UZASADNIENIE

wyroku z dnia 28 lutego 2018 roku

Pozwem złożonym w dnia 10 listopada 2016 roku (data nadania w placówce pocztowej) do Sądu Rejonowego dla W. Ś.w W. powód W. D. (1) wniósł o pozbawienie w całości wykonalności tytułu wykonawczego w postaci nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym przez Sąd Rejonowy dla (...)Wydział XIV Gospodarczy w W. w dniu 23 listopada 2000 roku w sprawie o sygn. XIV NG 2844/00, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 12 sierpnia 2016 roku. Ponadto powód domagał się zasądzenia od strony pozwanej (...) Sp. z o.o. siedzibą w W. na jego rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych lub spisu kosztów.

W uzasadnieniu wskazano, że na podstawie ww. nakazu zapłaty Sąd zasądził od W. D. (1), który wówczas prowadził działalność gospodarczą pod nazwą ART. –WOJ. w W. na rzecz (...) S.A. w W. kwotę 10.221,20 zł wraz z odsetkami oraz koszty procesu. Podniesiono, że w dniu 5 listopada 2007 roku syndyk masy upadłościowej (...) S.A. poinformował dłużnika o dokonaniu przelewu wierzytelności wynikającej z ww. nakazu zapłaty na rzecz pozwanego (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., zaś w dniu 12 sierpnia 2016 roku Sąd Rejonowy dla (...)w Warszawie nadał ww. nakazowi zapłaty klauzulę wykonalności na rzecz (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W.. Zaznaczono, że przedmiotowe powództwo zasługuje na uwzględnienie, ponieważ świadczenie egzekwowane na podstawie ww. nakazu zapłaty z dnia 23 listopada 2000 roku uległo przedawnieniu z dniem 13 września 2013 roku na podstawie art. 125 § 1 k.c.. Wyjaśniono, że w dniu 31 sierpnia 2001 roku pierwotny wierzyciel wszczął postępowania egzekucyjne o sygn. Km 620/01, co przerwało bieg przedawnienia, zaś w dniu 12 września 2003 roku Komornik Sądowy umorzył to postępowanie egzekucyjne wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji. Wobec tego wskazano, że przedawnienie zaczęło biec na nowo dopiero po zakończeniu powyższego postępowania, tj. od dnia 13 września 2003 roku, a do 2016 roku wierzyciel nie podjął żadnej czynności, która spowodowałaby ponowne przerwanie biegu przedawnienia. Zatem zdaniem powoda roszczenie wynikające z ww. nakazu zapłaty uległo przedawnieniu po upływie 10 lat, a więc z dniem 13 września 2013 roku (pozew – k.3-7).

Postanowieniem z dnia 22 listopada 2016 roku Sąd Rejonowy dla W. Ś.w W. stwierdził swą niewłaściwość i sprawę przekazał do rozpoznania i rozstrzygnięcia tut. Sądowi (postanowienie – k.18-19).

W odpowiedzi na pozew z dnia 28 kwietnia 2017 roku (data nadania w placówce pocztowej) strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazano, że powód pominął fakt prowadzenia przeciwko pierwotnemu wierzycielowi postępowania upadłościowego. Podkreślono, że w ramach postępowania upadłościowego doszło do ustalenia masy upadłości i spisania całego majątku upadłego. Powodowi przysługiwało wówczas prawo do złożenia wniosku o wyłącznie z masy upadłości przedmiotowej wierzytelności, na podstawie art. 73 i 74 ustawy – Prawo upadłościowe. Strona pozwana podniosła, że czynność sporządzenia spisu inwentarza i ustalenia tym samym składu masy upadłościowej traktować należało jako czynność wymienioną w art. 123 § 1 pkt 1 k.p.c. przerywającą bieg przedawnienia albowiem uwarunkowała dalszą możliwość dochodzenia wierzytelności lub jej sprzedaży podmiotowi trzeciemu przez syndyka. Kolejną czynność przerywającą bieg przedawnienia zdaniem strony pozwanej stanowiło wystąpienie przez nią z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności ww. nakazowi zapłaty z wykazaniem przejścia uprawnień, co zmierzało do wszczęcia postępowania egzekucyjnego (odpowiedź na pozew – k.44-45).

W dalszym toku postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie, przy czym na rozprawie z dnia 21 czerwca 2017 roku oraz w piśmie procesowym z dnia 2 lutego 2018 roku strona pozwana dodatkowo wyjaśniła, że przerwanie biegu przedawnienia nastąpiło na skutek wydania przez sąd postanowienia o ogłoszeniu upadłości, a potem postanowienia o zatwierdzeniu spisu masy upadłości, a czynności podjęte przez syndyka polegające na sporządzeniu spisu inwentarza, weryfikacji składników masy upadłości i ich wartości, wycenie przez biegłego wartości wierzytelności oraz ich ewentualnemu egzekwowaniu przy pomocy komornika bądź sprzedaży celem zaspokojenia wierzycieli upadłego służyły dochodzeniu, ustaleniu i zaspokojeniu roszczenia. W ocenie strony pozwanej postępowanie upadłościowe prowadzone przez syndyka wypełniło w całości dyspozycję zawartą w art. 123 § 1 k.c. i przerwało bieg przedawnienia. Co więcej wskazano, że sprzedaż wierzytelności na rzecz (...) Sp. z o.o. dokonana przez syndyka w postępowaniu upadłościowym ma skutek sprzedaży egzekucyjnej, co powoduje, że (...) Sp. z o.o. nie może być stroną w jakimkolwiek postępowaniu, w którym podnoszone są jakiekolwiek kwestie pomiędzy pierwotnym wierzycielem w upadłości a dłużnikiem, czyli pozwanym. Ponadto podniesiono, że sprzedaż przez syndyka wierzytelności z dniem 6 listopada 2007 roku była wyegzekwowaniem należności przysługujących upadłemu, celem zaspokojenia wierzycieli upadłego, zatem w ocenie strony pozwanej roszczenie uległoby ewentualnie przedawnieniu z dniem 6 listopada 2017 roku (protokół rozprawy – k.73; pismo – k.97-100).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 23 listopada 2000 roku Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie Wydział XIV Gospodarczy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym w sprawie o sygn. XIV NG 2844/00 nakazując W. D. (2) prowadzącemu działalność gospodarczą pod nazwą ART.- WOJ. w W., aby zapłacił na rzecz (...) Konsorcjum (...) w W. kwotę 10.221,20 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty 1.311,06 zł od dnia 30 kwietnia 1999 roku do dnia zapłaty, od kwoty 1.735,52 zł od dnia 2 czerwca 1999 roku do dnia zapłaty i od kwoty 7.714,62 zł od dnia 13 maja 1999 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 2.206,90 zł tytułem kosztów procesu.

Dnia 19 czerwca 2001 roku Sąd Rejonowy dla (...)w W.zaopatrzył ww. nakaz zapłaty w klauzulę wykonalności.

(okoliczności bezsporne)

Na skutek wniosku wierzyciela (...) Konsorcjum (...) w W. w dniu 31 sierpnia 2001 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla W. M.w W. A. G. wszczął przeciwko dłużnikowi W. D. (1) postępowanie egzekucyjne o sygn. XIV Km 620/01 na podstawie ww. tytułu wykonawczego.

Postanowieniem z dnia 12 września 2003 roku Komornik Sądowy umorzył postępowanie egzekucyjnej o sygn. XIV Km 620/01 wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji.

(okoliczności bezsporne, nadto zawiadomienie o wszczęciu egzekucji – k.13; postanowienie – k.12)

W dniu 14 kwietnia 2005 roku Sąd Rejonowy dla (...)w W. wydał postanowienie w sprawie o sygn. XVII GU 75/05, w którym ogłosił upadłość (...) S.A. z siedzibą w W. obejmującą likwidację majątku, wezwał wierzyciel upadłego do zgłoszenia wierzytelności w terminie jednego miesiąca od dnia ukazania się obwieszczenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym oraz wezwał osoby, którym przysługują prawa oraz prawa i roszczenia osobiste ciążące na nieruchomości należącej do upadłego, jeżeli nie zostały ujawnione przez wpis w księdze wieczystej, do ich zgłoszenia w terminie jednego miesiąca od dnia ukazania się obwieszczenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym oraz wyznaczono sędziego komisarza oraz syndyka.

Następnie syndyk sporządził spis wierzytelności upadłej Spółki według stanu na dzień 31 stycznia 2007 roku, w skład którego wchodziła również wierzytelność wobec dłużnika ART. – WOJ. D. W. z tytułu ww. nakazu zapłaty z dnia 23 listopada 2000 roku.

Postanowieniem z dnia 6 marca 2008 roku wydanym w sprawie o sygn. X GUp 134/06 Sąd Rejonowy dla (...)w W. zatwierdził sprawozdanie rachunkowe syndyka masy upadłości za okres od 1 grudnia 2007 roku do 31 stycznia 2007 roku. Następnie postanowieniem z dnia 22 kwietnia 2009 roku Sąd Rejonowy dla (...)w W. zatwierdził ostateczny plan podziału funduszów masy upadłości złożonych przez syndyka w dniu 2 marca 2009 roku.

(okoliczności bezsporne, nadto postanowienie z dnia 14 kwietnia 2005 roku – k.262-262v.; spis wierzytelności – k.63-65; postanowienie z dnia 6 marca 2008 roku – k.66; postanowienie z dnia 22 kwietnia 2009 roku – k.67)

W dniu 5 listopada 2007 roku syndyk masy upadłości (...) S.A. w upadłości z siedzibą w W. - jako zbywca zawarł z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. – jako nabywcą, umowę przelewu wierzytelności, w tym wierzytelność przysługującą wobec dłużnika W. D. (1) objętą ww. nakazem zapłaty wydanym w dniu 23 listopada 2000 roku w sprawie o sygn. XIV NG 2844/00.

(dowód: odpis umowy przelewu wierzytelności – k.6-14 akt sprawy VIII GCo 373/16)

W dniu 26 czerwca 2009 roku Sąd Rejonowy dla (...)w W. wydał postanowienie w sprawie o sygn. X GUp 134/06, na mocy którego stwierdził zakończenie postępowania upadłościowego (...) S.A. z siedzibą w W..

(dowód: postanowienie z dnia 26 czerwca 2009 roku – k.68)

Wnioskiem datowanym na dzień 29 lutego 2016 roku, złożonym do Sądu Rejonowego dla (...)w dniu 7 marca 2016 roku (data nadania w placówce pocztowej) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. domagała się nadania klauzuli wykonalności prawomocnemu nakazowi zapłaty wydanemu przez Sąd Rejonowy dla (...)w W. w dniu 23 listopada 2000 roku w sprawie o sygn. XIV NG 2844/00 na jej rzecz jako następcy prawnego pierwotnego wierzyciela.

Postanowieniem z dnia 18 lipca 2016 roku wydanym w spawie o sygn. VIII GCo 373/16 Sąd Rejonowy dla (...)w W. uwzględnił powyższy wniosek i postanowił nadać klauzulę wykonalności ww. nakazowi zapłaty na rzecz (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., na którego przeszło uprawnienie dotychczasowego wierzyciela (...) Konsorcjum (...) w W.. Na mocy ww. postanowienia nakaz zapłaty został zaopatrzony w klauzulę wykonalności z dniem 12 sierpnia 2016 roku.

(dowód: wniosek – k.2-3; postanowienie – k.37-39 akt sprawy VIII GCo 373/16; nakaz zapłaty wraz z klauzulą wykonalności – k.8-9)

Na skutek wniosku wierzyciela (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. w dniu 18 października 2016 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla W. Ś.w W. B. M. wszczął przeciwko dłużnikowi W. D. (1) postępowanie egzekucyjne o sygn. Km 2291/16 na podstawie ww. tytułu wykonawczego.

(dowód: zawiadomienie o wszczęciu egzekucji – k.10)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów złożonych w niniejszej sprawie oraz dokumentów zawarty w dołączonych aktach sprawy o sygn. VIII GCo 373/16, które w całości uznał za wiarygodne. W odniesieniu do dokumentów, które zostały przedłożone w formie zwykłych kserokopii, strony nie zakwestionowały rzetelności ich sporządzenia, ani nie żądały złożenia przez stronę przeciwną ich oryginałów (zgodnie z art. 129 k.p.c.). Także Sąd badając te dokumenty z urzędu nie dopatrzył się w nich niczego, co uzasadniałoby powzięcie jakichkolwiek wątpliwości, co do ich wiarygodności i mocy dowodowej, dlatego stanowiły podstawę dla poczynionych w sprawie ustaleń. Dodatkowo czyniąc ustalenia faktyczne Sąd uwzględnił twierdzenia strony, którym przeciwnik nie przeczył w trybie art. 229 i 230 k.p.c.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Podstawę prawną roszczenia stanowił art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c., zgodnie z którym dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może oprzeć powództwo także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zgłoszenie tego zarzutu w sprawie było z mocy ustawy niedopuszczalne.

Powołany przepis stwarza dla dłużnika podstawę do pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w przypadku, gdy już po powstaniu tytułu egzekucyjnego zaistniały zdarzenia prowadzące do wygaśnięcia zobowiązania lub wskutek których zobowiązanie nie może być egzekwowane. Na podstawie regulacji materialnoprawnych w literaturze rozróżnia się zdarzenia zależne od woli stron (np. spełnienie świadczenia, potrącenie), jak też takie, w odniesieniu do których wola wierzyciela i dłużnika nie mają znaczenia. Do tej drugiej kategorii zdarzeń można zaliczyć przedawnienie roszczenia i niemożność świadczenia w skutek okoliczności, za które dłużnik nie odpowiada (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 14 października 1993 roku, III CZP 141/93, OSNC 1994, nr 5, poz. 102; postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 1971 roku, I CZ 110/70, LEX nr 6896; uchwała Sądu Najwyższego z dnia 30 lipca 1974 roku, III CZP 44/74, OSNC 1975, nr 5, poz. 78).

W niniejszej sprawie powód, wnosząc powództwo przeciwegzekucyjne, wskazał, że roszczenie stwierdzone tytułem wykonawczym w postaci nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie z dnia 23 listopada 2000 roku, wydanego w sprawie o sygn. akt XIV NG 2844/00, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności tegoż Sądu z dnia 12 sierpnia 2016 roku, nadaną na mocy postanowienia z dnia 18 lipca 2016 roku w sprawie o sygn. VIII GCo 373/16, uległo przedawnieniu z upływem lat dziesięciu od uprawomocnienia się nakazu zapłaty. Przy czym powód zaznaczył, że bieg terminu przedawnienia został przerwany na skutek wszczęcia postępowania egzekucyjnego w sprawie XVI Km 620/01 i dziesięcioletni termin przedawnienia zaczął biec na nowo dopiero od wydania przez komornika sądowego postanowienia o umorzeniu tej egzekucji, tj. od dnia 13 września 2003 roku. Wobec tego powód wskazał, że roszczenie wynikające z ww. nakazu zapłaty przedawniło się z dniem 13 września 2013 roku.

Natomiast strona pozwana zakwestionowała twierdzenia powoda, podnosząc, iż wobec pierwotnego wierzyciela (...) S.A. z siedzibą w W. poprowadzone było postępowania upadłościowe, a czynność w postaci spisu wierzytelności upadłej Spółki i ustalenia tym samym składu masy upadłości traktować należało jako czynność przerywającą bieg przedawnienia albowiem uwarunkowała dalszą możliwość dochodzenia wierzytelności lub jej sprzedaży podmiotowi trzeciemu przez syndyka. Co więcej strona pozwana wskazała, że przerwanie biegu przedawnienia nastąpiło także na skutek sprzedaży wierzytelności przez syndyka, a więc roszczenie z ww. nakazu zapłaty ulegałoby ewentualnemu przedawnieniu z dniem 6 listopada 2017 roku.

Wobec powyższego w niniejszej sprawie, strony pozostawały w sporze, czy czynności w postaci wszczęcia i zakończenia postępowania upadłościowego oraz cesja wierzytelności dokonana przez syndyka masy upadłości, mogły doprowadzić do przerwania biegu terminu przedawnienia w rozumieniu art. 123 § 1 pkt 1 k.c..

Zgodnie z treścią art. 125 § 1 k.c. roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu lub innego organu powołanego do rozpoznawania spraw danego rodzaju albo orzeczeniem sądu polubownego, jak również roszczenie stwierdzone ugodą zawartą przed sądem albo przed sądem polubownym albo ugodą zawartą przed mediatorem i zatwierdzoną przez sąd, przedawnia się z upływem lat dziesięciu, chociażby termin przedawnienia roszczeń tego rodzaju był krótszy. Jeżeli stwierdzone w ten sposób roszczenie obejmuje świadczenia okresowe, roszczenie o świadczenia okresowe należne w przyszłości ulega przedawnieniu trzyletniemu. Terminy te podlegają ogólnym regułom dotyczącym biegu terminu przedawnienia, w szczególności mogą on ulęgać zawieszeniu i przerwaniu.

Stosownie do brzmienia art. 123 § 1 k.c. bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia, przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje bądź przez wszczęcie mediacji.

Judykatura wskazuje, że ustawodawca w art. 123 § 1 pkt 1 k.c. kładzie nacisk na bezpośredniość działań wierzyciela z określonym roszczeniem i tylko z takim działaniem wiąże skutek prawny w postaci przerwania biegu przedawnienia. Określona czynność procesowa wierzyciela wywoła więc skutek określony powołanym przepisem, jeżeli została podjęta przez niego w celu zmierzającym obiektywnie i bezpośrednio do szeroko rozumianej realizacji roszczenia. Innymi słowy, chodzi o obiektywną skuteczność czynności polegającej na zgłoszeniu roszczenia, a wyrażającą się w zdolności do wywołania skutku w postaci realizacji tego właśnie roszczenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 października 2012 roku, sygn. I CSK 155/12, LEX nr 1293668).

Istotą przerwania biegu przedawnienia zgodnie z przepisami art. 124 § 1 k.c. jest to, że termin przedawnienia przestaje upływać z chwilą zaistnienia okoliczności powodującej przerwę i nie biegnie przez cały czas jej trwania, zaś po przerwie biegnie na nowo. Zaś stosownie do treści art. 124 § 2 k.c. w razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym albo przez wszczęcie mediacji, przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie to nie zostanie zakończone.

Wobec powyższego wskazać należy, że niewątpliwe zwalczany w sprawie tytuł wykonawczy stanowi nakaz zapłaty, a więc stwierdzone nim roszczenie przedawnia się z upływem lat dziesięciu, który to termin co do zasady rozpoczął swój bieg przedawnienia z dniem uprawomocnienia orzeczenia. Niemniej jednak, jak słusznie wskazał powód, zgodnie z art. 123 § 1 pkt 1 k.c. nastąpiło przerwanie tego biegu terminu przedawnienia na skutek złożenia przez pierwotnego wierzyciela (...) Konsorcjum (...) w W. wniosku do komornika sądowego o wszczęcie postępowania egzekucyjnego w sprawie XIV Km 620/01 przeciwko dłużnikowi W. D. (1) na podstawie ww. tytułu wykonawczego w postaci nakazu zapłaty zaopatrzonego w klauzulę wykonalności. Czynności ta podjęta przed ogranemu egzekucyjnym bezpośrednio zmierzała do zaspokojenia roszczenia poprzez spełnienie świadczenia przez zobowiązanego, dlatego bieg przedawnienia został przerwany. Jednak jak słusznie wskazał powód zgodnie z ww. art. 124 k.c. zaczął on biec na nowo po zakończeniu postępowania egzekucyjnego na skutek wydania przez komornika sądowego postanowienia o umorzeniu egzekucji z uwagi na jej bezskuteczność, tj. od dnia 13 września 2003 roku.

Sąd uznał, że wbrew twierdzeniom strony pozwanej w okresie dziesięciu lat od ww. daty nie nastąpiło zdarzenie, które doprowadziłoby do skutecznego przerwania biegu przedawnienia roszczenia stwierdzonego przedmiotowym nakazem zapłaty.

Odnosząc się do zarzutów strony pozwanej w pierwszej kolejności należy wskazać, iż wszczęcie i prowadzenie postępowania upadłościowego wobec pierwotnego wierzyciela – (...) S.A. w W., w ramach którego syndyk masy upadłości dokonał spisu wierzytelności upadłej Spółki, obejmującego wierzytelność w stosunku do dłużnika W. D. (1) z tytułu ww. nakazem zapłaty, nie miało wpływu na bieg terminu przedawnienia.

Przede wszystkim w ocenie Sądu, ogłoszenie upadłości (...) S.A. w W. nie stanowiło czynności zmierzającej bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia objętego ww. nakazem zapłaty, zgodnie z ww. art. 123 § 1 pkt 1 k.c. Zatem zgłoszenia wniosku, a następnie wydanie postanowienia o ogłoszeniu upadłości pierwotnego wierzyciela nie można było uznać jako przerwanie biegu przedawnienia. Czynności te zmierzały do zaspokojenia roszczeń wierzycieli upadłego, a nie zobowiązań wynikających z przedmiotowego nakazu zapłaty.

Ponadto fakt, iż na postawie art. 73 i art. 74 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku – Prawo upadłościowe (Dz. U. Nr 60, poz. 535 ze zm.) powód miał prawo domagać się wyłączenia z masy upadłości przedmiotowej wierzytelności nie miało żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Powód w żaden sposób nie kwestionował zasadności i wysokości wierzytelności (...) S.A. w W. stwierdzonej ww. nakazem zapłaty z dnia 23 listopada 2000 roku, a więc bezzasadne byłoby domaganie się wyłączenia z masy upadłości tego długu. Logiczne jest więc to, że powód nie skorzystał z ww. uprawnienia i nie podjął żadnej czynności w postępowaniu przed sądem upadłościowym.

Ponadto odnosząc się do spisu wierzytelności dokonanego w ramach postępowania upadłościowego, należy wskazać, iż niewątpliwe ma on na celu stwierdzenie, czy wierzyciele zgłaszający swoje wierzytelności mogą uczestniczyć w postępowaniu upadłościowym. Należy zaznaczyć, że lista wierzytelności rozstrzyga o istnieniu wierzytelności dla potrzeb danego postępowania upadłościowego. Zatem majątek upadłego będący masą upadłości, której skład ustalił syndyk w postaci spisu zgłoszonych wierzytelności, zgodnie z art. 61 ww. ustawy służył zaspokojeniu wierzycieli upadłego. Wobec tego w ocenie Sądu nie można wysnuwać wniosku, że sporządzenie spisu wierzytelności przez syndyka przerwało bieg przedawnienia przedmiotowego roszczenia, gdyż czynność ta nie zmierzała do dochodzenia lub zaspokojenia roszczenia objętego przedmiotowym nakazem zapłaty.

Co więcej strona pozwana podniosła również, iż na skutek sprzedaży przez syndyka na rzecz (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. wierzytelności wobec dłużnika W. D. (1) objętych ww. nakazem zapłaty, doszło do przerwania biegu terminu przedawnienia. Jednak w ocenie Sądu ten zarzut także okazał się nietrafny.

Wskazać należy, że w przypadku ogłoszenia upadłości jednym z zasadniczych obowiązków syndyka jest przeprowadzenie likwidacji masy upadłości w celu zaspokojenia wierzycieli upadłego. Stosownie do treści art. 311 ust. 1 ww. ustawy – Prawo upadłościowe, likwidacji masy upadłości dokonuje się przez sprzedaż z wolnej ręki lub w drodze przetargu lub aukcji przedsiębiorstwa upadłego w całości lub jego zorganizowanych części, nieruchomości i ruchomości, wierzytelności oraz innych praw majątkowych wchodzących w skład masy upadłości albo przez ściągnięcie wierzytelności od dłużników upadłego i wykonanie innych jego praw majątkowych. Przy czym zgodnie z art. 313 ust. 1 ww. ustawy sprzedaż dokonana w postępowaniu upadłościowym ma skutki sprzedaży egzekucyjnej. Oznacza to, że skutki związane ze sprzedażą wszystkich składników majątkowych wchodzących w skład masy upadłości, należy oceniać przy odpowiednim zastosowaniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego. Przepisy dotyczące sprzedaży dokonywanej w postępowaniu egzekucyjnym, uregulowane są w art. 864 k.p.c. i nast. Przy czym zgodnie z art. 879 k.p.c., kto nabywa rzecz na podstawie przepisów egzekucyjnych staje się jej właścicielem bez żadnych obciążeń i powinien ją natychmiast odebrać. Z uwagi na specyfikę i różnice pomiędzy poszczególnymi sposobami egzekucji – z ruchomości i wierzytelności - trudno uznać, że w/w przepis znajdzie zastosowanie w przypadku egzekucji z wierzytelności. Nawet teoretycznie przyjmując taką interpretację – nie można uznać, że biegnący termin przedawnienia stanowi obciążenie wierzytelności.

Wskazać bowiem należy, że podstawowym sposobem likwidacji wierzytelności wchodzących w skład masy upadłości jest ich zbycie lub ściągnięcie. Zbycie wierzytelności następuje poprzez przeniesienie tych wierzytelności na inną osobę. Innymi słowy, syndyk dokonuje przelewu wierzytelności (cesji) na rzecz nabywcy w trybie i ze skutkami z art. 509 k.c. i nast.. Natomiast zgodnie z art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki (§ 2).

Wierzytelność przechodzi na nabywcę solo consensu – przez sam fakt zawarcia umowy. Przedmiotem przelewu może być wierzytelność przysługująca zbywcy wobec dłużnika, przy czym skuteczność przelewu zależy od oznaczenia osoby dłużnika i doprecyzowania roszczeń, które zostają objęte umową. Celem i skutkiem przelewu jest natomiast przejście wierzytelności na nabywcę, który w ten sposób otrzymuje ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi. Wobec tego ustawodawca zakłada identyczność wierzytelności cesjonariusza z wierzytelnością cedenta. Zatem cesjonariusz nabywa wierzytelność w takim kształcie, w jakim przysługiwała ona zbywcy, także pod względem „stanu” jej przedawnienia. Nabywca wstępuje w sytuację prawną cedenta, w tym również w zakresie przedawnienia roszczenia, ponieważ zbycie wierzytelności jest irrelewantne dla jego biegu. Innymi słowy, fakt zbycia wierzytelności pozostaje z zasady bez wpływu na bieg terminów przedawnienia (por. uzasadnienie uchwały Sąd Najwyższy z dnia 29 czerwca 2016 roku, sygn. III CZP 29/16, Legalis 1469243).

Wobec powyższych rozważań Sąd uznał, iż sprzedaż wierzytelności dokonana przez syndyka na rzecz strony pozwanej nie doprowadziła do przerwania biegu dziesięcioletniego terminu przedawnienia roszczenia stwierdzonego ww. nakazem zapłaty z dnia 23 listopada 2000 roku, wydanym przez Sąd Rejonowy dla (...)w W..

Ponadto odnosząc się do twierdzeń strony pozwanej, że termin przedawnienia został również przerwany na skutek złożenia w dniu 7 marca 2016 roku wniosku do Sądu o nadanie klauzuli wykonalności prawomocnemu nakazowi zapłaty wydanemu w dniu 23 listopada 2000 roku w postępowaniu nakazowym w sprawie o sygn. XIV NG 2844/00 ze wskazaniem przejścia uprawnień na następne prawnego pierwotnego wierzyciela, wskazać należy, iż niewątpliwie co do zasady każdy wniosek o nadanie klauzuli wykonalności bez względu na to, czy dotyczy on sądowego czy pozasądowego tytułu egzekucyjnego przerywa bieg terminu przedawnienia roszczenia objętego tym wnioskiem. Należy podkreślić, iż czynności ta spełniła wymóg bezpośredniości zawartej ww. art. 123 § 1 k.c., w tym sensie, że skutkiem tej czynności jest wszczęcie postępowania egzekucyjnego, a więc podjęcie działań, które bezpośrednio zmierzają do zaspokojenia roszczenia poprzez spełnienie świadczenia przez zobowiązanego. Niemniej jednak w przedmiotowej sprawie zarzut ten nie zasługiwał na uwzględnienie, ponieważ w momencie złożenia przez stronę pozwaną wniosku o nadanie klauzuli wykonalności przedmiotowe roszczenie objęte ww. nakazem zapłaty uległo już przedawnieniu.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, że od dnia zakończenia postępowania egzekucyjnego w sprawie XIV Km 620/01 wszczętej przeciwko dłużnikowi W. D. (1) na podstawie ww. nakazu zapłaty, tj. od dnia 12 września 2003 roku nie miało miejsca zdarzenie na skutek, którego doszłoby do przerwania biegu 10-letniego terminu przedawnienia roszczeń stwierdzonych prawomocnym orzeczeniem sądu. W związku z tym Sąd stwierdził, że powództwo okazało się zasadne, a powód wykazał, iż w przedmiotowej sprawie zostały spełnione przesłanki określone w art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c., bowiem po powstaniu tytułu egzekucyjnego w postaci ww. nakazu zapłaty z dnia 23 listopada 2000 roku, zaistniało zdarzenie prowadzące do wygaśnięcia zobowiązania lub wskutek czego nie mogło być one egzekwowane, tj. roszczenie objęte tytułem wykonawczym uległo przedawnieniu.

Zważywszy na powyższe Sąd orzekł jak w pkt. 1 sentencji wyroku.

O kosztach procesu (pkt 2 sentencji wyroku) Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Sąd w całości uwzględnił żądanie powoda, więc należało go uznać za stronę wygrywającą sprawę, dlatego też Sąd w całości obciążył kosztami procesu stronę pozwaną, która przegrała postępowania. Na koszty te składały się: opłata od pozwu – 512 zł i koszty zastępstwa procesowego – 3.600 zł, ustalone na podstawie § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 roku, poz. 1800).

Zarządzenie: (...)