UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 24 listopada 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił S. D. prawa do emerytury, z uwagi na brak 15- letniego okresu pracy w warunkach szczególnych.

Od decyzji powyższej odwołanie w dniu 22 grudnia 2016 roku złożył wnioskodawca wnosząc o jej zmianę i przyznanie prawa do emerytury poprzez zaliczenie do stażu pracy w warunkach szczególnych okresów zatrudnienia:

-od 20 lutego 1981 roku do 31 lipca 1982 roku w Przedsiębiorstwie (...) w K.,

-od 2 maja 1988 roku do 15 stycznia 1990 roku w Zakładzie (...) i (...),

-od 7 maja 1990 roku do 31 grudnia 1994 roku w Przedsiębiorstwie (...) w O.,

- od 1 stycznia 1995 roku do 31 grudnia 1998 roku w (...) w O.,

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wniósł o jego oddalenie.

Decyzją z dnia 20 lutego 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił S. D. prawa do emerytury, z uwagi na brak 15- letniego okresu pracy w warunkach szczególnych.

Od decyzji powyższej odwołanie w dniu 27 lutego 2017 roku złożył wnioskodawca wnosząc o jej zmianę i przyznanie prawa do emerytury poprzez zaliczenie do stażu pracy w warunkach szczególnych okresów zatrudnienia:

-od 20 lutego 1981 roku do 31 lipca 1982 roku w Przedsiębiorstwie (...) w K.,

-od 2 maja 1988 roku do 15 stycznia 1990 roku w Zakładzie (...) i (...) A. K. w O., od 7 maja 1990 roku do 31 grudnia 1994 roku w Przedsiębiorstwie (...) w O.

-od 1 stycznia 1995 roku do 31 grudnia 1998 roku w (...) w O..

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wniósł o jego oddalenie.

Postanowieniem z dnia 6 czerwca 2017 roku Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. połączył sprawę z odwołania decyzji z dnia 20 lutego 2017 roku o sygn. akt VU 425/17 ze sprawą z odwołania od decyzji z dnia 24 listopada 2016r.o sygn. akt VU 424/17.

Na rozprawie w dniu 7 listopada 2017 roku wnioskodawca sprecyzował odwołanie, oświadczając że wnosi o zaliczenie do pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia:

-od 2 maja 1988 roku do 15 stycznia 1990 roku w (...) A. K. w O.;

- od 7 maja 1990 roku do 31 grudnia 1994 roku w Przedsiębiorstwie (...) i od 1 stycznia 1995 roku do 31 grudnia 1998 roku w (...) w O..

- od 1 stycznia 1995 roku do 31 grudnia 1998 roku w (...) w O. z powodu rozbieżności między złożonymi dokumentami.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

S. D. urodzony w dniu (...), złożył w dniu 19 października 2016 roku wniosek o emeryturę. Wnioskodawca nie był członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

(dowód: wniosek o emeryturę k. 1-4 akt emerytalnych)

Na dzień 1 stycznia 1999 roku skarżący udowodnił ogólny staż pracy wynoszący 26 lat 5 miesięcy i 23 dni, w tym 11 lat, 1 miesiąc i 14 dni pracy w warunkach szczególnych. Do stażu pracy w warunkach szczególnych Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaliczył wnioskodawcy okres zatrudnienia:

- od 2 grudnia 1974 roku do 28 października 1977 roku w (...) Nr (...) Oddział (...) w G. na stanowisku maszynisty elektrowni;

- od 10 grudnia 1977 roku do 14 lutego 1981 roku w (...)w Ł. na stanowisku montażysta konstrukcji żelbetowych, spawacz;

- od 1 września 1982 roku do 10 kwietnia 1984 roku w (...) Oddział w Ł. Rejon O. na stanowisku operatora – mechanika sprzętu drogowego do robót utrzymaniowych oraz przy budowie dróg w zakresie mas bitumicznych;

- od 1 października 1984 roku do 29 lutego 1988 roku w Przedsiębiorstwie (...) w W. na stanowisku spawacz;

Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie zaliczył wnioskodawcy do stażu pracy w warunkach szczególnych okresów zatrudnienia:

- od 20 lutego 1981 roku do 31 lipca 1982 roku w Przedsiębiorstwie (...) w K., ponieważ stanowisko monter-spawacz nie zostało wymienione w Zarządzeniu nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 1 sierpnia 1983 roku ( wykaz A, dział XIV, poz. 12, pkt.1)

- od 2 maja 1988 roku do 15 stycznia 1990 roku w Zakładzie (...) i (...) A. K. w O. z uwagi na błędnie wystawione świadectwo pracy w warunkach szczególnych;

- od 7 maja 1990 roku do 31 grudnia 1994 roku w Przedsiębiorstwie (...) w O., ponieważ stanowisko konserwator-spawacz nie zostało wymienione w Zarządzeniu nr 9 Ministra Administracji Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska;

- od 1 stycznia 1995 roku do 31 grudnia 1998 roku w (...) w O. z powodu rozbieżności między złożonymi dokumentami.

(dowód: decyzja z dnia 20 lutego 2017 roku k. 45 akt emerytalnych, odpowiedzi na odwołanie k.15-17, k.7-9)

W okresie od 2 maja 1988 roku do 15 stycznia 1990 roku S. D. był zatrudniony na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy w Zakładzie (...) i (...) A. K. w O. na stanowisku spawacza gazowego i elektrycznego. Zakład ten zajmował się zakładaniem instalacji centralnego ogrzewania i sanitarnych. Do stałych obowiązków wnioskodawcy w całym spornym okresie zatrudnienia w ww. zakładzie należało spawanie elektryczno-gazowe rur do centralnego ogrzewania. Wnioskodawca pracował tak stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Do wykonywania innych czynności miał pomocnika- montera.

(dowód: świadectwo pracy w warunkach szczególnych z dnia 15 stycznia 1990 roku akt emerytalnych k.1, zeznania A. K. protokół rozprawy z dnia 7 listopada 2017 roku od 5:10 do 8:44, zeznania wnioskodawcy protokół rozprawy z dnia 7 listopada 2017 roku od 8:44 do 16:08)

Zakład (...) i (...) S. K. w O. wystawił wnioskodawcy świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych, w którym zaświadczył, iż S. D. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace przy spawaniu gazowym i elektrycznym w okresie od 2 maja 1988 roku do 15 stycznia 1990 roku na stanowisku spawacza, wymienione w dziale XIV poz. 12 pkt 1 i 2 wykazu stanowiącego załącznik nr 1 do zarządzenia nr 9 Ministra Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 1 lipca 1983 roku w sprawie określenia stanowisk pracy w zakładach resortu administracji, gospodarki terenowej i ochrony środowiska, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach.

(dowód: świadectwo pracy w warunkach szczególnych z dnia 15 stycznia 1990 roku akt emerytalnych k.13)

W okresie od 7 maja 1990 roku do dnia 31 grudnia 1994r. S. D. był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w O. na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku konserwatora co. – spawacza. Wnioskodawca pracował jako konserwator sieci centralnego ogrzewania. Przedsiębiorstwo zajmowało się dostarczaniem ciepła do bloków mieszkaniowych w O.. W zasobach Przedsiębiorstwa było 10 kotłowni. Do stałych obowiązków wnioskodawcy w całym spornym okresie zatrudnienia w (...) w O. należało wykonywanie remontów i usuwanie awarii instalacji centralnego ogrzewania w kotłowniach, gdzie były kotły grzewcze oraz w blokach mieszkalnych, do których Przedsiębiorstwo dostarczało ciepło.. Obowiązki te wnioskodawca wykonywał wyłącznie przy pomocy spawania elektryczno-gazowego. Wnioskodawca przy pomocy spawarki odcinał zużyte rury i spawał nowe rury. Wnioskodawca był jedynym spawaczem w firmie. Do wykonywania innych niż spawalnicze czynności wnioskodawca miał pomocnika. Wnioskodawca pracował tak stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Od dnia 1 stycznia 1995 roku Przedsiębiorstwo (...) w O. przekształciło się w (...) w O.. Towarzystwo przejęło obowiązki w zakresie dostarczania ciepła do bloków mieszkalnych. Miało w sowich zasobach 10 kotłowni. Każda kotłownia ogrzewała ok. 4-5 bloków. Wnioskodawca był tam zatrudniony na stanowisku spawacza, na którym pracował do końca zatrudnia w tej tj. 12 marca 2009 roku. Jego obowiązki były takie same jak w okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwo (...) w O. tj. wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu wyłącznie prace przy spawaniu elektryczno-gazowym.

(dowód: umowa o pracę z dnia 7 maja 1990 roku w aktach osobowych część B, umowa o pracę z dnia 1 października 1990 roku w aktach osobowych część B, świadectwo pracy w warunkach szczególnych z dnia 20 października 2000 roku akt emerytalnych k.15, świadectwo pracy w warunkach szczególnych z dnia 23 czerwca 2003 roku akt emerytalnych k.14, zeznania świadka B. N. -protokół rozprawy z dnia 29 sierpnia 2017r. od minuty5:19 do minuty 12:30, zeznania świadka A. Z. --protokół rozprawy z dnia 29 sierpnia 2017r. od minuty 12:31 do minuty16:20, zeznania wnioskodawcy protokół rozprawy z dnia 7 listopada 2017 roku od 8:44 do 16:08 )

Przedsiębiorstwo (...) w O. wystawiło wnioskodawcy świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych, w którym zaświadczono, iż S. D. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym w okresie od 7 maja 1990 roku do 31 grudnia 1994 roku na stanowisku konserwator- spawacz, wymienione w dziale XIV poz. 12 pkt. 1 i 2 wykazu stanowiącego załącznik nr 1 do zarządzenia nr 9 Ministra Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 1 lipca 1983 roku w sprawie określenia stanowisk pracy w zakładach resortu administracji, gospodarki terenowej i ochrony środowiska, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach.

( dowód: świadectwo pracy w warunkach szczególnych z dnia 20 października 2000 roku akt emerytalnych k.15)

(...) w O. wystawiło wnioskodawcy świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych, w którym zaświadczono, iż S. D. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym w okresie od 1 stycznia 1995 roku do 31 grudnia 1998 roku, wymienione w dziale XIV poz. 12 pkt. 1 i 2 wykazu stanowiącego załącznik nr 1 do zarządzenia nr 9 Ministra Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 1 lipca 1983 roku w sprawie określenia stanowisk pracy w zakładach resortu administracji, gospodarki terenowej i ochrony środowiska, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach.

(dowód: świadectwo pracy w warunkach szczególnych z dnia 23 czerwca 2003 roku akt emerytalnych k.14)

W piśmie z dnia 27 stycznia 2017 roku Przedsiębiorstwo (...) w O. wskazało, że S. D. będąc zatrudniony w przedsiębiorstwie od 7 maja 1990 roku do 31 grudnia 1994 roku wykonywał prace konserwacyjne i usuwał awarie sieci centralnego ogrzewania polegające na spawaniu elektrycznym i spawaniu gazowym.

(dowód: pismo (...) Sp. z o.o. w O. z dnia 27 stycznia 2017 roku k.42 akt emerytalnych)

Wnioskodawca uprawnienia na spawacza elektrycznego ma od 24 lutego 1979 roku, a spawacza gazowego od 7 lipca 1981 roku.

(dowód: odpis książeczki spawacz k.4 akt osobowych zeznania wnioskodawcy protokół rozprawy z dnia 7 listopada 2017 roku od 8:44 do 16:08)

Sąd Okręgowy dokonał oceny dowodów i zważył co następuje:

Stosownie do art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r. poz. 887 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (tj. w dniu 1 stycznia 1999 r.) osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa (ust. 2).

W świetle powyższych regulacji żądanie wnioskodawcy należało rozpoznać w aspekcie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz. 43 z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem. Z treści § 4 tego rozporządzenia wynika, iż pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w Wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

-: osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,
-: ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Ten „wymagany okres zatrudnienia” to okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia (§ 3 rozporządzenia), natomiast pracą w warunkach szczególnych jest praca świadczona stale i w pełnym wymiarze na stanowiskach wskazanych w załączniku do tegoż aktu (§ 1 i § 2 rozporządzenia).

Zgodnie z art. 32 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, za pracowników zatrudnionych w warunkach szczególnych uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne i otoczenia.

Prawidłowe rozumienie pojęcia pracy w szczególnych warunkach nie jest możliwe bez wnikliwej analizy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.).

Z zestawienia § 1 i 2 tegoż rozporządzenia wynika, że pracą w szczególnych warunkach jest praca świadczona stale i w pełnym wymiarze na stanowiskach wskazanych w załączniku do tego aktu. Warunek wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy jest spełniony tylko wówczas, gdy pracownik w ramach obowiązującego go pełnego wymiaru czasu pracy na określonym stanowisku pracy nie wykonuje czynności pracowniczych nie związanych z tym stanowiskiem pracy, ale stale, tj. ciągle wykonuje prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (tak też Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 listopada 2000 roku, II UKN 39/00, OSNAP 2002/11/272).

Sam fakt zatrudnienia wnioskodawcy od 2 maja 1988 roku do 15 stycznia 1990 roku w Zakładzie (...) i (...), jak również od 7 maja 1990 roku do 31 grudnia 1994 roku w Przedsiębiorstwie (...) w O. oraz od 1 stycznia 1995 roku do 31 grudnia 1998 roku w (...) w O. był niesporny w świetle dokumentów znajdujących się w jego aktach osobowych i emerytalnych. Spornym pozostawał charakter pracy wykonywanej przez wnioskodawcę w tych okresach.

Stało się tak dlatego, że organ rentowy zakwestionował świadectwa pracy w warunkach szczególnych wystawione przez Zakład (...) i (...), Przedsiębiorstwo (...) w O. i (...) w O..

Dysponowanie przez wnioskodawcę świadectwem pracy w szczególnych warunkach wystawionym przez pracodawcę, wobec zakwestionowania tego dokumentu przez organ rentowy, nie jest wystarczające do przyznania mu prawa do emerytury.

Świadectwo pracy jest bowiem jedynie dokumentem prywatnym. Nie korzysta zatem z domniemania prawdziwości jak dokument urzędowy, a li tylko stanowi dowód tego, że osoba która je podpisała złożyła oświadczenie objęte jego treścią. Świadectwo pracy samo przez się nie tworzy praw podmiotowych ani ich nie pozbawia. Oznacza to, że prawdziwość dokumentu prywatnego (świadectwa pracy) musi udowodnić osoba, która chce z tego dokumentu skorzystać, a zatem skarżący. Wobec powyższego na wnioskodawcy, zgodnie z treścią art. 6 k.c., spoczywał ciężar wykazania pracy w szczególnych warunkach. Wnioskodawca sprostał temu obowiązkowi.

Charakter pracy wnioskodawcy w okresie zatrudnienia od 2 maja 1988 roku do 15 stycznia 1990 roku w Zakładzie (...) i (...) A. K. w O. oraz , Sąd ustalił na podstawie zeznań wnioskodawcy i zeznań świadka A. K. w O. właściciela Zakładu. A. K. zeznał, że do obowiązków wnioskodawcy w okresie od 2 maja 1988 roku do 15 stycznia 1990 roku, mimo że w świadectwie pracy wpisał stanowisko hydraulik, należało wyłącznie wykonywanie prac przy spawaniu elektryczno-gazowym rur do centralnego ogrzewania stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Świadek przyznał, że wnioskodawca nie wykonywał innych czynności poza czynnościami spawalniczymi. Świadek zeznał, że wpisując do świadectwa pracy z dnia 16 stycznia 1990r. stanowisko hydraulik zrobił to, gdyż wnioskodawca zajmował się spawaniem rur centralnego ogrzewania, a w branży osoby zajmujące się centralnym ogrzewaniem określano mianem hydraulików. Świadectwo z dnia 16 stycznia 1990r. odmiennie od świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach nie określało zakresu prac, którymi skarżący się zajmował. Natomiast w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach odnoszącym się do zakresu prac wpisał prace, które skarżący wykonywał tj. prace przy spawaniu i wycinaniu elektryczno-gazowym.

Z kolei zakres wykonywanych przez skarżącego czynności podczas zatrudnienia od dnia 7 maja 1990 roku do 31 grudnia 1994 roku w Przedsiębiorstwie (...) w O. oraz od 1 stycznia 1995 roku do 31 grudnia 1998 roku w (...) w O. Sąd ustalił na podstawie dokumentacji pracowniczej, zeznań wnioskodawcy oraz zeznań świadków A. Z. i B. N. ( w okresie od 1990-1994r.) . W spornym okresie od 7 maja 1990r. do 31 grudnia 1998r.) wnioskodawca wykonywał wyłącznie czynności spawalnicze. (...) oraz (...) zajmowało się dostarczaniem ciepła do bloków mieszkaniowych w O. i zlecało wnioskodawcy wykonywanie remontów i usuwanie awarii instalacji centralnego ogrzewania w blokach mieszkalnych i kotłowniach. Do stałych obowiązków wnioskodawcy w całym spornym okresie zatrudnienia w (...) w O. należało wyłącznie spawanie elektryczno-gazowe centralnego ogrzewania. Wnioskodawca miał bardzo dużo pracy, gdyż był jedynym spawaczem w zakładzie w latach 1990-1998. Do wykonywania innych niż spawalnicze czynności był zatrudniony pomocnik spawacza. Wnioskodawca pracował tak stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Organ rentowy w toku postępowania nie przedstawił jakichkolwiek dowodów, które podważałyby wiarygodność złożonych zeznań.

Prace przy spawaniu ustawodawca zalicza do prac w warunkach szczególnych w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze w Wykazie A Dziale XIV, poz. 12 - prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym, atomowowodorowym. Takie prace wykonywał w wnioskodawca stale i w pełnym wymiarze czasu pracy we wszystkich spornych okresach.

Dlatego też Sąd Okręgowy zaliczył wnioskodawcy do stażu pracy w warunkach szczególnych okresy zatrudnienia od dnia 2 maja 1988 roku do dnia 15 stycznia 1990 roku w Zakładzie (...) i (...) A. K., od dnia 7 maja 1990 roku do dnia 31 grudnia 1994 roku w Przedsiębiorstwie (...) w O. oraz od dnia 1 stycznia 1995 roku do dnia 31 grudnia 1998 w (...)

Po zaliczeniu w/w okresów zatrudnienia do stażu w warunkach szczególnych uwzględnionego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w zaskarżonych decyzjach, wnioskodawca legitymuje się stażem pracy w warunkach szczególnych przekraczającym 15-letni wymagany okres.

Biorąc pod uwagę, iż wnioskodawca spełnił jednocześnie pozostałe wymagane przepisami rozporządzenia warunki do nabycia emerytury, to jest osiągnął wiek emerytalny (60 lat) oraz wymagany okres zatrudnienia (25 lat), należy uznać, że wydane przez organ rentowy decyzje były błędne, a żądanie wnioskodawcy zasługuje na uwzględnienie.

Sąd przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury z dniem (...) roku tj. z dniem ukończenia 60 roku życia, gdyż z tym dniem spełnił ostatnią przesłankę, od której zależało jego prawo do emerytury.

Z tych też względów, Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, uznał odwołania za uzasadnione i na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., orzekł jak w sentencji

WYROK ŁĄCZNY

UZASADNIENIE