WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 15 marca 2018 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Wojciech Vogt (spr.)
Sędziowie:	SSO Henryk Haak SSR del. Urszula Kowalska-Sip
Protokolant:	st. sekr. sąd. Elżbieta Wajgielt

po rozpoznaniu w dniu 15 marca 2018 r. w Kaliszu

na rozprawie

sprawy z powództwa B. S.

przeciwko Towarzystwu (...) S.A. w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Kaliszu

z dnia 23 maja 2017r. sygn. akt I C 2294/16

oddala apelację.

SSR del. Urszula Kowalska-Sip SSO Wojciech Vogt SSO Henryk Haak

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 27.05.2016 r. powód B. S. wniósł o zasądzenie od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. kwoty 3.415,13 zł. wraz z ustawowymi odsetkami za czas opóźnienia od dnia 25.04.2016 r. do dnia zapłaty oraz o zwrot kosztów procesu.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda kosztów procesu.

Sad Rejonowy w Kaliszu wyrokiem z dnia 23 maja 2017 r. zasądził od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. na rzecz powoda B. S. kwotę 2.362,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 25 kwietnia 2016r. do dnia zapłaty oraz kwotę 145,28zł tytułem częściowego zwrotu kosztów procesu, oddala powództwo w pozostałej części i orzekł o dalszych kosztach postępowania.

Apelację od tego rozstrzygnięcia złożył pozwany zaskarżając wyrok w części zasądzającej od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.790,88 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 25 kwietnia 2016 roku do dnia zapłaty oraz zasądzającej od pozwanego na rzecz powoda kwotę 145,28 zł tytułem częściowego zwrotu kosztów procesu i w całości co do punktu III wyroku.

Zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego:

⚫

art. 209 KC w zw. z art. 822 §1 KC w zw. z art. 436 §1 KC poprzez błędną wykładnię, polegającą na uznaniu, iż dochodzenie odszkodowania z tytułu uszkodzenia pojazdu stanowi czynność zachowawczą, do której dokonania uprawniony jest jeden współwłaścicieli pojazdu i w konsekwencji ustaleniu, iż powód jako jeden ze współwłaścicieli posiada legitymację czynną do dochodzenia całości odszkodowania;

⚫

art. 379 §1 KC w zw. z art. 363 § 1 KC poprzez niezastosowanie, pomimo iż roszczenie o naprawienie szkody przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej jest roszczeniem o świadczenie podzielne, przy podzielności zaś świadczenia wierzytelność dzieli się na tyle niezależnych od siebie części, ilu jest wierzycieli, co oznacza, iż powód posiadał legitymację czynną do dochodzenia jedynie połowy odszkodowania.

W oparciu o te zarzuty wniósł o zmianę orzeczenia w zaskarżonej części i orzeczenie o zwrocie kosztów.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy w całości podziela ustalenia faktyczne i rozważania dokonane przez Sąd Rejonowy i uznaje je za własne. W takiej sytuacji gdy sąd odwoławczy orzeka na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w pierwszej instancji i aprobuje dotychczasowe ustalenia, nie musi ich powtarzać (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 2007 r., II CSK 18/07, Lex nr 966804; orzeczenie Sadu Najwyższego z dnia 13 grudnia 1935 r., C III 680/34. Zb. Urz. 1936, poz. 379, z dnia 14 lutego 1938 r., C II 21172/37, Przegląd Sądowy 1938, poz. 380 i z dnia 19 listopada 1998 r., III CKN 792/98, OSNC 1999, nr 4, poz. 83; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 2006 r., I CSK 147/05).

Nie istnieje w orzecznictwie jednolite stanowisko w zakresie poglądu, czy dochodzenie odszkodowania z tytułu uszkodzenia rzeczy będącej przedmiotem współwłasności jest czynnością zachowawczą i w związku z tym, czy może o całość roszczenia wystąpić jeden ze współwłaścicieli, czy przysługuje mu legitymacja czynna.

Odpowiedź twierdzącą na to pytanie można znaleźć w uzasadnieniu orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 3 grudnia 2014 r., III CZP 92/14 i w uzasadnieniu orzeczenia Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 24 września 2002 r., I A Ca 276/02.

Odpowiedź przeczącą można znaleźć – tytułem przykładu - w uzasadnieniu orzeczenia S.N z dnia 7 czerwca 1960 r., 2 CR 113/59 oraz w postanowieniu SN z dnia 7 listopada 1967 r., I CZ 97/67.

Sąd Okręgowy przychyla się do pierwszego stanowiska. Należy podkreślić, że wierzytelność z tytułu uszkodzenia rzecz wspólnej nie jest wierzytelnością przypadkowo powstałą dla kilku osób, lecz wierzytelnością wspólną, przypadającą kilku osobom związanym węzłem współwłasności i powstałą ze względu na tę współwłasność (zob. uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 14 czerwca 1966 r. - zasada prawna - III CO 20/65, OSPiKA 1966, nr 12, poz. 272, i uchwała Sądu Najwyższego z dnia 6 czerwca 2012 r., III CZP 25/12, OSNC 2012, nr 12, poz. 142, oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 października 2013 r., II CSK 673/12, OSP 2014, nr 7-8, poz. 72).

Za czynność zachowawczą uznano również dochodzenie przez jednego współwłaściciela roszczenia odszkodowawczego za szkodę polegającą na zniszczeniu części składowych nieruchomości stanowiącej przedmiot współwłasności, gdyż odszkodowanie takie może i powinno służyć takiemu nowemu zagospodarowaniu nieruchomości, które prowadziłoby do usunięcia lub zminimalizowania skutków wyrządzonej szkody (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 czerwca 1998 r., II CKN 792/97, OSNC 1999, nr 1, poz. 15). W uchwale z dnia 13 marca 2008 r., III CZP 3/08 (OSNC 2009, nr 4, poz. 53) Sąd Najwyższy przyjął, że na podstawie art. 209 k.c. nawet tylko jeden współwłaściciel może dochodzić od osoby trzeciej roszczenia windykacyjnego oraz roszczeń uzupełniających.

Większe trudności wiążą się z oceną, czy roszczenie to może być dochodzone niepodzielnie.

Skoro odszkodowanie za uszkodzenie rzeczy wspólnej przypada określonej grupie współwłaścicieli ze względu na łączący ich stosunek współwłasności i z tego względu stanowią składnik pewnej gospodarczej całości, to nie mogą mieć do nich zastosowanie przepisy o zobowiązaniach podzielnych (por. III CZP 92/14).

Z powyższego wynika, że w niniejszej sprawie powód był legitymowany do dochodzenia całości odszkodowania celem zachowania wspólnego prawa. Sąd Rejonowy nie naruszył więc prawa materialnego.

Mając na uwadze powyższe okoliczności należało, zgodnie z art. 385 k.p.c., orzec jak w sentencji.

Henryk Haak Wojciech Vogt Urszula Kowalska-Sip