Sygn. akt IV Ka 550/13
Dnia 22 listopada 2013 roku.
Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:
Przewodniczący SSO Sławomir Gosławski (spr.)
Sędziowie SA Stanisław Tomasik
del. SR Agnieszka Szulc - Wroniszewska
Protokolant Dagmara Szczepanik
przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Piotrkowie Trybunalskim Sławomira Kierskiego
po rozpoznaniu w dniu 15 listopada 2013 roku
sprawy L. R.
oskarżonego z art. 292 § 1 kk
z powodu apelacji wniesionej przez prokuratora
od wyroku Sądu Rejonowego w Bełchatowie
z dnia 12 sierpnia 2013 roku sygn. akt II K 501/13
na podstawie art. 437§2 kpk i art. 438 pkt 2 kpk uchyla zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonego L. R. i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w Bełchatowie do ponownego rozpoznania.
IV Ka 550/13
L. R. został oskarżony o to, że:
I.w dniu 28 sierpnia 2012 roku w B. woj. (...) zbył S. S. samochód osobowy marki S. (...) o numerze VIN (...), chociaż na podstawie towarzyszących okoliczności mógł i powinien przypuszczać, że pojazd pochodzi z czynu zabronionego,
tj. o czyn z art. 292 § 1 kk.
II.w miesiącu sierpniu 2012 roku w C. woj. (...), przyjął od D. A. do sprzedaży samochód osobowy marki S. (...) o nr rej. (...) chociaż na podstawie towarzyszących okoliczności mógł i powinien przypuszczać, że pojazd pochodzi z czynu zabronionego,
tj.o czyn z art. 292 § 1 kk.
III.w tym samym miejscu i czasie przyjął od D. A. do sprzedaży samochód osobowy marki S. (...) o nr rej. (...) chociaż na podstawie towarzyszących okoliczności mógł i powinien przypuszczać, że pojazd pochodzi z czynu zabronionego,
tj.o czyn z art. 292 § 1 kk.
IV.w miesiącu wrześniu 2012 roku w B. woj. (...), przyjął od D. A. samochód osobowy marki V. (...) o nr rej. (...) chociaż na podstawie towarzyszących okoliczności mógł i powinien przypuszczać, że pojazd pochodzi z czynu zabronionego,
tj.o czyn z art. 292 § 1 kk.
Sąd Rejonowy w Bełchatowie wyrokiem z dnia 12 sierpnia 2013 roku w sprawie II K 501/13:
1.oskarżonego uznał za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów przestępnych opisanych w pkt I,II,III i IV, wyczerpujących dyspozycje art. 292 § 1 kk i za to na podstawie art. 292 § 1 kk w zw. z art. 292 § 1 kk w zw. z art. 33 § 2 kk za każdy z czynów skazał go na kary po 3 miesiące pozbawienia wolności i po 50 stawek dziennych grzywny po 10 zł. każda,
2.na podstawie art. 85 kk i art. 86 § 1 i 2 kk wymierzył oskarżonemu kary łączne 6 miesięcy pozbawienia wolności i 100 stawek dziennych grzywny po 10 zł. każda,
3.na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk i art. 70 § 1 pkt 1 kk wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił oskarżonemu na okres próby 2 lat,
4.wymierzył oskarżonemu 320 złotych opłaty i zasądził od niego na rzecz Skarbu Państwa 2.612,76 złotych tytułem zwrotu wydatków.
Powyższy wyrok w całości – na niekorzyść oskarżonego - zaskarżył prokurator.
Wyrokowi zarzucił:
- obrazę przepisów postępowania karnego mającego wpływ na treść zapadłego orzeczenia, a mianowicie: art. 335 § 1 kpk polegającą na nieuwzględnieniu w całości wniosku w trybie art. 335 § 1 kpk poprzez nie orzeczenie wnioskowanego wobec oskarżonego dozoru kuratora sądowego.
W konkluzji wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Bełchatowie Ii Wydział Karny.
Sąd okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja skutkowała uchyleniem zaskarżonego wyroku i przekazaniem sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.
Rację ma skarżący, że sąd rejonowy nie dopełnił ciążących na nim obowiązków z art. 343 § 7 kpk. Przepis ten obliguje sąd do dokonania kontroli poprawności wniosku prokuratora złożonego w trybie art. 335 § 1 kpk pod względem zarówno formalnym, jak i merytorycznym. Przedmiotem tego rodzaju kontroli powinna być nie tylko kwestia zgodności propozycji zawartych we wniosku z regułami obowiązującego prawa materialnego, ustalenie, czy poza zakresem uzgodnień z oskarżonym nie pozostają te rozstrzygnięcia, które mają charakter obligatoryjny, ale również zbadanie czy treść wniosku oskarżyciela publicznego odpowiada treści porozumienia zawartego z oskarżonym co do orzeczenia uzgodnionych z nim kar i środków karnych.
W niniejszej sprawie oskarżony zawarł z prokuratorem porozumienie odnośnie dobrowolnego poddania się karze i wymierzenie mu: za każdy czyn kary 3 miesięcy pozbawienia wolności i 50 stawek dziennych grzywny po 10 złotych stawka; kary łącznej 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 2 lat i kary łącznej grzywny w wysokości 100 stawek po 10 złotych stawka; zasądzenie od oskarżonego kosztów postępowania ( k 227 ).
Prokurator nie modyfikując z oskarżonym warunków powyższych uzgodnień umieścił w akcie oskarżenia wniosek na podstawie art. 335 kpk ( o wydanie wyroku skazującego i orzeczenie uzgodnionych z oskarżonym kar ) zawierający dodatkowo żądanie oddania oskarżonego w okresie próby pod dozór kuratora ( k 262a ).
Taki sposób procedowania prokuratora:
- rażąco narusza tryb postępowania odnośnie tzw. dobrowolnego poddania się karze określony w art. 335 kpk;
- jest wyrazem skrajnej nielojalności wobec oskarżonego ( por. OSN IK, (...) );
- zrywa zawarte porozumienie pomiędzy stronami ( na co wskazuje poparcie wniosku na posiedzeniu przez prokuratora i wywiedzenie apelacji w sytuacji, gdy wyrok nie zawierał rozstrzygnięcia o oddaniu oskarżonego pod dozór kuratora ).
W posiedzeniu wyznaczonym dla rozpoznania wniosku ( art. 343 § 5 kpk ) wzięli udział prokurator i oskarżony. Aktywność sądu w tych realiach procesowych ograniczyła się tylko do odebrania od stron następujących stanowisk: prokurator popierał wniosek, oskarżony pozostawił wniosek do uznania sądu.
Sąd może w tym trybie skazać oskarżonego, jeżeli uwzględnia wniosek ( art. 343 § 6 kpk ). Tymczasem sąd I instancji:
- pominął sprzeczności pomiędzy wnioskiem z porozumieniem stron;
- pomimo obecności stron na posiedzeniu nie doprowadził do korekty wniosku lub porozumienia pomiędzy stronami;
- uwzględnił wniosek ( co było warunkiem wydania wyroku skazującego ) ale orzekł zgodnie z pierwotnym porozumieniem ( nie oddając sprawcy pod dozór kuratora ). W uzasadnieniu wyroku podniósł, iż wymierzając oskarżonemu karę miał na względzie dyrektywy wymiaru kary określone w art. 53 kk, co wskazuje na to, iż w ich ramach nie zaakceptował wniosku prokuratora w tym zakresie ( nie podniósł w motywach pisemnych tej problematyki ).
W tym kontekście sąd okręgowy musi podnieść, iż stwierdzenie wadliwości wniosku lub potrzeby dokonania jakiejkolwiek zmiany jego treści, skutkować musi skierowaniem sprawy do rozpoznania na zasadach ogólnych, chyba że w toku posiedzenia prokurator za zgodą oskarżonego dokona modyfikacji wniosku w kierunku przez sąd postulowanym (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 11 marca 2009 r., II KK 346/08, z dnia 16 lipca 2009 r., V KK 132/09, z dnia 23 marca 2009 r., V KK 24/09). Treść wniosku wskazuje, że w istocie prokurator odstąpił od porozumienia, co ( bez zgody oskarżonego na nowe warunki wnioskowanej reakcji karnej ) obligowało sąd merytoryczny do rozpoznania sprawy na zasadach ogólnych
( art. 343 § 7 kpk ).
Wadliwy wniosek prokuratora o rozpoznanie sprawy w trybie art. 335 § 1 kpk nie powinien więc być uwzględniony przez sąd rejonowy, który w takiej sytuacji winien skierować sprawę na rozprawę celem rozpoznania jej na zasadach ogólnych, chyba że w toku posiedzenia oskarżony wyraziłby zgodę na zaproponowaną we wniosku modyfikację porozumienia.
Zaakceptowanie przez sąd takiego wniosku prowadziło do rażącego naruszenia art. 335 § 1 kpk i art.343 § 7 kpk, co niewątpliwie miało istotny wpływ na jego treść, gdyż rozstrzygnięto o dobrowolnym poddaniu się karze przy braku wyczerpujących uzgodnień.
Stąd też zachodziła konieczność uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania.
W jego toku sąd ten uwzględni powyższe uwagi. Ponownie rozpoznając sprawę może skierować ją na posiedzenie, o jakim mowa w art. 343 kpk, gdyż nadal istnieje w sprawie wniosek o skazanie oskarżonego bez rozprawy, ale jego uwzględnienie uzależnione jest od dokonania uzgodnień pomiędzy stronami co do wszystkich aspektów postulowanej wobec sprawcy reakcji karnej ( chyba, że od razu uzna, iż warunki porozumienia nie mogą zostać zaakceptowane ). Alternatywą pozostaje rozpoznanie sprawy na zasadach ogólnych, a więc na rozprawie.
Kierując się powyższym sąd okręgowy orzekł, jak w wyroku.