Sygn. akt VI U 278/17
Dnia 13 listopada 2017 roku.
Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
PrzewodniczącySSR Przemysław Chrzanowski
Protokolant protokolant sądowy Patrycja Wielgus
po rozpoznaniu w dniu 30 października 2017 roku w Warszawie
na rozprawie
sprawy z odwołania A. B.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) w W.
o zasiłek pogrzebowy
zmienia decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) w W. z dnia (...) znak (...) w ten sposób, że przyznaje A. B. prawo do zasiłku pogrzebowego w pełnej wysokości 4.000 zł po zmarłym S. L., uwzględniając fakt, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) w W. już przyznał i wypłacił zasiłek ten w wysokości 3.400 zł.
Sygn. akt VI U 278/17
W dniu 30 marca 2017 roku A. B. przesłała do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) w W. odwołanie od decyzji tego Zakładu w przedmiocie przyznania zasiłku pogrzebowego jedynie w zakresie części kosztów poniesionych przez stronę (k. 1-8).
Odwołująca wniosła o przyznanie jej pełnego zasiłku pogrzebowego w kwocie 4.000 zł (k. 30).
W odpowiedzi na odwołanie, ZUS wniósł o oddalenie odwołania (k. 9-13).
Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:
S. L. zmarł w dniu 2 listopada 2016 roku (odpis skrócony aktu zgonu – k. 3 akt rentowych). Pogrzeb został zorganizowany na zlecenie A. B. przez (...), za które zapłaciła gotówką 2.800 zł (zeznania odwołującej, k. 6 akt rentowych). Ponadto odwołująca pokryła koszty pogrzebu w (...) w D. w kwocie 600 zł (zeznania odwołującej, k. 12 akt rentowych).
A. B. zapłaciła też - w związku z dokonanym pochówkiem S. L. - kwoty: 324,07 zł za wieniec pogrzebowy oraz 500 zł za usługę pogrzebową na cmentarzu, w tym przygotowanie grobu zapłaconą (...). Faktura oraz dokument KP za te dwie usługi formalnie zostały wystawione po pogrzebie, chociaż odwołująca dokonała za nie zapłaty w dniu pogrzebu (zeznania odwołującej, k. 6 i 7 akt rentowych).
Pierwotnie organ rentowy przyznał odwołującej prawo do zasiłku chorobowego jedynie w kwocie 2.800 zł, tj. za zorganizowany, na zlecenie A. B., pogrzeb przez (...) za kwotę 2.800 zł.
Następnie organ rentowy uwzględnił dodatkowy dokument KP za koszty pogrzebu w (...) w D. w kwocie 600 zł.
W konsekwencji Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) w W. wydał decyzję z dnia (...), znak (...), w której przyznał A. B. prawo do zasiłku pogrzebowego po zmarłym S. L. w wysokości jedynie 3.400 zł (w/w kwoty 2.800 zł i 600 zł – dowód: akta rentowe).
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych powyżej dokumentów, co do których Sąd nie znalazł żadnych okoliczności mogących świadczyć o nieautentyczności lub nieprawdziwości zawartych w nich treści. Ponadto ustalenia zostały oparte na wiarygodnych zeznaniach odwołującej A. B.. W ocenie Sądu zeznania te były spójne, wyczerpujące i nie budziły wątpliwości Sądu.
Strony nie wnosiły o uzupełnienie materiału dowodowego.
Sąd Rejonowy zważył, co następuje:
Bezspornym w sprawie było to, że A. B. poniosła koszty związane z pogrzebem zmarłego S. L.. Spornym było jedynie to, jakie wydatki z tym związane należy uznać za koszty pogrzebu.
Zgodnie z treścią art. 77 ust. 1 pkt 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zasiłek pogrzebowy przysługuje w razie śmierci osoby pobierającej emeryturę.
Art. 78 ust 1 powołanej ustawy stanowi, że zasiłek pogrzebowy przysługuje osobie, która pokryła koszty pogrzebu. W razie poniesienia kosztów pogrzebu przez inną osobę, niż członek rodziny zmarłego, zasiłek pogrzebowy przysługuje w wysokości udokumentowanych kosztów pogrzebu, nie wyższej jednak niż w kwocie 4.000 zł.
Organ rentowy przyznał przedmiotowy zasiłek w kwocie 3.400 zł.
Zatem spór w niniejszej sprawie dotyczy kwoty 600 zł.
Jak wskazał w wyroku z dnia 6 stycznia 1982 roku (sygn. akt II CR 556/81) Sąd Najwyższy, „obowiązek zwrotu kosztów pogrzebu na podstawie art. 446 § 1 kc obejmuje zwrot kosztów bezpośrednio z pogrzebem związanych (jak przewóz zwłok, nabycie trumny, zakup miejsca na cmentarzu i in.), jak również zwrot wydatków, odpowiadających zwyczajom danego środowiska. Do tych wydatków zalicza się koszt postawienia nagrobka (w granicach kosztów przeciętnych, jeżeli nawet koszty rzeczywiste były znaczne, np. z uwagi na materiał lub wystrój nagrobka wyższe), wydatki na wieńce i kwiaty, koszty zakupu odzieży żałobnej i in. Do tych wydatków należy zaliczyć także wydatki na poczęstunek biorących udział w pogrzebie osób, przy uwzględnieniu okoliczności konkretnego przypadku, skoro jest to zwyczaj w zasadzie powszechnie przyjęty, zwłaszcza jeżeli jest w danym środowisku stosowany, i dotyczy przede wszystkim krewnych zmarłego (bliższych i dalszych członków rodziny), jak również innych osób bliżej z denatem związanych, np. najbliższych współpracowników itp. Koszt takiego poczęstunku, utrzymany w rozsądnych stosownie do okoliczności granicach (nie mającego charakteru tzw. stypy pogrzebowej), podlega zwrotowi na równi z innymi kosztami pogrzebu zgodnie z art. 446 § 1 kc”. Jakkolwiek wykładnia cywilistyczna wydaje się zbyt szeroka dla potrzeb stosowania regulacji ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, tak uwzględniając cytowany wyżej wyrok Sądu Najwyższego i ww. przepisy, należy przyjąć za koszty pogrzebu wydatki bezpośrednio związane z pogrzebem, powstałe od chwili śmierci osoby, po której przysługuje zasiłek, do chwili zakończenia ceremonii pogrzebowej.
Przepisy prawa nie precyzują zatem, co należy rozumieć pod pojęciem kosztów pogrzebu. Wskazać tu należy, że pogrzebem jest zespół obrzędów towarzyszących grzebaniu lub paleniu zwłok o charakterze świeckim lub religijnym. Na obrzędowość pogrzebu w kościele rzymsko-katolickim, w którym to obrządku został pochowany zmarły, składają się: wystawienie zwłok na widok publiczny, msza żałobna, pochód żałobny, przemówienia i modlitwy nad grobem zmarłego (Encyklopedia PWN). W związku z powyższym do kosztów pogrzebu ściśle rozumianego należy zaliczyć koszty zakupu miejsca na cmentarzu, przewozu zwłok, poprowadzenia ceremonii pogrzebowej, nabycia trumny, wykopania i zasypania grobu. Do kosztów pogrzebu jednakże należy zaliczyć także wydatki związane z pogrzebem, odpowiadające zwyczajom danego środowiska, jak koszt postawienia nagrobka (w granicach kosztów przeciętnych), wydatki na wieńce i kwiaty, koszty zakupu odzieży żałobnej i in.
Koszty, których organ rentowy nie uznał za koszty pogrzebu, należą do w/w kategorii kosztów; z pogrzebem są ściśle związane i odpowiadają zwyczajom środowiska, w którym żył zmarły. Jak wynika z przeprowadzonego postępowania dowodowego zakwestionowane przez organ rentowy wydatki poniesione przez odwołującą, określone w fakturze VAT jako koszt wieńca pogrzebowego w kwocie 324,07 zł oraz w dokumencie KP jako usługa pogrzebowa na cmentarzu, w tym przygotowanie grobu, w kwocie 500 zł, były niezbędnymi wydatkami związanym z pochówkiem S. L..
Mając na uwadze powyższe rozważania należało uznać, że kwestionowany przez organ rentowy dodatkowy, poniesiony przez odwołującą, koszt obsługi w/w czynności pogrzebowych był niezbędnym wydatkiem związanym bezpośrednio z pochówkiem S. L..
Z uwagi na powyższe, zdaniem Sądu, do kosztów pogrzebu należało zaliczyć w/w koszty. Wobec powyższego Sąd na podstawie art. 477 ( 14 )§ 2 k.p.c. i ww. przepisów zmienił zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) w W. z dnia (...) znak (...) w ten sposób, że przyznał A. B. prawo do zasiłku pogrzebowego w pełnej wysokości 4.000 zł po zmarłym S. L., uwzględniając fakt, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...)w W. już przyznał i wypłacił zasiłek ten w wysokości 3.400 zł.