I C 1503/15

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 14 kwietnia 2015 r. G. M. wniosła powództwo przeciwegzekucyjne przeciwko egzekucji komorniczej o sygnaturze 663/12 dokonywanej na emeryturze powódki przez Komornika Sądowego A. G. na wniosek (...) G. M..

Podniosła, że realizowane są przeciwko niej zajęcia świadczenia emerytalnego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy – Mokotowa w W. A. G. w sprawie KM 663/12, którego to zajęcia podstawą jest nakaz zapłaty wydany w sprawie II Nc 17379/10, który został „unieważniony” wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy – Mokotowa z dnia 27 grudnia 2012 r. w sprawie o sygnaturze akt II C 3008/12.

W piśmie z dnia 28 maja 2015 r. powódka wyjaśniła, że domaga się pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w części do kwoty 885,38 zł. Wyjaśniła, że jej zdaniem Komornik naruszył trwałość zwolnienia od kosztów sądowych

( pismo, k. 19)

W odpowiedzi na pozew pozwana, reprezentowana przez pełnomocnika będącego radcą prawnym, wniosła o jego oddalenie i zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

Przyznała, że w dniu 18 maja 2010 r. Tutejszy Sąd wydał nakaz zapłaty zobowiązujący pozwaną do zaspokojenia w całości roszczenia powoda w kwocie 2.567,22 zł. Nakaz ten został skierowany do egzekucji. Następnie pozwana wniosła sprzeciw wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu do jego złożenia. Sąd wniosek ten uwzględnił i wstrzymał wykonanie nakazu zapłaty. Wyrokiem z dnia 27 grudnia 2012 r. Tutejszy Sąd oddalił powództwo. Od wyroku tego Spółdzielnia wniosła apelację, która wyrokiem z dnia 7 listopada 2013 r. została częściowo uwzględniona przez Sąd Okręgowy w Warszawie, który to Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 916,77 zł z odsetkami. Wyrokowi temu została nadana klauzula wykonalności i to on stanowił podstawę egzekucji po jej podjęciu na wniosek wierzyciela przez Komornika. Organ wykonawczy wyegzekwował od powódki jedynie kwotę zasądzoną tym wyrokiem tj. 916,77 zł wraz z odsetkami i kosztami postępowania egzekucyjnego. Postępowanie egzekucyjne zostało zakończone postanowieniem z dnia 25 marca 2015 r.

(odpowiedź na pozew, k. 45 – 73)

Sąd uznał za ustalone następujące okoliczności.

W pozwie z dnia 5 maja 2010 r. (...) wystąpiła o zasądzenie od G. M. kwoty 2.567,22 zł wraz z odsetkami w wysokości ustawowej od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zasądzenia kosztów procesu.

Nakazem zapłaty z dnia 18 maja 2010 r. Tutejszy Sąd w całości uwzględnił powództwo.

Od nakazu tego G. M. skutecznie wniosła sprzeciw. Wyrokiem z dnia 27 grudnia 2012 r. Tutejszy Sąd oddalił powództwo.

Od wyroku tego Spółdzielnia wniosła apelację w całości, którą Sąd Okręgowy w Warszawie wyrokiem z dnia 7 listopada 2013 r. wydanym w sprawie V Ca 1409/13 uwzględnił częściowo zasądzając od G. M. na rzecz Spółdzielni kwotę 916,77 zł wraz z odsetkami w wysokości ustawowej od dnia 5 maja 2010 r. do dnia zapłaty. Wyrokowi temu w części uwzględniającej powództwo Tutejszy Sąd nadał postanowieniem z dnia 18 czerwca 2014 r. klauzulę wykonalności.

(dowód: pozew, nakaz zapłaty, sprzeciw, wyrok sądu I instancji wraz z uzasadnieniem, wyrok sądu II instancji wraz z uzasadnieniem, k. 1 – 16, 51 – 61, 68, 138, 146 – 154, 159 – 161, 189 – 193 akt sprawy II C 3008/12 Tutejszego Sądu)

Na podstawie nakazu zapłaty wydanego w sprawie o sygnaturze II Nc 17379/10 została wszczęta egzekucja przeciwko G. M.. Na wniosek dłużniczki na podstawie postanowienia o wstrzymaniu wykonania nakazu zapłaty Komornik postanowieniem z dnia 6 listopada 2012 r. zawiesił postępowanie w sprawie Km 663/12. Następnie postanowieniem z dnia 16 lipca 2014 r. podjął to postępowanie na podstawie wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie w sprawie V Ca 1409/13. Postanowieniem z dnia 25 marca 2015 r. Komornik stwierdził zakończenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego na podstawie powołanego wyżej wyroku wobec zaspokojenia w całości egzekwowanego roszczenia i pozostawił tytuł wykonawczy w aktach sprawy.

( dowód: postanowienia, k. 33, 40, 57 akt Km 663/12 Komornika Sądowego A. G. )

W toku postępowania egzekucyjnego Komornik ściągnął i przekazał wierzycielowi kwotę 1.732,72 zł, na którą składały się: należność główna w kwocie 916,77 zł, odsetki w kwocie 512,21 zł, koszty klauzuli w kwocie 66 zł, koszty zastępstwa procesowego w egzekucji w kwocie 150 zł, zaliczka na opłaty stałe w kwocie 58,49 zł, spłata zaliczki na wydatki w kwocie 28,25 zł.

(dowód: wydruk karty rozliczeniowej, k 72 – 73)

Oprócz postępowania w sprawie Km 663/12 toczyły się przeciwko G. M. postępowania egzekucyjne w sprawach o sygaturach Km 1518/12, wszczęte na podstawie tytułu wykonawczego – nakazu zapłaty o sygnaturze II Nc 12839/12 oraz Km 201/13 wszczęte na podstawie tytułu wykonawczego – wyroku XVI C-upr 822/10, prowadzone przez Komornika Sądowego A. G..

(dowód: plany podziału sum uzyskanych z egzekucji, k. 37, 45, 47, 49 – 55 akt Km 663/12 Komornika Sądowego A. G.)

Powyższe ustalenia zostały poczynione na podstawie powołanych dokumentów, z których każdy – oprócz wydruku karty rozliczeniowej, sprzeciwu oraz apelacji – ma walor dokumentu urzędowego. Najistotniejszym w sprawie dowodom, w postaci postanowienia Komornika stwierdzającego zakończenie egzekucji toczącej się na podstawie tytułu egzekucyjnego, przeciwko wykonalności którego skierowany został pozew, przysługiwało zatem domniemanie prawdziwości i autentyczności (art. 244 § 1 k.p.c.), których obalenie spoczywało na powódce. Powódka nie przedstawiła dowodów, z których wynikałoby, że egzekucja w sprawie Km 663/12, prowadzona na podstawie tytułu wykonawczego – wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 7 listopada 2013 r. toczyła się jeszcze w dniu orzekania przez Tutejszy Sąd (art. 316 § 1 k.p.c.). Z przedstawionego przez nią pisma Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wynika tylko taka okoliczność, że w lipcu 2014 r. Komornik A. G. dokonał w lipcu 2014 r. roku zajęcia świadczeń z ubezpieczenia społecznego na kwotę 1.797,78 zł w sprawie Km 663/12, co jest zgodne z terminem podjęcia zawieszonej w tej sprawie egzekucji. Nie świadczy to jednak o tym, że egzekucja w tej sprawie nadal się toczy. W 2015 r. dokonywane były potrącenia egzekucyjne z tych świadczeń, jednak okoliczność ta nie świadczy o aktualności przedmiotu powództwa w sprawie niniejszej. Z planów podziału, również stanowiących dokumenty urzędowe, wynika, że przeciwko G. M. toczą się jeszcze inne postępowania egzekucyjne, w których stan zaspokojenia egzekwowanej wierzytelności nie jest znany. Podstawą tych postępowań są jednak inne niż w sprawie Km 663/12 tytuły wykonawcze i zniweczenie egzekucji w tych sprawach wymagało skierowania powództwa przeciwko tym tytułom. Przedmiotem zaś sprawy niniejszej był tytuł stanowiący podstawę egzekucji w sprawie Km 663/12.

Sąd zważył, co następuje.

Powództwo okazało się bezzasadne.

Jak wskazuje się w orzecznictwie sądów powszechnych (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 26 listopada 2014 r., VI ACa 276/14) powództwo, o jakim mowa w art. 840 k.p.c., w oparciu o który wszczęto niniejsze postępowanie, stanowi środek merytorycznej obrony przez bezzasadną egzekucją. Jego treścią i celem jest pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego. Dlatego wytoczenie powództwa przeciwegzekucyjnego może nastąpić wyłącznie po nadaniu mu klauzuli wykonalności, chociaż nie jest konieczne, aby postępowanie egzekucyjne było już prowadzone. Żądanie pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego znajduje jednak uzasadnienie tylko dopóty dopóki istnieje możliwość wykonania tego tytułu. W doktrynie możliwość ta określana jest jako zdolność tytułu wykonawczego do egzekucji (tak np. T. Żyznowski, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom IV - red. H. Dolecki, Komentarz do art. 840 k.p.c.). Powództwo przeciwegzekucyjne staje się zatem niedopuszczalne z chwilą, gdy wygasła wykonalność tytułu wykonawczego na skutek wyegzekwowania całego świadczenia albo też, gdy zobowiązanie w związku z zapłatą lub innym zdarzeniem przestało istnieć (porównaj także postanowienia Sądu Najwyższego z 30 maja 2014 r., II CSK 679/13, LEX nr 1475081; oraz wyroki z 14 maja 2010 r., II CSK 592/09, LEX nr 677750; z 4 kwietnia 2002 r., I PKN 197/01, Wokanda 2002/12/27; z 17 listopada 1988 r., I CR 255/88, LEX nr 8929).

W sprawie zaistniała okoliczność, która czyni żądanie powódki pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności bezzasadnym, niezależnie od podstaw tego żądania. Postępowanie egzekucyjne zostało zakończone wskutek zrealizowania całości świadczenia objętego tym tytułem. Tytuł ten nie może zatem zostać pozbawionym wykonalności a ewentualne wadliwości związane z jego wykonaniem, polegające na błędnym rozliczeniu wyegzekwowanej sumy powódka może realizować w drodze powództwa o zapłatę nienależnego świadczenia w stosunku do pozwanej. W tym postępowaniu powódka może podnosić zarzuty bezzasadnej egzekucji kosztów egzekucji należnych wierzycielowi oraz innych kosztów egzekucyjnych. Egzekucja przeprowadzona w zakresie szerszym niż wyznaczone ramami tytułu wykonawczego oraz przepisów o kosztach egzekucyjnych jest niewątpliwie egzekucją bezpodstawną, jednak fakt jej przeprowadzenia w nadmiernym zakresie nie może zostać zneutralizowany powództwem o pozbawienie tytułu wykonalności, lecz powództwem o zasądzenie świadczenia stanowiącego przedmiot bezpodstawnego wzbogacenia – wierzyciela albo komornika. Jest to odrębne powództwo, jego wytoczenie przez powódkę świadczy zresztą o tym, że jest świadoma właściwej drogi prawnej prowadzącej do przywrócenia ewentualnie zachwianej równowagi majątkowej pomiędzy nią a Spółdzielnią. Tego efektu na drodze powództwa przeciwegzekucyjnego powódka osiągnąć już nie może. Z tej przyczyny podlegało ono oddaleniu.

Przyczyna oddalenia powództwa jest równocześnie przyczyną bezzasadności wniosku o połączenie do łącznego rozpoznania sprawy niniejszej i sprawy o zasądzenie świadczenia. Połączenie spraw do wspólnego rozpoznania jest dyskrecjonalnym uprawnieniem Sądu, którego jedynym kryterium jest ekonomia procesowa. Nie istnieje, wobec stanu niniejszej sprawy, żadna racja uzasadniająca połączenie do wspólnego rozpoznania sprawy o pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności oraz sprawy o zapłatę. Skoro z ustaleń w sprawie wynika przymusowa realizacja w całości roszczenia egzekwowanego na podstawie tytułu wykonawczego, przeciwko któremu zwrócone było powództwo, to roszczenie procesowe zmierzające do ubezskutecznienia egzekucji wygasło, a skoro tak to nie istnieje żadna racjonalna potrzeba aby łączyć je z innym postępowaniem. Ocena bowiem niniejszego żądania, po jego połączeniu ze sprawą o świadczenie, byłaby taka sama, wobec wejścia stosunków stron w fazę rozliczeń poegzekucyjnych.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. Powódka przegrała proces w całości, obowiązana była zatem zwrócić jego koszty poniesione przez stronę pozwaną. Na koszt ten składało się wynagrodzenie pełnomocnika będącego radcą prawnym (art. 98 § 3 i 99 k.p.c.) w stawce określonej na podstawie w § 6 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t. j. Dz. U. z 2013 r., poz. 490 ze zm.) oraz opłata skarbowa od udzielonego pełnomocnictwa w kwocie 17 zł – łącznie 197 zł.

Ze względu na powyższe motywy orzeczono jak w sentencji.