UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 21 czerwca 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych, I Oddział
w Ł., na podstawie art. 12, 14 i 57 w zw. z art. 58 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 887), odmówił J. P. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy (znak: I/15/021054942). W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 8 czerwca 2017 roku wnioskodawczyni nie została uznana za niezdolną do pracy wobec czego brak jest podstaw do przyznania prawa do renty.

(decyzja – k. 41 – 42 akta ZUS dot. wniosku o rentę)

Od decyzji ZUS odwołanie złożyła wnioskodawczyni wnosząc o zmianę decyzji
i przyznanie prawa do renty. W uzasadnieniu odwołania J. P. wskazała,
iż cierpi na wiele schorzeń, tj. problemy z kręgosłupem, niedokrwistość serca, złe krążenie krwi oraz stan po urazie ręki, co w jej ocenie sprawia, że jest osobą niezdolną do pracy.

(odwołanie – k. 2)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, wskazując argumenty tożsame jak w zaskarżonej decyzji. Organ rentowy podniósł, iż odwołanie nie zawiera nowych okoliczności mających wpływ na zaskarżoną decyzję.

(odpowiedź na odwołanie – k. 4)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny;

J. P. urodziła się (...). Jest z wykształcenia krawcową, ostatnio zatrudniona była na stanowisku dróżnika kolejowego. Ubezpieczona posiada wymagane okresy składkowe i nieskładkowe.

(okoliczności bezsporne)

W dniu 29 marca 2017 roku ubezpieczona złożyła wniosek o ustalenie prawa do renty
z tytułu niezdolności do pracy.

(wniosek – k. 1 – 7 akta ZUS dot. wniosku o rentę)

W opinii Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 26 maja 2017 roku rozpoznano
u wnioskodawczyni: zmiany zwyrodnieniowo – dyskopatyczne kręgosłupa, zespoły bólowe
w wywiadzie, przebyte w 2012 roku złamanie prawej kości ramiennej po zakończonym leczeniu, bez dysfunkcji prawego stawu barkowego, zaburzenia adaptacyjne.

Mając na uwadze powyższe, Lekarz Orzecznik ZUS stwierdził, że brak jest podstaw
do orzeczenia długotrwałej niezdolności do pracy w rozumieniu ustawy rentowej.

(opinia lekarska z dnia 26 maja 2017 roku – k. 107 – 108 dokumentacji medycznej, orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z dnia 26 maja 2017 roku – k. 33 – 34 akta ZUS dot. wniosku o rentę)

W wyniku złożonego przez wnioskodawczynię sprzeciwu z dnia 26 maja 2017 roku, sprawę rozpoznała Komisja Lekarska ZUS, która w orzeczeniu z dnia 8 czerwca 2017 roku potwierdziła ustalenia lekarza orzecznika.

(sprzeciw wnioskodawczyni – k. 109 dokumentacji medycznej, orzeczenie Komisji Lekarskiej z dnia 8 czerwca 2017 roku – k. 35 – 36 akta ZUS, opinia lekarska z dnia 8 czerwca 2017 roku – k. 126 – 127 dokumentacji medycznej)

U wnioskodawczyni rozpoznano: zmiany zwyrodnieniowe odcinka szyjnego i lędźwiowego kręgosłupa bez istotnych deficytów neurologicznych. W 2009 roku przebyła złamanie obojczyka prawego. Od wielu lat odczuwa bóle odcinka szyjnego i lędźwiowo – krzyżowego kręgosłupa. Z tego powodu jest leczona w (...) oraz w (...) (z powodu zaburzeń nerwicowych wywołanych sytuacją ekonomiczną). U odwołującej nie występują objawy uszkodzenia układu nerwowego, które pozwalałyby uznać wnioskodawczynię za długotrwale niezdolną do wykonywania pracy zarobkowej w myśl ustawy o rentach i emeryturach.

(opinia biegłego neurologa, dr n. med. J. B. – k. 26 – 28)

Ubezpieczona cierpi na: zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa bez istotnego upośledzenia funkcji z zespołem bólowym, wygojone złamanie szyjki kości ramiennej prawej (2007 rok) i obojczyka prawego (2009 rok), bez istotnego upośledzenia funkcji ruchowej barku prawego. Obecnie wnioskodawczyni skarży się na bóle całego kręgosłupa oraz bóle wielostawowe kończyn górnych oraz dolnych – szczególnie bioder. Schorzenia te nie powodują niezdolności do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji zawodowych.

(opinia biegłego ortopedy, dr n. med. M. S. – k. 32 – 34)

U wnioskodawczyni rozpoznano także zaburzenia adaptacyjne, z powodu których podjęła leczenie. Jak wynika z dokumentacji medycznej wizyty odbywają się sporadycznie – 1 lub 2 razy w roku. Dolegliwości te nie wywołują niezdolności do pracy zarobkowej.

(opinia biegłego psychiatry, dr n. med. K. K. – k.41 – 43)

Odwołująca ma również: astygmatyzm krótkowzroczny małego stopnia obu oczu, starczowzroczność, brak widzenia obuocznego – zez rozbieżny. Badanie wykazało: ostrość wzroku do dali każdego oka bez korekcji i po korekcji istniejącej wady jest pełna, ostrość do bliży po korekcji starczowzroczności jest także pełna, pole widzenia bez ubytków obwodowych, ciśnienie śródoczne nie podwyższone, brak widzenia obuocznego, praktycznie jednooczność z powodu zeza rozbieżnego – udokumentowana od dnia 8 kwietnia 2015 roku, kliniczny obraz dna oka w granicach normy fizjologicznej.

(opinia biegłego okulisty, dr n. med. R. M. – k. 52 – 53, uzupełniająca opinia biegłego okulisty – k. 78)

Badana podaje, że ma bóle odcinka szyjnego oraz lędźwiowego kręgosłupa, złe krążenie w kończynach dolnych i wynikające z tego powodu trudności w chodzeniu po schodach, występują również okresowe bóle i drętwienia nóg i rąk oraz silne bóle głowy. Stan ten nie powoduje istotnych zaburzeń w zakresie narządu równowagi, zborności i koordynacji. Nie stwierdzono ostrych objawów korzeniowych czy ubytkowych a także niedowładów. Wnioskodawczyni pod względem internistycznym jest wydolna krążeniowo i oddechowo – z wyrównanymi parametrami krążenia i oddychania. Wykryta u skarżącej jednooczność jest jedynie przeciwwskazaniem stanowiskowym w ramach badań profilaktycznych, co nie jest tożsame z częściową niezdolnością do pracy. Stopień naruszenia sprawności organizmu J. P. nie czyni jej niezdolną do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji zawodowych i wykształcenia, a jedynie stwarza przeciwwskazania do pracy na określonych stanowiskach pracy, w tym na stanowisku dróżnika przejazdowego. Analiza rodzaju poziomu kwalifikacji zawodowych wnioskodawczyni, wobec powyższego nie daje podstaw do orzeczenia częściowej niezdolności do pracy. Natomiast istnienie pewnych przeciwwskazań nie jest wystarczającą ku temu przesłanką czy podstawą.

(opinia biegłego z zakresu medycyny pracy, dr n. med. P. P. – k. 94 – 97)

Sąd Okręgowy dokonał powyższych ustaleń w oparciu o załączone akta organu rentowego, dokumenty oraz opinie biegłych neurologa, ortopedy, psychiatry oraz biegłego z zakresu medycyny pracy.

W ocenie Sądu opinie biegłych neurologa, ortopedy, psychiatry oraz biegłego
z zakresu medycyny pracy są w pełni wiarygodne. Zostały sporządzone przez biegłych
o specjalnościach właściwych z punktu widzenia schorzeń wnioskodawczyni. Wyżej wskazani biegli zapoznali się szczegółowo z całą przedłożoną dokumentacją lekarską
z przebiegu chorób i leczenia wnioskodawczyni i na podstawie tej dokumentacji oraz badania bezpośredniego wydali opinie, które są wewnętrznie spójne, logiczne i kompletne. Opinie
w sposób jednoznaczny i przejrzysty obrazują stan zdrowia odwołującej i w oparciu
o aktualne wskazania wiedzy medycznej kategorycznie rozstrzygają kwestię wpływu stwierdzonych u niej schorzeń na zdolność do pracy, przy uwzględnieniu kwalifikacji zawodowych wnioskodawczyni.

W toku postępowania, wobec zgłoszonych przez organ rentowy zarzutów co do opinii biegłego okulisty, Sąd przeprowadził także opinię z zakresu medycyny pracy, której celem była holistyczna, kompleksowa ocena stanu zdrowia odwołującej. Opinię tę, w przeciwieństwie do opinii biegłego z zakresu okulistyki należy znać za przekonujacą. W szczególności Sąd uznał, że biegły z zakresu medycyny pracy w swojej opinii wyjaśnił w sposób wyczerpujący wszelkie wątpliwości odnośnie niezdolności do pracy zarobkowej ubezpieczonej zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami zawodowymi. Ponadto, wszelkie wątpliwości, w ocenie Sądu zostały wyjaśnione w sposób nie budzący wątpliwości interpretacyjnych. Z opinii biegłych neurologa, ortopedy, psychiatry oraz biegłego z zakresu medycyny pracy wynika jednoznacznie, że występujące u wnioskodawczyni schorzenia nie czynią jej osobą niezdolną do pracy. Z tych też powodów, Sąd Okręgowy w pełni podzielił wnioski wynikające z opinii sądowo – lekarskich i uznając je za pełnowartościowe dowody oparł na nich ustalenia faktyczne w sprawie.

Sąd oddalił wniosek dowodowy pełnomocnika organu rentowego o przeprowadzenie
w sprawie dowodu z opinii innego biegłego lekarza okulisty, opuszczajac w to miejsce kompleksową opinię biegłego z zakresu medycyny pracy. Istotą sporu w zakresie opinii biegłego okulisty okazało się ustalenie czy stwierdozne zaburzea wzakresie narządu wzroku powodują niezdolność do pracy zgodndnej z poziomem kwalifikacji czy tylko nie ozność podjęcia pracy na konkretnym stanowisku pracy . W tym zakresie bardziej kompetentny był dowód z opinii biegłego z zakresu medycyny pracy. Sąd zważył też, że dopuszczenie w sprawie dowodu z opinii innego lekarza biegłego okulisty nie wniosłoby niczego nowego do sprawy, zmierzając jedynie do przewlekłości postępowania. W tym miejscu należy zauważyć, iż w orzecznictwie ugruntowane jest stanowisko, że potrzeba powołania innego (kolejnego) biegłego (biegłych) powinna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony z dotychczas złożonej (złożonych) opinii. Jeżeli więc opinia biegłego jest przekonująca i zupełna dla sądu, który swoje stanowisko w tym względzie uzasadnił,
to fakt, iż opinia taka jest niepełna dla stron procesowych, nie jest przesłanką dopuszczenia
w sprawie kolejnej opinii (zob. wyrok SN z 6.05.2009 r., II CSK 642/08, L., postanowienie SN z 6.06.2012 r., I UK 113/12, L.). Dowód z opinii biegłego ma szczególny charakter, nie mogą więc tutaj mieć zastosowania wszystkie zasady
o prowadzeniu dowodów, a w szczególności art. 217 § 1 k.p.c. W konsekwencji nie można przyjąć, że Sąd obowiązany jest dopuścić dowód z kolejnych opinii biegłych w każdym wypadku, gdy opinia złożona jest niekorzystna dla strony (zob. wyrok SN z 15.02.1974 r. II CR 817/73, LEX nr 7404), co potwierdza również późniejsze orzecznictwo (zob. wyrok SN
z 6.05.2009 r., II CSK 642/08 LEX nr 511998, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach
z 25.06.2009 r. V Ca 139/09 LEX nr 551993, postanowienie SN z 19.08.2009 r., III CSK 7/09 LEX 533130, wyrok SN z 16.09.2009r., I PK 79/09 LEX nr 5543670, wyrok SN z 30.05.2007 r., IV CSK 41/07 LEX nr 346211). Ponadto w orzecznictwie podkreśla się także,
że o ewentualnym dopuszczeniu dowodu z opinii biegłego nie może decydować wyłącznie wniosek strony, lecz zawarte w tym wniosku konkretne uwagi i argumenty podważające miarodajność dotychczasowej opinii lub co najmniej miarodajność tę poddające
w wątpliwość, w przeciwnym wypadku wniosek taki musi być uznany za zmierzający wyłącznie do nieuzasadnionego przedłużenia postępowania, co powinno skutkować jego pominięciem (art. 217 § 2 k.p.c.) – (tak wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 5.06.2002 r., III AUa 811/02 opubl. OSA 2003/9/35).

Należy również podkreślić, iż Sąd odmówił wiary opinii biegłego lekarza okulisty
w zakresie w jakim uznał on, iż rozpoznane u wnioskodawczyni schorzenia czynią ją częściowo niezdolną do pracy. W kwestii stanu zdrowia odwołującej wypowiedziało się łącznie pięciu lekarzy biegłych różnych specjalności z czego jedynie opinia okulistyczna
w swych wnioskach kwestionowała zdolność do pracy J. P.. Należy podkreślić, iż Sąd nie neguje stwierdzonego przez lekarza biegłego okulistę rozpoznania dotyczącego schorzeń wnioskodawczyni, jednakże wobec powstałych rozbieżności w zakresie oceny zdolności do pracy w tej kwestii decydująca była opinia lekarza biegłego z zakresu medycyny pracy, który wydając opinię wziął pod uwagę całokształt zebranego materiału dowodowego w sprawie. Ostatecznie, Sąd przychylił się do wniosków wypływających
z wyżej wskazanej opinii, co do interpretacji wpływu rozpoznanych schorzeń na zdolność do wykonywania pracy zarobkowej uznając, iż stwierdzona jednooczność nie jest czynnikiem determinującym uznanie częściowej bądź całkowitej niezdolności do pracy zgodnej
z poziomem posiadanych kwalifikacji zawodowych, lecz świadczy jedynie
o przeciwwskazaniach do wykonywania pracy określonego rodzaju oraz pracy na określonych stanowiskach, w tym na ostatnio zajmowanym stanowisku pracy w charakterze dróżnika kolejowego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie jest zasadne i podlega oddaleniu.

Zgodnie z treścią art. 57 pkt. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2017 roku, poz. 1383) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu o ile jest niezdolny do pracy,
ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy, niezdolność powstała w okresach wymienionych w tym przepisie albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

W oparciu o art. 12 ust. 1 wskazanej ustawy niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu.

Całkowicie niezdolną do pracy jest zaś osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy (ust. 2), a częściowo niezdolną do pracy - osoba, która
w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji (ust. 3)

Na mocy art. 13 ust. 1 przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się:

1) stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji;

2) możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne.

Wskazane w cyt. przepisie art. 57 warunki muszą być spełnione kumulatywnie. Brak choćby jednego z nich powoduje brak prawa do świadczenia.

Istotne problemy praktyczne wiążą się z wyjaśnieniem pojęcia "pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji". Warto w tym miejscu nadmienić, że w doktrynie wyróżnia się kwalifikacje w ujęciu formalnym (odzwierciedlające zakres i rodzaj przygotowania zawodowego; udokumentowane świadectwami, dyplomami, zaświadczeniami) oraz kwalifikacje rzeczywiste, tj. wiedzę i umiejętności faktyczne (U. J., Zmiana..., s. 153-154; tejże, Niezdolność..., s. 14; tejże, Kwalifikacje...).

Innymi słowy, o poziomie posiadanych kwalifikacji do pracy decyduje nie tylko wykształcenie, lecz także uzyskana poprzez przyuczenie do zawodu umiejętność wykonywania specjalistycznej, kwalifikowanej pracy - także pracy fizycznej. Niższy będzie zatem poziom kwalifikacji osoby wykonującej proste prace fizyczne, niewymagające przyuczenia zawodowego niż poziom kwalifikacji osoby wykonującej prace wymagające określonych specjalistycznych umiejętności nabywanych na podstawie przygotowania zawodowego (zob. wyrok SN z dnia 3 lipca 2012 r., II UK 321/11, LEX nr 1265565). Pojęcie "kwalifikacji zawodowych" było także przedmiotem wypowiedzi SN w wyrokach: z dnia 20 grudnia 2011 r., I UK 158/11, LEX nr 1129320; z dnia 20 grudnia 2011 r., I UK 175/11, LEX nr 1129321 i z dnia 28 września 2011 r., I UK 36/11, LEX nr 1102992.

Materiał dowodowy zgromadzony w niniejszej sprawie, a oparty na wiarygodnych
i przyjętych przez Sąd opiniach biegłych sądowych lekarzy specjalistów z dziedzin schorzeń, na które powołuje się wnioskodawczyni, wykazuje jednoznacznie, że organ rentowy zasadnie uznał wnioskodawczynię za osobę zdolną do pracy.

Sąd w pełni uznał wartość dowodową opinii biegłych neurologa, ortopedy, psychiatry oraz biegłego z zakresu medycyny pracy, na podstawie których ustalił stan faktyczny
w niniejszej sprawie. W ocenie Sądu złożone do sprawy opinie, nie zawierają żadnych braków i ostatecznie wyjaśniły wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Biegły medycyny pracy podkreślił, że analizując stan zdrowia wnioskodawczyni, wszystkie jej chorzenia, opinie biegłych oraz stopień naruszenia sprawności organizmu w kontekście zdolności do pracy zarobkowej zgodnej z poziomem kwalifikacji zawodowych, uznał
że wnioskodawczyni nie jest niezdolna do pracy. Ponadto, stwierdzono że u wnioskodawczyni ze względu na rozpoznane schorzenia okulistyczne występują jedynie przeciwwskazania do podjęcia pracy określonego rodzaju bądź na określonych stanowiskach, w tym na stanowisku pracy ostatnio zajmowanym, co jednocześnie nie stoi na przeszkodzie
w wykonywaniu pracy na innym stanowisku, zgodnym z posiadanymi kwalifikacjami zawodowymi.

Opinie te zostały sporządzone w oparciu o wyniki badania bezpośredniego oraz analizę przedłożonej dokumentacji lekarskiej. Biegli szczegółowo i w sposób pełny określili schorzenia występujące u badanej oraz ocenili ich znaczenie dla jej zdolności do pracy.

W konsekwencji w sprawie niniejszej ostatecznie nie pojawiły się kontrargumenty, które mogłyby budzić wątpliwość Sądu, co do jednoznaczności opinii biegłych.
Biegli z zakresu neurologii, ortopedii, psychiatrii oraz z zakresu medycyny pracy,
na podstawie opinii których Sąd się oparł, zgodnie podali, że schorzenia występujące
u wnioskodawczyni nie powodują niezdolności do pracy.

Podkreślenia wymaga fakt, iż wnioskodawczyni nie zzgłosiłą zastrzeżęn do opinii biegłeych w szczególnośći do opin ii biegłego z zakresu medycyny pracy. W toku procesu podnosiła jedynie okoliczność trudnej sytuacji finasowej, która to okoliczność nie stanowi przesłanki do przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy .

Sam fakt istnienia u wnioskodawczyni schorzeń, potwierdzonych przez biegłych ani ilość tych schorzeń, nie może być utożsamiany z niezdolnością do pracy odwołującej. Stwierdzenie stanu chorobowego nie jest bowiem jednoznaczne z kwalifikacją do renty
z tytułu niezdolności do pracy.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k. p. c. oddalił odwołanie.

Natomiast zgodnie z dyspozycją art. 98 § 1 k. p. c., strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). W przedmiotowej sprawie to wnioskodawczyni jest stroną przegrywającą, z uwagi na oddalenie odwołania, dlatego wniosek J. P. o zwrot wydatków poniesionych w sprawie podlegał oddaleniu jako niezasadny.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć wnioskodawczyni.

2 V 2018 roku.

K. J.