Sygn. akt IV Ka 269/13
Dnia 24 maja 2013 roku.
Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:
Przewodniczący SSO Ireneusz Grodek
Sędziowie SO Tadeusz Węglarek (spr.)
del. SR Agnieszka Zielińska
Protokolant Dagmara Szczepanik
przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Piotrkowie Trybunalskim Izabeli Stachowiak
po rozpoznaniu w dniu 24 maja 2013 roku
sprawy H. J.
oskarżonej z art.279§1 kk w zb. z art.278§5 kk w zw. z art.12 kk w zw. art.11§2 kk
z powodu apelacji wniesionej przez prokuratora
od wyroku Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim
z dnia 26 lutego 2013 roku sygn. akt II K 1337/12
na podstawie art. 437§2 kpk i art. 438 pkt 2 kpk uchyla zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonej H. J. i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Tomaszowie Mazowieckim.
Sygn. akt IV Ka 269/13
H. J. została oskarżona o to, że:
w okresie od 12 – 15. 09. 2012 r w N., gm. U., pow. (...), woj. (...)działając z góry powziętym zamiarem po uprzednim dokonaniu zaboru w celu przywłaszczenia karty bankomatowej banku (...)uprawniającej do wypłat pieniędzy z automatu bankomatowego należącej do G. B.przy użyciu tej karty dokonała w bankomacie trzykrotnej wypłaty pieniędzy w kwocie 1500 złotych czym spowodowała łączne straty w kwocie 1545 złotych na szkodę G. B.,
tj. o przestępstwo z art. 279 § 1 kk w zb. z art. 278 § 5 kk w zw. z art. 12 kk w zw. z art. 11 § 2 kk.
Sąd Rejonowy w Tomaszowie Mazowieckim w II Wydziale Karnym, wyrokiem z dnia 26 lutego 2013 roku, w sprawie sygn. akty II k 1337/12:
1. oskarżoną uznał za winna popełnienia zarzucanego jej czynu z tą zmianą, iż wyczerpuje on dyspozycję art. 278 § 1 kk w zb. z art. 278 § 5 kk w zw. z art. 12 kk w zw z art. 11 § 2 kk i za to na podstawie art. 278 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 wymierzył jej karę 1 roku pozbawienia wolności,
2. na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk i art. 70 § 1 pkt 1 kk wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił i ustalił okres próby na 2 lata;
3. na podstawie art. 46 § 1 kk zasądził od oskarżonej na rzecz pokrzywdzonej kwotę 1546 złotych tytułem obowiązku naprawienia szkody;
4. zasądził od oskarżonej na rzecz Skarbu Państwa kwotę 270 złotych tytułem kosztów sądowych.
Na podstawie art. 425 § 2 kpk i art. 444 kpk powyższy wyrok w całości na niekorzyść oskarżonej zaskarżył prokurator.
Na podstawie art. 427 § 2 kpk i art. 438 pkt 2 kpk /choć błędnie skarżący jako podstawę powołał przepis art. 438 pkt 4 kpk/, przedmiotowemu wyrokowi zarzucił obrazę przepisu postępowania karnego, tj. art. 343 § 7 kpk, która to obraza miała wpływ na treść skarżonego wyroku, co wyraża w tym, iż na posiedzeniu wyznaczonym w celu rozpoznania wniosku o skazanie bez przeprowadzania rozprawy złożonego w trybie art. 335 § 1 kpk Sąd I instancji wydał wyrok nie odpowiadający treści tego wniosku.
Na podstawie art. 427 § 2 kpk i art. 438 pkt 1 kpk przedmiotowemu wyrokowi zarzucił obrazę przepisów prawa materialnego, tj. art. 279 § 1 kk przez jego błędną wykładnię, co wyraża się w przyjęciu przez Sąd I instancji, iż oskarżona nie dopuściła się przestępstwa kradzieży z włamaniem, a jedynie kradzieży z zbiegu kumulatywnym z kradzieżą karty bankomatowej, podczas, gdy oskarżona posługując się skradzioną kartą bankomatową przełamała zabezpieczenie elektroniczne związane z kodem dostępu, które stanowi swoisty ekwiwalent zamknięcia rzeczy w pomieszczeniu, i w ten sposób wyczerpała znamiona z art. 279 § 1 kk, przy czym powyższa wykładnia art. 279 § 1 kk jednoznacznie wynika z orzecznictwa Sądu Najwyższego RP i polskiego piśmiennictwa.
W konkluzji wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje.
Apelacja oskarżyciela publicznego jest zasadna i skutkuje potrzebą uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji.
Jak wynika z analizy sprawy prokurator wnosząc akt oskarżenia w niniejszej sprawie umieścił także wniosek o wydanie wyroku skazującego i orzeczenie uzgodnionych z oskarżoną kary i obowiązku naprawienia szkody (k – 47). Wniosek ten jest zbieżny z uzgodnieniami poczynionymi przez oskarżyciela z oskarżoną.
Na posiedzeniu w dniu 26 lutego 2013 sąd wydał wyrok skazujący bez przeprowadzania rozprawy, jednakże w punkcie 1 wyroku przypisał oskarżonej czyn kwalifikując go z innego przepisu ustawy karnej.
W pozostałym zakresie wyrok jest zgodny z poczynionymi między prokuratorem i oskarżoną uzgodnieniami co do kary zasadniczej, jej postaci i obowiązku naprawienia szkody.
Przechodząc do meritum stwierdzić należy, iż wniosek prokuratora uzgodniony z oskarżonym i złożony w trybie art. 335 § 1 kpk co do zasady nie wiąże sądu, który może stwierdzić, iż w sprawie nie zachodzą przesłanki do skazania oskarżonego bez przeprowadzania rozprawy.
Może sąd również uznać, że wynegocjowane warunki pomiędzy prokuratorem a oskarżonym nie mogą zostać zaakceptowane. W takiej sytuacji winien sąd włączyć się do negocjacji celem dokonania odpowiedniej korekty wniosku, oczywiście zaaprobowanej następnie przez oskarżonego i prokuratora, co pozwoliłoby na wydanie wyroku bez przeprowadzania rozprawy.
Jeżeli zaś sąd tego rodzaju negocjacji nie przeprowadzi bądź nie uzyska akceptacji prokuratora lub oskarżonego dla proponowanych zmian lub też uzna, iż nie zachodzą podstawy do uwzględnienia wniosku, kieruje sprawę do rozpoznania na zasadach ogólnych.
Niedopuszczalne natomiast jest wydanie wyroku odbiegającego w treści od uzgodnień dokonanych w trybie art. 335§1 kpk, gdyż takie postępowanie zaprzeczałoby ratio legis tego przepisu i rażąco naruszałoby jego dyspozycję. Przypomnieć więc trzeba, iż zasadniczym warunkiem, od którego spełnienia - zgodnie z treścią art. 335 § 1 k.p.k. - staje się dopiero dopuszczalne konsensualne zakończenie postępowania, jest ustalenie, że okoliczności popełnienia przez oskarżoną zarzucanego mu przestępstwa nie budzą wątpliwości. Niespełnienie tego warunku (podobnie jak i pozostałych w tym przepisie określonych) wyłącza możliwość rozpoznania sprawy w ten sposób i implikuje konieczność - zgodnie z treścią art. 343 § 7 k.p.k. - skierowania jej na rozprawę. Tak więc sąd - rozpoznający wniosek prokuratora o wydanie wyroku skazującego i orzeczenie uzgodnionej z oskarżoną kary - nie może uchylić się od zbadania sprawy zarówno pod kątem ustaleń faktycznych i zawinienia, a także zastosowanych przepisów prawa materialnego, zaś w sytuacji gdy uzna, że oskarżona nie popełniła zarzucanego jej przestępstwa, gdy zauważa potrzebę zmiany kwalifikacji prawnej czynu (i to niezależnie, czy miałaby to być zmiana w kierunku łagodniejszym, czy też surowszym), bądź też dostrzega inne wady prawne propozycji oskarżyciela publicznego (np. dotyczące kwestii podstawy prawnej zastosowania środków probacyjnych), nie tylko nie może wniosku takiego uwzględnić, lecz wręcz zobligowany jest - stosownie do treści art. 343 § 7 k.p.k. - skierować sprawę do rozpoznania na zasadach ogólnych, chyba że w toku posiedzenia prokurator za zgodą oskarżonego dokona modyfikacji wniosku w kierunku przez sąd postulowanym. Uwzględnienie wniosku prokuratora, uzgodnionego uprzednio z oskarżoną, może nastąpić jedynie wówczas, gdy w tym czasie nie zmieniła się jej sytuacja prawna, a więc jeżeli stoi on nadal pod zarzutem popełnienia określonego przestępstwa, cały czas tego samego. Jeżeli natomiast doszło do zmiany opisu i kwalifikacji prawnej tego zachowania, to prokurator powinien ponownie uzgodnić z oskarżonym sposób skazania go bez rozprawy, i to nawet wówczas, gdy kara uprzednio uzgodniona mieści się w granicach kar i środków możliwych obecnie do orzeczenia.
W zaistniałej sytuacji jedyną możliwą decyzją było uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sadowi Rejonowemu.
Ma również oskarżyciel publiczny, gdy zarzuca wyrokowi obrazę prawa materialnego. Prawdą jest, iż w literaturze karnistycznej oraz w orzecznictwie powszechnie przyjmuje się, że użyte w znamionach przestępstwa z art. 279 pojęcie „włamania” nie jest określeniem zaczerpniętym z języka potocznego, w związku z czym brak jest podstaw do wykładni tego terminu zgodnie z jego semantycznym znaczeniem, zaczerpniętym ze słownika języka polskiego. Uznaje się, że „włamanie” jest typowym przykładem pojęcia prawnego, którego treść ustalana jest autonomicznie w obszarze prawa karnego, zgodnie z przyjmowanymi regułami wykładni, i może odbiegać od jego potocznego rozumienia. W potocznym znaczeniu „włamanie” rozumiane jest jako zachowanie, które przy wykorzystaniu siły fizycznej prowadzi do usunięcia przeszkód zabezpieczających rzecz. Stosując przyjętą w odniesieniu do tego znamienia specyficzną, autonomiczną metodę interpretacji, przyjmuje się, że „włamanie” oznacza zachowanie polegające na usunięciu przeszkody, stanowiącej zabezpieczenie danego przedmiotu, przy czym wskazuje się, iż nie musi ono polegać na stosowaniu siły fizycznej, oraz eksponuje cel, dla jakiego ustanowiona została przełamana przez zachowanie sprawcy bariera. Istota włamania sprowadza się więc nie tyle do fizycznego uszkodzenia lub zniszczenia przeszkody chroniącej dostępu do rzeczy, lecz polega na zachowaniu, którego podstawową cechą jest nieposzanowanie wyrażonej przez dysponenta rzeczy woli zabezpieczenia jej przed innymi osobami. Zabezpieczenie to może przejawiać się w różnorodny sposób, obejmując na przykład zabezpieczenie przy pomocy specjalnego zamka zamontowanego do drzwi lub bramy, ale także zabezpieczenie przy pomocy plomby lub nawet kartki papieru z pieczęcią. Zabezpieczeniem o którym mowa jest również blokada elektroniczna karty bankomatowej.
Rozpoznając ponownie sprawę Sąd Rejonowy może uwzględnić wniosek prokuratora o wydanie wyroku skazującego bez przeprowadzenia rozprawy, jeżeli zaakceptuje porozumienie prokuratora i oskarżonej, co do wszystkich elementów w odniesieniu do zarzucanego jej czynu. W przypadku braku akceptacji dla tego porozumienia, sprawa podlega rozpoznaniu na zasadach ogólnych /art. 343 § 7 kpk/.
Z tych względów orzeczono jak w sentencji.