UZASADNIENIE

S. K. został oskarżony o to, że w dniu 25 maja 2012 r. w mieszkaniu przy ulicy (...) we W., w celu użycia za autentyczny, podrobił dokument w postaci rozwiązania umowy o świadczenie usług transportowych sporządzając go, a następnie w jego prawym dolnym rogu złożył podpis o treści (...) i posłużył się tą umową w Centrum Handlowym (...), przy ulicy (...) we W., co spowodowało rozwiązanie umowy z (...) spółką z o.o. zawartą w dniu 1 lutego 2009 r., tj. o czyn z art.270§1 kk.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia - Fabrycznej wyrokiem z dnia 23 września 2013 r. w sprawie o sygn. akt II K 277/13:

I. uznał oskarżonego S. K. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu przestępstwa z art.270§1 kk i za to na podstawie tego przepisu wymierzył mu karę grzywny w wysokości 30 stawek dziennych, określając wysokość stawki dziennej na kwotę 20 złotych ;

II. zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe, których wysokość określił na kwotę 190 złotych, w tym wysokość opłaty na kwotę 60 złotych.

Wyrok ten zaskarżył w całości obrońca oskarżonego zarzucając rozstrzygnięciu:

1. mającą wpływ na treść zaskarżonego wyroku rażącą obrazę przepisów prawa procesowego, a mianowicie art.7 kpk, art.4 kpk,, art.2§2 kpk oraz art.5§1 i 2 kpk poprzez wydanie orzeczenia skazującego bez dowodów świadczących o sprawstwie oskarżonego w zamiarze bezpośrednim oraz o wyższym stopniu społecznej szkodliwości czynu niż znikomym, a polegających w szczególności na bezkrytycznym przyznaniu waloru wiarygodności zmiennym i niespójnym zeznaniom świadka (pozostającej w trakcie rozwodu żony) co do jej niewiedzy odnośnie faktu rozwiązania umowy z firmą (...) oraz dokonaniu sprzecznych z zasadami logicznego rozumowania i doświadczeniem życiowym ustaleń w zakresie motywacji sprawcy co do czynu, co skutkowało skazaniem oskarżonego mimo braku realizacji znamion przestępstwa ;

2. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na treść orzeczenia, polegający na bezzasadnym przyjęciu, iż:

a. oskarżony samodzielnie podjął decyzję o rozwiązaniu umowy z firmą (...), a jego motywację stanowiła chęć separacji z żoną w zakresie więzi gospodarczej, podczas gdy uważna analiza zebranego materiału dowodowego powinna prowadzić do konkluzji, że wypowiedzenie w/w umowy stanowiło konsekwencję uprzedniej decyzji żony o likwidacji prowadzonej działalności gospodarczej, przy czym motywacja jej działania - wobec niespójnych i zmiennych zeznań - nie została przez Sąd prawidłowo ustalona ;

b. oskarżony nakłonił swojego szwagra św. A. M. do przejęcia działalności gospodarczej, jaką uprzednio prowadziła jego żona, podczas gdy z całokształtu zebranego materiału dowodowego wynika nade wszystko, iż oskarżony sprzeciwiał się likwidacji firmy przez żonę, a kiedy ona samodzielnie podjęła decyzję w tym zakresie, jedynie zasugerował szwagrowi możliwość prowadzenia tej działalności, przy jednoczesnym podkreśleniu, iż oskarżony nie czerpie żadnych profitów z tej sytuacji ;

c. „plany co do dalszego prowadzenia działalności gospodarczej zostały zdeterminowane przez oskarżonego" podczas gdy z zeznań żony św. Z. K. jednoznacznie wynika, iż były one wyłącznie zdeterminowane jej negatywną reakcją na rozwód i chęcią odwetu na oskarżonym poprzez pozbawienie go możliwości pracy ;

d. oskarżony działał umyślnie, podczas gdy całokształt materiału dowodowego przemawia za uznaniem, że oskarżony nie miał zamiaru popełnienia przestępstwa, a jego czyn był wyrazem podporządkowania się woli żony Z. K., nakłaniającej go do złożenia skutecznego oświadczenia w jej imieniu o zakończeniu współpracy z firmą (...).

Podnosząc powyższe zarzuty obrońca oskarżonego wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od przypisanego mu czynu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Apelacja zasługuje na uwzględnienie, choć nie w pełni z powodów w niej podniesionych.

Wbrew zarzutom apelującego Sąd Rejonowy nie dopuścił się ani błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, ani też obrazy przepisów prawa procesowego, mogących mieć wpływ na jego treść. Analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego nie nasuwa, zdaniem Sądu Odwoławczego, żadnych wątpliwości co do trafności poczynionych przez Sąd Rejonowy ustaleń faktycznych w zakresie sporządzenia przez oskarżonego dokumentu zawierającego oświadczenie Z. K. o rozwiązaniu umowy z (...) spółką z o.o. zawartej w dniu 1 lutego 2009 r., podpisaniu się na tym dokumencie przez oskarżonego podpisem o treści (...), a następnie przedstawieniu tego dokumentu w siedzibie spółki (...). Sąd I instancji poddał szczegółowej i wnikliwej analizie wszystkie okoliczności mające znaczenie w przedmiotowej sprawie, a czyniąc ustalenia faktyczne przeanalizował relacje zarówno oskarżonego, jak też słuchanych w sprawie świadków. Wbrew zarzutom obrońcy ocena dowodów dokonana przez Sąd I instancji nie była przeprowadzona w sposób nieprawidłowy oraz dowolny i oparta została na prawidłowym rozumowaniu, które nie wykracza poza granice swobody zakreślone w art.7 kpk. Do takiej konkluzji prowadzi analiza pisemnych motywów zaskarżonego orzeczenia, w których Sąd zaprezentował tok swojego rozumowania oraz wskazał, którym dowodom dał wiarę, a którym i na jakiej podstawie waloru tego odmówił. Zaprezentowanemu tokowi rozumowania oraz wyprowadzonym wnioskom nie sposób zarzucić niespójności, sprzeczności czy też braku logiki. Należy uznać jako zbędne powtarzanie argumentacji przytoczonej w tym zakresie w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, którą to argumentację Sąd Odwoławczy w pełni akceptuje i do niej się odwołuje. Negując poczynione ustalenia faktyczne, obrońca podejmuje z nimi polemikę, lansując własny punkt widzenia na ocenę poszczególnych dowodów i przytaczając co do ich treści własną wersję, która według jego oceny jest z nimi zgodna. Wskazać należy, że art.4 kpk formułuje zasadę obiektywizmu, adresowaną do organów procesowych, a wyrazem jej przestrzegania jest m.in. dokonanie prawidłowej oceny dowodów z uwzględnieniem tych, które przemawiają na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego. Sąd Rejonowy oparł swoje rozstrzygnięcie na całości dowodów ujawnionych w sprawie, a wynikające z nich okoliczności poddał dostatecznej analizie, aby ustalić wszystkie fakty i przebieg zdarzenia zgodnie z rzeczywistością. Zawarta w apelacji ocena wybranych fragmentów zeznań Z. K. jest jednostronna i pozbawiona waloru kompleksowości, a w konsekwencji - nieprzekonująca. Z tych też względów nie można podzielić przeciwnych w tym względzie twierdzeń skarżącego. Z. K. konsekwentnie zeznawała, iż nie upoważniała oskarżonego do podpisania się jej imieniem i nazwiskiem na dokumencie w postaci rozwiązania umowy o świadczenie usług transportowych, stąd też nie można podzielić stanowiska obrońcy oskarżonego, że oskarżony nie miał zamiaru popełnienia przestępstwa, a jego czyn był wyrazem podporządkowania się woli żony Z. K., nakłaniającej go do złożenia skutecznego oświadczenia w jej imieniu o zakończeniu współpracy z firmą (...).

Co do podniesionego przez obrońcę oskarżonego zarzutu naruszenia art.5§2 kpk przypomnieć należy, iż o naruszeniu reguły in dubio pro reo nie można mówić wówczas, gdy sąd w wyniku pełnej i poprawnie dokonanej swobodnej oceny dowodów uznał, że brak jest wątpliwości, albo że nie mają one znaczenia dla odpowiedzialności prawnej oskarżonego. Skoro w przedmiotowej sprawie takie nie zaistniały, to brak podstaw do przyjęcia, by doszło do obrazy tego przepisu.

Podzielając zatem motywy zaskarżonego wyroku jako nie zawierające błędu w ocenie materiału dowodowego i w rozumowaniu, stwierdzić należy, że wniesiona apelacja nie wskazała takich okoliczności, które mogłyby podważyć stanowisko zajęte przez Sąd I instancji. Sąd Okręgowy uznał, że apelacja ogranicza się w zasadzie do sugerowania wątpliwości dowodowych i lansuje wersję przyjętą przez oskarżonego w ramach linii obrony.

Osobne zagadnienie stanowi natomiast kwalifikacja prawna przypisanego oskarżonemu czynu i w tym zakresie zaskarżony wyrok musiał podlegać korekcie.

Jak wynika z akt sprawy wprawdzie Z. K. figurowała w ewidencji działalności gospodarczej jako podmiot prowadzący drogowy transport towarowy, jednakże działalność tą faktycznie prowadził oskarżony. Z. K. przyznała przy tym, iż z uwagi na rozkład pożycia małżeńskiego podjęła decyzję o zakończeniu działalności gospodarczej i zamierzała rozwiązać umowę ze spółką (...) z dniem 1 czerwca 2012 r. Nie było zatem poważnej obawy o zakłócenie pewności obrotu prawnego i popełniony przez oskarżonego czyn zabroniony nie jest na tyle niebezpieczny dla porządku prawnego, aby stosować w stosunku do oskarżonego zasady odpowiedzialności, określone w typie podstawowym przestępstwa z art.270§1 kk. Przedmiotowo - podmiotowe znamiona czynu oskarżonego charakteryzują się przewagą elementów łagodzących, które sprawiają, że ten czyn nie przybiera zwyczajnej postaci, lecz zasługuje na znacznie łagodniejsze potraktowanie jako wypadek mniejszej wagi z art.270§2a kk.

Zdaniem Sądu Okręgowego, elementy strony przedmiotowej i podmiotowej popełnionego przez oskarżonego czynu przemawiają za zastosowaniem wobec oskarżonego dobrodziejstwa warunkowego umorzenia postępowania karnego. Spełnione bowiem zostały wszystkie przesłanki materialnoprawne tej instytucji, określone w art.66§1 kk – okoliczności czynu nie budzą wątpliwości, wina sprawcy nie jest znaczna, nie jest znaczna także społeczna szkodliwość czynu, a właściwości i warunki osobiste oskarżonego, dotychczas niekaranego uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie on przestrzegał porządku prawnego, a w szczególności nie popełni przestępstwa. Podnieść należy, iż w orzecznictwie wskazuje się, że dla oceny szkodliwości społecznej zachowania przestępnego ma znaczenie odstęp czasowy między zaistnieniem zdarzenia, a podjęciem kroków zmierzających do uruchomienia postępowania, przy czym nie chodzi tu o sam upływ czasu, lecz o postawę pokrzywdzonego, który akceptuje zaistniały stan i reaguje dopiero w wyniku zmiany relacji między nim, a sprawcą ( vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 lipca 2006 r., V KK 68/06 ). Z. K. miała świadomość, iż oskarżony podrobił dokument w postaci rozwiązania umowy o świadczenie usług transportowych sporządzając go i składając podpis o treści (...) oraz posłużył się tą umową w Centrum Handlowym (...), przy ulicy (...) we W., co spowodowało rozwiązanie umowy z (...) spółką z o.o., jednakże o zachowaniu oskarżonego powiadomiła organy ścigania dopiero w listopadzie 2012 r., tj. wówczas, gdy oskarżony wyprowadził się z domu i zdecydował się wystąpić o rozwód.

Mając na uwadze powyższe Sąd Odwoławczy na podstawie art.437§2 kpk uchylił zaskarżony wyrok i uznając popełniony przez oskarżonego czyn za wypadek mniejszej wagi z art.270§2a kk, na podstawie art.66§1 kk i art.67§1 kk postępowanie karne przeciwko oskarżonemu warunkowo umorzył na okres próby 1 roku.

O kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze orzeczono na podstawie art.636§1 kpk i art.7 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE