UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

M. i M. S. (2) w okresie od 30 czerwca 1990 roku do 21 maja 2012 pozostawali w związku małżeńskim, z którego urodziły się trzy córki: J. S. urodzona (...), A. S. (obecnie W.) urodzona (...) oraz P. S. urodzona (...).

Na mocy ugody zawartej przez Sądem Rejonowy w Otwocku w dniu 12 stycznia 2009 roku w sprawie III RC 403/08 M. S. (1) zobowiązał się łożyć na utrzymanie dzieci J., A. i P. S. poczynając od 1 lutego 2009 roku tytułem alimentów po 300 złotych miesięcznie na każdą z nich płatnych do rąk M. S. (2) do dnia 15-tego każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami od dnia wymagalności do dnia zapłaty każdej raty pod rygorem egzekucji.

Wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego w Otwocku z dnia 9 lutego 2011 roku w sprawie III RC 439/10 podwyższono alimenty ustalone ugodą z dnia 12 stycznia 2009 roku w sprawie III RC 403/08 od M. S. (1) na rzecz J. A. S. oraz na rzecz małoletniej P. S. z kwoty po 300 złotych do kwoty po 500 złotych miesięcznie począwszy od dnia 23 grudnia 2010 r. na rzecz każdej z nich z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, płatne do dnia 15 każdego miesiąca, przy czym ustalono, że alimenty na rzecz małoletniej P. S. płatne będą do rąk matki M. S. (2).

W dniu 30 stycznia 2010 roku M. S. (1) doznał złamania spiralnego obu kości podudzia lewego. W okresie od dnia 30 stycznia 2010 roku do 08 lutego 2010 roku przebywał w szpitalu im. prof. A. G. w O.. W okresie od 27 lipca 2010 roku do 25 października 2010 roku M. S. (1) przebywał na zwolnieniu lekarskim. Do dnia 25 października 2010 roku M. S. (1) był całkowicie niezdolny do pracy. W dniach 4 sierpnia 2011 roku – 8 sierpnia 2011 roku M. S. (1) ponownie przebywał w Szpitalu im. (...) w O. w celu usunięcia gwoździa śródszpikowego po uzyskaniu zrostu złamania. Od dnia 26 października 2010 roku M. S. (1) był zdolny do wykonywania pracy zarobkowej bez żadnych ograniczeń. W tym okresie oskarżony pomimo realnych możliwości oskarżony nie podjął pracy, nie był też zarejestrowany, jako bezrobotny.

M. S. (1) był zarejestrowany jako bezrobotny bez prawa do zasiłku w okresie od 26 czerwca 2003 roku do dnia 28 maja 2006 roku, od 18 grudnia 2009 roku do 22 sierpnia 2010 roku oraz od dnia 02 sierpnia 2011 roku.

M. S. (1) poza trzema wpłatami które miały miejsce poza okresem przedstawionym mi zarzutu nigdy nie wywiązywał się z obowiązku alimentacyjnego, nie łoży na utrzymanie córek, nie utrzymuje z nimi kontaktu, jak również nie daje im żadnych prezentów, ani pieniędzy.

Do lipca 2012 roku M. S. (2) wraz z córkami J., A. i P. zamieszkiwała w O. przy ul. (...) w domu należącym do jej teściów, a następnie wyprowadziły się po tym jak zostały wymeldowane i wyrzucone z domu.M. S. (2) pracowała, otrzymywała wynagrodzenie wynoszące ok. 2 000 złotych miesięcznie. Córki M. S. (2): J., A. i P. otrzymywały alimenty z Funduszu Alimentacyjnego. Korzystały też z pomocy Ośrodka Pomocy (...) w formie zasiłku rodzinnego wraz z dodatkami z tytułu wychowywania w rodzinie wieloletniej, na pokrycie kosztów dojazdu do szkoły oraz każdorazowo z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego . J., A. i P. S. nie pracowały, J. A. studiowały, P. S. uczęszczała do szkoły.

Brak wpłat alimentacyjnych ze strony oskarżonego naraził jego dzieci na niemożność zaspokojenia potrzeb życiowych, które gdyby nie otrzymywały wypłat z funduszu alimentacyjnego oraz zasiłków z Ośrodka Pomocy (...) zmuszone byłyby utrzymywać się we cztery wraz z matką z jednej pensji wynoszącej 2000 zł.

Zadłużenie z tytułu nie zapłaconych alimentów wobec M. S. (2) na dzień 5 września 2011 roku wynosiło 33310,05 zł .

M. S. (1) był karany za przestępstwo z art. 209§1 kk popełnione w okresie od 1 maja 2009 roku do 17 grudnia 2009 roku oraz za czyn z art. 207§1 kk.

U M. S. (1) nie stwierdzono choroby psychicznej, upośledzenia umysłowego ani innych zakłóceń czynności psychicznych znoszących lub w znacznym stopniu ograniczających możliwość rozpoznania znaczenia zarzucanego mu czynu lub pokierowania swoim postępowaniem. Rozpoznano u niego uzależnienie od alkoholu co jednak nie daje podstaw do kwestionowania jego poczytalności w stosunku do zarzucanego mu czynu .

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie: zeznań świadków J. S. ( k. 70v-71, k. 284-284v), A. W. (k. 75-76, k. 284v), P. S. (k. 284), M. S. (2) (k. 79v-80, k. 284v-285), oraz dowodów z dokumentów w postaci: wniosku o ściganie (k. 1), zaświadczenia o bezskuteczności egzekucji (k. 2), zaświadczenia (k. 3), informacji ( k. 4), wyroku zaocznego w sprawie III RC 439/10 (k. 5), odpisu skróconego aktu urodzenia ( k. 6), kserokopii dowodu osobistego (k. 7), decyzji ( k. 8-11) potwierdzenia odbioru (k. 12), zawiadomienia o wszczęciu postępowania (k. 13), decyzji (k. 15-16), dokumentacji z Ośrodka Pomocy (...) (k. 34-58), pisma z Powiatowego Urzędu Pracy w O. (k. 59-60), informacji z ZUS (k. 61), wyroku (k. 72), informacji z K. (k. 93-94), historii choroby (k. 10, k. 104, k. 141-146), odpisów wyroków (k. 106-107), dokumentacji lekarskiej (k. 149), dokumentacji medycznej (k. 153), opinii (k. 170), opinii sądowo –psychiatrycznej (k. 196, k. 221), informacji o karalności (k. 227-228, k. 268), karty informacyjnej (k. 232), informacji z Powiatowego Urzędu Pracy w O. (k. 243), historii choroby oskarżonego (k. 244), kserokopii zaświadczenia lekarskiego dot. oskarżonego (k. 259), opinii uzupełniającej lekarza ortopedy (k. 260).

Oskarżony M. S. (1) przesłuchany po raz pierwszy w toku postępowania przygotowawczego przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i złożył wyjaśnienia. Wskazał w nich, że w styczniu 2010 złamał lewą nogę, leczył się do sierpnia 2012 roku w szpitali im. prof. A. G. w O. przy ul. (...). Podejmował prace dorywcze, ale dochód jaki otrzymywał był bardzo niski, przekazywał w 2012 roku kilka wpłat do komornika. Nie dawał córkom pieniędzy ani prezentów, bo nie miał pieniędzy. Zostawił żonie i córkom dom do ich dyspozycji, a sam mieszkał u znajomych. Jest zarejestrowany jako bezrobotny, ale nie ma dla niego pracy. Gdyby miał środki to by płacił na swoje córki. Sam pozostaje na utrzymaniu rodziców i znajomych, nie dokłada się rodzicom do utrzymania domu.

Przesłuchany na rozprawie oskarżony przyznał się do faktu nie płacenia alimentów i złożył wyjaśnienia. Wskazał, ze nie płacił alimentów, bo nie był w stanie pracować. Miał złamaną nogę, półtora roku chodził z wkrętami, potem miał drugą operację. Nogę złamał w okresie zarzutu, drugą operację miał półtora roku po złamaniu, cały czas jest nieudolny. Pomaga mu matka i konkubina. Na nogę nie może uklęknąć, bierze środki przeciwbólowe. Przed złamaniem nogi nie pracował i nie płacił alimentów, miał tylko prace dorywcze. Nie pamiętał, czy przed 2010 rokiem płacił alimenty. Córki mieszkały w jego domu, a on się wyprowadził, bo nie miał tam życia. Między jednym złamaniem nogi, a drugim się wyprowadził. Nogi miał złamane w 2002r, 2006r. oraz w 2010 roku.

Sąd zważył co następuje.

Oceniając wyjaśnienia oskarżonego M. S. (1) Sąd odmówił im przyznania waloru wiarygodności w zakresie, w którym oskarżony wskazywał, iż okres leczenia złamanej nogi trwał od stycznia 2010 roku do sierpnia 2012 roku, jak również iż przed okresem zarzutu płacił alimenty na rzecz córek. Wyjaśnienia oskarżonego nie znajdują bowiem potwierdzenia w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, w tym przede wszystkim zeznaniach świadków, jak również opinii biegłego. Z zeznań świadków P. S., J. S., A. W. oraz M. S. (2) wynika, iż oskarżony nie płacił alimentów na rzecz córek, zaś z opinii biegłego jednoznacznie wynika, iż od dnia 26 października 2010 roku M. S. (1) był zdolny do wykonywania pracy zarobkowej. Z tych też względów Sąd uznał, iż wyjaśnienia złożone przez oskarżonego stanowią jedynie przyjętą przez niego linię obrony, mająca na celu umniejszenie jego winy w zakresie popełnienia zarzucanego mu czynu.

Oceniając zeznania świadka P. S. Sąd przyznał im walor wiarygodności w całości uznając, iż są one jasne, spójne, logiczne. Świadek wskazała, iż oskarżony nigdy nie płacił alimentów, nie dawał im żadnych pieniędzy, od zawsze są na utrzymaniu marki. Oskarżony z domu wyprowadził się na własne życzenie. Matka świadka pobierała świadczenie alimentacyjne z funduszu, czasami było im ciężko utrzymać się tylko z dochodów matki.

W ocenie Sądu relacja świadka J. S. jest w pełni wiarygodna, jasna, spójna, logiczna. Świadek wskazała, że oskarżony nigdy nie płacił alimentów i umywał ręce od utrzymania dzieci. W okresie zarzutu, świadek miała 19 lat, studiowała, podkreśliła iż matka płaciła za wszystko, pomimo tego, że dom był własnością rodziców oskarżonego. Po 2012 roku zostały wymeldowane i wyrzucone z domu przez właściciela domu – R. S.. Matka utrzymywała dom, gdzie były wysokie opłaty oraz swoje córki. Gdyby nie otrzymywały pieniędzy w funduszu alimentacyjnego nie miałby na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych. Oskarżony po złamaniu nogi chodził o kulach.

Relacja świadka A. W. (poprzednie nazwisko S.) jest w pełni wiarygodna. Świadek podała, że M. S. (1) nigdy nie płacił alimentów, zawsze pozostawały jedynie na utrzymaniu matki. Alimenty były zasądzone w czasie kiedy mieszkały z ojcem. Gdyby nie otrzymywały pieniędzy z funduszu alimentacyjnego nie miałby na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych. Pomimo złamanej nogi oskarżony miał możliwość poruszania się. Świadek nie pamiętała, aby oskarżony kiedykolwiek pracował.

Sąd uznał za w pełni wiarygodne zeznania świadka M. S. (2), bowiem są one jasne, spójne, logiczne. Sąd nie znalazł również podstaw do podważenia wiarygodności zeznań świadka. Świadek wskazała, iż oskarżony nigdy nie płacił alimentów. Córki oskarżonego otrzymywały pieniądze z funduszu alimentacyjnego. Świadek chodziła do komornika, ale nie było żadnych wpłat, był dług. Gdyby nie pieniądze z funduszu świadek nie zaspokoiłaby podstawowych potrzeb swoich córek, sama miała dochód wynoszący 2000 złotych, z tych pieniędzy utrzymywała dzieci, siebie i dom, wszystkie córki się uczyły. Przed złamaniem nogi oskarżony nie pracował, a jeśli pracował dorywczo to pieniądze przeznaczał na alkohol.

Sąd odmówił przyznania waloru wiarygodności zeznaniom świadka A. M. uznając, iż świadek jako konkubina oskarżonego była zainteresowana złożeniem zeznań na korzyść oskarżonego. W ocenie Sądu mając na uwadze treść opinii biegłego ortopedy relacja świadka, iż oskarżony po złamaniu nogi nie mógł się poruszać nie zasługuje na przyznanie jej waloru wiarygodności. Mając zaś na uwadze, iż zarówno oskarżony przyznał się iż nie płacił alimentów, jak również z dołączonych dokumentów wynika, iż M. S. (1) nie wykonywał ciążącego na nim obowiązku alienacyjnego także ta część zeznań świadka, w której wskazała, iż oskarżony wpłacał małe sumy do komornika jak również płacił na utrzymanie córek nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd uznał za w pełni wiarygodne wszystkie dowody z dokumentów przeprowadzone i ujawnione w toku postępowania, zostały one bowiem sporządzone przez osoby do tego uprawnione, żadna ze stron nie kwestionowała ich autentyczności ani wiarygodności, do czego Sąd również nie znalazł podstaw, zaś w połączeniu z osobowym materiałem dowodowym pozwoliły na odtworzenie pełnego przebiegu zdarzeń będących przedmiotem niniejszego postępowania.

W ocenie Sądu jako w pełni wiarygodne należało uznać obie opinie biegłych psychiatrów, z których wynika, iż biegli nie rozpoznali u oskarżonego objawów choroby psychicznej, ani upośledzenie umysłowego, biegli rozpoznali u oskarżonego zespół zależności alkoholowej. Jednocześnie biegli nie znaleźli w stanie psychicznym oskarżonego czynników, które mogłyby uniemożliwić podjecie przez niego pracy zawodowej. Opinie biegłych są jasne, pełne, kompletne, należycie umotywowane.

Walorem wiarygodności Sąd obdarzył opinie biegłego ortopedy – traumatologa A. K. uznając, iż są one jasne, spójne, pełne, logiczne, należycie umotywowane, oparte na wiedzy i świadczeniu biegłego wydane w oparciu o dokumentację dotyczącą leczenia oskarżonego. Z opinii biegłego jednoznacznie wynika, iż z okresu zarzutu w okresie od 23 sierpnia 2010 roku do 25 października 2010 roku oskarżony nie był zdolny do wykonania pracy, zaś od dnia 26 października 2010 roku do dnia 1 sierpnia 2011 roku oskarżony był zdolny do wykonywania pracy zarobkowej bez żadnych ograniczeń. W ocenie Sądu nie podważa wiarygodności opinii fakt iż biegły uznał, iż z dnia na dzień oskarżony odzyskał zdolność do pracy. W ocenie Sądu zawsze w sytuacji ustalenia, iż wcześniej osoba była niezdolna do pracy z powodu choroby i wyzdrowiała lekarz stwierdza, iż odzyskanie prze nią zdolności do pracy występuje w danym określonym dniu, pomimo iż w dniu poprzednim była uznana za niezdolną do pracy.

Z informacji nadesłanej przez Powiatowy Urząd Pracy w O. wynika, iż oskarżony pozostawał zarejestrowany jako bezrobotny bez prawa do zasiłku w okresach od 26 czerwca 2008 roku do 28 maja 2006 roku, od 18 grudnia 2009 roku do 22 sierpnia 2010 roku oraz od 2 sierpnia 2011 roku.

Z informacji nadesłanej przez Komornika wynika, iż oskarżony dokonał wpłat kwoty 200 złotych w dniu 25 lipca 2012 roku, 150 złotych w dniu 28 sierpnia 2012 roku oraz w dniu 25 września 2012 roku kwoty 150 złotych.

M. S. (1) został oskarżony o to, że w okresie od dnia 23 sierpnia 2010 r. do 01 sierpnia 2011 r. w O. woj. (...) uporczywie uchylał się od ciążącego na nim z mocy ugody zawartej w dn. 12 stycznia 2009 r. przed Sądem Rejonowym w Otwocku w trakcie postępowania o sygn. akt III RC 403/03 oraz na mocy wyroku Sądu Rejonowego w Otwocku z dn. 09 lutego 2011 r. o sygn. akt III RC 439/10 obowiązku łożenia na utrzymanie córek J. S., A. S., oraz małoletniej P. S., przez co naraził je na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych tj. o czyn z art. 209 § 1 k.k

Przestępstwo z art. 209 § 1 k.k. ma miejsce wtedy, gdy sprawca uporczywie uchyla się od wykonania ciążącego na nim z mocy ustawy lub orzeczenia sądowego obowiązku opieki przez niełożenie na utrzymanie osoby najbliższej lub innej osoby i przez to naraża ją na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych. Zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych oznacza dostarczenie środków materialnych koniecznych nie tylko do utrzymania, ale również do uzyskania niezbędnego wykształcenia i korzystania z dóbr kultury. Niezbędne jest zatem zabezpieczenie minimum egzystencji w postaci środków przeznaczonych na utrzymanie i wykształcenie dziecka, lecz także stworzenie mu warunków umożliwiających zaspokojenie potrzeb wyższego rzędu, istotnych dla kształtowania jego osobowości i nawyków kulturalnych. Podmiotem tego przestępstwa może być jedynie osoba, na którą mocą ustawy lub orzeczenia sądowego nałożono obowiązek opieki polegający na łożeniu na utrzymanie podopiecznego. Strona podmiotowa tego przestępstwa ograniczona jest do umyślności w postaci zamiaru bezpośredniego. Uporczywość uchylania się sprawcy od obowiązku alimentacyjnego wyraża się bowiem głównie w nastawieniu psychicznym, które powstrzymuje go od wypełnienia tego obowiązku, mimo posiadania możliwości jego wypełnienia. Zaznaczyć również należy, iż zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych oznacza dostarczenie środków materialnych koniecznych nie tylko do utrzymania, ale także do uzyskania niezbędnego wykształcenia i korzystania z dóbr kultury.

Wobec powyższego Sąd uznał, iż oskarżony M. S. (1) zarzucane mu przestępstwo popełnił umyślnie, miał on bowiem możliwość wykonywania świadczenia alimentacyjnego, do którego został zobowiązany na mocy ugody zawartej przez Sądem Rejonowy w Otwocku w dniu 12 stycznia 2009 roku w sprawie III RC 403/08 zmienionej następnie wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego w Otwocku w sprawie III RC 439/10, podwyższającym wysokość świadczenia alimentacyjnego. Oskarżony do 2012 roku zamieszkiwał wspólnie ze swoimi córkami i byłą żoną, znał ich sytuację finansową. Sąd miał na uwadze, iż oskarżony doznał urazu nogi – złamania, które uniemożliwiało mu całkowicie wykonywanie pracy zarobkowej do dnia 25 października 2010 roku, zaś po tym dniu oskarżony miał pełną zdolność do wykonywania pracy zarobkowej. W tym okresie oskarżony nie był zarejestrowany jako bezrobotny, był zdolny do podjęcia i wykonywania pracy zarobkowej i wywiązywania się z obowiązku alimentacyjnego względem córek, czego jedynak nie uczynił.

Mając na uwadze powyższe w szczególności treść opinii biegłego ortopedy Sąd zmienił opis czynu zarzucanego oskarżonemu i uznał go za winnego zarzucanego mu czynu, przy czym ustalił, iż oskarżony zarzucanego mu czynu dopuścił się od dnia 26 października 2010 roku do dnia 1 sierpnia 2011 roku, bowiem zgodnie opinią biegłego do dnia 25 października 2010 roku M. S. (1) był całkowicie niezdolny do wykonywania pracy zarobkowej.

Orzekając w przedmiotowej sprawie Sąd z dyspozycją art. 4§1 kk zastosował wobec oskarżonego przepisy ustawy kodeks karny obowiązujące w dniu popełnienia przez niego przestępstwa to jest okresie od dnia 26 października 2010 roku do dnia 01 sierpnia 2011 roku, albowiem były one względniejsze dla oskarżonego. Obecnie obowiązująca ustawa przewiduje możliwość warunkowego zawieszenia wykonania kary pobawienia wolności, w wymiarze nieprzekraczającym roku, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa nie był skazany na karę pozbawienia wolności i jest to wystarczające dla osiągnięcia dla niego celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. Zgodnie zaś z treścią przepisu art. 69 § 1 k.k. w brzemieniu obowiązującym do dnia 1 lipca 2015 roku możliwe było warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności nie przekraczającej 2 lat, jeżeli jest to wystarczające dla osiągnięcia wobec sprawcy celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. Jedynie w poprzednim stanie prawnym było więc możliwe zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności wobec osoby wcześniej karanej jak to miało miejsce na gruncie niniejszej sprawy.

Wobec powyższego Sąd uznając winę oskarżonego za udowodnioną wymierzył mu karę 10 miesięcy pozbawienia wolności.

Sąd uznał, iż taka kara 10 miesięcy pozbawienia wolności będzie w świetle art. 53 § 1 i § 2 k.k. karą sprawiedliwą i wyważoną z punktu widzenia stopnia społecznej szkodliwości czynu i stopnia zawinienia oskarżonego. Sąd orzekając powyższą karę wziął pod uwagę wszystkie okoliczności łagodzące i obciążające.

Do okoliczności łagodzących w przypadku oskarżonego Sąd zaliczył, to że oskarżony przyznał się do faktu nie płacenie alimentów. Natomiast okolicznością obciążającą zaś, była dotychczasowa karalność oskarżonego za przestępstwa podobne oraz tożsame na tych samych osobach pokrzywdzonych.

Wobec powyższych okoliczności Sąd uznał, iż w przypadku oskarżonego kara 10 miesięcy pozbawienia wolności będzie karą adekwatną do stopnia winy i społecznej szkodliwości zarzucanego oskarżonemu czynu. Pozwoli ona nadto oskarżonemu zrozumieć naganność jego zachowania.

Jednocześnie Sąd uznał, iż w przypadku oskarżonego zachodzą przesłanki określone w art. 69 k.k. pozwalające na zastosowanie instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary. W związku z powyższym Sąd na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt. 1 k.k. wykonanie kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił oskarżonemu na okres próby wynoszący 4 lata. Sąd miał na uwadze, iż czyn oskarżonego miał miejsce w 2011 roku zaś osoby tym czynem pokrzywdzone są obecnie samodzielne. Nadto w ocenie Sądu okres ten będzie wystarczający dla weryfikacji zachowania oskarżonego. Tym samym uznać należy, iż w przypadku oskarżonego M. S. (1) kara 10 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący 4 lata spełni swoje cele zapobiegawcze i zapobiegnie popełnieniu przez oskarżonego kolejnego przestępstwa w przyszłości.

Na podstawie art. 73 § 1 k.k. Sąd oddał oskarżonego w okresie próby pod dozór kuratora. Oddając oskarżonego pod dozór kuratora Sąd miał na uwadze, iż w ramach swoich obowiązków kurator nie tylko będzie weryfikował zachowanie oskarżonego, w tym także postawioną wobec niego pozytywną prognozę kryminologiczną, ale również pomoże oskarżonemu wrócić na drogę postępowania zgodnego z prawem.

Mając na uwadze sytuację rodzinną i majątkowa oskarżonego, Sąd na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił oskarżonego w całości od kosztów sądowych, obciążając wydatkami Skarb Państwa.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE