UZASADNIENIE

W pozwie przeciwko (...) S.A w W. powódka G. S. domagała się zasądzenia na swoją rzecz od pozwanego:

a) 88 000 złotych tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych w związku ze śmiercią osoby najbliższej wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 26 lipca 2014 do dnia zapłaty,

b) 7200 złotych wraz z opłatą skarbową tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego .

W motywach pozwu opisała zdarzenie z dnia 24 października 1999 roku w którym zginęła jej córka B. S.. Stwierdziła, iż pozwana wypłaciła jej na podstawie decyzji z dnia 24.11.2014 roku kwotę 12 000 złotych tytułem zadośćuczynienia a kwota ta jest nieadekwatna do stopnia krzywdy, jakiej doznała powódka w wyniku śmierci córki, jako iż doszło do zerwania więzi rodzinnych pomiędzy nią a matką, które były bardzo silne – co powódka szeroko opisała. (Pozew k. 1 – 9 akt sprawy)

Dodatkowo powódka wniosła też wniosek o zwolnienie jej od kosztów sądowych w całości.

W postanowieniu z dnia 23 czerwca 2015 roku powódka G. S. została zwolniona od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych w zakresie opłaty sądowej ponad kwotę 500 złotych. (Postanowienie k. 58 akt sprawy)

W pozwie przeciwko (...) S.A w W. powód T. S. domagał się zasądzenia na swoją rzecz od pozwanego:

a) 88 000 złotych tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych w związku ze śmiercią osoby najbliższej wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 26 lipca 2014 roku do dnia zapłaty,

b) 7200 złotych wraz z opłatą skarbową tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

W motywach pozwu opisał to samo zdarzenie co powódka G. S., w którym zginęła jego córka B. S.. Stwierdził, iż pozwana wypłaciła mu na podstawie decyzji z dnia 24.11.2014 roku kwotę 12 000 złotych tytułem zadośćuczynienia a kwota ta jest nieadekwatna do stopnia krzywdy, jakiej doznał powód w wyniku śmierci córki, jako iż doszło do zerwania więzi rodzinnych pomiędzy nim a córką, które były bardzo silne – co powód szeroko opisał. (Pozew k. 1 – 9 akt sprawy)

Dodatkowo powód wniósł też wniosek o zwolnienie go od kosztów sądowych w całości.

W postanowieniu z dnia 23 czerwca 2015 roku powód T. S. został zwolniony od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych w zakresie opłaty od pozwu ponad kwotę 500 złotych. (Postanowienie k. 49 akt sprawy)

W pozwie przeciwko (...) S.A w W. powód P. S. domagał się zasądzenia na swoją rzecz od pozwanego:

a) 24 000 złotych tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych w związku ze śmiercią osoby najbliższej wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 26 lipca 2014 roku do dnia zapłaty,

b) 4800 złotych wraz z opłatą skarbową tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

W motywach pozwu opisał to samo zdarzenie co powódka G. S. w którym zginęła jego siostra B. S.. Stwierdził, iż pozwana wypłaciła mu na podstawie decyzji z dnia 24.11.2014 roku kwotę 6 000 złotych tytułem zadośćuczynienia a kwota ta jest nieadekwatna do stopnia krzywdy, jakiej doznał powód w wyniku śmierci siostry, jako iż doszło do zerwania więzi rodzinnych pomiędzy nim a siostrą, które były bardzo silne – co powód szeroko opisał. (Pozew k. 1 – 9 akt sprawy)

Dodatkowo powód wniósł też wniosek o zwolnienie go od kosztów sądowych w całości.

W postanowieniu z dnia 23 czerwca 2015 roku powód P. S. został zwolniony od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych w zakresie opłaty od pozwu ponad kwotę 300 złotych. (Postanowienie k. 52 akt sprawy)

W pozwie przeciwko (...) S.A w W. powód A. S. domagał się zasądzenia na swoją rzecz od pozwanego:

a) 24 000 złotych tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych w związku ze śmiercią osoby najbliższej wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 22 sierpnia 2014 roku do dnia zapłaty,

b) 4800 złotych wraz z opłatą skarbową tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

W pozwie przeciwko (...) S.A w W. powód R. S. domagał się zasądzenia na swoją rzecz od pozwanego:

a) 24 000 złotych tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych w związku ze śmiercią osoby najbliższej wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 4 sierpnia 2014 roku do dnia zapłaty,

b) 4800 złotych wraz z opłatą skarbową tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Dodatkowo powód wniósł też wniosek o zwolnienie go od kosztów sądowych w całości.

W postanowieniu z dnia 23 czerwca 2015 roku powód P. S. został zwolniony od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych w zakresie opłaty od pozwu ponad kwotę 200 złotych. (Postanowienie k. 55 akt sprawy)

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) S.A w W. wniósł o:

- oddalenie powództwa,

- zasądzenie kosztów procesu wedle norm przepisanych.

Pozwany:

- po pierwsze, podniósł zarzut przedawnienia roszczenia powodów, twierdząc, że zdarzenie miało miejsce w 1999 roku i obowiązuje w tym zakresie regulacja art. 442 §1 k.c. w dawnym brzmieniu,

- po drugie, z ostrożności procesowej zakwestionował wysokość żądanego zadośćuczynienia i stwierdził, iż wcześniej wypłacona kwota zarówno dla rodziców zmarłej B. S., jak i dla jej braci, jest adekwatna do stopnia doznanej krzywdy,

- po trzecie, przedstawił swoją argumentację co do oddalenia roszczeń powodów w zakresie żądanych odsetek. (Odpowiedź na pozew k.88 – 91 akt sprawy).

W piśmie procesowym z dnia 2 października 2015 roku powodowie przedstawili swoją kontrargumentację co do braku podstaw do uwzględnienia zarzutu przedawnienia. Stwierdzili, iż zarzut pozwanego jest bezpodstawny i przedstawili na to swoją szeroką argumentację. (Pismo k. 104 – 110 akt sprawy)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 29 października 1999 roku na trasie O. – K. miał miejsce wypadek drogowy w wyniku którego śmierć poniosła B. S.. Skutkiem tego wypadku śmierć poniósł także kierowca samochodu R. B.. Przyczyną wypadku była nadmierna szybkość, prowadzonego przez R. B. samochodu. Postępowanie karne zostało w sprawie umorzone z uwagi na śmierć sprawcy wypadku. Zdarzenie to miało miejsce w dniu ślubu brata B. P. S..

Dowód: postanowienie Prokuratury Rejonowej w Raciborzu k. 19 – 20 akt sprawy, zeznania powodów G. S., T. S., A. S., P. S. i R. S. – rozprawa z dnia 2 grudnia 2015 roku – protokół k. 148 – 150 akt sprawy,

B. S. była osobą inteligentną, szczerą, otwartą, wesołą i sumienną. Bardzo dobrze dawała sobie radę w szkole średniej. Uczęszczała do liceum ogólnokształcącego w R. do III klasy, interesowała się przedmiotami ścisłymi i udzielała korepetycji z matematyki swoim kolegom ze szkoły. Była osobą lubianą przez rówieśników a po szkole średniej planowała studia na kierunku nauczycielskim. Potrafiła intelektualnie motywować swych braci a po zakończonych lekcjach często odwiedzała swojego brata P., mieszkającego wtedy w R.. W domu bardzo chętnie angażowała się w prace porządkowe. W 1999 roku B. S. została matką chrzestną syna R. S.. Jako jedyna córka w rodzinie traktowana była, zarówno przez rodziców, jak i przez braci z ogromną serdecznością i sympatią. B. S. miała dobrą relację z matką i to jej zwierzała się ze swoich problemów. Ojciec B. S. woził ją na dyskoteki i on również miał bardzo dobre relacje z córką. Rodzice wspólnie z B. S.,, w okresie wakacyjnym, jeździli do syna R. do C.. Przez długi czas po pogrzebie jej rodzice nie potrafili niczego zmienić w jej pokoju, wejście do pokoju sprawiało w nich poczucie smutku i często wywoływało płacz. Aktualnie to pomieszczenie zajmuje matka G. S., ale nadal w pokoju pozostały zeszyty, zdjęcia i rzeczy B. S.. Po jej śmierci rodzice często udawali się na grób córki, który znajduje się w B.. Aktualnie powódka G. S., ze względów zdrowotnych, rzadziej udaje się na cmentarz na grób córki. Przez dłuższy czas po śmierci córki G. i T. S. jeździli na miejsce wypadku. Rodzice B. S. stracili wiele kontaktów towarzyskich po śmierci córki, bowiem wycofali się z relacji ze znajomymi i przyjaciółmi, zamknęli się również na relacje ze sobą nawzajem, doskwiera im samotność.

Dowód: zeznania powodów G. S., T. S., A. S., P. S. i R. S. – rozprawa z dnia 2 grudnia 2015 roku – protokół k. 148 – 150 akt sprawy,

Powódka G. S. od pięciu lat przebywa na emeryturze a wcześniej pracowała w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w K., jako pracownik fizyczny. Przed przejściem na emeryturę przez okres 3 lat przebywała na rencie z powodu ogólnego stanu zdrowia. W 2008 roku przeszła zawał serca. W związku z traumą po śmierci córki leczyła się psychiatrycznie przez okres kilku miesięcy. Nie korzystała z terapii psychologicznej ani też nie otrzymała propozycji takiej terapii. Od dwóch lat leczy się na boreliozę. Ze swoim mężem T. stworzyli zgodny związek małżeński, który nigdy nie był zagrożony rozpadem. Początkowo, po śmierci córki, doznała wstrząsu psychicznego a potem przeżywała okres złości i poczucia niesprawiedliwości oraz krzywdy. Od śmierci córki ma problemy ze snem, co polega na częstym wybudzaniu się a także trudnościach z zaśnięciem. Jest pozbawiona radości życia i popsuły się jej relacje z mężem, bowiem zarówno ona jak i on zdystansowali się wobec siebie nawzajem. Powódka do dzisiaj nie potrafi pogodzić się z utratą córki a wspominając córkę potrafi przytoczyć wiele szczegółów z jej życia, dotyczących jej sposobu funkcjonowania, zainteresowań, rozwiązywania problemów, planów życiowych, temperamentu, źródeł obaw i lęków. Żyje wspomnieniami i nadal opłakuje śmierć dziecka. Odczuwa pustkę i tęsknotę po jej stracie. U powódki występują łagodne objawy kliniczne, będące konsekwencją traumy w związku z tragiczną nagłą śmiercią córki. U powódki utrzymują się okresowe pogorszenie nastroju, płaczliwość, zaburzenia snu, wycofanie z relacji społecznych, niska samoocena i poczucie niezadowolenia siebie. Nadal doświadcza poczucia żałoby.

Dowód: opinia biegłej K. Z. – k. 171 – 184 akt sprawy,

Powód T. S. posiada wykształcenie podstawowe i obecnie przebywa na rencie. Wcześniej pracował w państwowym gospodarstwie rolnym a od 10 lat nie pracuje. W związku z tragiczną śmiercią córki powód miał myśli samobójcze, odczuwał silne poczucie bezradności i pustki. Obecnie nastąpiło u niego wyciszenie trudnych uczuć, ale nadal pewne sytuacje kojarzą mu się z córką, co wywołuje w nim tęsknotę za dzieckiem i żal. Od czasu do czasu powód miewa trudności ze snem, co wiąże ze śmiercią córki. Unika kontaktów towarzyskich i niechętnie rozmawia z innymi. Od czasu śmierci córki utracił radość życia i spontaniczność okazywania uczuć. Śmierć córki stanowiła dla powoda silną emocjonalną traumę. Wystąpiły u niego zaburzenia adaptacyjne, które w łagodnej postaci utrzymują się cały czas. Zaburzenia adaptacyjne doprowadziły do zakłócenia normalnego życia powoda, lecz nie miały trwałego charakteru i uległy stopniowemu wyciszeniu, umożliwiając mu stopniowy powrót do kontynuowania ról społecznych. Powód posiada wsparcie w najbliższym otoczeniu, nie korzystał z psychoterapii.

Dowód: opinia biegłej K. Z. – k. 171 – 184 akt sprawy,

Powód R. S. posiada wykształcenie zawodowe. Pracuje jako kierowca w firmie przewozowej z siedzibą w L.. Jest od 1995 roku żonaty i posiada dwójkę dzieci. Wychowywał się w pełnej rodzinie, gdzie był najstarszym dzieckiem. W domu rodzinnym odczuwał poczucie zaspokojenia całokształtu swoich potrzeb emocjonalnych oraz opiekuńczych. Jego relacje z członkami rodziny ukształtowały się silnie i zachowuje z braćmi oraz z rodzicami bliskie kontakty. Pomiędzy powodem a zmarłą siostrą istniała różnica wieku 9 lat. Powód miał poczucie bliskiej więzi z siostrą. Jako najstarszy z rodzeństwa często się nią opiekował. Dom rodzinny opuścił, gdy B. S. miała 8 lat, lecz utrzymywał z bliskimi stały kontakt. Siostra bardzo często odwiedzała jego rodzinę, przebywała u niego w czasie wakacji letnich oraz zimowych przez dłuższe okresy. Została matką chrzestną jego syna. Powód zachował w pamięci pozytywny obraz siostry i pamięta ją jako osobę otwartą, gotową do niesienia pomocy innym, posiadającą różne zainteresowania. Powód posiada szeroką orientację w zakresie stylu życia i funkcjonowania siostry, jej charakterystycznych cech indywidualnych. Śmierć siostry bardzo go dotknęła. Początkowo trudno było mu ten fakt zaakceptować. Odczuwał silne poczucie straty, zwłaszcza w okresach świątecznych i to uczucie nadal mu towarzyszy. Powód w okresie żałoby mógł liczyć na pomoc żony. W wyniku śmierci siostry stał się osobą bardziej drażliwą i nerwową. Okres żałoby powód zakończył i aktualnie go nie przeżywa, choć często wspomina siostrę. Jego stan emocjonalny i afektywny uległ stabilizacji.

Dowód: opinia biegłej K. Z. – k. 171 – 184 akt sprawy,

Powód P. S. posiada wykształcenie zawodowe – jest stolarzem. Od 1999 roku jest żonaty i wspólnie z żoną wychowuje syna. Wychowywał się w pełnej rodzinie, jako drugi z czworga rodzeństwa. W domu rodzinnym doznawał poczucia zaspokojenia całokształtu swoich potrzeb psychicznych i bytowych ze strony rodziców. Tworzył i nadal utrzymuje bliskie relacje z członkami rodziny. Dom rodzinny opuścił w wieku 25 lat. Śmierć siostry miała miejsce w dniu jego ślubu. Kolejne rocznice ślubu przypominają mu o tragedii. Od tamtej pory unika spotkań towarzyskich i imprez. Siostrę wspomina pozytywnie i odczuwa jej brak w swoim życiu. Po śmierci siostry początkowo doświadczył uczucia rozpaczy, która uniemożliwiała mu normalne funkcjonowanie. Korzystał z 14 – dniowego urlopu, stał się nerwowy i niedostępny dla otoczenia. Posiadanie rodziny pomogło mu stłumić i wyciszyć emocje związane ze śmiercią siostry. Powód odczuwał silną wieź z siostrą, miał z nią wspólne zainteresowania – numizmatykę. Aktualnie powód stara się unikać rozmów na temat siostry bądź też unika bodźców przypominających mu o niej, unikając w ten sposób konfrontacji z trudnymi uczuciami. Obecnie nie doświadcza zmian w zakresie funkcjonowania psychospołecznego, mających związek z przeżyciem śmierci siostry w 1999 roku, poza odczuwanym smutkiem towarzyszącym wspomnieniom dotyczącym siostry. Powód po śmierci siostry doświadczył przemijającej typowej reakcji żałoby, przystosował się do istotnej zmiany życiowej. Powstałe zakłócenia w sferze emocjonalnej, typowe dla procesu żałoby, nie przeszkodziły mu w społecznym funkcjonowaniu w działaniu.

Dowód: opinia biegłej K. Z. – k. 171 – 184 akt sprawy,

Powód A. S. posiada wykształcenie zawodowe – jest blacharzem. Od 10 lat przebywa z rodziną w Irlandii. Od 15 lat jest żonaty i posiada dwoje dzieci w wieku 14 i 8 lat. Wychowywał się w pełnej, prawidłowo funkcjonującej rodzinie. Z czworga rodzeństwa był trzeci z kolei. Dom rodzinny zapewniał mu poczucie bezpieczeństwa i stabilizacji, tworzył bliskie relacje z członkami rodziny, które zachowuje do dziś dzień, pomimo odległości jaka dzieli go od rodziców i braci. Zmarła siostra B. była od niego 5 lat młodsza. Powód nawiązał z nią bliskie i głębokie relacje uczuciowe. Siostrę powód wspomina jako osobę towarzyską, inteligentną, serdeczną wobec innych. Do dzisiaj powód posiada orientację co do zainteresowań siostry oraz jej uzdolnień. Wspólnie spędzał z nią czas. Aktualnie powód stara się nie wracać do wspomnień związanych z wypadkiem, w którym zginęła siostra. Śmierć siostry bardzo go dotknęła i nadal ma poczucie doznawania żalu i smutku po jej stracie. Nadto wpłynęło to na jego odczucia duchowe i religijne. Odczuwał silne poczucie niesprawiedliwości i bezsensowności śmierci siostry. Powód zakończył przeżywania okresu żałoby po śmierci siostry i aktualnie radzi sobie emocjonalnie ze stratą, prowadzi uporządkowany tryb życia i ma poczucie emocjonalnej stabilizacji.

Dowód: opinia biegłej K. Z. – k. 171 – 184 akt sprawy,

Sąd zważył co następuje:

Roszczenie powodów było zasadne w całości co do roszczenia głównego i jedynie w zakresie odsetek wymagało korekty i w tym przedmiocie dalej idące powództwo powodów musiało zostać oddalone o czym niżej.

Rozważania co do ogólnej zasady czy powodom przysługuje zadośćuczynienie z tytułu śmierci B. S. na podstawie art. 448§1 k.c.

Z zeznań powodów G. S., T. S., P. S., R. S. i A. S. jak i z niekwestionowanej przez strony opinii biegłej K. Z. wynika jednoznacznie, iż:

- B. S. była bardzo silnie emocjonalnie związana z rodzicami i z braćmi,

- B. S. swoim zachowaniem, otwartością, inteligencją i pracowitością budowała silne relacje rodzinne,

- B. S. – jako jedyna córka w rodzinie – była szczególnie bliska rodzicom i braciom,

- rodzina S. była ze sobą zżyta i stanowiła swoisty monolit emocjonalny.

W ocenie sądu opisane wyżej dowody wskazują na bardzo dobrą relacje panującą w rodzinie S., zarówno w odniesieniu do kontaktów B. S. z rodzicami, jak i jej kontaktów z braćmi oraz kontaktów braci z rodzicami. W tej sytuacji tego rodzaju bliska rodzinna relacja oraz więzi rodzinne, jakie były udziałem zmarłej B. S. i powodów, jak i więzi rodzinne w ogólności są dobrem osobistym chronionym przez prawo cywilne – art. 23 k.c. Tego rodzaju wniosek potwierdzają orzeczenia sądów powszechnych i Sądu Najwyższego:

Zachodzą wszelkie przesłanki do uznania prawa do zachowania szczególnie bliskich więzi rodzinnych za osobne dobro osobiste każdej osoby fizycznej w rozumieniu art. 23 k.c., którego ochrona jest przedmiotem zainteresowania prawa cywilnego i nie jest wyłączona spod zastosowania art. 24 k.c. i art. 448 k.c. Poczucie więzi rodzinnych istniejących pomiędzy małżonkami niewątpliwie stanowi przedmiot zainteresowania prawa cywilnego w takim samym zakresie, w jakim regulowane prawem cywilnym są stosunki między małżonkami. O ile przedmiotem prawa rodzinnego są wewnętrzne stosunki panujące w rodzinie, o tyle prawo do ich zachowania rozumiane jako autonomiczne dobro osobiste małżonków ma znaczenie czysto indywidualne, dotyczy bowiem relacji między każdym z małżonków a wszystkimi innymi osobami. Wskazane dobro osobiste, tak jak inne wartości wymienione w art. 23 k.c., jest nierozerwalnie związane z istotą małżeństwa i zasługuje na ochronę, w każdym człowieku tkwi bowiem prawo do zachowania więzi rodzinnych w stosunku do osób najbliższych, nie każda osoba ma natomiast okazję, aby tego rodzaju więź została faktycznie wytworzona albo by była na tyle intensywna, aby mogła zostać uznana za dobro osobiste przypisane do jednostki o znaczeniu nie mniejszym niż jej godność, cześć albo dobre imię. LEX nr 1409388 ( Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 22 listopada 2013 roku w sprawie I ACa 947/130 Podobnie Sąd Najwyższy (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 13 lipca 2011 r., III CZP 32/11; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 maja 2011 r., II CSK 537/10)

Reasumując, w ocenie sądu, jak najbardziej zasadnym w sprawie powodów jest zastosowanie art. 23 k.c i art. 24§1 i art. 448 k.c., czego pozwana nie negowała wypłacając im kwoty:

- 12 000 złotych na rzecz powódki G. S.,

- 12 000 złotych na rzecz powoda T. S.,

- 6000 złotych na rzecz powoda P. S.,

- 6000 złotych na rzecz powoda R. S.,

- 6000 złotych na rzecz powoda A. S..

Podnoszenie przez pozwanego zarzutu przedawnienia jest nieskuteczne bowiem, wcześniej pozwany uznał co do zasady roszczenie powodów wypłacając im wyżej podane zadośćuczynienia. Nadto wypadek w którym zginęła B. S., choć miał miejsce w 1999 roku to do tego zdarzenia zastosowanie ma treść normy prawnej art. 442¹k.c. w brzmieniu po nowelizacji kodeksu cywilnego dokonanej ustawą z dnia 16 lutego 2007 roku o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz.U. z 9.05.2007 roku) i termin przedawnienia roszczeń wynikłych z występku to 20 lat. Zatem brak było podstaw do uwzględnienia zarzutu przedawnienia roszczeń powodów.

Rozważania co do zadośćuczynienia na rzecz G. S.

Powódka G. S. przed śmiercią swej córki mieszkała wraz nią i mężem. Córka pozostawała na utrzymaniu rodziców (powódki i powoda T. S.). Powódka miała bardzo silną relację emocjonalną z córką. Znała jej zainteresowania, cieszyła się z wyników w nauce jakie uzyskiwała córka. Córka traktowała matkę jako osobę zaufaną, zwierzała się jej ze swoich problemów i dzieliła się swymi emocjami. Powódka była dumna z pozycji córki w szkole, z jej zaangażowania w relacje z rówieśnikami i braćmi. Liczyła też na dalszą edukację córki po ukończeniu przez nią szkoły średniej a były to tym bardziej uzasadnione oczekiwania skoro córka osiągała świetne wyniki w nauce i była osobą bardzo inteligentną, i zdolną. Powódka optymistycznie patrzyła w przyszłość związaną z rozwojem córki, zarówno w sensie jej edukacji, jak i jej relacji osobistych. Powódka do momentu śmierci córki była osobą która żyła w bardzo dobrym środowisku rodzinnym, które stworzyła wspólnie z mężem, ale jednocześnie wpływ na takie relacje rodzinne mieli także bracia B. S. oraz sama B. S..

W wyniku śmierci córki powódka wycofała się z relacji towarzyskich i rodzinnych. Mało tego pogorszyła się jej relacja z mężem, bowiem obydwoje popadli w rozpacz i poczucie bezsilności i samotności. Konsekwencją tego było stałe pogarszanie się stanu zdrowia fizycznego powódki jak i stałe pogarszanie się jej stanu emocjonalnego. Wyraziło się to choćby w dolegliwości zawału serca, co powódka jednoznacznie wiązała z faktem śmierci córki. Wyrazem złego stanu emocjonalnego powódki było częste odwiedzanie grobu córki oraz wizyty na miejscu feralnego wypadku drogowego. Do dzisiaj u powódki zdarzają się stany emocjonalne, takie jak wybuchy płaczu czy rozpacz – wynika to z opinii biegłej K. Z..

W ocenie sądu tego rodzaju zachowanie się G. S. jak:

- rozpacz po śmierci córki,

- wycofanie się z relacji towarzyskich,

- wizyty na cmentarzu oraz na miejscu zdarzenia, (wypadku drogowego),

- bardzo długi okres żałoby, który - jak stwierdziła biegła – praktycznie nadal jest przez powódkę przeżywany,

- pogorszenie się stanu zdrowia,

- pogorszenie się relacji z mężem,

- ciągłe stany rozpaczy i smutku,

świadczą dobitnie o bardzo głębokim przeżyciu śmierci córki i dużej krzywdzie jakiej w jej wyniku powódka doznała.

Przed śmiercią córki powódka G. S.:

- miała stabilną rodzinę która była silna relacjami rodziców z dziećmi i odwrotnie,

- miała nadzieję na ziszczenie się planów związanych z edukacją córki oraz jej przyszłą rodziną,

- była osobą zdrową psychicznie i fizycznie,

- była osobą otwartą na relacje towarzyskie,

- miała silną więź emocjonalną z córką, co wyżej już zostało opisane,

- mogła liczyć na pomoc córki w przyszłości.

Po śmierci córki:

- straciła stabilizację rodziną,

- wycofała się z życia towarzyskiego,

- pogorszył się jej stan zdrowia w sensie fizycznym i psychicznym,

- przeżyła traumę związaną ze śmiercią swego dziecka,

- pogorszyła się jej relacja z mężem,

- nie do końca przeżyła okres żałoby po śmierci córki,

- zmuszona została do przewartościowania praktycznie wszystkich sfer swego życia po śmierci córki.

Zestawiając ze sobą wszystkie czynniki związane z konsekwencjami śmierci córki dla powódki G. S., w ocenie sądu, na pewno powódka doznała ogromnej krzywdy w związku ze śmiercią B. S., zatem kwota zadośćuczynienia winna się wyrażać sumą 100 000 złotych, czyli biorąc pod uwagę, iż pozwany wypłacił już powodowi kwotę 12 000 złotych należne powódce zadośćuczynienie winno się wyrażać kwotą 88 000 złotych.

Odnośnie roszczenia odsetkowego należy podkreślić, iż powódka wezwała pozwanego do spełnienia świadczenia poprzez wypłatę jej kwoty 100 000 złotych w dniu 18 czerwca 2014 roku. Skoro powódka wzywała pozwanego do spełnienia świadczenia to pozwany, stosownie do treści art.14 ustęp 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z dnia 16 lipca 2003 r.) zobowiązany był wypłacić odszkodowanie w terminie 30 dni od zawiadomienia o szkodzie, jakie złożyła poszkodowana a maksymalnie termin ten może wynosić 90 dni – ust. 2 tego artykułu. Natomiast pozwany nie spełnił świadczenia czyli słusznie powódka wywiodła, iż pozwany jest w zwłoce ze spełnieniem świadczenia, ale nie po 30 dniach, ale po 90 dniach, ponieważ to taki termin był konieczny pozwanemu do właściwej oceny jakie zadośćuczynienie winno zostać wypłacone powódce. W tej sytuacji sąd uznał, iż pozwany pozostaje w zwłoce w zapłacie odszkodowania na rzecz powódki od dnia 25 września 2014 roku i od tej daty zasądził ustawowe odsetki od zasądzonej kwoty 88 000 złotych oraz od 1 stycznia 2016 roku odsetki ustawowe za opóźnienie i to na podstawie art. 481§1 k.c. (Pkt. 1 wyroku) Dalej idące powództwo odsetkowe zostało oddalone jako pozbawione podstaw prawnych.

Rozważania odnośnie zadośćuczynienia na rzecz powoda T. S..

Powód T. S. miał jako ojciec bardzo dobre relacje z córką B.. Nie tylko wspólnie z nią i żoną jeździł do C., gdzie mieszkał jego najstarszy syn, ale też woził córkę na dyskoteki. Był dumny z postępów w nauce córki oraz z jej inteligencji oraz cech charakteru. Oczekiwał, iż po zakończeniu przez córkę liceum będzie kontynuować naukę na studiach. Oczekiwał też, że kiedyś córka założy rodzinę i jeszcze mocniej będzie to wiązać rodzinę. Z zeznań A. S., P. S. i R. S. wynika, iż fakt posiadania przez rodziców jedynej córki wpływał na jej relację z ojcem i powód nie tylko był dumny z córki, ale też darzył ją ogromnym uczuciem miłości rodzicielskiej. Powód wraz z żoną oraz dziećmi stworzyli bardzo dobrą, stabilną emocjonalnie i materialnie rodzinę. Powód miał prawo oczekiwać, iż w normalnych okolicznościach jego córka mogłaby osiągnąć sukces edukacyjny oraz rodzinny.

Po śmierci córki powód przeżył okres załamania i rozpaczy. Przez okres kilku lat wraz z żoną nie porządkowali pokoju córki, bowiem emocjonalnie nie było ich na to stać. Powód bardzo długo przeżywał okres żałoby po śmierci córki. Do dzisiaj często odwiedza cmentarz a wcześniej wraz z żoną jeździł na miejsce wypadku, gdzie zginęła córka.

Reasumując przed śmiercią córki powód T. S.:

- miał stabilną rodzinę, która była silna relacjami rodziców z dziećmi i odwrotnie,

- miał nadzieję na ziszczenie się planów związanych z edukacją córki oraz jej przyszłą rodziną,

- była osobą otwartą na relacje towarzyskie,

- miała silną więź emocjonalną z córką, co wyżej już zostało opisane,

- mógł liczyć na pomoc córki w przyszłości.

Po śmierci córki:

- stracił stabilizację rodziną,

- wycofał się z życia towarzyskiego,

- przeżył traumę związaną ze śmiercią swego dziecka,

- pogorszyła się jego relacja z żoną,

- przeżył dosyć długi okres żałoby,

- zmuszony został do przewartościowania praktycznie wszystkich sfer swego życia po śmierci jedynej córki.

Zestawiając ze sobą wszystkie czynniki związane z konsekwencjami śmierci córki dla powoda T. S., w ocenie sądu, powód doznał ogromnej krzywdy w związku ze śmiercią córki i kwota zadośćuczynienia winna się wyrażać sumą 100 000 złotych taką samą jak w przypadku G. S. – bowiem nie ma podstaw do różnicowania w tym zakresie kwot należnego zadośćuczynienia. Czyli biorąc pod uwagę, iż pozwany wypłacił już powodowi kwotę 12 000 złotych należne mu zadośćuczynienie winno się wyrażać kwotą 88 000 złotych.

Odnośnie roszczenia odsetkowego należy podkreślić, iż powód wezwał pozwanego do spełnienia świadczenia poprzez wypłatę mu kwoty 100 000 złotych w dniu 18 czerwca 2014 roku. Skoro powód wzywał pozwanego do spełnienia świadczenia to pozwany, stosownie do treści art.14 ustęp 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli (...) (Dz. U. z dnia 16 lipca 2003 r.) zobowiązany był wypłacić odszkodowanie w terminie 30 dni od zawiadomienia o szkodzie, jakie złożył poszkodowany a maksymalnie termin ten może wynosić 90 dni – ust. 2 tego artykułu. Natomiast pozwany nie spełniła świadczenia we właściwej wysokości czyli słusznie powód wywiódł, iż pozwany jest w zwłoce ze spełnieniem świadczenia, ale nie po 30 dniach, ale po 90 dniach, ponieważ to taki termin był konieczny pozwanemu do właściwej oceny jakie zadośćuczynienie winno zostać wypłacone powodowi. W tej sytuacji sąd uznał, iż pozwany pozostaje w zwłoce w zapłacie odszkodowania na rzecz powoda od dnia 25 września 2014 roku i od tej daty zasądził ustawowe odsetki od zasądzonej kwoty 88 000 złotych oraz od 1 stycznia 2016 roku odsetki ustawowe za opóźnienie i to na podstawie art. 481§1 k.c. (Pkt. 3 wyroku) Dalej idące powództwo odsetkowe zostało oddalone jako pozbawione podstaw prawnych.

Rozważania co do zadośćuczynienia na rzecz powodów R. S., P. S. i A. S..

Bracia zmarłej B. S. mieli z nią wszyscy bardzo dobry kontakt, łączyła ich głęboka i mocna więź emocjonalna. Bracia bardzo szanowali siostrę i to nie tylko dlatego, iż była ich jedyną siostrą, ale przede wszystkim dlatego, iż była ona dla nich wyzwaniem intelektualnym i wszyscy powodowie oceniali ją jako inteligentną, otwartą na ludzi, szczerą i lubianą przez innych młodą dziewczynę. Fakt silnych relacji powodów z siostrą potwierdzają ich relacje, z których wynika, iż często widywali się z siostrą pomimo założenia własnych rodzin. Najmłodszy z powodów dzielił z siostrą te same zainteresowania. Najstarszy z powodów poprosił siostrę o sprawowanie funkcji matki chrzestnej dla swego syna. P. S. przeżył śmierć siostry w sposób może tym bardziej dotkliwy, że miało to miejsce w dniu jego ślubu. Także każda rocznica ślubu przypomina mu o siostrze. Wszyscy powodowie przeżywali dosyć długi okres żałoby, ale wszyscy też poradzili sobie emocjonalnie z tą sytuacją. Jednak trzeba podkreślić, iż przed śmiercią siostry powodowie:

- żyli w poczuciu bezpieczeństwa emocjonalnego mając zdolną, inteligentną siostrę,

- mieli bardzo dobre relacje z siostrą, wyrażające się w tym, iż często się z nią spotykali, często z nią rozmawiali, stanowiła dla nich niejako autorytet,

- spodziewali się, że ich siostra w przyszłości będzie osobą, która się będzie nadal edukować co będzie miało też wpływ na ich rodziny.

Po śmierci siostry:

- powodowie stracili poczucie bezpieczeństwa, również przechodzili przez trudności emocjonalne i duchowe,

- utracili wartościową relacje z jedyną siostrą,

- przeżyli okres żałoby po stracie siostry objawiający się stresem, traumą, trudnościami emocjonalnymi, rozpaczą i smutkiem.

Zestawiając ze sobą wszystkie czynniki związane z konsekwencjami śmierci siostry dla powodów R. S., A. S. i P. S., w ocenie sądu, powodowie doznali sporej krzywdy, związanej ze stratą więzi rodzinnych ze swoją siostrą i kwota zadośćuczynienia winna się wyrażać sumą po 30 000 złotych dla każdego z nich, bez różnicowania w tym zakresie tej wysokości. W ocenie sądu wszyscy bracia mieli świetną relację z siostrą. Były to tak silne więzi rodzinne, które zasługują na równą ocenę a nie różnicowanie kwot. Czyli biorąc pod uwagę, iż pozwany wypłacił już powodom kwotę 6 000 złotych należne im zadośćuczynienie winno się wyrażać kwotą 24 000 złotych dla każdego z nich.

Odnośnie roszczenia odsetkowego należy podkreślić, iż powodowie wezwali pozwanego do spełnienia świadczenia poprzez wypłatę im kwot:

- 70 000 złotych, co do P. S. w dniu 18 czerwca 2014 roku,

- 30 000 złotych co do R. S. w dniu 27 czerwca 2014 roku,

- 70 000 złotych do A. S. w dniu 15 lipca 2014 roku.

Skoro powodowie wzywali pozwanego do spełnienia świadczenia to pozwany, stosownie do treści art.14 ustęp 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli (...) (Dz. U. z dnia 16 lipca 2003 r.) zobowiązany był wypłacić odszkodowanie w terminie 30 dni od zawiadomienia o szkodzie, jakie złożył poszkodowany a maksymalnie termin ten może wynosić 90 dni – ust. 2 tego artykułu. Natomiast pozwany nie spełnił świadczenia we właściwej wysokości czyli słusznie powodowie wywodzili, iż pozwany jest w zwłoce ze spełnieniem świadczenia, ale nie po 30 dniach, ale po 90 dniach, ponieważ to taki termin był konieczny pozwanemu do właściwej oceny jakie zadośćuczynienie winno zostać wypłacone powodom. W tej sytuacji sąd uznał, iż pozwany pozostaje w zwłoce w zapłacie odszkodowania na rzecz powodów od:

- co do R. S. od dnia 3 października 2014 roku,

- co do P. S. od dnia 25 września 2014 roku,

- co do A. S. od dnia 21 października 2014 roku,

i od tych dat sąd zasądził ustawowe odsetki od zasądzonych kwot po 24 000 złotych oraz od 1 stycznia 2016 roku odsetki ustawowe za opóźnienie i to na podstawie art. 481§1 k.c. (Pkt. 7,10,13 wyroku) Dalej idące powództwo odsetkowe zostało oddalone jako pozbawione podstaw prawnych. (Pkt.8,11 i 14 wyroku)

Rozważania co do kosztów postępowania.

Powódka G. S. w całości wygrała proces i w tej sytuacji na podstawie art. 98§1 i 3 k.p.c. w związku z §2 ustęp 1 i §6 pkt. 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1348, z późniejszymi zmianami) należało na jej rzecz od pozwanego zasądzić koszty postępowania w wysokości 4134 złotych:

Na tą kwotę złożyły się:

- 3600 złotych tytułem wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika i ta kwota właściwie oddaje nakład jego pracy,

- 34 złotych tytułem opłaty skarbowej od udzielonych pełnomocnictwa,

- 500 złotych tytułem opłaty od pozwu. (Pkt. 3 wyroku)

Powód T. S. w całości wygrał proces i w tej sytuacji na podstawie art. 98§1 i 3 k.p.c. w związku z §2 ustęp 1 i §6 pkt. 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1348, z późniejszymi zmianami) należało na jego rzecz od pozwanego zasądzić koszty postępowania w wysokości :

Na tą kwotę złożyły się:

- 3600 złotych tytułem wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika i ta kwota właściwie oddaje nakład jego pracy,

-17 złotych tytułem opłaty skarbowej od udzielonych pełnomocnictwa,

- 500 złotych tytułem opłaty od pozwu. (Pkt. 6 wyroku)

Powód R. S. w całości wygrał proces i w tej sytuacji na podstawie art. 98§1 i 3 k.p.c. w związku z §2 ustęp 1 i §6 pkt. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1348, z późniejszymi zmianami) należało na jego rzecz od pozwanego zasądzić koszty postępowania w wysokości 3317 złotych.

Na tą kwotę złożyły się:

- 2400 złotych tytułem wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika i ta kwota właściwie oddaje nakład jego pracy,

-17 złotych tytułem opłaty skarbowej od udzielonych pełnomocnictwa,

- 200 złotych tytułem opłaty od pozwu,

- 700 złotych tytułem zaliczki na biegłego. (Pkt. 9 wyroku)

Powód P. S. w całości wygrał proces i w tej sytuacji na podstawie art. 98§1 i 3 k.p.c. w związku z §2 ustęp 1 i §6 pkt. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1348, z późniejszymi zmianami) należało na jego rzecz od pozwanego zasądzić koszty postępowania w wysokości 3155,19 złotych.

Na tą kwotę złożyły się:

- 2400 złotych tytułem wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika i ta kwota właściwie oddaje nakład jego pracy,

-17 złotych tytułem opłaty skarbowej od udzielonych pełnomocnictwa,

- 300 złotych tytułem opłaty od pozwu,

- 438,79 złotych tytułem kosztów dojazdu profesjonalnego pełnomocnika. (Pkt.12 wyroku)

Powód A. S. w całości wygrał proces i w tej sytuacji na podstawie art. 98§1 i 3 k.p.c. w związku z §2 ustęp 1 i §6 pkt. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1348, z późniejszymi zmianami) należało na jego rzecz od pozwanego zasądzić koszty postępowania w wysokości 3617 złotych.

Na tą kwotę złożyły się:

- 2400 złotych tytułem wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika i ta kwota właściwie oddaje nakład jego pracy,

-17 złotych tytułem opłaty skarbowej od udzielonych pełnomocnictwa,

- 1200 złotych tytułem opłaty od pozwu. (Pkt.15 wyroku)

Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594) sąd nakazał pozwanemu zapłacić na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodka (...) w R. kwotę:

a) 315 złotych tytułem wydatków sądowych (wynagrodzenie biegłej),

b) 9700 złotych tytułem opłaty od zasądzonych na rzecz powodów roszczeń.

Sędzia Jarosław Klon

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE