Sygn. akt II Ca 153/18

POSTANOWIENIE

Dnia 8 marca 2018 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSO Jarosław Gołębiowski

Sędziowie:

SSO Dariusz Mizera (spr.)

SSR del. Bartłomiej Biegański

Protokolant:

stażysta Iwona Jasińska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 marca 2018 roku

sprawy z wniosku E. W. i B. W.

z udziałem (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w K.

o ustanowienie służebności przesyłu

na skutek apelacji wnioskodawców

od postanowienia Sądu Rejonowego w Bełchatowie

z dnia 24 października 2017 roku, sygn. akt I Ns 316/17

postanawia:

1.  oddalić apelację;

2.  ustalić, iż każdy z uczestników ponosi koszty postępowania odwoławczego związane ze swoim udziałem w sprawie.

SSO Jarosław Gołębiowski

SSO Dariusz Mizera SSR del. Bartłomiej Biegański

Sygn. akt II Ca 153/18

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia Sąd Rejonowy w Bełchatowie po rozpoznaniu sprawy z wniosku B. W. i E. W. z udziałem (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w K. o ustanowienie służebności przesyłu oddalił wniosek i ustalił że każda ze stron ponosi koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

B. W. i E. W. są właścicielami nieruchomości położonej w obrębach:

K. (działka (...)), gmina B., powiat (...), województwo (...) - na terenie nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Bełchatowie V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...),

O. (działka (...)), gmina B., powiat (...), województwo (...) - na terenie nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Bełchatowie V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...).

Na działkach nr (...) z obrębu K. oraz (...) z obrębu O. posadowiona jest linia elektroenergetyczna 400 kV relacji J.- (...), T.-R.. Budowa linii na wskazanym odcinku zakończyła się w 1985 r.

Decyzją z 10 czerwca 1981 r. wydaną na podstawie art. 20 ust. 2 pkt 1, art.. 21 ust. 3 i 29 ust. 4 ustawy z 24-10-1974 r. Prawo budowlane Wojewoda (...) zatwierdził Zakładom (...) plan realizacyjny linii 400 kV R.-J. na terenie województwa (...). Podstawą budowy przedmiotowej linii były także wskazania lokalizacyjne (...) Komisji (...)w P., określające trasę przebiegu linii.

Wnioskiem datowanym na 09 października 1981 r. wykonawca linii Zakład (...) w C. zwrócił się do Naczelnika Miasta i Gminy B. o wydanie zezwolenia na wejście na nieruchomości należące do osób wymienionych w załączniku do wniosku w miejscowościach m. in. O., K. celem budowy linii 400 kV R.-J. w trybie art. 35 ustawy z 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości. Przedmiotowa decyzja została wydana (na podstawie art. 35 ust. 1, 2 i 3, art. 36 ust. 1, 2, 3 z 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości przez Naczelnika Miasta i Gminy w B.) w dniu 01 września 1983 r.

Budowa linii elektroenergetycznej 400 kV J.- (...), T.-R. została zakończona w 1985 r. W 1985 linia została przejęta do eksploatacji przez ZE (...). Od tego czasu nie było przerw w eksploatacji linii. Minimum raz w roku dokonywane są oględziny linii przez pracowników uczestnika. W 2016 r. był przeprowadzony remont linii, jest prowadzona wycinka pod tą linią.

Przez objęte postępowaniem działki położone w obrębie K., oznaczone numerami:(...), (...) przebiega linia elektroenergetyczna 220 kV relacji J. R..

Odcinek przedmiotowej linii posadowiony na nieruchomości wnioskodawców stanowi kolejny etap wybudowanej w latach 40-tych XX wieku linii elektroenergetycznej 220 kV pierwotnej relacji Ł.-J. Ł.. W 1963 r. nastąpiło wprowadzenie linii do stacji J., w wyniku czego powstała relacja J.-J. Ł..

Następnie, przedmiotową linię prowadzono do stacji 400/220 kV R., w wyniku czego powstała relacja J.-R.. W 1977 r. na odcinku linii od stanowiska słupa nr (...) do stacji R., w tym na terenie nieruchomości stanowiącej obecnie własność wnioskodawców, podwieszono drugi tor linii, wskutek czego powstała obecna relacja J.- (...), J.- (...). Począwszy od wskazanej daty, przedmiotowa linia działa nieprzerwanie w niezmienionym kształcie do dnia dzisiejszego.Minimum raz w roku dokonywane są oględziny linii przez pracowników uczestnika.

Przez objęte wnioskiem działki nr (...) przebiega linia elektroenergetyczna 220 kV obecnej relacji J.-R., P.-R..

Pierwotnie była to linia relacji J.-J.. W 1983 r. nastąpiła przebudowa linii 220 kV J.-J., polegająca m.in. na rozcięciu linii i wprowadzenie jej do stacji R.. W wyniku przebudowy powstał odcinek linii zlokalizowany między innymi na nieruchomości stanowiącej własność wnioskodawców. Budowa linii została poprzedzona wydaniem w dniu 28-02-1979 r. przez Naczelnika Miasta i Gminy B. decyzji w trybie art. 35 ust. 1 ustawy z 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości., zezwalająca Zakładowi (...) zezwalającej na wejście z robotami związanymi z budową linii 220 kV przez nieruchomości osób prywatnych wymienione w decyzji. W punkcie 45 wykazu właścicieli stanowiącego integralną część decyzji została wskazana pani M. P., właścicielka działki nr (...) z obrębu K.. W roku wybudowania (1983) linie zostały oddane do eksploatacji. Od momentu wybudowania nie zmieniały przebiegu. Pracownicy uczestnika wykonywali przecinki pod liniami.

Zakład (...) wchodził w skład Zakładów (...). W wyniku podziału przedsiębiorstwa państwowego pod nazwą (...)w W. z dniem 31-12-1988 r. na bazie Zakładu (...) w Ł. utworzone zostało przedsiębiorstwo państwowe pod nazwą „ Zakład (...) w Ł.” z dniem 1 stycznia 1989 r.

Zarządzeniem nr (...)Ministra Przemysłu i Handlu z 09-07-1993 r. dokonano podziału przedsiębiorstwa państwowego pod nazwą „ Zakład (...) w Ł.” w celu wniesienia przez Skarb Państwa zorganizowanej części mienia przedsiębiorstwa do spółki akcyjnej (...) S.A. w W.. (...) S.A. przekazano m. in.

- linię 400 kV R. - P.

- linię 400 kV R. - M.

- linię 400 kV P. - M.

- linię 400 kV R. - T.

- linię 400 kV R. - (...)

- linię 400 kV T. - D.

- linię 400 kV R. - (...)

- linię 400 kV R.-T.

- 7 linii 400 kV blokowych R. - Elektrownia (...) ((...))

- 5 linii 220 kV blokowych R. - Elektrownia (...) ((...))

- 2 linie 220 kV potrzeb własnych Elektrowni (...) ((...))

- linię 220 kV K. - S.

- linię 220 kV S. - M.

- linię 220 kV J. - M.

- linię 220 kV J. - A.

- linię 220 kV P. -A.

- linię 220 kV J. -P.

- linię 220 kV P. - R. -

- linię 220 kV R. - (...)

- linię 220 kV R. - (...)

- dwutorową linię 220 kV R. - P.

24-10-2007 r. (...) S.A. zmieniły nazwę na (...) S.A.

(...) S. A. 31-12-2007 r. uległa podziałowi. W podziale uczestniczyła (...) S.A., która przejęła wydzieloną część majątku (...) S. A., w tym linię 400 kV R.-T. ( (...) S.A. przejęła cały majątek sieciowy (...) S. A.) (...) S.A. 12-12-2008r. zmieniła nazwę na (...) S.A. (...) 09-01-2013 r. zmieniła nazwę na (...) S.A.

Stan faktyczny niniejszej sprawy został ustalony w oparciu o dokumenty przedstawione przez uczestnika oraz zeznania świadków, a ponadto odpis KW nr (...). Z zeznań świadków wynika, że przez działki wnioskodawców przechodzą napowietrzne linie energetyczne wchodzące w skład przedsiębiorstwa uczestnika oraz kiedy rozpoczęto eksploatację linii a także to, w jaki sposób uczestnik korzysta z nieruchomości.

Z dowodów w postaci dokumentów wynika czas wybudowania linii oraz ciągłość po poprzednikach prawnych uczestnika. Okoliczności mające znaczenie dla rozstrzygnięcia były w zasadzie niesporne.

Mając taki ustalenia Sąd zważył, co następuje:

Stosownie do art. 3051 k.c. nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1 k.c., prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu). Z mocy art. 3054 k.c. do służebności przesyłu stosuje się odpowiednio przepisy o służebnościach gruntowych.

Służebność gruntowa jest ograniczonym prawem rzeczowym skutecznym przeciwko wszystkim osobom (erga omnes), które obciąża nieruchomość jednego właściciela (nieruchomość służebną) na rzecz każdoczesnego właściciela (użytkownika wieczystego) innej nieruchomości. Treść tego prawa polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (art. 285 §1 k.c.). Należy przy tym zastrzec, że ustanowienie służebności przesyłu następuje na rzecz przedsiębiorcy, a jej nabycie w drodze zasiedzenia następuje przez przedsiębiorcę, a nie na rzecz właściciela nieruchomości władnącej lub przez takiego właściciela. Przy instytucji przesyłu kategoria "nieruchomości władnącej" w ogóle nie występuje. Oznaczenie takiej nieruchomości jest więc dla ustanowienia lub nabycia przez zasiedzenie służebności przesyłu niepotrzebne.

W rozpoznawanej sprawie, uczestnik (...) S.A. podniósł zarzut zasiedzenia służebności przesyłu, wobec czego właściwym było rozważenie przez Sąd zasadności tego zarzutu, który ma zasadniczy wpływ na treść rozstrzygnięcia.

Stosownie do treści art. 292 k.c. służebność gruntowa może być nabyta przez zasiedzenie tylko w wypadku, gdy polega na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia, przy czym przepisy o nabyciu własności nieruchomości w drodze zasiedzenia stosuje się odpowiednio. Chodzi tu w szczególności o odpowiednie stosowanie przepisów o terminach zasiedzenia oraz skutkach ich przerwania i zawieszenia. W konsekwencji również służebność przesyłu - do której z mocy art. 3054 k.c. stosuje się odpowiednio przepisy o służebnościach gruntowych - może zostać nabyta przez zasiedzenie.

Zasiedzenie prowadzi do nabycia przez posiadacza prawa należącego do innej osoby na skutek wykonywania tego prawa przez czas w ustawie określony. Zasiedzenie polega na nabyciu prawa przez nieuprawnionego posiadacza wskutek faktycznego wykonywania tego prawa w okresie oznaczonego w ustawie czasu i biegnie przeciwko właścicielowi.

Posiadaczem służebności jest w myśl art. 352 § 1 k.c. osoba, która faktycznie korzysta z cudzej nieruchomości w zakresie odpowiadającym treści służebności. Posiadanie służebności ma innych charakter niż posiadanie nieruchomości – jest wykonywane stosownie do potrzeb i może nie mieć charakteru ciągłego. W przypadku służebności przesyłu jej posiadanie będzie na ogół polegać na utrzymywaniu na nieruchomości urządzeń przesyłowych oraz dokonywaniu remontów i okresowych konserwacji.

Do istoty instytucji zasiedzenia nieruchomości należy upływ dłuższego okresu czasu. Zgodnie z art. 172 § 2 k.c. w zw. z art. 292 k.c. posiadacz samoistny służebności (tj. osoba, która korzysta z cudzej nieruchomości w zakresie odpowiadającym treści służebności) w złej wierze nabywa ja przez zasiedzenie z upływem 30 lat. Posiadacz samoistny w dobrej wierze nabywa tę służebność przez zasiedzenie z upływem 20 lat.

Bieg terminu zasiedzenia służebności gruntowej rozpoczyna się od chwili, gdy posiadacz tej służebności przystąpił do korzystania z trwałego i widocznego urządzenia.

W realiach przedmiotowej sprawy uznać należy, iż termin do zasiedzenia przez uczestnika służebności gruntowej rozpoczął swój bieg w 1977 r., 1983 r. i 1985 r. roku tj. po wybudowaniu (bądź przebudowaniu z posadowieniem linii w nowym przebiegu) i rozpoczęciu eksploatacji linii przez poprzednika prawnego uczestnika.

Art. 172 k.c. w brzmieniu obowiązującym do 01.10.1990 r. stanowił, że posiadacz samoistny nieruchomości, który w chwili uzyskania posiadania był w dobrej wierze, nabywał własność nieruchomości po upływie dziesięcioletniego okresu posiadania, a posiadacz samoistny, który w chwili uzyskania posiadania był w złej wierze - po upływie dwudziestoletniego okresu posiadania.

W obecnym stanie prawnym termin zasiedzenia nieruchomości wynosi 30 lat przy złej wierze posiadacza i 20 lat przy dobrej wierze. Zmiana Kodeksu Cywilnego w tym zakresie została dokonana ustawą z dnia 28 lipca 1990 r. o zmianie ustawy – Kodeks Cywilny (Dz.U. Nr 55, poz. 321).

Dla uznania zarzutu zasiedzenia za skuteczny istotne było ustalenie czy posiadanie uczestnika było posiadaniem samoistnym oraz czy był on w dobrej czy złej wierze, a ponadto czy służebność polegała na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia.

Posiadanie prowadzące do zasiedzenia musi mieć charakter posiadania samoistnego.

Definicję posiadania samoistnego zawiera art. 336 k.c. W świetle tego przepisu posiadaczem samoistnym jest ten, kto faktycznie włada rzeczą jak właściciel.

O posiadaniu samoistnym nie świadczy sama tylko długotrwałość posiadania, która nie jest kryterium odróżniającym posiadanie samoistne od zależnego. Posiadanie samoistne charakteryzuje się tym, że posiadacz włada rzeczą w takim zakresie, jak to czyni właściciel, wykorzystując taką faktyczną możliwość władania rzeczą, do jakiej właściciel jest uprawniony. Posiadanie prowadzące do zasiedzenia musi mieć charakter władania rzeczą z zamiarem posiadania jej dla siebie (cum animo rem sibi habendi). Faktyczne władztwo charakteryzujące posiadanie samoistne wchodzi w grę wówczas, gdy określona osoba znajduje się w sytuacji, która pozwala jej na korzystanie z rzeczy, i to w taki sposób, jakby była ona jej własnością.

Ponieważ przepisy o nabyciu własności nieruchomości przez zasiedzenie do zasiedzenia służebności gruntowej należy stosować odpowiednio, tym samym posiadania prowadzącego do nabycia służebności gruntowej w drodze zasiedzenia nie należy utożsamiać z posiadaniem prowadzącym do nabycia przez zasiedzenie własności nieruchomości. Termin „odpowiednio” wymaga bowiem niejednokrotnie niezbędnych modyfikacji wynikających z istoty i celu danej konstrukcji prawnej. Należy mieć na uwadze okoliczność, że przy ocenie posiadania prowadzącego do zasiedzenia służebności gruntowej chodzi o faktyczne korzystanie z gruntu w takim zakresie i w taki sposób, w jaki czyniłaby to osoba, której przysługuje służebność.

W świetle zgromadzonych w sprawie dowodów przyjąć należy, iż poprzednicy prawni uczestnika byli posiadaczem służebności. Z zeznań świadków wynika bowiem w sposób nie budzący wątpliwości, iż uczestnik i jego poprzednicy prawni korzystali z nieruchomości wnioskodawcy w taki sposób jakby przysługiwała im służebność przesyłu. Uczestnik eksploatuje urządzenia przesyłowe, na jego zlecenie jest dokonywana konserwacja i w razie konieczności naprawa linii. To samo dotyczy poprzedników prawnych uczestnika. Czynności te świadczą o posiadaniu służebności.

Drugą niezbędną do uwzględnienia wniosku o zasiedzenie przesłanką wymaganą przez art. 172 k.c., jest okres posiadania, którego długość zależy od dobrej lub złej wiary posiadacza.

W przypadku objęcia posiadania urządzeń przesyłowych w złej wierze uczestnik, aby nabyć przez zasiedzenie służebność gruntową, musi wykazać, iż był jej posiadaczem przez okres 30 lat.

Zgodnie z treścią art. 176 § 1 k.c. jeżeli podczas biegu zasiedzenia nastąpiło przeniesienie posiadania, obecny posiadacz może doliczyć do czasu, przez który sam posiada, czas posiadania swego poprzednika. Jeżeli jednak poprzedni posiadacz uzyskał posiadanie nieruchomości w złej wierze, czas jego posiadania może być doliczony tylko wtedy, gdy łącznie z czasem posiadania obecnego posiadacza wynosi przynajmniej lat trzydzieści. Zasadę tę stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy obecny posiadacz jest spadkobiercą poprzedniego posiadacza (§ 2).

Z materiału dowodowego wynika, że poprzednik prawny uczestnika (ZE (...), który wchodził w skład przedsiębiorstwa państwowego Zakłady (...)) posiadał linię elektroenergetyczne przebiegające przez działki uczestników od 1977 r., 1983 r. i 1985 r.

Przedsiębiorstwa państwowe do dnia 31.01.1989 r. korzystały ze służebności przesyłu w ramach zarządu mieniem państwowym w imieniu i na rzecz Skarbu Państwa, a więc w istocie były dzierżycielami w rozumieniu art. 338 k.c., co uniemożliwiało im nabycie na swoją rzecz własności ani innych praw rzeczowych. Obowiązujący do dnia 31.01.1989 r. art. 128 k.c. wyrażający zasadę jednolitego funduszu własności państwowej, uniemożliwiał państwowym osobom prawnym, sprawującym zarząd mieniem państwowym, nabycie jakichkolwiek praw do tego mienia, a zatem należy przyjąć, iż w okresie obowiązywania tego przepisu to Skarb Państwa, a nie przedsiębiorstwo państwowe, był posiadaczem samoistnym urządzeń przesyłowych i cudzej nieruchomości, na której je posadowiono i tylko on a nie przedsiębiorstwo państwowe, mógł nabyć przez zasiedzenie służebność gruntową przesyłu.

Jak stwierdził Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 25 stycznia 2006 roku w sprawie sygn. akt I CSK 11/05 (Biuletyn SN 2006/5/11) osoba prawna, która przed dniem 1 lutego 1989 r. mając status państwowej osoby prawnej nie mogła nabyć (także w drodze zasiedzenia) własności nieruchomości, może do okresu samoistnego posiadania wykonywanego po 1 lutym 1989 r. zaliczyć okres posiadania Skarbu Państwa sprzed tej daty, jeżeli nastąpiło przeniesienie posiadania.

Uczestnik w ocenie Sądu wykazał nie tylko następstwo po swoich poprzednikach prawnych, ale też przeniesienie posiadania urządzeń przesyłowych. Wobec powyższego uczestnik mógł więc zgodnie z art. 176 § 1 w zw. z art. 292 k.c., zaliczyć do okresu swojego posiadania służebności przesyłu, okres posiadania tej służebności przez Skarb Państwa przed dniem 01.02.1989 r.

Wskazać w tym miejscu należy, iż objęcie w posiadanie nieruchomości wnioskodawcy przez Skarb Państwa reprezentowany przez przedsiębiorstwo państwowe, w celu budowy a następnie konserwacji linii energetycznej, nastąpiło nie w ramach władczych uprawnień państwa, lecz w celu wykonania państwowych zadań gospodarczych. Dostarczanie przez państwowe przedsiębiorstwa energetyczne energii elektrycznej oraz budowa i konserwacja urządzeń do tego służących, stanowiło bowiem wykonywanie zadań gospodarczych państwa, było więc działaniem w ramach dominium, a nie w ramach imperium. Skarb Państwa może być zatem uznany za posiadacza tych urządzeń oraz nieruchomości, na których się znajdują, w zakresie odpowiadającym służebności przesyłowej.

W świetle wyżej wskazanych okoliczności bez wątpienia uczestnik oraz jego poprzednicy prawni faktycznie korzystali z gruntu wnioskodawców w takim zakresie i w taki sposób, w jaki czyniłaby to osoba, której przysługuje służebność gruntowa. Od najpóźniej 1977 r., 1983 r. i 1985 r. uczestnik i jego poprzednicy prawni korzystali i korzystają do chwili obecnej z opisanych wyżej linii elektroenergetycznych. Wnioskodawca ani jego poprzednicy prawni aż do 2017 roku nie sprzeciwiali się korzystaniu przez uczestnika z nieruchomości należącej do wnioskodawcy. Nie podejmowali do 2017 r. żadnych środków prawnych zmierzających do uregulowania stanu prawnego i kwestii przebiegu linii energetycznych przez ich działki, które mogłyby spowodować przerwanie biegu zasiedzenia.

Przyjmując za początek biegu terminu zasiedzenia 1977 r., 1983 r. i 1985 r. (zakończenie budowy i rozpoczęcie eksploatacji poszczególnych linii przez ZE (...)) uznać zatem należy, iż zasiedzenie służebności nastąpiło nawet przy przyjęciu złej wiary posiadacza po upływie 30 lat, tj. z końcem 2007 r., 2013 r. i 2015 r., zatem przed złożeniem wniosku o ustanowienie odpłatnie służebności w niniejszej sprawie

Instytucja służebności przesyłu została wprowadzona do Kodeksu cywilnego z dniem 3 sierpnia 2008 r. Do zasiedzenia służebności, które trwało przed dniem 03.08.2008 r. należy zatem stosować przepisy dotychczasowe, natomiast o rodzaju i zakresie prawa, które nabywa się w drodze zasiedzenia (a więc czy nabywa się służebność gruntową czy służebność przesyłu) decyduje ustawa obowiązująca w momencie upływu terminu zasiedzenia.

Dlatego też mając na względzie poczynione powyżej ustalenia i rozważania Sąd uznał, że zarzut zasiedzenia podniesiony przez uczestnika jest skuteczny, a w konsekwencji wniosek podlega oddaleniu.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 520 §1 k.p.c., uznając że nie zachodzą podstawy do odstąpienia od zasady, że każdy uczestnik postępowania ponosi koszty związane ze swoim udziałem w sprawie.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia wywiedli wnioskodawcy za pośrednictwem swojego pełnomocnika zaskarżając postanowienie w całości.

Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucili:

I. Naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na wynik sprawy, tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę materiału dowodowego polegającą na daniu wiarygodności bez zastrzeżeń zeznaniom świadka M. B. oraz świadka M. S. na okoliczność daty budowy linii przesyłowych 400 KV oraz 220 KV przechodzących przez działki nr (...) na nieruchomości stanowiącej własność wnioskodawców, a to wbrew zasadom doświadczenia życiowego, co w konsekwencji miało wpływ na wydanie orzeczenia oddalającego roszczenie wnioskodawców.

II. Naruszenie przepisów postępowania, mogące mieć wpływ na wynik sprawy, tj. art. 227 k.p.c. oraz art. 233 § 2 k.p.c. i przyjęcie implicite, że nie przedłożenie przez uczestnika postępowania dokumentacji technicznej, a w szczególności protokołów zdawczo-odbiorczych dotyczącej linii przesyłowych przechodzących przez nieruchomość stanowiącą prawo własności wnioskodawców, nie miało znaczenia dla ustalenia czy w sprawie nastąpiło zasiedzenie służebności przesyłu, podczas gdy przepis art. 233 § 2 k.p.c. zobowiązuje sąd do właściwej oceny faktu nie przedłożenia przez stronę żądanego dowodu lub przeszkodom stawianym przez stronę w jego przeprowadzeniu wbrew zobowiązaniu sądu; czego sąd I instancji zaniechał.

Wskazując na powyższe zarzuty wnosili o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Ewentualnie - w razie uznania przez Sąd, iż zachodzą ku temu przesłanki:

1. zmianę zaskarżonego postanowienia przez poprzez uwzględnienie wniosku w całości.

2. zasądzenie od uczestnika postępowania kosztów zastępstwa pełnomocnika w postępowaniu apelacyjnym według norm przepisanych.

3. dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów wymienionych w petitum wniosku, w szczególności dowodów z opinii biegłych zgodnie z żądaniem sformułowanym we wniosku.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja wnioskodawców jest bezzasadna.

Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego i przyjmuje je za własne czyniąc je podstawą swojego rozstrzygnięcia i nie dopatrując się tym samym naruszenia wskazanych w apelacji przepisów prawa procesowego.

Skarżący przedstawia w apelacji własną ocenę dowodów dyskwalifikując zeznania świadków uczestnika których depozycje wskazywały na czasokres posadowienia spornych linii na nieruchomościach stanowiących obecnie własność wnioskodawców. Jedynym argumentem wnioskodawców wskazującym na niewiarygodność świadków był fakt, iż w chwili posadowienia linii i urządzeń przesyłowych na spornych nieruchomościach mieli oni określony młody wiek i nie pracowali u poprzednika prawnego uczestnika więc nie mieli bezpośredniej wiedzy co do czasookresu posadowienia tych linii. Tymczasem świadkowie wiarygodnie w sposób przekonujący przedstawili losy poszczególnych linii dysponując niezbędną wiedzą w tym zakresie. Wnioskodawcy akcentują fakt zatrudnienia świadków u uczestnika próbując w ten sposób zakwestionować ich wiarygodność. Tymczasem świadkowie w swoich zeznaniach wprost wskazali , iż w ramach swoich obowiązków zajmują się czynnościami związanymi z eksploatacją linii posadowionych na nieruchomościach objętych postepowaniem. W sposób oczywisty zatem dysponują określoną wiedzą na temat będących własnością uczestnika urządzeń przesyłowych niezbędną na potrzeby wykonywania przez nich obowiązków służbowych.

W obowiązującym kpc nie obowiązuje legalna teoria dowodów. Każdy z przeprowadzonych dowodów winien być każdorazowo oceniony w kontekście pozostałego materiału dowodowego. Wnioskodawcy oczekują, iż każdy fakt winien być wykazany kilkoma niezależnymi dowodami. Tymczasem Sąd orzekający dysponując określonym materiałem dowodowym ma prawo i obowiązek dokonania takiej jego oceny aby nastąpiło to w zgodzie z zasadami logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego. Ocena dowodów pozostaje domeną sądu orzekającego i może być zakwestionowana tylko wtedy gdy w sposób oczywisty pozostaje w sprzeczności z elementarnymi zasadami doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania. Sama subiektywna ocena dowodów dokonana przez stronę nie stanowi żadnej merytorycznej podstawy do zakwestionowana oceny i ustaleń Sądu I instancji o ile ocena ta w sposób rażący nie odbiega od procesowych standardów.

W okolicznościach niniejszej sprawy trudno odmówić wiary zeznaniom świadków jeżeli w zebranej dokumentacji znajdują się decyzje urzędowe poprzedzające datę oddania do użytkowania linii wskazujące na podstawę zajęcia tych nieruchomości na potrzeby budowy linii. . Zasady doświadczenia życiowego uczą, iż po wydaniu takich decyzji w realiach gospodarki centralnie planowanej z pewnością niezwłocznie przystępowano do określonych prac co koresponduje z zeznaniami świadków. Wnioskodawcy pomimo takich twierdzeń świadków i mając świadomość istnienia zalegających w aktach dokumentów nie próbowali nawet zaoferować Sądowi jakichkolwiek dowodów przeciwnych świadczących o zdecydowanie późniejszym wybudowaniu linii.

Mają rację skarżący, iż art. 233§ 2 k.p.c. zobowiązuje Sąd do właściwej oceny nie przedłożenia przez stronę żądanego dowodu. Niemniej jednak protokół zdawczo – odbiorczy nie stanowi jedynego dowodu w sprawie który miałby przesądzający charakter albowiem w aktach znajdują się decyzje administracyjne i zeznania świadków wskazujące na czasokres posadowienia linii. Nie sposób zatem rozważając całokształt materiału zgromadzonego w sprawie zbagatelizować ten materiał tylko dlatego, że strona nie przedstawiła dowodu którego oczekiwali wnioskodawcy.

Reasumując podniesione zarzuty nie zawierają uzasadnionych podstaw i apelacja w związku z tym jako bezzasadna podlega oddaleniu, a to na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 13§2 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 520 par. 1 k.p.c. w zw. z art. 102 k.p.c. mając na uwadze okoliczność, iż wniosek został oddalony tylko z uwagi na podniesiony zarzut zasiedzenia służebności przesytu a sporne linie w dalszym ciągu obciążają nieodpłatnie nieruchomość wnioskodawców.

SSO Jarosław Gołębiowski SSO Dariusz Mizera del. SSR Bartłomiej Biegański