UZASADNIENIE

1) Firma Handlowa (...) sp. z o.o. w W. wniosła o orzeczenie wobec M. K. zakazów, o których mowa w art. 373 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku Prawo upadłościowe (dalej p.u.) – tj. zakazu prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu, na okres 10 lat.

2) Uzasadniając wniosek wskazał, że uczestnik kupił od niego parafinę chińską za cenę 13.284 zł (faktura nr (...)) płatną do 14 października 2013 roku, za którą nie zapłacił. W toku postępowania egzekucyjnego wszczętego 24 lutego 2014 roku wyegzekwowano jedynie 680 zł, zaś ilość prowadzonych wobec uczestnika postępowań egzekucyjnych i wysokość ustanowionych na jego majątku hipotek wskazują na to, że stał się nie wypłacalny. Stan niewypłacalności dłużnika zaistniał już 29 października 2013 roku, wobec czego zaktualizował się obowiązek z art. 21 ust. 1 prawa upadłościowego i naprawczego (dalej p.u. i n.), złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, co powinno skutkować orzeczeniem zakazów z art. 373 ust. 1 p.u.

3) Uczestnik postępowania domagał się oddalenia wniosku, odwołując się do art. 377 p.u.i n. twierdził, że wniosek został złożony po terminie trzech lat od dnia, w którym uczestnik powinien był złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości. Wskazywał na okres zawieszenia działalności gospodarczej od 1 kwietnia do 9 lipca 2014 roku oraz wyjaśnił, że późniejsze jej wznowienie wiązało się z wynajmowaniem nieruchomości, nie prowadził działalności w dotychczasowej branży – produkcji świec.

4) Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie postanowieniem z 19 września 2017 roku orzekł wobec uczestnika postępowania M. K. zakaz wykonywania czynności i sprawowania funkcji określony w art. 373 ust. 1 p.u. na okres 5 lat i zasądził na rzecz wnioskodawcy kwotę 357 zł tytułem zwrotu kosztów.

5) Sąd ustalił, że M. K. od 10 lipca 1992 roku prowadził działalność gospodarczą pod nazwą (...) M. K.. Przedmiotem działalności była produkcja świec. Od dnia 1 kwietnia 2010 roku do 9 lipca 2014 roku działalność gospodarcza była zawieszona. Wznowienie nastąpiło 9 lipca 2014 roku w zakresie najmu posiadanej przez M. K. nieruchomości. Firma Handlowa (...) sp. z o.o. w W. sprzedała uczestnikowi trzy tony parafiny chińskiej za cenę 13.284 zł. Wnioskodawca wystawił fakturę VAT nr (...) z terminem płatności do 14 października 2013 roku. Należność nie została zapłacona, Sąd Rejonowy w Białymstoku 20 grudnia 2013 roku wydał nakaz zapłaty w sprawie VIII GNc 4816/13, którym nakazał uczestnikowi zapłatę na rzecz wnioskodawcy kwoty 13.284 zł z odsetkami oraz kwotę 2.583,25 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Wierzyciel wszczął przeciwko M. K. postępowanie egzekucyjne, w toku którego na rzecz wierzyciela wyegzekwowano jedynie kwotę 680 zł. Przeciwko M. K. wszczęto postępowania egzekucyjne z nieruchomości na wniosek (...) sp. z o.o. w Ż., (...) sp. z o.o. w O., (...) H. i L. O. sp. j. w T., A. M. (Km 983/14), (...) sp. z o.o. w T. (Km 1124/14), (...) S.A. w J. (Km 1347/14), Etykiety PL (...) sp. z o.o. w T., (...) S.A. w B., (...) sp. z o.o. w D., Firmy Handlowej (...) sp. z o.o. w B., T. W. i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Przed Komornikiem sądowym P. M. toczy się przeciwko M. K. łącznie około dwudziestu postępowań egzekucyjnych, a przed Komornikiem sądowym K. C. cztery lub pięć. Większość postępowań egzekucyjnych wszczęto w 2014 roku, przy czym załamanie działalności gospodarczej i utrata płynności (...) nastąpiło już w 2013 roku. M. K. stał się niewypłacalny w listopadzie 2013 roku. Uczestnik postępowania próbował polubownie zakończyć spór z wnioskodawcą i spłacić zobowiązania w drodze umowy cesji. Nabywca wierzytelności miał zapłacić kwotę ponad 18.000 zł ze wszystkimi kosztami, także egzekucji. Wnioskodawca nie wyraził zgody na podpisanie umowy cesji i zażądał dodatkowego zabezpieczenia, które nie zostało zrealizowane. Umowa cesji wierzytelności i spłata zobowiązania nie doszły do skutku.

6) Sąd I instancji stwierdził, że działania i zaniechania dłużnika, o których mowa w art. 373 i 374 p.u., miały miejsce przed dniem wejścia w życie ustawy dnia 15 maja 2015 roku Prawo restrukturyzacyjne (dalej p.r.), tj. przed 1 stycznia 2016 roku, więc na podstawie art. 452 ust. 2 p.r. podlegają ocenie według przepisów ustawy obowiązującej w dniu ich wystąpienia – tj. ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku Prawo upadłościowe i naprawcze. Z kolei, mając na względzie, że działania bądź zaniechania te miały miejsce tak przed dniem wejścia w życie p.r., jak i po jego wejściu w życie, do oceny skutków tych działań i zaniechań, zastosowanie znajdują przepisy p.u. w brzmieniu nadanym p.r. stosownie do jego art. 452 ust. 3.

7) Sąd I instancji przyjął, że stan niewypłacalności uczestnika miał miejsce w listopadzie 2013 roku, uwzględniając stanowisko uczestnika postępowania. Uznano, że M. K. miał pełną świadomość zaprzestania spłaty wymagalnych zobowiązań, lecz pomimo tego nie złożył wniosku o ogłoszenie upadłości w wymaganym ustawowo terminie i – wbrew jego twierdzeniom – nie wykazał okoliczności, które skutkowałyby zwolnieniem go z tego obowiązku. Sąd I instancji uznał, że zaniechanie uczestnika złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości miało charakter zawiniony i to w stopniu znacznym, skutkowało pokrzywdzeniem jego wierzycieli i koniecznością ich wystąpienia przeciwko uczestnikowi na drogę sądową w celu późniejszej egzekucji, co powodowało po ich stronie kolejne koszty. Gdyby uczestnik postępowania złożył wniosek o ogłoszenie upadłości w listopadzie bądź w grudniu 2013 roku, to jego zadłużenie byłoby mniejsze i nie zwiększyłoby się zadłużenie z tytułu odsetek za opóźnienie w spłacie należności. Wobec powyższych okoliczności Sąd uznał, że zasadne jest orzeczenie wobec uczestnika postępowania M. K. zakazów z art. 373 ust. 1 pkt 1 p.u. na okres pięciu lat, w szczególności z uwagi na doprowadzenie do obniżenia wartości ekonomicznej przedsiębiorstwa, które przestało realizować kolejne zamówienia oraz z uwagi na pokrzywdzenie wierzycieli. Sąd uwzględnił z drugiej strony podejmowane przez uczestnika postępowania próby spłaty zadłużenia wobec wnioskodawcy – pomimo braku płynnych środków finansowych – w drodze cesji wierzytelności, jak i to, że istnieje prawdopodobieństwo zaspokojenia wierzytelności wnioskodawcy w wyniku licytacji nieruchomości należącej do uczestnika postępowania.

8) O kosztach postępowania Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 520 k.p.c. w zw. z art. 376 ust. 1 p.u., na co złożyły się także koszty zastępstwa prawnego w wysokości 240 zł (§ 8 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych).

9) Obie strony wywiodły apelacje od postanowienia Sądu Rejonowego. Uczestnik postępowania zaskarżał postanowienie Sądu Rejonowego w części, w jakiej orzekł wobec niego zakazy z art. 373 p.u. na okres 5 lat oraz w całości w zakresie kosztów postępowania, domagając się zmiany zaskarżonego postanowienia i oddalenia wniosku w całości, ewentualnie orzeczenie zakazu określonego art. 373 p.u. na okres jednego roku. Nadto żądał zmiany postanowienia o kosztach postępowania wydanego przez Sąd I instancji. Podniósł zarzuty naruszenia następujących przepisów:

-: art. 377 p.u. w zw. z art. 452 ust. 2 p.r. poprzez błędną ich wykładnię polegającą na przyjęciu, że nie minął trzyletni termin od dnia, w którym dłużnik obowiązany był złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości, zwłaszcza że działania i zaniechania, o których mowa w art. 373 i 374 p.u., powinny być oceniane według przepisów ustawy obowiązującej w dniu ich wystąpienia, tj. przed 1 stycznia 2016 roku;
-: art. 452 ust. 3 p.r. poprzez jego zastosowanie w sprawie, podczas gdy działania i zaniechania nie miały miejsca po wejściu w życie p.r.;
-: art. 373 p.u. poprzez orzeczenie zakazu określonego tym przepisem na okres aż 5 lat, podczas gdy istniały podstawy do orzeczenia zakazu na krótszy okres ze względu na podejmowane próby zaspokojenia roszczeń wnioskodawcy oraz brak uszczuplenia majątku przez uczestnika postępowania.

10) Wnioskodawca zaskarżył postanowienie Sądu Rejonowego w części oddalającej jego wniosek, tj. co do orzeczenia zakazów z art. 373 ust. 1 p.u. na okres dłuższy niż 5 lat, domagając się jego zmiany przez orzeczenie wobec uczestnika postępowania zakazów z art. 373 ust. 1 p.u. na okres dalszych pięciu lat (tj. łącznie na okres 10 lat) oraz żądając zasądzenia od uczestnika kosztów postępowania. W apelacji zarzucił, że:

-: określenie okresu, na który nałożono zakaz z art. 373 ust. 1 p.u. nastąpiło z bezpodstawnym przyjęciem, że dłużnik usiłował spłacić wnioskodawcę w drodze cesji wierzytelności;
-: określenie okresu, na który nałożono zakaz z art. 373 ust. 1 p.u. nastąpiło z bezpodstawnym przyjęciem, że jest prawdopodobne, iż wnioskodawca uzyska zaspokojenie w drodze egzekucji z nieruchomości uczestnika postępowania.

11) Wnioskodawca złożył zażalenie na zawarte w punkcie 2 postanowienia Sądu Rejonowego orzeczenie o kosztach postępowania pierwszoinstancyjnego, domagając się jego zmiany przez zasądzenie od uczestnika kwoty 3.717 zł, tj. kwoty 3.360 zł obok dotychczas zasądzonej zaskarżonym postanowieniem kwoty 357 zł. Według skarżącego w sprawie o orzeczenie zakazów z art. 373 ust. 1 p.u., zastosowanie powinien mieć § 8 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych, jako regulujący stawkę za prowadzenie sprawy z zakresu postępowania restrukturyzacyjnego lub upadłościowego. Wnioskodawca twierdził, że brzmienie przepisu należy odczytywać szeroko, jako prowadzenie spraw z zakresu prawa upadłościowego.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

12) Apelacja uczestnika postępowania jest częściowo zasadna, a apelacja wnioskodawcy bezpodstawna. Sąd Okręgowy przyjmuje fakty ustalone przez Sąd I instancji za własne ustalenia, za wyjątkiem wskazanych w dalszej części uzasadnienia. Sąd Odwoławczy jako sąd merytorycznie rozpoznający sprawę w granicach zaskarżenia - stosownie do art. 378 § 1 k.p.c. – dokonując ponownej oceny materiału dowodowego zgromadzonego przed Sądem I instancji stwierdził, że okoliczności faktyczne nie dają podstaw do orzeczenia zakazu na okres dłuższy, niż 3 lata. Konsekwencją powyższego było uznanie apelacji wywiedzionej przez wnioskodawcę na niekorzyść uczestnika za bezzasadną i jej oddalenie na podstawie art. 385 k.p.c.

13) W pierwszej kolejności rozważeniu podlegają kwestie intertemporalne związane z wejściem w życie 1 stycznia 2016 roku ustawy z dnia 15 maja 2015 roku Prawo restrukturyzacyjne (Dz. U. z 2015 r. poz. 978). Ustawa dokonała na mocy art. 428 p.r. szeregu zmian w ustawie z dnia 28 lutego 2003 roku Prawo upadłościowe i naprawcze. Zmiany dotyczyły m.in. definicji niewypłacalności (art. 11 p.u. i n.), terminu złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości (art. 21 p.u. i n.), jak również art. 373, art. 374 i art. 377 p.u. i n. Szczególne znaczenie ma przy tym zmiana dokonana w art. 377 p.u. i n., który przed nowelizacją wyłączał orzeczenie zakazu, gdy wniosek o ogłoszenie upadłości nie był złożony, w terminie trzech lat od dnia, w którym dłużnik obowiązany był taki wniosek złożyć. Przed wejściem w życie prawa restrukturyzacyjnego - 1 stycznia 2016 roku termin trzyletni rozpoczynał swój bieg wraz z powstaniem po stronie dłużnika stanu niewypłacalności, więc konkretnego dnia i wraz z upływem trzech lat od tego dnia i niezależnie od tego, czy podstawy do ogłoszenia upadłości dłużnika nadal wówczas istniały, orzeczenie zakazów nie było możliwe. Według obecnego stanu prawnego, zakazu nie orzeka się - w sytuacji, kiedy wniosek o ogłoszenie upadłości nie był złożony - jeżeli postępowanie w tej sprawie nie zostało wszczęte w terminie trzech lat od dnia ustania stanu niewypłacalności albo wygaśnięcia obowiązku złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości przez daną osobę. Koniec terminu przypada na trzy lata od dnia ustania stanu niewypłacalności, więc jeśli stan niewypłacalności nie ustał, termin trzyletni nie rozpoczął biegu, pomijając oczywiście kwestią wygaśnięcia obowiązku złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości.

14) Zgodnie z art. 452 ust. 1 i 2 p.r. w sprawach, w których po wejściu w życie ustawy wpłynął wniosek o orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej, działania lub zaniechania, o których mowa w art. 373 i art. 374 prawa upadłościowego w nowym brzmieniu, ocenia się według przepisów prawa upadłościowego obowiązującego w dniu ich wystąpienia. Jeżeli działania lub zaniechania, o których mowa w art. 373 i art. 374 prawa upadłościowego w nowym brzmieniu, które stanowią podstawę orzeczenia zakazu prowadzenia działalności gospodarczej, miały miejsce zarówno przed dniem wejścia w życie prawa restrukturyzacyjnego, jak i po jego wejściu w życie, do oceny ich skutków stosuje się przepisy prawa upadłościowego w nowym brzmieniu. Podstawą orzeczenia zakazów z art. 373 p.u. i n. było niezłożenie wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie dwutygodniowym, obecnie zaś – pomijając zmiany leksykalne – w terminie ustawowym; treść normatywna przepisu w rozważanej części pozostała po nowelizacji prawa upadłościowego niezmieniona.

15) Obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości nie ma charakteru jednorazowej powinności mającej swój początek i koniec w dniu niewypłacalności. Obowiązek ten powstaje i stanieje nadal, do kiedy istnieje stan niewypłacalności; ciąży oczywiście na przedsiębiorcy - osobie fizycznej i na każdym kolejnym zobowiązanym ustawowo reprezentancie dłużnika będącym osobą prawną albo zdefiniowana jednostką organizacyjną, mimo zmian tych osób. Przyjmując za fakt bezsporny niewypłacalność uczestnika w listopadzie 2013 roku, stan ten istniał w dacie wejścia w życie nowelizacji prawa upadłościowego 1 stycznia 2016 roku i nadal istnieje. Zaniechanie uczestnika w złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości (zaniechanie, o jakim mowa w art. 373 p.u. po nowelizacji), stanowiące podstawę orzeczenia zakazu prowadzenia działalności gospodarczej, miało miejsce zarówno przed dniem wejścia w życie prawa restrukturyzacyjnego, jak i po jego wejściu w życie, do oceny skutków tego zaniechania stosuje się przepisy prawa upadłościowego po nowelizacji, co wynika z art. 452 ust. 2 p.r. Jednym ze skutków niezłożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie ustawowym jest możliwość orzeczenia zakazów określonej działalności. Stan faktyczny rozpoznawanej sprawy podlega subsumcji według obecnie obowiązującego stanu prawnego. Stosownie do znowelizowanego na mocy art. 428 pkt 208 p.r. brzmienia art. 377 p.u. termin określony tym przepisem przed dniem złożenia przez wnioskodawcę wniosku o orzeczenie zakazów z art. 373 ust. 1 pkt 1 p.u. (tj. 6 grudnia 2016 r.) nie rozpoczął swojego biegu, w konsekwencji nie mógł upłynąć. Bez znaczenia pozostaje przy tym, czy wniosek o ogłoszenie upadłości został złożony później, jak twierdził uczestnik nie przedstawiając w tym zakresie żadnych dowodów – czy też nie. Sąd Rejonowy prawidłowo uznał, że nie upłynął termin z art. 377 p.u. orzeczenia zakazów z art. 373 ust. 1 pkt 1 p.u. i w tym zakresie apelacja uczestnika jest bezzasadna, podobnie jak podniesione zarzuty naruszenia art. 377 p.u. w zw. z art. 452 ust. 2 p.r. oraz art. 452 ust. 3 p.r.

16) Częściowo uzasadniony jest zarzut apelacji uczestnika naruszenia art. 373 p.u. przez orzeczenie przez Sąd Rejonowy zakazu określonego tym przepisem na okres pięciu lat. Orzeczenie zakazów z art. 373 ust. 1 pkt 1 p.u. ma charakter fakultatywny, jednak funkcją postępowania uregulowanego art. 373-377 p.u. jest ochrona pozostałych uczestników obrotu – potencjalnych kontrahentów, Sąd rozstrzygając w przedmiocie wniosku powinien mieć na uwadze interes publicznym i rozważyć, czy zebrany w sprawie materiał dowodowy daje wystarczającą rację do zabezpieczenia pozostałych uczestników obrotu przed działalnością uczestnika postępowania poprzez jego wyeliminowanie z obrotu gospodarczego oraz dokonać oceny, jaki okres tej eliminacji jest zasadny w świetle wskazanych w art. 373 ust. 2 p.u. - stopnia winy uczestnika oraz skutków podejmowanych przez niego działań, w szczególności takich jak obniżenie wartości ekonomicznej przedsiębiorstwa upadłego, czy rozmiar pokrzywdzenia wierzycieli.

17) Materiał dowodowy nie jest wystarczający dla wykluczenia uczestnika z obrotu na okres 5 lat. Postępowanie o orzeczenie zakazów charakteryzuje się elementem publicznoprawnym, uzasadnionym bezpieczeństwem obrotu gospodarczego, co decyzje o tym, że zasada kontradyktoryjności charakteryzująca proces cywilny musi ustąpić na rzecz inkwizycyjności. Sąd orzeka jednak przede wszystkim na podstawie dowodów przedstawionych przez strony, zgodnie formalnoprawnym ciężarem dowodu (art. 232 k.p.c. – na płaszczyźnie sąd – strony postępowania).

18) Jedynym miarodajnym w okolicznościach sprawy kryterium spośród wskazanych w art. 373 ust. 2 oraz w art. 374 ust. 1 p.u. jest stopień zawinienia uczestnika postępowania w niezłożeniu w określonym art. 21 ust. 1 p.u.n., a następnie art. 21 ust. 1 p.u., terminie wniosku o ogłoszenie jego upadłości. Powinność złożenia wniosku w obliczu niewypłacalności powinna być i jest powszechnie znana, przedsiębiorca nie czyniąc zadość temu obowiązkowi postępuje co najmniej niedbale, więc ponosi winę. Zachowanie uczestnika postępowania było zawinione, skoro sam przyznał, że zdawał sobie sprawę z tego, że jest niewypłacalny, a obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości powinien być jemu znany. Niezłożenie wniosku o ogłoszenie upadłości było wynikiem co najmniej niedbalstwa uczestnika. Na stopień winy przekłada się bezpośrednio czas zwłoki w złożeniu wniosku, a brak jest dowodów dla ustalenia, że uczestnik w ogóle złożył taki wniosek.

19) Materiał sprawy nie pozwala na ustalenie stopnia pokrzywdzenia wierzycieli oraz stopnia utraty wartości ekonomicznej przedsiębiorstwa uczestnika postępowania. Nie jest znana wartość przedsiębiorstwa uczestnika w dacie niewypłacalności ustalonej przez Sąd I instancji i w dalszym okresie, ponieważ nie są znane składniki majątkowe wchodzące w skład przedsiębiorstwa. Nie można ustalić spadku wartości przedsiębiorstwa, więc obniżenia stopnia zaspokojenia wierzycieli w postępowaniu upadłościowym. Nie można ustalić, ilu wierzycieli istniało w dacie niewypłacalności, co dalej przekłada się na niemożność ustalenia stopnia zmniejszenia zaspokojenia w aspekcie ilościowym, liczby wierzycieli. Po ilości wierzycieli przyłączających się do egzekucji z nieruchomości można wnioskować, że ilość ich jest znaczna (około 25 wierzycieli uczestniczącym w egzekucji), także wysokie są dochodzone wierzytelności. Może to wskazywać na znaczną skalę działalności przedsiębiorstwa, jednak jedynie na wielość kontrahentów, a nie na wielkość majątku; wnioskodawca nie dostarczył bliższych danych w tym zakresie. Nie są znane żadne okoliczności wskazujące na stopień pokrzywdzenia wierzycieli niezłożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości, stopniem rozumianym jako różnica między zaspokojeniem wierzycieli majątkiem istniejącym w dacie niewypłacalności i w dalszym okresie.

20) Przy uwzględnieniu okresu, przez jaki uczestnik postępowania w sposób zawiniony nie składał wniosku o ogłoszenie upadłości, adekwatnym jest orzeczenie wobec uczestnika postępowania zakazów z art. 373 ust. 1 pkt 1 p.u. na okres trzech lat. W konsekwencji apelacja uczestnika postępowania dalej idąca, w zakresie w jakim domagał się zmiany zaskarżonego orzeczenia przez oddalenie wniosku, ewentualnie poprzez orzeczenie zakazów na okres roku – podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c. Oddaleniu również – z uwagi na wyżej wskazane okoliczności i motywy – podlegała złożona przez wnioskodawcę apelacja na niekorzyść uczestnika postępowania. Zebrany w sprawie materiał dowodowy nie pozwalał na ustalenie, wbrew ustaleniom Sądu I instancji, że wnioskodawca uzyska zaspokojenie w drodze egzekucji z nieruchomości uczestnika postępowania. Nie ma to jednak żadnego znaczenia, ponieważ sąd Okręgowy nie miał na względzie tego błędnie ustalonego przez Sąd I instancji faktu. Podobnie bez znaczenia pozostają ewentualne próby przelania wierzytelności wnioskodawcy.

21) Zażalenie wnioskodawcy na postanowienie Sądu o kosztach postępowania jest bezzasadne. Wnioskodawca stał na stanowisku, że zastosowanie powinien znaleźć § 8 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 1804 ze zm. z 2016 r. poz. 1667) – zwanego dalej „rozporządzeniem”, zgodnie z którym stawki minimalne wynoszą w sprawach z zakresu postępowania restrukturyzacyjnego lub upadłościowego – 3600 zł, a nie § 8 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia, zgodnie z którym stawki minimalne wynoszą w sprawach z zakresu postępowania nieprocesowego w sprawie niewymienionej odrębnie – 240 zł, jak uznał Sąd I instancji. § 8 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia reguluje wysokość stawki w postępowaniu upadłościowym, podczas gdy postępowanie z art. 373 i nast. p.u., mimo że uregulowane w prawie upadłościowym, nie jest postępowaniem upadłościowym, lecz innym, swojego rodzaju, postępowaniem uregulowanym w ustawie prawo upadłościowe. Postępowanie upadłościowe (obok w przedmiocie ogłoszenia upadłości) zmierza do zaspokojenia wierzycieli upadłego przy zachowaniu przedsiębiorstwa dłużnika, oddłużenia upadłego w określonych sytuacjach. Postępowanie w przedmiocie orzeczenia zakazów nie realizuje tych celów, nie ma żadnej łączności między postępowaniem upadłościowym, a postępowaniem w przedmiocie orzeczenia zakazów. Odrębnym pojęciem jest postępowanie upadłościowe i odrębnym prawo upadłościowe. Za podstawę zasądzenia wynagrodzenia pełnomocnika należało przyjąć stawkę z § 8 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia – z zakresu postępowania nieprocesowego w niewymienionej odrębnie sprawie – w wysokości 240 zł.

22) Interesy uczestników postępowania są sprzeczne, sąd może stosunkowo rozdzielić obowiązek zwrotu kosztów (art. 520 § 1 k.p.c.). Apelacja uczestnika została uwzględniona w stopniu uzasadniającym zwrot połowy jej kosztów (połowy opłaty od apelacji 100 zł i wynagrodzenia pełnomocnika 120 zł, łącznie 110 zł). Brak wniosków stron w pozostałym zakresie postępowań odwoławczych wykluczał orzeczenie o ich zwrocie (art. 108 k.p.c.).

(...) R. A. G.