Sygn. akt VIII C 1682/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

dnia 16 października 2017 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi w VIII Wydziale Cywilnym

w składzie: przewodniczący: SSR Bartek Męcina

protokolant: st. sekr. sąd. Ewa Ławniczak

po rozpoznaniu w dniu 16 października 2017 roku w Łodzi

sprawy z powództwa (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty we W.

przeciwko J. G.

o zapłatę

oddala powództwo.

Sygn. akt VIII C 1682/16

UZASADNIENIE

F. Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą we W., reprezentowany przez pełnomocnika będącego radcą prawnym, w pozwie wniesionym w dniu 2 marca 2016 r. w elektronicznym postępowaniu upominawczym skierowanym przeciwko J. G. wniósł o zasądzenie kwoty 697,92 zł. z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz obciążenie pozwanego kosztami procesu. W uzasadnieniu pozwu strona powodowa wskazała, że pozwany zawarł z (...) S.A. umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych, z tytułu której pozwany był zobowiązany do zapłaty na rzecz pierwotnego wierzyciela należności wynikających z noty obciążeniowej nr (...) z dnia 16 lipca 2015 r. na kwotę 471,32 zł., faktury za usługi nr (...) z dnia 14 maja 2015 r. na kwotę 59,90 zł., faktury za usługi nr (...) z dnia 14 kwietnia 2015 r. na kwotę 10,29 zł. oraz z faktury za usługi nr (...) z dnia 14 marca 2015 r. na kwotę 121,82 zł. Nota obciążeniowa została wystawiona z tytułu rozwiązania umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych przed upływem czasu na jaki została zawarta. W dniu 11 czerwca 2015 r. (...) S.A. zawarł z powodem umowę ramową cyklicznego przelewu wierzytelności ustalającą zasady w oparciu o które nastąpił przelew wierzytelności objętej pozwem. Następnie w dniu 26 października 2015 r. (...) S.A. zawarła z powodem umowę cesji wierzytelności, w tym wierzytelności przysługującej wobec pozwanego. Na dochodzoną pozwem kwotę składają się m. in. skapitalizowane odsetki za opóźnienie naliczone od następnego dnia wymagalności poszczególnych dokumentów księgowych do dnia poprzedzającego wniesienie pozwu w wysokości 34,59 zł.

(pozew k. 2- 6)

Nakazem zapłaty z dnia 9 marca 2016 roku Sąd Rejonowy Lublin Zachód w Lublinie nakazał pozwanemu, aby w terminie dwóch tygodni zapłacił na rzecz powoda dochodzoną pozwem kwotę wraz z kosztami postępowania.

(nakaz zapłaty k. 7)

Sprzeciwem złożonym w dniu 25 marca 2016 r. pozwany zaskarżył powyższy nakaz w całości. W uzasadnieniu J. G. potwierdził, że w dniu 9 listopada 2014 r. zawarł z (...) S.A. umowę na szybki internet mobilny (...). Ponieważ okazało się, ze modem który pozwany otrzymał nie współpracował z (...), pozwany w dniu 13 listopada 2014 r. rozwiązał w porozumieniu z (...) S.A. powyższą umowę, po czym zwrócił modem oraz kartę SIM. Po dziesięciu dniach J. G. zawarł umowę na dostarczanie internetu z (...) S.A., a także przeniósł numer swojego telefonu komórkowego do tej sieci po zakończeniu umowy z (...) S.A. W związku z tym numer telefonu komórkowego pozwanego został w dniu 22 marca 2015 r. przeniesiony do sieci (...) S.A. Do tego momentu J. G. uiszczał kwotę 69,90 zł. miesięcznie tytułem abonamentu. Od listopada 2014 r. pozwany otrzymywał faktury VAT opiewające na wyższe kwoty , a mianowicie fakturę VAT (...) na kwotę 158,26 zł., którą pozwany uiścił w dniu 27 listopada 2014 r., fakturę VAT (...) na kwotę 119,80 zł., którą pozwany zapłacił w dniu 23 grudnia 2014 r., fakturę VAT nr (...) na kwotę 119,80 zł., którą pozwany zapłacił w dniu 26 stycznia 2015 r. oraz fakturę VAT nr (...) na kwotę 122,04 zł., którą pozwany zapłacił w dniu 1 marca 2015 r. J. G. dwukrotnie był w salonie sprzedaży (...) S.A., a także rozmawiał przez telefon z konsultantem, aby wyjaśnić kwestię zawyżonych rachunków za usługi telekomunikacyjne. Ponieważ suma wpłat dokonanych przez J. G. przewyższała kwotę jaką pozwany powinien zapłacić za abonament związany z używaniem telefonu komórkowego, pozwany nie zapłacił należności wynikającej z ostatniej faktury VAT. W dniu 16 lipca 2015 r. pozwany otrzymał notę obciążeniową nr (...) na kwotę 471,32 zł.

(sprzeciw k. 9)

Postanowieniem z dnia 6 kwietnia 2016 roku Sąd Rejonowy Lublin- Zachód w Lublinie przekazał sprawę do Sądu Rejonowego dla Łodzi- Widzewa w Łodzi z uwagi na skuteczne wniesienie sprzeciwu.

(postanowienie k. 13)

Na rozprawie w dniu 16 października 2017 roku pełnomocnik powoda nie stawił się, natomiast pozwany podtrzymał swoje stanowisko, wnosząc o oddalenie powództwa.

( protokół rozprawy k. 149)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 22 marca 2013 r. J. G. zawarł z (...) S.A. umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych nr (...) z miesięcznym abonamentem w wysokości 69,90 zł na okres 24 miesięcy.

(umowa o świadczenie usług telekomunikacyjnych k. 68- 72)

W dniu 9 listopada 2014 r. J. G. zawarł z (...) S.A. umowę nr (...) na szybki internet mobilny (...) z nr (...).

(umowa o świadczenie usług telekomunikacyjnych k. 59- 65, zeznania powoda k. 149 w zw. z informacyjnymi wyjaśnieniami z k. 116)

Ponieważ okazało się, że modem który pozwany otrzymał nie pracował w technologii (...), pozwany w dniu 13 listopada 2014 r. rozwiązał w porozumieniu z (...) S.A. powyższą umowę, po czym zwrócił modem oraz kartę SIM.

(umowa o świadczenie usług telekomunikacyjnych k. 10, zeznania powoda k. 149 w zw. z informacyjnymi wyjaśnieniami z k. 116- 117)

W dniu 23 listopada 2014 r. J. G. zawarł umowę na dostarczanie internetu z (...) S.A., a także przeniósł numer swojego telefonu komórkowego do tej sieci po zakończeniu umowy z (...) S.A. W związku z tym numer telefonu komórkowego pozwanego został w dniu 22 marca 2015 r. przeniesiony do sieci (...) S.A.

(zeznania powoda k. 149 w zw. z informacyjnymi wyjaśnieniami z k. 117 i k. 132- 133, wniosek o przeniesienie numeru abonenta do sieci T- M. k. 124, umowa o świadczenie usług telekomunikacyjnych k. 128- 131, pismo T- M. k. 140)

Należność objętą fakturą VAT nr (...) w kwocie 158,26 zł. pozwany uiścił w dniu 27 listopada 2014 r., za należność objętą fakturą VAT nr (...) w kwocie 119,80 zł. pozwany zapłacił w dniu 23 grudnia 2014 r., należność wynikającą z faktury VAT nr (...) w kwocie 119,80 zł. pozwany zapłacił w dniu 26 stycznia 2015 r., a należność objętą fakturą VAT nr (...) w kwocie 122,04 zł. pozwany zapłacił w dniu 1 marca 2015 r.

(potwierdzenia wykonania przelewów k. 120- 123)

J. G. dwukrotnie był w salonie sprzedaży (...) S.A., a także rozmawiał przez telefon z konsultantem, aby wyjaśnić kwestię zawyżonych rachunków za usługi telekomunikacyjne. Ponieważ suma wpłat dokonanych przez J. G. przewyższała kwotę jaką pozwany powinien zapłacić za abonament związany z używaniem telefonu komórkowego, pozwany nie zapłacił należności wynikającej z ostatniej faktury VAT.

(zeznania powoda k. 149 w zw. z informacyjnymi wyjaśnieniami z k. 117)

W dniu 14 marca 2015 r. (...) S.A. wystawił fakturę VAT nr (...) na kwotę 121,82 zł., w tym kwotę 66,46 zł. za usługi telekomunikacyjne oraz 55,36 zł. za usługi internetowe za okres od 14 lutego 2015 r. do 13 marca 2015 r.

(faktura VAT nr (...) k. 88, załącznik do faktury k. 89)

W dniu 14 kwietnia 2015 r. (...) S.A. wystawił fakturę VAT nr (...) na kwotę 10,29 zł. za usługi internetowe za okres od 14 marca 2015 r. do 13 kwietnia 2015 r.

(faktura VAT nr (...) k. 86, załącznik do faktury k. 87)

W dniu 14 maja 2015 r. (...) S.A. wystawił fakturę VAT nr (...) na kwotę 59,90 zł. dotyczącą usług internetowych za okres od 14 kwietnia do 13 maja 2015 r.

(faktura VAT nr (...) k. 84, załącznik do faktury k. 85)

W dniu 16 lipca 2015 r. (...) S.A. wystawił notę obciążeniową nr (...) na kwotę 471,32 zł. w związku z niedotrzymaniem warunków zawartej na czas określony umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych.

(nota obciążeniowa k. 8, zeznania powoda k. w zw. z informacyjnymi wyjaśnieniami z k. 117)

Pismem z dnia 16 lipca 2015 r. (...) S.A. rozwiązał zawartą z pozwanym umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych z powodu braku zapłaty kwoty 663,33 zł. Pismo zostało doręczone pozwanemu w dniu 23 lipca 2015 r.

(pismo (...) S.A. k. 19, wydruk ze strony www śledzenie przesyłek k. 20)

W dniu 11 czerwca 2015 r. (...) S.A. zawarł z F. Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą we W. umowę ramową cyklicznego przelewu wierzytelności.

(umowa ramowa cyklicznego przelewu wierzytelności k. 45- 52)

W dniu 26 października 2015 r. (...) S.A. zawarła z powodem porozumienie nr 5 do umowy ramowej cyklicznego przelewu wierzytelności z dnia 11 czerwca 2015 r., na podstawie której doszło do sprzedaży wierzytelności, w tym wierzytelności przysługującej wobec pozwanego.

(porozumienie nr 5 k. 54, wykaz do protokołu przekazania wykazu wierzytelności k. 55- 57)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił jako bezsporny oraz na podstawie dowodu z dokumentów, znajdujących się w aktach sprawy, których wiarygodność nie budziła wątpliwości, co do prawidłowości i rzetelności ich sporządzenia, które nie były także kwestionowane przez żadną ze stron procesu.

Sąd Rejonowy zważył co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu w całości.

W przedmiotowej sprawie F. Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą we W. wniósł o zasądzenie od J. G. kwoty 697,92 zł. z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem należności wynikających z zawartej z (...) S.A. umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych. Strona powodowa wyjaśniła, że dochodzona pozwem kwota wynika z należności objętych następującymi dokumentami, notą obciążeniową nr (...) z dnia 16 lipca 2015 r. na kwotę 471,32 zł., fakturą VAT za usługi nr (...) z dnia 14 maja 2015 r. na kwotę 59,90 zł., fakturą VAT za usługi nr (...) z dnia 14 kwietnia 2015 r. na kwotę 10,29 zł. oraz fakturą VAT za usługi nr (...) z dnia 14 marca 2015 r. na kwotę 121,82 zł. Powód nie wskazał jaka umowa łącząca pierwotnego wierzyciela oraz pozwanego była podstawą powstania powyższych zobowiązań, wskazując jedynie, że była to umowa o świadczenie usług telekomunikacyjnych. Tymczasem J. G. zawarł dwie umowy z (...) S.A. o świadczenie usług telekomunikacyjnych. Pierwszą zawartą w dniu 22 marca 2013 r. o nr (...) z miesięcznym abonamentem w wysokości 69,90 zł na okres 24 miesięcy z numerem (...) oraz drugą zawartą w dniu 9 listopada 2014 r. o nr (...) na szybki internet mobilny (...) z nr (...).

Nie ulega wątpliwości, że w dniu 9 listopada 2014 r. J. G. zawarł z (...) S.A. umowę nr (...) na dostarczanie szybkiego internetu mobilnego (...). Dla Sądu równie jasne jest również to, że cztery dni później pozwany rozwiązał powyższą umowę w porozumieniu z (...) S.A. Świadczą o tym nie tylko zeznania J. G., ale również fakt przekreślenia formularza umowy oraz odręcznie napisana przez kierownika salonu sprzedaży (...) S.A. informacja o wyrażeniu zgody na rozwiązanie umowy, a także odnotowanie faktu zwrotu przez pozwanego modemu oraz karty SIM.

Należy również stwierdzić, że umowa nr (...) o świadczenie usług telekomunikacyjnych zawarta w dniu 22 marca 2013 r. nie uległa przedłużeniu i wygasła z upływem okresu 24 miesięcy na jaki została zawarta, czyli w dniu 22 marca 2015 r. Powyższą okoliczność potwierdzają nie tylko zeznania pozwanego, ale również pismo T- M. z 5 maja 2017 r. (k. 140) i pismo (...) S.A. z 5 czerwca 2017 r. (k. 145).

Treść faktur VAT wskazanych w uzasadnieniu pozwu oraz złożonych do akt sprawy wskazuje, że faktura VAT nr (...) z dnia 14 marca 2015 r. na kwotę 121,82 zł., dotyczyła kwoty 66,46 zł. za usługi telekomunikacyjne oraz 55,36 zł. za usługi internetowe za okres od 14 lutego 2015 r. do 13 marca 2015 r., faktura VAT nr (...) z dnia 14 kwietnia 2015 r. na kwotę 10,29 zł. dotyczyła wyłącznie usług internetowych za okres od 14 marca 2015 r. do 13 kwietnia 2015 r., również faktura VAT nr (...) z dnia 14 maja 2015 r. na kwotę 59,90 zł. dotyczyła tylko usług internetowych, przy czym za okres od 14 kwietnia do 13 maja 2015 r. Skoro zebrany materiał dowody wskazywał jednoznacznie, że zawarta w dniu 9 listopada 2014 r. umowa nr (...) na dostarczanie szybkiego internetu mobilnego (...) została rozwiązana za porozumieniem obu stron cztery dni po jej zawarciu, to należy przyznać rację J. G., że pierwotny wierzyciel bezzasadnie obciążał pozwanego opłatami związanymi z usługami internetowymi. To samo należy odnieść do kwoty 471,32 zł. objętej notą obciążeniową nr (...) wystawioną w dniu 16 lipca 2015 r. w związku z niedotrzymaniem warunków zawartej na czas określony umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych. Skoro umowa z dnia 9 listopada 2014 r. została rozwiązana za porozumieniem obu stron, to pozwany nie mógł być obciążony karą za niedotrzymanie warunków zawartej na czas określony umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych. Co prawda strona powodowa nie wskazała, niedotrzymanie warunków której umowy było podstawą wystawienia noty obciążeniowej nr (...). Jednak treść pisma (...) S.A. z 5 czerwca 2017 r. (k. 145) wskazuje, że była to umowa o świadczenie usług telekomunikacyjnych zawarta w dniu 9 listopada 2014 r.

Poza tym w ocenie Sądu roszczenie powoda w zakresie kwoty 471,32 zł. objętej notą obciążeniową nr (...) powinno podlegać oddaleniu, również z tego powodu, że powyższa kwota stanowi karę umowną zastrzeżoną na wypadek braku spełnienia świadczenia pieniężnego. Zgodnie z treścią przepisu art. 353 1 k.c. strony, zawierające umowę, mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Cytowany przepis jednoznacznie zakreśla granicę swobody umów wskazując, iż ta jest ograniczona w szczególności przepisami ustawy. Takim przepisem jest między innymi art. 483 § 1 k.c., zgodnie z treścią którego można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody, wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi, przez zapłatę określonej sumy (kara umowna). Cytowany przepis, z uwagi na zawartą w nim normę prawną, jest przepisem bezwzględnie obowiązującym.

Wskazać przy tym należy, że jak wynika z utrwalonego orzecznictwa Sądu Najwyższego, który Sąd orzekający w przedmiotowej sprawie w pełni podziela, przy ocenie charakteru zastrzeżonej kary należy brać pod uwagę charakter prawny zobowiązań, które należą do essentialia negotii, a nie obowiązki pochodne (dodatkowe) nie mające charakteru dominującego, a przez to nie wpływające na charakter zobowiązania strony (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 grudnia 2000 roku, w sprawie sygn. akt V CKN 171/00, LEX nr 52662). Tym samym to właśnie obowiązki, które można określić mianem podstawowych, decydują o charakterze zobowiązania strony i przesądzają, czy jest to zobowiązanie pieniężne czy też nie. Obowiązki dodatkowe jako niemające podstawowego znaczenia dla zobowiązania stron, tj. nie wpływające na istnienie samego zobowiązania, nie wpływają również na jego charakter.

W przedmiotowej sprawie na podstawie zawartej z pozwanym umowy o świadczenie usług, pierwotny wierzyciel zobowiązał się do świadczenia na rzecz pozwanego określonych usług telekomunikacyjnej, natomiast pozwany jako abonent zobowiązany był do opłacania abonamentu i uiszczania należności za inne usługi zgodnie z cennikiem. Taka treść umowy stron pozwala jednoznacznie stwierdzić, iż zobowiązania pozwanego niewątpliwie były od początku zobowiązaniami stricte pieniężnymi,

Zastrzeżenie kar umownych w sytuacji, o której mowa, uznać należy za niedopuszczalne i jako takie w świetle przepisu art. 58 k.c. nieważne. Zgodnie bowiem z treścią art. 58 § 1 k.c. czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy, jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 sierpnia 2005 roku, sygn. akt V CK 90/05, M. Prawn. 2005/18/874; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 1966 roku, sygn. akt III CR 45/66, LEX nr 5962; wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 28 lipca 2005 roku, sygn. akt I ACa 368/05, OSAB 2005/3/3). Podobne stanowisko wielokrotnie zajął Sąd Okręgowy w Łodzi, między innymi w sprawach o sygnaturach III Ca 939/06, III Ca 466/08, III Ca 675/08, III Ca 681/07, III Ca 72/08.

Podnieść nadto należy, że zgodnie z art. 385 1 § 1 i 3 k.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem, nieuzgodnione indywidualnie, nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta. Pozwany jako abonent nie miał rzeczywistego wpływu na treść postanowień umownych, w tym postanowień regulaminu świadczenia usług. Postanowienia te zostały mu narzucone przez pierwotnego wierzyciela. Postanowienia o karze umownej kształtują prawa i obowiązki pozwanego jako konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy, a tym samym nie wiążą pozwanego.

Z innych przyczyn Sąd oddalił powództwo w zakresie kwoty 66,46 zł. objętej fakturą VAT nr (...) z dnia 14 marca 2015 r., gdyż była to należność za usługi telekomunikacyjne, czyli wynikała z umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych o nr (...) zawartej w dniu 22 marca 2013 r. J. G. przyznał, że nie zapłacił należności wynikającej z ostatniej faktury VAT, ale jednocześnie wyjaśnił, że do listopada 2014 r. uiszczał kwotę 69,90 zł. miesięcznie tytułem abonamentu, a od tego momentu pozwany zaczął otrzymywać faktury VAT opiewające na wyższe kwoty, a mianowicie fakturę VAT (...) na kwotę 158,26 zł., którą pozwany uiścił w dniu 27 listopada 2014 r., fakturę VAT (...) na kwotę 119,80 zł., którą pozwany zapłacił w dniu 23 grudnia 2014 r., fakturę VAT nr (...) na kwotę 119,80 zł., którą pozwany zapłacił w dniu 26 stycznia 2015 r. oraz fakturę VAT nr (...) na kwotę 122,04 zł., którą pozwany zapłacił w dniu 1 marca 2015 r. Skoro miesięczna opłata z tytułu abonamentu wynikającą z umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych o nr (...) wynosiła 69,90 zł. miesięcznie, to pozostała kwota była naliczana przez pierwotnego wierzyciela nienależnie z tytułu umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych nr (...). W ten sposób powstała po stronie J. G. wierzytelność o zwrot nienależnie pobranego świadczenia w kwocie znacznie przekraczającej wartość kwoty 66,46 zł. objętej fakturą VAT nr (...) z dnia 14 marca 2015 r. Oświadczenie zawarte w sprzeciwie od nakazu zapłaty wniesionego w elektronicznym postępowaniu upominawczym, a także oświadczenie złożone na rozprawie, w których J. G. wskazał dlaczego nie uiścił należności tytułem ostatniej faktury VAT wystawionej w związku z umową o świadczenie usług telekomunikacyjnych o nr (...) zawartej w dniu 22 marca 2013 r., Sąd potraktował jako oświadczenie o potrąceniu przysługującej pozwanemu wierzytelności z tytułu nienależnie uiszczonych kwot z wierzytelnością pozwanego w kwocie 66,46 zł. objętej fakturą VAT nr (...) z dnia 14 marca 2015 r.

Dla przypomnienia instytucja potrącenia uregulowana jest w art. 498 – 505 k.c. Podstawowy w tym zakresie przepis art. 498 § 1 k.c. stanowi, że gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Powyższe rozwiązanie bez wątpienia wychodzi naprzeciw oczekiwaniom praktycznym i zdecydowanie ułatwia i upraszcza obrót prawny. Dzięki potrąceniu możliwym staje się regulowanie zobowiązań, a samo potrącenie w istocie rzeczy jest traktowane jako surogat świadczenia, za pomocą którego dłużnik płaci swój dług i zwalnia się z zobowiązania. Zamiast bowiem doprowadzać do tego, że jedna ze stron będzie świadczyć na rzecz drugiej i jednocześnie od niej oczekiwać tego samego, efektywniejszym i niejednokrotnie bezpieczniejszym środkiem będzie umorzenie świadczenia wyższego o świadczenie niższe. Dopuszczalność potrącenia, wywierającego doniosłe skutki w sferze prawnej drugiej strony, musi się łączyć ze szczegółowym określeniem jego przesłanek, uwzględniających uzasadnione interesy także drugiej strony oraz osób trzecich. Wprawdzie zarzut potrącenia nie jest formą dochodzenia roszczeń, lecz środkiem obrony strony pozwanej, to jednak każdorazowo trzeba rozważyć, czy dokonane potrącenie jest skuteczne, tj. czy przedstawiona do potrącenia wierzytelność istnieje w zgłoszonym rozmiarze i zachodzą inne niezbędne przesłanki z art. 498 § 1 k.c. , warunkujące potrącenie. W świetle materiału dowodowego zebranego w sprawie Sąd doszedł do konstatacji, iż J. G. udowodnił swoje roszczenie służące przeciwko pierwotnemu wierzycielowi tak co do zasady, jak i wysokości, z tym zastrzeżeniem, że wysokość przysługującego pozwanemu roszczenia bez wątpienia przewyższa roszczenie objęte pozwem w kwocie 66,46 zł. Z tego też względu potrącenie wywołało skutek z art. 498 § 2 k.c. , doprowadzając do wzajemnego umorzenia wierzytelności stron do wysokości wierzytelności niższej, czyli kwoty objętej pozwem w powyższej wysokości.