Sygn. akt VIII U 91/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 czerwca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Patrycja Bogacińska-Piątek

Protokolant:

Iwona Sławińska

po rozpoznaniu w dniu 3 czerwca 2015 r. w Gliwicach

sprawy I. F.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o podjęcie wypłaty emerytury

na skutek odwołania I. F.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 26 listopada 2014 r. nr (...)

oddala odwołanie.

(-) SSO Patrycja Bogacińska-Piątek

VIII U 91/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 26 listopada 2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w Z. przyznał ubezpieczonej I. F. prawo do emerytury nauczycielskiej od dnia 1 listopada 2013r. i równocześnie zawiesił jej wypłatę z uwagi na kontynuowanie przez nią zatrudnienia bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz, którego wykonywała ją bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury.

W odwołaniu od powyższej decyzji ubezpieczona domagała się jej zmiany
i podjęcia wypłaty emerytury oraz nadpłaty należnego, jej zdaniem, świadczenia za okres od momentu jego przyznania, wraz z odsetkami. W uzasadnieniu podkreśliła, że w jej ocenie, warunek rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz, którego wykonywała zatrudnienie bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, jej nie dotyczy bowiem jest to regulacja wprowadzona w art. 103a ustawy z dnia
17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS (t.j. Dz. U. z 2015r. poz. 748), natomiast jej emerytura została przyznana na podstawie art. 88 ust. 1 Karty Nauczyciela, gdzie nie zawarto wymogu braku zatrudnienia u dotychczasowego pracodawcy, w momencie nabycia uprawnień emerytalnych. Powołała się również
w tym względzie na orzeczenia Sądu Najwyższego, które jej zdaniem przemawiają za słusznością takiego stanowiska. W toku procesu argumentowała nadto, że art. 88 Karty Nauczyciela wymaga jedynie rozwiązania stosunku pracy przed złożeniem wniosku o emeryturę nauczycielską, zaś powołane przez nią stanowisko judykatury pozwala na ponowne podjęcie pracy i równoczesne uzyskanie prawa do emerytury nauczycielskiej. Okoliczności powyższe dotyczą również wypłaty tej emerytury, bowiem użyte w art. 88 Karty Nauczyciela sformułowanie „przejść na emeryturę” oznacza zarówno przyznanie prawa do świadczenia jak również jego późniejsze pobieranie.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, podtrzymując stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji. Dodatkowo powołując się na treść art. 103a ustawy z dnia
17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS (tekst jednolity Dz. U. z 2015r. poz. 748) organ rentowy podkreślił, że odwołująca nie rozwiązała stosunku pracy
z dotychczasowym pracodawcą, u którego jest zatrudniona od 1 lipca 2013r. do nadal.

Rozpoznając odwołanie Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczona urodzona w dniu (...) nabyła prawo do emerytury nauczycielskiej od 1 listopada 2013r., na podstawie wyroku Sądu Okręgowego
w G. z dnia 23 września 2014r. w sprawie VIII U 1200/14. Wniosek o to świadczenie ubezpieczona złożyła w dniu 12 listopada 2013r.

Z dokumentów znajdujących się w aktach emerytalnych odwołującej,
a zwłaszcza świadectwa pracy z dnia 30 czerwca 2013r. (k.60 a.o.r.) wystawionego przez Zespół Szkół Ogólnokształcących Nr (...) w G., wynika, że odwołująca
u tego pracodawcy była zatrudniona w okresie od 1 września 1998r. do 30 czerwca 2013r. Z kolei ze świadectwa pracy z dnia 30 czerwca 2013r. (k.17 a.o.r.) wystawionego przez (...) Nr (...) w G., wynika, że odwołująca u tego pracodawcy była zatrudniona w okresie od 1 września 2008r. do 30 czerwca 2013r. Zaś z zaświadczenia wystawionego przez (...) Nr (...) w G. z dnia
17 lutego 2014r. (k.50a a.o.r.), wynika, iż ubezpieczona jest tam zatrudniona od 1 lipca 2013r. do nadal, na podstawie umowy o pracę.

Na rozprawie w dniu 3 czerwca 2015r. odwołująca oświadczyła, że od momentu ponownego podjęcia w dniu 1 lipca 2013r. zatrudnienia w (...) Nr (...)
w G. nie rozwiązała stosunku pracy i zamierza nadal go kontynuować. Również zeznająca na rozprawie, w charakterze świadka, dyrektor tego (...) Dziecka J. W., potwierdziła fakt nieprzerwanego zatrudnienia odwołującej od dnia 1 lipca 2013r.

Decyzją z dnia 26 listopada 2014r. organ rentowy, wykonując wyrok
z dnia 23 września 2014r. przyznał ubezpieczonej od 1 listopada 2013r., tj. od miesiąca zgłoszenia wniosku, prawo do emerytury nauczycielskiej i równocześnie zawiesił jej wypłatę z uwagi na nieprzerwane kontynuowanie przez ubezpieczoną zatrudnienia z pracodawcą, na rzecz, którego wykonywała je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury.

Sąd zauważył nadto, że ubezpieczona składając odwołanie nie dopełniła wymogu jego podpisania własnoręcznym podpisem, a jedynie w treści druku komputerowego, na końcu tekstu wpisała swoje imię i nazwisko. W związku z powyższym zarządzeniem z dnia 23 stycznia 2015r. Sąd zwrócił się do odwołującej o uzupełnienie braków formalnych odwołania, poprzez jego podpisanie, w terminie 7 dni, pod rygorem zwrotu. Treść tego zarządzenia została odwołującej doręczona w dniu
17 lutego 2015r., w trybie art. 139 § 1 k.p.c. Mimo prawidłowego wezwania, ubezpieczona w wyznaczonym terminie nie uzupełniła braków formalnych odwołania i zarządzeniem z dnia 25 lutego 2015r. sąd zwrócił ubezpieczonej odwołanie z dnia
23 grudnia 2014r. Następnie ubezpieczona w dniu 12 marca 2015r. wystąpiła do Sądu z wnioskiem o przywrócenie terminu do uzupełnienia braków formalnych odwołania. Natomiast w dniu 27 marca ubezpieczona ponownie przedłożyła odwołanie.

Postanowieniem z dnia 8 kwietnia 2015r. Sąd odrzucił, na zasadzie określonej
w art. 171 k.p.c., wniosek ubezpieczonej o przywrócenie terminu do uzupełnienia braków formalnych odwołania, uznając, że w momencie złożenia tego wniosku, przedmiotowe odwołanie zostało już prawomocnie zwrócone. Nie można zaś przywrócić terminu do uzupełnienia braków formalnych środka odwoławczego, który, po jego zwrocie, nie funkcjonuje w obrocie prawnym. Równocześnie Sąd rozpoznał merytorycznie odwołanie wniesione 27 marca 2015 roku na podstawie art. 477 9 § 3 k.p.c. odwołania, uznając iż opóźnienie w jego zgłoszeniu nie było nadmierne, a ponadto, do przekroczenia terminu doszło z przyczyn niezależnych od odwołującej ponieważ nie uzupełniła podpisu pod odwołaniem wniesionym pierwotnie z uwagi na przebywanie w Szpitalu (...) w U. od 14 lutego 2015 roku do 8 marca 2015 roku. Termin zaś na odebranie wezwania do usunięcia braków formalnych odwołania upływał z dniem 17 lutego 2015 roku.

Powyższy stan faktyczny jest bezsporny i wynika bezpośrednio
z akt emerytalnych ubezpieczonej dołączonych do akt sprawy i wyjaśnień ubezpieczonej oraz zeznań świadka, które nie budziły wątpliwości Sądu i nie były kwestionowane przez strony.

Sąd ocenił zgromadzony materiał dowodowy jako kompletny i wiarygodny,
a poprzez to – mogący stanowić podstawę ustaleń faktycznych w sprawie.

Dalszych wniosków dowodowych strony nie zgłosiły.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie I. F. nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie rozważań należy stwierdzić, że zgodnie z obowiązującym od
1 stycznia 2011r. art. 103a ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach
z FUS (t.j. Dz. U. z 2015r. poz. 748), prawo do emerytury ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, ustalonym w decyzji organu rentowego.

Wobec niekwestionowanego przez strony stanu faktycznego, spór sprowadza się do tego, czy mając na uwadze ustalone okoliczności i treść obowiązujących przepisów organ rentowy miał podstawy do wstrzymania odwołującej wypłaty emerytury od
1 listopada 2013r., na podstawie art. 103a ustawy emerytalnej.

Przechodząc do dalszych rozważań nad niniejszą sprawą, Sąd uznał, iż ubezpieczona należy do kategorii osób o których mowa w powołanym wyżej art. 103a ustawy emerytalnej.

Nie ulega wątpliwości, że ubezpieczona składając w dniu 12 listopada 2013r. wniosek o emeryturę nauczycielską kontynuowała i nadal kontynuuje zatrudnienie
u pracodawcy u którego jest zatrudniony od 1 lipca 2013r., tj. w (...) Nr (...) w G..

Mając na względzie wskazaną wyżej regulację Sąd uznał, że brak jest podstaw do uwzględnienia odwołania ubezpieczonej, albowiem nie rozwiązała ona stosunku pracy, w którym pozostawała w momencie przyznania jej prawa do emerytury.

Ubezpieczona zarówno w odwołaniu, jak i w toku procesu utrzymywała, że w jej wypadku powołany wyżej art. 103a ustawy emerytalnej nie znajdzie zastosowania, bowiem w jej ocenie, jedyną podstawą prawną przyznania jej emerytury nauczycielskiej, jak również dalszej wypłaty, są wyłącznie przepisy ustawy z dnia 26 stycznia 1982r. Karta Nauczyciela (tekst jednolity Dz. U. z 2014r., poz. 191, ze zm.), nie zaś przepisy ustawy emerytalnej. Dodatkowo podtrzymywała, że zawarte w

art. 88, ust. 1 Karty Nauczyciela, sformułowanie „przejść na emeryturę” oznacza zarówno przyznanie prawa do tego świadczenia, jak również jego dalsze pobieranie. Powołała się w tym względzie na orzeczenia Sądu Najwyższego, które jej zdaniem przemawiają za słusznością takiego stanowiska.

Zgodnie z art. 88, ust. 1 Karty Nauczyciela, nauczyciele mający trzydziestoletni okres zatrudnienia, w tym 20 lat wykonywania pracy w szczególnym charakterze, zaś nauczyciele szkół, placówek, zakładów specjalnych oraz zakładów poprawczych
i schronisk dla nieletnich - dwudziestopięcioletni okres zatrudnienia, w tym 20 lat wykonywania pracy w szczególnym charakterze w szkolnictwie specjalnym, mogą - po rozwiązaniu na swój wniosek stosunku pracy - przejść na emeryturę.

Należy jednak w pierwszej kolejności stwierdzić, iż powołane przez ubezpieczoną orzeczenia Sądu Najwyższego dotyczą wyłącznie przyznania prawa do emerytury nauczycielskiej w związku z rozwiązaniem stosunku pracy jako nauczyciela i ponownym jej podjęciu i kontynuowaniu po złożeniu tego wniosku. Podzielając stanowisko zajęte przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 2 lutego 2011 roku, II UK 232/10 , 16 czerwca 2009 roku, I UK 5/09, 19 października 2010 roku, II UK 108/10 oraz 25 czerwca 2009 roku, I UK 16/09 Sąd Okręgowy przyznał ubezpieczonej prawo do emerytury nauczycielskiej pomimo pozostawania w stosunku pracy z (...) nr (...). Inną kwestią jest natomiast wypłata świadczenia. Nie ma racji ubezpieczona że przejście na emeryturę oznacza nie tylko jej przyznanie, ale i jej późniejszą wypłatę, a zatem, że do wypłaty jej emerytury nie będą mieć zastosowania przepisy ustawy emerytalnej.

Zawarte w Karcie Nauczyciela w art. 86 – 90 są jedynie przepisami szczególnymi w stosunku do przepisów normujących powszechny system emerytalny. W szczególności wprowadzają jedynie pewne przywileje, zarezerwowane wyłącznie dla osób w nich określonych, w zakresie uznania pracy nauczycielskiej do szczególnego charakteru, odprawy emerytalnej, warunków uzyskania prawa do emerytury nauczycielskiej, a także dodatkowych składników wynagrodzenia uwzględnianych przy obliczaniu podstawy wymiaru tego świadczenia oraz w zakresie określenia reguł przyznawania tzw. dodatku za tajne nauczanie. Równocześnie przepisy te, jak również pozostałe przepisy tej ustawy, nie regulują wielu istotnych kwestii związanych choćby z wyliczeniem wysokości emerytury nauczycielskiej, zwłaszcza ustalania jej podstawy wymiaru i uwzględnionych okresów składkowych
i nieskładkowych, a także pozostałych dodatków do tej emerytury, czy też zasad jej zawieszalności. Z tego też względu należy uznać, że kwestie nieuregulowane przepisami art. 86 – 90 Karty Nauczyciela, podlegają ogólnym regułom określonym
w ustawie z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS (t.j. Dz. U. z 2015r. poz. 748), gdzie odrębne przepisy regulują kwestie związane z przyznawaniem emerytur, a odrębne przepisy, umieszczone w innej części tej ustawy, normują kwestie związane z wyliczaniem wysokości emerytur, a jeszcze inne przepisy kwestie związane z wypłatą tych świadczeń.

Należy też zauważyć, że gdyby intencją prawodawcy nie była taka właśnie relacja art. 88 Karty Nauczyciela i przepisów ustawy emerytalnej, to zbędnym byłoby zamieszczenie w treści Karty Nauczyciela przepisu art. 86, zgodnie z którym nauczyciel oraz członek jego rodziny mają prawo do zaopatrzenia emerytalnego określonego w przepisach o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, z uwzględnieniem przepisów ustawy, z tym że nauczyciel zaliczany jest do pracowników wykonujących pracę w szczególnym charakterze. Zatem należy uznać, iż art. 88 Karty Nauczyciela stanowi wyłącznie podstawę prawną przyznania nauczycielom emerytury bez względu na wiek, pozostawiając równocześnie wszelkie pozostałe aspekty związane z jej wyliczeniem i wypłatą, do uregulowania w ustawie emerytalnej.

Postępowanie organu rentowego było zatem prawidłowe, a zaskarżona decyzja została wydana z uwzględnieniem obowiązujących w tym zakresie przepisów.

Biorąc wszystkie powyższe względy pod uwagę Sąd na mocy art. 477 14 § 1 k.p.c. orzekł, jak w sentencji.

SSO Patrycja Bogacińska-Piątek