sygn. akt IV Ka 754/17

UZASADNIENIE

M. N. został oskarżony o to, że:

I. w dniu 12.03.2015 r. w miejscowości P., pełniąc funkcję Burmistrza Miasta P., działając w sposób umyślny i z góry powziętym zamiarem, nie dopełnił obowiązku wynikającego z art. 4 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 1764), poprzez nie udostępnienie informacji publicznej wnioskowanej w dniu 25 lutego 2015 r. w przedmiocie osoby zatwierdzającej zapłatę za wykonanie operatu szacunkowego dotyczącej działki nr (...) położonej w Ł. oraz w przedmiocie przesłania kserokopii operatu szacunkowego

tj. o czyn z art. 231 § 1 kk w zw. z art. 23 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 1764) w zw. z art. 11 § 2 kk;

II. w dniu 12.03.2015 r. w miejscowości P., pełniąc funkcję Burmistrza Miasta P., działając w sposób umyślny i z góry powziętym zamiarem udzielił pokrzywdzonemu niezgodnej z rzeczywistością odpowiedzi co do faktu posiadania informacji dotyczącej zlecenia przez Gminę sporządzenia jednego operatu szacunkowego dla nieruchomości położonej w Ł. o nr działki (...), podczas gdy Gmina zlecała sporządzanie dwóch takich operatów

tj. o czyn z art. 23 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 1764);

III. w dniu 04.08.2015 r. w miejscowości P., pełniąc funkcję Burmistrza Miasta P., działając w sposób umyślny i z góry powziętym zamiarem, nie dopełnił obowiązku wynikającego z art. 4 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 1764) bowiem nie udostępnił w całości informacji publicznej wnioskowanej w dniu 19 lipca 2015 r. w przedmiocie danych pracowników samorządowych wykonujących funkcje publiczne zatrudnionych w Urzędzie Miasta P., którzy otrzymali nagrody za szczególne osiągnięcia w pracy oraz w przedmiocie wskazania wysokości tych nagród,

tj. o czyn z art. 231 § 1 kk w zw. z art. 23 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 1764) w zw. z art. 11 § 2 kk.

Sąd Rejonowy w Radomsku wyrokiem z dnia 14 sierpnia 2017 roku w sprawie VI K 697/16:

1.  oskarżonego M. N. uniewinnił od popełnienia zarzucanych mu czynów opisanych w punkcie I (pierwszym) i II (drugim) aktu oskarżenia;

2.  na podstawie art. 66 § 1 kk i art. 67 § 1 kk warunkowo umorzył postępowanie karne przeciwko M. N. w zakresie czynu opisanego w punkcie III (trzecim) aktu oskarżenia na okres próby 2 (dwóch) lat;

3.  na podstawie art. 67 § 3 kk w zw. z art. 39 pkt 7 kk w zw. z art. 43a § 1 kk orzekł wobec oskarżonego M. N. świadczenie pieniężne w kwocie 500,00 zł (pięćset złotych) na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej;

4.  wymierzył oskarżonemu M. N. kwotę 80,00 zł (osiemdziesięciu złotych) tytułem opłaty na rzecz Skarbu Państwa;

5.  zasądził od oskarżonego M. N. na rzecz oskarżyciela subsydiarnego P. Z. kwotę 604,00 zł (sześćset cztery złote) tytułem częściowego zwrotu poniesionych przez niego kosztów procesu, obejmującą częściowy zwrot wydatków strony z tytułu ustanowienia w sprawie pełnomocnika oraz częściowy zwrot zryczałtowanych wydatków; odstąpił od wymierzenia oskarżycielowi subsydiarnemu P. Z. opłaty w zakresie czynów opisanych w pkt I (pierwszym) i II (drugim) aktu oskarżenia.

Powyższy wyrok na podstawie art. 438 pkt 1 i 3 kpk zaskarżył oskarżony na swoją korzyść w części, to jest co do punktu III oraz punktu 2, 3, 4 komparycji wyroku oraz i części pkt 5 komparycji wyroku tj. w zakresie zasądzenia od oskarżonego M. N. na rzecz oskarżyciela subsydiarnego P. Z. kwoty 604 zł tytułem częściowego zwrotu poniesionych przez niego kosztów procesu i obejmujących częściowy zwrot wydatków strony z tytułu ustanowienia w sprawie pełnomocnika oraz częściowy zwrot zryczałtowanych wydatków zarzucając wyrokowi:

I.  błąd w ustaleniach faktycznych, który miał wpływ na treść zapadłego orzeczenia, polegający na przyjęciu, wbrew zeznaniom świadków, zgromadzonym w sprawie dokumentom oraz wyjaśnieniom oskarżonego, iż oskarżony dopuścił się zarzucanego mu czynu opisanego w pkt III komparycji wyroku;

II.  naruszenie przepisów prawa materialnego art. 231 § 1 k.k. w zw. z art. 23 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej (tj. Dz. U. z 2016 r. poz. 1764) w związku z art. 11 § 2 kk poprzez uznanie, że oskarżony dopuścił się przestępstwa nieudostępnienia informacji publicznej, w sytuacji, gdy informacja żądana przez Pana P. Z. nie istniała tym samym nie stanowiła informacji publicznej.

Konkludując oskarżony wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie go od czynu opisanego w pkt III komparycji wyroku lub uchylenie wyroku Sądu Rejonowego w Radomsku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Apelację wywiedzioną z podstawy art. 438 pkt 2 i 3 kpk wniósł również Prokurator Rejonowy w Radomsku i zaskarżył powyższy wyrok na korzyść oskarżonego co do czynu przypisanego w punkcie 2 wyroku w całości zarzucając wyrokowi:

- rażące naruszenie przepisu postępowania, tj. art. 424 § 1 punkt 1 kpk mające wpływ na treść orzeczenia, polegające na tym, że sąd orzekający, w uzasadnieniu orzeczenia nie wskazał i nie wyjaśnił okoliczności, na podstawie których uznał, iż M. N. działał w sposób umyślny i z góry powziętym zamiarem, nie dopełniając w ten sposób obowiązku wynikającego z art. 4 ust 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej(t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 1764), bowiem nie udostępnił w całości informacji publicznej,

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na treść tego orzeczenia, a polegający na niesłusznym przyjęciu, iż zebrany w sprawie i ujawniony w toku przewodu sądowego materiał dowodowy pozwala na ustalenie, iż M. N. działając w sposób umyślny i z góry powziętym zamiarem, nie dopełnił obowiązku wynikającego z art. 4 ust 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 wrześnią 2001 roku o dostępie do informacji publicznej(t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 1764), nie udostępniając w całości informacji publicznej.

W konkluzji skarżący wnosił o uchylenie powyższego wyroku w zakresie punktu 2, 3, 4 i 5 wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Radomsku, a w pozostałym zakresie o utrzymanie w mocy zaskarżonego orzeczenia.

Na rozprawie apelacyjnej w dniu 19 grudnia 2017 roku Prokurator popierał apelacje Prokuratury Rejonowej w Radomsku, a w odniesieniu do apelacji oskarżonego, w zakresie pokrywającym się z apelacją prokuratorską popierał ją.

Oskarżony popierał własną skargę apelacyjną i wnioski w niej zawarte, a apelację prokuratora popierał w zakresie pokrywającym się z jego własną apelacją.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacje oskarżonego i prokuratora nie zasługują na uwzględnienie. Dokonane bowiem przez Sąd I instancji ustalenia w pełni odpowiadają zebranym dowodom, a nade wszystko są wynikiem wszechstronnej oraz wnikliwej ich analizy.

Zaważyć trzeba, iż przekonanie Sądu I instancji o istnieniu niepodważalnych dowodów na sprawstwo oskarżonego M. N. w zakresie pkt III oskarżenia, pozostaje pod ochroną prawa procesowego, jako że nie wykracza poza ramy zasady swobodnej oceny dowodów wyrażone w art. 7 kpk. Jednocześnie zaś konkluzje Sądu meriti stanowią wynik rozważania wszystkich okoliczności, a nade wszystko zostały wyczerpująco i logicznie – z uwzględnieniem wskazań wiedzy, doświadczenia życiowego i prawidłowego rozumowania – uzasadnione w pisemnych motywach wyroku.

Skarżący nie wykazali w żaden sposób, aby rozumowanie Sądu I instancji, przy ocenie zgromadzonych w sprawie dowodów było wadliwe, bądź nielogiczne. Zarzuty przedstawione w apelacjach mają w istocie charakter polemiczny i opierają się wyłącznie na odmiennej, subiektywnej ocenie zebranych dowodów. Apelujący podnosili, iż w toku przeprowadzonego postępowania karnego poczyniono błędne ustalenia faktyczne, polegające na uznaniu, iż oskarżony M. N. działając w sposób umyślny i z góry powziętym zamiarem, nie dopełnił obowiązku wynikającego z art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej(t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 1764), nie udostępniając w całości informacji publicznej.

Wbrew zarzutom podniesionym w skargach apelacyjnych Sąd I instancji poczynił trafne ustalenia faktyczne odnośnie czynu opisanego w pkt III subsydiarnego aktu oskarżenia oraz dokonał prawidłowej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego.

Przede wszystkim Sąd Okręgowy nie podzielił zarzutu, że Sąd I instancji dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych. Bowiem oskarżony M. N. działając jako funkcjonariusz publiczny burmistrz miasta P. w żaden sposób nie udzielił informacji na wniosek P. Z. z dnia 19 lipca 2015 roku w zakresie pracowników samorządowych zatrudnionych w Urzędzie Miejskim w P. pełniących funkcje publiczne, którzy otrzymali nagrody za szczególne osiągnięcia w pracy oraz w przedmiocie wskazania wysokości tych nagród w latach 2013-2015.

Słusznie uznał Sąd I instancji, że w przypadku, gdy żaden z pracowników samorządowych pełniących funkcje publiczne nie otrzymał nagrody za szczególne osiągnięcia we wskazanym przez wnioskodawcę okresie burmistrz miasta powinien poinformować o tym fakcie wnioskującego. Takie załatwienie sprawy nie wykraczałoby w konsekwencji poza granice złożonego w dniu 19 lipca 2015 roku przez P. Z. wniosku i z całą pewnością pełniej realizowałoby zasadę prowadzenia postępowania administracyjnego w sposób budzący zaufanie jego uczestników do władzy publicznej.

Oczywistym jest, że wnioski składane w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej(t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 1764), niejednokrotnie mogą być nieprecyzyjne, niejasne lub też przyjmować z góry założenia błędne. Jednakże w takiej sytuacji należy zwrócić się do wnioskującego aby uzupełnił wniosek lub wyprowadzić go z błędnego założenia które przyjął. Należy bowiem pamiętać o tym, że ustawa o dostępie do informacji publicznej realizuje konstytucyjne prawo dostępu do informacji przewidziane w art. 61 Konstytucji i w tym duchu należy interpretować jej zapisy.

Z kolei odnośnie podnoszonego zarzutu, iż informacja, której żądał wnioskujący nie jest informacją publiczną, wskazać trzeba, że z ustalonego orzecznictwa sądów administracyjnych oraz poglądów komentatorów, jednoznacznie wynika, że informacją publiczną w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, jest każda informacja o sprawach publicznych. Definicja pojęcia „informacji publicznej” zawarta w tym przepisie odsyła do pojęcia „sprawy publicznej”, której definicji legalnej brak w przedmiotowej ustawie. Zaznaczyć jednak należy, że podczas prac nad ustawą pojęcie „sprawa publiczna” było rozumiane, jako każde działanie władzy publicznej w zakresie zadań stawianych państwu dotyczących lub służących ogółowi lub mających na celu zadysponowanie majątkiem publicznym. Desygnatem jest więc tu publicznoprawny charakter działalności danego podmiotu (uzasadnienie do projektu ustawy (w:) K. Tracka, Prawo do informacji w polskim prawie konstytucyjnym, Warszawa 2009, s. 138). Na pojęcie sprawy publicznej, o której ma być udzielona informacja, składa się charakter publiczny zadań wykonywanych przez dany podmiot. Dziedziny aktywności, które dotyczą spraw publicznych, zostały określone w art. 5 ustawy o dostępie do informacji publicznej i dotyczą: polityki zewnętrznej i wewnętrznej Państwa (ust.1), sposobu organizacji i zasad funkcjonowania podmiotów publicznych (ust. 2-3), dokumentów wytworzonych w ramach działalności podmiotów publicznych (ust.4) i majątku publicznego (ust. 5). Przy wykładni pojęcia „sprawy publicznej” należy posłużyć się art. 61 Konstytucji RP, zgodnie z którym prawo do informacji jest publicznym prawem obywatela, realizowanym na zasadach skonkretyzowanych w ustawie o dostępie do informacji publicznej. Przyjmuje się zatem, że sprawą publiczną jest działalność zarówno organów władzy publicznej, jak i organów samorządów gospodarczych i zawodowych oraz osób i jednostek organizacyjnych w zakresie wykonywania zadań władzy publicznej oraz gospodarowania mieniem publicznym, czyli mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. Sprawami publicznymi nie są natomiast konkretne, indywidualne sprawy danej osoby, zwłaszcza o charakterze prywatnym ( por. wyrok NSA OZ w Katowicach z dnia 25 czerwca 2002 r., sygn. akt II SA/Ka 655/02, niepubl.)

Uwzględniając powyższe należy stwierdzić, że informacją publiczną jest każda informacja dotycząca strefy faktów i danych publicznych, a więc każda wiadomość wytworzona lub odnosząca do władz publicznych, a także wytworzona lub odnoszona do innych podmiotów realizujących funkcje publiczne w zakresie wykonywania przez nie zadań publicznych i gospodarowania mieniem komunalnym lub mieniem Skarbu Państwa. Podkreślić przy tym należy, że informacja publiczna musi dotyczyć sfery istniejących faktów i danych, nie zaś niezmaterializowanych w jakiejkolwiek postaci zamierzeń podejmowania określonych działań i może pochodzić od dowolnych podmiotów, jeżeli dotyczy „sprawy publicznej” w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej (wyrok WSA w Olsztynie z dnia 26 października 2017 roku, II SAB/OI 85/17, LEX nr 2395610)

Należy mieć zatem na względzie, że informacja publiczna dotyczy sfery faktów. Jest nią treść dokumentów wytworzonych przez organy władzy publicznej, treść wystąpień i ocen przez nie dokonywanych, niezależnie, do jakiego podmiotu są one kierowane i jakiej sprawy dotyczą. W pojęciu informacji publicznej mieści się zarówno treść dokumentów bezpośrednio wytworzonych przez organ, jak i tych, których organ używa przy realizacji przewidzianych prawem zadań, nawet gdy nie pochodzą wprost od niego (wyrok WSA w Poznaniu z dnia 28 września 2017 roku, IV SAB/Po 49/17, LEX nr 2395610).

W świetle powyższych argumentów należy uznać, że Sąd I instancji słusznie uznał, że informacja o pracownikach pełniących funkcje publiczne, a konkretnie o tych którzy nie dostali nagród była w przedmiotowej sprawie informacją ze sfery faktów.

Wskazać też trzeba, że nawet gdyby oskarżony uważał, iż brak cech informacji publicznej powoduje, że nie ma podstaw do wydania decyzji w trybie przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej. I tym samym nie ma wówczas także obowiązku udostępnienia informacji. To powinien on wystosować do wnioskodawcy pismo informacyjne o nienależeniu żądanej informacji do zakresu przedmiotowego ustawy (zob. wyr. WSA w Bydgoszczy z 15.1.2008 r., II SAB/BD 40/07, Legalis).

Reasumując powyższe rozważania należy podkreślić, że powyżej wskazana linia orzecznicza w przedmiotowej kwestii jest aktualna i jednolita, o czym świadczą kolejne orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 15 września 2017 roku o sygn. II SAB/WA 60/17 oraz z dnia 14 września 2017 roku o sygn. II SAB/WA 192/17, jak również Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 3 października 2017 roku o sygn. I OSK 3357/15.

Sąd odwoławczy uznał również, że Sąd I instancji dokonał trafnej oceny zebranego materiału dowodowego i prawidłowo ocenił stopień społecznej szkodliwości czynu popełnionego przez oskarżonego M. N., wskazanego w pkt III oskarżenia. Sąd Rejonowy słusznie przyjął na korzyść oskarżonego okoliczności w jakich dokonał on zarzucanego mu czynu. Chodzi tu oczywiście o jego właściwości, warunki osobiste, dotychczasowy sposób życia oraz w szczególności to, że oskarżony był wcześniej karany. Wszystkie te okoliczności dają podstawy do postawienia wobec oskarżonego M. N. pozytywnej prognozy kryminologicznej, która jak słusznie stwierdził Sąd Rejonowy, uzasadnia zastosowanie wobec niego instytucji warunkowego umorzenia postępowania na okres próby 2 lat.

Nie zasługuje również na uwzględnienie w realiach przedmiotowej sprawy podniesiony przez prokuratora zarzut obrazy przepisu postępowania w postaci art. 424 § 1 pkt 1 kpk. Bowiem zgodnie z treścią art. 455a kpk nie można uchylić wyroku z tego powodu, że jego uzasadnienie nie spełnia wymogów określonych w art. 424 kpk.

Mając na uwadze powyższe okoliczności oraz podzielając argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, Sąd Okręgowy utrzymał wyrok w mocy jako słuszny i odpowiadający przepisom prawa.

Na podstawie przepisów wskazanych w części dyspozytywnej wyroku zasądził od oskarżonego M. N. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 80 złotych tytułem opłaty za drugą instancję i obciążył go wydatkami poniesionymi przez Skarbu Państwa w postępowaniu odwoławczym w kwocie 10 złotych. Z kolei kosztami procesu w części dotyczącej apelacji Prokuratora Rejonowego w Radomsku obciążył Skarb Państwa.