UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 29 sierpnia 2017 roku powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością we W. zażądała od pozwanego (...) spółka akcyjna w łodzi zapłaty kwoty 5.750,68 złotych z odsetkami od kwot i dat wskazanymi w pozwie. Kwota dochodzona pozwem stanowić ma zapłatę za przywrócenie uszkodzonego pojazdu do stanu sprzed szkody oraz pokrycie kosztów wykonania prywatnej opinii przed procesem.

W sprawie wydano nakaz zapłaty (karta 40).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty (karta 43) pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu. Pozwany wskazał, że zwrócił poszkodowanemu koszty naprawy zgodnie z własną kalkulacją.

W piśmie z dnia 13 grudnia 2017 roku (karta 63) roku powód podtrzymał swoje stanowisko w sprawie. Wskazał, że nie ma znaczenia, czy poszkodowany pojazd naprawił.

Stanowiska stron nie zmieniły się na rozprawie w dniu 15 stycznia 2018 roku i w dniu 10 maja 2018 roku.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W 16 stycznia 2017 roku doszło do zdarzenia drogowego w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd M. (...) o numerze rejestracyjnym (...) należący do A. P.. Sprawca kolizji posiadał ubezpieczenie w (...) spółce akcyjne w Ł..

Niesporne a ponadto dowód:

- dokumenty w aktach szkody, karta 79 koperta;

- zeznania świadka A. P., karta 84-85;

(...) spółka akcyjna w Ł. przyjęła na siebie odpowiedzialność co do zasady. Po przeprowadzonym postepowaniu likwidacyjnym na podstawie kalkulacji naprawy wyceniono szkodę na 5.088,49 złotych. Kwotę tą ubezpieczyciel wypłacił poszkodowanemu.

Niesporne a ponadto dowody:

- dokumenty w aktach szkodowych, karta 79 koperta;

- decyzja, karta 15;

- kalkulacja, karta 16 – 22;

W dniu 21 marca 2017 roku poszkodowana A. P. zbyła na rzecz (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością we W. prawo do odszkodowania przysługujące jej w związku z wyżej opisaną szkodą. Nabywca wierzytelności wzywał ubezpieczyciela do zapłaty, ubezpieczyciel nie godził się na dopłatę do już wypłaconej kwoty.

Dowód:

- umowa cesji, karta 23-24;

- zawiadomienie, karta 25;

- wezwanie, karta 35-36;

-pismo, karta 37;

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością we W. zleciła wykonanie hipotetycznej naprawy uszkodzonego pojazdu, Koszt sporządzenia ekspertyzy wyniósł 230 złotych a wliczony przez rzeczoznawcę koszt naprawy pojazdu wyniósł 10.609,17 złotych (wraz podatkiem VAT).

Dowód:

- kalkulacja, karta 26-34

- faktura, karta 38;

Po wypłacie przez ubezpieczyciela kwoty tytułem odszkodowania, poszkodowana oddała pojazd do naprawy. Pojazd został po naprawie przywrócony do stanu sprzed wypadku. Naprawa likwidowała jeszcze jedną szkodę, która powstała w pojeździe poszkodowanej kilka minut po pierwszej szkodzie. Naprawa odbyła się przy użyciu części dostarczonych przez poszkodowaną. Koszt naprawy wyniósł 3.400 złotych.

Dowód:

- zeznania świadka A. P., karta 84-85;

- dokumentacja naprawy, karta 87-88;

Sąd zważył co następuje:

Powództwo jest niezasadne.

Stan faktyczny niniejszej sprawy Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych w toku postępowania dokumentów oraz na podstawie zeznań świadka (poszkodowanego w wypadku komunikacyjnym) A. P.. Dowodów tych żadna ze stron nie kwestionowała, a Sąd z urzędu nie dopatrzył się żadnych powodów, by podważyć ich wiarygodność, co pozwalało uznać je za właściwe i za miarodajne źródło informacji o stanie faktycznym sprawy.

Z zeznań poszkodowanego wynika, że pojazd został naprawiony. Jedyne kwoty, o jakich świadek zeznań a które zostały przeznaczone na remont pojazdu, pochodzą wyłącznie z tytułu odszkodowania wypłaconego przez ubezpieczyciela poszkodowanemu. Świadek zeznał, że pojazd został naprawiony – przywrócił stan pojazdu sprzed szkody, zaś jego ocena jest miarodajna jako właściciela pojazdu.

Z tego wynika, że pojazd został naprawiony, to jest przywrócono jego stan sprzed dnia powstania szkody. Jedyne rachunki przedstawione w toku postępowania dotyczą kosztów naprawy pojazdu i zamykają się w kwocie 3.400 złotych. Żadna ze stron nie kwestionowała tych dowodów. Świadek zeznał a wynika to również z adnotacji dokonanej przez zakład naprawczy na dokumentach naprawy, że pojazd naprawiony został przy użyciu części dostarczonych przez klienta (poszkodowaną). Poszkodowana nie znała jednak kosztów zakupu tych części, wskazała, że poszukiwała części używanych. Kwota 3.400 złotych jest wartością niższą aniżeli kwota wypłacona przez ubezpieczyciela poszkodowanej (5.088,49 złotych) a przecież jest to koszt naprawy nie tylko przedmiotowej szkody ale również kolejnej, za likwidację której pozwana odpowiedzialności nie ponosi.

W sprawie rozliczeniu podlegały zatem koszty faktycznie poniesione przez poszkodowaną, stąd sąd oddalił wniosek o opinię biegłego jako zbędny. Rozliczeniu nie podlegają w niniejszej sprawie koszty hipotetyczne.

Należy wskazać, że powodowi przysługiwała legitymacja czynna w niniejszej sprawie. Wynika ona z przedłożonej przez nich umowy cesji oraz z art. 509 k.c. zgodnie z którym wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Z kolei art. 510 § 1 k.c. stanowi, iż umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

W oparciu o przeprowadzone dowody, Sąd ustalił istotne okoliczności sprawy, w tym bezsporną w istocie okoliczność zaistnienia zdarzenia powodującego szkodę w pojeździe marki M. o numerze rejestracyjnym (...) należącym do A. P. oraz udzielania sprawcy tego zdarzenia ochrony ubezpieczeniowej przez pozwanego.

Z zeznań świadka wynika, że samochód został naprawiony w całości w sposób przywracający go do stanu sprzed szkody za pomocą środków wypłaconych przez pozwanego. Poza kosztami faktycznie poniesionymi przez poszkodowaną na naprawę pojazdu poszkodowana nie była w stanie wskazać jaki był koszt zakupu części. Brak było podstaw do przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego na okoliczność kosztów naprawy pojazdu skoro koszty te zostały poniesione faktycznie a zatem kosztów tych nie było potrzeby wyliczać a wyłącznie wykazać ich wysokość. Powód nie wykazał wysokości tych kosztów. Opinia biegłego byłaby zbędna albowiem biegły byłby w stawnie wyliczyć wyłącznie koszty średnie, hipotetyczne, zaś niesporny jest fakt, że poszkodowana faktycznie dokonała zakupu części zamiennych (używanych) stąd rzeczą powoda było wykazanie jakie poniosła w związku z tym koszty.

Mając powyższe na uwadze przedmiotem postępowania nie jest wysokość hipotetycznego odszkodowania uzależniona od kosztów naprawy przywracającej pojazd do stanu sprzed szkody, a wysokość realnego odszkodowania wynikająca z obowiązku pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów faktycznej naprawy.

W myśl przepisu art. 436 § 2 k.c., w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody ich posiadacze mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód na zasadach ogólnych. Oznacza to, że odpowiedzialność za skutki takiego zdarzenia oparta jest na zasadzie winy (art. 415 k.c.). Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.), z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Ubezpieczeniem tym jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu (art. 35 cyt. ustawy). Z kolei zgodnie z art. 361 § 1 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Skoro bezpośrednim skutkiem zdarzenia z dnia 16 stycznia 2017 roku było uszkodzenie samochodu marki M., to pozwanego, jako ubezpieczyciela sprawy szkody, obciążał obowiązek jej naprawienia.

W niniejszej sprawie spór koncentrował się co do wysokości należnego powodowi odszkodowania. Powód stanął na stanowisku, że kwota odszkodowania przyznana przez pozwanego nie pokrywa w całości szkody poniesionej przez poszkodowanego, którą powód wyliczył zlecając wykonanie kalkulacji kosztów naprawy. Strona powodowa wskazywała także na okoliczność, iż samo powstanie szkody jest już wystarczają podstawą do zapłaty odszkodowania, nawet bez konieczności dokonywania faktycznej naprawy uszkodzonego pojazdu.

Naprawienie szkody może, w razie wyboru poszkodowanego, polegać na zapłacie odpowiedniej sumy pieniężnej i nie powinno być uzależnione od sposobu jej wykorzystania przez poszkodowanego. Szkodą podlegającą naprawieniu jest bowiem uszczerbek w majątku poszkodowanego, co prawda konkretyzujący się zwykle w konieczności poniesienia kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu, jednak nie będący od niej uzależnionym ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 1988r., sygn. akt I CR 151/88, LEX Nr 8894, uchwała Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2011r., sygn. akt III CZP 68/01, OSNC z 2002r., Nr 6, poz. 74; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 sierpnia 2003r., sygn. akt IV CKN 387/01, LEX Nr 141410). W takim przypadku, wysokość szkody należy obliczać na podstawie ustaleń co do zakresu uszkodzeń i technicznie uzasadnionych kosztów naprawy, przy przyjęciu przewidzianych kosztów materiału i robocizny według cen z daty ich ustalenia ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 lutego 2002r., sygn. akt V CKN 908/00, LEX Nr 54365; uchwała Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2003r., sygn. akt III CZP 32/03, OSNC z 2004r., Nr 4, poz. 51). Przez koszty uzasadnione należy rozumieć takie, które odpowiadają realiom rynkowym, a przy tym zapewniają dokonanie naprawy uszkodzonego pojazdu zgodnie z wymogami technologicznymi i w sposób zapewniający jego późniejszą eksploatację. Nie jest przy tym z góry wykluczone zastosowanie do naprawy oryginalnych części zamiennych producenta pojazdu ani zlecenie jej autoryzowanemu serwisowi i to bez względu na wiek i stan eksploatacyjny uszkodzonego pojazdu (vide: uchwała Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2003r., sygn. akt III CZP 32/03, OSNC z 2004r., Nr 4, poz. 51; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 czerwca 2012r., sygn. akt III CZP 85/11, OSNC z 2013r., Nr 3, poz. 37). W tym miejscu wskazać jednak należy, że powyższe założenia doznają istotnego ograniczenia z chwilą dokonania przez poszkodowanego naprawy uszkodzonego pojazdu.

Od tego momentu znany jest już rzeczywisty koszt usunięcia szkody, a tym samym zmienia się podstawa faktyczna dochodzonego roszczenia. W myśl przepisu art. 824 1 § 1 k.c., wysokość odszkodowania nie może przekraczać poniesionej szkody. W obrębie odpowiedzialności odszkodowawczej, przy obowiązywaniu zasady pełnej kompensacji, zdarzenie będące źródłem szkody nie może bowiem prowadzić do wzbogacenia poszkodowanego (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 kwietnia 2004r., sygn. akt I CK 557/03, LEX Nr 585672; uchwała Sądu Najwyższego z dnia 19 marca 1998r., sygn. akt III CZP 72/97, OSNC z 1998r., Nr 9, poz. 133). Skoro poszkodowany zdecydował się na wykonanie naprawy uszkodzonego samochodu, to wysokość należnego mu odszkodowania nie powinna przenosić poniesionych przez niego w związku z tym kosztów. W wypadku bowiem uszkodzenia pojazdu w stopniu umożliwiającym przywrócenie go do stanu poprzedniego osoba odpowiedzialna za szkodę obowiązana jest zwrócić poszkodowanemu wszelkie celowe, ekonomicznie uzasadnione wydatki, poniesione w celu przywrócenia stanu poprzedniego rzeczy uszkodzonej, do których to wydatków należy zaliczyć także koszt nowych części i innych materiałów, jeżeli ich użycie było niezbędne do naprawienia uszkodzonej rzeczy. Górną granicę odszkodowania wyznaczają tu zatem rzeczywiście poniesione koszty naprawy o ile nie przekraczają średnich stawek rynkowych ( vide: uchwała Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2003r., sygn. akt III CZP 32/03, OSNC z 2004r., Nr 4, poz. 51; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 października 1972r., sygn. akt II CR 425/72, OSNCP z 1973r., Nr 6, poz. 111; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 września 1970r., sygn. akt II CR 371/70, OSNCP z 1971r., Nr 5, poz. 93; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 lutego 2002r., sygn. akt V CKN 903/00, OSNC z 2003r., Nr 1, poz. 15). Naprawieniu podlega bowiem szkoda w swojej rzeczywistej postaci. Co za tym idzie, nie można było uwzględnić stanowiska powoda, zgodnie z którym przysługuje mu, jako nabywcy wierzytelności odszkodowanie w wysokości hipotetycznych, rynkowych kosztów tej naprawy. W realiach niniejszej sprawy powód mógł zatem skutecznie domagać się jedynie zwrotu tego co poszkodowany wydatkował na naprawę pojazdu. Co istotne, ciężar wykazania tej okoliczności w całości spoczywał na powodzie (art. 6 k.c.). Jedynie bowiem w sytuacji, gdyby uszkodzony pojazd nie został jeszcze naprawiony, ustalenie zakresu naprawy, jej kosztów a co za tym idzie wysokości odszkodowania obciąża ubezpieczyciela (art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o działalności ubezpieczeniowej – tekst jednolity: Dz. U. z 2013r., Nr 950).

Zebrany w sprawie materiał dowodowy nie pozwał na ustalenie czy koszt naprawy pojazdu w rzeczywistości przekroczył kwotę wypłaconą przez ubezpieczyciela poszkodowanemu.

Na stronie powodowej spoczywa obowiązek wykazania i udokumentowania faktycznej wysokości szkody, której rekompensaty dochodzi. Powód nie przestawił żadnych innych dokumentów na uzasadnienie roszczenia dochodzonego pozwem. W niniejszej sprawie zastosowania nie znajdowała norma art. 322 k.p.c. albowiem faktycznie poniesiony koszt naprawy można było wykazać przedstawiając dowody zapłaty. Nie przedstawiono dowodu na okoliczność, iż dokumentów tych nie ma.

Powództwo w kształcie zgłoszonym w pozwie, jako pozbawione usprawiedliwionych podstaw, podlegało oddaleniu, o czym orzeczono w pkt I wyroku.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Wobec oddalenia powództwa w całości, stroną wygrywającą spór okazał się pozwany, skutkiem czego przysługiwał mu od powodów zwrot wszystkich poniesionych w związku z udziałem w sprawie kosztów w łącznej wysokości 910 złotych, w tym kwotę 1.800 zł (tytułem kosztów zastępstwa procesowego § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych) oraz kwotę 17 złotych tytułem opłaty od pełnomocnictwa, o czym orzeczono w pkt II wyroku.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE

ZARZĄDZENIE