UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni A. K. (1), reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika w osobie adwokata, złożyła wniosek o zakaz utrzymywania kontaktów uczestnikom postępowania A. H. (3), G. M. i A. H. (2) z małoletnią J. H., urodzona w dniu (...) w S. oraz o zasądzenie od uczestników postępowania na rzecz wnioskodawczyni kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazała, że wnioskodawczyni i uczestnik postępowania A. H. (3) są rodzicami małoletniej J. H. i do lutego 2014 roku wspólnie zamieszkiwali. Od tego czasu uczestnik postępowania nie widział już córki, nie interesował się jej losem, nie dzwonił do dziecka, nie składał życzeń na imieniny, urodziny, nie przesyłał prezentów na święta. Uczestnik postępowania nie łożył również na utrzymanie małoletniego dziecka i dlatego też wnioskodawczyni zmuszona była wystąpić do Sądu celem ustanowienia obowiązku alimentacyjnego. Wnioskodawczyni podkreśliła, że wprawdzie uczestnik postępowania dzwoni do wnioskodawczyni i wysyła jej smsy, ale nie dotyczą one dziecka, ale zawierają wulgarne i obraźliwe treści oraz groźby pobicia. Wobec nagminności tych zachowań, wnioskodawczyni zmuszona była powiadomić organy ściągania, które wszczęły postępowanie o popełnienie przestępstwa z art. 190 § 1 kk.

Wnioskodawczyni wskazała nadto, że podczas wspólnego mieszkania z uczestnikiem postępowania, wielokrotnie bił i kopał ją po całym ciele, obrzucając najgorszymi wulgaryzmami, a świadkiem tych zachowań była małoletnia J.. Wobec takiego zachowania uczestnika postępowania wnioskodawczyni zmuszona była uciekać z domu i korzystać z pomocy różnych instytucji. W 2013 roku przez okres 6 miesięcy przebywała wraz z córka w Specjalistycznym Ośrodku (...) dla O. (...) w R.. W tym czasie wnioskodawca ani razu nie zainteresował się losem córki.

Wnioskodawczyni podniosła również, że z uwagi na postępowania uczestnika postępowania, brak zainteresowania małoletnią córką i jej losem, złożyła wniosek o pozbawienie uczestnika postępowania władzy rodzicielskiej. Sprawa zawisła przed Sądem Rejonowym w Człuchowie pod sygn. akt III Nsm 264/15.

Pozostali uczestnicy postępowania – dziadkowie biologiczni, podobnie jak uczestnik postępowania A. H. (3), nigdy nie wykazywali jakiegokolwiek zainteresowania małoletnią córką. Od dwóch lat nie widzieli wnuczki i nie uczynili nic aby zmienić tę sytuacje, nie zatelefonowali ani razu do wnuczki bądź w sprawie wnuczki, nie przesłali życzeń urodzinowych, imieninowych czy na święta, nie kupili żadnego prezentu, jak również nie interesowali się z czego matka małoletniej J. utrzymuje dziecko. Małoletnia J. H. nie zna swoich dziadków biologicznych. Ponadto uczestniczka postępowania G. M., w obecności osób trzecich stwierdzała, że małoletnia J. nie jest jej wnuczką.

W odpowiedzi na wniosek uczestnicy postępowania wnieśli o oddalenie wniosku o zakaz kontaktów z małoletnią i obciążenie kosztami postępowania A. K. (1).

W uzasadnieniu zaprzeczyli aby nie interesowali się losem małoletniej J., jak również, że pragną mieć kontakty z małoletnią. Wskazali, że wnioskodawczyni utrudniała im kontakty z małoletnią. Zaprzeczyli również aby do wnioskodawczyni wysyłane były obraźliwe smsy. Zaznaczyli nadto, że wnioskodawczyni miała problemy ze zdrowiem psychicznym i prawem.

Wnioskodawczyni A. K. (1) złożyła również wniosek o pozbawienie uczestnika postępowania A. H. (3) władzy rodzicielskiej nad małoletnią córką J. H..

W uzasadnieniu powyższego wniosku wnioskodawczyni podniosła te same okoliczności, które wskazała we wniosku o zakaz utrzymywania kontaktów uczestnikom postępowania A. H. (3), G. M. i A. H. (2). Sprawa została zarejestrowana pod sygnatura III Nsm 264/15.

Na rozprawie w dniu 22 stycznia 2016 roku, uczestnik postępowania A. H. (3), reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika w osobie adwokata, wniósł o oddalenie wniosku.

Postanowieniem z dnia 22 stycznia 2016 roku, wydanym na rozprawie, Sąd Rejonowy w Człuchowie, na podstawie art. 219 kpc w zw. z art. 13 § 2 kpc zarządził połączenie powyższej sprawy ze sprawa o sygn. akt III Nsm 268/15 z wniosku A. K. (1) przy udziale A. H. (3), G. M. i A. H. (2) o zakaz kontaktowania się z małoletnią – celem łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia oraz prowadzić je pod sygnatura akt III Nsm 268/15.

Zarządzeniem z dnia 19 grudnia 2017 roku nastąpiła zmiana nazwiska uczestniczki postępowania z „M.” na „H.”.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletnia J. H. urodziła się w dniu (...) w S. ze związku pozamałżeńskiego wnioskodawczyni A. K. (1) i uczestnika postępowania A. H. (3).

Na przełomie lutego/marca 2014 roku wnioskodawczyni A. K. (1) wyprowadziła się z mieszkania uczestnika postępowania A. H. (3) i wraz z małoletnią J. H. zamieszkała w domu rodziców obecnego męża D. K., w S..

W dniu 27 grudnia 2014 roku przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w G. wnioskodawczyni zawarła związek małżeński z D. K..

Od wrześniu 2014 roku wnioskodawczyni wraz z córką i mężem mieszka w domu jednorodzinnym, położonym w P., gmina D..

bezsporne

Postanowieniem z dnia 28 sierpnia 2015 roku Sąd Rejonowy w Człuchowie, w sprawie III Nsm 195/15, zmienił prawomocne postanowienie Sądu Rejonowego Gdańsk – Południe w Gdańsku z dnia 3 kwietnia 2014 roku, wydane w sprawie VRNsm 564/13 w punkcie drugim i uchylił ograniczenie władzy rodzicielskiej A. K. (1) w wykonywaniu władzy rodzicielskiej nad małoletnią J. H..

dowód: postanowienie z dnia 28 sierpnia 2015 roku k. 58 akta III Opm 2/15.

Uczestnik postępowania A. H. (3) od momentu wyprowadzenia się wnioskodawczyni A. K. (1) z ich wspólną małoletnią córką J. H. do S., nie realizował kontaktów z córką, zarówno osobiście jak i telefonicznie, nie interesował się jej losem, nie pamiętał o imieninach i urodzinach córki, jak również o świętach, mimo że wnioskodawczyni zapraszała go do odwiedzin córki.

Uczestnik postępowania A. H. (3) nie partycypował dobrowolnie w kosztach utrzymania wspólnego dziecka. Dlatego też wnioskodawczyni zmuszona była wystąpić do Sądu Rejonowego w Starogardzie Gdańskiem z powództwem o alimenty na rzecz małoletniej córki J. H.. Ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Starogardzie Gdańskim w dniu 12 marca 2014 roku, w sprawie III RC 26/14, wnioskodawczyni i uczestnik postępowania ustalili obowiązek alimentacyjny na rzecz małoletniej wspólnej córki J. H. od dnia 1 marca 2014 roku w wysokości po 350,00 złotych miesięcznie, płatnych do rąk matki małoletniej do dnia 15 każdego miesiąca. Obowiązek ten uległ podwyższeniu do kwoty po 400,00 złotych miesięcznie od dnia 1 grudnia 2014 roku ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Człuchowie w dniu 21 listopada 2014 roku, w sprawie III RC 350/14.

Uczestnik postępowania nie regulował alimentów w wysokość wynikającej z ugody i dlatego też wnioskodawczyni zmuszona była zainicjować postępowanie egzekucyjne.

Wnioskodawczyni A. K. (1) po zawarciu związku małżeńskiego z D. K. otrzymywała obraźliwe oraz szkalujące ją i jej męża smsy od uczestnika postępowania A. H. (3).

bezsporne, nadto dowód: sprawozdania z wywiadów środowiskowych k. 42 – 56 akta III Opm 2/15, dowód z innych środków dowodowych – zaświadczenie z dnia 23 stycznia 2018 roku k. 300, por. wyjaśnienia uczestnika postępowania A. H. (3) 00:17:39 k. 302.

Uczestnicy postępowania A. H. (3), G. H. (2) i A. H. (2) w sierpniu 2015 roku zainicjowali postępowanie o ustalenie sposobu i terminu kontaktów z małoletnią J. H..

Postanowieniem z dnia 8 grudnia 2015 roku Sąd Rejonowy w Człuchowie, wydanym w sprawie III Nsm 252/15, zawiesił rozpoznanie sprawy z uwagi na toczące się niniejsze postępowanie.

bezsporne

Uczestnicy postępowania A. H. (2) i G. H. (2) od 2014 roku nie mieli żadnego kontaktu z małoletnią wnuczką, nie interesowali się jej losem, nie pamiętali o jej imieninach, urodzinach i świętach. Uczestnicy postępowania nie podejmowali również żadnych kroków prawnych mających na celu uregulowanie kontaktów i terminów z małoletnią.

bezsporne

Małoletnia J. H. w dniu (...) roku ukończy (...) lat. Potencjalne możliwości intelektualne dziecka kształtują się powyżej przeciętnej, natomiast procesy percepcji wzrokowej, koordynacji wzrokowo – ruchowej i motoryki kształtują się w obszarze normy i są adekwatne do wieku dziecka. Zasób wiadomości u J. H. jest przeciętny, a procesy pamięci przebiegają bez zaburzeń. Dziewczynka jest kontaktowa i nie ma zdolności do konfabulacji. Jako członków rodziny małoletnia J. H. wskazuje mamę A. K. (1), tatę D. K., małą siostrzyczkę – L. oraz babcię L. i dziadka M. – rodziców męża wnioskodawczyni.

dowód: ustna opinia biegłej sądowej z zakresu psychologii A. G. 00:04:58 - 00:07:31, 00:10:01 k. 301v..

Wnioskodawczyni poinformowała małoletnią J. H., że uczestnik postępowania A. H. (3) jest jej ojcem biologicznym. Mimo tych informacji dziecko nie utożsamia się z nim, jak również z jego rodzicami. Nazywa go „pan” i zaprzecza aby był jej ojcem. Jako ojca traktuje obecnego męża wnioskodawczyni D. K., którego nazywa „tata”.

dowód: ustna opinia biegłej sądowej z zakresu psychologii A. G. 00:10:01 k. 302, 00:13:52 k. 302.

Podczas spotkania z małoletnią córką, w niebieskim pokoju, uczestnik postępowania A. H. (3) nie miał pomysłu na nawiązanie i zbudowanie kontaktu oraz bliższej relacji z dzieckiem.

dowód: ustna opinia biegłej sądowej z zakresu psychologii A. G. 00:15:05 - 00:16:01 k. 302, 00:18:32 k.302v.

Pomiędzy wnioskodawczynią a uczestnikami postępowania istnieje silny konflikt, natomiast pomiędzy uczestnikami postępowania a małoletnią J. H. brak jest więzi emocjonalnych i jakichkolwiek relacji.

Poczucie bezpieczeństwa małoletniej J. H. jest zapewnione i wszelka zmiana w tym momencie byłaby niewskazana.

bezsporne, nadto dowód: ustna opinia biegłej sądowej z zakresu psychologii A. G. 00:15:05, 00:16:01 k. 302.

Wnioskodawczyni A. K. (1) zawarła związek małżeński z D. K.. Ze związku tego urodziło się wspólne małoletnie dziecko – L.. Wnioskodawczyni pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z małżonkiem i dwiema małoletnimi córkami – J. i L..

Dochód rodziny stanowi wynagrodzenie za pracę D. K., świadczenie 500+ oraz zasiłki rodzinne. Miesięczne koszty utrzymania stanowią opłaty związane z utrzymaniem nieruchomości i wynoszą kwotę około 450,00 złotych.

bezsporne

Uczestnik postępowania A. H. (3) pracuje zawodowo jako kafelkarz i z tego tytułu otrzymuje wynagrodzenie w wysokości około 1.600,00 złotych miesięcznie. Pozostaje on we wspólnym gospodarstwie domowym ze swoimi rodzicami i z tego tytułu partycypuje w opłatach.

bezsporne

Uczestniczka postępowania G. H. (2) utrzymuje się z emerytury w wysokości 940,00 złotych miesięcznie, natomiast uczestnik postępowania A. H. (2) z renty chorobowej w wysokości 1.670,00 złotych. Pozostają oni wraz z synem A. H. (3) we wspólnym gospodarstwie domowym. Koszty związane z utrzymaniem mieszkania obejmują czynsz 540,00 złotych, opłaty za energię elektryczną 250,00 złotych, wodę 320,00 złotych na rok, gaz 54,00 złotych i opał 2.000,00 złotych rocznie.

Uczestniczka postępowania G. H. (2) choruje na kręgosłup i ma uszkodzone kolano po wypadku w pracy. Koszty zakupu lekarstw wynoszą kwotę około 350,00 złotych miesięcznie.

Uczestnik postępowania A. H. (2) cierpi na chorobę nowotworową. Koszt zakupu leków wynosi kwotę około 500,00 złotych.

Bezsporne

Sąd zważył co następuje:

Wniosek o pozbawienie władzy rodzicielskiej i zakaz utrzymywania kontaktów z małoletnia J. H. zasługują na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 92 krio dziecko do pełnoletniości pozostaje pod władzą rodzicielską. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie definiuje wprawdzie pojęcia władzy rodzicielskiej. Przyjmuje się jednak powszechnie, że władza rodzicielska to ogół obowiązków spoczywających na rodzicach i praw im przysługujących względem dziecka w celu należytego sprawowania pieczy nad jego osobą i majątkiem.

Decydującym kryterium, na podstawie którego rozstrzyga się treść oraz wykonywanie władzy rodzicielskiej jest dobro dziecka i interes społeczny (art. 95§ 3 krio).

Przez dobro dziecka należy rozumieć zapewnienie dziecku wszystkich tych wartości, które są konieczne do jego prawidłowego rozwoju fizycznego i duchowego. Natomiast interes dziecka należy oceniać według kryteriów obiektywnych, przyjętych jako reguły prawidłowego postępowania w społeczeństwie, z uwzględnieniem wieku dziecka, jego stanu zdrowia, uzdolnień, cech charakterologicznych, właściwości rodziny i środowiska, w którym się wychowuje.

Władza rodzicielska powstaje z mocy prawa z chwilą urodzenia się dziecka i z reguły przysługuje obojgu rodzicom w stanie niezmienionym przez cały czas jej trwania. Oboje rodzice mają zatem obowiązek i prawo do wspólnego jej wykonywania i uzgadniania między sobą sposobu wychowania dziecka i załatwiania jego spraw. Chodzi tu o wykonywanie przez każdego z rodziców wszystkich obowiązków, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój.

Wychowanie dziecka obejmuje wychowanie fizyczne i duchowe (art. 96 § 1 k.r. i o.). W ramach wychowania fizycznego rodzice powinni zadbać o zdrowie i życie dziecka, jego pełną sprawność fizyczną. Wychowanie duchowe obejmuje z kolei wpajanie dziecku zasad moralnych i współżycia społecznego, kształtowanie prawego charakteru, wyrabianie w dziecku sumienności, pracowitości i poczucia obowiązku, nawyku poszanowania cudzej własności, a także zapewnienie dziecku odpowiedniego do jego uzdolnień wykształcenia i przygotowania do pracy zawodowej.

Stosunki między rodzicami a dziećmi mają charakter szczególny, dobro dziecka wymaga bowiem maksymalnego stopnia staranności rodziców. Dlatego też rodzice powinni wykazywać względem dziecka jak największe zainteresowanie, oddanie i poświęcenie, udzielać mu wskazówek, rad i pomocy, sprawować nadzór nad jego zachowaniem oraz zapewnić mu stosowne rozrywki. Rodzice z zasady wykonują władzę rodzicielską sami, bez zaangażowania sądu opiekuńczego. Jedynie w sytuacjach szczególnych ustawodawca przewidział możliwość ingerencji sądu opiekuńczego w sferę wykonywania przez rodziców ich obowiązków rodzicielskich. Przede wszystkim to brak należytej staranności ze strony rodziców i niewłaściwe postępowanie rodziców dowodzi, że nie sprawują oni prawidłowo władzy rodzicielskiej i może spowodować interwencję sądu opiekuńczego.

Obowiązek udzielenia rodzicom pomocy zachodzi wówczas, gdy okazuje się ona niezbędna dla prawidłowego wykonywania władzy rodzicielskiej. Celem jej powinno być usuwanie przeszkód uniemożliwiających lub utrudniających wykonywanie tej władzy.

Zgodnie z treścią art. 111 § 1 k.r. i o., jeżeli władza rodzicielska nie może być wykonywana z powodu trwałej przeszkody albo jeżeli rodzice nadużywają władzy rodzicielskiej lub w sposób rażący zaniedbują swe obowiązki względem dziecka, sąd opiekuńczy pozbawi rodziców władzy rodzicielskiej. Pozbawienie władzy rodzicielskiej może być orzeczone także w stosunku do jednego z rodziców.

Pozbawienie władzy rodzicielskiej jest najostrzejszym środkiem ingerencji sądu opiekuńczego w sferę stosunków między rodzicami a dziećmi, przez jego zastosowanie bowiem rodzice tracą całkowicie tę władzę. Ze względu na tak daleko idące skutki pozbawienia władzy rodzicielskiej, sąd może je orzec tylko wtedy, gdy stosowane dotychczas łagodniejsze środki nie dały rezultatu, bądź gdy ze względu na drastyczne okoliczności danego przypadku jest oczywiste, że stosowanie środków łagodniejszych byłoby niecelowe (por. A. Zieliński, „Sadownictwo opiekuńcze w sprawach małoletnich, Warszawa 1975,s. 181). Istotnym jest przy tym, że pozbawienie władzy rodzicielskiej nie ma charakteru penalnego i nie zmierza do ukarania rodziców, a jedynie służy do ochrony interesu dziecka.

Podkreślić bowiem należy, że więź rodzinna między rodzicem a dzieckiem oparta na uczuciu miłości z reguły stanowi dostateczną gwarancję prawidłowego wykonywania władzy rodzicielskiej.

Wobec brzmienia art. 111 § 1 k.r. i o., istnieją trzy rodzaje przyczyn pozbawienia władzy, tj. trwała przeszkoda w jej wykonywaniu, nadużywanie tej władzy oraz rażące zaniedbywanie obowiązków względem dziecka.

Przez trwałą przeszkodę, uniemożliwiającą wykonywanie władzy rodzicielskiej, należy rozumieć taki układ stosunków, który wyłącza sprawowanie przez rodziców władzy rodzicielskiej na stałe w tym sensie, że albo według rozsądnego przewidywania nie można ustalić czasu trwania tego układu albo - co najmniej - że układ ten będzie istniał przez czas długi (por. postanowienie Sąd Najwyższy z dnia 2 czerwca 2000 r., II CKN 960/00, LEX nr 51976).

W literaturze jako przykłady trwałej przeszkody wymienia się, np. wyjazd jednego z rodziców na stałe za granicę, połączony z całkowitym brakiem zainteresowania dzieckiem, przebywanie w zakładzie leczniczym z powodu nieuleczalnej choroby, odbywanie wieloletniej kary pozbawienia wolności.

Nadużywanie władzy rodzicielskiej polega natomiast na wysoce nagannym zachowaniu się rodziców wobec dziecka, np. na przekroczeniu granic prawa karcenia dziecka, zmuszaniu go do ciężkiej pracy, wychowywaniu go we wrogości do drugiego z rodziców, wpajaniu mu zasad aspołecznych lub niemoralnych, nakłanianiu do popełnienia przestępstw.

Z kolei zaniedbywanie przez rodziców ich obowiązków względem dziecka uzasadnia pozbawienie władzy rodzicielskiej tylko wtedy, gdy maja one charakter rażący. Muszą to być więc zaniedbania poważne lub zaniedbania o mniejszej wadze, lecz nacechowane nasileniem złej woli, uporczywością i niepoprawnością (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 czerwca 1997 r., III CKN 122/97). Za takie mogą być uznane zaniedbania poważne, np. pijaństwo, marnotrawstwo, prowadzenie rozwiązłego trybu życia, uchylanie się od świadczeń alimentacyjnych. Pojęcie zaniedbań należy przy tym rozumieć szeroko. Jego zakres obejmuje więc każde zawinione zaniedbanie właściwego sposobu postępowania, które sprawia – choćby tylko pośrednio – że dobro dziecka jest poważnie zagrożone i które świadczy o tym, że rodzicom brak jest dostatecznych kwalifikacji do wykonywania władzy rodzicielskiej.

Skutkiem pozbawienia rodziców władzy rodzicielskiej jest utrata ogółu praw i obowiązków składających się na tę władzę. Przy czym prawo do osobistej styczności z dzieckiem, jako nie stanowiące elementu władzy rodzicielskiej, przysługuje rodzicom bez względu na pozbawienie ich tej władzy (por. H. Ciepła, „Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz”, Warszawa 2009, s. 819 i n.).

Zgodnie natomiast z treścią art. 113² § 1 i 2 pkt krio jeżeli wymaga tego dobro dziecka, sąd opiekuńczy ograniczy utrzymywanie kontaktów rodziców z dzieckiem, w szczególności Sąd opiekuńczy może zakazać spotykania się z dzieckiem.

Zakaz osobistej styczności z dzieckiem stanowi najdalej idący środek ingerencji w sferę stosunków między dzieckiem a osobami najbliższymi z jego otoczenia. Dlatego też może on być wydany tylko w interesie dziecka, jeżeli wymaga tego jego dobro. Przesłanka ta jest spełniona w szczególności, gdy osobista styczność z dzieckiem może zagrażać jego życiu, zdrowiu, prowadzić do kształtowania u niego postaw aspołecznych, nie akceptowanych z punktu widzenia powszechnych zasad moralności. Według właściwego rozumienia art. 113 § 1 krio określony w nim zakaz obejmuje wszelkie postacie osobistych kontaktów, w tym także prowadzenie korespondencji we wszystkich formach technicznych oraz wszelkie inne sposoby komunikowania się nie związane z osobistą stycznością z dzieckiem. Stosownie do okoliczności może być orzeczony w węższym lub pełnym zakresie, jak też z góry ograniczony w czasie (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 grudnia 2000 roku, V CKN 1751/00).

Odnosząc się do wniosku o pozbawienia władzy rodzicielskiej należy zauważyć, że wnioskodawczyni A. K. (1), reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika w osobie adwokata, nie wskazała konkretnie podstawy pozbawienia władzy rodzicielskiej uczestnika postępowania A. H. (3). Analizując jednak zebrany w sprawie materiał dowodowy, Sąd uznał, że podstawą pozbawienia władzy rodzicielskiej uczestnika postępowania jest długotrwałe i rażące zaniedbywanie przez niego, jako rodzica, obowiązków względem dziecka.

W toku niniejszego postępowania istotnym jest, że zarówno uczestnik postępowania A. H. (3), jak i uczestnicy postępowania G. i A. H. (2) sami przyznali, że od momentu wyprowadzenia się wnioskodawczyni A. K. (2) z małoletnią J. H., czyli od lutego 2014 roku, nie mieli z dzieckiem żadnego kontaktu. Co wiecej, pomimo toczącego się postępowania, nie wykazywali oni żadnej inicjatywy w tym zakresie. Pierwszy kontakt z małoletnią J. uczestnicy postępowania A. H. (3) i G. H. (2) mieli dopiero w sierpniu 2017 roku, kiedy to stawili się na badania II Opiniodawczego Zespołu (...) Sądu Okręgowego w Słupsku z siedzibą w (...) celem wykonania opinii na okoliczność ustalenia więzi emocjonalnych łączących uczestników postępowania z małoletnią J. H., zgodnie z treścią postanowienia Sądu Rejonowego w Człuchowie z dnia 21 lutego 2017 roku. Był to jednak kontakt krótkotrwały, ponieważ badanie nie odbyło się z uwagi na nieobecność uczestnika postępowania A. H. (2) i ograniczył się on jedynie do stwierdzenia przez uczestnika postępowania do małoletniej córki, że ma ładne włosy. Uczestnik postępowania nie nawiązał z dzieckiem żadnego kontaktu. Należy przy tym podkreślić, że był to kolejny termin, ponieważ wszyscy uczestnicy postępowania nie stawili się na termin wyznaczony na dzień 9 sierpnia 2017 roku. Kolejny termin został wyznaczony na dzień 13 października 2017 roku, na który nie stawili się uczestnicy postępowania. Dlatego też II Opiniodawczy Zespół (...) Sądu Okręgowego w Słupsku z siedzibą w (...) nie wykonał opinii i zwrócił akta do Sądu.

Uczestnik postępowania A. H. (3) nie kwestionował również faktu, że gdy wnioskodawczyni z ich wspólną małoletnią córką bawiła się na placu zabaw, to nie spojrzał na córkę, mimo że przechodził obok nich. Zatem Sąd na mocy art. 230 kpc uznał tę okoliczność za przyznaną.

Pomimo powyższych okoliczności Sąd postanowieniem z dnia 21 grudnia 2017 roku dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu psychologii na okoliczności wskazane w tym orzeczeniu.

Ustna opinia biegłej sądowej z zakresu psychologii A. G. (2) z dnia 30 stycznia 2018 roku sporządzona po kilkugodzinnym badaniu i obserwacji małoletniej J. H. w „niebieskim pokoju” w dniu 30 stycznia 2018 roku była dla Sądu kluczowym dowodem w sprawie.

Z ustnej opinii biegłej sądowej, która zresztą nie była kwestionowana przez uczestników postępowania, jednoznacznie wynika, że pomiędzy uczestnikami postępowania i małoletnią J. H. brak jest jakichkolwiek relacji i więzi emocjonalnych, jak również, że na tym etapie życia dziecka jego poczucie bezpieczeństwa jest zapewnione, a wszelkie zmiany w tym zakresie byłyby niewskazane (dowód: ustna opinia biegłej sądowej A. G. 00:16:01 k. 302). Biegła sądowa zwróciła nadto uwagę na fakt, że dziecko absolutnie nie utożsamia swojej rodziny z biologicznym ojcem A. H. (3), którego określa jako „pan” i biologicznymi dziadkami, mimo że posiadało wiedzę na temat ojca biologicznego, od matki A. K. (1). Małoletnia J. H. jako ojca wskazuje obecnego męża wnioskodawczyni D. K., natomiast jako dziadków – rodziców D. L. i M.. Biegła sądowa podkreśliła także, że podczas zaaranżowanego spotkania uczestnika postępowania A. H. (3) z córką J. H. w niebieskim pokoju, w dniu rozprawy, dziecko zareagowało odwróceniem się od uczestnika postępowania, nie nawiązało żadnej relacji i żadnego kontaktu wzrokowego. Natomiast uczestnik postępowania A. H. (3) wprawdzie próbował nawiązać ten kontakt, ale nie miał pomysłu jak zainteresować córkę, a nadto w swojej próbie kontaktu odnosił się do matki mówiąc „co mama ci powiedziała” (dowód: ustna opinia biegłej sądowej A. G. 00:13:52, (...):05, 00:16:01 k. 302).

Z obserwacji poczynionych podczas zaaranżowanego spotkania uczestnika postępowania A. H. (3), w niebieskim pokoju, biegła sądowa zwróciła uwagę na nasilony konflikt między rodzicami biologicznymi (dowód: ustna opinia biegłej sądowej A. G. 00:15:05 k. 302).

Zachowanie uczestników postępowania w toku niniejszego postępowania, w szczególności A. H. (3) i uczestniczki postępowania G. H. (2), miało również wpływ na decyzję Sądu. Z obserwacji Sądu wynika bowiem, że konflikt pomiędzy uczestnikami postępowania, nie ulegał złagodzeniu, a wręcz przeciwnie eskalacji. Ponadto uczestnicy postępowania, reprezentowani przez profesjonalnego pełnomocnika, wskazywali wnioski dowodowe, które miały na celu wyłącznie dyskredytację wnioskodawczyni A. K. (1) jako matki. Dlatego też Sąd pominął te wnioski dowodowe, albowiem nie miały one związku z niniejszą sprawą.

Z uwagi na fakt, że w ocenie Sądu, zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwolił na dostateczne wyjaśnienie okoliczności spornych, Sąd na mocy art. 217 § 3 kpc pominął dowód z przesłuchania stron.

Zatem, skoro z zebranego w sprawie materiału dowodowego jednoznacznie wynika, że dobro małoletniej J. H., na tym etapie jej życia, byłoby zagrożone na skutek kontaktu z uczestnikami postępowania, natomiast z przyznanych i nie kwestionowanych przez uczestnika postępowania A. H. (3) okoliczności oraz materiału dowodowego, wynika że jego zachowanie należy zakwalifikować jako długotrwałe i rażące zaniedbywanie względem córki obowiązków rodzicielskich, zasadnym było orzec jak w punkcie 1, 2 i 3 sentencji orzeczenia.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na mocy art. 520 § 2 kpc, który stanowi, że jeżeli jednak uczestnicy są w różnym stopniu zainteresowani w wyniku postępowania lub interesy ich są sprzeczne, sąd może stosunkowo rozdzielić obowiązek zwrotu kosztów lub włożyć go na jednego z uczestników w całości. Przepis ten zawiera wyjątek od zasady wskazane w treści § 1 cytowanego artykułu. Dlatego też do rozstrzygania konieczne jest odpowiednie stosowanie przepisów o kosztach procesu, a więc art. 98 i n. kpc w zw. z art. 13 § 2 kpc.

W ocenie Sądu interesy stron były zarówno sprzeczne, jak również byli oni w różnym stopniu zainteresowani wynikiem niniejszego postępowania. Zatem skoro wniosek został uwzględniony, to tym samym należy uznać, że uczestnicy postępowania są stroną przegrywającą postępowanie i powinni ponieść w całości koszty postępowania.

W przedmiotowej sprawie koszty postępowania obejmowały opłatę stałą od wniosku w wysokości 100,00 złotych uiszczoną w chwili inicjowania postępowania przez wnioskodawczynię, wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika w osobie adwokata w wysokości 120,00 złotych zgodnie z treścią § 7 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu z dnia 28 września 2002 r. (Dz.U. Nr 163, poz. 1348) oraz opłatę skarbową od pełnomocnictwa w wysokości 34,00 złotych.

Dlatego też Sąd orzekł jak w punkcie 4 sentencji.

O kosztach sądowych Sąd orzekł na mocy art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005 r. (Dz.U. Nr 167, poz. 1398), który stanowi, że kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu.

W przedmiotowej sprawie Sąd Rejonowy w Człuchowie postanowieniem z dnia 5 lutego 2018 roku, wydanym w sprawie III Nsm 268/15, przyznał biegłej sądowej z zakresu psychologii A. G. (2) wynagrodzenie w wysokości 457,62 złotych za udział w rozprawie oraz wydanie opinii po badaniach i obserwacji małoletniej w dniu 30 stycznia 2018 roku. Koszty w tym zakresie zostały pokryte przez Skarb Państwa Sąd Rejonowy w Człuchowie.

Zatem stosując zasadę obowiązującą przy zwrocie kosztów procesu, uregulowaną w art. 105 § 1 kpc, ale która ma odpowiednie zastosowanie przy określeniu sposobu uiszczenia brakujących kosztów sądowych na podstawie art. 113 wyżej cytowanej ustawy, Sąd orzekł o kosztach sądowych jak w punkcie 5 sentencji.

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE