Sygn. akt I C 764/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 marca 2018 roku

Sąd Rejonowy w Zgierzu I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodnicząca: Sędzia SR Ewelina Iwanowicz

Protokolant: Patrycja Łuczak

po rozpoznaniu w dniu 28 lutego 2018 roku w Zgierzu na rozprawie sprawy

z powództwa B. C. (1)

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  zasądza od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą
w W. na rzecz B. C. (1) kwotę 1.890,39 (jeden tysiąc osiemset dziewięćdziesiąt 39/100) złotych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia
1 listopada 2016 roku do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  ustala, iż strony ponoszą koszty procesu na zasadzie stosunkowego rozdzielenia
art. 100 zd. 1 k.p.c. i szczegółowe ich wyliczenie pozostawia referendarzowi sądowemu.

Sygn. akt I C 764/17

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 10 stycznia 2017 roku B. C. (1) wniosła o zasądzenie
od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 5.442,75 złotych tytułem kosztów wynajmu pojazdu zastępczego w okresie od 9 lutego 2016 roku do 21 marca 2016 roku wynoszących 8.265,60 złotych brutto pomniejszonych o wypłatę od ubezpieczyciela w wysokości 2.822,85 złote wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 24 kwietnia 2016 roku do dnia zapłaty. Nadto powódka wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanego kosztów procesu. W uzasadnieniu dodała, iż pozwany przyznał odszkodowanie z tytułu najmu pojazdu zastępczego przy zaniżonej do 85 złotych netto stawce dziennej i uwzględniając okres najmu w liczbie jedynie 27 dni. Poszkodowani na mocy umowy przelewu wierzytelności scedowali na powódkę wszelkie prawa przysługujące
od pozwanego w związku ze szkodą z tytułu OC sprawcy, celem zaspokojenia roszczeń
z tytułu wynajmu samochodu zastępczego na czas naprawy uszkodzonego pojazdu poszkodowanych.

[pozew – k. 2-8]

W odpowiedzi na pozew (...) S.A. w W. wniosło o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu. W ocenie pozwanego, dochodzone przez powódkę roszczenie nie zasługuje na uwzględnienie z uwagi na to, że podczas zgłoszenia szkody przedstawiciel ubezpieczyciela zaproponował poszkodowanej zorganizowanie najmu pojazdu zastępczego na czas likwidacji szkody oraz pouczył ją o weryfikacji stawek do stawek obowiązujących w wypożyczalniach współpracujących z pozwanym. Poszkodowana nie skorzystała z oferty pozwanego.
W związku z powyższym nie można uznać zachowania poszkodowanego na pozostające
w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem powodującym szkodę. Ponadto zakwestionował stawkę za jeden dzień wynajmu samochodu oraz łączny okres niezbędnego korzystania z samochodu zastępczego przez poszkodowaną. Pozwany zarzucił również, iż powódka nie udowodniła, iż poszkodowani nie dysponowali innymi samochodami w okresie najmu pojazdu oraz że nastąpiła zapłata z tytułu najmu pojazdu. W zakresie żądania zasądzenia odsetek za opóźnienie od dnia 24 kwietnia 2016 roku pozwany podniósł, iż powódka zgłosiła roszczenie dotyczące zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego dopiero mailem z dnia 21 października 2016 roku, a pozwany wydał decyzję w tym przedmiocie
31 października 2016 roku, a zatem żądanie odsetek od 24 kwietnia 2016 roku jest całkowicie nieuzasadnione.

[odpowiedź na pozew – k. 32-34 odw.]

Na terminie rozprawy w dniu 28 lutego 2018 roku pełnomocnik powódki poparł powództwo oraz wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów procesu,
w tym kosztów zastępstwa procesowego. Pełnomocnik pozwanego wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

[protokół – k. 122]

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

B. C. (1) prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...).PL B. C. (2), w ramach której zajmuje się wynajmem i dzierżawą samochodów osobowych i furgonetek.

[wydruk z (...) k. 9]

A. K. i M. K. są właścicielami samochodu osobowego marki S. (...) o nr rej. (...). Samochód ten użytkuje A. K.. Jeździ nim codzienne w dni powszednie do wymagającej opieki matki mieszkającej w odległości około 35 km w jedną stronę. M. K. ma inny samochód (S. (...)), ale codziennie dojeżdża nim do pracy ze Z. do K..

[poświadczona za zgodność z oryginałem kopia oświadczenia poszkodowanych – k. 17, informacja z (...) k. 71-72 odw., zeznania świadka A. K. – k. 58 odw.-59]

W dniu 5 lutego 2016 roku doszło do kolizji drogowej z udziałem w/w pojazdu, którym kierowała A. K.. W tym czasie samochód miał około 1,5 roku.
Po zdarzeniu pojazd nie nadawał się do jazdy, Policja zatrzymała dowód rejestracyjny.

[bezsporne, nadto potwierdzenie z KP w A. – płyta CD z aktami szkody – k. 42, pokwitowanie – płyta CD z aktami szkody – k. 42, zeznania świadka A. K. – k. 58 odw.]

W dniu 6 lutego 2016 roku samochód został odstawiony lawetą do (...) serwisu (...) w Ł..

[poświadczona za zgodność z oryginałem kopia tabeli obiegowej – k. 21, zeznania świadka A. K. – k. 58 odw.]

A. K. niezwłocznie zgłosiła szkodę ubezpieczycielowi sprawcy kolizji, tj. (...) S.A. w W..

[zgłoszenie szkody – płyta CD z aktami szkody – k. 42, potwierdzenie przyjęcia zgłoszenia szkody – płyta CD z aktami szkody – k. 42, potwierdzenie polisy płyta CD z aktami szkody
– k. 42, zeznania świadka A. K. – k. 58 odw.]

W serwisie (...) otrzymała dane kontaktowe do firmy wynajmującej samochody zastępcze. Przed zawarciem umowy najmu przedstawiciel ubezpieczyciela proponował jej wynajęcie samochodu zastępczego na ich warunkach (m.in. za niższą stawkę), ale poszkodowana nie była zainteresowana, ponieważ chciała mieć pewność, że będzie mogła korzystać z auta zastępczego przez cały okres naprawy, a słyszała, że ubezpieczyciele nie dają takiej gwarancji i nakazują zwrócić pojazd zastępczy po kilku dniach.

[zeznania świadka A. K. – k. 58 odw.-59]

W dniu 9 lutego 2016 roku A. K. wynajęła od firmy (...).PL samochód zastępczy marki F. (...) o nr rej (...), z manualną skrzynią biegów, z silnikiem benzynowym, na okres od dnia 9 lutego 2016 roku do dnia
21 marca 2016 roku za kwotę 8.265,60 złotych brutto. Stawka dobowa najmu wynosiła 160 złotych netto (plus 23 % VAT). Strony zastrzegły brak limitu kilometrów oraz tzw. Pakiet F. zawierający zniesienie udziału własnego w szkodzie. Strony nie przewidziały odrębnej opłaty za podstawienie i odebranie auta.

[poświadczona za zgodność z oryginałem kopia umowy najmu – k. 10, poświadczona
za zgodność z oryginałem kopia faktury VAT – k. 12, zeznania świadka – k. ]

Poszkodowana nie negocjowała stawek za wynajem pojazdu zastępczego.

[zeznania świadka A. K. – k. 59]

Tego samego dnia A. K. i M. K. udzielili pisemnego upoważnienia firmie (...).pl do rozliczenia bezgotówkowego wynajmu pojazdu zastępczego na czas likwidacji szkody komunikacyjnej w Towarzystwie (...) sprawcy zdarzenia.

[poświadczona za zgodność z oryginałem kopia upoważnienia – k. 11]

11 lutego 2016 roku odbyły się wstępne oględziny uszkodzonego pojazdu przez przedstawiciela ubezpieczyciela w serwisie (...) w Ł., na podstawie których sporządzony został przez ubezpieczyciela kosztorys naprawy.

[poświadczona za zgodność z oryginałem kopia tabeli obiegowej – k. 21, kosztorys naprawy
– płyta CD z aktami szkody – k. 42]

18 lutego 2016 roku przedstawiciel ubezpieczyciela przesłał A. K.
e-mail z wyceną szkody i pismem informującym o zasadach likwidacji szkód z OC sprawcy, w tym co do zasad wynajmu samochodów zastępczych.

[wydruk e-maila – k. 39-39 odw., informacja o zasadach likwidacji szkód z oc – k. 40-40 odw.]

19 lutego 2016 roku dokonano dodatkowych oględzin i został wysłany ubezpieczycielowi do akceptacji kosztorys naprawy sporządzony przez serwis.

[poświadczona za zgodność z oryginałem kopia tabeli obiegowej – k. 21, kalkulacja naprawy – płyta CD z aktami szkody – k. 42]

26 lutego 2016 roku dostarczono do serwisu zaakceptowany przez ubezpieczyciela kosztorys za wyjątkiem kosztów związanych z legalizacją instalacji gazowej.

[poświadczona za zgodność z oryginałem kopia tabeli obiegowej – k. 21, kalkulacja naprawy – płyta CD z aktami szkody – k. 42]

1 marca 2016 roku złożono zamówienie na części zamienne.

[poświadczona za zgodność z oryginałem kopia tabeli obiegowej – k. 21]

15 marca 2016 roku nastąpiła legalizacja zbiornika gazu LPG wymagana przy przeglądzie pokolizyjnym.

[pisemna opinia biegłego z zakresu techniki samochodowej z załącznikami – k. 77]

16 marca 2016 roku odebrano zamówione części.

[poświadczona za zgodność z oryginałem kopia tabeli obiegowej – k. 21]

18 marca 2016 roku odbyło się badanie pokolizyjne auta konieczne do odzyskania dowodu rejestracyjnego.

[pisemna opinia biegłego z zakresu techniki samochodowej z załącznikami – k. 77]

21 marca 2016 roku wydano właścicielce naprawione auto.

[poświadczona za zgodność z oryginałem kopia tabeli obiegowej – k. 21]

Tego samego dnia A. K. zwróciła auto zastępcze.

[poświadczona za zgodność z oryginałem kopia umowy najmu – k. 10, zeznania świadka A. K. – k. 58 odw.]

W dniu 24 marca 2016 roku firma (...).PL wystawiła A. K. fakturę VAT za wynajem samochodu zastępczego na łączną kwotę 8.265,60 złotych brutto za 42 dni.

[poświadczona za zgodność z oryginałem kopia faktury VAT – k. 12]

24 marca 2016 roku A. K. i M. K. jako cedenci
i (...).PL (...) jako cesjonariusz zawarli umowę przelewu wierzytelności wynikającej z wynajmu pojazdu zastępczego w wysokości 8.265,60 złotych przysługującą w stosunku do (...) S.A., która powstała w związku z likwidacją szkody komunikacyjnej z 5 lutego 2016 roku, nr szkody (...) w pojeździe marki S. (...) nr rej. (...).

[poświadczona za zgodność z oryginałem kopia umowy przelewu wierzytelności – k. 16]

Tego samego dnia firma (...).PL wystosowała pismo do (...) S.A. dotyczące refundacji kosztów wynajmu auta zastępczego z OC sprawcy w kwocie 8.265,60 złotych brutto do dnia 31 marca 2016 roku. Brak jest potwierdzenia nadania lub doręczenia tego pisma do ubezpieczyciela.

[poświadczona za zgodność z oryginałem kopia pisma – k. 13]

1 kwietnia 2016 roku nastąpiła pełna akceptacja kosztorysu naprawy.

[poświadczona za zgodność z oryginałem kopia tabeli obiegowej – k. 21, kalkulacja naprawy – płyta CD z aktami szkody – k. 42]

Decyzją z 6 maja 2016 roku ubezpieczyciel przyznał serwisowi naprawczemu zwrot kosztów naprawy (...) nr rej. (...).

[decyzja – płyta CD z aktami szkody – k. 42]

21 października 2016 roku (...).PL wysłał e-mail do (...) S.A., do którego załączył dokumenty niezbędne do refundacji kosztów auta zastępczego.

[okoliczność przyznana przez pozwanego, a ponadto wydruk e-mail – k. 41]

W dniu 31 października 2016 roku (...) S.A. przyznało i wypłaciło (...).PL tytułem zwrotu kosztów najmu przez A. K. samochodu zastępczego kwotę 2.822,85 złotych brutto. Ubezpieczyciel wskazał, iż faktura (...) została zweryfikowana do tej kwoty przyjmując zasadny czas najmu od 10 lutego do 7 marca 2016 roku (27 dni), ponieważ 29 lutego został odesłany zweryfikowany kosztorys, do tego doliczono technologiczny czas naprawy – 4 dni oraz 2 dni organizacyjne na odbiór pojazdu naprawionego i zwrot zastępczego, przy stawce dobowej na poziomie 85 złotych netto.

[poświadczona za zgodność z oryginałem kopia decyzji – k. 14, wydruk potwierdzenia przelewu – k. 15]

Technologicznie uzasadniony czas naprawy samochodu S. (...) nr rej. (...) przy uwzględnieniu wszystkich uszkodzeń tego pojazdu zaistniałych na skutek kolizji
z 5 lutego 2016 roku oraz zakresu niezbędnych napraw, a także przeciętnego obciążenia serwisu pracą wynosi 4 dni robocze.

Uzasadniony okres realizacji zamówienia części zamiennych (przy braku w tej sprawie dokumentacji potwierdzających datę zamówienia i dostarczenia poszczególnych części oraz informacji o braku części w magazynie centralnym i konieczności dłuższego oczekiwania na części) wynosi 2 dni robocze. Naprawiany samochód jest bowiem typowym autem i miał typowe uszkodzenia, a zatem części do ich naprawienia są chodliwe i zwykle dostępne. Zwykle dostawy realizowane są z magazynu centralnego położonego w Polsce
i dostawy realizuje dostawca firmy (...), a nie zewnętrzna firma kurierska. Pierwszego
dni po wpływie zamówienia części są kompletowane, a następnego dostarczane
do zamawiającego serwisu. W przypadku braku części w magazynie krajowym sprowadza się go z magazynu z Niemiec lub Czech.

Zakład naprawczy zgłasza się do ubezpieczyciela o weryfikację kosztorysu i dopiero po jego zaakceptowaniu zamawia części zamienne, aby nie narażać się na straty, na przykład w sytuacji, gdyby ubezpieczyciel dany element zakwalifikował do naprawy, a nie do wymiany.

Uzasadniony okres do przeprowadzenia naprawy uwzględniający uwarunkowania związane z likwidacją szkody przez pozwanego wynosi 22 dni robocze.

Uzasadniony okres naprawy i wynikający z niego uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego wynosi 31 dni kalendarzowych.

Ekonomicznie uzasadnione stawki najmu pojazdu klasy porównywalnej do klasy pojazdu uszkodzonego (w przypadku najmu bez limitu kilometrów i ze zniesieniem udziału własnego w szkodzie na okres 31 dni) wynoszą: przeciętna stawka dobowa – 123,61 złote netto (152,04 złote brutto) oraz najwyższa stawka – 185,04 złotych netto (227,59 złotych brutto).

[pisemna opinia biegłego z zakresu techniki samochodowej z załącznikami – k. 76-105, ustana uzupełniająca opinia – k. 121-121 odw. 00:02:49-00:27:08]

Ustalając powyższy stan faktyczny Sąd oparł się na powołanych dowodach uznając
je za wiarygodne.

Stan faktyczny w przedmiotowej sprawie był zasadniczo niesporny. Strony nie kwestionowały wartości dowodowej dokumentów prywatnych zebranych w sprawie.

Sąd oceniając zeznania świadka A. K. uznał je za w pełni wiarygodne. Jej stanowisko było przede wszystkim konsekwentne, bowiem powoływała się na konieczność korzystania z pojazdu zastępczego, wskazując na obowiązek codziennej opieki nad matką zamieszkującą w znacznej odległości od poszkodowanej oraz
na zapewnienie jej możliwości korzystania z samochodu zastępczego przez cały okres naprawy. Sąd miał również na względzie, iż w swoich zeznaniach świadek nie wykazywał tendencji do rozbudowywania okoliczności dla niego korzystnych.

Sąd uznał za rzetelną opinię biegłego z zakresu techniki samochodowej. Biorąc pod uwagę jej podstawy teoretyczne, sposób motywowania oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej wniosków Sąd uznał sporządzoną opinię za miarodajną i wyczerpującą za wyjątkiem rozbieżności pomiędzy opinią pisemną a ustną, co do stawek za najem pojazdu zastępczego. W opinii pisemnej biegły wskazał bowiem jako pierwszą przeciętną (a zatem średnią) stawkę dobową w kwocie 123,61 złote netto, a jako drugą stawkę maksymalną (czyli najwyższą), bez podawania najniższej. W ustnej opinii wskazał zaś, iż rozpiętość cenowa stawek przy wynajmie bezgotówkowym wynosi 123,61 złote netto do 185,04 złotych netto, co by sugerowało cenę najniższą i najwyższą. Pozostaje to w oczywistej sprzeczności z opinią pisemną, którą biegły poparł na początku opinii pisemnej. W pozostałym zakresie Sąd podzielił argumenty biegłego co do nieuzasadnionego wydłużenia okresu oczekiwania
na części zamienne z 2 dni roboczych do aż 15 dni kalendarzowych i potrzeby zoptymalizowania czasu od dostarczenia potwierdzonego kosztorysu do zamówienia części zamiennych. Przekonywująco również biegły wyjaśnił, dlaczego po ponownych oględzinach
i sporządzeniu kalkulacji szkody (na znacznie wyższą kwotę niż kalkulacja ubezpieczyciela) serwis oczekiwał na jej akceptację, a nie od razu przystępował do zamawiania części zamiennych i czynności naprawczych. Zresztą pracownicy serwisu zamówili części
po niepełnej akceptacji kalkulacji, bowiem nie obejmowała ona legalizacji zbiornika gazu LPG, ale zawierała już pełną listę potrzebnych części do wymiany. Dodać należało, iż
po ustnym uzupełnieniu opinii, żadna ze stron już jej dalej nie kwestionowała.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo podlegało częściowemu uwzględnieniu.

Bezsporna była w niniejszej sprawie podstawa odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego ubezpieczyciela za szkody związane z wypadkiem, w którym uszkodzony został pojazd marki S. (...) o nr rej. (...). Sporny był jedynie zakres tej odpowiedzialności, co do zakresu obowiązku zapłaty przez ubezpieczyciela odszkodowania obejmującego koszt najmu pojazdu zastępczego.

Zgodnie z dyspozycją art. 822 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz została zawarta umowa ubezpieczenia (§1). Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń (§4). Stosownie natomiast do treści art. 34 ust. 1 ustawy
z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych
(t.j. Dz.U. 2016/2060)
z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia.

Natomiast podstawę prawną ciążącego na sprawcy kolizji obowiązku naprawienia szkody stanowił art. 436 § 2 k.c., zgodnie z którym w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody wymienione osoby mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód tylko na zasadach ogólnych.

Przy czym, w niniejszej sprawie bezpośrednio poszkodowani dokonali przelewu wierzytelności wynikającej z najmu pojazdu zastępczego związanej z likwidacją szkody
po kolizji z 5 lutego 2016 roku w opisanym powyżej pojeździe na rzecz powódki, której firma świadczyła na ich rzecz usługę najmu samochodu zastępczego.

W niniejszej sprawie strony nie wiodły sporu co do okoliczności kolizji z 5 lutego 2016 roku, w tym co do osoby sprawcy zdarzenia, który ponosił odpowiedzialność
za powstałą szkodę na podstawie art. 436 § 2 k.c. w zw. z art. 415 k.c., czyli na zasadzie winy. Pozwany nie zaprzeczał co do zasady swojej odpowiedzialności gwarancyjnej wobec właścicieli pojazdu, a po cesji wierzytelności wobec powódki. Poza sporem stron znajdowała się nadto okoliczność, że pozwany na rzecz powódki wypłacił kwotę 2.822,85 złote brutto tytułem odszkodowania za koszty najmu pojazdu. Pozwany zanegował natomiast zasadność roszczenia powódki o zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego ponad w/w kwotę, kwestionując zarówno niezbędność samego najmu ponad zaakceptowany przez pozwanego okres, jak również wysokość stawki dziennej ponad stawki obowiązujące w firmach współpracujących z ubezpieczycielem.

Zgłoszone w pozwie żądanie podlegało ocenie z punktu widzenia art. 361 § 1 k.c. normującego ogólne reguły zakresu odszkodowania. Reguły te nakazują przestrzeganie zasady pełnego odszkodowania w granicach adekwatnego związku przyczynowego
(wyrok SN z dnia 8 września 2004 r., IV CK 672/03, LEX nr 146324, uchwała SN z dnia
15 listopada 2001 r., III CZP 68/01, OSP 2002/7-8/103, uchwała SN z dnia 21 marca 2003 r., III CZP 6/03, OSNC 2004/1/4). Podstawową funkcją odszkodowania jest bowiem kompensacja, co oznacza, że odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan rzeczy naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę, nie może ono jednak przewyższać wysokości faktycznie poniesionej szkody. Oceny, czy poniesienie określonych kosztów mieści się w ramach szkody i normalnego związku przyczynowego należy przy tym dokonywać na podstawie indywidualnej sytuacji poszkodowanego
i konkretnych okoliczności sprawy (wyrok SN z dnia 16 maja 2002 r., V CKN 1273/00,
LEX nr 55515). W kontekście powyższego podkreśla się, że utrata możliwości korzystania
z rzeczy wskutek jej zniszczenia stanowi szkodę majątkową i to nie tylko w przypadku, gdy dotyczy pojazdu wykorzystywanego uprzednio w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Normalnym następstwem w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. jest bardzo często niemożność korzystania z samochodu przez poszkodowanego. Podkreśla się, że odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego niesłużącego do prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje przy tym celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego; nie jest ona uzależniona od niemożności korzystania przez poszkodowanego
z komunikacji zbiorowej (uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 r., III CZP 5/11, OSNC 2012/3/28). Szkoda, mająca charakter dynamiczny i zmienny
w czasie, obejmuje nie tylko bezpośrednie następstwa zdarzenia szkodzącego, ale także dalsze, powstałe już po zdarzeniu szkodzącym, w tym w związku z poniesieniem kosztów najmu pojazdu zastępczego w czasie, w którym poszkodowany nie mógł korzystać
z uszkodzonego pojazdu służącego mu do wykonywania działalności zawodowej lub gospodarczej albo pomocnego w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych (uchwała SN z dnia 22 listopada 2012 r., III CZP 76/13, OSNC 2014/9/85).

Postulat pełnego odszkodowania w granicach adekwatnego związku przyczynowego przemawia zatem za przyjęciem stanowiska o potrzebie zwrotu przez ubezpieczyciela
tzw. wydatków koniecznych, potrzebnych na czasowe używanie zastępczego środka komunikacji w związku z niemożliwością korzystania z niego wskutek uszkodzenia, z tym że tylko za uzasadniony okres naprawy z uwzględnieniem: daty oględzin pojazdu przez przedstawiciela ubezpieczyciela, daty weryfikacji kalkulacji naprawy sporządzonej przez serwis, okresu niezbędnego do zamówienia i dostarczenia części zamiennych, a następnie technologicznie uzasadnionego czasu naprawy samochodu (tutaj marki S. (...) nr rej. (...)). Oczywiście znaczenie ma również data wynajęcia pojazdu zastępczego (tutaj
3 dni kalendarzowe po odstawieniu niesprawnego, niedopuszczonego do ruchu w skutek uszkodzeń pokolizyjnych samochodu poszkodowanych) i data jego zwrotu (tutaj w dniu odbioru pojazdu po naprawie).

W przedmiotowej sprawie strona pozwana kwestionując wysokość dochodzonych przez powódkę kosztów najmu pojazdu zastępczego stała na stanowisku, że roszczenie powódki z tego tytułu winno być ograniczone do okresu od 10 lutego 2016 roku do 7 marca 2016 roku (27 dni), ponieważ 29 lutego 2016 roku został odesłany zweryfikowany kosztorys, do tego doliczył technologiczny czas naprawy – 4 dni oraz 2 dni nazwane przez ubezpieczyciela jako organizacyjne, tj. na odbiór pojazdu naprawionego i zwrot zastępczego, (przy stawce dobowej na poziomie 85 złotych netto). Zdaniem pozwanego, żądanie zwrotu kosztów najmu auta zastępczego ponad ten okres nie może obciążać pozwanego.

Z drugiej zaś strony powódka stała na stanowisku, iż należy jej się zwrot kosztów najmu pojazdu za cały rzeczywisty okres wynajmowania przez nią pojazdu zastępczego właścicielce pojazdu uszkodzonego, tj. przez 42 dni (ze stawką obowiązującą w jej firmie
w wysokości 160 złotych netto).

Sąd doszedł do przekonania, że szkoda związana z koniecznością najmu samochodu zastępczego pozostawała w adekwatnym związku przyczynowym z kolizją z dnia 5 lutego 2016 roku, ale tylko za okres 31 dni kalendarzowych, a zatem krótszy niż wskazywała powódka, ale dłuższy niż wskazywał pozwany. Ograniczenie tego okresu, jak chciał pozwany, jedynie do 27 dni byłoby nieuzasadnionym przerzuceniem odpowiedzialności
w pozostałym zakresie na powódkę, a jego wydłużenie, jak chciała powódka do aż 42 dni doprowadziłoby do bezpodstawnego wzbogacenia powódki kosztem pozwanego.

Jak wskazał już bowiem Sąd na etapie oceny materiału dowodowego, uzasadnionym było niezwłoczne zamówienie części zamiennych przez pracowników serwisu, ale dopiero po akceptacji kalkulacji naprawy przez ubezpieczyciela, a nie od razu po dodatkowych oględzinach, a jednocześnie uzasadniony czas oczekiwania na dostawę części to 2 dni robocze, a technologicznie uzasadniony czas naprawy to 4 dni robocze.

Odnosząc się do kwestii stawki dobowej za najem pojazdu zastępczego Sąd posłużył się pisemną opinią sporządzoną przez biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej,
z której wynika, że przeciętna (średnia) stawka dobowa najmu pojazdu klasy porównywalnej do klasy pojazdu uszkodzonego (w przypadku najmu bez limitu kilometrów i ze zniesieniem udziału własnego w szkodzie na okres 31 dni) wynosi – 123,61 złote netto (152,04 złote brutto), a najwyższa – 185,04 złotych netto (227,59 złotych brutto). Biorąc pod uwagę, że według przedstawionej przez powódkę faktury VAT i umowy najmu stawka dobowa najmu pojazdu zastępczego wynosiła 160 złotych netto (196,80 złotych brutto), to zgodnie
z powołaną opinią biegłego przewyższała ona stawkę średnią, choć był niższa
od maksymalnej występującej na rynku, a jednocześnie była wyższa od tej akceptowanej przez pozwanego, która była niższa niż przeciętna stawka rynkowa. W ocenie Sądu, brak było podstaw do obciążania pozwanego obowiązkiem zapłaty według stawki wyższej niż powyżej skazana stawka średnia, a jednocześnie do przyznania powódce odszkodowania opartego
o stawkę zaniżoną przez ubezpieczyciela. Zdaniem Sądu, powódka wynajmując (bezgotówkowo) pojazdy zastępcze według stawki zbliżonej do maksymalnej występującej na rynku, powinna była liczyć się z ryzykiem, iż może nie uzyskać całej kwoty w ramach naprawy szkody z oc sprawcy kolizji. Jednocześnie nie może ona być pokrzywdzona bezpodstawnym zaniżaniem stawki najmu przez ubezpieczyciela.

Mając na uwadze powyższe Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 1.890,39 złotych (brutto) tytułem kosztów najmu pojazdu zastępczego (31 dni x 152,04 złote = 4.713,24 złotych – 2.822,85 złotych = 1.890,39 złotych), oddalając powództwo
w pozostałym zakresie.

O odsetkach od zasądzonej kwoty Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c. biorąc pod uwagę, iż brak jest dowodów, aby przed wysłaniem e-maila z 21 października 2016 roku powódka wzywała pozwanego do zapłaty kwot z tytułu najmu pojazdu zastępczego,
a jednocześnie, iż już w dniu 31 października 2016 roku pozwany przyznał część żądanej
z tego tytułu kwoty, odmawiając wypłaty odszkodowania przewyższającego wypłaconą kwotę. Wobec tego Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie począwszy od 1 listopada 2016 roku, oddalając powództwo w pozostałym zakresie.

Sąd na podstawie art. 108 § 1 zd. 2 k.p.c. rozstrzygnął zasadę poniesienia przez strony kosztów procesu, tj. według zasady stosunkowego ich rozdzielenia (art. 100 zd. 1 k.p.c.), ale szczegółowe ich wyliczenie pozostawił referendarzowi sądowemu.