IV, 2012, s. 265). Przenosząc powyższe na realia przedmiotowej sprawy należy wskazać, iż powoływanie się przez pozwaną S. R. na wydziedziczenie powodów przez T. R. jest bezskuteczne , gdyż sformułowanie „wydziedziczam resztę mojej rodziny” w testamencie T. R. z dnia 17 sierpnia 2007r. nie wskazuje konkretnych osób ani tym bardziej przyczyn ich wydziedziczenia

Pozwana ponadto podniosła w odpowiedzi na pozew zarzut nieudowodnienia wysokości roszczenia poprzez niewykazanie wartości udziału spadkowego, jaki przypadałby spadkobiercom oraz zarzut braku składników czynnych spadku.

W ocenie Sądu, wyrok wstępny uznający roszczenie powodów o zapłatę zachowku za usprawiedliwione co do zasady (gdyż wynika ono z przepisów ustawy) umożliwi powodom poszukiwanie spadku, na podstawie wartości którego ma być obliczona wysokość zachowku. Dlatego też zarzuty strony pozwanej odnoszące się do wysokości roszczenia powodów i dotyczące składników spadku są przedwczesne , gdyż właśnie wyjaśnieniu tychże okoliczności ma służyć wydany wyrok wstępny, który umożliwi powodom poszukiwania składników masy spadkowej po T. R..

Zdaniem Sądu za bezzasadny należy uznać zarzut strony pozwanej , podniesiony w odpowiedzi na pozew i w apelacji , jakoby żądanie powodów było sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 k.p.c. nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony.

Podniesiony przez pozwaną zarzut jest bezpodstawny , ponieważ zachowanie sprzeczne z zasadami współżycia społecznego przejawia się nadużyciem prawa podmiotowego, które charakteryzuje się zachowaniem naruszającym zasady moralne, zasady uczciwości i przyzwoitości zachodzące w relacjach interpersonalnych, a w szczególności w relacjach rodzinnych. Zasady współżycia społecznego stanowią bowiem podstawowe zasady etycznego i uczciwego postępowania. Na ich treść składają się zarówno elementy etyczne, jak i socjologiczne, kształtowane przez oceny moralne i społeczne. Niemożliwym jest w związku z tym utworzenie zamkniętego katalogu zasad współżycia społecznego, gdyż kształtują się one wraz z ewolucją społeczeństwa. Niezmiennie mają one jednak służyć ochronie wartości moralnych, które powszechnie społeczeństwo wyznaje. Podkreślenia przy tym wymaga, że zasady te pozostają w nierozłącznym związku z całokształtem okoliczności danej spawy i w takim całościowym ujęciu wyznaczają podstawy, granice i kierunki rozstrzygnięcia w sytuacjach wyjątkowych, które przepis ten ma na względzie. Dla jego zastosowania konieczna jest ocena całokształtu szczególnych okoliczności rozpatrywanego przypadku, w ścisłym powiązaniu nadużycia prawa z konkretnym stanem faktycznym. Poddając ocenie roszczenie o zachowek, uzasadnionym jest również odwołanie się do orzecznictwa Sądu Najwyższego. Zgodnie, bowiem z obowiązującą linią orzecznictwa, którą Sąd orzekający w przedmiotowej sprawie podziela - zasadniczą podstawę stwierdzenia o wystąpieniu nadużycia prawa stanowić powinna analiza zachowania uprawnionego (wyrok SN z dnia 9 grudnia 2009r., IV CSK 290/09, LEX nr 560607). Jak wynika z przytoczonej tezy przy badaniu prawa do zachowku należy kierować się nie tylko faktem posiadania statusu spadkobiercy ustawowego, lecz również zespołem cech charakteryzujących osobę, która domaga się zachowku i jego zachowania w stosunku do spadkodawcy w codziennych relacjach, które pomaga ustalić, czy spadkobierca zasłużył na otrzymanie choćby w pewnym zakresie schedy spadkowej. W niniejszej sprawie pozwana nie wykazała, aby relacje rodziców ze zmarłym T. R. wykazywały cechy negatywne, odbiegające od norm, które kwalifikowałyby powodów jako osoby, które nie zasłużyły na uzyskanie prawa do masy spadkowej po swoim synu. Pozwana podnosząc niniejszy zarzut nie przywołała żadnych okoliczności, które miałyby przemawiać za naganną postawą powodów wobec syna , jak również nie przedstawiła żadnego materiału dowodowego, który by to potwierdzał. Posłużyła się jedynie gołosłownym stwierdzeniem, iż powodowie nie traktowali spadkodawcy zgodnie z zasadami współżycia społecznego. W związku z tym Sąd nie ma możliwości ustalenia rzeczywistych relacji, jakie zachodziły między powodami a spadkodawcą. Na podstawie zaś materiału dowodowego, jakim Sąd dysponował w dacie wydania wyroku wstępnego , niemożliwym było ustalenie, że powodowie postępowali w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego. Na marginesie wskazać należy ,że zawnioskowani świadkowie w pkt 8 odpowiedzi na pozew ( w tym dwóch adwokatów, których wiąże tajemnica zawodowa) mają zeznawać na okoliczność niegodności i wydziedziczenia powodów , które to zarzuty są bezzasadne w świetle obowiązujących przepisów. Strona pozwana nie wskazała nawet ich adresów i nie domagała się wezwania ich na rozprawę przed wydaniem wyroku wstępnego.

Mając na uwadze powyższe Sąd orzekł na podstawie art. 991 k.c. w zw. z art. 318 § 1 k.p.c. oraz na podstawie art. 928 k.c. w zw. z art. 929 k.c. w zw. z art. 1008 k.c. w zw. z art. 1009 k.c. zastosowanych a contrario.