Sygn. akt III AUa 560/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 grudnia 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie - Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Zofia Rybicka - Szkibiel

Sędziowie:

SSA Romana Mrotek

SSA Anna Polak (spr.)

Protokolant:

St. sekr. sąd. Katarzyna Kaźmierczak

po rozpoznaniu w dniu 4 grudnia 2012 r. w Szczecinie

sprawy Z. N.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. W..

o przyznanie emerytury

na skutek apelacji organu rentowego

od wyroku Sądu Okręgowego w Gorzowie Wlkp. VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 25 maja 2012 r. sygn. akt VI U 216/12

zmienia zaskarżony wyrok w części i przyznaje ubezpieczonemu Z. N. prawo do emerytury od dnia 1 lutego 2012 roku.

Sygn. akt III AUa 560/12

UZASADNIENIE

Ubezpieczony Z. N.złożył odwołanie od decyzji Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. W.. z dnia 04.01.2012 roku wnosząc o przyznanie mu emerytury. W uzasadnieniu odwołania podniósł, że spełnia przesłanki do nabycia wcześniejszej emerytury bowiem posiada wymagany ustawą okres zatrudnienia, w tym zatrudnienia w warunkach szczególnych.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. W.. wniósł o oddalenie odwołania. W uzasadnieniu odpowiedzi na odwołanie podniósł, że ubezpieczony nie spełnił przesłanek do przyznania emerytury albowiem mimo ukończenia 60 lat i posiadania wymaganego ustawą na dzień 01.01.1999 r. stażu pracy, nie udowodnił co najmniej 15 letniego okresu pracy w warunkach szczególnych.

Wyrokiem z dnia 25 maja 2012 roku Sąd Okręgowy w Gorzowie Wlkp. w punkcie pierwszym oddalił odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w G. W.. z dnia 04 stycznia 2012 roku znak (...), w punkcie drugim zmienił zaskarżone decyzje Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w G. W.. z dnia 13 lutego 2012 roku i 22 marca 2012 roku znak (...) w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu Z. N. prawo do emerytury od dnia 20 stycznia 2012 roku poczynając, natomiast w trzecim punkcie zasądził od pozwanego na rzecz ubezpieczonego kwotę 120,00 złotych tytułem, zwrotu kosztów procesu.

Swoje rozstrzygnięcie Sąd Okręgowy oparł na następujących ustaleniach faktycznych i rozważaniach prawnych.

Ubezpieczony Z. N., urodzony dnia (...) r. złożył w dniu 22.12.2011 r. wniosek o emeryturę. W tym czasie pozostawał w zatrudnieniu na podstawie umowy o pracę w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w G. W.. Na dzień 01.01.1999 r. udowodnił łączny okres ubezpieczenia wynoszący 28 lat. 11 miesięcy i 3 dni, w tym 3 lata, 10 miesięcy i 1 dzień okresów pracy w warunkach szczególnych. Organ rentowy decyzją z dnia 04.01.2012 r. odmówił Z. N. prawa do emerytury. Dnia 01.02.2012 r. wpłynęło do organu rentowego świadectwo pracy potwierdzające rozwiązanie stosunku pracy ze Spółką (...) z dniem 31.01.2012 r.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. W.. wydał w dniu 13.02.2012 r. kolejną decyzję zmieniającą decyzję z dnia 04.01.2012 r. w zakresie podanego uzasadnienia, lecz nadal odmówił prawa do emerytury ubezpieczonemu.

Dnia 22.03.2012 r. organ rentowy wydał następną decyzję odmawiającą prawa do emerytury i uznającą staż pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 6 lat, 9 miesięcy i 1 dnia.

Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 11.04.2012 r. połączył do wspólnego prowadzenia i rozstrzygnięcia sprawy VI U 216/12 i VI U 344/12, a postanowieniem z dnia 15.05.2012 r. połączył do wspólnego prowadzenia i rozstrzygnięcia sprawy VI U 216/12 i 519/12.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. W.. nie uwzględnił jako pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia ubezpieczonego od 30.11.1974 r. do 30.04.1977 r., od 01.05.1978 r. do 31.12.1982 r. ,od 01.09.1983 r. do 31.08.1987 r.. od 01,02.1988 r. do 01.05.1988 r.. od 01.09.1988 r. do 30.09.1988 r.. od 01.04.1989 r. do 31.07.1990 r. - wszystkie okresy dotyczyły pracy w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G. W.. swoją odmowę uzasadnił tym, że wszystkie dokumenty osobowe potwierdzały zatrudnienie na różnych stanowiskach takich jak kierowca, montażysta, czy operator co uniemożliwiało ustalenie, w jakim okresie i na jakim stanowisku wykonywał ubezpieczony stałe i w pełnym wymiarze pracę w warunkach szczególnych. ZUS nie uznał także za taką pracę zatrudnienia w okresie od 20.03.1992 r. do 08.01.1993 r. w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w G. W.. gdzie ubezpieczony pracował na różnych stanowiskach.

Dnia 19.06.1972 r. Z. N. podjął pracę w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G. W.. jako ślusarz. Pracę tę wykonywał do dnia 30.11.1974 r. kiedy to pracodawca powierzył mu pracę na stanowisku kierowcy. Z. N. stale i w pełnym wymiarze kierował samochodem ciężarowym Star o ciężarze powyżej 3,5 tony. W tym charakterze pracował bez przerw w zatrudnieniu do dnia 06.09.1979 r. kiedy to powierzono mu pracę montażysty dźwigów wieżowych. Od dnia 01.03.1980 r. zaczął pracować jako pomocnik operatora a od 01.07.1980 r. jako operator spycharki. Był to ciężki specjalistyczny sprzęt budowlany na gąsienicach wykorzystywany do prac na budowie szpitala wojewódzkiego w G. W.. Pracę tę wykonywał do dnia 02.06.1986r. kiedy to wyjechał na budowę eksportową w M., gdzie pracował do dnia 25.03.1987 r. Ponownie pracę w G. W.. podjął dnia 01.09.1987 r. jako operator spycharki i pracował na tym stanowisku do dnia 31.01.1988 r. W okresie od 01.02.1988 r. do 30.04.1988 r. pracował jako kierowca mechanik, a od dnia 02.05.1988 r. do 14.08.1988 r. ponownie jako kierowca samochodu ciężarowego Star. Od 15.08.1988 r. do 31.08.1988 r. pracował jako operator spycharki, a następnie do 31.03.1989 r. jako kierowca Stara. Samochodem ciężarowym Star Z. N. jeździł stale i w pełnym wymiarze czasu pracy także od dnia 01.04.1989 r. do końca swojej pracy w (...) tj. do dnia 31.07.1990 r. Pracodawca za okres od 30.11.1974 do dnia 31.07.1990 r. wystawił mu świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych. Razem z nim w (...) pracowali A. W. ( zatrudniony w latach 1976-1990 ), który był majstrem budowy, a następnie kierownikiem budów, S. K. (zatrudniony w latach 1973-1991) jako kierowca ciągnika, a następnie samochodu ciężarowego i J. Ż. (zatrudniony w latach 1971-1990 ), który także pracował jako kierowca.

Dnia 20.03.1992 r. Z. N. podjął pracę w Przedsiębiorstwie Usług (...) w G. W.. jako kierowca-operator. Pracę tę wykonywał do dnia 08.01.1993 r. a następnie w okresie od 01.06.1993 r. do 21.06.1997 r. Pracodawca wystawił ubezpieczonemu świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony i operatora ciężkich maszyn budowlanych za cały wskazany okres. Z. N. w tym okresie stale i w pełnym wymiarze jeździł samochodem ciężarowym Tatra o ciężarze powyżej 7,5 tony a sporadycznie był operatorem spycharki. Począwszy od 23.06.1997 r. do 31.12.1998 r. i po tej dacie Z. N. pracował w Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (...) w G. W.. jako kierowca betonowozu i operator pompy. Pojazd ten był specjalistycznym pojazdem budowlanym o ciężarze powyżej 3,5 tony wymagającym do jego obsługi specjalnych uprawnień. Wraz z nim w spółce tej pracowali S. K. i J. Ż.. Z. N. jako kierowca betonowozu pracował stale i w pełnym wymiarze bez przerw w zatrudnieniu.

W oparciu o tak poczynione ustalenia faktyczne Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych uznał odwołanie złożone przez ubezpieczonego za uzasadnione.

Sąd Okręgowy wskazał, że prawa ubezpieczonych do emerytury reguluje kilka przepisów ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz. U z 2004r nr 39 poz.353 ze zm).

W myśl tej ustawy zgodnie z art. 27 ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r. przysługuje emerytura, jeżeli spełnili łącznie następujące warunki:

1.  osiągnęli wiek emerytalny wynoszący co najmniej 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn,

2.  mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, z zastrzeżeniem art. 27a.

Zgodnie z obecnym brzmieniem art.29 ustawy ubezpieczeni urodzeni przed dniem 01.01.1949r., którzy nie osiągnęli wieku emerytalnego określonego w art. 27 pkt. 1 cyt. ustawy (tj. 65 lat dla mężczyzn ), mogą przejść na emeryturę - mężczyzna - po osiągnięciu 60 lat, jeżeli ma co najmniej 35 letni okres składkowy i nieskładkowy albo ma co najmniej 25 letni okres składkowy i nieskładkowy oraz został uznany za całkowicie niezdolnego do pracy. Ponadto, emerytura, o której mowa powyżej, przysługuje ubezpieczonym, którzy:

1) ostatnio, przed zgłoszeniem wniosku o emeryturę, byli pracownikami oraz

2) w okresie ostatnich 24 miesięcy podlegania ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym pozostawali w stosunku pracy co najmniej przez 6 miesięcy, chyba że w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę są uprawnieni do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy.

Zgodnie z treścią ust.3 w/w przepisu spełnienia warunków, o których mowa w ust. 2, nie wymaga się od ubezpieczonych, którzy przez cały wymagany okres, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, podlegali ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu pozostawania w stosunku pracy. Tylko łączne spełnienie wszystkich warunków zakreślonych przepisem art. 29 gwarantuje prawo do uzyskania świadczenia emerytalnego.

Wreszcie, w myśl art. 32 ust. 1 cyt. ustawy ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt i ustawy. Wiek emerytalny, o którym mowa w art.32 ust.l ustawy , rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do wcześniejszej emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych (ust. 4 art. 32 ustawy). Dotychczasowymi przepisami są przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. nr 8 poz.43 ze zm.). Rozporządzenie to precyzuje regulację ustawową stanowiąc, iż okres pracy w szczególnych warunkach musi wynosić co najmniej 15 lat, ubezpieczony powinien nadto wykazać co najmniej 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, oraz osiągnąć wiek emerytalny wynoszący dla mężczyzn 60 lat ( art.27 pkt.2 ustawy i § 4 ust. l rozporządzenia). Zgodnie z § 2 ust. 1 i 2 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze ( Dz. U. nr 8 poz.43 ze zm) okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Odnosząc powyższe regulacje prawne do niniejszej sprawy Sąd Okręgowy wywiódł, że ubezpieczony, w ocenie organu rentowego, nie spełnił jednego z warunków opisanych powyżej, a mianowicie nie legitymował się co najmniej 15 letnim okresem pracy w warunkach szczególnych. Pozwany bowiem nie uznał ubezpieczonemu do ogólnego okresu ubezpieczenia okresów pracy w sumie od dnia 30.11.1974 r. do 31.07.1990 r. i od 20.03.1992 r. do 08.01.1993 r.

Tak więc istotą sporu zdaniem Sądu pierwszej instancji w przedmiotowej sprawie było zbadanie zasadności żądania ubezpieczonego zaliczenia do wymaganego okresu pracy w warunkach szczególnych wskazanych powyżej okresów pracy.

Sąd meriti podkreślił, że w postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokości mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego. Ograniczenia dowodowe zawarte w § 22 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. dotyczą wyłącznie postępowania przed tymi organami (zob. SN w wyroku z 2.02.1996 r., II URN 3/95 OSNP 1996/16/239). W uchwale z dnia 10.03.1984 r. w sprawie III UZP 6/84 Sąd Najwyższy stwierdził, że okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przewidziane rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent inwalidzkich dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43) mogą być ustalane w postępowaniu odwoławczym także innymi środkami dowodowymi niż dowód z zaświadczenia zakładu pracy (por. wyrok SN z 4.08.1999 r.. II UKN 619/98. OSNP 2000/11/439). Ponieważ w/w okresy pracy ubezpieczonego, jako okresy wykonywania pracy w warunkach szczególnych, zostały zakwestionowane przez pozwanego, w takiej sytuacji obowiązkiem Sądu było dopuszczenie wszelkich dostępnych dowodów i weryfikacja ich w ramach swobodnej oceny dowodów (art. 233 § 1 KPC) na okoliczność pracy ubezpieczonego w warunkach szczególnych.

W niniejszej sprawie Sąd Okręgowy dokonał ustaleń na podstawie dokumentów osobowych, jak i zeznań świadków, a także wyjaśnień ubezpieczonego. Wszystkie wskazane dowody jednoznacznie i bez żadnej wątpliwości potwierdziły, że ubezpieczony stale wykonywał pracę kierowcy samochodu ciężarowego o pojemności powyżej 3.5 tony oraz operatora specjalistycznego sprzętu budowlanego ( spycharki i betonowozu ). Przesłuchani świadkowie rzeczowo i logicznie zeznali, że ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze świadczył pracę kierowcy samochodu ciężarowego i operatora specjalistycznych pojazdów budowlanych.

Sąd dał wiarę zeznaniom przesłuchanych świadków; były one konkretne i spójne, a każdy ze świadków pracował z ubezpieczonym w (...) przez wiele lat. Świadek A. W. ( zatrudniony w latach 1976-1990 ) był majstrem budowy, a następnie kierownikiem budów, świadek S. K. ( zatrudniony w latach 1973-1991 ) był najpierw kierowcą ciągnika, a następnie samochodu ciężarowego, podobnie jak świadek J. Ż. zatrudniony w latach 1971-1990 ), który także pracował jako kierowca. Wszyscy świadkowie nie mieli żadnych wątpliwości, że ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze wykonywał swoją pracę na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony oraz, że nie miał żadnych przerw w zatrudnieniu. Potwierdzili tym samym wyjaśnienia ubezpieczonego.

Pozwany w toku postępowania nie zakwestionował zeznań świadków i nie wskazał żadnych dowodów, które tym zeznaniom i wyjaśnieniom ubezpieczonego mogłyby odmówić przymiotów wiarygodności. Wobec tego Sąd uznał, że praca wykonywana przez ubezpieczonego była pracą w warunkach szczególnych.

Sąd Okręgowy podkreślił, że prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony oraz kierowców- operatorów spycharek są wymienione odpowiednio w wykazie A, w dziale VIII pod poz. 2 i w dziale V pod poz. 3 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. nr 8 poz.43 ze zm.). Zważywszy na okres zatrudnienia w GPBP Sąd uznał, że tylko praca w tym przedsiębiorstwie jest wystarczająca do uznania, że ubezpieczony udowodnił okres pracy w warunkach szczególnych w łącznym wymiarze 17 lat, 01 miesiąca i 01 dnia. Na ten wymiar składa się okres uznany przez pozwanego w łącznym wymiarze 06 lat, 09 miesięcy i 01 dnia oraz okresy od 01.12.1974 r. do 30.04.1977 r. ( 02 lata, 05 miesięcy ), od 01.05.1978 r. do 05.09.1979 r. ( 01 rok, 04 miesiące i 05 dni) gdy pracował jako kierowca, od 01.07.1980 r. do 31.12.1982 r. ( 02 lata, 06 miesięcy ) i od 01.09.1983 r. do 31.05.1986 r. (02 lata, 09 miesięcy ) gdy pracował jako operator spycharki i ponownie okres pracy jako kierowca od 01.04.1989 r. do 31.07.1990 r. ( 01 rok, 04 miesiące ). Okresy uznane przez Sąd wynoszą łącznie 10 lat, 04 miesiące i 05 dni.

W ocenie Sądu I instancji w świetle obowiązujących przepisów prawa ubezpieczony spełnia, zdaniem Sądu, wszystkie przesłanki do przyznania mu prawa do emerytury albowiem ukończył 60 lat, legitymuje się co najmniej 25 letnim okresem składkowym i nieskładkowym, w tym 15 latami pracy w warunkach szczególnych.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 14§ 2 kpc zmienił zaskarżone decyzje z dnia 13.02.2012 r, i z 22.03.2012 r. i przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury począwszy od dnia 20 stycznia 2012 r. tj. od dnia, w którym spełnił ubezpieczony wszystkie przesłanki, w tym warunek ukończenia 60 roku życia. Dokonując tej zmiany Sąd popełnił błąd w zakresie daty początkowej świadczenia albowiem nie uwzględnił faktu, iż dopiero z dniem 31 stycznia 2012 r, ubezpieczony rozwiązał stosunek pracy, tak więc świadczenie winno mu być przyznane od dnia 01 lutego 2012 r. Omyłka ta, zdaniem Sądu, nie mogła być jednak usunięta w drodze sprostowania oczywistej omyłki. Ponadto jeśli chodzi o decyzję pozwanego z dnia 04.01.2012 r. Sąd na podstawie art. 477 4§ 1 kpc oddalił odwołanie albowiem w dacie wydania tej decyzji ubezpieczony pozostawał w zatrudnieniu co przesądziło o zasadności decyzji pozwanego i bezprzedmiotowości prowadzenia postępowania dowodowego.

Konsekwencją tego, że ubezpieczony reprezentowany był przez pełnomocnika, Sąd na podstawie art. 98 kpc i § 2 ust. 1 i 2 oraz § 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu ( Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.) obciążył pozwanego zwrotem poniesionych przez ubezpieczonego w związku z tym kosztów procesu przy uwzględnieniu, iż ubezpieczony wygrał sprawę co do dwóch decyzji.

Z wyrokiem Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim nie zgodził się organ rentowy, wywiódł apelację zaskarżając wyrok w części. Wyrokowi zarzucił:

1) sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału, przez przyjęcie, że ubezpieczonemu przysługuje prawo do emerytury od dnia 20 stycznia 2012r. a nie od dnia 1 lutego 2012 r.,

2) naruszenie prawa materialnego - art. 100 ust.1 w związku z art. 184 ustawy z dnia 17 12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz. U z 2009 r. Nr 153. poz. 1227, ze zm.), wskutek jego niewłaściwego zastosowania, przez przyznanie ubezpieczonemu prawa do emerytury przed dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia prawa do tego świadczenia.

Wskazując na powyższe zarzuty apelujący wniósł o zmianę wyroku w części ustalającej prawo do emerytury Z. N. od dnia 20 stycznia 2012 r. przez wskazanie, że prawo do tego świadczenia przysługuje od dnia 1 lutego 2012 r.

W uzasadnieniu apelacji wywodzi, że Sąd pierwszej instancji zmieniając decyzje organu rentowego z dnia 13 lutego 2012r. i 22 marca 2012 r. nieprawidłowo uznał, że ubezpieczony nabył prawo do emerytury od 20 stycznia 2012 r. Sąd pierwszej instancji zmieniając decyzje organu rentowego i przyznając ubezpieczonemu prawo do emerytury od dnia 20 stycznia 2012 r. przyjął, że ubezpieczony spełnił warunki do nabycia prawa do emerytury w wieku obniżonym, na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227, za zm.). Zgodnie z przepisem art. 184 przywołanej ustawy ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art. 31,33 i 49 tej ustawy, jeżeli w dniu wejścia jej w życie osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz posiadają

2)okres składkowy i nieskładkowy , o którym mowa w art.27.

Emerytura ta przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem.

Zdaniem apelującego w niniejszej sprawie kwestią sporną było ustalenie, czy ubezpieczony posiada wymagany okres 15 lat pracy w szczególnych warunkach na dzień 1.01.1999 r. W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy stwierdzając, że ubezpieczony udokumentował okres wykonywania pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 15 lat zmienił zaskarżoną decyzję organu rentowego i przyznał ubezpieczonemu emeryturę od dnia 20 stycznia 2012 r. Uszło jednakże uwagi Sądu I instancji, czemu Sąd dał wyraz w uzasadnieniu rozstrzygnięcia, że ubezpieczony pozostawał w stosunku pracy do 31 stycznia 2012 roku. A zatem dopiero poczynając od 1 lutego 2012 r. ubezpieczony spełnił wszystkie wymagania określone w art. 184 cytowanej ustawy uprawniające do nabycia prawa do emerytury.

Tym samym zgodnie z art. 100 ust. 1 tej ustawy prawo do emerytury powstało z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia prawa do tego świadczenie, czyli z dniem 1 lutego 2012 r.

W odpowiedzi na apelację ubezpieczony uznał słuszność zarzutów wskazanych w apelacji przez organ rentowy.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje.

Apelacja organu rentowego okazała się zasadna. Uszło bowiem uwagi Sądu I instancji, że ubezpieczony spełnił wszystkie warunki do przyznania mu prawa do emerytury z dniem 1 lutego 2012 roku, bowiem do 31 stycznia 2012 roku pozostawał w zatrudnieniu. Zatem dopiero z dniem 1 lutego 2012 roku ubezpieczony spełnił wymagania do przyznania mu spornego świadczenia, o których mowa w art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227 z późniejszymi zmianami).

Tym samym zgodnie z art. 100 ust. 1 powyższej powołanej ustawy prawo do emerytury w przypadku ubezpieczonego powstało z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia prawa do tego świadczenia.

W tym stanie rzeczy uznając zarzut apelacyjny organu rentowego za zasadny należało na podstawie art. 386§1 k.p.c. zmienić zaskarżony wyrok w części i przyznać ubezpieczonemu prawo do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach od 1 lutego 2012 roku, zamiast od 20 stycznia 2012 roku jak to uczynił Sąd Okręgowy. Sąd meriti spostrzegł swoją pomyłkę po wydaniu wyroku, nie mógł jednak jej sprostować, gdyż byłaby to ingerencja w merytoryczne rozstrzygnięcie. Dokonując powyższej zmiany Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji wyroku.

SSA Romana Mrotek SSA Zofia Rybicka – Szkibiel SSA Anna Polak