UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 20 listopada 2012 r. powód E. Ł. domagał się zasądzenia od strony pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 16 153,38 zł w tym kwotę 15 000 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od kwoty 7 500 zł od dnia 1 lutego 2012 r. do dnia zapłaty i od kwoty 7 500 zł od dnia 1 maja 2012 r. do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia, a także kwotę 1 153,38 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 1 stycznia 2013 r. do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów leczenia. Powód żądał także zwrotu kosztów postępowania wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu podał, że w dniach 8 grudnia 2011 r. oraz 22 marca 2012 r. doszło do kolizji drogowych z udziałem powoda. Powód wskazał, że w obu wypadkach sprawcy nie zachowali reguł ostrożności i doprowadzili do zderzenia z pojazdem prowadzonym przez powoda. W dniu kolizji sprawcy ubezpieczenie byli od odpowiedzialności cywilnej u strony pozwanej.

Dalej powód podał, że po każdym z wypadków korzystał z pomocy medycznej w ambulatorium, gdzie przeprowadzono badania diagnostyczne, m.in. RTG. Powód podniósł, że po pierwszej kolizji stwierdzono u niego skręcenia odcinka kręgosłupa szyjnego. Powodowi zalecono noszenie kołnierza ortopedycznego. Powód wskazał, że stan jego zdrowie nie uległ poprawie, a wręcz przeciwnie. Nadal odczuwa dolegliwości bólowe w okolicy szyi. Ból utrzymuje się w dzień i w nocy. Wskazał, że po przeprowadzeniu dalszych konsultacji stwierdzono u niego utrzymujące się skutki urazów powypadkowych. Powód podał, że po wypadku odczuwał wzmożone napięcie emocjonalne i pobudzenie, a także lęk i niepewność w czasie prowadzenia samochodu. Powód po zakończeniu leczenia związanego z wypadkiem w dniu 8 grudnia 2011 r. odzyskał sprawność. W dalszej części uzasadnienia podał, że na skutek drugiego z kolei wypadku z dnia 22 marca 2012 r., w związku z ponownym doznaniem urazu kręgosłupa szyjnego odczuwał dolegliwości bólowe kręgosłupa z promieniowaniem do barków, bóle głowy okolicy potylicznej, drętwienie obu rąk, zawroty głowy i bezsenność. U powoda wykonano badania TK i RTG. Powód wskazał, że stwierdzono u niego ograniczenie ruchomości kręgosłupa i przewlekły pourazowy zespół szyjno- barkowy (tzw. smagnięcie- biczem). Podał, że pomimo rehabilitacji 3 miesiące po wypadku nadal odczuwał jego negatywne konsekwencje. Po badaniu kontrolnym stwierdzono u powoda utrzymujące się urazy w postaci skręcenia kręgosłupa szyjnego, lewostronny pourazowy zespół korzonkowy odcinka szyjnego. Powód wskazał, że z uwagi na te dolegliwości poddawał się dalszej rehabilitacji, w tym krioterapii. Podniósł także, ze na skutek drugiej kolizji wzmogło się u niego poczucie lęku i niepewności podczas prowadzenia pojazdu. Wskazał także na występowanie wzmożonego napięcia emocjonalnego i pobudzenia, jak również problemów ze snem i koncentracją. W treści uzasadnienia powód podniósł, że po obu wypadkach występowały u niego liczne dolegliwości fizyczne i psychiczne. Powód długi czas zażywał leki przeciwbólowe. Podał, że nawet po upływie 12 miesięcy od dnia pierwszej kolizji

odczuwał występujące dolegliwości, które utrudniały mu wykonywanie czynności dnia codziennego, a także wykonywanie pracy, gdyż powód jest instruktorem nauki jazdy.

Powód w związku z leczeniem urazów powstałych na skutek wypadku przedstawił zestawienie kosztów jakie poniósł. Wysokość poniesionych kosztów przez powoda opiewa na łączna kwotę 1 703,38 zł, z czego, jak podał powód, 550 zł zostało pokryte przez stronę pozwaną.

Wskazał, że zgłosił szkodę u strony pozwanej, która dokonała wypłaty na jego rzecz tytułem zadośćuczynienia w kwocie 4 000 zł. W tym kwotę 3 000 zł tytułem zadośćuczynienia za wypadek z dnia 8 grudnia 2011 r. oraz 1000 zł tytułem zadośćuczynienia za wypadek z dnia 22 marca 2012 r.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazała, że bezsporny jest fakt zaistnienia kolizji drogowej z udziałem powoda z dnia 8 grudnia 2011 r. oraz z dnia 22 marca 2012 r. Podała także, że uznaje swoją odpowiedzialność co do zasady w obu wypadkach, dając temu wyraz poprzez dokonanie wypłaty na rzecz powoda kwoty w 3 000 zł tytułem zadośćuczynienia w związku z wypadkiem z dnia 8 marca 2011 r. oraz 1 000 zł tytułem zadośćuczynienia w związku z wypadkiem z dnia 22 marca 2012 r. Strona pozwana podniosła także, że wypłaciła powodowi również tytułem zwrotu kosztów leczenia kwotę 906,18 zł za wypadek z dnia 8 grudnia 2011 r., a także kwotę 691,81 zł za wypadek z dnia 22 marca 2012 r. Nadto strona pozwana podała, że w jej ocenie wypłacona dotychczas kwota na rzecz powoda jest kwota wystarczającą i wypełnia funkcje, jaka jest przypisana zadośćuczynieniu. Podniosła także, iż zadośćuczynienie jest świadczeniem jednorazowym zatem przesłanką dochodzenia dalszego zadośćuczynienia jest wykazanie nowej krzywdy, czego powód zdaniem strony pozwanej nie uczynił. Strona pozwana wskazała również, że orzeczony przez nią procentowy uszczerbek na zdrowiu powoda jest prawidłowy i odpowiada doznanym przez powoda obrażeniom.

Ponadto zakwestionowała roszczenie powoda w zakresie żądanych odsetek ustawowych, ponieważ uważa, że nie pozostaje w opóźnieniu wobec powoda. Podniosła przy tym ,że ewentualne odsetki należą się powodowi od daty wyroku.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 8 grudnia 2011 r. doszło do wypadku komunikacyjnego, w którym poszkodowany został powód, na skutek niezachowania reguł ostrożności przez sprawcę wypadku. Sprawca w dacie zdarzenia ubezpieczony był od odpowiedzialności cywilnej u strony pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedziba w W..

Dowód: - oświadczenie sprawcy kolizji drogowej z dnia 8 grudnia 2011 r., k. 12.

W dniu kolizji powód udał się do ambulatorium chirurgicznego. Wykonano zdjęcie RTG. U powoda rozpoznano skręcenie kręgosłupa szyjnego. Zalecono my noszenie kołnierza ortopedycznego przez okres 14 dni oraz wizytę kontrolną u lekarza specjalisty.

Dowód: - karta informacyjna nr 38/12 z dnia 8 grudnia 2011 r., k. 14.

W dniu 29 grudnia 2011 r. wykonano powodowi badanie MR kręgosłupa szyjnego. Stwierdzono spłycenie fizjologicznej lordozy szyjnej oraz zmiany kyfotyczne na poziomie odcinka C3/C4. Powód w związku z urazem, jakiego doznał na skutek wypadku został skierowany na zabiegi fizjoterapeutyczne.

Dowód: -badanie nr 15 z dnia 29 grudnia 2011 r., k. 16.

- skierowanie na zabiegi fizjoterapeutyczne z dnia 5 stycznia 2012 r., k. 17.

W dniu 7 lipca powód zgłosił się na konsultację psychologiczną. Psycholog na podstawie rozmowy, obserwacji i wywiadu psychologicznego, stwierdził występujące u powoda somatyczne dolegliwości, a także zaburzenia natury psychicznej o charakterze emocjonalno- poznawczym. Rozpoznał ponadto utrzymujące się powypadkowe zaburzenia funkcjonowania psychosomatycznego o charakterze adaptacyjnych zaburzeń lękowych, które uznał za efekt zespołu stresu pourazowego. Psycholog zalecił powodowi dalszą opiekę psychologiczną, a w sytuacji nasilających się długotrwałych zaburzeń konsultację psychiatryczną.

Dowód: - konsultacja psychologiczna z dnia 7 lutego 2012 r., k. 28.

W dniu 13 lutego 2012 r. powód udał się do poradni neurologicznej. Lekarz zlecił wykonanie badania tomografii komputerowej głowy. U powoda na podstawie badania lekarz rozpoznał dyskopatię na odcinku C3/C4 i C4/C5, stan po skręceniu kręgosłupa szyjnego w dniu 8 grudnia 2011 r. (smagnięcie biczem), a także wzmożone napięcie mięśni karku, bolesność przy ruchach karkiem. Badanie TK głowy nie wykazało żadnych urazów.

Dowód: - informacja lekarska wraz z badaniem TK głowy z dnia 12 lutego 2012 r., k. 18-19.

Powód na skutek wypadku nosił przez okres 2 tygodni kołnierz ortopedyczny, brał leki przeciwbólowe. Również przez okres 2 tygodni odbywał rehabilitację. Część zabiegów powód obył prywatnie, a część z nich była refundowana. Po wypadku przez ok. 2 tygodnie przebywał na zwolnieniu lekarskim. Na skutek wypadku doznał urazów powodujących bóle kręgów szyjnych, bóle

tyłu głowy, drętwienie obu rąk- szczególnie lewej. Powód cierpiał na bezsenność, miał lekkie zawroty głowy. Dzięki zabiegom rehabilitacyjnym odczuwał ulgę i czuł się dużo lepiej.

Dowód: - przesłuchanie powoda.

Powód dokonał zgłoszenia szkody, której doznał na skutek wypadku z dnia 8 grudnia 2011 r. u strony pozwanej domagając się wypłaty kwoty tytułem zadośćuczynienia i zwrotu kosztów leczenia. Powód przedłożył dokumentację dotychczas poniesionych kosztów leczenia.

Strona pozwana w związku ze szkodą zgłoszoną przez powoda wydała decyzję, w której ostatecznie przyznała powodowi kwotę 3 550,25 zł w tym kwotę 3 000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz tytułem zwrotu kosztów leczenia kwotę 550,25 zł.

Dowód: -druk zgłoszenia szkody, w aktach (...);

- pismo strony pozwanej z dnia 28 lutego 2012 r., k. 38.

W dniu 22 marca 2012 r. doszło do kolejnego wypadku, w którym powód został poszkodowany, na skutek niezachowania reguł ostrożności przez sprawcę wypadku. Sprawca w dacie zdarzenia ubezpieczony był od odpowiedzialności cywilnej u strony pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedziba w W..

Dowód: - oświadczenie sprawcy kolizji drogowej z dnia 22 marca 2012 r., k. 13.

Powód w dniu kolizji udał się do ambulatorium chirurgicznego. Wykonano zdjęcie RTG. U powoda ponownie rozpoznano skręcenie kręgosłupa szyjnego. Zalecono my noszenie kołnierza, przepisano ortopedycznego przez okres 14 dni, przepisano leki oraz zalecono wizytę kontrolną.

Dowód: - karta informacyjna nr 10/330 z dnia 22 marca 2012 r., k. 15.

26 marca 2012 r. powód skonsultował się z lekarzem ortopedą. Lekarz rozpoznał zwichnięcie, skręcenie i naderwanie stawów i więzadeł na poziomie szyi. Stwierdził także ograniczenie ruchomości kręgosłupa szyjnego oraz przewlekły pourazowy zespół szyjno barkowy.

Dowód: - konsultacja ortopedy z dnia 26 marca 2012 r., k. 20.

W dniu 30 marca 2012 r. powód udał się na konsultację neurochirurgiczną. Neurochirurg badaniem fizykalnym stwierdził napięcie mięśni przykręgosłupowych odcinka szyjnego oraz bólowe ograniczenie ruchomości- szczególnie rotacja w prawo i zgięcie, bolesność odcinka szyjnego, a także

bólowe ograniczenie unoszenia kończyn górnych w stawach barkowych, osłabienie czucia powierzchniowego w zakresie całej lewej kończyny górnej. Zdiagnozowano u powoda lewostronny

pourazowy zespół korzonkowy odcinka szyjnego. Lekarz zalecił powodowi fizykoterapię, rehabilitację ruchową, poduszkę ortopedyczną oraz leki. Zakazał także dźwigania, intensywnych

ruchów skrętnych i zgięciowych kręgosłupa szyjnego oraz długotrwałego utrzymywania wymuszonej pozycji głowy.

Dowód: - konsultacja neurochirurgiczna wraz ze skierowaniem na zabiegi fizjoterapeutyczne

z dnia 30 marca 2012 r., k. 21-22.

Powód dnia 10 kwietnia 2012 r. ponownie zgłosił się na wizytę do psychologa. Psycholog na podstawie rozmowy, obserwacji i wywiadu psychologicznego, stwierdził występujące u powoda somatyczne dolegliwości, a także zaburzenia natury psychicznej o charakterze emocjonalno- poznawczym. Podał,

że powoda cechuje nasilone poczucie lęku i nadwrażliwość emocjonalna podczas jazdy samochodem. Odczuwalny jest także nasilony lęk o zdrowie i życie uczących się kursantów. Psycholog wskazał, że powstałe psychofizyczne zaburzenia utrudniają lub uniemożliwiają powodowi wykonywanie we właściwy sposób obowiązków zawodowych. Podał, że aktywność zawodową jeszcze bardziej ograniczają mu dolegliwości bólowe z uwagi na utrzymywanie wymuszonej pozycji siedzącej w samochodzie. Psycholog rozpoznał ponadto utrzymujące się powypadkowe zaburzenia funkcjonowania psychosomatycznego o charakterze adaptacyjnych zaburzeń lękowych, które uznał za efekt zespołu stresu pourazowego. Zalecił powodowi dalszą opiekę psychologiczną, a w sytuacji nasilających się długotrwałych zaburzeń konsultację psychiatryczną.

Dowód: - konsultacja psychologiczna z dnia 10 kwietnia 2012 r., k. 27.

Powód udał się także na ponowną konsultację neurochirurgiczną w dniu 5 czerwca 2012 r. Lekarz ponownie stwierdził napięcie mięśni przykręgosłupowych odcinka szyjnego oraz bólowe ograniczenie ruchomości, bolesność odcinka szyjnego, a także bólowe ograniczenie unoszenia kończyn górnych w stawach barkowych. Rozpoznał również osłabienie siły ucisku obu rak- silniej zaznaczone po lewej stronie oraz osłabienie czucia powierzchniowego w zakresie całej lewej kończyny górnej. Tym razem lekarz również zalecił powodowi fizykoterapię, rehabilitację ruchową, poduszkę ortopedyczną oraz leki i dodatkowo konsultację psychologiczną. Powód odbył zlecone mu zabiegi fizjoterapeutyczne.

Dowód: - konsultacja neurochirurgiczna wraz ze skierowaniem na zabiegi fizjoterapeutyczne

z dnia 5 czerwca 2012 r., k. 24-25;

- zaświadczenie potwierdzające wykonanie zabiegów fizjoterapeutycznych, k. 26.

Powód po wypadku z dnia 22 marca 2012 r. odczuwał większe dolegliwości bólowe niż po wypadku z dnia 8 grudnia 2011 r. Silne dolegliwości bólowe utrzymywały się przez okres 3 miesięcy.

Przez pół roku powód cierpiał na napadowe dolegliwości bólowe. Ból występuje jednak nadal. 2-3 razy w tygodniu powód odczuwa rwący ból lewej ręki od przedramienia do palców. W lewej ręce powód nie ma czucia takiego, jakie miał przed wypadkiem. Z tego powodu wypadają mu z ręki przedmioty, które chwyci. Powód budzi się w nocy, gdyż odczuwa ból kręgów szyjnych i drętwienie lewej dłoni. Bierze leki przeciwbólowe. Z uwagi na dolegliwości, jakie u niego występują w związku z wypadkami zaprzestał uprawiania sportu.. Przed wypadkiem grał w piłkę nożną, chodził po górach, a po wypadku stało się to niemożliwe. Ograniczył także jazdę na rowerze, gdyż odczuwa ból przy schylaniu głowy. Powód mniej jeździ także samochodem, gdyż z uwagi na ograniczenie ruchomości szyi ma trudność z obserwacją jezdni po lewej stronie. Powód przed wypadkiem wykonywał zawód instruktora jazdy samochodem. Był zmuszony zmienić pracę, gdyż podczas jazdy samochodem towarzyszą mu zbyt duże lęki przed kolejnym wypadkiem oraz ma duże trudności z rozglądaniem się w czasie jazdy i obserwowaniem innych pasów jezdni. Z uwagi na zmianę pracy zmniejszyły się zarobki powoda.

Dowód: - przesłuchanie powoda.

Powód dokonał zgłoszenia szkody, której doznał na skutek wypadku z dnia 22 marca 2012 r. u strony pozwanej domagając się wypłaty kwoty tytułem zadośćuczynienia i zwrotu kosztów leczenia. Powód przedłożył dokumentację dotychczas poniesionych kosztów leczenia.

Strona pozwana w związku ze szkodą zgłoszoną przez powoda wydała decyzję, w której ostatecznie przyznała powodowi kwotę 1 000 zł tytułem zadośćuczynienia.

Dowód: -druk zgłoszenia szkody, w aktach (...);

- pismo strony pozwanej z dnia 3 kwietnia 2012 r., k. 39.

Powód poniósł koszty związane z leczeniem urazów, jakich doznanych w wypadku z dnia 8 grudnia 2011 r. oraz w wypadku z dnia 22 marca 2012 r. w wysokości 1 703,38 zł, z czego część została pokryta przez stronę pozwaną.

Dowód: - faktura z dnia 9 grudnia 2011 r., k. 29;

- paragon z dnia 9 grudnia 2011 r., k. 31;

- paragon z dnia 21 grudnia 2011 r., k. 31;

- rachunek z dnia 29 grudnia 2011 r., k. 30;

- rachunek z dnia 9 lutego 2012 r., k. 32;

- paragon z dnia 13 lutego 2012 r., k. 32;

- faktura z dnia 26 marca 2012 r., k. 33;

- rachunek z dnia 5 czerwca 2012 r., k. 35;

- faktura z dnia 6 czerwca 2012 r., k. 36;

- paragon z dnia 6 czerwca 2012 r., k. 36;

- faktura z dnia 20 sierpnia 2012 r., k. 37.

W opinii łącznej biegłych lekarzy sądowych neurochirurga i chirurga- ortopedy z dnia 10 lipca 2013 r. na podstawie analizy dokumentacji medycznej oraz badania powoda biegły lekarz neurochirurg stwierdził u powoda zaburzenia adaptacyjne lękowe. Rozpoznał osłabienie wzroku i węchu, jak również drętwienie lewej kończyny. Biegły stwierdził także ograniczenie ruchomości w odcinku szyjnym kręgosłupa, bolesność uciskową wyrostków kolczystych C2- (...) oraz pobolewanie w odcinku lędźwiowym. Biegły ortopeda zaś rozpoznał bolesność czaszki przy opukiwaniu i badaniu palpacyjnym w okolicy potylicznej, bolesność kręgosłupa szyjnego w części środkowej i bliższej o ograniczonej ruchomości biernej i czynnej. Nadto biegły stwierdził ograniczenie ruchomości biernej i czynnej kręgosłupa lędźwiowego, spłycenie krzywizny oraz bolesność, a także parestezję palców I- IV w górnej kończynie lewej i osłabienie siły mięśniowej oraz paresteje tylno bocznej powierzchni podudzia i bocznej stopy. Biegli rozpoznali zatem stan po urazie głowy z zespołem stresu pourazowego i stan po urazie odcinka szyjnego kręgosłupa z zespołem bólowym szyjnym typu cervicalgii z ograniczeniem ruchomości i rwą barkowo- ramieniową lewostronną.

Biegli, zgodnie z poz. 89 a i 94 a w zw. z § 8 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania (Dz. U. z 2002, nr 234, poz. 1974) orzekli uszczerbek na zdrowiu powoda w związku z wypadkiem z dnia 8 grudnia 2011 r. i z dnia 22 marca (...). w wysokości 5 %. W treści opinii podali, że urazy, jakich powód doznał w wypadkach skutkują dolegliwościami w dalszym ciągu. Wskazali, że dolegliwości nasilają się przy dłuższej jeździe samochodem i przy zmianach pogodowych. Zalecono w opinii, by w przyszłości powód poddał się leczeniu usprawniającemu, a w razie nasilenia dolegliwości bólowych, by zastosował niesterydowe leki o działaniu przeciwzapalnym i przeciwbólowym oraz leki miorelaksacyjne.

Dowód: - łączna opinia pisemna biegłych lekarzy sądowych dr n.med. neurochirurga H.

A. i dr n.med. chirurga- ortopedy M. J. z dnia

10 lipca 2013 r., k. 76- 79.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo było usprawiedliwione w przeważającej części i w takiej części zasługiwało na uwzględnienie.

Bezspornym w sprawie było, iż powód E. Ł. w dniach 8 grudnia 2011 r. i 22 marca 2012 r. brał udział w kolizjach drogowych, w których został poszkodowany, a sprawcy

wypadków byli w dniu tych zdarzeń ubezpieczeni od odpowiedzialności cywilnej u strony pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W..

Strona pozwana w toku procesu nie kwestionowała swojej odpowiedzialności co do zasady. Również fakt poniesienia przez powoda szkody, nie budził wątpliwości, nie był również podważany przez stronę pozwaną. Wynikał on nadto jednoznacznie ze zgromadzonego w toku postępowania materiału dowodowego.

Przedmiotem sporu była wysokość szkody, którą poniósł powód na skutek wypadków, a co za tym szło- wysokość należnego mu z tego tytułu zadośćuczynienia oraz odszkodowania ponad kwotę, którą przyznała mu strona pozwana.

W ocenie Sądu, zebrany w sprawie materiał dowodowy, uzasadniał zasądzenie na rzecz powoda dalszej kwoty 15 779,20 zł, na którą składa się kwota 15 000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz kwota 779,20 zł tytułem odszkodowania za poniesione koszty leczenia.

Odpowiedzialność strony pozwanej znajduje uzasadnienie w przepisach ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2003, nr 124, poz. 1152) oraz przepisach kodeksu cywilnego. Art. 9 cytowanej ustawy stanowi, iż umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej obejmuje odpowiedzialność cywilną podmiotu objętego obowiązkiem ubezpieczenia za szkody wyrządzone czynem niedozwolonym oraz wynikłe z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, o ile nie sprzeciwia się to ustawie lub właściwości (naturze) danego rodzaju stosunków. Umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w art. 9, będące następstwem zdarzenia, które miało miejsce w

okresie ubezpieczenia (art. 9a ustawy). Z kolei z treści przepisu art. 822 § 1 k.c., wynika, iż przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony; jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia (§ 2). Z kolei art. 824 § 1 k.c. stanowi, iż suma ustalona w umowie stanowi górną granicę odpowiedzialności ubezpieczyciela, zaś suma pieniężna wypłacona przez ubezpieczyciela z tytułu ubezpieczenia nie może być wyższa od poniesionej szkody.

Zaś w myśl przepisu art. 444 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Zwrócić uwagę należy, że przepis ten zawiera szczególną regulację dotyczącą naprawienia szkody na osobie, obejmującej elementy majątkowe tej szkody.

By powstało uprawnienie do skutecznego domagania się naprawienia szkody na osobie, poza faktycznym jej wyrządzeniem konieczne jest, by wystąpił związek przyczynowy pomiędzy określonym zdarzeniem, z którym norma prawna wiąże obowiązek odszkodowawczy a szkodą, rozumianą jako uszczerbek majątkowy.

Zgodnie natomiast z przepisem art. 445 k.c., w przypadkach przewidzianych w art. 444 k.c., Sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za

doznana krzywdę. Zadośćuczynienie za krzywdę jest swoistą postacią odszkodowania, którego celem jest rekompensowanie uszczerbku w dobrach osobistych.

Podstawową przesłanką domagania się zadośćuczynienia jest doznanie szkody niemajątkowej (krzywdy) wynikającej z określonych faktów, z którymi norma prawna wiąże obowiązek jej naprawienia, pozostającej w związku z odpowiedzialnością odszkodowawczą z reżimu deliktowego. Podstawą żądania rekompensaty za doznana krzywdę jest naruszenie dobra osobistego i wynikająca z tego faktu szkoda niemajątkowa. Pomiędzy nimi musi zaistnieć związek przyczynowy o charakterze adekwatnym, czyli szkoda musi być normalnym następstwem określonego działania, czy też zaniechania ( por. Kodeks cywilny, Komentarz pod red. E. Gniewka, tom I).

Strona pozwana podnosiła, iż wypłacona powodowi kwota, w jej ocenie, była wystarczająca i wypełniała funkcję przypisaną zadośćuczynieniu.

Sąd jednak nie podzielił w tym zakresie stanowiska strony pozwanej i uznał, że nie zasługuje ono na uwzględnienie.

Ze zgromadzonego w toku procesu materiału dowodowego wynikało, iż na skutek dwóch wypadków następujących w dość krótkich odstępach czasowych obrażenia doznane przez powoda, w ocenie biegłych z zakresu neurochirurgii oraz chirurgii i ortopedii stanowi 5% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, który został określony zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki

Socjalnej z 18.12.2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania (Dz. U. z 2002, nr 234, poz. 1974).

Sąd w tym miejscu podnosi, że orzekając w przedmiotowej sprawie nie polegał jedynie na stopniu uszczerbku na zdrowiu powoda, a zastosował go pomocniczo. Sąd zdecydowanie zgadza się ze stanowiskiem, które wyrażono w orzecznictwie, przekonuje o tym, że mierzenie krzywdy wyłącznie stopniem uszczerbku na zdrowiu jest niedopuszczalnym uproszczeniem i nie znajduje odzwierciedlenia w brzmieniu art. 445 § 1 k.c. Podkreślenia wymaga fakt, że na rozmiar krzywdy, a tym samym na wysokość zadośćuczynienia powinny mieć wpływ okoliczności każdej konkretnej sprawy, a mianowicie w szczególności cierpienia fizyczne i psychiczne poszkodowanego, ich intensywność, czas trwania, nieodwracalność następstw wypadku, ale także rodzaj wykonywanej pracy przez poszkodowanego przed wypadkiem, jego szanse na przyszłość, poczucie nieprzydatności społecznej, bezradność życiowa i inne czynniki podobnej natury ( por. wyrok SN z dnia 9.11.2007 r., V CSK 245/07 i orzeczenia tam przywołane, wyrok SA w Poznaniu z dnia 21.02.2007 r., I ACa 1146/06).

Sąd wskazuje, że rozmiar krzywdy jest niemierzalny. W związku z tym jednoznaczne oszacowanie jej rozmiaru i określenie wysokości zadośćuczynienia pozostawione zostało ocenie Sądu. Prawo zawęża dowolność Sądu w tym zakresie jedynie poprzez istnienie obowiązku zasądzenia „sumy odpowiedniej”. Nie można jednak zapomnieć, że zasada miarkowania wysokości zadośćuczynienia oraz utrzymanie go w rozsądnych granicach ma jedynie charakter uzupełniający w świetle

podstawowych kwestii, takich jak rozmiar szkody niemajątkowej, która w istocie ma charakter indywidualny i winna być badana i oceniana przez pryzmat konkretnej sprawy i konkretnych

okoliczności faktycznych. Zatem wysokość zadośćuczynienia winna uwzględniać rozmiar cierpień fizycznych w postaci bólu i innych dolegliwości oraz rozmiar cierpień psychicznych polegających na ujemnych uczuciach przeżywanych, bądź w związku z cierpieniami fizycznymi, bądź w związku z następstwami uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, zwłaszcza trwałymi lub nieodwracalnymi. W świetle art. 445 k.c. za krzywdę co do zasady uznaje się trwałe kalectwo poszkodowanego powodujące cierpienie fizyczne oraz ograniczenie ruchów i wykonywanie czynności życia codziennego.

Podkreślenia wymaga, że instytucja zadośćuczynienia spełnia funkcję przede wszystkim kompensacyjną. Z uwagi na to, na co wyraźnie wskazuje doktryna i orzecznictwo, zadośćuczynienie nie może stanowić wyłącznie wartości symbolicznej, ale winno stanowić odczuwalną wartość ekonomiczną niwelującą przynajmniej w części niekorzystne skutki zdarzenia, któremu uległ poszkodowany. W szczególności zasada umiarkowanej wysokości zadośćuczynienia nie może oznaczać przyzwolenia na lekceważenie takich bezcennych wartości, jak zdrowie, czy integralność cielesna, a okoliczności wpływające na określenie tej wysokości oraz kryteria ich oceny muszą być zawsze rozważane indywidualnie ( por. wyrok SN z dnia 13.12.2007 r., I CSK 384/07; wyrok SN z dnia 2.02.2008 r., III KK 349/07; wyrok SN z dnia 29.05.2008 r., II CSK 78/08).

Sąd oceniając rozmiar krzywdy, jakiej doznał powód oparł się na stanie faktycznym przedmiotowej sprawy oraz na opinii biegłych sądowych z zakresu neurochirurgii H. A. i chirurgii- ortopedii M. J., na przedłożonej przez powoda dokumentacji medycznej, a także na przesłuchaniu samego powoda. Sąd orzekając w sprawie wziął także pod rozwagę dotychczasowy tryb życia powoda, a także wykonywaną przed wypadkami pracę zarobkową

Ze sporządzonej przez biegłych opinii jasno wynikało, że w związku z kolizjami drogowymi z dnia 8 grudnia (...). i 22 marca 2012 r., w których powód został poszkodowany, odczuwa on wciąż jego skutki w postaci zaburzeń adaptacyjnych lękowych, osłabienia wzroku i węchu, drętwienia lewej kończyny, ograniczenia ruchomości w odcinku szyjnym kręgosłupa, bolesności uciskowej wyrostków kolczystych C2- (...), pobolewania w odcinku lędźwiowym., bolesności czaszki w okolicy potylicznej, bolesności kręgosłupa szyjnego w części środkowej i bliższej o ograniczonej ruchomości biernej i czynnej, ograniczenia ruchomości biernej i czynnej kręgosłupa lędźwiowego, spłycenia krzywizny oraz jego bolesności, a także parestezji palców I- IV w górnej kończynie lewej i osłabienia siły mięśniowej a także parestezji tylno bocznej powierzchni podudzia i bocznej stopy. Biegli orzekli stan po urazie głowy z zespołem stresu pourazowego i stan po urazie odcinka szyjnego kręgosłupa z zespołem bólowym szyjnym z ograniczeniem ruchomości i rwą barkowo- ramieniową lewostronną. Biegli wskazali również, że zalecane jest, by powód w przyszłości poddał się leczeniu usprawniającemu.

Sąd podkreśla w tym miejscu, że opinia biegłych sądowych miała dużą wartość dowodową. W ocenie Sądu brak było podstaw, ażeby odmówić jej mocy dowodowej, tym bardziej, że strony nie

zakwestionowały jej treści. Sąd nie spostrzegł, by w rozumowaniu i ocenach biegłych zachodziły jakiekolwiek sprzeczności, czy błędy logiczne.

Z treści zaś zgromadzonej dokumentacji medycznej wynikało, że powód już w dniu wypadku i z dnia 8 grudnia 2011 r. i z dnia 22 marca 2012 r. udał się do ambulatorium chirurgicznego. W obu przypadkach wykonani zdjęcie RTG i stwierdzono skręcenie odcinka szyjnego kręgosłupa. W obu przypadkach również zalecono powodowi noszenie kołnierza ortopedycznego przez okres 14 dni oraz wizyty kontrolne u lekarza specjalisty. Na skutek obu wypadków również lekarze specjaliści zalecili odbycie zabiegów fizjoterapeutycznych, które powód odbył. Z dokumentacji, a także z zeznań powoda Sąd powziął informację, że skutki urazów powód odczuwa do dziś. Z tego tez względu powód zmuszony był, jako instruktor nauki jazdy, zmienić pracę, gdyż jazda samochodem była dla niego uciążliwa, powodowała nasilanie się bólu kręgosłupa, ogólny dyskomfort, a także wywoływała lęki, strach i niepewność. Tym bardziej, że z uwagi na ograniczenie ruchomości, potwierdzone dokumentacją medyczną i opinią biegłych, fizycznie uniemożliwiało powodowi ocenę sytuacji na drodze. Stan psychiczny powoda na skutek wypadków przejawiający się w lęku, niepewności i strachu

podczas jazdy samochodem potwierdza także konsultacja psychologa stanowiąca dowód w przedmiotowej sprawie.

W oparciu zatem o powyższe, mając na uwadze rozmiar bólu i doznanych cierpień, wysokość orzeczonego długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, konieczność zmiany dotychczasowego trybu życia codziennego, a tym bardziej konieczność zmiany pracy na mniej dochodową Sąd doszedł do przekonania, iż zasądzenie na rzecz powoda zadośćuczynienia jest jak najbardziej zasadne. Co więcej zdaniem Sądu kwota, którą Sąd przyznał powodowi jest odpowiednia i spełnia swą podstawową kompensacyjną funkcję. Zasadnym było również w ocenie Sądu zasądzenie na rzecz powoda odszkodowania tytułem poniesionych kosztów leczenia, jednak nie w wysokości, jakiej żądał powód. Badając materiał dowodowy, w świetle przedstawionego przez powoda zestawienia poniesionych kosztów leczenia, mając na uwadze rozbieżność w tym zakresie kwot wskazanych przez strony, Sąd ocenił, że z żądanej przez powoda kwoty tytułem zwrotu kosztów leczenia w wysokości 1 153,38 zł strona pozwana pokryła już koszty w wysokości 374,18 zł. Zatem powodowi należał się zwrot kwoty 779,20 zł tytułem poniesionych kosztów leczenia i taką kwotę Sąd zasądził na jego rzecz, natomiast w pozostałej części powództwo oddalił.

Orzeczenie w kwestii odsetek od zasądzonej kwoty Sąd oparł o treść przepisu art. 481 k.c., zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może

żądać odsetek za opóźnienie, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Art. 817 § 1 k.c. stanowi z kolei, że ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku.

W tym zatem stanie rzeczy, należało orzec, jak punkcie I i II wyroku.

Orzeczenie o kosztach procesu Sąd oparł na treści przepisu art. 100 k.p.c., który stanowi, że Sąd może włożyć na jedną ze strona obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ

tylko co do nieznacznej części swego żądania. Zatem wobec faktu, iż powód wygrał proces w przeważającej część, zasądził na jego rzecz od strony pozwanej całość poniesionych kosztów procesu

w wysokości 4 025 zł, na którą to kwotę składają się: kwota 808 zł opłaty od pozwu, kwota 2 400 zł kosztów zastępstwa procesowego, kwota 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictw oraz kwota 800 zł tytułem zaliczki związanej z wydatkami na poczet wynagrodzenia biegłego sądowego.

Na podstawie zaś art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz. 1398 z późn. zm.) Sąd zasądził od strony pozwanej, jako przegrywającego proces, na rzecz Skarbu Państwa (kasa tut. Sądu) kwotę 731,36 zł tytułem brakujących kosztów opinii biegłych, gdyż wpłacona przez powoda kwota zaliczki na wynagrodzenie biegłych za sporządzenie opinii była w wysokości 800 zł, a wynagrodzenie przyznane biegłym w sumie opiewało na kwotę 1 531,36 zł.

Mając zatem na uwadze powyższe, o kosztach postępowania należało orzec, jak w punktach III i IV wyroku.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE