WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 grudnia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący	SSO Jerzy Zalasiński
Protokolant	st. sekr. sądowy Anna Wąsak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 grudnia 2017 r. w S.

odwołania S. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 14 marca 2017 r. Nr (...)

w sprawie S. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o wysokość emerytury

I. oddala odwołanie;

II. nakazuje pobrać od Skarbu Państwa (Sądu Okręgowego w Siedlcach) na rzecz adwokata G. W. kwotę 221,40 (dwieście dwadzieścia jeden 40/100) złotych, w tym podatek VAT, tytułem nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej z urzędu.

Sygn. akt IV U 305/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 14.03.2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. dokonał waloryzacji emerytury S. M. na podstawie ustawy z dnia 2.12.2016 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2017 poz. 2) oraz na podstawie przepisów ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2016 poz. 887 ze zm.) poprzez podwyższenie wysokości świadczenia o wskaźnik waloryzacji 100,44 % i w efekcie podwyższenie emerytury od dnia 1.03.2017 r. o 10 zł.

Od decyzji tej odwołanie złożył S. M. kwestionując sposób wyliczenia podstawy wymiaru emerytury. Ubezpieczony nie zgadzał się z tym, by podstawę wymiaru emerytury stanowił niekorzystny dla niego okres zatrudnienia w latach 1983-1985. Jego zdaniem, najkorzystniejszy okres do wyliczenia podstawy wymiaru emerytury stanowią lata 1988-1990. W odpowiedzi na odwołanie, organ rentowy wnosił o jego oddalenie. W uzasadnieniu swojego stanowiska procesowego pozwany ZUS wskazał, iż w myśl art. 5 ust. 1 wyżej wymienionej ustawy z 2.12.2016 r., waloryzacja od 1.03.2017 r. polega na podwyższeniu kwoty świadczenia w wysokości przysługującej w dniu 28.02.2017 r. wskaźnikiem waloryzacji ustalonym zgodnie z art. 89 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, nie mniej niż o kwotę 10 zł. Dlatego też wysokość zwaloryzowanej emerytury ubezpieczonego została obliczona prawidłowo. Organ rentowy wskazał ponadto, iż zaskarżona decyzja dotyczy jedynie waloryzacji świadczenia, a S. M. po zakończeniu postępowania w sprawie IV U 148/15 nie występował z wnioskiem o przeliczenie emerytury i nie przedłożył żadnych nowych dowodów nieznanych ZUS, które uzasadniałyby przeliczenie podstawy wymiaru świadczenia.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Ubezpieczony S. M. ma przyznane prawo do emerytury od 1.05.1991 r. (decyzja, k. 21 akt ZUS). Wysokość emerytury została wówczas wyliczona w oparciu o przychód ubezpieczonego osiągnięty w okresie trzech kolejnych lat kalendarzowych, tj. lat 1983-1985.

W kolejnych latach ubezpieczony wnioskował o przeliczenie wysokości emerytury. M. in. decyzją z dnia 24.05.2005 r. organ rentowy odmówił przeliczenia emerytury, a Sąd Okręgowy w Siedlcach w wyroku wydanym w sprawie IV U 648/05 zmienił tę decyzję i ustalił wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury na 108,24 % oraz wysokość zwaloryzowanego świadczenia od 1.04.2005 r. w kwocie 1.098,52 zł brutto, mając na uwadze przychód uzyskany podczas okresu zatrudnienia ubezpieczonego w Czechosłowacji w okresie od 6.07.1988 r. do 8.11.1989 r. (odpis wyroku z uzasadnieniem k. 191-196 akt ZUS).

Decyzją z 28.04.2009 r. organ rentowy przeliczył emeryturę ubezpieczonego w najkorzystniejszym wariancie, tj. obliczając wskaźnik wysokości podstawy wymiaru na 108,86 % oraz uwzględniając przy tym wynagrodzenie uzyskiwane w okresach od stycznia 1964 r. do grudnia 1990 r. (decyzja k. 31 akt ZUS).

Decyzją z dnia 5.01.2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił ubezpieczonemu prawa do wznowienia postępowania w sprawie ponownego ustalenia wysokości emerytury. Organ rentowy wskazał, że składane uprzednio przez ubezpieczonego wnioski dotyczące przeliczenia wysokości emerytury były przedmiotem wydanych przez ZUS decyzji oraz postępowań sądowych zakończonych prawomocnym wyrokiem sądu, nie ma podstaw do wznowienia postępowania w sprawie ponownego ustalenia wysokości emerytury (decyzja k. 103 akt ZUS). Odwołanie od tej decyzji złożył ubezpieczony, wobec czego sprawę rozpoznawał Sąd Okręgowy w Siedlcach sygn. akt IV U 148/15. Sąd ten wyrokiem z 5.02.2016 r. oddalił odwołanie ubezpieczonego. Apelacja wniesiona przez ubezpieczonego została natomiast oddalona przez Sąd Apelacyjny w Lublinie w wyroku z 27.10.2016 r. (k. 147 akt ZUS). Sądy obydwu instancji uznały, że w tej sprawie nie było podstaw do zastosowania art. 145 kpa oraz art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Odnośnie drugiego z przywołanych przepisów stwierdzono, że ubezpieczony nie przedstawił w toku postępowania przed organem rentowym ani przed Sądem żadnych nowych okoliczności które nie byłyby już znane i ocenione przez Sąd. Wskazano, iż w toku postępowania przed SO w Siedlcach sygn. akt IV U 648/05, Sąd uwzględnił do podstawy wymiaru emerytury wynagrodzenie za okres od 6.07.1988 r. do 31.12.1989 r. (odpis wyroku z uzasadnieniem k. 147-150v akt ZUS).

Wysokość emerytury ubezpieczonego po waloryzacji, tj. na dzień 28.02.2017 r., wynosiła 1900,86 zł brutto. Zgodnie z regulacją zawartą w art. 88 ust. 1 ustawy o FUS, emerytury podlegają corocznej waloryzacji od dnia 1 marca. Pozwany organ rentowy stosując ten przepis dokonał również waloryzacji wysokości świadczenia S. M. od 1.03.2017 r. Do wyliczenia waloryzacji zastosowane zostały przepisy ustawy z dnia 2.12.2016 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Kwota świadczenia ustalona na dzień 28.02.2017 r., została pomnożona przez wskaźnik waloryzacji, tj. 100,44 %, co dało kwotę świadczenia w wysokości 1909,22 zł. Kwota podwyższenia okazała się być niższa niż minimalna kwota waloryzacji, tj. 10 zł, dlatego też wysokość zwaloryzowanej emerytury została ustalona przez dodanie, do kwoty świadczenia przysługującego na dzień 28.02.2017 r., czyli 1900,86 zł, kwoty 10 zł. W konsekwencji, zaskarżoną decyzją z 14.03.2017 r., organ rentowy ustalił wysokość emerytury ubezpieczonego po waloryzacji na kwotę 1910,86 zł (k. 151 akt ZUS).

W toku postępowania sądowego, pełnomocnik ubezpieczonego wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji i dokonanie przeliczenia wysokości waloryzacji emerytury ubezpieczonego przy uwzględnieniu wysokości emerytury obliczonej przy przyjęciu najkorzystniejszego wariantu i w tym celu dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu księgowości, który obliczyłby wysokość emerytury S. M. przy przyjęciu najkorzystniejszego wariantu oraz przy uwzględnieniu wariantu wskazanego przez ubezpieczonego.

W ocenie Sądu Okręgowego, odwołanie ubezpieczonego nie zasługuje na uwzględnienie.

Niniejsze postępowanie dotyczyło kontroli prawidłowości decyzji wydanej z urzędu w dniu 14.03.2017 r., w której organ rentowy podwyższył wartość emerytury o kwotę waloryzacji wynoszącą 10 zł. Innymi słowy, zadaniem Sądu była ocena, czy zastosowana przez ZUS waloryzacja odbyła się zgodnie z obowiązującymi przepisami. Proces ten polegał jedynie na ocenie, czy organ rentowy trafnie zastosował przepisy ustawy z dnia 2.12.2016 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz niektórych innych ustaw oraz przepisów ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS.

Zdaniem Sądu, organ rentowy prawidłowo dokonał waloryzacji opierając się na art. 5 ust. 1 ustawy z 2.12.2016 r. Przywołana wyżej ustawa z dnia 2.12.2016 r. w art. 1 ust. 2 zmienia treść art. 88 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS i przewiduje, iż waloryzacja polega na pomnożeniu kwoty świadczenia (tj. w przypadku ubezpieczonej emerytury) i podstawy jego wymiaru przez wskaźnik waloryzacji. W wyniku przeprowadzonej waloryzacji kwota świadczenia (czyli emerytury) nie może uleć obniżeniu. Pojęcie wskaźnika waloryzacji zostało wyjaśnione w art. 89 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. W tym miejscu podać należy, iż aktualnie wskaźnik ten wynosi 100,44%, co wynika wyraźnie z treści komunikatu Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 10 lutego 2017 r. w sprawie wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2017 r. (M. P. z dnia 13 lutego 2017 r.).

W konsekwencji waloryzacja emerytury ubezpieczonego powinna polegać na pomnożeniu dotychczasowej kwoty emerytury, tj. kwoty 1900,86 zł oraz wskaźnika waloryzacji (który jak wyżej wspomniano wynosi 100,44%). Wynik tego działania wynosi 1909,22 zł. Wynika stąd, iż zarówno dokonana przez ZUS operacja polegająca na pomnożeniu opisanych wskaźników jak i ustalony wynik mnożenia są prawidłowe. Jednocześnie, uzyskany wynik (1909,22 zł) jest wyższy od dotychczasowej kwoty emerytury (1900,86 zł) o mniej niż 10 zł. Dlatego też, na podstawie przywołanego wcześniej art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 2.12.2016r., waloryzacja emerytury ubezpieczonego powinna polegać na powiększeniu dotychczas otrzymywanej kwoty emerytury (1900,86 zł) o kwotę 10 zł. Tym samym kwota emerytury po waloryzacji powinna wynosić od dnia 1.03.2017r. 1910,86 zł. Tak też postąpił organ rentowy wyliczając kwotę emerytury ubezpieczonego. Przedstawiony sposób wyliczenia jest więc zgodny z treścią przywołanych przepisów. W związku z tym nie ma podstaw do zmiany zaskarżonej decyzji.

Ubezpieczony oraz jego pełnomocnik w toku procesu wskazywali, iż domagają się zmiany zaskarżonej decyzji i dokonania przeliczenia wysokości waloryzacji emerytury ubezpieczonego przy uwzględnieniu wysokości emerytury obliczonej przy przyjęciu najkorzystniejszego wariantu, a zdaniem ubezpieczonego wariant ten powinien obejmować lata 1988-1990. Nie ma podstawy prawnej do uwzględnienia tego żądania, ponieważ w toku niniejszej sprawy Sąd nie miał prawa kontrolować podstawy wymiaru emerytury ubezpieczonego. Uwzględnienie żądania ubezpieczonego i jego pełnomocnika prowadziłoby natomiast do zakwestionowania prawidłowości wysokości emerytury obliczonej wg stanu na dzień 28.02.2017 r. Żądania zgłoszone przez ubezpieczonego były już przedmiotem prawomocnego rozstrzygnięcia sądu. Jak wynika z treści uzasadnienia do wyroku Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 27.10.2016 r., w toku postępowania przed SO w Siedlcach sygn. akt IV U 648/05, Sąd uwzględnił do podstawy wymiaru emerytury wynagrodzenie za okres od 6.07.1988 r. do 31.12.1989 r. Z kolei decyzją z 28.04.2009 r. organ rentowy przeliczył emeryturę ubezpieczonego w najkorzystniejszym wariancie, obliczając wskaźnik wysokości podstawy wymiaru na 108,86 % i uwzględniając wynagrodzenie z okresu od stycznia 1964 r. do grudnia 1990 r. (decyzja k. 31 akt ZUS). Prawidłowość decyzji z dnia 5.01.2015 r. odmawiającej wznowienia postępowania w sprawie ponownego ustalenia wysokości emerytury oraz zawierającej w uzasadnieniu stwierdzenie, że składane uprzednio przez ubezpieczonego wnioski dotyczące przeliczenia wysokości emerytury były przedmiotem wydanych przez ZUS decyzji oraz postępowań sądowych, wynika natomiast z prawomocnego orzeczenia Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 27.10.2016 r.

Stąd też zbędnym dla wydania rozstrzygnięcia okazał się wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu księgowości i dlatego podlegał on oddaleniu przez Sąd.

Mając na względzie powyższe, Sąd uznał, iż zaskarżona decyzja jest prawidłowa, a odwołanie ubezpieczonego, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 kpc, podlega oddaleniu.