UZASADNIENIE

W dniu 13 marca 2017 roku (data prezentaty) powódka A. B. wniosła o ustanowienie rozdzielności majątkowej łączącej ją z pozwanym K. B. z dniem 25 czerwca 2016 r. oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych /k. 4 - 22/.

W odpowiedzi na pozew z dnia 12 maja 2017 r. (data prezentaty) pozwany wniósł o ustanowienie rozdzielności majątkowej pomiędzy stronami z dniem złożenia przez powódkę pozwu o rozwód, w pozostałym zakresie wniósł o oddalenie powództwa /k. 196 – 205/.

Na rozprawie w dniu 08 czerwca 2017 r. powódka potrzymała stanowisko w sprawie co do zasady, wnosząc o ustanowienie rozdzielności majątkowej pomiędzy stronami z dniem 11 sierpnia 2016 r., tj. z dniem złożenia przez powódkę pozwu o rozwód, pozwany podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie, Prokurator wniósł o ustanowienie rozdzielności majątkowej pomiędzy stronami z dniem 11 sierpnia 2016 r., tj. z dniem złożenia przez powódkę pozwu o rozwód /k. 290, 293/.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

A. B. oraz K. B. pozostają w związku małżeńskim zawartym przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego (...) W. w dniu 18 stycznia 1997 r. za numerem aktu małżeństwa I/71/1997.

Strony nie zawierały umów majątkowych małżeńskich.

Małżonkowie posiadają dwoje dzieci, syna J. B. urodzonego w dniu (...) oraz córkę Z. B., urodzoną w dniu (...)

Na skutek konfliktu pomiędzy stronami małżonkowie nie zamieszkują wspólnie. Powódka zarzuca pozwanemu przejawianie agresywnych zachowań, które zmuszały ją do opuszczania wspólnie zajmowanego mieszkania. Jak podaje powódka, mąż nękał psychicznie w szczególności syna stron.

A. B. wyprowadziła się od męża 25 czerwca 2016 r., kiedy to zamieszkała u sąsiadów. Aktualnie strona wynajmuje mieszkanie.

Powódka w dniu 11 sierpnia 2016 r. złożyła w Sądzie Okręgowym w Warszawie pozew o rozwód z wyłącznej winy męża, wskazując, że pomiędzy stronami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia małżeńskiego.

W dalszym ciągu, małżonkowie pozostają w silnym konflikcie. Nie znajdują porozumienia w szczególności w zakresie kwestii związanych z zarządem majątkiem, jak i małoletnich dzieci. Powódka wskazuje, że nie ma wpływu na decyzje gospodarcze podejmowane przez męża, prowadzoną działalność gospodarczą. Podaje, że nie posiada wiedzy odnośnie wysokości uzyskiwanych przez pozwanego dochodów. A. B. nie posiada wiedzy odnośnie majątku osobistego męża. Nie ma również informacji odnośnie ewentualnych zobowiązań finansowych K. B..

Powódka zarzuca, iż pozwany w przeszłości nie dbał o sytuację finansową rodziny, prowadzone przez K. B. spółki przynosiły jedynie straty, a zobowiązania męża spłacać musiała powódka oraz jej ojciec. W szczególności A. B. poręczyła spółce (...) prowadzonej przez pozwanego linię kredytową, której zabezpieczenie stanowiło mieszkanie powódki przy ul. (...) w W.. Następnie spółka znalazła się w niekorzystnej sytuacji finansowej. Zobowiązania podmiotu spłacił ojciec powódki, celem niedopuszczenia do prowadzenia postępowania egzekucyjnego względem opisanej nieruchomości. Nadto, do powódki zgłosiła się osoba trzecia, wskazując że mąż jest jej winien pieniądze, o czym powódka nie posiadała wiedzy.

A. B. podnosiła, że mąż nie informował jej o swojej sytuacji finansowej, ukrywał osiągane dochody, a potrzeby rodziny zaspokajane były z dochodów oraz majątku posiadanego przez powódkę. W konsekwencji A. B. zmuszona została do sprzedaży kilku posiadanych nieruchomości (w W. oraz B.). A. B. podnosi, że godziła się na powyższe działania, bowiem była zastraszana przez męża.

Aktualnie powódka obawia się działalności męża związanej z realizacją inwestycji inteligentnego budynku przy ul. (...) w W.. Wskazuje, że K. B. podejmując się tak ryzykownej inwestycji, nie zabezpiecza sytuacji rodziny. W szczególności nie zawiera w formach pisemnych umów stanowiących potwierdzenie zawartych kontraktów, warunków ich realizacji, nie ubezpieczenia podejmowanych prac. Powódka wskazuje, że dochód z projektu może wynieść około 6 mln złotych, co wskazuje na znaczne wysokości ewentualnych ryzyk (roszczeń odszkodowawczych, kar umownych) w przypadku niewywiązania się z realizacji.

Powódka wskazuje również, że mąż nie przyczynia się do zaspokajania potrzeb syna J., który studiuje w K. oraz do czasu uzyskania zabezpieczenia w sprawie rozwodowej, nie pokrywał również potrzeb niepełnoletniej córki Z..

Obecnie powódka nie jest w stanie osiągnąć porozumienia z pozwanym w zakresie propozycji wynajmu nieruchomości należącej do majątku wspólnego małżonków – domu przy ul. (...) w W., w którym zamieszkuje K. B., a którego wynajęcie przyniosłoby małżonkom znaczny dochód – na poziomie kwot 14.000 – 17.000 zł miesięcznie. Pozwany odmawia opuszczenia ww. nieruchomości, nie dopuszcza żony do jej współposiadania. Nie informuje A. B. o stanie lokalu, zarządza nią w sposób samodzielny.

Co więcej, małżonkowie nie zdołali osiągnąć porozumienia w zakresie podziału majątku wspólnego.

Pozwany zaprzecza twierdzeniom powódki w zakresie nękania jej osoby, a także stosowania przemocy. Wskazuje, że żona podjęła arbitralną decyzję o wyprowadzce ze wspólnego miejsca zamieszkania, nie podejmując prób nawiązania porozumienia. Podnosi również, że powódka dobrowolnie nie korzysta z nieruchomości przy ul. (...), a pozwany nie uniemożliwia żonie korzystania z ww. domu.

W zakresie prowadzonych działalności w szczególności dotyczących realizacji inteligentnego budynku przy ul. (...) w W., K. B. podał, że w sposób właściwy dba o zabezpieczenie sytuacji majątkowej rodziny – kontrakty w przedmiotowej inwestycji zawarł w formach pisemnych, ubezpieczając ww. przedsięwzięcie. Neguje, że prowadzone w przeszłości działalności gospodarcze powodowały zobowiązania, do których pokrycia była zobowiązana powódka oraz jej ojciec. Podał, że partycypował w kosztach utrzymania rodziny, Podniósł, że w całości pokrywa koszty utrzymania nieruchomości wspólnej małżonków, jak też spłaty kredytu hipotecznego.

Pozwany podkreślił, że informował żonę o prowadzonej działalności zawodowej, nie ukrywał przed nią dochodów, powódka miała dostęp do rachunków męża, deklaracji podatkowych, które konsultowała z księgowym.

Strony posiadają wspólne zobowiązanie finansowe – kredyt zaciągnięty w (...) Banku w dnu 10 marca 2005 r. na remont i rozbudowę nieruchomości przy ul. (...) w W. na kwotę 220.000 zł, do dnia 10 marca 2030 r. Aktualnie kredyt jest spłacany przez pozwanego.

W skład majątku wspólnego stron wchodzą dochody i oszczędności z bieżącej działalności gospodarczej, wyposażenie domu oraz nieruchomość przy ul. (...) w W. o wartości szacunkowej 5 mln złotych.

W przeszłości małżonkowie rozliczali się wspólnie przed Urzędem Skarbowym. Ostatni raz małżonkowie rozliczyli się wspólnie za rok 2015.

Powódka posiada własne konto bankowe, do którego dostępu nie posiada mąż, A. B. nie posiada równocześnie dostępu do oszczędności, rachunków bankowych męża.

Małżonkowie, począwszy do daty wszczęcia postępowania o rozwód nie podjęli żadnej wspólnej decyzji gospodarczej dotyczącej majątku stron.

Powódka A. B. ma 48 lat, z wykształcenia psycholog i psychoterapeuta. Powódka prowadzi psychoterapię indywidualną w gabinetach, jest także członkiem zarządu spółki Grupy (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W.. Posiada 20 % udziałów w ww. podmiocie. Powódka nie pomagała mężowi wprowadzeniu podejmowanej przezeń działalności gospodarczej, pomimo próśb pozwanego.

Pozwany K. B. ma 48 lat, ekonomista.

K. B. zamieszkuje sam w nieruchomości należącej do majątku wspólnego stron.

Pozwany jest wspólnikiem/ udziałowcem w licznych spółkach: (...) Sp. z o.o., w której pełni funkcję prezesa zarządu posiadając 93 % udziałów, (...) Sp. z o.o., w której pełni funkcję prezesa zarządu posiadając 10 % udziałów jako osoba fizyczna oraz 90 % udziałów jako jedyny udziałowiec (...) Sp. z o.o., (...) Sp. z o.o., w której pełni funkcję prezesa zarządu posiadając 99,96 % udziałów, (...) Sp. z o.o. w której posiada 72 % udziałów, Business (...) Sp. z o.o. w której posiada 75 % udziałów.

Wyrokiem nakazowym wydanym przez tut. Sąd Rejonowy w sprawie o sygn. akt VIII W 1655/16 z dnia 20 stycznia 2017 r. K. B. został uznany za winnego wielokrotnego niepokojenia A. B. poprzez obserwacje jej miejsca zamieszkania, śledzenie i zaczepianie w miejscach publicznych. Wyrok został następnie uchylony na skutek złożenia przez pozwanego sprzeciwu. Postępowanie w sprawie pozostaje w toku.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy, w szczególności w oparciu o dokumentację przedłożoną przez strony, jak i przesłuchanie stron.

Sąd dał wiarę dokumentom, w tym prywatnym przedkładanym przez strony w toku postępowania. Dokumenty te nie były kwestionowane przez strony, ich prawdziwość oraz treść nie budziła uzasadnionych wątpliwości Sądu, nadto korespondowały one z pozostałym materiałem dowodowym, któremu Sąd dał wiarę.

Zeznaniom stron przyznano walor wiarygodności, w zakresie okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie, tj. braku porozumienia pomiędzy małżonkami, pozostawania przezeń w separacji faktycznej, składników majątku wspólnego. Zeznania te, w powyższej części, znalazły potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym, były spójne, logiczne oraz konsekwentne, nadto były wzajemnie niesprzeczne. Nieistotne dla niniejszego postępowania były podnoszone przez strony okoliczności dotyczące rozpadu małżeństwa stron, prawdziwości zarzutów wzajemnie kierowanych. Wykraczają one bowiem ponad przedmiot niniejszego postępowania.

Sąd zważył, co następuje:

Jak stanowi art. 52 § 1 i 2 kro, z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez Sąd rozdzielności majątkowej. Rozdzielność majątkowa powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia. W wyjątkowych wypadkach sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa, w szczególności, jeżeli małżonkowie żyli w rozłączeniu.

Do ustanowienia przez Sąd rozdzielności majątkowej małżeńskiej art. 52 kro wymaga istnienia tzw. ważnych powodów. W literaturze podkreśla się, że owe ważne powody, o których mowa w powyższym przepisie, to istnienie takiej sytuacji, która w konkretnych okolicznościach faktycznych powoduje, że dalsze trwanie wspólności majątkowej między małżonkami pociąga za sobą naruszenie lub poważne zagrożenie interesu majątkowego jednego z małżonków lub także dobra rodziny. (M. Sychowicz [w:] K. Piasecki (red.), Kodeks rodzinny i opiekuńczy z komentarzem, Warszawa 2002, s. 277). Ważny powód uzasadniający ustanowienie rozdzielności majątkowej może również stanowić separacja faktyczna małżonków uniemożliwiająca im współdziałanie w zarządzie majątkiem wspólnym i najczęściej zarazem stwarzająca zagrożenie interesów majątkowych jednego lub nawet obojga małżonków. Obojętne jest przy tym, czy zachodzi trwały i zupełny rozkład pożycia małżonków.

Pojęcie „ważne powody” jest pojęciem niedookreślonym, w związku z czym zadaniem Sądu jest ustalenie, na czym one polegają, i czy zachodzą w konkretnej sprawie. W doktrynie i judykaturze przyjmuje się, że przesłankami do ustanowienia rozdzielności majątkowej małżeńskiej są: poważne zagrożenie lub naruszenie interesu majątkowego małżonka żądającego zniesienia wspólności, trwonienie majątku, alkoholizm, narkomania, hazard, rażąca niegospodarność, uporczywy brak przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny, uporczywe dokonywanie szczególnie ryzykownych operacji finansowych zagrażających materialnym podstawom bytu rodziny, separacja faktyczna, która uniemożliwia małżonkom współdziałanie w zarządzie majątkiem wspólnym.

Ważne powody w rozumieniu art. 52 § 1 kro, to nie tylko okoliczności natury majątkowej, jak trwonienie przez jednego z małżonków dochodów lub dokonywanie czynności powodujących uszczerbek we wspólnym majątku. Za ważne powody uznaje się również okoliczności, których źródła tkwią w rozdźwiękach między małżonkami natury osobistej, stwarzających taką sytuację, że wykonywanie przez każdego z małżonków zarządu nad ich wspólnym majątkiem jest niemożliwe lub w znacznym stopniu utrudnione, a wspólność majątkowa przestaje służyć dobru założonej przez małżeństwo rodziny.

W ocenie Sądu, powództwo o ustanowienie rozdzielności majątkowej zasługuje na uwzględnienie co do zasady.

Zgodnie ze stanowiskiem stron, które było w przedmiotowym zakresie zgodne, materiał zgromadzony w sprawie prowadzi do niewątpliwych wniosków, iż małżonkowie od czasu wyprowadzenia się powódki ze wspólnego domu położonego przy ul. (...) w W. w sierpniu 2016 r. pozostają w separacji faktycznej.

W kolejnych miesiącach małżonkowie nie prowadzili wspólnego gospodarstwa domowego, nie podejmowali również żadnych zgodnych decyzji finansowych. Z materiału zgromadzonego w sprawie wynika, że nie tylko nie osiągnęli porozumienia co do ewentualnych rozporządzeń/ czynności dotyczących składników majątku wspólnego jak wynajem nieruchomości przy ul. (...) czy dokonanie pertraktacji w zakresie podziału majątku wspólnego, lecz również dokonywali istotnych, bieżących czynności w zakresie zupełnie od siebie niezależnym.

Powódka prowadzi psychoterapię indywidualną w gabinetach, jest także członkiem zarządu spółki Grupy (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W.. A. B. nie pomagała mężowi w prowadzeniu podejmowanej przezeń działalności gospodarczej, pomimo próśb pozwanego. Z kolei K. B. jest wspólnikiem/ udziałowcem w licznych spółkach: (...) Sp. z o.o., w której pełni funkcję prezesa zarządu posiadając 93 % udziałów, (...) Sp. z o.o., w której pełni funkcję prezesa zarządu posiadając 10 % udziałów jako osoba fizyczna oraz 90 % udziałów jako jedyny udziałowiec (...) Sp. z o.o., (...) Sp. z o.o., w której pełni funkcję prezesa zarządu posiadając 99,96 % udziałów, (...) Sp. z o.o. w której posiada 72 % udziałów, Business (...) Sp. z o.o. w której posiada 75 % udziałów. Działalność zawodową strony prowadziły bez porozumienia z drugim małżonkiem, nie informowały się nawzajem o istotnych podejmowanych przez siebie decyzjach. A. B. oraz K. B. nie posiadają wiedzy odnośnie wysokości uzyskiwanych przez drugie dochodów, zobowiązań finansowych, etc. Strony nie posiadają również wiedzy odnośnie składników majątków osobistych.

Powódka posiada własne konto bankowe, do którego dostępu nie posiada mąż, A. B. nie posiada równocześnie dostępu do oszczędności, rachunków bankowych męża.

Sąd również miał na względzie, że małżonkowie nie potrafią osiągnąć kompromisu w najistotniejszych sprawach dotyczących zarządu majątkiem wspólnym. Obecnie powódka nie jest w stanie osiągnąć porozumienia z pozwanym w zakresie propozycji wynajmu nieruchomości należącej do majątku wspólnego małżonków – domu przy ul. (...) w W., w którym zamieszkuje K. B., a którego wynajęcie przyniosłoby małżonkom znaczny dochód – na poziomie kwot 14.000 – 17.000 zł miesięcznie. Pozwany odmawia opuszczenia ww. nieruchomości, nie dopuszcza żony do jej współposiadania. Nie informuje A. B. o stanie lokalu, zarządza nią w sposób samodzielny.

Ponadto, strony nie gospodarują wspólnie uzyskiwanymi przez siebie dochodami. Powódka zaspokaja własne potrzeby, nadto łoży na rzecz dzieci, w szczególności starszego syna J.. Pozwany nie pokrywał kosztów utrzymania córki Z., wobec czego Sąd Okręgowy w Warszawie w sprawie rozwodowej stron zasądził w trybie zabezpieczenia alimenty na rzecz ww.

Sąd miał również na względzie, że A. B. oraz K. B. nie łączą aktualnie więzi fizyczne, ani emocjonalne. Małżonkowie kontaktują się z sobą wyłącznie w toku prowadzonych postępowań sądowych. Nie są w stanie osiągnąć porozumienia również odnośnie bieżących decyzji gospodarczych co do składników majątku wspólnego.

Jednocześnie, w ocenie Sądu, obecny stan separacji faktycznej małżonków oraz brak porozumienia między nimi w sposób ewidentny uniemożliwia stronom współdziałanie w zarządzie wspólnym majątkiem. A. B. oraz K. B. nie mają wpływu na podejmowane przez drugą stronę decyzje majątkowe, nie współdziałają ze sobą w tym zakresie. Powyższe okoliczności potwierdzają zarówno strony jak i przedłożona do akt dokumentacja.

Sąd przychyla się do stanowiska powódki, z którym zgodził się również pozwany, iż dalsze istnienie wspólności majątkowej jest niekorzystne. Występująca pomiędzy stronami długotrwała separacja faktyczna, brak łączących strony więzi uczuciowych, zakończenie wspólnego pożycia, okoliczność toczenia się pomiędzy małżonkami postępowania rozwodowego mogą prowadzić do znacznych komplikacji w zakresie czynności dotyczących majątku wspólnego, a zatem uzasadniają orzeczenie przez Sąd rozdzielności majątkowej pomiędzy małżonkami.

W tych warunkach, utrzymanie wspólności majątkowej byłoby działaniem sztucznym, sprzecznym z interesem stron, gdyż mogłoby doprowadzić do sytuacji, w której jeden z małżonków odpowiadałby za zobowiązania drugiego, pomimo braku faktycznego wpływu na ich powstanie.

Reasumując, w ocenie Sądu, za ważną przyczynę do ustanowienia rozdzielności majątkowej małżonków wskazaną w powołanych przepisach kodeksu rodzinnego należy w niniejszej sprawie uznać przede wszystkim faktyczną separację stron, która ma charakter trwały. Świadczy o tym w szczególności toczące się postępowanie w sprawie o rozwód pomiędzy małżonkami, co zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego stanowi dostateczny powód w rozumieniu art., 52§ 1 kro ( wyrok SN z 08.11.1967r, sygn. akt III CRN 252/67,LEX nr 6240).

Ponadto, w niniejszej sprawie, Sad poddał pod rozwagę czy istnieją przesłanki do ustanowienia rozdzielności majątkowej między małżonkami z datą wsteczną.

W tym miejscu zważyć należy, że „Orzeczeniu o zniesieniu małżeńskiej wspólności ustawowej skutek wsteczny powinien być nadawany w sytuacjach rzadkich i wyjątkowych" (wyrok SN z dnia 3 lutego 1995 r., II CRN 162/94, OSNC 1995, nr 6, poz. 100, Jędrejek Grzegorz, Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Małżeństwo. Komentarz do art. 1-61(6), LEX 2013). Nie ulega zatem wątpliwości, iż orzeczenie przez Sąd rozdzielności majątkowej z datą wsteczną winno następować wyłącznie w sytuacjach szczególnie uzasadnionych.

W niniejszej sprawie powódka wnosiła o ustanowienie rozdzielności majątkowej łączącej ją z pozwanym K. B. ostatecznie z dniem 11 sierpnia 2016 r. Sąd stanął na stanowisku, iż żądanie w przedmiotowym zakresie znajduje uzasadnienie w okolicznościach sprawy.

Już w powyższej dacie małżonkowie nie zamieszkiwali wspólnie, prowadzili zupełnie odrębne gospodarstwa domowe. Małżonków nie łączyły więzi fizyczne, emocjonalne czy gospodarcze. W powyższym czasie małżonkowie nie dokonywali żadnych wspólnych czynności związanych z ich majątkiem wspólnym. W późniejszym czasie nie podejmowali wspólnych decyzji gospodarczych, wszelkie próby porozumienia kończyły się niepowodzeniem. Potwierdzeniem powyższego jest okoliczność, iż małżonkowie po raz ostatni wspólnie rozliczyli się przed Urzędem Skarbowym za rok 2015.

Co więcej, małżonkowie nie posiadali żadnej wiedzy odnośnie podejmowanych przez drugie czynności. Brak świadomości dotyczył zarówno składników majątku wspólnego, jak również wykonywanej działalności gospodarczej, podejmowanych ryzyk i decyzji gospodarczych, osiąganych dochodów, zaciąganych zobowiązań, etc. Już zatem w omawianym czasie nie istniała pomiędzy stronami żadna więź ekonomiczna, a ich porozumienie napotykało niemożliwe do przełamania bariery.

Tym samym, nie ulega wątpliwości, iż z powodu separacji faktycznej, już we wnioskowanej dacie, tj. 11 sierpnia 2016 r., kiedy to powódka złożyła w Sądzie Okręgowym w Warszawie pozew o rozwód niemożliwie było już współdziałanie małżonków w zarządzie ich majątkiem wspólnym (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 2008 r., II CSK 371/08).

Na mocy art. 52 § 1 i 2 kro, Sąd orzekł jak w pkt 1 sentencji.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na mocy art. 100 kpc, który stanowi, iż w razie częściowego uwzględnienia żądań koszty będą stosunkowo rozdzielone Sąd obciążył obie strony po połowie kosztami postępowania i zasądził od pozwanego na rzecz powódki 100 zł tytułem zwrotu połowy uiszczonej przez nią połowy opłaty sądowej. Koszty zastępstwa procesowego Sąd zniósł wzajemnie między stronami.