UZASADNIENIE

Wnioskodawcy W. S. i D. S. wnieśli
o stwierdzenie, że z dniem 01 maja 2005 r. nabyli przez zasiedzenie część (około 4 arów) działki nr (...) położonej w S., dla której Sąd Rejonowy w Bartoszycach prowadzi księgę wieczystą (...) oraz o zasądzenie od uczestniczki H. B. na swoją rzecz kosztów postępowania sądowego.

W uzasadnieniu wskazali, że w dniu 24 kwietnia 1985 r. w związku z zawarciem umów o pracę z PPGR – Kombinat Rolny G. zostało im przyznane mieszkanie socjalne (nr (...)) w S. (działka nr (...)). PGR-y poza mieszkaniami posiadały w swojej dyspozycji m.in. nieruchomości gruntowe. Wraz z przyznaniem prawa do mieszkania otrzymali również prawo do korzystania z nieruchomości gruntowej położonej na sąsiedniej działce nr (...) (po podziale zmieniono numer na (...)). Nieruchomość ta była przez nich wykorzystywana głównie w celu prowadzenia przydomowego ogródka oraz chowu drobiu. Część działki nr (...) została im wydana w kilka dni po przyznaniu lokalu mieszkalnego. Począwszy od maja 1985 r. nieprzerwanie władali tą działką jak właściciele, dbali o nią, sadzili tam drzewka owocowe, krzewy, kwiaty i warzywa, hodowali kury, kaczki, króliki oraz nutrie, a aktualnie prowadzą hodowlę gołębi (...). Manifestowali w ten sposób na zewnątrz fakt korzystania z działki nr (...). Do chwili obecnej nie doszło do zwiększenia powierzchni, z której korzystali od 1985 r. Istotne znacznie ma fakt, że byli przekonani, że korzystają ze swojej własności. Działka była i nadal jest ogrodzona siatką, a zagrodzona powierzchnia respektowana była przez pozostałych mieszkańców jako ich własność. Pozostawali również w błędnym przekonaniu, że podatek od nieruchomości, który uiszczają obejmuje również podatek od działki nr (...). Dopiero w 2010 r. uzyskując informację na temat sprzedaży działki po raz pierwszy spotkali się z zastrzeżeniem skierowanym przez jakikolwiek organ administracji publicznej, czy osobę fizyczną, w zakresie bezpodstawnego korzystania z działki nr (...) (k. 2-11, 322-323, 374).

Uczestniczka H. B. wniosła o oddalenie wniosku oraz zasądzenie od wnioskodawców na swoją rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu podniosła, że nie doszło do zasiedzenia działki, ponieważ wnioskodawcy posiadali ją jako posiadacze zależni, o czym świadczy fakt, że nigdy nie uiszczali należności publicznoprawnych związanych z posiadaniem tej działki. Korzystanie z niej w celu chowu zwierząt, czy ogródka nie przesądza o nadaniu takiemu posiadaniu charakteru posiadania samoistnego. Z wniosku wynika, że wnioskodawcy weszli w posiadanie działki jako posiadacze zależni, od samego początku mieli świadomość co do korzystania z działki należące do ANR oraz co do charakteru tego korzystania polegającego na jej użytkowaniu. O tej świadomości wnioskodawców świadczy, zgodnie z zasadami logiki także okoliczność, że w 1985 r. nie otrzymali oni lokalu mieszkalnego na własność, lecz do korzystania. Analogiczne zatem prawa mieli względem gruntów pod budynkiem oraz ewentualnie części działki nr (...) (nie mogli w tym czasie czuć się jak właścicieli części tej działki). Gdyby jednak przyjąć iż posiadanie to miało charakter samoistny, to nie upłynął wymagany prawem czas na zasiedzenie nieruchomości. Wnioskodawcy posiadali część tej nieruchomości w złej wierze, o czym świadczą wyżej skazane okoliczności. Ponadto, gdyby tylko wykazali się chęcią i należytą starannością, to mogli rozeznać się w granicach pomiędzy działkami nr (...). Nieruchomość tę mogli zatem zasiedzieć dopiero w 2018 r., przy przyjęciu złej wiary i upływie 30-letniego terminu (k. 90-93).

Wnioskodawcy w piśmie z dnia 15 listopada 2016 r. zmienili żądanie wnosząc o stwierdzenie, że z dniem 01 maja 2005 r. nabyli przez zasiedzenie część przedmiotowej nieruchomości w udziałach po 1/2 (k. 260-260v).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Sąd Rejonowy w Bartoszycach prowadzi księgę wieczystą (...) dla nieruchomości położonej w miejscowości S., gmina G. oznaczonej numerem (...), której jako właściciel, wpisana jest H. B.. Działkę tę w dniu 30 czerwca 2010 r. nabyła od Agencji Nieruchomości Rolnych matka uczestniczki - A. B. (1). W oparciu o postanowienie Sądu Rejonowego w Dębicy z dnia 06 czerwca 2014 r. w sprawie I Ns 132/14 w miejsce dotychczasowej właścicielki nieruchomości została wpisana H. B..

( dowód: wyrok k. 370, dokumenty z akt Kw nr (...) ).

W dniu 24 kwietniu 1985 r. wnioskodawcy D. S.
i W. S. zostali zatrudnieni w Państwowym Przedsiębiorstwie Gospodarki Rolnej – Kombinat Rolny w G. (wnioskodawca na stanowisku kierownika Zakładu Rolnego (...), zaś wnioskodawczyni jako starszy specjalista ds. produkcji
w Zakładzie Rolnym (...)). W związku z podjęciem pracy otrzymali oni przydział pracowniczego lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w S. (...). Budynek ten usytuowany był na działce nr (...), z którą bezpośrednio graniczyła działką oznaczona aktualnie nr (...). Obie działki stanowiły wówczas własność PPGR G.. Wraz z przydziałem mieszkań pracownicy PPGR-ów otrzymywali także działki pracownicze. W drugiej połowie lat 80-tych, gdy pracownicy zasiedlali bloki mieszkalne, PGR odgrodził płotem swoje grunty rolne. Na powstałym w ten sposób wolnym gruncie (działka nr (...)), mieszkańcy bloku nr (...) zaczęli urządzać ogródki przydomowe. Jako pierwsi teren ten zajęli wnioskodawcy oraz małżonkowie M., a w późniejszym czasie małżonkowie H.. Wnioskodawcy oraz małżonkowie M. usunęli zakrzaczenia i uporządkowali teren. Od strony sklepu teren zajęli wnioskodawcy. Tył zajętej przez nich działki był odgrodzony przez PPGR, z prawej strony dzieliło ich ogrodzenie ze sklepem, a z lewej strony R. M. wniósł ogrodzenie oddzielając część użytkowanej przez niego nieruchomości, przy czym koszty z tym związane poniósł po połowie z wnioskodawcami. Na swojej działce wnioskodawcy zaczęli z własnych materiałów wznosić zabudowania – chlewik oraz szopę na drewno i narzędzia, która razem z furtką oddzielała użytkowaną przez nich działkę od reszty nieruchomości. Wnioskodawcy na wydzielonej części posadzili drzewka owocowe, kwiaty oraz uprawiali warzywa. Hodowali tam trzodę chlewną, cielaki, drób, nutrie, a od kilkunastu lat gołębie. Około 10 lat temu szopa została rozebrana, a na jej miejscu wnioskodawcy postawili blaszany garaż. Powszechną praktyką było, że mieszkańcy zajmowali tereny należące do PPGR, niektórzy uprzednio zwracając się o zgodę na to Dyrekcji PPGR, inni zaś samowolnie. Wnioskodawcy zajmując część działki (...) nie zwracali się do nikogo o wyrażenie na to zgody. Wnioskodawca w S. nie miał żadnego zwierzchnika, zaś jego przełożonym był Dyrektor PPGR w K.. Między sąsiadami nie było na tym tle żadnych sporów, wolnego terenu do zagospodarowania było dużo, a Dyrekcja PPGR się takim praktykom nie sprzeciwiała. Po likwidacji PGR-ów na wniosek AWRSP O/ O. podzielono szereg gruntów w obrębie S. celem wydzielenia substancji mieszkaniowej i pracowniczych działek deputatowych. Pierwsze dokumenty podziałowe przyjęto do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego w grudniu 1994 r. Kolejny podział działek z wniosku Agencji w obrębie S. miał miejsce w 2001 r., a dokumentacja do państwowego zasobu z tego podziału została przyjęta w kwietniu 2002 r. Kolejne projekty podziału nieruchomości w obrębie S. miały miejsce w latach 2007-2010. Do sprzedaży pierwszych lokali mieszkalnych dla byłych pracowników PPGR przystąpiono w 1994 r. W dniu 04 listopada 1994 r. wnioskodawcy nabyli od Agencji Nieruchomości Rolnych prawo własności lokalu mieszkalnego położonego w S. (...) wraz z udziałem wynoszącym 2761/10000 części w nieruchomości wspólnej, a także udział wynoszący 125/1000 części w zabudowanej działce nr (...) oraz prawo własności działki nr (...) stanowiącej ogródek. Wszyscy mieszkańcy bloku nr (...) byli przekonani, że wraz z wykupem lokali nabywali na własność teren ogródków przydomowych, usytuowanych, jak się później okazało na działce sąsiedniej nr (...). Od 1995 r. wnioskodawcy uiszczali podatek od nabytych nieruchomości, z wyłączeniem działki nr (...). W 1998 r. wnioskodawcy rozwiedli się. Wspólnie wychowywali czworo dzieci. Wnioskodawczyni zmuszona była podjąć pracę poza miejscem zamieszkania. Pracowała w K. przez 3-4 lata, wynajmowała tam mieszkanie, a na weekendy przyjeżdżała do domu w S.. W tym czasie wnioskodawca zajmował się dziećmi. Od 2002 r. wnioskodawczyni na stałe mieszka w S.. Od 2006 r. wnioskodawca zaczął wyjeżdżać za granicę w celach zarobkowych. Wnioskodawcy nadal zamieszkują wspólnie w lokalu mieszkalnym położonym w S. (...) i nieprzerwanie do tej pory, w niezmienionych granicach korzystają z części działki nr (...), z wyłączeniem osób trzecich.

( dowód: świadectwa pracy k. 12-14, mapa k. 36-37, 51, umowa sprzedaży k. 38-41, dowód wpłaty k. 194, pisma k. 231, 249, zeznania świadków: R. M. k. 201v-202v, Z. I. k. 202v, A. P. k. 202v-203, Z. C. k. 203, A. N. k. 203, W. G. k. 203v, F. L. k. 203v-204, L. H. k. 251v-252v, przesłuchanie wnioskodawcy k. 216v-217v, przesłuchanie wnioskodawczyni k. 252v-253v).

W czerwcu 2010 r. działkę nr (...) nabyła A. B. (1) - matka uczestniczki. Przed sprzedażą nie informowano jej, że część tej działki użytkują: małżonkowie M. i H. oraz wnioskodawcy. Wyłoniona do sprzedaży w drodze przetargu działka została opisana jako wolna od obciążeń prawami osób trzecich.

Po sprzedaży przez Agencję działki nr (...) zostało dokonane wznowienie granic. O czynności tej zostali zawiadomieni właściciele mający lokale na sąsiadującej działce nr (...), w tym wnioskodawcy. Mieszkańcy przekonani byli, że nie dotyczy to użytkowanych przez nich nieruchomości (ogródków przydomowych). O fakcie, iż nie są właścicielami tych działek dowiedzieli się dopiero latem 2010 r. od samej uczestniczki H. B., która brała udział w czynności wznowienia granic jako pełnomocnik swojej matki. Bezpośrednio po uzyskaniu informacji mieszkańcy bloku nr (...) zwrócili się do Agencji Nieruchomości Rolnych o wyłączenie ze sprzedaży tej części nieruchomości nr (...), z której korzystają jako byli pracownicy PGR-u i na której mają posadowione budynki gospodarcze. Złożyli także w tej sprawie zawiadomienie do Prokuratury Rejonowej w B. o przekroczeniu uprawnień przez pracowników Agencji przygotowujących grunty do sprzedaży. W odpowiedzi na ich prośbę ANR OT w O. poinformowała iż biorąc pod uwagę interesy byłych pracowników zlikwidowanego PPGR G., Agencja podjęła decyzję o odsprzedaży części działki nr (...) w pobliżu m.in. działki nr (...). W przypadku wyrażenia na to zgody przez właściciela nieruchomości, Agencja miała niezwłocznie przystąpić do procedury sprzedaży wydzielonej geodezyjnie działki w drodze przetargu na rzecz użytkowników. Agencja przystąpiła do wykonania prawa odkupu części nabytej przez A. B. (1) nieruchomości. Wiązało się to m.in. z koniecznością dokonania zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Po dokonaniu przez Gminę zmiany planu zagospodarowania, Agencja wystąpiła do firmy zewnętrznej o dokonanie planu podziału nieruchomości zgodnie z uchwalonym planem. Procedury przeciągnęły się i z uwagi na upływ 5 - letniego terminu (upłynął w dniu 30.06.2015 r.) Agencja ostatecznie nie skorzystała z prawa odkupu nieruchomości. Uczestniczka pisemnie wezwała wnioskodawców do przywrócenia stanu zgodnego z prawem poprzez usunięcie z działki nr (...) wszelkich posadowionych przez nich budowli i urządzeń, które zostały samowolnie przez nich wzniesione.

( dowód: pisma k. 42-43, 46-50, 52-55, 70-72, 75-76, 134, 141, 149-151, 153-154, 158-161, 166, 168-172, 227-229, zawiadomienie k. 44, 63, 65-67, 79, 129, 138, 148, 162, 165, 167, rachunek k. 45, uchwała k. 56-62, wezwanie k. 64, 97, opis i mapa k. 68, 192-193, postanowienie k. 73-74, 77-78, 139-140, 142-147, 152, 155-157, 163-164, mapa k. 80, zdjęcia k. 81-82, decyzje k. 96, 130-133, 135-137, 235-236, protokół k. 98-106, metryka k. 175, dokumenty z (...) w B. k. zeznania świadków: A. B. (2) k. 215v-216, T. S. k. 216-216v, K. C. k. 275-276, przesłuchanie wnioskodawcy k. 216v-217v, przesłuchanie wnioskodawczyni k. 252v-253v, przesłuchanie uczestniczki k. 217v-218v; a także dokumenty z (...) w B., operaty techniczne).

Część działki (...) zajmowana przez wnioskodawców obejmuje powierzchnię 0,0206 ha.

( dowód: opinia biegłego z zakresu geodezji M. S. k. 311-314, 354, 376).

Sąd zważył, co następuje:

Podstawę dokonanych w sprawie ustaleń faktycznych stanowiły dokumenty przedstawione przez strony, dokumenty nadesłane przez (...) w B. oraz operaty techniczne, a także dokumenty znajdujące się w aktach Kw nr(...)tut. Sądu, których wiarygodności w toku postępowania nie kwestionowano.

Sąd w całości dał wiarę zeznaniom świadków R. M. (k. 201v-202v), Z. I. (k. 202v), A. P. (k. 202v-203), Z. C. (k. 203), A. N. (k. 203), W. G. k. 203v, F. L. (k. 203v-204), A. B. (2) (k. 215v-216), T. S. (k. 216-216v), K. C. (k. 275-276), a także wnioskodawcom (k. 216v-217v, 252v-253v) i uczestniczce (k. 217v-218v) – przesłuchanym w charakterze stron, albowiem ich zeznania były logiczne, jasne
i korespondowały ze sobą wzajemnie.

Odnosząc się do zeznań świadka L. H. (k. 251v-252v), w ocenie Sąd nie było podstaw do odmówienia im wiary, choć wskazywał on, że uległa zmianie powierzchnia użytkowanej przez wnioskodawców działki, jak również, że wnioskodawczyni wyprowadziła się na kilka lat ze wspólnego mieszkania. Na względzie należało mieć jednak, iż w tym zakresie zeznania te znalazły potwierdzenia w pozostałym materiale dowodowym i miały one jedynie charakter subiektywny.

Sąd w całości podzielił opinię biegłego z zakresu geodezji M. S., przy uwzględnieniu sprecyzowanej przez niego powierzchni działki objętej wnioskiem, albowiem była ona jasna, pełna, zaś wnioski w niej zawarte nie były kwestionowane przez żadną ze stron.

Wniosek co do zasady zasługiwał na uwzględnienie.

Zasiedzenie polega na nabyciu przez osobę nieuprawnioną prawa podmiotowego z mocy samego prawa i jest konsekwencją długotrwałego faktycznego wykonywania tego prawa.

Art. 172 k.c. stanowi, iż posiadacz nieruchomości nie będący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie). Po upływie lat trzydziestu posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze.

Nabycie własności w drodze zasiedzenia uzależnione zostało od spełnienia dwóch podstawowych przesłanek: władania nieruchomością jako posiadacz samoistny oraz upływu ustawowego terminu zasiedzenia (art. 172 k.c.).

Posiadanie ma charakter posiadania samoistnego, jeżeli posiadacz włada rzeczą jak właściciel (art. 336 k.c.), a więc wykonuje wszelkie uprawnienia składające się na treść prawa własności we własnym imieniu i na własny rachunek. O tym, czy posiadanie ma charakter posiadania samoistnego, decydują okoliczności faktyczne o charakterze przede wszystkim zewnętrznym (np. zachowanie się posiadacza względem przedmiotu posiadania dostrzegalne dla innych osób, np. zagospodarowanie gruntu zgodnie z jego przeznaczeniem, ogrodzenie działki, wzniesienie na niej budynku, czy też płacenie podatków).

Dla samoistnego posiadania rzeczy konieczne jest zatem sprawowanie nad nią faktycznego władztwa ( corpus) oraz zamiar władania nią dla siebie ( cum animo rem sibi habendi) . Posiadacz zależny natomiast włada rzeczą w zakresie innego prawa niż własność, dlatego czynnik woli ( animus) stanowi kryterium , które pozwala odróżnić posiadanie samoistne od posiadania zależnego. Posiadacz samoistny powinien wykonywać w stosunku do nieruchomości czynności faktyczne wskazujące na samodzielny, rzeczywisty, niezależny od woli innej osoby stan władztwa nad nieruchomością oraz podejmować dyspozycje, które przedmiotem władania odpowiadały dyspozycjom właściciela.

Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż objęcie przez wnioskodawców w posiadanie przedmiotowej nieruchomości nastąpiło w 1985 r.

Podkreślenia wymaga przy tym, iż posiadanie to miało charakter posiadania samoistnego w rozumieniu art. 336 k.c. Wynika to bowiem ze zgodnych zeznań świadków przesłuchanych w toku postępowania, jak również przesłuchania wnioskodawców.

Wnioskodawcy kolejno podejmowali czynności, które uzewnętrzniały ich wolę władania częścią działką nr (...) jak właściciele. Wraz z małżonkami M. uprzątnęli teren, odgrodzili od reszty gruntów, wznosili różne zabudowania, hodowali zwierzęta oraz uprawniali owoce i warzywa.

Powyższe okoliczności wskazują, iż posiadanie przez wnioskodawców przedmiotowej nieruchomości miało charakter posiadania samoistnego.

Podkreślenia wymaga przy tym, że zgodnie z art. 339 k.c. domniemywa się, że ten kto rzeczą faktycznie włada, jest posiadaczem samoistnym. W trakcie postępowania domniemanie to nie zostało skutecznie obalone.

Na uwadze należy mieć bowiem, iż podnoszona w toku sprawy okoliczność, iż część działki nr (...) została przekazana wnioskodawcom w posiadanie zależne nie znalazła potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym. Faktycznie wnioskodawcom jako pracownikom PPGR w 1985 r. zostało przydzielone mieszkanie pracownicze położone w S. (...), jak i przydomowy ogródek, który znajdował się na innej nieruchomości. Z dowodów przeprowadzonych w toku postępowania wynika jednak, iż objęcie przez nich w posiadanie działki nr (...) było samowolne, albowiem nie pytali oni o zgodę Dyrekcji PPGR. Fakt, iż niektórzy mieszkańcy o taką zgodę występowali, nie przesądza, że posiadanie przez wnioskodawców spornej nieruchomości miało charakter posiadania zależnego.

Zgodnie bowiem z art. 336 k.c. posiadaczem zależnym jest ten, kto rzeczą faktycznie włada jak użytkownik, zastawnik, najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą.

W niniejszej sprawie brak było podstaw do przyjęcia, że wnioskodawców i PPGR w odniesieniu do działki (...) łączył jakikolwiek stosunek prawny (np. użytkowanie, czy użyczenie).

Zgodnie z art. 710 k.c. przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nie oznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.

Wyłącznym obowiązkiem użyczającego jest znoszenie przez niego używania rzeczy przez biorącego rozumiane jako bierne zachowanie użyczającego, a także powstrzymywanie się od jakichkolwiek czynności ograniczających uprawnienia biorącego rzecz do bezpłatnego używania. Powyższy fakt przesądza jednoznacznie o tym, że umowa użyczenia jest umową jednostronnie zobowiązującą, w której podmiotem zobowiązanym jest użyczający.

Wprawdzie w doktrynie podnosi się, że umowa użyczenia może zostać zawarta w sposób dorozumiany, jednakże na uwadze należy mieć jej społeczno – gospodarczą funkcję.

Umowa ta jest zawierana nieodpłatnie, w celu niesienia bezinteresownej pomocy osobie, która takiej pomocy oczekuje. Użyczający za swoją uczynność wobec biorącego, za pozbawienie siebie wyłącznego użytku z rzeczy, nie otrzymuje żadnej korzyści.

Darmowy charakter umowy użyczenia powoduje podwyższenie wymagań, od których ustawa uzależnia dojście umowy do skutku. Ustawa nadaje umowie charakter realny, ponieważ do jej zawarcia konieczne jest, oprócz oświadczeń woli, także wydanie rzeczy biorącemu. Rzecz będąca przedmiotem umowy użyczenia musi znaleźć się w posiadaniu biorącego. Następuje to przez wydanie rzeczy, czyli przeniesienie jej posiadania. Oznacza to, że dopóki przedmiot umowy nie zostanie wydany, umowa omawianego typu nie powstaje.

Na gruncie niniejszej sprawy brak było podstaw do uznania, iż między wnioskodawcami a PPGR doszło do zawarcia umowy użyczenia.

Wskazać przy tym należy, iż bierne zachowanie ówczesnego właściciela nieruchomości, nie musi oznaczać, że brak sprzeciwu jest tożsamy ze zgodą na takie korzystanie lub z zawarciem stosownej umowy.

W ocenie Sądu brak było również podstaw do uznania, że wnioskodawców i PPGR łączyła umowa użytkowania. Do ustanowienia użytkowania stosuje się bowiem przepisy dotyczące przeniesienia własności (art. 245 § 1 k.c.), jeśli forma szczególna nie została określona w ustawie co do poszczególnych przedmiotów użytkowania, będzie obowiązywała dowolność, w przypadku nieruchomości – do ustanowienia użytkowania potrzebna będzie forma aktu notarialnego, ale tylko w zakresie oświadczenia właściciela (art. 245 § 2 k.c.). Na gruncie niniejszej sprawy takie oświadczenie nigdy nie zostało złożone.

W toku postępowania nie wykazano, by posiadanie działki nr (...) miało charakter zależny, co tym samym wykluczałoby możliwość zasiedzenia.

Wskazać przy tym należy, że na ocenę charakteru posiadania przez wnioskodawców spornej nieruchomości nie miały wpływu podpisywane przez nich pisma, w których posługiwali się sformułowaniami takimi jak „użytkowanie”, czy innymi podobnie brzmiącymi. Wnioskodawcy, tak jak i ich sąsiedzi nie posiadają wiedzy prawniczej, zaś użycie zwrotów, które w języku prawnym posiadają konkretne znaczenie nie miało wpływu na rozstrzygnięcie sprawy.

Uznać zatem należało, że przewidziana w art. 172 k.c. przesłanka samoistnego posiadania działki nr (...) została spełniona, przy czym niewątpliwie posiadanie to było nieprzerwane, co wynika z przesłuchania wnioskodawców, jak i zeznań złożonych przez świadków.

Kolejną przesłanką, której spełnienie prowadzi do zasiedzenia nieruchomości jest upływ czasu, który w zależności od dobrej lub złej wiary posiadacza wynosi odpowiednio 20 i 30 lat. Decydującym momentem dla oceny, czy posiadaczowi należy przypisać dobrą, czy złą wiarę, jest chwila uzyskania posiadania. Zgodnie z ugruntowanym poglądem judykatury, dobra wiara posiadacza polega na usprawiedliwionym w danych okolicznościach przekonaniu, że przysługuje mu takie prawo do władania rzeczą, jakie faktycznie wykonuje właściciel (por. orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 07 maja 1971 r., I CR 302/71). Natomiast w złej wierze będzie ten, kto ma świadomość, że prawo własności danej nieruchomości mu nie przysługuje.

W ocenie Sądu – mając na względzie zebrany w sprawie materiał dowodowy – nie może budzić wątpliwości, iż wnioskodawcy uzyskali posiadanie części działki nr (...) w złej wierze. Obejmując bowiem posiadanie w/w nieruchomości mieli świadomość, iż nie mają do niej żadnego tytułu prawnego, albowiem wiadomym im było, że stanowi ona własność Skarbu Państwa.

Oznacza to, iż zgodnie z art. 172 § 2 k.c. wymagany okres do zasiedzenia działki nr (...) wynosił 30 lat.

Objęcie przez wnioskodawców w posiadanie działki nr (...) nastąpiło w 1985 r., po podjęciu przez nich zatrudnienia w PPGR (24 kwietnia 1985 r.) i otrzymaniu przydziału lokalu mieszkalnego, przy czym w toku postępowania nie wskazana została precyzyjna data.

W ocenie Sądu, za datę pewną objęcia przez wnioskodawców w posiadanie samoistne spornej nieruchomości należało przyjąć zatem koniec maja 1985 r.

Od tego momentu upłynęło ponad 30 lat, kiedy wnioskodawcy nieprzerwanie władali przedmiotową nieruchomością, manifestując na zewnątrz wolę władania nią jak właściciele.

Z uwagi na to, że w momencie upływu 30 - letniego terminu przewidzianego w art. 172 § 2 k.c. wnioskodawcy nie pozostawali w związku małżeńskim, zasiedzenie przez nich nieruchomości następowało w udziałach po 1/2 części.

W ocenie Sądu brak było przy tym podstaw do uznania, że wyjazdy wnioskodawców w celach zarobkowych poza miejsce zamieszkania powodowały utratę posiadania samoistnego spornej działki. Zgodnie bowiem z art. 340 k.c. domniemywa się ciągłość posiadania. Niemożność posiadania wywołana przez przeszkodę przemijającą nie przerywa posiadania.

W toku postępowania nie wykazano ponadto, by zmianie uległa powierzchnia działki (...), z której wyłącznie korzystali wnioskodawcy. Podnoszone przez świadka L. H. okoliczności ze zmianą tego obszaru szczegółowo wyjaśniła wnioskodawczyni wskazując, iż zwiększeniu uległa jedynie powierzchnia blaszanego garażu wzniesionego w miejsce starych zabudowań. Z dowodów przeprowadzonych w sprawie nie wynikało natomiast, by zmianie uległy granice działki znajdującej się w posiadaniu wnioskodawców.

Sąd stwierdził zatem, że wnioskodawcy nabyli w dniu 01 czerwca 2015 r. przez zasiedzenie w udziałach po 1/2, część nieruchomości stanowiącej działkę gruntu oznaczoną numerem ewidencyjnym (...), położoną w S., gmina G., dla której Sąd Rejonowy w Bartoszycach prowadzi księgę wieczystą (...), o powierzchni 0,0206 ha, oznaczoną kolorem czerwonym, zgodnie z projektem biegłego geodety M. S. znajdującym się na k. 311-314 akt sprawy (punkt I postanowienia).

W pozostałym zakresie wniosek podlegał oddaleniu, a mianowicie w odniesieniu do daty zasiedzenia wskazywanej przez wnioskodawców i przyjęcia po ich stronie dobrej wiary, albowiem nie znalazło to potwierdzenia w materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie (punkt II postanowienia).

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 520 § 3 k.p.c., albowiem interesy stron były sprzeczne (pkt III postanowienia). Na koszty należne wnioskodawcom składała się opłata od wniosku w kwocie 2.000 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł, wykorzystane zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego w łącznej kwocie 2.310,12 zł, zaliczki na poczet pokrycia kosztów stawiennictwa świadka w kwocie 71,04 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 600 zł, ustalone stosownie do treści §8 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 461 ze zm.).

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE