UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 6 lipca 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. ponownie ustalił kapitał początkowy J. W., który wyniósł na dzień 1 stycznia 1999 roku 145 827,66 zł. Podstawę wymiaru kapitału początkowego uwzględniono w kwocie 1130,67 złotych tak jak w decyzji z dnia 21 maja 2012 roku tj. przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych, to jest z lat 1980-1989. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 92,61 %. ZUS uznał za udowodnione okresy składkowe w ilości 27 lat i 6 dni , okresy dodane w wysokości 3 lat, 9 miesięcy oraz okresy nieskładkowe w ilości 2 miesięcy, 19 dni.

Decyzją z dnia 7 lipca 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przeliczył emeryturę wnioskodawcy od dnia 1 czerwca 2017 roku na kwotę 2125,62 złotych. Wysokość emerytury została obliczeniu na podstawie art. 183 ustawy o emeryturach i rentach z FUS i składa się w 55% części z emerytury obliczonej na podstawie art. 53 ustawy w kwocie 11187,51zł. oraz w 45% części z emerytury obliczonej na podstawie art. 26 w kwocie 938,11zł.

W odwołaniach od powyższych decyzji z dnia 19 lipca 2017 roku J. W. wniósł o zmianę zaskarżonych decyzji przez podwyższenie kapitału początkowego i wysokości emerytury. Skarżący wskazał, że kapitał początkowy i emerytura powinny być wyliczone w oparciu o faktyczne zarobki skarżącego, a nie jedynie z angaży z lat 1974-1979. Nadmienił, że jego wynagrodzenie wyniosło w latach: 1976 – 46403 złotych, 1977 – 54802 złotych, 1978 – 58115 złotych, 1979 -60842 złotych.

W odpowiedzi na odwołania organ rentowy wniósł o ich oddalenie.

Na rozprawie w dniu 16 stycznia 2018 roku wnioskodawcy sprecyzował ostatecznie odwołanie wnosząc o przeliczenie kapitału początkowego i emerytury z uwzględnieniem jego rzeczywistych zarobków wynikających z pasków wynagrodzeń z okresu od 1 lipca 1976 roku do 31 grudnia 1977 roku.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ustalił następujący stan faktyczny:

J. W. urodzony w dniu (...), w dniu 10 maja 2014 roku wystąpił z wnioskami o ustalenie kapitału początkowego.

(dowód: wniosek o ustalenie kapitału początkowego, k. 1-3 akt o kapitał początkowy)

Decyzją z dnia 28 sierpnia 2006 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. ustalił J. W. wysokość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 roku na kwotę 134 077,68 zł.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego organ rentowy przyjął:

- podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 1130,67 złotych. Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych, to jest od 1 stycznia w 1980 do 31 grudnia 1989. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 92,61 %. Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustalono przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 92,61 %

- okresy składkowe w wymiarze 27 lat i 6 dni tj. 324 miesięcy,

- współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31 grudnia 1998r. wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego, który dla wnioskodawcy wyniósł 83,03 %.

- średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat, które wynosi – na podstawie komunikatu Prezesa GUS z dnia 25 marca 1999r. (MP nr 12, poz. 173) 209 miesięcy.

(dowód: decyzja ZUS z dnia 28 sierpnia 2006 r. 23-27 akt kapitałowych)

W dniu 25 kwietnia 2012 roku J. W. złożył wniosek o emeryturę.

(dowód: wniosek o emeryturę k. 1-6 akt emerytalnych)

Decyzją z dnia 21 maja 2012 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. - w związku ze zgłoszonym wnioskiem o emeryturę - przeliczył J. W. wysokość kapitału początkowego. Przeliczenie kapitału początkowego nastąpiło poprzez dodanie do udowodnionych okresów składkowych okresu równego różnicy pomiędzy wiekiem emerytalnym 65 lat a faktycznym wiekiem przejścia na emeryturę w wymiarze 45 miesięcy, w wyniku czego okres składkowy wzrósł z 324 miesięcy do 369 miesięcy. Po przeliczeniu kapitał początkowy na dzień 1 stycznia 1999 roku wyniósł 145 608,21 zł.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego organ rentowy przyjął:

- podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 1130,67 złotych. Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych, to jest od 1 stycznia w 1980 do 31 grudnia 1989. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 92,61 %. Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustalono przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 92,61 % ;

- okresy składkowe w wymiarze 369 miesięcy ( zwiększony o 45 miesięcy)

- współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31 grudnia 1998r. wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego, który dla wnioskodawcy wyniósł 83,03 %.

- średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat, które wynosi – na podstawie komunikatu Prezesa GUS z dnia 25 marca 1999r. (MP nr 12, poz. 173) 209 miesięcy.

(dowód: decyzja ZUS z dnia 21 maja 2012 r. 36-37 akt kapitałowych)

Decyzją z dnia 26 czerwca 2012 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przyznał wnioskodawcy emeryturę od dnia 1 kwietnia 2012 roku w wysokości obliczoną zgodnie z art. 183 w wysokości 2109,56 złotych w tym:

- 55% emerytury obliczonej na podstawie art. 53 w/w ustawy (wwpw został obliczony z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia tj. z lat 1980 – 1981, 1983-1991, 1995- 1999, 2007-2010 i wyniósł 88,75 % – 1183,46zł.

- 45% emerytury obliczonej na podstawie art. 26 w/w ustawy – 926,10 zł.

Jednocześnie organ rentowy zawiesił jej wypłatę z uwagi na pobieranie zasiłku z (...) Urzędu Pracy.

Do ustalenia wysokości emerytury z art. 53 ustawy ZUS uwzględnił 37 lat, 11 miesięcy i 2 dni okresów składkowych tj. 455 miesięcy oraz 2 lata, 5 miesięcy i 29 dni okresów nieskładkowych tj. 29 miesięcy i 1 miesiąc 10 dni okresów pracy w gospodarstwie rolnym.

Podstawa wymiaru została obliczona poprzez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 88,75% przez kwotę bazową 2974,69 złotych i wyniosła 2640,04zł.

Wysokość emerytury została obliczona:

24%x 2974,69 złotych = 713,93 złotych

(455x1,3%0 /12x2645,09 = 1301,28 złotych

(29xo,7%) / 12x2645,09 = 44,62 złotych

713,93 złotych +1301,28 złotych+ 44,62 złotych = 2059,83 złotych plus zwiększenie z tytułu podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników w kwocie 91,91 złotych. Wysokość emerytury po obliczeniu zgodnie z art. 53 wyniosła 2151,74 złotych brutto.

Wysokość emerytury po obliczeniu zgodnie z art. 26 wyniosła 2010,05zł. złotych brutto. Do tego doszło zwiększenie z tytułu opłacania składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych (...) w kwocie 47,95zł, co dało łącznie kwotę 2058zł.

Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto:

- kwotę składki zaewidencjonowanej na koncie z uwzględnianiem waloryzacji 84313,41 złotych

- kwotę zwaloryzowanego kapitału początkowego 405736,75 złotych;

- średnie dalsze trwanie zżycia 243,80 miesięcy

Wysokość emerytury została obliczona:

(84313,41 +405736,75)/243,80 = 2010,05 złotych plus zwiększenie z tytułu opłacania składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych (...) w kwocie 47,95 złotych.

(dowód: decyzja ZUS z dnia 26 czerwca 2012 roku k. 38-39 akt emerytalnych )

Decyzją z dnia 5 lipca 2012 roku ZUS Oddział w T. podjął wypłatę emerytury wnioskodawcy od dnia 1 kwietnia 2012 roku.

(dowód: decyzja ZUS z dnia 5 lipca 2012 roku k. 42-43 akt emerytalnych )

W dniu 6 czerwca 2017 roku J. W. złożył wniosek o ponowne ustalenie wysokości emerytury załączając angaże z lat 1974-1979 oraz paski wynagrodzenia z okresu od 1 lipca 1976 roku do 31 grudnia 1979roku.

(dowód: wniosek o emeryturę k. 47-48, dokumenty płącowe – k. 49 akt emerytalnych)

Zaskarżoną decyzją z dnia 6 lipca 2017 roku ZUS Oddział w T. przeliczył J. W. wysokość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 roku na kwotę 145 827,66 zł.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego organ rentowy przyjął:

- podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 1130,67 złotych ustaloną w decyzji z dnia 21 maja 2012 roku:

- okresy składkowe w wymiarze 369 miesięcy,

- współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31 grudnia 1998r. wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego, który dla wnioskodawcy wyniósł 83,39 %.

- średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat, które wynosi – na podstawie komunikatu Prezesa GUS z dnia 25 marca 1999r. (MP nr 12, poz. 173) 209 miesięcy.

Organ rentowy przeliczył kapitał początkowy wnioskodawcy w oparciu angaże z wyłączeniem wynagrodzeń za okres od 1 grudnia 1971 roku do 1 listopada 1973 roku , ponieważ brak było danych dotyczących ilości przepracowanych godzin. Za ten okres organ rentowy przyjął wynagrodzenie minimalne.

Organ rentowy nie uwzględnił dodatkowych poza wynagrodzeniem zasadniczym zarobków wnioskodawcy za okres od 1 lipca 1977 roku do 31 grudnia 1979 roku, które zostały wykazane na tzw. paskach podnosząc, że nie stanowią one wiarygodnych dokumentów.

(dowód: decyzja ZUS z dnia 6 lipca 2017 roku wraz z załącznikiem, k. 39-43 akt o ustalenie kapitału początkowego, odpowiedź na odwołanie k.5-6 akt sprawy)

Zaskarżoną decyzją z dnia 7 lipca 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przeliczył J. W. prawo do emerytury od dnia 1 czerwca 2017 roku ustalając jej wysokość na podstawie art. 183 ustawy na kwotę 2125,62zł, w tym zwiększenie z tytułu opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników w kwocie 72,13zł.

- 55% emerytury obliczonej na podstawie art. 53 w/w ustawy (wwpw został obliczony z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia tj. z lat 1974-2010 i wyniósł 90,54 % – 1187,51zł.

- 45% emerytury obliczonej na podstawie art. 26 w/w ustawy – 938,11 zł.

Wysokość emerytury po obliczeniu zgodnie z art. 53 wyniosła 2159,10 złotych.

Podstawa wymiaru została obliczona poprzez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 90,54 % przez kwotę bazową 2974,69 złotych i wyniosła 2693,28 złotych.

Wysokość emerytury została obliczona:

24%x 2974,69 złotych = 713,93 złotych

(455x1,3%0 /12x2693,28 złotych = 1327,52 złotych

(29x0,7%) / 12x2693,28 złotych = 45,52 złotych

713,93 złotych +1327,52 złotych+ 45,52 złotych = 2086,97 złotych plus zwiększenie z tytułu podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników.

Wysokość emerytury po obliczeniu zgodnie z art. 26 wyniosła 2084,69 złotych brutto.

Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto:

- kwotę składki zaewidencjonowanej na koncie z uwzględnianiem waloryzacji 84313,41 złotych

- kwotę zwaloryzowanego kapitału początkowego 406348,21 złotych;

- średnie dalsze trwanie zżycia 243,80 miesięcy

Wysokość emerytury została obliczona:

(84313,41 +406348,21)/243,80 = 2012,56 złotych plus zwiększenie z tytułu opłacania ubezpieczenia społecznego rolników.

(dowód: decyzja ZUS z dnia 7 lipca 2017 roku wraz z załącznikiem, k. 53-54 akt emerytalnych)

Decyzją z dnia 14 sierpnia 2017r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. z urzędu – wobec stwierdzenia, że wysokość wypłacanego świadczenia w części wyliczonej z art. 26 ustawy była ustalona przed wydaniem decyzji z dnia 6 lipca 2017r. błędnie z uwago na zastosowanie współczynnika proporcjonalności 83,03% zamiast prawidłowego 83,39% - przeliczył emeryturę od 1 czerwca 2014r. tj. za okres 3 lata poprzedzających bezpośrednio miesiąc, w którym zgłoszono wniosek o przeliczenie.

(dowód: decyzja z dnia 14 sierpnia 2017r. – k. 56, załączniki – k. 55 i 57 akt emerytalnych)

Decyzją z dnia 8 listopada 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przeliczył J. W. prawo do emerytury w części obliczonej z art. 53 ustawy od dnia 1 października 2017 roku w ten sposób, że przy wyliczeniu uwzględnił rzeczywiste zarobki wnioskodawcy za rok 1978 w kwocie 58.115zł. i za rok 1979 w kwocie 60.842zł. na podstawie kart wynagrodzenia.

Wysokość emerytury po obliczeniu zgodnie z art. 53 wyniosła 2189,73 złotych.

Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia tj. z lat 1974 -1976, 1978-1981, 1985-1991, 1995, 1997-1998, 2007-2010 co dało wskaźnik wysokości podstawy wymiaru w wysokości 92,56 %. Podstawa wymiaru została obliczona poprzez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 92,56 % przez kwotę bazową 2974,69 złotych i wyniosła 2753,37 złotych.

Do ustalenia wysokości emerytury ZUS uwzględnił 37 lat, 11 miesięcy i 2 dni okresów składkowych tj. 455 miesięcy oraz 2 lata, 5 miesięcy i 29 dni okresów nieskładkowych tj. 29 miesięcy i 1 miesiąc 10 dni okresów pracy w gospodarstwie rolnym.

(dowód: decyzja ZUS z dnia 8 listopada 2017 roku wraz z załącznikiem, k. 62-64 akt emerytalnych)

W okresie od dnia 14 sierpnia 1971 roku do dnia 15 sierpnia 2011 roku J. W. był zatrudniony w Fabryce (...) w R. ( później Fabryka (...)) na stanowisku tokarza, brakarza, mistrza i kontrolera jakości. Pracował w pełnym wymiarze czasu pracy po 8 godzin dziennie.

Od 14 sierpnia 1971 roku do dnia 20 listopada 1971 roku skarżący odbywał wstępny staż pracy na stanowisku tokarza.

W dniu 1 grudnia 1971 roku skarżący rozpoczął pracę na stanowisku brakarz w Dziale (...), a z dniem 2 listopada 1973 roku został przeniesiony do Oddziału (...) (...), Zakład A na stanowisko mistrza z grupą wynagrodzenia IX tj. 2800 złotych plus premia za pracę umysłową i dodatek funkcyjny 200 złotych.

Z dniem 1 stycznia 1975 roku wnioskodawcy przyznano grupą wynagrodzenia X tj. 3100 złotych plus dodatek funkcyjny 300 złotych i premia regulaminowa.

Z uwagi na nie spełnianie warunków wymaganych na stanowisku mistrza od dnia 1 lipca 1976 roku wnioskodawca został przeniesiony do Działu (...)na stanowisko kontrolera jakości z grupą wynagrodzenia VIII tj. stawka 18,50 złotych/godzinę.

Z dniem 1 grudnia 1978 roku wnioskodawcy przyznano grupą wynagrodzenia IX tj. 21 złotych/ godzinę plus premia regulaminowa, a od dnia 1 listopada 1980 roku otrzymał wynagrodzenie według tabeli 4 grupa IX tj. 22,50 złotych/ godzinę plus premia regulaminowa.

Na stanowisku kontrolera jakości wnioskodawca pracował do końca zatrudnienia w Fabryce (...) w R..

(dowód: świadectwo pracy z dnia 12 sierpnia 2011 roku k. 9 akt emerytalnych, umowa o staż k. 1 akt osobowych, wypowiedzenie umowy o pracę k. 4 akt osobowych, angaż z dnia 1 grudnia 1971 roku k.5 akt osobowych, angaż z dnia 31 października 1973 roku akt osobowych, angaż z dnia 8 marca 1975 roku k.9 akt osobowych, umowa o pracę z dnia 1 lipca 1976 roku k.11 akt osobowych, angaż z dnia 29 listopada 1978 roku k.13 akt osobowych, angaż z dnia 10 listopada 1980 roku k.14 osobowych zeznania akt wnioskodawcy protokół rozprawy z dnia 16 stycznia 2018 roku 5:41 -14:06 k.44-46)

Wnioskodawca w latach 1976-1977 osiągnął wynagrodzenie w następującej wysokości:

1. 1976 roku w wysokości 46.803 złotych w tym od 1 lipca 1976r. do 31 grudnia 1976r. w kwocie 26.773zł., co przedstawia się następująco :

- od 1 stycznia do 30 czerwca 1976 roku po 3400 złotych miesięcznie;

- lipiec 1976 roku -3967 złotych miesięcznie; ;

- sierpień 1976 roku -4527 złotych miesięcznie;

- wrzesień 1976 roku -4881 złotych miesięcznie;

- października 1976 roku -4764 złotych miesięcznie;

- listopad 1976 roku -4038 złotych miesięcznie;

- grudzień 1976 roku – 4226 złotych miesięcznie;

2. 1977 roku w wysokości – 54.802 złotych w tym:

-styczeń 1977 roku -4022 złotych miesięcznie;

- lutego 1977 roku -3858 złotych miesięcznie;

- marzec 1977 roku- 4347 złotych miesięcznie;

- kwiecień 1977 roku -3981 złotych miesięcznie;

- maj 1977 roku -4683 złotych miesięcznie; ;

- czerwiec 1977 roku -5969 złotych miesięcznie;

- lipiec 1977 roku- 6678 złotych miesięcznie;

- sierpień 1977 roku -4992 złotych miesięcznie;

- wrzesień 1977 roku -4699 złotych miesięcznie;

- października 1977 roku -3405 złotych miesięcznie;

- listopad 1977 roku -4023 złotych miesięcznie;

- grudzień 1977 roku -4145 złotych miesięcznie;

(dowód: paski wynagrodzeń z lat 1976-1979 w aktach emerytalnych i k.32 akt sprawy, zeznania świadka D. K. (1) protokół rozprawy z dnia 21 listopada 2017 roku 1:26-19:21 k.26-28, zeznania wnioskodawcy protokół rozprawy z dnia 16 stycznia 2018 roku 5:41 -14:06 k.44-46)

Wnioskodawca otrzymywał od pracodawcy co miesiąc paski wynagrodzenia. Na pasku kolorem czarnym pracodawca oznaczał płacę brutto, a kolorem czerwonym potrącenia z wynagrodzenia. Pasek wynagrodzenia zawierał następujące symbole, które oznaczały:

00 - płaca zasadnicza,

02- premia,

03- dodatek szkodliwy,

05- dodatek nocny lub dodatek w godzinach nadliczbowych;

06 – dodatek;

14- ekwiwalent za węgiel,

15- dodatek za staż pracy,

18 - pieniądze, które miał mistrz do rozdysponowania;

16 - zasiłek rodzinny.

21- składka na kasę zapomogowo-pożyczkową,

22- rata pożyczki,

25- związki zawodowe,

26- składka dobrowolne na odbudowę stolicy, sport,

27- ubezpieczenie,

28- ubezpieczenie wypadkowe.

Składniki wynagrodzenia, od których pracodawca nie odprowadzał składek na ubezpieczenia społeczne, były oznaczone na pasku wynagrodzeń pod pozycją 18 pieniądze oraz pod pozycja 16. Od pozostałych składników wynagrodzenia pracodawca odprowadzał składki na ubezpieczenia społeczne.

(dowód: paski wynagrodzeń z lat 1976-1979 w aktach emerytalnych i k.32 akt sprawy, zeznania świadka D. K. (1) protokół rozprawy z dnia 21 listopada 2017 roku 1:26-19:21 k.26-28)

Wysokość wynagrodzeń wnioskodawcy z okresu od 1 lipca 1976 roku do 31 grudnia 1976 roku w kwocie 26.773zł. i od 1 stycznia 1977r. do 31 grudnia 1977 w kwocie 54.802zł. nie powoduje wzrostu wysokości kapitału początkowego wnioskodawcy.

Po uwzględnieniu wynagrodzeń wnioskodawcy z okresu od 1 lipca 1976 roku do 31 grudnia 1976 roku w kwocie 26.773zł. i od 1 stycznia 1977r. do 31 grudnia 1977 w kwocie 54.802zł. najkorzystniejszymi dla wnioskodawcy 20 latami wybranymi z całego okresu ubezpieczenia są lata 1974-1981, 1985-1991, 1995, 1997, 2007-2008, 2010. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury wyliczony z tych lat wynosi 94,24 %.

(dowód: pismo procesowe organu rentowego z dnia 8 grudnia 2017 roku, k. 31 akt sprawy, wyliczenia k. 34 akt)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Przepis art. 111 ust 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tj. Dz. U. z 2009r. nr 153, poz. 1227 ze zm) pozwala na ponowne obliczenie wysokości emerytury lub renty, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, od podstawy wymiaru ustalonej w myśl art. 15, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego:

1)z liczby kolejnych lat kalendarzowych i w okresie wskazanym do ustalenia poprzedniej podstawy wymiaru świadczenia,

2) z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych, poprzedzających bezpośrednio rok kalendarzowy, w którym zgłoszono wniosek o przyznanie emerytury lub renty albo o ponowne ustalenie emerytury lub renty, z uwzględnieniem art. 176,

3) z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury lub renty,

- a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego.

Stosownie do treści art. 114 ust.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1383), prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość.

W przedmiotowej sprawie wnioskodawca pobiera emeryturę obliczoną na podstawie art. 183 ustawy z o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Wysokość takiej emerytury składa się z części emerytury obliczonej na podstawie art. 53 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, a w części z emerytury obliczonej na podstawie art. 26 ustawy. Ta część emerytury z art. 26 ustawy zależy od wysokości kapitału początkowego.

Kapitał początkowy dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 roku, którzy przed dniem wejścia w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek zgodnie z treścią art. 173 ust. 1 w zw. z art. 174 ust 1-3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, ustala się na zasadach określonych w art. 53 ustawy, z uwzględnieniem ust. 2-12 (ust. 1). Przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy okresy składkowe, o których mowa w art. 6, okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5 oraz okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-4 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2 (ust. 2).

Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 1 stycznia 1999 roku (ust. 3).

W przedmiotowej sprawie wnioskodawca domagał się ustalenia kapitału początkowego i przeliczenia emerytury w oparciu o faktyczne zarobki w okresie od 1 lipca 1976r. do 31 grudnia 1979r., kiedy to był zatrudniony w Fabryce (...) w R. ( później Fabryka (...)) na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy.

Organ rentowy za ten okres uwzględnił bowiem zarobki skarżącego obliczone na podstawie angaży (od dnia 1 lipca 1976 roku - stawka 18,50 złotych za godzinę, od 1 grudnia 1978 roku –stawka 21 złotych za godzinę), czyli w oparciu o wynagrodzenie zasadnicze, bez dodatkowych składników wynagrodzenia.

Po przedłożeniu jednak przez wnioskodawcę w dniu 11 października 2017 roku, nowych dokumentów w postaci kart wynagrodzeń za rok 1978 rok i 1979 (k.15-16 akt sprawy) organ rentowy wydał nową decyzję z dnia 8 listopada 2017 roku, mocą której przeliczył J. W. prawo do emerytury od dnia 1 października 2017 roku w części obliczonej z art. 53 ustawy od dnia 1 października 2017 roku w ten sposób, że przy wyliczeniu uwzględnił rzeczywiste zarobki wnioskodawcy za rok 1978 w kwocie 58.115zł. i za rok 1979 w kwocie 60.842zł. na podstawie kart wynagrodzenia. W wyniku uwzględnienia zarobków wnioskodawcy z lat 1978-1979 jego emerytura wyliczona z art. 183 wzrosła w części wyliczonej z art. 53. Po uwzględnieniu bowiem wyżej wymienionych zarobków współczynnik wysokości podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyliczony z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia od 1974 roku do 2010 roku wzrósł z 90,54 % do 92,56 %.

Organ rentowy nie uwzględnił natomiast kwot wynagrodzeń wnioskodawcy wykazanych na przedłożonych przez niego paskach wynagrodzeń za okres od 1 lipca 1976r. do 31 grudnia 1977r. podnosząc, że nie stanowią one wiarygodnych dokumentów.

Ma rację organ rentowy, że paski wynagrodzenia nie stanowią w myśl § 21 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno- rentowe (Dz.U. Nr 237, poz. 1412) środka dowodowego stwierdzającego wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty. Zgodnie bowiem z tym przepisem takimi są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia.

Przewidziane w powołanym wyżej rozporządzeniu ograniczenia co do środków dowodowych będących podstawą ustalenia wysokości zarobków lub dochodów stanowiących podstawę wymiaru świadczenia nie obowiązują jednak w postępowaniu sądowym. Do postępowania dowodowego w tym zakresie mają bowiem zastosowanie ogólne przepisy dotyczące przeprowadzania dowodów w procesie cywilnym. Stosowania przepisów ogólnych nie wyłączają także odrębne unormowania odnoszące się do postępowania w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 lipca 1997 roku, II UKN 186/97, OSNP 1998/11/342). A zatem, z chwilą wniesienia sprawy do sądu wskutek złożenia odwołania od decyzji organu rentowego sprawa staje się sprawą cywilną, a tym samym podlega ogólnym zasadom postępowania cywilnego. Odnosi się to również do postępowania dowodowego.

Wiarygodność przedłożonych przez wnioskodawcę pasków wynagrodzeń za okres od 1 lipca 1976r. do 31 grudnia 1977r. potwierdziła świadek D. K. (1). D. K. (1) pracowała w Fabryce (...) w R. początkowo na stanowisku referenta ekonomicznego, a następnie od 1979 roku jako kierownik do spraw płac, a więc dysponowała szczegółową wiedzą dotyczącą składników wynagrodzenia wykazywanych na paskach wynagrodzenia. Sama takie paski sporządzała. Potwierdziła, że przedłożone przez skarżącego paski wynagrodzeń za sporny okres są autentyczne, zostały wystawione na jego nazwisko i co za tym idzie przedstawiają osiągane przez niego rzeczywiste wynagrodzenie. Takie paski wynagrodzeń – jak wynika z zeznań świadka – otrzymywał każdy pracownik zatrudniony w Fabryce (...). Świadek wytłumaczyła z jakich składników składało się wynagrodzenie skarżącego i pod jakimi symbolami było ono zapisane. Świadek zeznała, że na pasku kolorem czarnym wpisywano płacę brutto pracownika, a kolorem czerwonym potrącenia z wynagrodzenia. Świadek wyjaśniła co oznaczały poszczególne symbole liczbowe znajdujące się na pasku wynagrodzeń. I tak symbol:

00 - to płaca zasadnicza,

02- premia,

03- dodatek szkodliwy,

05- dodatek nocny lub dodatek w godzinach nadliczbowych;

06 – dodatek;

14- ekwiwalent za węgiel,

15- dodatek za staż pracy,

18 – dodatkowe pieniądze, którymi miał do rozdysponowania mistrz na pracowników;

16 - zasiłek rodzinny.

21- składka na kasę zapomogowo-pożyczkową,

22- rata pożyczki,

25- związki zawodowe,

26- składka dobrowolna na odbudowę stolicy, sport,

27- ubezpieczenie,

28- ubezpieczenie wypadkowe.

Świadek zeznała, że pracodawca nie odprowadzał składki na ubezpieczenia społeczne jedynie od składników wynagrodzenia znajdujących się pod pozycją 18 oraz pod pozycją 16 ( zasiłek rodzinny). Pozostałe składniki wynagrodzenia to płaca zasadnicza, premia i inne dodatki do pensji np. za wysługę lat, za pracę w warunkach szkodliwych, dodatek nocny, ekwiwalent za węgiel oraz premie. Te składniki zgodnie z obowiązującymi przepisami podlegały obowiązkowi składkowemu.

Przedłożone przez skarżącego dokumenty płacowe (paski wynagrodzeń) wystawione przez pracodawcę, uzupełnione zeznaniami świadka D. K. (2), przedstawiają zdaniem Sądu w sposób konkretny i klarowny wysokość osiąganych przez wnioskodawcę zarobków w okresie od 1 lipca 1976- 31 grudnia 1977 roku. Ponieważ podstawę wymiaru świadczenia mogą stanowić tylko dochody podlegające obowiązkowi składkowemu, Sąd osiągane przez skarżącego zarobki w okresie od 1 lipca 1976r. do 31 grudnia 1977r. pomniejszył o składniki, od których pracodawca nie odprowadził składek czyli o pozycje oznaczone na paskach wynagrodzeń symbolem 16 i 18. Po pomniejszeniu wynagrodzeń wnioskodawcy o składniki, od których pracodawca nie odprowadzał składki, jego wynagrodzenie składające się ze składników podlegających obowiązkowi składkowemu wyniosło za okres od 1 lipca 1976r. do 31 grudnia 1976r. -26. 773zł, a za 1977r. – 54.802zł.

O wiarygodności złożonych przez skarżącego pasków wynagrodzeń za sporny okres świadczą pośrednio także jego karty wynagrodzeń z kolejnych lat zatrudnienia w tym samym zakładzie pracy, a mianowicie za 1978 rok i 1979 rok, których organ rentowy nie kwestionował, gdyż na ich podstawie dokonał przeliczenia emerytury wnioskodawcy w decyzji z dnia 8 listopada 1979r.. Co znamienne wnioskodawca za lata 1978-1979 również złożył paski wynagrodzeń. Jego wynagrodzenie wyliczone na podstawie pasków wynagrodzeń i kart wynagrodzeń za rok 1978 ( 58.115zł.) i 1979 ( 60.842zł.) zgadza się co do złotówki. Skoro zatem paski wynagrodzeń z lat 1978-1979 przedstawiały w sposób prawidłowy jego rzeczywiste zarobki, co potwierdziły złożone za lata 1978-1979 karty wynagrodzeń, to brak powodów do podważania pasków za sporny okres. Tym bardziej, że wynagrodzenie wnioskodawcy wyliczone na ich podstawie jest podobne jak w latach 1978-1979. I tak, w 1976r. wnioskodawca osiągnął dochód w wysokości 47.173zł., co stanowiło 91,83 przeciętnego wynagrodzenia, w 1977- 54.802zł. co stanowiło 99,37 przeciętnego wynagrodzenia, w 1978 – 58.115 co stanowiło 99, 10, w 1979r. – 60.842zł. - co stanowiło 95,18 przeciętnego wynagrodzenia (k. 34 akt).

Po uwzględnieniu, że zarobki wnioskodawcy w okresie od 1 lipca 1976r. do 31 grudnia 1976r. wyniosły 26. 773zł, a w 1977r. – 54.802zł. najkorzystniejszym dla niego 20 – letnim okresem wybranym z całego okresu zatrudnienia jest inny okres niż przyjęty w zaskarżonej decyzji, a mianowicie okres 1974-1981, 1985-1991, 1995, 1997, 2007-2008, 2010. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury wyliczony z tych lat wynosi 94,24 %.

Biorąc pod uwagę, że tak ustalony wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury jest wyższy od poprzednio ustalonego przez organ rentowy (92,56 %,), żądanie wnioskodawcy wyliczenia części emerytury z art. 53 ustawy na podstawie art. 15 ustęp 6 ustawy o emeryturach i rentach z FUS z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia, w tym z lat 1976-1977 należało uznać za zasadne.

Z tych względów, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477¹⁴§2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję orzekając jak w punkcie 1 wyroku.

Biorąc pod uwagę, że organ rentowy przeliczył w kolejnej decyzji z dnia 8 listopada 2017. emeryturę wnioskodawcy w części obliczonej na podstawie art. 53 ustawy w uwzględnieniu rzeczywistych zarobków z lat 1978-1979, Sąd Okręgowy w tym zakresie umorzył postępowanie jako bezprzedmiotowe na podstawie art. 477¹³ k.p.c.

Uwzględnienie rzeczywistych wynagrodzeń skarżącego z okresu w okresie od 1 lipca 1976r. do 31 grudnia 1976r. ( 26. 773zł.) i w 1977r. ( 54.802zł.) nie wpływa natomiast na wysokość kapitału początkowego. Dlatego w punkcie 3 wyroku Sąd Okręgowy na podstawie art. 477¹⁴§1 k.p.c. oddalił odwołanie od decyzji z dnia 6 lipca 2017 roku wnioskodawcy jako bezzasadne.

WYROK

UZASADNIENIE