UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 26 października 2016 roku nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił wnioskodawcy M. W. prawa do emerytury z uwagi na brak wymaganego 15-letniego stażu pracy w szczególnych warunkach. Organ rentowy wskazał, iż wnioskodawca na dzień 1 stycznia 1999 roku udokumentował staż pracy wynoszący 26 lat, 6 miesięcy, 11 dni okresów składkowych , 2 miesiące , 18 dni okresów nieskładkowych, łącznie 26 lat , 8 miesięcy, 29 dni , w tym 10 lat , 9 miesięcy i 2 dni okresów pracy w warunkach szczególnych

W odwołaniu z dnia 21 listopada 2016 roku wnioskodawca M. W. wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie mu prawa do emerytury. W uzasadnieniu wniósł o zaliczenie do szczególnego stażu pracy całego okresu zatrudnienia w (...) Spółce Akcyjnej w B., tj. od dnia 1 października 1980 roku do dnia 31 grudnia 1998 roku, gdyż mimo zmian w nazewnictwie zajmowanego przez niego stanowiska pracy, przez cały czas wykonywał wyłącznie prace spawalnicze.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podnosząc, że z załączonych do akt świadectw pracy wystawionych przez (...) Spółkę Akcyjną w B. wynika, że wnioskodawca był zatrudniony w Przedsiębiorstwie od 4 listopada 1977 roku do 2 marca 1995 roku na stanowisku ślusarza remontowego, spawacza, wykwalifikowanego pracownika budowlanego, przez co nie można określić charakteru i rodzaju wykonywanej pracy, a od 18 kwietnia 1995 roku do 30 września 2013 roku na stanowisku wykwalifikowanego pracownika budowlanego , które nie jest wymienione w wykazie A rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku, w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach.

Na rozprawie w dniu 6 grudnia 2017 roku wnioskodawca sprecyzował, że jako spawacz pracował od momentu uzyskania uprawnień spawalniczych tj. od sierpnia 1978 roku do 31grudnia 1998 roku , kiedy to wykonywał tylko prace spawalnicze i o zaliczenie całego tego okresu wnosi.

ZUS podtrzymał stanowisko w sprawie i wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił co następuje:

M. W. urodzony w dniu (...), złożył w dniu 12 października 2016 roku wniosek o przyznanie emerytury.

(dowód: wniosek o emeryturę z dnia 12 października 2016 roku k. 1-4 akt emerytalnych)

Na dzień 1 stycznia 1999 roku skarżący udowodnił staż pracy wynoszący ponad 25 lat, w tym 10 lat, 9 miesięcy i 2 dni okresów pracy w warunkach szczególnych.

ZUS zaliczył wnioskodawcy do pracy w warunkach szczególnych okres pracy w(...)S.A. w B. okresy: od 1 sierpnia 1978 roku do 30 września 1980, od 1 kwietnia 1984 roku do 30 czerwca 1989 roku, od 1 lipca 1989 roku do 14 lipca 1989 roku , od 1 września 1989 roku do 31 grudnia 1992 roku na stanowisku spawacz.

W świadectwach pracy dotyczących okresów zatrudnienia M. W. w (...) w B.

- od 4 listopada 1977 roku do 2 marca 1995 roku widnieje stanowisko pracy wnioskodawcy określano jako::ślusarz remontowy, spawacz, wykwalifikowany pracownik budowlany;

- w okresie od 18 kwietnia 1995 roku do 30 września 2003 roku – wykwalifikowany pracownik budowlany.

W dokumentacji dotyczącej zaszeregowania stanowisko wnioskodawcy jest określone jako :

- od 4 listopada 1977 roku ślusarz, , od 1 stycznia 1983 roku spawacz, od 1 stycznia 19988 roku monter wodno-kanalizacyjny, , od 4 kwietnia 1988 roku spawacz, od 1 wrzesnia 1989 monter wodno-kanalizacyjny.

W kontrakcie z dnia 9 czerwca 1989 roku w miejscu stanowisko widnieją zapis: spawacz

(dowód: świadectwo pracy k.8 ,k..9, karty zaszeregowania k.13-24, kontrakt k.30 akt ZUS)

Organ rentowy odmówił wnioskodawcy zaliczenia do pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia w (...)S.A. w B. w okresach: od 4 listopada 1977 roku do 2 marca 1995 roku, na stanowisku ślusarza remontowego, spawacza, wykwalifikowanego pracownika budowlanego oraz okresu od 18 kwietnia 1995 roku do 30 września 2003 roku (...)S.A. w B. na stanowisku wykwalifikowanego pracownika budowlanego, albowiem nie zostały wymienione w wykazie A rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku, w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach. Wnioskodawca nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

(okoliczności niesporne)

W (...)w B. wnioskodawca był zatrudniony od 04.11.1977 r. i pracował tam do 02.03.1995 r. na cały etat. Z dniem 2 marca 1995 roku wnioskodawca rozwiązał z pracodawcą na krótko umowę o pracę za porozumieniem stron, ale ponownie zatrudnił się w tym samym przedsiębiorstwie (...) już od 18.04.1995 r. , gdzie pracował do 30.09.2003 r.. Przez cały ten okres M. W. wykonywał wyłącznie prace spawalnicze. W momencie zatrudnienia tj. od 1977 r. wnioskodawca był zatrudniony jako ślusarz remontowy, ale od razu trafił do brygady spawalniczej i niemal natychmiast został skierowany na kurs spawacza, który ukończył w sierpniu 1978 r. Po ukończeniu kursu spawacza M. W. wykonywał prace przy spawaniu rur o różnej średnicy. Było to spawanie elektrycznie. M. W. pracował w brygadzie spawaczy, którzy zajmowali się wyłącznie spawaniem. W momencie przekształcenia się Przedsiębiorstwa (...) w spółkę akcyjną w miejsce dawnego pracodawcy, pracownikom zostały zmienione angaże .Była to tylko zmiana nazewnictwa , gdyż spawacze , w tym wnioskodawca w dalszym ciągu wykonywali wyłącznie prace spawalnicze. Przedsiębiorstwo (...) w B. było firma typowo instalacyjną , dlatego przeważająca cześć załogi stanowili właśnie spawacze i hydraulicy. W firmie zatrudnieni byli również monterzy. Spawacze, w tym wnioskodawca zajmowali się zakładaniem instalacji sanitarnych i rurociągów stalowych, monterzy ich montowaniem

W okresie od 1982 r. do 2002 r. razem z wnioskodawcą , w brygadzie spawalniczej, jako spawacz brygadzista pracował m.in. świadek T. M.. Był on przełożonym wnioskodawcy i zapamiętał go z tego okresu.. Świadek kategorycznie zapamiętał, że w momencie kiedy rozpoczynał prace tj. w 1982 roku - wnioskodawca już pracował w Przedsiębiorstwie jako spawacz , a do jego obowiązków należało przede wszystkim spawanie elektrycznie elektrodą. Wnioskodawca spawał przede wszytki rurociągi. Brygada, którą kierował T. M. składała się z samym spawaczy; w brygadzie było 5 spawaczy, w tym wnioskodawca.

Z relacji świadka wynika jednoznacznie , że w latach 90 -tych wnioskodawca wykonywał prace spawalnicze przy elektrowni (...) w B., a po 90 r. jako spawacz wykonywał instalacje na terenie elektrowni (...). Ponadto , kiedy firma (...) w B. prowadziła budowy na terenie innych miejscowości -wnioskodawca wraz z innymi spawaczami jeździł tam wykonując prace spawalnicze np. do U. czy, P.

Świadek J. S., był zatrudniony w E. w B. od 1975 roku do 2002 roku, i także zapamiętał wnioskodawcę z tego okresu .Świadek ten potwierdził, że od razu po przyjściu do pracy ( była to końcówka lat 70) wykonywał wyłącznie prace jako spawacz. Świadek pracował z M. W. na jednej budowie i kategorycznie potwierdził, że jedyną pracą jaka wykonywał wnioskodawca w tym okresie była praca spawacza.

Tożsame zeznania złożył świadek K. S. , który najpierw pracował z wnioskodawcą w (...), a następnie w Przedsiębiorstwie (...). W czasie kiedy wnioskodawca rozpoczynał pracę - świadek już tam pracował. K. S. potwierdził, że M. W. pracował w brygadzie spawaczy ,zajmującej się spawaniem rurociągów stalowych na terenie elektrowni (...) .

Wszyscy wskazani wyżej świadkowie jak również wnioskodawca zgodnie zeznali, że z chwilą przekształcenia przedsiębiorstwa w spółkę akcyjną , nazwa ich stanowisk pracy uległa zmianie na: robotnik budowlany, bądź to monter , ale była to tylko zmiana nazewnictwa, gdyż w ich zakresie obowiązków i rodzaju wykonywanej pracy nic nie uległo zmianie i nadal pracowali jako spawacze.

( dowód: informacyjne wyjaśnienia wnioskodawcy k.13 i 14 wraz z nagraniem k.16 od 01:42 do 10:57, zeznania świadka T. M. k.14i 15 wraz z nagraniem płyta k.16 od 12:16 do 16:51, zeznania świadka J. S. k.15 wraz z nagraniem płyta k.16 od 16:51 do 19:51, zeznania świadka K. S. k.15 oraz nagranie płyta k.16 od 19:51 do 22:44 w aktach sprawy, świadectwo pracy k.8, świadectwo pracy k.9zaświadczenie k.11karty przebiegu zatrudnienia i wynagrodzenia k.13-24oświadczenie k.7, książeczka spawacza k.8, świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach k.9, świadectwo pracy k.10, świadectwo pracy k.11, zaświadczenie k.12 w aktach ZUS))

W dniu 30 marca 1978 roku wnioskodawca ukończył kurs spawania gazowego i w dniu 6 lipca 1978 roku otrzymał książkę spawacza.

(dowody: książka spawacza, k. 8 akt emerytalnych, informacyjne wyjaśnienia wnioskodawcy k.13 i 14 wraz z nagraniem k.16 od 01:42 do 10:57akt sprawy )

Przy zaliczeniu do pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia od 1 sierpnia 1978 roku do 2 marca 1995 roku oraz od 18 kwietnia 1995 roku do 31 grudnia 1998 roku , staż pracy wnioskodawcy w takich warunkach wynosi łącznie więcej niż 15 lat.

(okoliczność niesporna)

Sąd Okręgowy zważył i ocenił co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2013r., poz. 1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 (tj. poniżej 65 lat dla mężczyzn). Ustęp 4 art. 32 stanowi zaś, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych.

Stosownie do art. 184 ust. 1 wskazanej wyżej ustawy ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (tj. w dniu 1 stycznia 1999 roku) osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

W świetle powyższych regulacji żądanie wnioskodawcy należało rozpoznać w aspekcie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz. 43 z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem. Z treści § 4 tego rozporządzenia wynika, iż pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w Wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Ten „wymagany okres zatrudnienia” to okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia (§ 3 rozporządzenia), natomiast pracą w warunkach szczególnych jest praca świadczona stale i w pełnym wymiarze na stanowiskach wskazanych w załączniku do tegoż aktu (§ 1 i § 2 rozporządzenia).

Okresy pracy w warunkach szczególnych, stosownie do § 2 ust. 2 rozporządzenia, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Brak takiego świadectwa nie wyklucza jednak dokonania ustalenia zatrudnienia w warunkach szczególnych innymi środkami dowodowymi w toku postępowania sądowego. Stanowisko takie wielokrotnie zajmował również Sąd Najwyższy, który między innymi w wyroku z dnia 2 lutego 1996 roku, II URN 3/95, OSNAP 1996/16/239 stwierdził, że w postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokości mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego. Ograniczenia dowodowe zawarte w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10, poz. 49 ze zm.), obecnie rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. Nr 237, poz. 1412), dotyczą wyłącznie postępowania przed tymi organami. Wskazać jednak należy, że dowody te oceniać trzeba rygorystycznie, co oznacza, że mogą one stanowić podstawę ustaleń faktycznych, jeśli nie budzą wątpliwości co do swej wiarygodności.

Spór pomiędzy stronami, w związku z zarzutami podniesionymi przez wnioskodawcę w odwołaniu, ograniczał się do faktu, czy ma on wymagany 15-letni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach. Oznacza to, iż jedyną przesłanką jaką musiał ubezpieczony udowodnić w przedmiotowej sprawie była praca w warunkach szczególnych w wymiarze co najmniej 15 lat na dzień 1 stycznia 1999 roku. Spełnienie pozostałych przesłanek nie było przedmiotem sporu, a jednocześnie nie budzi żadnych wątpliwości – wnioskodawca ma wymagany okres zatrudnienia, to jest 25 lat, w dniu (...) ukończył 60 lat i nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

Organ rentowy uznał że wnioskodawca nie spełnia przesłanki zatrudnienia w warunkach szczególnych przez co najmniej 15 lat. Wnioskodawca twierdził zaś, że legitymuje się wymaganym okresem pracy w warunkach szczególnych, albowiem pracował w takich warunkach w okresie od sierpnia 1978 roku do 2 marca 1995 roku oraz od 18 kwietnia 1995 roku do 30 września 2003 roku w Przedsiębiorstwie (...) w B..

Wprawdzie w świadectwie pracy oraz w części dokumentacji dotyczącej zaszeregowania w (...) w B. pracodawca posługuje się różnym nazewnictwem stanowiska pracy M. W.; ślusarz remontowy, spawacz, wykwalifikowany pracownik budowlany, to z wiarygodnych zeznań świadków i wnioskodawcy wynika, że w okresie tym wnioskodawca M. W. w całym spornym okresie zatrudnienia (...) w B.. pracował w brygadzie spawalniczej , gdzie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał wyłącznie prace spawalnicze.. Dokonując ustaleń w zakresie rodzaju prac wykonywanych przez wnioskodawcę Sąd oparł się jednak nie tylko na zeznaniach osobowych źródeł dowodowych, ale także na informacjach zawartych w książce spawalniczej wnioskodawcy. Przemawiają za tym również zasady logicznego myślenia i rozumowania. Trudno bowiem przyjąć, że wnioskodawca posiadający odpowiednie kwalifikacje, przeszkolenie, praktykę w pracy spawacza, okresowo tej pracy zaprzestaje rozpoczynając inną pracę w charakterze ślusarza czy robotnika wykwalifikowanego, do której nie jest predysponowany i w zakresie których nie posiada kwalifikacji i doświadczenia..

Wskazać należy, że zeznania świadków T. M., J. S., K. S. , a także wnioskodawcy- Sąd uznał za wiarygodne, albowiem były one stanowcze, logiczne i zbieżne. Należy podkreślić, że w/w świadkowie to osoby, które miały bezpośredni kontakt z ubezpieczonym. T. M. był bezpośrednim przełożonym wnioskodawcy- jego brygadzistą, J. S. - pracował z wnioskodawcą na jednej budowie, a K. S. , jako majster na budowie przyjmował M. W. do siebie na budowę do brygady spawaczy. Wszyscy świadkowie są zatem dobrze zorientowanymi w materii będącej przedmiotem zeznań. Z zeznań tych jednoznacznie wynika, że wnioskodawca zajmował się wyłącznie czynnościami spawalniczymi. Przedsiębiorstwo (...) było firmą typowo instalacyjną, gdzie zatrudniani byli głównie hydraulicy i spawacze. Wnioskodawca pracował w brygadzie spawalniczej jako spawacz , gdzie przy pomocy elektrody spawał elektrycznie rury i instalował urządzenia sanitarne. Nadto z książki spawacza wynika, że wnioskodawca nabył uprawnienia do spawania, gdyż w trakcie zatrudnienia odbył kurs spawalniczy, po którym natychmiast został skierowany do brygady spawaczy, pracując jako spawacz..

W oparciu o wskazane wyżej dowody Sąd przyjął, że w spornym okresie zatrudnienia w (...) w B. wnioskodawca pracował jako spawacz i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace przy spawaniu. Są to prace wymienione w Wykazie A Dziale XIV, poz. 12 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, nie zaś jak wskazał pracodawca w świadectwie pracy prace określone w Dziale V pod poz. 1, to jest roboty kanalizacyjne oraz budowa rurociągów w głębokich wykopach. Dodać trzeba, że dla oceny, czy wnioskodawca wykonywał pracę w szczególnych warunkach nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego stanowiska, ale rodzaj powierzonej mu pracy (por. Wyrok SN z 1 czerwca 2010 roku, sygn.. akt II UK 21/10). Dlatego też Sąd Okręgowy uznał, iż w okresie od 1 sierpnia 1978 roku do 2 marca 1995 roku oraz od 18 kwietnia 1995 roku do 31 grudnia1998 roku wnioskodawca wykonywał pracę jako spawacz, pomimo iż dokumentacja pracownicza wskazuje, że zajmował stanowiska, które nie są wymienione w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

W związku z tym, że wykazany przez wnioskodawcę okres pracy w warunkach szczególnych wynosi więcej niż 15 lat, stwierdzić należało, iż spełnia on wszystkie wymagane prawem warunki do uzyskania prawa do emerytury zgodnie z art. 32 ust. 1 w zw. z art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W tym stanie rzeczy Sąd uznał odwołanie za zasadne i przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury od ukończenia przez niego 60 roku życia tj. od (...) (...)

Z tych też względów, Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, na podstawie art. 477¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji.

O kosztach postępowania Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu.

WYROK

UZASADNIENIE