UZASADNIENIE

Powód - Z. K. wniósł o zasądzenie od pozwanej M. K. alimentów na swoją rzecz w kwocie po 1000 zł miesięcznie, poczynając od dnia 1.07.2015 r. W uzasadnieniu wskazał, iż jest osobą bezrobotną bez prawa do zasiłku, bezdomną. Jego wiek i uszczerbek na zdrowiu nie pozwalają mu na podjęcie pracy a nie posiada żadnych środków do życia. Żądana kwota alimentów to minimum, które jest mu potrzebne na przeżycie oraz aby wynająć pokój.

Pozwana M. K. wniosła o oddalenie powództwa, podnosząc iż na płacenie alimentów nie pozwala jej kondycja finansowa w jakiej się znajduje, niskie zarobki oraz fakt, iż ma na utrzymaniu córkę A., z którą mieszka i której cały czas pomaga. Nadto pozwana podniosła, iż powód w okresie od 2006 r. do lipca 2015 r. przebywał w Anglii, gdzie uzyskiwał wysokie zarobki i cały czas unikał płacenia alimentów na rzecz najmłodszej córki. Komornikowi dopiero w grudniu 2016 r. udało się dokonać zajęcia rachunku bankowego powoda na kwotę 25.000 zł – co oznacza, że powód nie znajduje się w niedostatku i sam własnymi siłami jest w stanie o siebie zadbać. Powód jest z zawodu budowlańcem, posiada odpowiednie kwalifikacje do podjęcia dobrze płatnej pracy zarobkowej. W ocenie pozwanej, powód symuluje różne choroby w celu uniknięcia obowiązku alimentacyjnego na rzecz uczącej się córki oraz w celu uzyskania alimentów dla siebie.

W końcowym stanowisku pozwana podniosła także , iż powód nie wykazał, że jest niezdolny do pracy, a poza tym powództwo powinno być oddalone na podstawie art. 5 k.c.

Sąd ustalił co następuje :

Z. K. jest byłym mężem M. K.. Związek małżeński stron został rozwiązany przez rozwód bez orzekania o winie wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 28.11.2014 r.

(dowód: akta XIII RC 742/14 Sądu Okręgowego we Wrocławiu)

Z małżeństwa stron pochodzi troje dzieci: D., K. i A.. Początkowo, gdy dzieci były małe, to pozwana sprawowała nad nimi osobistą opiekę. W 1995 roku wróciła do pracy zarobkowej. W trakcie małżeństwa strony mieszkały w mieszkaniu należącym do M. K., odziedziczonym po jej babci. W latach 90-tych małżonkowie mieli wspólny dom, który sprzedali ojcu pozwanej a ten podarował go w późniejszym okresie swoim wnukom - dzieciom stron. W 2006 r. Z. K. postanowił wyjechać w celach zarobkowych do Wielkiej Brytanii. Początkowo przesyłał żonie pieniądze na utrzymanie rodziny i przyjeżdżał do domu co kilka tygodni. Sytuacja uległa zmianie w 2011 r, kiedy to powód przestał łożyć na utrzymanie rodziny. Najmłodsza córka – A. wystąpiła o alimenty, które zostały ustalone na kwotę 400 zł miesięcznie. Ponieważ pozwany nie płacił alimentów, zostało przeciwko niemu wszczęte postępowanie egzekucyjne. Egzekucja była bezskuteczna aż do listopada 2016 r., kiedy to komornik wyegzekwował zaległości alimentacyjne na kwotę 25.000 zł.

(dowód: zeznania świadka A. K. k. 109v-110 , zeznania pozwanej k. 49v i k.120v)

W latach 2006-2015 powód pracował w Anglii. W 2014r. uzyskał z tego tytułu wynagrodzenie w kwocie 12.917,87 funtów rocznie, co daje w przeliczeniu kwotę 70.593,57 zł (kurs średni NBP na dzień 31.12.2014 r. 1 (...) za 5,4648 zł), a w 2015 r. w kwocie 13.657,26 funtów, co daje w przeliczeniu kwotę 79.023,64 zł (kurs średni NBP na dzień 31.12.2015 r. 1 (...) 5,7862 zł). Z dniem 14.06.2015 r. Z. K. zrezygnował z pracy i wrócił do Polski. Przywiózł oszczędności w kwocie ok. 30.000 zł. Po powrocie do kraju , początkowo przebywał u rodziny w G. i tam również zarejestrował się w urzędzie pracy. W okresie od sierpnia 2015 r. do lipca 2016 r. pobierał zasiłek dla bezrobotnych i z tego tytułu w 2015 r. uzyskał dochód w wysokości 4.368,70 zł, a w 2016 roku w wysokości 4.882 zł brutto.

(dowód: PIT-11 za 2015 wraz z zeznaniem podatkowym k. 56-58, zaświadczenie PUP w K. z dnia 10.04.2017 r. k. 59, informacja PUP w G. z dnia 13.06.2016 r. k.60, zaświadczenie (...) w K. z 30.07.2017 r. k. 61, dokument details of employee leaving work k. 62, P60 E. of year certificate k. 63-64 , zeznania powoda k. 49 )

Z uwagi na zmianę miejsca zamieszkania Z. K. jest obecnie zarejestrowany jako poszukujący pracy w PUP w K.. W okresie od czerwca 2016 r. do maja 2017 r. miał przedstawione oferty zatrudnienia na stanowiskach: sprzedawca, pracownik produkcji, pakowacz, kierowca samochodu dostawczego, operator maszyn do produkcji opakowań , pracownik ochrony fizycznej. Powód nie skorzystał z żadnej oferty. Powód nie podejmuje również prac dorywczych. Nie korzysta z pomocy społecznej. Złożył wniosek o przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy, ale postępowanie w tej sprawie nie jest zakończone.

(dowód: zdjęcie rtg k. 22-23, informacja PUP w K. z dnia 2.12.2016 r. k. 24 oraz z dnia 16.05.2017 r. k.72, informacja dla lekarza kierującego z dnia 4.04.2017 r. k. 65, zaświadczenie lekarskie z dnia 10.04.2017 r. k. 66, informacja ZUS z dnia 16.05.2017 r. k. 71, karta rejestracyjna bezrobotnego k. 75 , zeznania powoda k. 49 i k. 120)

Z. K. w styczniu 2016 r. zamieszkał u T. K.. Kobieta zameldowała go u siebie, utrzymuje go, ale nie pozostają ze sobą w konkubinacie. Powód zawarł z nią umowę użyczenia mieszkania. Z. K. choruje na astmę oskrzelową, ma stwierdzoną także skoliozę kręgosłupa, przepuklinę pępkową. W dniu 6.06.2017 r. został skierowany na oddział chirurgiczny. Jako leczenie przepukliny pępkowej wskazano redukcję wagi ciała. Wg. zaświadczenia lekarskiego z 1.06.2016 r. (wydanego w celu przedłożenia w PUP w G.), powód jest niezdolny do pracy fizycznej wymagającej dźwigania i wymuszonej pozycji ciała.

( dowód: skierowanie do szpitalna k., 85, karta leczenia pacjenta z 19.06.2017 r. k. 88, zaświadczenie lekarskie z 1.06.2016 r. oraz z dnia 10.04.2017 r. k. 118 )

W 2012 roku M. K. przeprowadziła się wraz z córką do W.. Pozwana była właścicielką działki zabudowanej garażem. W 2013 roku sprzedała ją za kwotę 48.000 zł. Uzyskane środki przeznaczyła na pomoc finansową dla dzieci (m.in. spłatę kredytu studenckiego córki D. w kwocie 16.000 zł, uroczystości weselne D. i K. po ok. 10.000zł) oraz utrzymanie swoje i najmłodszej córki. Obecnie pozwana nie jest właścicielką żadnej nieruchomości.

(dowód ; zaświadczenie Prezydenta W. z dnia 15.03.2017 r. k.37 , zeznania pozwanej k. 50 akt)

M. K. z zawodu jest laborantką, ukończyła technikum chemiczne. Od 1.04.2015 r. pozwana pracuje w restauracji jako pomoc kuchenna i zarabia ok. 2100 zł netto. Mieszka z najmłodszą córką A. w mieszkaniu, które jest własnością córki. Mieszkanie zostało kupione w 2015 roku. Zakup został sfinansowany udzielonym M. K. i A. K. kredytem hipotecznym w kwocie 150.573 zł na okres 25 lat. Rata kredytu hipotecznego wynosi 811,80 zł. Pozwana w dniu 29.09.2015 r. zawarła także umowę kredytu w kwocie 37.714 zł. Kredyt ten został udzielony na okres 6 lat, raty miesięczne wynoszą 697,99 zł. Uzyskane w ten sposób środki pozwana przeznaczyła na urządzenie kupionego mieszkania. Pozwana spłaca raty obu tych kredytów, córka A. ponosi natomiast opłaty związane z utrzymaniem mieszkania. A. K. studiuje bowiem zaocznie i pracuje jako ekspedientka w sklepie, gdzie zarabia ok. 1500 zł miesięcznie.

(dowód : zeznania A. K. k. 109v-110, zaświadczenie Prezydenta W. z dnia 15.03.2017 r., zaświadczenie (...) sp. z o.o. o zatrudnieniu i zarobkach k. 38; umowa kredytu z dnia 13.03.2015 r. strony k. 39-40, k. 96- 106, zaświadczenie o wynagrodzeniu k. 91, umowa kredytu konsumpcyjnego z dnia 29.09.2015 r. k. 92- 95, zeznanie podatkowe pozwanej za 2016 r. k. 107-108 ; zeznania pozwanej k. 49)

W 2013 roku pozwana przeszła zabieg operacyjny z powodu guza jajnika. Obecnie leczy się z powodu płaskostopia i zwyrodnienia stawowego w ramach NFZ, ma również problemy z kręgosłupem.

(dowód:, zdjęcie rtg k. 41, potwierdzenie terminu wizyty u ortopedy k. 42, skierowanie na zabiegi fizjoterapeutyczne k. 89, karta informacyjna leczenia szpitalnego k. 90 ; zeznania pozwanej k.49, k. 120v)

Wartość dowodowa dokumentów zebranych w sprawie nie budzi żadnych wątpliwości i nie była przez strony kwestionowana.

Sąd dał wiarę zeznaniom powoda oraz zeznaniom pozwanej w zakresie, w jakim były one spójne, logiczne i znalazły potwierdzenie w innych przeprowadzonych dowodach.

Sąd nie znalazł podstaw, aby odmówić wiarygodności zeznaniom świadka A. K. bowiem były one logiczne i szczere, a nadto znalazły potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym zebranym w sprawie.

Sąd oddalił wniosek dowodowy o zobowiązanie strony pozwanej o przedłożenie dokumentów dotyczących wynagrodzenia A. K. , albowiem dokumenty te nie wniosłyby do sprawy nic istotnego.

Sąd zważył co następuje :

Bezspornym jest, iż wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 28.11.2014 r. rozwiązano przez rozwód małżeństwo stron bez orzekania o winie.

Podstawę żądania powoda stanowi zatem art. 60 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zgodnie z którym małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i który znajduje się w niedostatku, może żądać od drugiego małżonka rozwiedzionego dostarczania środków utrzymania w zakresie odpowiadającym usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego. Przyjmuje się, że niedostatek jest wtedy, gdy małżonek rozwiedziony nie jest w stanie zaspokoić swoich usprawiedliwionych potrzeb w całości lub w części własnymi siłami (vide: wyrok SN z dnia 16 lipca 1998r., I CKN 524/98, nie publ.).

Pozwana podnosiła , iż powód posiada odpowiednie kwalifikacje i jest w stanie podjąć pracę, a choroby, na które się powołuje symuluje , aby uzyskać alimenty.

W ocenie Sądu zebrany materiał dowodowy wskazuje , iż powód znajduje się w niedostatku, albowiem nie posiada żadnych dochodów. Jednocześnie w świetle dokumentów przedłożonych przez powoda, Sąd uznał iż Z. K. nie może obecnie pracować z uwagi na stan zdrowia. Wprawdzie powód nie posiada orzeczenie o całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy , ale chociażby z zaświadczenia lekarskiego z dnia 1.06.2016 r. wynika , iż powód jest niezdolny do pracy fizycznej wymagającej dźwigania i wymuszonej pozycji ciała. Ponadto z dokumentów przedłożonych przez powoda , wynika iż leczy się on z powodu astmy oskrzelowej, skoliozy kręgosłupa jak i przepukliny.

Fakt przyjęcia przez Sąd , iż powód znajduje się w niedostatku nie stanowi automatycznie przesłanki dla chociażby częściowego uwzględnienia powództwa. Przepis art. 144¹ k.r.o. wskazuje bowiem, iż zobowiązany może uchylić się od wykonania obowiązku alimentacyjnego względem uprawnionego, jeżeli żądanie alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

W przedmiotowej sprawie należy mieć na uwadze, iż pozwana wprawdzie pracuje i uzyskuje dochody wynoszące około 2.100 zł miesięcznie, ale z uwagi na zawarte w ostatnich latach umowy kredytowe, po uregulowaniu rat, na własne wydatki pozostaje jej kwota około 600 zł miesięcznie. Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku z dnia 12.11.1976r. w sprawie III CRN 236/76 ( Lex nr 7875) zadłużenie bankowe zobowiązanego do alimentacji nie może powodować ograniczenia należnych uprawnionemu środków utrzymania. Osoba bowiem, na której ciąży obowiązek alimentacyjny, musi się z tym liczyć przy podejmowaniu wydatków i ich wysokość planować stosownie do posiadanych możliwości z uwzględnieniem wspomnianego obowiązku alimentacyjnego. Orzeczenie to, zdaniem Sądu, nie może mieć zastosowania w niniejszej sprawie. Podkreślić przede wszystkim należy, iż pozwana w żaden sposób nie mogła spodziewać się , iż powód po wielu latach pobytu za granicą , gdzie wykonywał dobrze płatną pracę ( zarabiał około 6 tys. zł. ) będzie domagał się od niej alimentów. Pozwana miała zatem pełne prawo podejmować decyzje finansowe , w tym dotyczące umów kredytowych, nie licząc się z sytuacją powoda.

Powód podnosił , iż pozwana winna płacić alimenty , albowiem przekazał jej cały majątek w tym nieruchomość, którą pozwana sprzedała według niego za 100 tys. zł. Jak wynika z dokonanych ustaleń , nieruchomość którą wskazuje powód została sprzedana przez pozwaną ale za kwotę 48 tys. zł ( umowa była okazana Sądowi na rozprawie w dniu 4.07.2017 r. k.109 ), ale trudno uznać aby pozwana w ten sposób uzyskała korzyści majątkowe , które posiada do dnia dzisiejszego. Jak wynika z zeznań pozwanej oraz zeznań świadka, M. K. pieniądze uzyskane ze sprzedaży przeznaczyła na spłatę kredytu studenckiego córki D. oraz na uroczystości weselne dzieci. W przeciwieństwie bowiem do powoda, pozwana pomagała i pomagała finansowo dzieciom, podczas gdy powód przestał łożyć na rodzinę w trakcie swojego pobytu zagranicą. Okoliczność, iż pozwana nie posiada już żadnych środków ze sprzedaży nieruchomości , potwierdza pośrednio fakt , iż na zakup mieszkania dla córki A. oraz na jego urządzenie pozwana zaciągnęła kredyty. Zarzucanie pozwanej, iż w ten sposób czyni nakłady na majątek osoby trzeciej należy uznać za całkowicie chybiony. Zważywszy na fakt, iż córka A. pracuje można stwierdzić , iż matka nie ma już wobec niej obowiązku alimentacyjnego znajdującego uzasadnienie w przepisach Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Oczywistym natomiast jest , iż jako matka stara się pomóc pełnoletniej córce , albowiem dochody córki nie pozwoliłyby jej zapewne na kupno mieszkania na kredyt. Sama A. K. zeznała, że tylko na matkę może liczyć. Jak zaznaczono powyżej , powód natomiast już na 3 lata przed orzeczeniem rozwodu przestał łożyć na utrzymanie rodziny, czego konsekwencją było wystąpienie przez najmłodszą córkę o alimenty. Poza tym pomagając w kupnie mieszkania , pozwana zapewnia również sobie dach nad głową , albowiem jak wynika z przedłożonych dokumentów , nie posiada żadnego majątku. Nie bez znaczenia pozostaje również okoliczność , iż powód wysuwa żądanie ustalenia alimentów od byłej żony, której on sam nie udzielił żadnego wsparcia (ani psychicznego ani finansowego), gdy rozpoznano u niej guza jajnika.

Taka postawa pozwanego wobec rodziny tj. zarówno byłej żony jak i dzieci , powoduje iż Sąd uznał żądanie pozwanego za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

W tym stanie rzeczy , na podstawie cytowanych przepisów , orzeczono jak w pkt I wyroku.

O kosztach , w tym kosztach zastępstwa procesowego , orzeczono na podstawie § 8 pkt 6 pkt w zw. z § 10 ust. 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.

Z uwagi na trudną sytuację materialną powoda, brak w chwili obecnej jakichkolwiek dochodów, Sąd odstąpił od obciążenia go kosztami procesu.

SSR Agnieszka Pietruszka

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE