UZASADNIENIE

Powódka M. W. wniosła pozew przeciwko pozwanym: (...) Spółka z o.o , wskazując wartość przedmiotu sporu 4 000 zł, o;

1. Nakazanie pozwanym przywrócenia stanu zgodnego z prawem i zakazanie dalszych naruszeń prawa własności działki powódki o nr (...), położonej w P. przy ul (...) , dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...), w ten sposób A. zobowiązać pozwaną do usunięcia z wymienionej działki urządzeń wodno-kanalizacyjnych, które naruszają realizacje przysługującego powódce prawa własności;

2. Zasądzenie od pozwanych na rzecz powódki 1000 zł wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości od 1 listopada 2005 do 1 kwietnia 2006

A w przypadku oddalenia powództwa w zakresie roszczenia negatoryjnego, ewentualnie:

3. Zasądzenie na rzecz powódki kwoty 3 000 zł , z czego :

- 2000 zł tytułem odszko0dowania za pogorszenie rzeczy – umniejszenie wartości wyżej wskazanej nieruchomości w pasie nad infrastrukturą przesyłu, z uwzględnieniem odległości ochronnych , z uwagi na niemożność wzniesienia w tych odległościach budowli, wskazanej w obowiązującym planie zagospodarowania przestrzennego , dla działki (...) w P.;

- 1000 zł tytułem odszkodowania za utratę na znaczeniu gospodarczym pozostałej części nieruchomości z uwagi n istniejąca infrastrukturę przesyłu tj. waloru gospodarczego całej nieruchomości poprzez ograniczenia powierzchniowe w tym niemożność wzniesienia budowli wyczerpującej zapisy planu zagospodarowania przestrzennego..

W uzasadnieniu powódka wskazała, że Gmina P. jest właścicielem urządzeń przesyłowych wodno-kanalizacyjnych (...) na nieruchomości będącej własnością powódki, położonej w P. przy ul. (...), a posiadaczem tych urządzeń jest Miejski Zakład (...) Sp. z o.o. Powódka ani jej poprzednicy prawni nie wyrażali zgody na korzystanie przez pozwanych z gruntu w zakresie wzniesienia na swojej nieruchomości jakiejkolwiek zabudowy, zwłaszcza infrastruktury przesyłu.

Jak wynika z dołączonej mapki przebieg sieci znacznie utrudnia powódce korzystanie z nieruchomości, m.in. jej zabudowę. Obszar przeznaczony pod zabudowę został znacznie zmniejszony, a inwestycja odbyła się nielegalnie, gdyż inwestycja dotyczyć miała przebiegu urządzeń przesyłowych przez działki (...) obręb S. i miała mieścić się w granicach pasa drogowego, nie wkraczając w zakres działki nr (...).

Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, urządzenia infrastruktury przesyłu biegną w obszarze oznaczonym (...), o przeznaczeniu pod mieszkalnictwo o charakterze wielorodzinnym oraz usługi komercyjne, a powódka nie jest w stanie z uwzględnieniem infrastruktury przesyłu wznieść na przedmiotowej działce budynku mieszkalnego wielorodzinnego o 4 kondygnacjach z 90 % zabudowy.

Powódka wskazała, że dopuszczalna jest co do zasady możliwość wystąpienia przez prywatnego właściciela z roszczeniem o usunięcie urządzenia przesyłowego w trybie 222 par.2 k.c. Roszczenie takie mogłoby zostać oddalone, jeżeli powódka lub jej poprzednik prawny wyrazili zgodę na realizację urządzenia przesyłowego na działce, a takiej zgody nie wyrazili.

Nadto powódka wskazała, ze pozwana w złej wierze weszła w posiadanie nieruchomości powódki, przyjąć należy, ze Gmina jest odpowiedzialna wobec żądania negatoryjnego, a Miejski Zakład (...) za bezumowne korzystanie z rzeczy. Roszczenie o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy ma charakter obligacyjny i z chwilą powstania uzyskuje samodzielny byt i może być dochodzone niezależnie od roszczenia negatoryjnego czy windykacyjnego. Utrata własności rzeczy nie powoduje utraty możliwości żądania wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy w okresie, kiedy właścicielowi prawo to przysługiwało.

Na rozprawie 31 stycznia 2017 roku, po zgłoszeniu przez strony pozwane zarzutu zasiedzenia, powódka wskazała, że jest on nietrafiony ponieważ rury włożone zostały w działkę powódki pod koniec lat 80, na co wskazuje szkic przygotowany w celu położenia rur i złożyła do akt wieloletni plan inwestycyjny dla Gminy P. na lata 2013 -2020 oraz opracowanie – historia polskiej prowincji wyrys z inwentaryzacji urządzeń podziemnych, naniesionych na mapę z nieczytelna datą, potwierdzoną na 28 września 1982 roku oraz mapę sporządzoną do ustalenia przebiegu służebności przesyłu przez biegłego A. Z..

Pełnomocnik powódki cofnął w imieniu powódki roszczenie negatoryjne wobec pozwanego Miejskiego Zakładu (...) Sp. z o.o. oraz cofnął wobec Gminy P. roszczenie o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości, wskazując, że powódka dochodzi od Gminy P. by Gmina zabrała z nieruchomości powódki urządzenia infrastruktury przesyłu, a od Miejskiego Zakładu (...). Z O.O dochodzi należności za bezumowne korzystanie z nieruchomości w wysokości 1000 zł za okres od 1 listopada 2005 roku do 1 kwietnia 2006 roku./ K- 257/.

Po sporządzeniu przez biegłego geodetę, powołanego na wniosek powódki, opinii w sprawie, powódka dookreślając roszczenie wniosła o nakazanie usunięcia przez Gminę P. nielegalnie wzniesionej infrastruktury przesyłu (sieci wodociągowych) na nieruchomości będącej własnością powódki tj. działce (...) i zapłatę solidarnie od Gminy P. i (...) na rzecz powódki 2315 zł, wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu, tytułem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z opisanej nieruchomości. Roszczenie zawiera także żądanie ewentualne, w przypadku oddalenia powództwa negatoryjnego, dotyczące zasądzenia na rzecz powódki od pozwanej Gminy odszkodowania w kwocie 3000 zł, z czego 2000 zł tytułem odszkodowania za pogorszenie rzeczy- umniejszenie wartości nieruchomości w pasie nad infrastruktura przesyłu i 1000 zł za utratę na znaczeniu gospodarczym pozostałej części nieruchomości z uwagi na istniejąca infrastrukturę przesyłu tj.waloru gospodarczego całej nieruchomości poprzez ograniczenia powierzchniowe, a tym samym niemożność wzniesienia budowli wyczerpującej zapisy obowiązującego planu.

Pozwana Gmina P. wniosła o oddalenie powództwa pierwotnie sformułowanego oraz dookreślonego. Podniosła zarzut zasiedzenia służebności gruntowej przesyłu na działce (...) oraz powołała się na art. 5 k.c. – zasady współżycia społecznego, wskazując, że koszty usunięcia magistrali wodnej znacznie przekraczają koszty ewentualnego obniżenia wartości działki, w związku z tym takie działanie uprawnionego nie może być uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony.

Pozwany Miejski Zakład (...) Sp. Z o.o. wniosła o oddalenie powództwa w całości, wskazując, że nigdy nie była inwestorem spornych sieci i urządzeń na nieruchomości powódki, a jest posiadaczem zależnym wskazanych urządzeń na podstawie umowy dzierżawy zawieranej co trzy lata, na czas ściśle określony z Gminą P.. Spółka eksploatuje te urządzenia prawie po kosztach własnych i brak podstaw do obciążenia spółki opłatami za bezumowne korzystanie z nieruchomości powódki. Urządzenia są eksploatowane w celach publicznych zaopatrując mieszkańców i instytucje w wodę.

Na rozprawie 28 września 2016 roku (...) podniosła zarzut zasiedzenia służebności gruntowej zbliżonej do służebności przesyłu. Wskazała, że urządzenia przebiegające na działce powódki służą do przesyłu wody z głównego zbiornika wody „ S. S. „zasilającego w wodę całe miasto. Nieruchomość powódki zasilana jest w wodę za pośrednictwem tych urządzeń. Infrastruktura przesyłowa dotycząca rurociągu fi 300 znajduje się na działce (...) co najmniej od 1979 roku i została wybudowana przez (...) Przedsiębiorstwo (...), a infrastruktura przesyłowa rurociągu fi 200 została wybudowana przed 1945 rokiem. Rurociąg fi 300, jak wynika z dokumentów, wybudowany został w latach 1976-1979. Poza infrastrukturą przesyłową rurociągu fi 300 brak jest innej możliwości dostarczania wody do P. z głównych ujęć wody.

Właścicielem urządzeń przesyłowych był do 10 maja 1990 roku Skarb Państwa, którego mienie przekazane zostało gminom na mocy przepisów ustawy z 10 maja 1990 roku, która weszła w życie 27 maja 1990 roku. Właścicielem urządzeń stała się wówczas Gmina P., która eksploatowała te urządzenia przy pomocy utworzonego zakładu budżetowego, a od 2006 roku przy pomocy komunalnej osoby prawnej – pozwanej ad.2 zarejestrowanej w KRS 20 marca 2006 roku.

Przed wejściem w życie ustawy, która wprowadziła do Kodeksu cywilnego przepisy art. 305 1 -305 4, regulujące instytucję służebności przesyłu, możliwe było nabycie przez zasiedzenie służebności o treści odpowiadającej służebności przesyłu. Mogła ona zostać nabyta przed dniem 30 maja 2008 roku. Okres występowania na nieruchomości stanu faktycznego odpowiadającego treści służebności przesyłu podlega doliczeniu do czasu posiadania wymaganego do zasiedzenia tej służebności. W niniejszej sprawie nastąpiło nabycie przez zasiedzenie służebności gruntowej na rzecz Skarbu Państwa, który w momencie objęcia w posiadanie urządzeń przesyłowych i rozpoczęcia korzystania znajdował się w dobrej wierze, a następnie nieprzerwanie korzystał z tych urządzeń od co najmniej 1979 roku, przez wymagany okres 10 lat.

Powódka nie przedstawiła jakichkolwiek dokumentów, z których wynikałoby, że rodzice powódki nie zgadzali się na wybudowanie tych urządzeń, a zatem nie obaliła domniemania dobrej wiary. W przypadku przyjęcia przez Sąd istnienia złej wiary w korzystaniu przez Skarb Państwa z urządzeń na działce powódki numer (...), nie ma to wpływu na zasiedzenie służebności gruntowej, Gmina P. po 30 latach , najpóźniej w 2009 roku nabyła służebność przesyłu.

Roszczenie o nakazanie przywrócenia stanu zgodnego z prawem i zakazanie dalszych naruszeń działki (...) jest zatem bezpodstawne. Długotrwałe tolerowanie przez właścicieli nieruchomości działań Skarbu Państwa, a następnie Gminy, usprawiedliwia obciążenie tej nieruchomości służebnością gruntową. Działania modernizacyjne lub naprawcze tych urządzeń były jedynie widoczną realizacją prawa do korzystania z nieruchomości w zakresie niezbędnym do eksploatowania urządzeń przesyłowych. Nabyta służebność ma charakter nieodpłatny i zasiedzenie powoduje zupełne wygaśnięcie roszczenia o wynagrodzenie zarówno na podstawie przepisów art. 224 i 225 k.c jak i innej podstawie prawnej.

Żądanie powódki jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Wyłączenie z użytku urządzeń przesyłowych zlokalizowanych na działce powódki powodowałoby konieczność odcięcia głównego źródła dostarczającego wodę do miasta i wykonania nowej infrastruktury w pasie drogowym. Koszt takiego przedsięwzięcia wyniósłby 0,5 mln złotych. Powódka domaga się usunięcia urządzeń przesyłowych z jej działki gruntu bowiem zamierza sprzedać nieruchomość. Wbrew twierdzeniom powódki urządzenia przesyłowe nie przebiegają na ukos działki, ale wzdłuż granicy w niewielkiej od niej odległości, a na powierzchni terenu, który znajduje się nad rurociągami, mogą zostać wybudowane parkingi, tereny zielone i wykonana niska zabudowa.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka stała sie współwłaścicielką w ½ nieruchomości. położonej w P. przy ul. (...) obręb S. – działka nr (...), w roku 1987, w drodze dziedziczenia po matce J. K., a następnie pozostałej ½ w drodze dziedziczenia po ojcu. Nieruchomość pierwotnie położona była w N.. Rodzice powódki J. i T. K. nabyli nieruchomość w 1972 roku.

W roku 1985, po dokonaniu pomiarów, parcele (...) oznaczono jako działki (...) w KW (...) (...). Jako sposób korzystania z nieruchomości w KW wpisano: gospodarstwo rolne z zabudowaniami. W rejestrze gruntów działka (...) stanowi grunty zadrzewione i zakrzewione, łąki trwałe i rowy.

Nieruchomość jest zadłużona i obciążona hipotekami, których powódka nie spłaciła.

Dowód:

- odpis z księgi wieczystej (...) K- 14-17, dokumenty w aktach KW (...)

- przesłuchanie powódki K- 258, protokół K- 564 odwrót

- odpis z rejestru K- 93

Właścicielem sieci wodociągowej (...) jest Gmina P.. Gmina nie była inwestorem sieci. Powódka nie wykazała by urządzenia wzniesiono nielegalnie.

Dowód:

zaświadczenie K- 18,

przesłuchanie z-cy Burmistrza P. D. K. K -199

projekt techniczny K- 360-367

M. W. w roku 2012 wniosła sprawę o ustanowienie służebności przesyłu Uczestnikiem jest Gmina P.. Sprawa (...) została zawieszona w związku z wniesieniem przedmiotowej sprawy w 2015 roku.

Dowód: przesłuchanie powódki K- 551 odwrót, informacja systemu Wydziału Cywilnego

Celem ustalenia usytuowania w nieruchomości powódki M. W. infrastruktury przesyłu wody i kanalizacji /urządzeń wodno-kanalizacyjnych czynnych/ oraz wpływu tego usytuowania na możliwości zabudowy na działce nr (...) położonej w P., opisanej w księdze wieczystej (...) oraz ograniczeń dotyczących działalności i czynności pozwanej Gminy; wynikających z usytuowania urządzeń; a także wskazanego w żądaniu pozwu ustalenia umniejszenia wartości nieruchomości w pasie nad infrastrukturą przesyłu, z uwzględnieniem odległości ochronnych, z uwagi na niemożność wzniesienia w tych odległościach budowli, wskazanej w obowiązującym miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, dla działki nr (...), powołany został, na wniosek powódki, biegły geodeta mgr inż. W. W.. Biegły miał ustalić także żądane pozwem wynagrodzenie za korzystanie przez pozwany Miejski Zakład (...) w P. za okres od 1 listopada 2005 do 1 kwietnia 2006 z nieruchomości powódki – działki nr (...).

Przedmiotowa nieruchomość położona jest w pośredniej części miasta na skraju zabudowy mieszkaniowo - usługowej w bezpośrednim sąsiedztwie gruntów rolnych i leśnych. Działka posiada nieregularny kształt, jednym bokiem (od strony wschodniej) przylega do drogi asfaltowej a z pozostałych stron otoczona jest gruntami rolnymi i leśnymi. Obecnie nie jest użytkowana rolniczo - stanowi odłóg porośnięty chwastami, w którym występują liczne drzewa samosiejki oraz zakrzaczenia. W najbliższym otoczeniu znajduje się kościół rzymsko-katolicki.

Na podstawie dokumentacji geodezyjnej ( mapy sytuacyjno - wysokościowej 1: 500) oraz oględzin przeprowadzonych w obecności właścicielki nieruchomości, pełnomocnika strony pozwanej oraz pracownika Miejskiego Zakładu (...) sp.z.o.o. biegły stwierdził, ze na działce nr (...) od strony ulicy (...) posadowione są dwie magistrale wodociągowe : a / (...) - wybudowana w 1957 r., b/ (...) - wybudowana w 1974 roku.

Ponadto przez nieruchomość przebiega sieć energetyczna średnich napięć 10 KV oparta o pojedynczy betonowy słup przelotowy oraz narożny trójnożny słup betonowy oraz na granicy działki dwa słupy sieci telefonicznej.

Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego P., zatwierdzonym uchwalą Rady Miejskiej w P. nr (...), z dnia 28 lutego 2008 r., teren nieruchomości oznaczony jest symbolem (...)- zabudowa usługowo - mieszkaniowa wielorodzinna; (...) - komunikacja publiczna -drogi dojazdowe; (...) - komunikacja publiczna - place i ciągi piesze; (...) - obiekty i usługi związane z obsługą ruchu turystycznego w terenach zieleni urządzonej.

Biegły określił strefę ochronną wokół sieci przesyłowych oraz pas gruntu wyłączonego spod zabudowy. Określając powierzchnię gruntu położonego na działce nr (...) wyłączonego z zabudowy, biegły stwierdził, iż od strony ul. (...), wzdłuż tej nieruchomości przebiegają równolegle do siebie w odległości około 10 m sieci wodociągowe W 200 i W 300, a pomiędzy nimi przebiega sieć energetyczna średnich napięć 20 KV i ustalił strefy ochronne dla tych sieci. Do ustalenia szerokości pasów technologicznych dla sieci wodociągowych biegły przyjął ich szerokość zgodnie z wytycznymi technicznymi ze stycznia 2013, Przedsiębiorstwa (...) SA w P.. Zgodnie z tymi wytycznymi w celu zapewnienia bezpieczeństwa i wymogów eksploatacyjnych należy pasy pozbawione zabudowy stałej i tymczasowej i zadrzewienia o szerokości liczonej od osi przewodu w każdą stronę : - dla sieci wodociągowej o średnicy DN < 300 mm po 3 m. Szerokość tego pasa ochronnego ma zastosowanie do projektowania nowych sieci wodociągów jak również do ustalania sieci istniejących.

Biegły ustalił szerokość pasa terenu wyłączonego z użytkowania przez linię napowietrzną 20 KV posługując się normą stosowaną przez Zakład Grupy (...) -(...) ,, Energetyczne linie napowietrzne projektowanie i budowa ". Zgodnie ze wskazaną normą, minimalna odległość pozioma przewodu skrajnego fazowego od obiektu budowlanego nie powinna być mniejsza niż 3 m - uwzględniając gabaryty zewnętrzne linii szerokość tego pasa, liczona od osi sieci wynosi 5 m.

Biorąc pod uwagę ustalone strefy przesyłu, po naniesieniu na mapę zasadniczą stref ochronnych dla sieci wodnych oraz sieci elektroenergetycznej, biegły stwierdził, iż część działki nr (...) od strony ulicy (...) (pas o zmiennej szerokości od 11,5 m do 15 m ) nie może być przeznaczony po zabudowę mieszkaniową, oraz, że strefy ochronne sieci wodociągowych, jak też energetycznej, wzajemnie się przenikają, a w niniejszym przypadku występuje współużytkowanie tego gruntu przez właściciela nieruchomości, oraz właściciela urządzeń wodnych i sieci energetycznej.

Na podstawie przeprowadzonych pomiarów i obliczeń biegły ustalił, że powierzchnia terenu wyłączonego z zabudowy mieszkaniowej wynosi 2120 m2. W pasie wyłączonym z zabudowy występuje współkorzystanie z tej części nieruchomości w udziałach: właściciel nieruchomości: 33 % , właściciel sieci wodociągowych - 33 %, właściciel sieci energetycznej 20 KV - 34 % ;

Biegły wskazał, ze ograniczenia w sposobie korzystania z nieruchomości z tytułu ustanowienia służebności przesyłu (art. 49 § 1. k.c.) dotyczą pasów ustanawianych wzdłuż osi urządzeń, którym są: strefa kontrolowana (dla gazociągów), strefa bezpieczeństwa (dla rurociągów wodnych i paliwowych), obszar ograniczonego użytkowania. Służebność przesyłu obciążając całą nieruchomość, w efekcie zmniejsza jej wartość. W przypadku określania jej wartości należy rozpatrywać zmniejszenie wartości całej nieruchomości.

Wartość wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości za okres od 1 listopada 2005 r. do 1 kwietnia 2006 r. biegły obliczył metodą pośrednią. W pierwszym etapie obliczył wartość jednorazowego wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości, a następnie wartość wynagrodzenia za jeden rok jako sumę zwaloryzowanych odsetek od długoterminowej lokaty bankowej jaką można by uzyskać od kwoty złożonej do banku, równej wysokości jednorazowego wynagrodzenia. Wartość jednorazowego wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z części nieruchomości do celów przesyłu obliczono zgodnie z wzorem : 0=PxCxK , gdzie :

- O-wartość wynagrodzenia jednorazowego wynagrodzenia;

- P - powierzchnia bezumownego użytkowania;

- C - wartość rynkowa 1 m2 powierzchni nieruchomości przed obciążeniem ;

- K - Współczynnik współkorzystania z nieruchomości

Wartość nieruchomości określana jest zgodnie z ustawą o gospodarce nieruchomościami [3.2.1.] i rozumiana jako wartość rynkowa, którą stanowi najbardziej prawdopodobna jej cena, możliwa do uzyskania na rynku, określona z uwzględnieniem cen transakcyjnych przy przyjęciu następujących założeń: 1) strony umowy były od siebie niezależne, nie działały w sytuacji przymusowej oraz miały stanowczy zamiar zawarcia umowy, 2) upłynął czas niezbędny do wyeksponowania nieruchomości na rynku i do wynegocjowania warunków umowy.

Wartość nieruchomości określana jest zgodnie z K. Podstawowej (...) (...), przyjętym uchwałą Rady Krajowej (...) Federacji Stowarzyszeń (...) i rozumiana jest jako najbardziej prawdopodobna jej cena, możliwa do uzyskania na rynku w dniu wyceny. Analizie poddano ceny transakcyjne za nabycie prawa własności nieruchomości niezabudowanych przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową i usługową położonych na terenie miasta P., na podstawie przeprowadzonych badań, stwierdzono iż ceny transakcyjne w segmencie rynku w latach 205 -2008 nie uległy zmianie.

Wartość jednorazowego wynagrodzenia za zmniejszenie wartości nieruchomości równa jest wynagrodzeniu za ustanowienie służebności przesyłu na poziomie 1 listopad 2005 r. wynosi : O = 2120 m2 x 111,64 zł/ m2 x 0,33 = 78 103,34 zł, stąd: wartość rocznego wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości wyniesie: 0R = 78103„34zł x 0,0525 = 4 100,42 zł. Wynagrodzenie obliczone w stosunku miesięcznym wynosi OM = 4100,42 zł: 12 mcy = 341,70 zł, stąd wynagrodzenie za okres: a / 1 listopada 2005 do 1 kwietnia 2006 r. ( okres 5 m cy) wynosi : Oi = 341,70 zł/ mc x 5 mcy = 1708,51 zł, po zaokrągleniu = 1708 złotych Obliczenie wartości zwaloryzowanego wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości za okres 1.11.2005 r do 1.04.2006 r. dokonane zostało na poziomie lipiec 2017 r. na podstawie danych z Komunikatów GUS w sprawie wskaźników wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych. Pomiędzy 1.04.2006 r. a czerwcem 2017 r. nastąpił wzrost o 35,5 %, stąd: zwaloryzowane wynagrodzenie za korzystanie z części nieruchomości: O = 1708,51 zł x 1,355 = 2 315,03 zł , po zaokrągleniu = 2 315 zł .

Wysokość umniejszenia wartości rynkowej gruntu położonego nad sieciami wodnymi, z zachowaniem stref ochronnych wynosi 78 103,34 zł.

Dowód: opinia biegłego K- 407-424, 468,

wypis i wyrys z planu K- 23-28

oświadczenie K- 299

zestawienie środków trwałych k- K-302

W odpowiedzi na zarzuty do opinii, biegły podtrzymał złożoną opinię i wskazał, że nie mógł oprzeć się na planie miejscowym zagospodarowania przestrzennego, gdyż taki plan nie istniał w okresie objętym pozwem – 1 listopada 2005 – kwiecień 2006.

Teren objęty był tylko Studium (...) (...) P., które zatwierdzono uchwałą z 24 października 2006 roku.

Dowód; pismo biegłego K-456-457

W dniu 10 grudnia 2015 roku pomiędzy Gminą P. a Miejskim Zakładem (...) w P. zawarta została umowa dzierżawy sieci wodociągowej, w tym magistrali fi 300 mm- 200 mm o długości 11, 20 km, na czas oznaczony do 31 grudnia 2017 r.

Dowód; umowa K- 101-104

Powódka złożyła wniosek o zawezwanie do próby ugodowej, domagając się od Gminy P. nabycia własności gruntu powódki za wynagrodzeniem 3 687 900 zł.

Do zawarcia ugody nie doszło. W przedmiotowej sprawie powódka zaproponowała zamianę działki na położona wyżej, należącą do Gminy.

Dowód; wniosek K- 30, 35, przesłuchanie powódki K- 114

W roku 1974 sporządzony został operat wodno-prawny na pobór wody ze studni (...) dla (...) w K., Zakładu w P.. Objął on ujęcie S. S.. Właścicielem posesji pod studnią był T. M. zamieszkały w S..

Dowód; operat k- 183-198

W działce powódki znajdują się magistrale wodne o przekroju fi 300 i fi 200, które istnieją tam od wielu lat. Wodociąg został wybudowany przed 1974 rokiem, a w 1974 roku wydano operat dotyczący tłoczenia wody przez działkę powódki.. Brak w działce powódki wodociągu fi 150. Na sporządzonych mapach występują błędy, powodujące, że taki wodociąg jest na nich oznaczony. Wodociągiem fi 300 prowadzona jest woda dla całego miasta P.. Wodociągiem fi 200 nic nie jest przesyłane, jest to wodociąg poniemiecki. Linie wodociągów idą w działce równolegle, te linie są spięte. Przez działkę nie przebiegają poprzeczne linie wodociągów. Przez magistralę w działce powódki prowadzona jest woda dla całego miasta i ich wyłączenie spowodowałoby brak wody dla miasta P.. Budowa nowej magistrali kosztowałaby nie mniej niż pół miliona.

Dowód;

- zeznania świadka M. D. (...) K- 199-200,

- opinia biegłego K- 407-424, 468

Budowa rurociągu przesyłowego fi 300 z S. do P. miała miejsce w 1977 roku. Szkody w toku prac dotyczyły J. W. oraz T. M.. Rozpoczęcie budowy miało miejsce w 1976 roku, a jej zakończenie w 1979 rok.

W 1978 roku przeprowadzono próbę szczelności wodociągu, a w 1979 roku jego odbiór.

Wodociągi na innych ulicach zaprojektowano i poprowadzono od roku 1983 roku.

Dowód;

pismo K- 503, informacja o stanie urządzeń K- 507,

projekt rurociągu stalowego fi 300 K- 515 -521

protokół K- 522-525, projekt i pisma K- 528-549

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd zważył co następuje:

Powódka reprezentowana przez dwóch profesjonalnych pełnomocników wniosła pozew pierwotny o nakazanie stronom pozwanym przywrócenia stanu zgodnego z prawem i zakazanie dalszych naruszeń prawa własności działki powódki o nr (...), położonej w P. przy ul (...) , dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...), w ten sposób zobowiązać pozwaną do usunięcia z wymienionej działki urządzeń wodno-kanalizacyjnych, które naruszają realizacje przysługującego powódce prawa własności, a także o zasądzenie od pozwanych na rzecz powódki 1000 zł wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości od 1 listopada 2005 do 1 kwietnia 2006, a w przypadku oddalenia powództwa w zakresie roszczenia negatoryjnego, ewentualnie: zasądzenie na rzecz powódki kwoty 3 000 zł , z czego :- 2000 zł tytułem odszko0dowania za pogorszenie rzeczy – umniejszenie wartości wyżej wskazanej nieruchomości w pasie nad infrastrukturą przesyłu, z uwzględnieniem odległości ochronnych, z uwagi na niemożność wzniesienia w tych odległościach budowli, wskazanej w obowiązującym planie zagospodarowania przestrzennego , dla działki (...) w P.;

W toku sprawy powódka dokonywała dookreślania żądań pozwu, cofała powództwa w części, wobec obu pozwanych, a następnie cofnięcia odwoływała.

Celem wyjaśnienia usytuowania w działce powódki spornych urządzeń do przesyłu wody oraz ustalenia czy usytuowanie to umniejsza wartość działki (...), będącej własnością powódki, powołany został biegły geodeta, który wydał opinię w sprawie ustalając i wskazując w załączonych do niej mapach przebieg magistrali wodnych w działce powódki oraz określił strefy przesyłu i strefy ochronne dla sieci wodnych oraz sieci elektroenergetycznej.

Biegły wskazał, iż część działki powódki o numerze (...) od strony ulicy (...) (pas o zmiennej szerokości od 11,5 m do 15 m), nie może być przeznaczony po zabudowę mieszkaniową. Ustalił także, że na działce znajdują się nie tylko sieci wodociągowe, ale i sieć energetyczna i strefy ochronne sieci wodociągowych jak też energetycznej wzajemnie się przenikają, co powoduje, ze w niniejszym przypadku występuje współużytkowanie gruntu działki (...) przez właściciela nieruchomości, oraz właściciela urządzeń wodnych i sieci energetycznej.

Na podstawie przeprowadzonych pomiarów i obliczeń biegły ustalił, że powierzchnia terenu wyłączonego z zabudowy mieszkaniowej wynosi 2120 m2., a w pasie wyłączonym z zabudowy występuje współkorzystanie z tej części nieruchomości w udziałach: właściciel nieruchomości: 33 % , właściciel sieci wodociągowych - 33 %, właściciel sieci energetycznej 20 KV - 34 % .

Mapka przebiegu sieci, stanowiąca integralną cześć opinii wskazuje na równoległy, w stosunku do granicy działki (...), przebieg magistrali wodnej i zaprzecza twierdzeniom powódki o przebiegu wodociągu w poprzek działki.

Usytuowane w działce magistrale są niewątpliwym ograniczeniem w sposobie korzystania z nieruchomości. Wysokość umniejszenia wartości rynkowej gruntu położonego nad sieciami wodnymi, z zachowaniem stref ochronnych, wynosi zgodnie z opinią / K- 468/ - 78 103,34 zł.

Sąd podziela pogląd, że korzystanie z cudzej nieruchomości przez przedsiębiorstwo przesyłowe bez podstawy prawnej może doprowadzić także do deliktu, bądź o charakterze pierwotnym, w postaci wtargnięcia w cudzą nieruchomość i zainstalowania tam urządzeń, bądź deliktu o charakterze ciągłym, który polega na przesyłaniu wody przez cudzą nieruchomość za pomocą posadowionych tam urządzeń. Ów drugi delikt może prowadzić do szkód, które obejmują straty wynikające z przesyłu, zwłaszcza utracenia korzyści czy też szkody związane z faktem braku możności korzystania z nieruchomości o określonym obszarze przez aktualny czas, np. w pasie ochronnym danego urządzenia przesyłowego, czy też inne części nieruchomości przez niemożność korzystania z niej lub zabudowy (por. wyrok SA we Wrocławiu z 13.01.2012 r. II ACa 1331/11 LEX 1120010).

Powódka już po wydaniu opinii przez biegłego, który ustalił, że wysokość umniejszenia wartości rynkowej gruntu położonego nad sieciami wodnymi, z zachowaniem stref ochronnych, wynosi - 78 103,34 zł, nadal domagała się usunięcia przez Gminę P. urządzeń przesyłowych lub ewentualnie zapłaty przez nią odszkodowania w kwocie 3000 zł.

Sąd uwzględnił powództwo w zakresie żądanego odszkodowania w kwocie 3000 zł mając na względzie treść żądania ewentualnego i ustalenie, ze wartość nieruchomości zmniejszyła się na skutek usytuowania w niej urządzeń przesyłowych, co nie było kwestionowane.

Powódka na rozprawie 31 stycznia 2017 roku cofnęła roszczenie o bezumowne korzystanie z jej nieruchomości wobec Gminy P., a następnie pełnomocnik powódki odwołał cofniecie w tym zakresie i powódka wniosła o solidarne zasądzenie od obu pozwanych wyliczonej przez biegłego kwoty 2315 zł. tytułem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości powódki za okres objęty pozwem /LISTOPAD 2005- KWIECIEŃ 2006/.

Powódka nie wykazała ani nie uprawdopodobniła przesłanek i podstaw solidarnej odpowiedzialności pozwanych.

Roszczenie o bezumowne korzystanie z działki powódki w okresie od 1 listopada 2005 roku do kwietnia 2006 roku podlegało oddaleniu w stosunku do pozwanego Miejskiego Zakładu (...) Spółka z o.o. w P.. Pozwany podmiot we wskazanym okresie nie tylko nie korzystał z urządzeń do przesyłu wody na działce powódki, ale do grudnia 2015 roku, w ogóle nie istniał. Przesyłem wody pozwana Spółka zajęła się na podstawie umowy dzierżawy zawartej w dniu 10 grudnia 2015 roku pomiędzy Gminą P. a Miejskim Zakładem (...) w P., na czas oznaczony do 31 grudnia 2017 r., a zatem powództwo jest bezzasadne.

Co do pozwanej Gminy Sąd w zakresie wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości umorzył postępowanie wobec cofnięcia w tym zakresie powództwa, uznając za niedopuszczalne stanowisko pełnomocnika powódki odwołujące cofnięcie.

Sąd miał na względzie, że w 2012 roku przed Sądem Rejonowym w Kłodzku zawisła sprawa o ustanowienie za wynagrodzeniem służebności przesyłu, której uczestnikiem jest Gmina P., aktualnie zawieszona do czasu zakończenia przedmiotowej sprawy. Niewątpliwie w sprawie o ustanowienie służebności za wynagrodzeniem przedmiotem ustaleń będzie zarówno ustanowienie służebności przesyłu wody jak i ewentualne zarzuty stwierdzenia zasiedzenia oraz ustalenie wysokości wynagrodzenia.

Wobec cofnięcia pozwu i zgody pozwanej na cofnięcie, Sąd umorzył postępowanie w zakresie roszczenia negatoryjnego skierowanego przeciwko pozwanemu Miejskiemu Zakładowi (...) sp.z o.o . Obok cofnięcia pozwu w tym zakresie, istotne jest ustalenie, że pozwana (...) Sp. Z o.o była jedynie dzierżawcą urządzeń przesyłowych. Nie zachodziły zatem przesłanki a art. 224 § 2 kc i art. 225 kc..

Nie zasługiwało także na uwzględnienie w pozostałym zakresie ostatecznie zmodyfikowane żądanie powódki.

Właścicielowi przysługuje na podstawie art. 222 § 2 k.c. roszczenie negatoryjne, które służy jego ochronie przed bezprawną ingerencję osób trzecich.

Zgodnie z art. 140 k.c. właściciel nieruchomości ma prawo do korzystania z niej, zgodnie ze społeczno gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, a to uprawnia go między innymi do zabudowy nieruchomości stosownie do planu zagospodarowania przestrzennego. W ramach przewidzianego w tym przepisie roszczenia przywrócenia stanu zgodnego z prawem właściciel, co do zasady, jest uprawniony do żądania nakazania osobie trzeciej, naruszającej jego własność, podjęcia działań prowadzących do zmiany sposobu korzystania z nieruchomości niezgodnego z jego wolą, na inny określony sposób, zgodny z wolą właściciela i zgodny z prawem.

Skoro właściciel, zgodnie z art. 222 § 2 k.c., ma prawo żądania zaniechania przez osobę trzecią korzystania z jego nieruchomości w jakikolwiek sposób, to ma tym bardziej prawo do żądania zmiany sposobu korzystania z nieruchomości (vide: wyrok Sądu Najwyższego z 6 maja 2009 roku, II CSK 594/08).

Odmowa uwzględnienia roszczenia zgodnego z prawem (art. 222 § 2 k.c.) może nastąpić w okolicznościach wyjątkowych, szczegółowo wskazanych przez stronę podnoszącą zarzut nadużycia prawa podmiotowego i wykazanych w razie sporu. Nie można odmówić ochrony prawa podmiotowego (np. prawa własności) na podstawie zarzutów ogólnikowych niepopartych dowodami (vide: wyrok Sądu Najwyższego z 9 sierpnia 2005 roku, LEX nr 303363, podobnie wyrok Sądu Najwyższego z 6 stycznia 2005 roku, III CK129/04).

Powódka wskazała jedynie na swoje plany sprzedaży działki deweloperowi na cele budownictwa wielorodzinnego.

W dacie gdy powódka stała się współwłaścicielką, a następnie właścicielką działki, działka była nieruchomością rolną.

Powódka nie wykazała, ani by jej rodzice w latach 70 nie wyrazili zgody na przebieg wodociągu ani też by Gmina P. weszła nielegalnie w posiadanie urządzeń przesyłowych. Dołączone do akt sprawy projekty techniczne wodociągu oraz dokumentacja jego odbioru wskazują, ze wodociąg powstał legalnie.

Jak wynika z materiału dowodowego czynny rurociąg fi 300 zasila w wodę całe miasto P. i może zasilać nieruchomość powódki, co stanowi korzyść dla nabywającego działkę dewelopera.

Ustalona przez biegłego strefa ochronna dotyczy nie tylko urządzeń wodociągowych , ale także sieci energetycznej. Biegły ustalił, że powierzchnia terenu wyłączonego z zabudowy mieszkaniowej wynosi 2120 m2., a w pasie wyłączonym z zabudowy występuje współkorzystanie z tej części nieruchomości w udziałach: właściciel nieruchomości: 33 %, właściciel sieci wodociągowych - 33 %, właściciel sieci energetycznej 20 KV - 34 % oraz, że sieć energetyczna przebiega pomiędzy sieciami wodnymi, a strefy ochronne tych sieci wzajemnie się przenikają.

Mając powyższe na względzie, żądanie powódki, dotyczące nakazania stronie pozwanej usunięcia infrastruktury przesyłu wody, uznać należy za zmierzające do nadużycia przysługującego powódce prawa podmiotowego.

Strona pozwana wykazała, że przeniesienie sieci wodociągowej jest utrudnione pod względem organizacyjnym, technicznym i prawnym, a koszt tego przedsięwzięcia wyniósłby 0,5 mln złotych.

Działka powódki jest duża, / 1, 2259 ha /, a jak wynika z opinii biegłego oraz zeznań świadka dyrektora (...) , ze na terenie stref ochronnych można urządzić parkingi, strefy zieleni i niską zabudowę, co mając na względzie, że P. jest uzdrowiskiem, jest uzasadnione.

Należy mieć także na względzie fakt, że sieć wodociągowa posadowiona w gruncie powódki zasila całe miasto P., jej przeniesienie wiązałoby się z przerwami w dostawie wody, za które ewentualną odpowiedzialność odszkodowawczą poniosłaby strona pozwana.

Orzeczenie o kosztach, oparto na art. 98 § 1 i 3 kpc. Oraz art. 100 k.p.c.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE