UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 23 września 2016 roku skierowanym przeciwko (...) Towarzystwu (...) w W., powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ś. reprezentowany przez pełnomocnika w osobie adwokata, wniósł o zasądzenie od pozwanego kwoty 2398,50 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 27 lutego 2016 roku do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że w wyniku zdarzenia drogowego z dnia 10 grudnia 2015 roku uszkodzeniu uległ pojazd marki R. (...) o numerze rejestracyjnym (...) klasy B. będący własnością D. K.. Poszkodowany zawarł z powodem umowę najmu pojazdu zastępczego. W ramach zawartej umowy poszkodowany otrzymał do korzystania pojazd marki T. (...) o numerze rejestracyjnym (...), w okresie od 20 stycznia 2016 roku do 1 lutego 2016 roku, tj. 13 dni. Powód wystawił fakturę VAT na kwotę 2398,50 zł brutto obejmującą koszt najmu przez okres 13 dni, przy dobowej stawce najmu 184,50 zł brutto. Świadczona przez powoda usługa stanowiła bezgotówkowy najem pojazdu. Poszkodowany przelał na rzecz powoda roszczenie przysługujące mu względem pozwanego zakładu ubezpieczeń w związku z powstałą szkodą. Pozwany odmówił wypłaty odszkodowania.

(pozew k. 2-5, pełnomocnictwo k. 20, odpis krs 16-17)

W odpowiedzi na pozew z dnia 24 października 2017 roku pozwany, reprezentowany przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwany potwierdził, że obejmował ochroną gwarancyjną w zakresie OC sprawcę zdarzenia z dnia 10 grudnia 2015 roku, w którym uszkodzeniu uległ pojazd R. (...) o nr rej. (...). Po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego pozwany odmówił zapłaty za najem pojazdu zastępczego, uznając, że po stronie właścicieli pojazdu uszkodzonego nie zachodziła taka konieczność.

Pozwany kwestionował legitymację procesową powoda, podnosząc, że nie nabył on wierzytelności, gdyż umowa przelewu wierzytelności została zawarta wyłącznie z jednym ze współwłaścicieli – D. K.. Wbrew brzmieniu komparycji umowy, pełnomocnictwo udzielone D. K. przez B. K. obejmowało wyłącznie upoważnienie do podpisywania dokumentów dotyczących najmu pojazdu zastępczego, bez prawa do dokonywania przelewu przysługujących B. K. praw w związku z deliktem z dnia 10 grudnia 2015 roku. Nadto umowa przelewu jest nieważna, gdyż obejmuje wyłącznie wierzytelność przysługującą cedentowi wobec ubezpieczyciela sprawcy czynu. Niezależnie od tego pozwany kwestionował wysokość wydatków na najem pojazdu zastępczego, wskazując, że zwrot wydatków należny jest , gdy poszkodowany nie może korzystać z innego wolnego pojazdu znajdującego się w jego posiadaniu, a także zwrot wydatków przysługuje wyłącznie w okresie niezbędnym do naprawy pojazdu uszkodzonego. Według pozwanego naprawa tego pojazdu mogła być przeprowadzona do dnia 20 stycznia 2016 roku.

(odpowiedź na pozew k. 23-29, pełnomocnictwo k. 30, odpis krs k. 31-32)

Postanowieniem z dnia 6 czerwca 2017 roku Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego do spraw budowy i eksploatacji pojazdów mechanicznych, na okoliczność:

a) średniej rynkowej stawki dobowej najmu pojazdu tego samego segmentu co pojazd marki R. (...), w pierwszym kwartale 2016 roku na terenie Ł.,

b) czy stawka za najem zastosowana przez powoda mieści się w granicach cen obowiązujących na rynku za najem pojazdu tego samego segmentu co pojazd marki R. (...), w pierwszym kwartale 2016 roku na terenie Ł.,

c) uzasadnionego ekonomicznie czasu trwania naprawy pojazdu marki R. (...) po zdarzeniu z dnia 10 grudnia 2015 roku.

Sąd zobowiązał pełnomocnika powoda do uiszczenia zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego w kwocie 800 zł w terminie 2 tygodni pod rygorem pominięcia czynności połączonych z wydatkami.

Powód nie uiścił zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego zgodnie z postanowieniem.

(postanowienie k. 52, notatka k. 60, potwierdzenie doręczenia odpisu postanowienia pełnomocnikowi powoda k. 61)

Na rozprawie w dniu 22 marca 2018 roku pełnomocnik powoda oświadczył, że nie wnosi o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego, gdyż jego zdaniem roszczenie zostało w pełni udokumentowane załączonymi do pozwu dokumentami.

(protokół rozprawy k. 67)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W wyniku zdarzenia drogowego z dnia 10 grudnia 2015 roku uszkodzeniu uległ samochód marki R. (...) o numerze rejestracyjnym (...), stanowiący własność D. K. i B. K.. Sprawca zdarzenia objęty był w tej dacie ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej w pozwanym zakładzie ubezpieczeń.

(okoliczności bezsporne).

D. K. i B. K. zawarli z powodem umowę najmu pojazdu zastępczego T. (...) na okres od 20 stycznia 2016 roku do dnia 1 lutego 2016 roku. Powód wystawił fakturę za najem pojazdu na kwotę 2398,50 zł brutto.

(kserokopie: umowa najmu samochodu zastępczego k. 7, faktura i oświadczenie k. 6)

Umową cesji zawartą w dniu 20 stycznia 2016 roku D. K. działający także w imieniu B. K. jako jej pełnomocnik przeniósł na powoda wierzytelność wobec pozwanego w zakresie kosztów najmu od powoda pojazdu zastępczego. B. K. w treści udzielonego pełnomocnictwa upoważniła D. K. m.in. do dokonania cesji wierzytelności przysługującej jej od towarzystwa ubezpieczeń w związku z najmem pojazdu zastępczego, na rzecz powodowej spółki.

(kserokopia umowy cesji k. 8)

W wyniku przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego pozwany zakład ubezpieczeń odmówił spełnienia świadczenia tytułem wydatków za najem pojazdu zastępczego od dnia 20 stycznia 2016 doku do dnia 1 lutego 2016 roku.

(kserokopia pisma k. 9, bezsporne)

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu.

Zgodnie z art. 822 § 1 kc, przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

W myśl z kolei art. 363 § 1 kc naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.

W myśl art. 363 § 2 kpc, jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili.

Zgodnie z treścią art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j. DZ. U. z 2013r., poz. 392) poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej (OC) może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń.

Z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia (art. 34 ust. 1powołanej ustawy).

Odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej (art. 36 ust. 1powołanej ustawy).

W tym miejscu należy wskazać, iż powód był legitymowany czynnie do wzięcia udziału w procesie w związku z nabyciem przez niego od poszkodowanego wierzytelności z tytułu szkody w przedmiotowym pojeździe na podstawie umowy przelewu wierzytelności. Tym samym, powód wstąpił w prawa dotychczasowego wierzyciela, przysługujące wobec strony pozwanej z tytułu przedmiotowej szkody w pojeździe i należnego, a nie wypłaconego jeszcze odszkodowania, na podstawie art. 509§1 i 2 k.c. Powód może zatem skutecznie realizować uprawnienia poprzedniego wierzyciela również w zakresie dochodzenia należności na drodze sądowej.

Zaznaczyć należy, że stosunki prawne między ubezpieczonym i ubezpieczycielem, między ubezpieczonym sprawcą szkody i poszkodowanym oraz między ubezpieczycielem i poszkodowanym powstają z chwilą zaistnienia zdarzenia objętego ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej. Tworzą one zobowiązanie in solidum, określane niekiedy solidarnością przypadkową, bierną lub niewłaściwą (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 1972 r., II CR 57/72, OSNCP z 1972 r. pod poz. 183 oraz uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 1974 r., zasada prawna, III CZP 75/73, - 8 OSNCP z 1974 r. pod poz. 123). W relacji ubezpieczyciel - poszkodowany mają zastosowanie zarówno przepisy prawa ubezpieczeń, jak i przepisy prawa cywilnego dotyczące obowiązku naprawienia szkody, natomiast poszkodowany zajmuje na gruncie tych zasad szczególną pozycję prawną, ponieważ przysługują mu dwa odrębne roszczenia. Zachodzi między nimi ścisła współzależność polegająca na tym, że oba roszczenia istnieją obok siebie dopóty, dopóki jedno z nich nie zostanie zaspokojone. Poszkodowany nie może uzyskać dwóch odszkodowań, a o tym, w jaki sposób i w jakiej kolejności nastąpi realizacja przysługującego mu odszkodowania decyduje sam, kierując żądanie przeciwko ubezpieczonemu albo ubezpieczycielowi, albo przeciwko obu nim równocześnie (tak Sąd Apelacyjny w Łodzi w uzasadnieniu wyroku z dnia 10 kwietnia 2013, w sprawie o sygn. akt I ACa 1354/12).

W sprawie bezsporny jest fakt zaistnienia zdarzenia, którego skutkiem było uszkodzenie samochodu stanowiącego własność B. K. i D. K..

Nie było również wątpliwości, że sprawcą szkody był samoistny posiadacz pojazdu, ubezpieczony w zakresie OC u pozwanego.

Należność dochodzona w pozwie stanowiła koszty wynajmu samochodu zastępczego ustalone w fakturze przez powoda. W niniejszej sprawie sporny między stronami był m.in. okres najmu pojazdu zastępczego przez poszkodowanego.

Udowodnienie przesłanek odpowiedzialności pozwanego, stosownie do zasady wyrażonej w art. 6 k.c., spoczywało na powodzie. Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa bowiem na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 6 k.c. i 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne.

W przedmiotowej sprawie powód w pozwie zakreślił tezę dowodową dla biegłego nie wnosząc wprost o dopuszczenie tego dowodu. Następnie wyraźnie oświadczył, że nie wnosi o przeprowadzenie tego dowodu. W toku postępowania Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego. Wobec faktu, iż pozwany kwestionował wysokość należnego odszkodowania, niezbędnym było przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego jako posiadającego wiadomości specjalne w zakresie niezbędnym do dokonania ustaleń faktycznych. Wobec tego, że w zakreślonym terminie powód nie uiścił zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego, Sąd pominął czynność połączoną z wydatkami na podstawie art. 130⁴ § 4 kpc.

Nie jest rzeczą sądu zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17.12.1996 w sprawie sygn. akt: I CKU 45/96, OSNC 1997 r., Nr 6-7, poz. 76). Jeśli zatem strona nie przedstawia dowodów, to uznać należy, że dany fakt nie został wykazany (udowodniony). Ponadto sprawa niniejsza ma charakter odszkodowawczy, a obie strony były reprezentowane przez zawodowych pełnomocników. Przyjęcie, że w tego rodzaju sprawach sąd powinien każdorazowo przeprowadzić z urzędu dowód z opinii biegłego, prowadziłoby do naruszenia zasady kontradyktoryjności procesu cywilnego i bezstronności sądu.

W tym stanie rzeczy, w ocenie Sądu, z dowodów zaoferowanych przez powoda nie wynika, jaki był uzasadniony ekonomicznie okres trwania naprawy pojazdu, co przekładało się na niemożność ustalenia uzasadnionego czasu trwania najmu pojazdu zastępczego.

Biorąc pod uwagę powyższe, Sąd powództwo oddalił.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. art. 98 § 1 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia swoich praw. Ponieważ to powód jest stroną przegrywającą, obowiązek uiszczenia wynikłych stąd kosztów spoczywa na nim. Koszty te obejmują łączną kwotę 1200 złotych tj. wynagrodzenie zawodowego pełnomocnika strony pozwanej w wysokości określone w § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2015 poz. 1804). Pozwany nie złożył dowodu uiszczenia opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE