UZASADNIENIE

W dniu 30 grudnia 2015 roku powódka A. K. wniosła do Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie pozew przeciwko pozwanej D. A. o zapłatę kwoty 2.161, 64 zł wraz z odsetkami liczonymi od kwot: 200 zł od dnia 28 sierpnia 2014 roku, 149, 70 zł od dnia 12 września 2014 roku, 236, 60 zł od dnia 19 września 2014 roku, 60, 55 zł od dnia 26 września 2014 roku, 164, 28 zł od dnia 27 listopada 2014 roku 114, 23 zł od dnia 13 grudnia 2014 roku, 61, 47 zł od dnia 19 grudnia 2014 roku oraz od kwot: 166, 56 zł, 168, 52 zł, 168, 52 zł, 168, 52 zł, 168, 17 zł, 167, 26 zł, 167, 26 zł od dnia wniesienia pozwu oraz kosztów postępowania. W uzasadnieniu powódka wskazała, że pozwana w ramach prowadzonej przez siebie działalności zakupiła u powódki towar, który został jej wydany, w związku z czym powódka wystawiła i doręczyła pozwanej faktury: w dniu 13 sierpnia 2014 roku na kwotę 692, 22 zł – z której do zapłaty pozostała kwota 200 zł, w dniu 28 sierpnia 2014 roku na kwotę 510, 36 zł – z której do zapłaty pozostała kwota 149, 70 zł, w dniu 4 września 2014 roku na kwotę 343, 60 zł od dnia 18 września 2014 roku, z dnia 11 września 2014 roku na kwotę 345, 29 zł – do zapłaty pozostała kwota 60, 55 zł, z dnia 20 listopada 2014 roku na kwotę 164, 28 zł, z dnia 28 listopada 2014 roku na kwotę 114, 23 zł, z dnia 4 grudnia 2014 roku na kwotę 61, 74 zł. Powódka wskazała, że od niezapłaconych należności domaga się również odsetek ustawowych od dnia po dniu ustalonym jako termin zapłaty. Nadto, żądanie pozwu obejmowało kwoty stanowiące równowartość 40 euro tytułem rekompensaty za koszty odzyskiwania należności.

W dniu 31 grudnia 2015 roku Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym Lublin – Zachód w Lublinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

Pozwana wniosła sprzeciw od przedmiotowego nakazu zapłaty zaskarżając go w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie na swoją rzecz kosztów postępowania.

Postanowieniem z dnia 18 lutego 2016 roku Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym Lublin – Zachód w Lublinie przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Rejonowemu Szczecin – Centrum w Szczecinie.

W piśmie z dnia 31 maja 2016 roku powódka dokonała modyfikacji żądania odsetkowego wskazując, że wnosi o zasądzenie do dnia 31 grudnia 2015 roku odsetek za zwłokę w wysokości określonej na podstawie Ordynacji Podatkowej, natomiast od dnia 1 stycznia 2016 roku odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych. W uzupełnionym pozwie powódka podtrzymała swoje dotychczasowe twierdzenia.

Pismem z dnia 27 stycznia 2017 roku powódka cofnęła powództwo co do kwoty 200 zł (wynikającej z faktury nr (...)), 149, 64 zł (wynikającej z faktury (...)), 209, 60 zł (wynikającej z faktury (...) oraz 20 zł (wynikającej z faktury (...)). W piśmie powódka zaprzeczyła, aby pomiędzy stronami nastąpiło porozumienie co do regulowania długu ratami. Podtrzymała swoje stanowisko odnośnie żądania kwoty stanowiącej rekompensatę za koszty odzyskiwania należności oraz odsetek od nich. W zakresie należności wynikających z faktur nr (...); 551/T/14 oraz 559/T/14 powódka podniosła, że nie zostały one uregulowane w żadnej części, zaprzeczyła aby otrzymała kwotę wskazaną w przedłożonym przez powódkę dowodzie z nadania pieniędzy w placówce pocztowej wskazując, że pod podanym adresem znajduje się kilka przedsiębiorstw. Odnośnie dowodu wpłaty z dnia 4 września 2014 roku wskazała, że nie został na nim wpisany numer faktury, natomiast wpłata ta dotyczyła faktury, która nie była przedmiotem niniejszego postępowania – nr 375/T/14 na kwotę 768, 14 zł, która również uregulowana została ratami.

Na rozprawie strony podtrzymały swoje stanowiska. Powódka wskazała, iż domaga się odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

A. K. oraz D. A. wiązała współpraca gospodarcza w ramach której D. A., jako przedsiębiorca zajmujący się sprzedażą detaliczną, nabywała od A. K., jako sprzedawcy hurtowego, towary spożywcze.

Bezsporne, a nadto dowód:

−: wydruk (...) dotyczący D. A. k. 45,
−: wydruk (...) dotyczący A. K. k. 46,
−: przesłuchanie pozwanej D. A. k. 69.

A. K. oraz D. A. zawarły porozumienie w sprawie terminów zapłaty ustalając, że D. A. za dostarczony jej towar będzie mogła dokonywać zapłaty w częściach, w zależności od zbywania towaru i możliwości finansowych. Przy dostarczaniu towaru D. A. dokonywała płatności w gotówce, na potwierdzenie czego strony umowy sprzedaży wystawiały dowody wpłaty.

W dowodzie wpłaty wpisywane były numery faktur oraz kwota która z tej faktury pozostaje do zapłaty. Stwierdzona w dowodzie wpłaty kwota zaliczana była na poczet pierwszej faktury wymienionej na liście, natomiast pozostałe faktury wskazywane były dla przypomnienia. Wyjątkiem od tej zasady była zapłata za fakturę nr (...) ( zapłata kwoty 61, 94 zł).

Terminy płatności wskazane w fakturze nie miały obowiązywać pomiędzy stronami, miały one charakter jedynie techniczny – w taki sposób były one generowane w systemie komputerowym.

Dowód:

−: przesłuchanie pozwanej D. A. k. 69-71,
−: przesłuchanie pozwanej D. A. k. 89.

W dniu 13 sierpnia 2014 roku A. K. wystawiła D. A. fakturę nr (...) tytułem sprzedaży towarów spożywczych na łączną kwotę 692, 22 zł. W fakturze wskazany został termin zapłaty - 27 sierpnia 2014 roku.

D. A. dokonała zapłaty za wskazaną fakturę uiszczając: w dniu 11 września 2014 roku kwotę 141, 86 zł, w dniu 2 października 2014 roku kwotę 210 zł, w dniu 16 października kwotę 140, 36 zł; oraz kwotę 200 zł.

Dowód:

−: faktura VAT nr (...) k. 42,
−: dowód wpłaty z dn. 11.09.2014 r. k. 75,
−: dowód wpłaty z dn. 2.10.2014 r. k. 76,
−: dowód wpłaty z dn. 16.10.2014 r. k. 76,
−: dowód wpłaty na kwotę 200 zł k. 80,
−: oryginały dowodów wpłat k. 63.

W dniu 28 sierpnia 2014 roku A. K. wystawiła D. A. fakturę nr (...) tytułem sprzedaży towarów spożywczych na łączną kwotę 510, 36 zł. W fakturze wskazany został termin zapłaty - 11 września 2014 roku.

D. A. dokonała zapłaty za wskazaną fakturę w łącznej kwocie 510, 30 zł uiszczając: w dniu 24 października kwotę 100 zł, w dniu 20 listopada 2014 roku kwotę 300 zł, w dniu 28 listopada kwotę 60, 30 zł oraz w dniu 4 grudnia 2014 roku kwotę 150 zł, z czego kwota 50 zł została zaliczona na poczet płatności za te fakturę.

Dowód :

−: faktura VAT nr (...) k.43,
−: dowód wpłaty z dn. 24. 10.2014 r. k. 76,
−: dowód wpłaty z dn. 20.11.2014 r. k. 77,
−: dowód wpłaty z dn. 28.11.2014 r. k. 77,
−: dowód wpłaty z dn. 4.12.2014 r. 77,
−: oryginały dowodów wpłat k. 63.

W dniu 4 września 2014 roku A. K. wystawiła D. A. fakturę nr (...) tytułem sprzedaży towarów spożywczych na łączną kwotę 343, 60 zł. W fakturze wskazany został termin zapłaty – 18 września 2014 roku.

D. A. dokonała zapłaty za wskazaną fakturę uiszczając: w dniu 15 stycznia 2014 roku kwotę 136, 60 zł, w dniu 4 grudnia 2014 roku kwotę 150 zł z czego kwota 100 zł została zaliczona na poczet płatności za te fakturę, w dniu 8 stycznia 2015 roku kwotę 80 zł, w dniu 21 stycznia 2015 roku kwotę 80 zł z czego kwota 27 zł została zaliczona na poczet płatności za wskazaną fakturę.

Dowód:

−: faktura VAT nr (...) k.44,
−: dowód wpłaty z dn. 15.01.2014 r. k. 75,
−: dowód wpłaty z dn. 4.12.2014 r. k. 77,
−: dowód wpłaty z dn. 8.01.2015 r. k. 78,
−: dowód wpłaty z dn. 21.01.2015 r. k. 78,
−: oryginały dowodów wpłat k. 63,
−: przesłuchanie pozwanej D. A. k. 71.

W dniu 11 września 2014 roku A. K. wystawiła D. A. fakturę nr (...) tytułem sprzedaży towarów spożywczych na łączną kwotę 345, 29 zł. W fakturze wskazany został termin zapłaty - 25 września 2014 roku.

D. A. dokonała zapłaty za wskazaną fakturę w łącznej kwocie 243 zł uiszczając: w dniu 21 stycznia 2015 roku kwotę 80 zł – z czego kwota 43 zł została zaliczona na poczet płatności za wskazaną fakturę, w dniu 12 lutego 2015 roku kwotę 80 zł, w dniu 26 lutego 2015 roku kwotę 50 zł, w dniu 5 marca 2015 roku kwotę 50 zł oraz w dniu 13 marca 2015 roku kwotę 20 zł.

Dowód:

−: faktura VAT nr (...) k.37,
−: dowód wpłaty z dn. 21.01.2015 r. k. 78,
−: dowód wpłaty z dn. 12.02.2015r. k. 79,
−: dowód wpłaty z dn. 26.02.2015 r. k. 79,
−: dowód wpłaty z dn. 5.03.2015 r. 79,
−: dowód wpłaty z dnia 15.03.2015 r. k. 80,
−: oryginały dowodów wpłat k. 63,
−: przesłuchanie pozwanej D. A. k. 71.

W dniu 20 listopada 2014 roku A. K. wystawiła D. A. fakturę nr (...) tytułem sprzedaży towarów spożywczych na łączną kwotę 164, 28 zł. W fakturze wskazany został termin zapłaty - 26 listopada 2014 roku.

Dowód:

−: faktura VAT nr (...) k.38.

W dniu 28 listopada 2014 roku A. K. wystawiła D. A. fakturę nr (...) tytułem sprzedaży towarów spożywczych na łączną kwotę 114, 23 zł. W fakturze wskazany został termin zapłaty - 12 grudnia 2014 roku.

Dowód:

−: faktura VAT nr (...) k. 41.

W dniu 4 grudnia 2014 roku A. K. wystawiła D. A. fakturę nr (...) tytułem sprzedaży towarów spożywczych na łączną kwotę 61, 74 zł. W fakturze wskazany zostały termin zapłaty - 18 grudnia 2014 roku.

D. A. dokonała zapłaty za wskazaną fakturę uiszczając w dniu 5 marca 2015 roku kwotę 61, 74 zł.

Dowód:

−: faktura VAT nr (...) k. 40,
−: dowód wpłaty z dn. 5.02. 2015r. k. 78,
−: oryginały dowodów wpłat k. 63.,
−: przesłuchanie pozwanej D. A. k. 71.

W dniu 4 września 2014 roku wystawiony został dowód wpłaty (KP nr 375) kwoty 310 zł przez D. A. na rzecz A. K. bez wskazania faktury której dotyczy.

W dniu 11 września 2014 roku wystawiony został dowód wpłaty kwoty 600 zł przez D. A. na rzecz A. K. w którym wskazane zostało, że dotyczy w zakresie kwoty 458, 14 zł płatności za fakturę o nr (...), natomiast w zakresie kwoty 141, 86 zł płatności za fakturę nr (...).

Dowód:

−: dowód wpłaty z dn. 4.09.2014 r. k. 75,
−: dowód wpłaty z dn. 11.09.2014 r. k. 75.

W dniu 25 kwietnia 2016 roku D. A. nadała przekaz pocztowy pieniężny kwoty 280, 22 zł wskazując jako adresata: „Hurtownia art. spożywczych W., Letnia nr 12, (...)-(...) S.. W potwierdzeniu nadania jako adres nadawcy wskazana została ul. (...), (...)-(...) P..

Dowód:

−: potwierdzenie nadania przekazu k. 80.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo okazało się uzasadnione w części.

Sąd ustalił stan faktyczny w oparciu o treści przedłożonych do akt dowodów z dokumentów. Żadna ze stron nie kwestionowała ich prawdziwości, a i w ocenie Sądu nie budziły one żadnych wątpliwości. Sąd oparł się również na przesłuchaniu D. A. uznając je za w pełni wiarygodne w zakresie ustaleń stron co do terminów zapłaty oraz sposobu zaliczania określonych płatności na rzecz należności wynikających z faktur. Sąd uznał, że przesłuchanie pozwanej było spójne i korespondowało z przedłożonymi przez stronę dowodami wpłat, w związku z czym mogło stanowić podstawę ustaleń stanu faktycznego.

Wstępnie zaznaczyć należy, że postępowanie w sprawie co do kwoty 579,24 zł podlegało umorzeniu w związku z cofnięciem przez powódkę powództwa w tym zakresie pismem z dnia 27 stycznia 2017 roku. Jednocześnie na rozprawie w dniu 30 stycznia 2017 roku pełnomocnik pozwanej oświadczył, że strona wyraża zgodę na częściowe cofnięcie powództwa.

Jak stanowi art. 355 § 1 k.p.c. sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew lub jeżeli wydanie wyroku stało się z innych przyczyn zbędne lub niedopuszczalne. Skuteczne częściowe cofnięcie pozwu uzasadnia zatem umorzenie postępowania w tym właśnie zakresie. Jednocześnie Sąd nie dopatrzył się w oświadczeniu strony powodowej istnienia przesłanek przewidzianych w art. 203 § 4 k.p.c., w obliczu których cofnięcie pozwu jest niedopuszczalne.

Powódka zasadności powództwa upatrywała w zawartych pomiędzy stronami umowach sprzedaży, w wykonaniu których dostarczyła pozwanej zamówiony przez nią towar i wystawiła faktury VAT. Pozwem powódka domagała się również równowartości 40 euro jako rekompensaty kosztu odzyskiwania należności z uwagi na nieterminowe wpłaty pozwanej. Podstawę prawną pozwu stanowi więc art. 535 k.c. zgodnie z którym przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Zwrócić należy także uwagę na art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, zgodnie z którym wierzycielowi, od dnia nabycia uprawnienia do odsetek, o których mowa w art. 7 ust. 1 lub art. 8 ust. 1, bez wezwania, przysługuje od dłużnika równowartość kwoty 40 euro przeliczonych na złote według średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzające miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne.

Zaznaczyć należy, że bezspornym pomiędzy stronami było zawarcie szeregu umów sprzedaży w ramach których pozwana nabywała od powódki towary spożywcze wykorzystywane w prowadzonej przez niej działalności gospodarczej. Pozwana potwierdziła również, że towary opisane w fakturach przedłożonych przez powódkę zostały jej dostarczone, a faktury te zostały podpisane przez nią lub przez jej pracownice. Jak wynika jednak z przesłuchania pozwanej, strony umowy sprzedaży zawarły ustalenia co do sposobu płatności należności przez pozwaną, określając, że za dostarczone jej towary płacić będzie stosowanie do zakresu zbywania i w ramach możliwości finansowych. Strony ustaliły również, że oznaczone w fakturach terminy zapłaty nie będą ich obowiązywać, a ich umieszczenie w dokumencie finansowym związane było wyłącznie z kwestiami technicznymi – generowaniem faktury w systemie komputerowym.

Pozwana jasno i spójnie przedstawiła sposób zaliczania poszczególnych płatności uiszczanych przez nią – na dowodzie wpłat strony umieszczały oznaczenie faktur już wystawionych pozwanej wraz z kwotą która z konkretnej faktury pozostaje do zapłaty. Stwierdzona w dowodzie wpłaty kwota zaliczana była na poczet pierwszej faktury wymienionej na liście, pozostałe faktury wskazywane były jedynie dla przypomnienia. Powyższe znalazło potwierdzenie w przedłożonych przez stronę dokumentach w których kwota uiszczona co do zasady pokrywała się z należnością wynikającą z pierwszej faktury wymienionej na liście.

Biorąc pod uwagę powyższe ustalić należało, że pozwana uregulowała w całości należności wynikające z faktur o nr (...) zgodnie z przyjętym pomiędzy stronami sposobem i terminem zapłaty. Pozwana nie uiściła natomiast kwoty 6 gr – w zakresie faktury nr (...), kwoty 102, 29 zł w zakresie faktury nr (...), kwoty 164, 28 zł w zakresie faktury nr (...) oraz kwoty 114, 23 zł w zakresie faktury nr (...) – a więc łącznej kwoty 380, 86 zł.

Zaznaczyć należy, że z uwagi na to, że fakt nabycia przez pozwaną towarów był bezsporny, natomiast powódka kwestionowała dokonanie przez stronę przeciwną płatności, ciężar wykazania dokonania zapłaty zgodnie z art. 6 k.c. spoczywał na pozwanej. Pozwana wprawdzie przedłożyła dowód zapłaty z dnia 4 września 2014 roku na kwotę 310 zł, jednak z dokumentu tego nie wynika za co miałaby być to zapłata, a już w szczególności aby dotyczyła ona należności wynikających z powyższych faktur. Z przedłożonego dowodu wpłaty z dnia 11 września 2014 roku wynika, że pozwana uiściła na rzecz powódki kwotę 458, 14 zł jednak stanowiła ona zapłatę za wcześniej wystawioną fakturę oznaczoną nr 375/14, która nie była przedmiotem niniejszego postępowania. Podkreślenia również wymaga, że powódka kwestionowała otrzymanie kwoty 280, 22 zł, zaś przedłożony przez pozwaną dokument potwierdzenia nadania przekazu pocztowego pieniężnego okazał się niewystarczający dla wykazania faktu zapłaty. W dokumencie tym wskazane zostało jedynie, że w dniu 25 kwietnia 2016 roku pozwana nadała przekaz pocztowy pieniężny dotyczący tej kwoty, dodatkowo zaś umieszczony został na nim błędny adres prowadzonej przez pozwaną działalności gospodarczej (ul. (...), P. zamiast: ul. (...), P.), co czyni wątpliwym dojście przekazu do adresata.

Odnośnie dalszych roszczeń podniesionych w pozwie, zauważyć należy, że w świetle przepisu art. 10 ust. 1 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych równowartość kwoty 40 euro jako rekompensaty za koszt odzyskiwania należności przysługuje wierzycielowi w przypadku nabycia uprawnienia do odsetek. Skoro więc powódka udzieliła pozwanej odroczenia zapłaty należności wynikających z faktur, a oznaczone w nich terminy zapłaty nie wiązały stron, uznać należało, że powódka nie nabyła uprawnienia do żądania odsetek w odniesieniu do tych terminów, a w konsekwencji nie nabyła uprawnienia do żądania rekompensaty.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (Dz. U z 2015 r. poz. 1830), w świetle którego w transakcjach handlowych, wierzycielowi, bez wezwania, przysługują odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych za okres od dnia wymagalności świadczenia pieniężnego do dnia zapłaty, jeżeli wierzyciel spełnił swoje świadczenie oraz nie otrzymał zapłaty w terminie określonym w umowie. Mając na uwadze powyższe rozważania, Sąd uznał, że pozwana została wezwana do zapłaty wraz z doręczeniem jej odpisu pozwu – a więc z dniem 26 stycznia 2017 roku (k. 9). Od dnia następującego po nim –od dnia 27 stycznia 2017 roku pozostawała więc w opóźnieniu w zapłacie należności.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje postawę prawną w art. 100 k.p.c., zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione albo stosunkowo rozdzielone. Zauważyć należy, że powództwo zostało częściowo uwzględnione i w tym zakresie powódka jest stroną wygrywającą proces. Powództwo zostało także częściowo umorzone (co do kwoty 579, 24 zł) – z związku z cofnięciem w tej części powództwa przez powódkę z uwagi na nieuwzględnienie wszystkich wpłat pozwanej oraz oddalone nad kwotę 380, 86 zł – i w tym zakresie należało przyjąć, iż strona powodowa jest stroną przegrywającą sprawę. Sąd ustalił więc, że powódka wygrała postępowanie w 17, 61 %, natomiast pozwana w 82, 39 %. Na koszty poniesione przez powódkę w łącznej kwocie 1.247 zł złożyły się: opłata sądowa od pozwu – 30 zł, opłata skarbowa za pełnomocnictwo – 17 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika – 1.200 zł (ustalone zgodnie z § 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie). Natomiast na koszty poniesione przez pozwaną złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 1.200 zł (ustalone zgodnie z § 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie). Biorąc pod uwagę powyższe powódka jest zobowiązana zwrócić pozwanej koszty w kwocie 988, 68 zł (stanowiącą 82, 39 % z kwoty 1.200 zł), natomiast pozwana w kwocie 219, 60 zł (stanowiącą 17, 61 % z kwoty 1.247 zł). W konsekwencji wzajemnego zniesienia się kosztów w części, powódka obowiązana jest zwrócić na rzecz pozwanej kwotę 769, 08 zł.

Przewodniczący:	SSR Bartosz Przybył
Protokolant:	Aldona Kołakowska

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE