UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Rejonowy w Kielcach oddalił powództwo A. K. przeciwko G. K. o zapłatę kwoty 9350,84 zł, z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Podstawy faktyczne i prawne tej treści rozstrzygnięcia Sąd I instancji przedstawił w pisemnym uzasadnieniu (k.85-92), dochodząc do konkluzji, że brak było przesłanek faktycznych i prawnych do uwzględnienia roszczenia regresowego na podstawie art. 140 kr i o, gdyż powódka nie wykazała, by poniosła w okresie objętym pozwem, wydatków na utrzymanie małoletnich dzieci stron, w kwocie przewyższającej jej udział w ich utrzymaniu – na sumę dochodzoną pozwem.

Wyrok w całości zaskarżyła powódka. W wywiedzionej apelacji (k.97-105) zarzuciła:

1/ naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy, a to:

a/ art. 233§ 1 kpc, poprzez błędną ocenę materiału dowodowego, polegające na:

- odmowie przyznania wiarygodności zeznaniom Powódki w zakresie ponoszonych przez Nią kosztów utrzymania dzieci, podczas gdy są spójne i logiczne oraz znajdują odzwierciedlenie w pozostałym materiale dowodowym

- odmowie przyznania mocy dowodowej załączonym przez Powódkę dokumentom, potwierdzającym poniesione przez Powódkę wydatki na utrzymanie małoletnich dzieci Stron, podczas gdy dokumenty te dowodzą zakupów towarów na tyle zindywidualizowanych, że uznać należało, iż odzwierciedlają wydatki dokonane na rzecz małoletnich dzieci Stron;

- przyznaniu wiarygodność zeznaniom Pozwanego dotyczącym ponoszenia przez Niego opłat za fundusz muzyczny, kosztów zakupu ubrali, ( odzieży i wyprawki dla dzieci, podczas gdy są one odosobnione i nie znajdują potwierdzenia w zebranym materiale dowodowym;

2/ art. 232 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c poprzez przyjęcie że:

- Powódka nie udowodniła wysokości konkretnych wydatków poniesionych przez siebie na utrzymanie dzieci w stopniu przekraczającym zakres obciążającego Ją obowiązku alimentacyjnego, podczas, gdy z załączonego przez Nią zestawienia znajdującego potwierdzenie w załączonych paragonach i potwierdzeniach przelewu jednoznacznie wynika, że powódka ponosiła znacznie wyższe od pozwanego koszty utrzymania dzieci;

- Pozwany ponosił opłaty za fundusz muzyczny, wydatki na zakup wyprawki, odzieży, obuwia dla dzieci, podczas , gdy nie wykazał On jakoby rzeczone koszty faktycznie poniósł, w szczególności nie przedstawił żadnego rachunku mogącego potwierdzić jego gołosłowne twierdzenia w tym zakresie;

c/ art. 233 § 1 kpc poprzez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego i całkowite pominięcie okoliczności, iż od stycznia 2016r. do grudnia 2016r. Powódka sprawowała całkowitą opiekę nad dziećmi Stron, ponosząc w całości koszty ich utrzymania oraz (podobnie jak Pozwany) w 2016r. poniosła koszty zorganizowania dzieciom odpoczynku letniego;

2/ błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że:

a/ Pozwany opłaca synowi fundusz muzyczny, podczas, gdy wydatki te są ponoszone przez Powódkę,

b/ Pozwany bez swojej winy został pozbawiony opieki naprzemiennej podczas, gdy rzeczona okoliczność nie znajduje potwierdzenia w materiale dowodowym niniejszej sprawy;

3/ naruszenie przepisu prawa materialnego, tj. art. 140 § 1 kjr.o. poprzez jego błędną interpretację i uznanie, że Powódce nie przysługuje świadczenie regresowe od Pozwanego z uwagi na okoliczność, iż Pozwany rzekomo bez swojej winy został pozbawiony możliwość realizowania opieki zrównoważonej w okresie od stycznia 1016 r. do grudnia 2016 r., podczas gdy podstawą dochodzenia zwrotu kosztów utrzymania dzieci jest okoliczność dostarczania przez Powódkę dzieciom środków utrzymania i wychowania w stopniu przekraczającym zakres obciążającego Ją obowiązku alimentacyjnego z powodu niemożność uzyskania ich od Pozwanego.

Wobec powyższego skarżącą wniosła o:

- zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie od Pozwanego G. K. na rzecz Powódki A. K. kwoty 9.350,84 zł odsetkami ustawowymi z tytułu opóźnienia,

ewentualnie

- uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania,

- zasądzenie od Pozwanego na rzecz Powódki kosztów procesu oraz kosztów postepowania apelacyjnego.

Pozwany, w odpowiedzi na apelację, wniósł o jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego (k. 112-115)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna i jako taka podlegała oddaleniu.

Zaskarżony wyrok odpowiada prawu, a zatem nie znajdują usprawiedliwienia zgłoszone w apelacji zarzuty.

Wbrew stanowisku skarżącej, trafny okazał się wniosek Sądu I instancji, co do tego, że strona powodowa nie wykazała, że w okresie obejmującym dochodzone roszczenie, tj. w latach 2014 – 2016, poniosła wydatki na pokrycie kosztów utrzymania małoletnich dzieci stron w wymiarze większym niż wskazuje na to dotychczas ustalony (w pkt. 4 wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach z dnia 6.12.2010r.) jej obowiązek. Była to istotna – w kontekście, mającego zastosowanie do rozpoznania tej sprawy, art. 140 kr i o, co trafnie podkreśla zarówno Sąd Rejonowy, jak i pozwany w odpowiedzi na pozew. Punkt wyjścia dla wyprowadzenia takiej, a nie innej konkluzji, co do tego jaki był faktyczny udział powódki w poniesieniu kosztów utrzymania małoletnich dzieci stron, stanowiły już same jej twierdzenia zawarte w uzasadnieniu pozwu. Wynikało z nich w sposób jednoznaczny, że w latach 2014 – 2016, była to łącznie kwota 18 701, 69 zł. Powódka wskazując na nią, dodała, że nie jest w stanie obliczyć „wydatków na wyżywienie i szereg innych potrzeb”. To stanowisko procesowe jednoznacznie zakreślało podstawy faktyczne dochodzonego roszczenia. W konsekwencji tego, cała inicjatywa dowodowa strony powodowej mogła łączyć się jedynie z wykazywaniem tylko tak wyeksponowanych twierdzeń. Wynika to elementarnych reguł postępowania dowodowego w procesie cywilnym. Jego istota polega na tym, że w pierwszej kolejności poprzedzają go same twierdzenia o faktach, w następnej kolejności dochodzi do oceny ich sporności, a dopiero kolejny etap to właściwe postępowanie dowodowe, które każdorazowo jest determinowane zakresem twierdzeń o faktach i ich spornością. Nie jest bowiem tak, że to dopiero dowody miałyby być źródłem wiedzy o faktach i twierdzenia o nich zastępować. Kolejność pozostaje dokładnie odwrotna, a rozumowanie oparte na założeniu oderwania dowodów od uprzednio zgłaszanych na uzasadnienie żądań pozwu faktów, pozostaje błędne. Analiza zarzutów apelacji nakierowanych na zwalczenie prawidłowości poczynionych przez Sąd Rejonowy ustaleń faktycznych, prowadzi do wniosku, że skarżąca zdaje się z takiego wadliwego założenia wychodzić i już tylko z tego względu owe zarzuty nie mogły znaleźć żadnego usprawiedliwienia w niniejszym postępowaniu. Wobec tego ich bliższa analiza jest bezprzedmiotowa. Dodać należy, że z art. 227 i następnych kpc, jednoznacznie wynika, że przedmiotem dowodu są jedynie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, a te spośród nich, które nie mają charakteru spornego, nie wymagają dowodu. Kwota, na jaką powódka wskazała tytułem poniesionych wydatków na utrzymanie dzieci (w latach 2014 – 2015) – 18 701,69 zł, ostatecznie nie była kwestionowana przez stronę pozwaną (odpowiedź na pozew). Z tych względów oferowane przez stronę powodową dowody na tę okoliczność, przy tak, a nie inaczej zakreślonej podstawie faktycznej dochodzonego żądania, nie mogły doprowadzić do żadnego innego, w tym i oczekiwanego przez stronę powodową, efektu procesowego. Biorąc pod uwagę to, że zgodnie z brzmieniem pkt. 4 w/w wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach miesięczny koszt utrzymania każdego z dwojga małoletnich dzieci stron, został ustalony na kwoty po 800 zł, a każde z rodziców (w związku ze sprawowaniem opieki naprzemiennej) zostało obciążone tym obowiązkiem po połowie, to nie ulega wątpliwości, że powódka (analogicznie jak pozwany) winna faktycznie przeznaczyć na ten cel kwotę 28 800 zł. Zestawienie tej sumy, ze wskazaną już kwotą 18 701,69 zł, którą powódka zdołała wykazać, jako faktycznie poniesioną, prowadzi do oczywistego wniosku, że nie przekroczyła granicy obowiązku na niej spoczywającego, a tym samym nie uczyniła tego za pozwanego, na którym analogiczny obowiązek również spoczywał.

Reasumując, Sąd Okręgowy, w braku jakichkolwiek ku temu przeszkód, przyjął za własne ustalenie Sądu I instancji, co do tego, że powódka nie poniosła wydatków na pokrycie kosztów utrzymania dzieci w kwocie przekraczającej granicę jej obowiązku alimentacyjnego wyznaczoną w w/w już wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach.

Wobec tego, do tej niewadliwie ustalonej podstawy faktycznej, Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy zastosował przepis art. 140 kr i o, dochodząc do konkluzji, że kreowane przez stronę powodową roszczenie regresowe nie ma nie tylko podstaw faktycznych, ale i prawnych. Efekt dokonanej subsumcji nie pozostawia żadnych wątpliwości. Sąd Okręgowy podziela w całości argumentację Sądu I instancji, wraz z przywołanym orzecznictwem. Rzeczywiście jest tak, że istota rozwiązania przewidzianego w art. 140 kr i o, polega na tym, dla skorzystania z niego, koniecznym jest, dokładne wykazanie wysokości poniesionych wydatków na pokrycie potrzeb osoby uprawnionej do alimentów, w granicach – z jednej strony powyżej wymiaru własnego obowiązku alimentacyjnego, a z drugiej do wysokości poziomu obowiązku alimentacyjnego drugiej osoby zobowiązanej, która faktycznie tego obowiązku nie wypełnia w całości lub w części. Innymi słowy, to w jakim zakresie ten obowiązek nie jest realizowany, stanowi miarę, dla wysokości roszczenia regresowego drugiej osoby obowiązanej, o ile ta, sama w całości spełnia spoczywający na niej obowiązek alimentacyjny, a nadto pokrywa koszty utrzymania osoby uprawnionej ponad własny obowiązek.

W tym stanie rzeczy, Sąd Okręgowy orzekł jak z sentencji, rozstrzygając o kosztach postępowania apelacyjnego, co do zasady na podstawie art. 98 § 1 kpc, a co do wysokości § 2 pkt. 4 , § 10 ust. 1 pkt. 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015r. (Dz.U.2015.1804 z p. zm.)

SSO Rafał Adamczyk SSO Mariusz Broda SSO Beata Piwko

(...)

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE