UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 10.10.2016r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. po rozpoznaniu wniosku z dnia 9.06.2016r. odmówił M. S. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, uzasadniając to tym, że Komisja Lekarska orzeczeniem z dnia 4.10.2016r. ustaliła, że wnioskodawczyni jest częściowo niezdolna do pracy do 31.12.2016r., a ponadto tym, że w 10-leciu przypadającym bezpośrednio przed datą powstania niezdolności, tj. od 25.06.2006r do 24.06.2016r. wnioskodawczyni nie udokumentowała wymaganych 5 lat okresów ubezpieczenia, wskazując, że z dokumentów znajdujących się w ZUS wynika, że wnioskodawczyni udowodniła 1 rok, 9 miesięcy i 16 dni okresów ubezpieczenia, a w tym 1 rok, 4 miesiące i 4 dni okresów składkowych oraz 3 lata, 4 miesiące i 19 dni okresów nieskładkowych, które po ograniczeniu do 1/3 udokumentowanych okresów składkowych przyjęto w wymiarze 5 miesięcy i 12 dni.

/ decyzja k. 41 plik I akt rentowych/

Wnioskodawczyni uznając powyższą decyzję za krzywdzącą złożyła od niej odwołanie wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie świadczenia rentowego.

/ odwołanie k. 2-3/

Kolejną decyzją z dnia 17.07.2017r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z 16.03.2017r. odmówił M. S. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy uzasadniając to tym, że Komisja Lekarska orzeczeniem z dnia 30.06.2017r. orzekła, że wnioskodawczyni nie jest niezdolna do pracy, a ponadto tym, że w 10-leciu przypadającym bezpośrednio przed datą powstania niezdolności, tj. od 16.03.2007r. do 15.03.2017r. wnioskodawczyni nie wykazała co najmniej 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych, a jedynie udokumentowała łącznie 1 rok, 3 miesiące i 12 dni okresów ubezpieczenia, a w tym 11 miesięcy i 16 dni okresów składkowych oraz 3 lata, 4 miesiące i 11 dni okresów nieskładkowych, które po ograniczeniu do 1/3 udokumentowanych okresów składkowych przyjęto w wymiarze 3 miesięcy i 26 dni. Ponadto Zakład podał, że na przestrzeni całego okresu ubezpieczenia wnioskodawczyni udokumentowała odpowiednio 13 lat, 11 miesięcy i 26 dni okresów składkowych i nieskładkowych, w tym 10 lat, 5 miesięcy i 27 dni okresów składkowych, a także 5 lat, 9 miesięcy i 20 dni stanowią okresów nieskładkowych.

/ decyzja k. 11 plik II akt rentowych/

Wnioskodawczyni uznając powyższą decyzję za krzywdzącą złożyła od niej odwołanie wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie świadczenia rentowego z tytułu niezdolności do pracy.

/ odwołanie k. 2-3/

W odpowiedziach na odwołania od w/w decyzji ZUS wniósł o ich oddalenie oraz o łączne rozpoznanie.

/ odpowiedzi na odwołania k. 4 i k. 3 załączonych akt VIII U 1619/17/

Postanowieniem z dnia 10.03.2017r. Sąd Okręgowy w Łodzi ustanowił dla wnioskodawczyni pełnomocnika z urzędu w osobie radcy prawnego.

/ postanowienie k. 22/

Na rozprawie z dnia 24.05.2017r. pełnomocnik z urzędu wnioskodawczyni poparł odwołanie od decyzji z dnia 10.10.2016r. oświadczając, że nie kwestionuje częściowej niezdolności do pracy skarżącej a jedynie datę powstania tej niezdolności, a ponadto wniósł o zasądzenie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej wnioskodawczyni z urzędu oświadczając, że koszty te nie zostały opłacone w żadnej części. Natomiast pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania, podnosząc, że nawet, gdyby przyjąć datę niezdolności to i tak odwołująca nie spełniałaby przesłanek okresów ubezpieczenia.

/protokół rozprawy z 24.05.2017r. k. 36/

Postanowieniem z dnia 29.09.2017r. sprawa z odwołania wnioskodawczyni od decyzji z dnia 17.07.2017r. o sygn. VIII U 1619/17 została połączona ze sprawą z odwołania ubezpieczonej od decyzji z dnia 10.10.2016r. o sygn. VIII U 2520/16 celem łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia w postępowaniu prowadzonym za sygn. VIII U 2520/16.

/postanowienie k. 5 załączonych akt VIII U 1619/17/

Na rozprawie w dniu 11.04.2018r. – bezpośrednio poprzedzającej wydanie wyroku w niniejszej sprawie – pełnomocnik z urzędu wnioskodawczyni poparł odwołania, natomiast pełnomocnik ZUS wniósł o ich oddalenie.

/e-prot. z 11.04.2018r.: 00:00:56, 00:02:39, 00:04:26, 00:04:37/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny w sprawie:

Odwołująca M. S. urodziła się (...) Legitymuje się wykształceniem średnim ogólnokształcącym. Wnioskodawczyni pracowała jako sprzedawca, pracownik biurowy, zgrzewacz folii, baristka, a ostatnio jako księgowa. Od 31.12.2014r. odwołująca nie pracuje. Wnioskodawczyni pobierała rentę od 21.05.1994r. do 30.06.2005r. Ubezpieczona po wykorzystaniu zwolnienia lekarskiego 182 dni przebywała przez 12 miesięcy na świadczeniu rehabilitacyjnym od 29.10.2015r. do 24.06.2016r., które było przyznane z powodu drętwienia rąk i operacji zespołu cieśni nadgarstka prawego oraz zakwalifikowania wnioskodawczyni do operacji zespołu rowka kości łokciowej prawej. M. S. posiada lekki stopień niepełnosprawności.

/okoliczności niesporne, a nadto wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy k. 1 plik I akt rentowych, plik III akt ZUS dot. wniosku o świadczenie rehabilitacyjne: wniosek k. 1, 7-8decyzje k. 4, 6, 10, 14, 17, 20, decyzja z dnia 1.03.2016r. nienumerowana karta/.

Odwołująca złożyła wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy w dniu 9.06.2016r. / wniosek k. 1 plik I akt rentowych/.

Orzeczeniem Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 20.07.2016r. wnioskodawczyni została uznana za częściowo niezdolną do pracy do 31.12.2016r., przyjmując, że częściowa niezdolność do pracy powstała w czasie świadczenia rehabilitacyjnego. W opinii lekarskiej z dnia 20.07.2016r. rozpoznano u wnioskodawczyni duży kostniak zatoki czołowej prawej, skrzywienie przegrody nosa, zespół cieśni n. łokciowego prawego w okolicy rowka kości łokciowej, stan po operacyjnym leczeniu zespołu cieśni nadgarstka prawego 10.2015r., nadciśnienie tętnicze, astmę oskrzelową. W opinii konsultanta neurologa ZUS stwierdzono, że aktualnie skarżąca z przyczyn neurologicznych jest zdolna do pracy. Natomiast w ocenie konsultanta laryngologa konieczne leczenie operacyjne w trybie pilnym i częściowa niezdolność do pracy przez 3 miesiące. W opinii lekarza orzecznika ZUS stopień naruszenia sprawności organizmu uzasadnia orzeczenie częściowej krótkotrwałej niezdolności do pracy przez pół roku – dłużej niż proponował konsultant laryngolog / orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS z 20.07.2016r. k. 16 plik I akt rentowych, dokumentacja ZUS:opinia lekarza konsultanta laryngologa ZUS k. 17-20 , opinia Lekarza Orzecznika ZUS k. 21/22/.

W wyniku wniosku odwołującej o przywrócenie terminu do złożenia sprzeciwu od w/w orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS Główny Lekarz Orzecznik przywrócił skarżącej termin do wniesienia sprzeciwu / wniosek odwołującej k. 30 plik I akt rentowych, stanowisko Głównego Lekarza Orzecznika k. 31 plik I akt rentowych, dokumentacja medyczna ZUS: sprzeciw k. 23/.

Orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 4.10.2016r. wnioskodawczyni została uznana za częściowo niezdolną do pracy do 31.12.2016r., przyjmując, że częściowa niezdolność do pracy powstała w czasie świadczenia rehabilitacyjnego. W opinii Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 4.10.2016r. rozpoznano u wnioskodawczyni duży kostniak zatoki czołowej prawej, skrzywienie przegrody nosa, zespół cieśni n. łokciowego prawego w okolicy rowka kości łokciowej, stan po operacyjnym leczeniu cieśni nadgarstka prawego w 10.2015r., nadciśnienie tętnicze, astmę oskrzelową. /orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS z 4.10.2016r. k. 30 plik I akt rentowych, dokumentacja medyczna ZUS: opinia Komisji Lekarskiej ZUS k. 38-40/.

W toku postępowania przed organem rentowym wnioskodawczyni w 10-leciu przypadającym bezpośrednio przed datą powstania niezdolności, tj. od 25.06.2006r do 24.06.2016r. na wymagane 5 lat okresów ubezpieczenia wykazała bezspornie 1 rok, 9 miesięcy i 16 dni okresów ubezpieczenia, a w tym 1 rok, 4 miesiące i 4 dni okresów składkowych oraz 3 lata, 4 miesiące i 19 dni okresów nieskładkowych /okoliczność niesporna/

Następnie odwołująca złożyła wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy w dniu 16.03.2017r. / wniosek k. 1 plik II akt rentowych/.

Orzeczeniem Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 23.05.2017r. wnioskodawczyni nie została uznana za niezdolną do pracy /orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS z 23.05.2017r. k. 8 plik II akt rentowych/.

Na skutek sprzeciwu odwołującej od w/w orzeczenia Komisja Lekarska ZUS wydała orzeczenie z dnia 30.06.2017r., którym także uznała, że wnioskodawczyni nie jest niezdolna do pracy /orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS z 30.06.2017r. k. 9 plik II akt rentowych/.

W toku postępowania przed organem rentowym w 10-leciu przypadającym bezpośrednio przed datą powstania niezdolności, tj. od 16.03.2007r. do 15.03.2017r. wnioskodawczyni udokumentowała bezspornie łącznie 1 rok, 3 miesiące i 12 dni okresów ubezpieczenia, a w tym 11 miesięcy i 16 dni okresów składkowych oraz 3 lata, 4 miesiące i 11 dni okresów nieskładkowych.

Natomiast na przestrzeni całego okresu ubezpieczenia wnioskodawczyni w toku postępowania rentowego udokumentowała bezspornie 13 lat, 11 miesięcy i 26 dni okresów składkowych i nieskładkowych, w tym 10 lat, 5 miesięcy i 27 dni okresów składkowych, a także 5 lat, 9 miesięcy i 20 dni stanowią okresów nieskładkowych / okoliczności niesporne/.

W rezultacie decyzją z dnia 17.07.2017r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z 16.03.2017r. odmówił M. S. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy uzasadniając to tym, że Komisja Lekarska orzeczeniem z dnia 30.06.2017r. orzekła, że wnioskodawczyni nie jest niezdolna do pracy, a ponadto tym, że w 10-leciu przypadającym bezpośrednio przed datą powstania niezdolności, tj. od 16.03.2007r. do 15.03.2017r. wnioskodawczyni nie wykazała co najmniej 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych, a jedynie udokumentowała łącznie 1 rok, 3 miesiące i 12 dni okresów ubezpieczenia, a w tym 11 miesięcy i 16 dni okresów składkowych oraz 3 lata, 4 miesiące i 11 dni okresów nieskładkowych, które po ograniczeniu do 1/3 udokumentowanych okresów składkowych przyjęto w wymiarze 3 miesięcy i 26 dni. Ponadto Zakład podał, że na przestrzeni całego okresu ubezpieczenia wnioskodawczyni udokumentowała odpowiednio 13 lat, 11 miesięcy i 26 dni okresów składkowych i nieskładkowych, w tym 10 lat, 5 miesięcy i 27 dni okresów składkowych, a także 5 lat, 9 miesięcy i 20 dni stanowią okresów nieskładkowych / decyzja k. 11 plik II akt rentowych/.

Wnioskodawczyni od wielu lat leczy się w Poradni Neurologicznej z powodu bólów kręgosłupa, drętwienia rąk, podwójnego widzenia. Od 2006r. ma rozpoznanego kostniaka prawej zatoki czołowej.

W (...) głowy z 28.04.2010r. u wnioskodawczyni uwidoczniono podkorowo w obu półkulach mózgu zmiany hiperintensywne o charakterze naczyniopochodnym.

W (...) mózgu z dnia 5.06.2013r. rozpoznano u niej przewlekłe zwyrodnieniowe naczyniopochodne tkanki nerwowej, w okołokomorowej istocie białej i podkorowo. Nie stwierdzono procesu uciskowego oraz guza kątów mostowomóżdżkowych. Wykluczono guza przysadki.

W badaniu TK zatok obocznych nosa z 6.10.2011r. stwierdzono kostniak prawej zatoki czołowej średnicy 7mm, skrzywienie lewostronne przegrody nosowej oraz zgrubienie w obu zatokach szczękowych (proces zapalny).

W październiku 2015r. wnioskodawczyni przebyła operację cieśni nadgarstka prawego.

Odwołująca otrzymała skierowanie do Oddziału Laryngologii 5.07.2016r. z uwagi na kostniak prawej zatoki czołowej.

Ponadto otrzymała skierowanie do Oddziału Neurochirurgicznego 19.01.2016r. i 31.05.2016r. z powodu zespołu cieśni nerwu łokciowego.

W badaniu TK twarzoczaszki z 9.06.2016r. - w trakcie pobierania świadczeni rehabilitacyjnego - stwierdzono u skarżącej bardzo duży kostniak (22x11x8mm), który wypełnia całe światło zatoki czołowej prawej.

W badaniu TK głowy z kontrastem z 12.10.2017r. u wnioskodawczyni stwierdzono drobne pojedyncze zmiany zwyrodnieniowe mózgu, poza tym bez zmian, a nadto bardzo duży kostniak wypełniający całe światło zatoki czołowej prawej z cechami delikatnego rozdęcia zatoki, zwłaszcza od strony ściany tylnej.

W (...) mózgu z 31.07.2017r. u skarżącej stwierdzono różnoczasowe zmiany poniedokrwienne, drobne, a nadto, że okolica przysadki mózgowej i okolica nadsiodłowa jest prawidłowa, a także, że kompleksy nerwów 7 i 8 są nieposzerzone oraz prawidłowo otoczone płynem w obrębie przewodów słuchowych wewnętrznych.

W badaniu CT Angiografia mózgu – skierowanie wydane przez (...) Szpital (...) w W. przez Otolaryngologa 29.12.2016r. w badaniu malformacji naczyniowych ani tętniaków nie uwidoczniono, a także stwierdzono, że mózgowie jest bez zmian ogniskowych, natomiast w prawej zatoce czołowej kostniak.

W badaniu TK głowy z 5.04.2017r. nie uwidoczniono zmian o charakterze ogniskowym w obrębie mózgowia, a w prawej zatoce czołowej stwierdzono masę kostną o wymiarach 17x8x16mm.

/dokumentacja medyczna w załączonych aktach ZUS, dokumentacja medyczna k. 81-91/

W sądowym badaniu neurologicznym wykonanym u wnioskodawczyni w dniu 27.06.2017r. rozpoznano przebyte leczenie operacyjne zespołu cieśni prawego nadgarstka, uszkodzenie prawego nerwu łokciowego w rowku bez jawnych objawów ubytkowych, kostniak zatoki czołowej, okresowe bóle głowy. Z punktu widzenia neurologicznego wnioskodawczyni jest zdolna do pracy zarobkowej. Według wiedzy z dziedziny neurologii poza obustronnym osłabieniem odruchów skokowych i kolanowych w przeprowadzonym badaniu neurologicznym nie stwierdzono u badanej innych jawnych objawów uszkodzenia układu nerwowego, w szczególności mogących w istotnym stopniu ograniczać sprawność poruszanie się i sprawność manualną wnioskodawczyni. Z punktu widzenia neurologa brak jest podstaw do orzekania długotrwałej niezdolności wnioskodawczyni do pracy zgodnej z posiadanym poziomem kwalifikacji zawodowej. Z powodu przebytego operacyjnego leczenia zespołu cieśni nadgarstka ubezpieczona nie może zostać dopuszczona do wykonywania ciężkiej pracy fizycznej, natomiast może podjąć pracę na innych stanowiskach zgodnych z posiadanym poziomem kwalifikacji zawodowych /opinia biegłego neurologa k. 38-39/.

W kolejnym sądowym badaniu neurologicznym wykonanym w dniu 26.01.2018r. nie stwierdzono u odwołującej niezdolności do wykonywania pracy zarobkowej. W badaniu neurologicznym rozpoznano u wnioskodawczyni zespół cieśni nerwu łokciowego prawego okolicy rowka kości łokciowej, stan po przebytej operacji zespołu cieśni nadgarstka prawego (2015r.), bóle głowy naczynioruchowe oraz w przebiegu dużego kostniaka zatoki czołowej prawej, zespół bólowy przeciążeniowy odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa bez istotnych deficytów neurologicznych. W uzasadnieniu biegły neurolog wskazał, że badana została uznana za częściowo niezdolną z przyczyn laryngologicznych a nie neurologicznych, akcentując, że kostniaka zatoki czołowej operują otolaryngolodzy. Biegły neurolog wskazał, że wnioskodawczyni była badana przez otolaryngologów w W. i G., którzy są lekarzami mającymi doświadczenie w operacjach kostniaków, dodając, że wnioskodawczyni podała, że ze względu na jej wadę serca jeszcze nie ma decyzji co do operacji. Opisywane drobne zmiany naczyniopochodne w tkance mózgowej zgodnie z wiedzą neurologiczną nie mają znaczenia klinicznego w przypadku dolegliwości zgłaszanych przez wnioskodawczynię. Badania neurologiczne, liczne tomografie i rezonanse mózgowia, a także badania naczyniowe mózgu nie potwierdziły tła neurologicznego podwójnego widzenia, bólów twarzy po prawej (badania te wykluczyły tętniaki mózgu, wady wrodzone naczyń). Zgodnie z wiedzą neurologiczną dolegliwości wnioskodawczyni nie są związane z uszkodzeniem nerwów, które unerwiają mięśnie ruchowe oczu, ponieważ badania rezonansu i TK głowy nie potwierdzają uszkodzenia tych nerwów mózgu. Natomiast kostniak może powodować objawy uciskowe na sąsiednie tkanki i może wtedy występować przejściowe dwojenie. Rozpoznany zespół rowka nerwu łokciowego prawego wymaga leczenia, ale nie powoduje długotrwałej niezdolności do wykonywania pracy zarobkowej. W konkluzji biegły neurolog w odniesieniu do obu zaskarżonych decyzji nie stwierdził u wnioskodawczyni z przyczyn neurologicznych długotrwałej niezdolności do pracy zgodnie z poziomem posiadanych kwalifikacji. / opinia biegłego neurologa k. 101-105/.

W sądowym badaniu otolaryngologicznym wykonanym 26.07.2017r. u wnioskodawczyni rozpoznano kostniak zatoki czołowej prawej na podstawie badania tomograficznego z 2017 roku. Z punktu widzenia otolaryngologii wnioskodawczyni jest zdolna do pracy zarobkowej. Według wiedzy specjalistycznej z dziedziny otolaryngologii u wnioskodawczyni istnieje powoli narastający łagodny guz umiejscowiony w prawej zatoce czołowej, a zmiana ta nie deformuje kości twarzy. Jej istnienie oraz dolegliwości, które zgłasza ubezpieczona nie stanowią przeciwwskazań do pracy zarobkowej na stanowiskach dotychczas zajmowanych przez wnioskodawczynię. Leczenie operacyjne, do którego przymierza się ubezpieczona może być wykonane w ramach okresu zwolnienia z pracy a czas ewentualnej niezdolności do pracy związanej z ewentualnym zabiegiem to okres od kilku do kilkunastu dni / opinia biegłego otolaryngologa k. 40 -41/.

W sądowym badaniu okulistycznym wykonanym 19.09.2017r. u wnioskodawczyni rozpoznano zwyrodnienie centralne siatkówek obu oczu OP > OL, ślepotę oka prawego, starczowzroczność, praktycznie jednooczność, V. = lp. V. = 1,0 s.c. z trudem. Z punktu widzenia wiedzy okulistycznej istniejące parametry widzenia – jednooczność z pełną ostrością wzroku – nie uzasadniają niezdolności do pracy zgodnej z kwalifikacjami odwołującej / opinia biegłego okulisty k. 42-44/.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów w postaci dokumentów złożonych do akt niniejszej sprawy oraz znajdujących się w załączonych aktach rentowych, a także na podstawie opinii powołanych w sprawie biegłych sądowych lekarzy. Sąd Okręgowy podzielił w całości wnioski wynikające z opinii obu biegłych neurologów, otolaryngologa, okulisty, ponieważ opinie te sporządzone zostały w sposób rzetelny, po osobistym przebadaniu ubezpieczonej oraz bardzo szczegółowej i wszechstronnej analizie obszernej dokumentacji medycznej zgromadzonej w aktach, przy czym biegli legitymowali się fachową wiedzą oraz odpowiednim doświadczeniem zawodowym. Powołani w sprawie biegli posiadają wiadomości specjalne w dziedzinach medycyny właściwych z punktu widzenia wiodących schorzeń, na jakie cierpi odwołująca. Biegli zapoznali się szczegółowo z całą przedłożoną dokumentacją lekarską z przebiegu chorób i leczenia wnioskodawczyni i na podstawie tej dokumentacji oraz badania bezpośredniego wydali opinie, które są wewnętrznie spójne, logiczne i kompletne. Opinie w sposób jednoznaczny i przejrzysty obrazują stan zdrowia odwołującej i w oparciu o aktualne wskazania wiedzy medycznej kategorycznie rozstrzygają kwestię wpływu stwierdzonych u niej schorzeń na zdolność do pracy, przy uwzględnieniu kwalifikacji zawodowych wnioskodawczyni.

Sąd oddalił wniosek pełnomocnika z urzędu wnioskodawczyni o przesłuchanie biegłych okulisty i neurologa, a także złożoną do akt nową dokumentacje medyczną k. 112-120 na okoliczność aktualnego stanu zdrowia wnioskodawczyni. Po pierwsze wskazać należy, że przedmiotem oceny Sądu ubezpieczeń społecznych w toku postępowania odwoławczego jest prawidłowość wydania zaskarżonych decyzji przy uwzględnieniu stanu faktycznego i prawnego w dniu ich wydania. Stan zdrowia jest kategorią dynamiczną i podlegać może zarówno poprawie, jak i pogorszeniu. Jeżeli w przypadku wnioskodawczyni po wydaniu skarżonych decyzji jej stan zdrowia pogorszył się to nic nie stoi na przeszkodzie by wystąpiła do ZUS z nowym wnioskiem o rentę z uwagi na jej aktualny stan zdrowia. Sąd nie może natomiast zastępować organu rentowego w wydawaniu takiej decyzji.

Zdaniem Sądu nie ma też potrzeby przeprowadzania dowodu z kolejnych uzupełniających opinii biegłych, ani też potrzeby powołania innego biegłego okulisty, gdyż dotychczasowe są jasne, spójne, nie zawierają żadnych nieścisłości lub luk, a sformułowane w nich wnioski końcowe zostały w sposób logiczny uzasadnione, a nadto korelują z dostępną dokumentacją medyczną leczenia skarżącej. Pełnomocnik skarżącej nie sformułował zresztą żadnych merytorycznych zarzutów pod adresem zakwestionowanych opinii. W tym miejscu należy zauważyć, iż w orzecznictwie ugruntowane jest stanowisko, że potrzeba powołania innego (kolejnego) biegłego (biegłych) powinna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony z dotychczas złożonej (złożonych) opinii. Jeżeli więc opinia biegłego jest przekonująca i zupełna dla sądu, który swoje stanowisko w tym względzie uzasadnił, to fakt, iż opinia taka jest niepełna dla stron procesowych, nie jest przesłanką dopuszczenia w sprawie kolejnej opinii (zob. wyrok SN z 6.05.2009 r., II CSK 642/08, L. , postanowienie SN z 6.06.2012 r., I UK 113/12, L. ). Dowód z opinii biegłego ma szczególny charakter, nie mogą więc tutaj mieć zastosowania wszystkie zasady o prowadzeniu dowodów, a w szczególności art. 217 § 1 k.p.c. W konsekwencji nie można przyjąć, że Sąd obowiązany jest dopuścić dowód z kolejnych opinii biegłych w każdym wypadku, gdy opinia złożona jest niekorzystna dla strony (zob. wyrok SN z 15.02.1974 r. II CR 817/73, LEX nr 7404), co potwierdza również późniejsze orzecznictwo (zob. wyrok SN z 6.05.2009 r., II CSK 642/08 LEX nr 511998, wyrok SA w Katowicach z 25.06.2009 r. V Ca 139/09 LEX nr 551993, postanowienie SN z 19.08.2009 r., III CSK 7/09 LEX 533130, wyrok SN z 16.09.2009r., I PK 79/09 LEX nr 5543670, wyrok SN z 30.05.2007 r., IV CSK 41/07 LEX nr 346211). Ponadto w orzecznictwie podkreśla się także, że o ewentualnym dopuszczeniu dowodu z opinii biegłego nie może decydować wyłącznie wniosek strony, lecz zawarte w tym wniosku konkretne uwagi i argumenty podważające miarodajność dotychczasowej opinii lub co najmniej miarodajność tę poddające w wątpliwość w przeciwnym wypadku wniosek taki musi być uznany za zmierzający wyłącznie do nieuzasadnionego przedłużenia postępowania, co powinno skutkować jego pominięciem (art. 217 §2 k.p.c.) – (tak wyrok SA w Katowicach z 5.06.2002r., III AUa 811/02, OSA 2003/9/35). Kierując się zatem wyżej przytoczonymi rozważaniami Sąd Okręgowy uznał, że wszystkie istotne w sprawie okoliczności zostały wyjaśnione na podstawie przeprowadzonych dowodów z opinii biegłych, a co za tym idzie nie ma potrzeby przeprowadzania dodatkowych dowodów z uzupełniających opinii dotychczasowych biegłych, ani też innego biegłego okulisty i w konsekwencji oddalił w tym przedmiocie wnioski dowodowe pełnomocnika z urzędu wnioskodawczyni. Podobne argumenty stanowiły podstawę do oddalenia wniosku o biegłego z zakresu medycyny pracy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołania jako niezasadne podlegają oddaleniu.

Sąd Okręgowy rozpoznając przedmiotową sprawę zważył, że zgodnie z art.57 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U z 2017 r., poz. 1383 ze zm.) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1. jest niezdolny do pracy;

2. ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3. niezdolność do pracy powstała w wymienionych okresach składkowych lub nieskładkowych albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Natomiast z treści art. 57 ust. 2 powołanej ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynika, iż przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Zgodnie z art. 58 ust. 1 pkt 5 i ust. 2 cytowanej ustawy warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w myśl art. 57 ust. 1 pkt 2 tej ustawy, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej 5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat. Okres, o którym mowa w ust. 1 pkt 5 art. 58 w/w ustawy, powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy; do tego dziesięcioletniego okresu nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej.

Stosownie do treści obowiązującego od dnia 23.09.2011 r. przepisu art. 58 ust. 4 dodanego ustawą z dnia 28 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. 2011 nr 187 poz. 1112), ust. 2 art. 58 ustawy emerytalnej nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Z uwagi na powyższe straciła aktualność uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 23.03.2006r. (I UZP 5/05, OSNP 2006r. Nr 19-20, poz.305), zgodnie z którą art.57 ust.2 w/w ustawy stanowi samodzielną podstawę przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, całkowicie niezdolnemu do niej ubezpieczonemu, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety i 25 lat dla mężczyzny, bez konieczności wykazywania, przewidzianego w art.58 ust.2 ustawy pięcioletniego okresu składkowego i nieskładkowego przypadającego w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed złożeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy. W obecnym stanie prawnym dopiero wykazanie się przez ubezpieczonego, całkowicie niezdolnego do pracy, będącego mężczyzną okresem składkowym w rozmiarze co najmniej 30 lat a w przypadku kobiety co najmniej 25 lat, zwalnia ubiegającego się o świadczenie rentowe z konieczności wykazywania legitymowania się wymaganym okresem składkowym i nieskładkowym w rozumieniu art.57 ust.1 pkt 2 w zw. z art.58 ust.1 pkt 5 i ust.2 ustawy (zob. wyrok SA w Katowicach z dnia 7.10.2013 r., III AUa 2327/12, opubl. LEX nr 1381372). Wyjaśnienia wymaga, że z literalnej treści powołanych przepisów art. 57 ust. 2 i 58 ust. 4 wynika, że dotyczą one dwóch zupełnie innych przesłanek. Otóż z art. 57 ust. 2 wyraźnie wynika, że dotyczy on wyłącznie warunku powstania niezdolności do pracy w okresie ubezpieczenia lub w ciągu 18 miesięcy od jego ustania. Przewiduje, że ściśle określone osoby tj. będące całkowicie niezdolne do pracy i mające okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny nie muszą wykazywać, że stały się niezdolne do pracy właśnie w okresie ubezpieczenia lub w ciągu 18 miesięcy od jego ustania. Innymi słowy osoby takie mogą nie spełnić wymogu z art. 57 ust. 1 pkt 3 i mimo to uzyskać prawo do renty. Nie zwalnia to ich jednak z konieczności spełnienia pozostałych przesłanek wynikających z art. 57 ust. 1, tj. muszą być niezdolne do pracy (pkt 1) i muszą mieć odpowiednio długi okres składkowy i nieskładkowy (pkt 2). Jak już wspomniano długość okresu składkowego i nieskładkowego wyznacza art. 58 i uzależnia ją od wieku w jakim powstała niezdolność do pracy. W przypadku osób, u których stało się to po 30 roku życia, ów konieczny okres składkowy i nieskładkowy musi wynosić co najmniej 5 lat (ust. 1 pkt 5) a nadto jeszcze musi jeszcze przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy (ust. 2). Art. 58 ust. 4 zwalnia z tego obowiązku, bowiem stanowi, że ubezpieczony, który udowodnił okres składkowy wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy nie musi mieć owych 5 lat ubezpieczenia w dziesięcioleciu przypadającym przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy. Widocznym jest zatem, że zarówno art. 57 ust. 2, jak i art. 58 ust. 4 zwalniają ubezpieczonych ze spełnienia jednej z przesłanek nabycia renty, ale każdy z nich z innej. Art. 57 ust. 2 zwalnia z konieczności powstania niezdolności do pracy właśnie w okresie ubezpieczenia lub w ciągu 18 miesięcy od jego ustania, a art. 58 ust. 4 z konieczności wykazywania 5-letniego okresu składkowego i nieskładkowego w dziesięcioleciu przypadającym przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy.

W niniejszej sprawie biegli neurolodzy, otolaryngolog i okulista wypowiedzieli się w sposób jednoznaczny w sprawie zdolności odwołującej do wykonywania pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami. Wszyscy biegli uwzględniając schorzenia skarżącej oceniane przez nich z punktu widzenia ich specjalizacji uznali ubezpieczoną za zdolną do pracy. Z opinii biegłych lekarzy sądowych powołanych przez Sąd Okręgowy wynika, że przy ocenie stanu zdrowia wnioskodawczyni i uznaniu, że rozpoznane u niej schorzenia nie naruszają funkcji organizmu w stopniu sprowadzającym niezdolność do pracy, biegli oparli się na dokumentacji medycznej dołączonej do akt sprawy i przeanalizowali wyniki badań dotychczasowego leczenia wnioskodawczyni. Zdaniem biegłych zgłaszane przez nią dolegliwości i ich stopień zaawansowania nie mają znaczenia dla oceny zdolności do pracy. Sąd Okręgowy, dokonując oceny prawidłowości wydanych opinii uznał je za miarodajny dowód w sprawie, tym bardziej, że biegli ocenili wszystkie zgłaszane przez wnioskodawczynię dolegliwości. Wbrew stanowisku ubezpieczonej biegli dokonali wszechstronnego rozważenia całego materiału dotyczącego leczenia ubezpieczonej. Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych "niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu". Jednocześnie w art. 12 ust. 3 ustawy wskazano, iż "częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji". Na temat pojęcia niezdolności do pracy, stanowiącej przesłankę nabycia uprawnień rentowych Sąd Najwyższy wypowiadał się wielokrotnie, generalnie uznając, iż istnienie schorzeń powodujących konieczność pozostawania w stałym leczeniu nie stanowi samodzielnej przyczyny uznania częściowej lub całkowitej niezdolności do pracy, chociaż w pewnych okresach wymaga czasowych zwolnień lekarskich (por. wyrok z dnia 12 lipca 2005 r., II UK 288/04). Skoro biegli nie stwierdzili żadnego upośledzenia funkcji organizmu w stopniu powodującym niezdolność do pracy, oznacza to, że może ona podjąć dotychczasowe zatrudnienie zgodnie z poziomem swoich kwalifikacji. Należy podkreślić, że ubezpieczona legitymuje się wykształceniem ogólnokształcącym i posiada kwalifikacje oraz doświadczenie do wykonywania zawodu m.in. sprzedawcy, księgowej, czy innych prac biurowych. Skoro w wyniku przeprowadzonych badań sądowo lekarskich nie stwierdzono u wnioskodawczyni niezdolności do pracy, przeto w takiej sytuacji nie przysługuje jej prawo do renty .

Przedłożona w toku postępowania nowa dokumentacja medyczna nie mogła być przedmiotem oceny w niniejszym postępowaniu, gdyż Sąd ocenia stan zdrowia wnioskodawcy na datę wydania decyzji. Jeżeli stan zdrowia wnioskodawczyni uległ pogorszeniu i na to wskazuje aktualna dokumentacja medyczna to może wystąpić do organu rentowego z nowym wnioskiem o ustalenie prawa do renty .

Mając na uwadze powyższe Sąd na postawie art.477¹⁴§1 k.p.c. oddalił oba odwołania.

O kosztach pełnomocnika z urzędu orzeczono w oparciu o § 15 ust.2 i § 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3.10.2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu.

UZASADNIENIE

ZARZĄDZENIE