Sygn. akt I ACa 575/13
I ACz 1077/13
Dnia 24 października 2013 r.
Sąd Apelacyjny w Gdańsku – Wydział I Cywilny w składzie:
Przewodniczący: |
SSA Andrzej Lewandowski (spr.) |
Sędziowie: |
SA Barbara Lewandowska SO del. Przemysław Banasik |
Protokolant: |
st. sekr. sąd. Sylwia Lubiewska |
po rozpoznaniu w dniu 24 października 2013 r. w Gdańsku na rozprawie
sprawy z powództwa J. H.
przeciwko Skarbowi Państwa - Sądowi Okręgowemu w Gdańsku
o zapłatę
na skutek apelacji powódki i zażalenia pozwanego
od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku
z dnia 17 czerwca 2013 r. sygn. akt I C 506/13
I. oddala apelację powódki;
II. oddala zażalenie pozwanego;
III. nie obciąża powódki kosztami postępowania apelacyjnego;
IV. zasądza od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gdańsku na rzecz radcy prawnego T. U. wynagrodzenie w kwocie 1.800 (jeden tysiąc osiemset) złotych powiększoną o należny podatek od towarów i usług z tytułu pomocy prawnej udzielonej powódce z urzędu w postępowaniu apelacyjnym.
UASADNIENIE
Powódka domagała się zasądzenia od Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Gdańsku kwoty 80 000 zł za szkodę spowodowaną wydaniem prawomocnego orzeczenia niezgodnego z prawem. W uzasadnieniu twierdziła, że w dniu 23 października 2009r. Sąd Okręgowy w Gdańsku nakazał powódce zwrot kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 7 200 zł jej byłemu mężowi. Sprawa dotyczyła uzgodnienia treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, zatem stawka powinna wynosić 3 600 zł. Sąd powinien zasądzić jedynie koszty faktycznie poniesione przez byłego męża tj. 2 500 zł. Zasądzenie kwoty 7 200 zł spowodowało szkodę. Powódka doznała strat w życiu osobistym, została naruszona zasada równości obywateli a także naruszono jej prawa człowieka i obywatela.
Pozwany wniósł o oddalenie powództwa.
Sąd Okręgowy w Gdańsku wyrokiem z dnia 17 czerwca 2013r. oddalił powództwo, nie obciążył powódki kosztami procesu oraz orzekł o kosztach pomocy prawnej udzielonej powódce z urzędu. Podstawą wydanego wyroku były następujące ustalenia:
Powódka wniosła do Sądu Rejonowego- Gdańsk Południe pozew o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym. Wartość przedmiotu sporu wynosiła 1 000 000 zł. Sąd Rejonowy umorzył postępowanie w tej sprawie oraz zasądził od powódki na rzecz pozwanego kwotę 7 200 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu orzeczenia Sąd Rejonowy wskazał, że podstawą zasądzenia kosztów procesu był § 6 pkt. 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu ( Dz. U Nr 163 poz. 1348 ze zm.) Na powyższe postanowienie J. H. wniosła zażalenie, które Sąd Okręgowy w Gdańsku oddalił W uzasadnieniu stwierdził, że zasądzona kwota jest zgodna z powołanym wyżej rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości.
Rozpoznając niniejszą sprawę Sąd Okręgowy podzielił stanowisko, że zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 7 200 zł nie naruszało obowiązujących norm prawnych, zasądzona stawka mieści w kwocie dopuszczalnej przez rozporządzenie. Nieprecyzyjnie w uzasadnieniu postanowienia podano jedynie podstawę prawną orzeczenia.
Wyrok Sądu Okręgowego został zaskarżony apelacją powódki, która zarzuciła:
nierozpoznanie istoty sprawy , przez ustalenie, że działanie pozwanego było zgodne z prawem pomimo zasądzenia kwoty nie tylko przekraczającej stawkę minimalną lecz także kwotę przekraczającą rzeczywiste wydatki T. U..
uchylenie się od przeprowadzenia postępowania dowodowego na okoliczność rozmiarów krzywdy jakiej doznała powódka.
Wskazując na powyższe zarzuty powódka wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozstrzygnięcia i orzeczenia o kosztach procesu.
Pozwany wniósł zażalenie na zawarte w wyroku postanowienie o nieobciążanie powódki kosztami postępowania, a nadto domagał się oddalenia apelacji powódki oraz zasądzenia od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Apelacja powódki oraz zażalenie pozwanego nie zasługują na uwzględnienie. Sąd Okręgowy dokonał prawidłowych i wystarczających ustaleń faktycznych, które mogą stanowić podstawę rozstrzygnięcia sprawy przed Sądem Apelacyjnym.
Nie ulega wątpliwości, że w kwestionowanym postanowieniu zasądzono od powódki tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego kwotę dwukrotnie wyższą od stawki minimalnej. Zasądzona kwota mieści się jednak w granicach określonych w § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu ( Dz. U Nr 163 poz. 1348 ze zm.). Zauważyć przy tym trzeba, że podstawą zasadzenie kosztów zastępstwa procesowego są przepisy powołanego rozporządzenia. Nie jest istotna treść umowy łączącej pełnomocnika z mandantem. Brak jest zatem jakichkolwiek podstaw aby kwestionowane przez powódkę orzeczenie uznać za niezgodne z prawem. Ponadto na postanowienie o kosztach procesu przysługiwało zażalenie, które zostało rozpoznane.
Sąd Okręgowy odstępując od obciążenia kosztami zastępstwa procesowego pozwanej nie naruszył art. 102 k.p.c. Jak wynika z przedłożonego przez powódkę oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania powódka utrzymuje się z emerytury w wysokości ok. 1600 zł miesięcznie. Nie można więc podzielić poglądu, że nie zachodzą szczególne okoliczności uzasadniające zastosowanie art. 102 k.p.c. Zauważyć bowiem należy, że z kwoty tej powódka ponosi wydatki stałe. Ma także długi wynoszące 10 200 zł. Dom bliźniaczy, którego jest właścicielką znajduje się w stanie surowym zamkniętym. Nie może on zatem przynosić dochodów. W sytuacji dochodowej powódki trudno też wymagać aby zaciągnęła ona kredyt na spłatę kosztów zastępstwa procesowego pozwanego.
Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł jak w pkt. I. Na podstawie art. '102 k.p.c. orzeczono jak w pkt.l i II. Na podstawie § 6 pkt. 5 i § 2 ust.3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy pranej udzielonej z urzędu ( Dz. U Nr 163 poz. 1348 ze zm.) orzeczono jak w pkt. IV.