UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 10 stycznia 2018 r. Sąd Rejonowy w Łasku w sprawie o sygn. akt I C 239/15 z powództwa W. M. przeciwko (...).U. S.A. zasądził od pozwanego (...) Spółce Akcyjnej w W. na rzecz powoda W. M. kwotę 21.600 zł tytułem zadośćuczynienia z odsetkami ustawowymi od 15 lipca 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. a od 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, zasądził od pozwanego (...) Spółce Akcyjnej w W. na rzecz powoda W. M. kwotę 11.161,14 zł tytułem odszkodowania z odsetkami ustawowymi od 15 lipca 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. a od 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, w pozostałym zakresie oddalił powództwo. Ponadto Sąd we wskazanym orzeczeniu zasądził od pozwanego (...) Spółce Akcyjnej w W. na rzecz powoda W. M. kwotę 2.244,20 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, obciążył i nakazał pobrać od pozwanego (...) Spółce Akcyjnej w W. na rzecz Skarbu Państwa-Sądu Rejonowego w Łasku kwotę 1.335,84 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych od uwzględnionej części powództwa. Sąd nie obciążył powoda W. M. nieuiszczonymi kosztami sądowymi od nieuwzględnionej części powództwa.

Wyrok ten został wydany w oparciu o następujące ustalenia i wnioski:

W pisemnych motywach rozstrzygnięcia odnośnie odsetek od obydwu sum Sąd I instancji orzekł na podstawie art. 359 k.c. i art. 481 k.c. oraz mając na względzie treść art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zgodnie z którym zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie, przy czym w przypadku gdyby wyjaśnienie w terminie, o którym mowa w ust. 1, okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego. Roszczenie powód złożył ubezpieczycielowi już w styczniu 2014 r. Jednakże jak wynika z akt szkodowych pozwany, wobec wątpliwości co do sprawcy zdarzenia, czekał na rozstrzygnięcie sprawy karnej. Wyrok został wydany 1 lipca 2014 r. Tym samym, bazując na powyższym unormowaniu ust. 2 art. 14, wypłata odszkodowania winna nastąpić w ciągu 14 dni. Pozwany pozostawał więc w opóźnieniu od 15 lipca 2014 r. i od tej też daty zasądzono odsetki. Sąd miał nadto na uwadze fakt, że z dniem 1 stycznia 2016 r. wprowadzono rozróżnienie w zakresie odsetek ustawowych w zależności czy mają one charakter odsetek za opóźnienie, jak również regułę wynikająca z art. 56 ustawy z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2015.1830). Zgodnie z tym przepisem do odsetek należnych za okres kończący się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł w ustawowym terminie pełnomocnik pozwanego, który zaskarżył wyrok w części tj. co do punktów 1. i 2. ww. wyroku w zakresie kwoty 3.964,15 zł stanowiącej skapitalizowane odsetki ustawowe i ustawowe za opóźnienie od kwot 14.890.16 zł oraz 7.770.98 zł od dnia 15.07.2015 r. do dnia 19.12.2017 r.. tj. do dnia doręczenia stronie pozwanej pisma powoda zawierającego rozszerzenie powództwa oraz w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach procesu. Wyrokowi temu zarzucił naruszenie przepisów:

I. naruszenie przepisów postępowania:

art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 817 k.c. w zw. z art. 193 k.p.c. poprzez orzeczenie przez Sąd I instancji odsetek ustawowych od dnia 15.07.2015 r. do dnia 31.12.2015 r. i odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 01.01.2016 r. do dnia zapłaty od kwot 12.600,00 zł w pkt. 1. wyroku oraz 11.161,14 zł w pkt. 2. wyroku, podczas gdy powód pismem z dnia 07.12.2017 r. zmienił powództwo rozszerzając je o dodatkowe kwoty 14.890,16 tytułem zadośćuczynienia oraz 7.770,98 zł tytułem odszkodowania żądając zasądzenia od pozwanego na jego rzecz łącznie kwoty 40.891,14 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 25.01.2014 r. do dnia 31.12.2015 r. i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 01.01.2016 r. do dnia zapłaty, w sytuacji gdy w myśl art. 481 k.c. w zw. z art. 193 k.p.c. odsetki w zakresie rozszerzonego powództwa przysługują od daty doręczenia stronie pozwanej pisma z takim żądaniem

II. naruszenie przepisów prawa materialnego

-: art. 481 § 1 i 2 k.c. poprzez błędne ustalenie, iż odsetki od kwot 14.890,16 zł oraz 7.770,98 zł, o które powód rozszerzył powództwo pismem z dnia 07.12.2017 r. winny być naliczane odpowiednio od dnia 15.07.2015 r. do dnia zapłaty podczas gdy odsetki w zakresie rozszerzonego powództwa przysługują od daty doręczenia stronie pozwanej pisma z takim żądaniem.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty pełnomocnik pozwanego wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w części, tj. co do kwoty 3.964,15 zł, czyli w zakresie błędnie zasądzonych odsetek ustawowych od dnia 15.07.2015 r. do dnia 31.12.2015 r. i odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 01.01.2016 r. do dnia zapłaty od kwoty kwot 14.890,16 zł oraz 7.770,98 zł, o które to powód rozszerzył powództwo pismem z dnia 07.12.2017 r. zasądzonych w punktach 1. i 2. Wyroku. Ponadto pełnomocnik wniósł również o rozstrzygnięcie o kosztach postępowania za obie instancje, w tym kosztach zastępstwa procesowego według norm przepisanych, ewentualnie o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania za obie instancje.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja strony pozwanej jako bezzasadna podlegała oddaleniu.

Podniesione przez pozwanego zarzuty naruszenia prawa procesowego oraz prawa materialnego sprowadzały się w zasadzie do oceny czy Sąd I instancji prawidłowo postąpił dokonując oceny co do wymagalności roszczenia, o które doszło do rozszerzenia powództwa w kontekście zasadności odsetek ustawowych oraz ustawowych za opóźnienie od kwot 14.890,16 zł oraz 7.770,98 zł od dnia 15 lipca 2015 r. do dnia 19 grudnia 2017 r. W przekonaniu apelującego odsetki winny być liczone od dnia doręczenia pełnomocnika pozwanej pisma procesowego zawierającego rozszerzenie powództwa.

W ocenie Sądu Okręgowego stanowisko skarżącego w tym zakresie nie zasługuje na akceptację. Art. 481 § 1 k.c. stanowi, że jeśli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Przypomnieć w tym miejscu należy, że dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia, jeśli nie spełnia tego świadczenia w terminie, w którym stało się ono wymagalne, a gdy termin nie jest oznaczony, jeżeli nie spełnia go niezwłocznie po wezwaniu wierzyciela. Opóźnienie zaś kwalifikuje do żądania odsetek za czas opóźnienia. Istotne znaczenie ma zatem przesądzenie daty wymagalności roszczenia. Z charakteru świadczenia w postaci zadośćuczynienia, którego wysokość jest zależna od oceny rozmiaru doznanej krzywdy i od okoliczności związanych z następstwami uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia, wynika, że obowiązek niezwłocznego świadczenia powstaje po wezwaniu dłużnika do zapłacenia konkretnej kwoty – art. 455 k.c. Przenosząc powyższe rozważania na kanwę niniejszej sprawy stwierdzić należy, że powód pismem z dnia 07 grudnia 2017 r., doręczonym pozwanemu w dniu 19 grudnia 2017 r., rozszerzył żądanie zadośćuczynienia i odszkodowania do łącznej kwoty 40.891,14 złotych. Istotnym pozostaje, czego zdaje się nie dostrzegać strona pozwana w swej apelacji powód wezwał pozwaną spółkę do zapłaty kwoty 50.000 zł tytułem zadośćuczynienia i odszkodowania pismem z dnia 11 stycznia 2014 r., czyli jeszcze na etapie przedsądowym w toku postępowania likwidacyjnego (k. 99). Z odpowiedzi na powyższe wezwanie (karta 98 akt szkodowych) można wywnioskować, że wezwanie zostało doręczone pozwanej najpóźniej w dniu 13 stycznia 2014 r., a więc na długo przed dniem początkowym naliczania odsetek przyjętym przez Sąd I instancji, tj. 15 lipca 2015 r. Pozwany wypłacił w postępowaniu likwidacyjnym powodowi kwotę 8.400 złotych tytułem zadośćuczynienia, a zatem w zakresie kwoty 41.600 zł z wezwania, pozwany pozostawał w opóźnieniu. Wskazać w tym miejscu trzeba, że Sąd I instancji uznał roszczenie powoda za uzasadnione co do sumy 32.761,14 zł ponad kwotę 8.400 zł wypłaconą w postępowaniu likwidacyjnym. Jest to więc kwota zawierająca się w przesłanym wezwaniu do zapłaty, co sprawia, że odsetki za opóźnienie powinny być naliczane od tej samej daty zarówno co do kwot wskazanych w pozwie, jak i w rozszerzeniu powództwa. W odniesieniu do orzeczenia o kosztach postępowania przyjąć należy, że powód nieznacznie przegrał sprawę w I instancji, a zatem rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zawarte w wyroku Sądu Rejonowego w Łasku uznać należy za prawidłowe. Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy Sąd na podstawie art. 98 k.p.c. oraz art. 99 k.p.c. w zw. z § 2 pkt. 3 oraz § 10 ust. 1 pkt. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (Dz. U. z 2015 r poz. 1804, ze zm.) Sąd zasądził od pozwanego (...) SA w W. na rzecz powoda W. M. 450 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE