UZASADNIENIE

Stan faktyczny

W 2013 r. rejon ciągów pieszych w okolicy ulicy (...) w G. pozostawał w zarządzie (...) Spółdzielni Mieszkaniowej im. (...) z siedzibą w G.. Wówczas Spółdzielnia miała zawartą umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z (...) S.A. w Ł..

Okoliczności bezsporne

W dniu 10 grudnia 2013 r. idąc oblodzonym i nieposypanym niczym chodnikiem pomiędzy blokami nr 32 a 34 przy ul. (...) w G. A. B. (2) poślizgnęła się i upadła. Było to krótką przed godziną 8:30, powódka szła na przystanek autobusowy. Kilka metrów za nią szła J. K. (1), która bezpośrednio widziała całe zdarzenie. Pomogła wstać poszkodowanej.

Dowód: zeznania świadka J. K., k. 61-61v

zeznania powódki, k. 73

fotografia miejsca zdarzenia, k. 11

Już w pierwszym momencie powódka odczuwała okropny ból lewej ręki. Na pogotowiu założono jej gips, który nosiła przez sześć tygodni. W wyniku wypadku powódka doznała złamania w miejscu typowym przedramienia lewego. Ponadto rozwinął się zespół cieśni kanału nadgarstka lewego z zaburzeniem przewodzenia w zakresie nerwu pośrodkowego lewego umiarkowanego stopnia. Unieruchomienie gipsowe przedramienia spowodowało utrudnienie w samoobsłudze oraz czynnościach domowych. Po zdjęciu unieruchomienia wdrożono leczenie rehabilitacyjne, które trwało do 11 marca 2014 r. Z rozpoczęciem rehabilitacji w naturalny sposób ponawiają się dolegliwości bólowe. W okresie unieruchomienia ręki powódka wymagała pomocy osoby trzeciej w wymiarze 2-4 godzin dziennie. Dolegliwości bólowe o nasileniu znacznym występowały przez pierwsze 3 dni, malały do 7 dni po urazie. Od 7-8 niewielkie dolegliwości bólowe. Osobą pomagającą powódce w czynnościach domowych była jej sąsiadka – K. K. (1).

Dowód: zeznania powódki, k. 73

zeznania K. K., k. 72-72v

opinia biegłego W. Ż., k. 83-86

Powódka miała problemy z ustaleniem podmiotu odpowiedzialnego za utrzymanie zimowe miejsca zdarzenia, początkowo zgłaszała roszczenia do Gminy G. i jej ubezpieczyciela.

Dowód: pismo, k. 22

Pozwany odmówił wypłaty jakiegokolwiek świadczenia negując winę ubezpieczonego oraz powołując się na znaczny upływ czasu od daty zdarzenia.

Dowód: decyzja, k. 30

Ocena dowodów

Opinia biegłego W. Ż. jest zdaniem Sąd pełna, jasna i wewnętrznie niesprzeczna. Odzwierciedla także wnikliwą analizę przez biegłego dostarczonej przez powódkę dokumentacji medycznej.

Zeznania powódki są wiarygodne, szczere, logiczne. Zeznania świadka J. K. są spójne z zeznaniami powódki. Za wiarygodne uznano także zeznania K. K..

Zeznania świadków S. S. i P. S. nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia, gdyż nie byli w stanie odtworzyć z pamięci istotnych okoliczności sprawy.

Strona pozwana nie przedstawiła żadnych dowodów potwierdzających to, że stan oblodzenia chodnika w miejscu zdarzenia nie był wynikiem zawinionego zaniechania przez ubezpieczonego podjęcia stosownych czynności przywracających bezpieczeństwo ruchu pieszych.

Kwalifikacja prawna

Fakt, że chodnik w mieście, zimą, około godziny 8:30 (a więc w typowym czasie, w którym piesi poruszają się po chodnikach – nie była to bardzo wczesna pora) jest oblodzony i w żaden sposób nie posypany, świadczy ewidentnie ( prima facie) o zawinionym zawinieniu podmiotu zarządzającego, w tym wypadku ubezpieczonego. W tym stanie rzeczy, po udowodnieniu tych faktów, na pozwanego przeszedł obowiązek udowodnienia (art. 6 k.c.) tego, że zachodziły usprawiedliwione okoliczności uniemożliwiające zapewnienie bezpieczeństwa ruchu pieszych. Związek przyczynowy pomiędzy oblodzeniem a przewróceniem się powódki jest oczywisty. Także zakres obrażeń ewidentnie wskazuje na to, że doszło do niego w opisywanych przez powódkę okolicznościach (naturalny odruch podparcia ręką przy nagłej utracie równowagi przez człowieka). Reasumując, winę za spowodowanie urazu pozwanej można uznać za istotną, choć brak też wyraźnych dowodów, że jest ona na poziomie rażącym lub umyślnym.

Brak dodatkowych zarzutów wynikających ze stosunku ubezpieczenia. Skoro nie zostały wyartykułowane przez profesjonalnego pełnomocnika pozwanego, to oznacza, że w granicach żądania pozwu potencjalnie zachodziła (przy spełnieniu przesłanki winy) odpowiedzialność cywilna ubezpieczyciela nie przekraczająca granic sumy ubezpieczenia. Brak przedstawienia umowy ubezpieczenia przez zakład ubezpieczeń nie może powodować oddalenia powództwa. Z „listy obecności” z akt szkodowych nic konkretnie nie wynika, poza podpisami pewnych osób fizycznych.

Jeżeli chodzi o poziom dolegliwości bólowych i ograniczeń w życiu codziennym to: nasilenie bólu w pierwszym okresie (7-8 dniowym od daty wypadku) było znaczne, później uległo zmniejszeniu. Podwyższyło się przy aktywowaniu mieści w trackie rozpoczęcia rehabilitacji. Ogólnie można podsumować, że w całym, kilkumiesięcznym okresie leczenia i rehabilitacji było ono umiarkowane z dwoma okresami znacznego. Jeżeli chodzi o ograniczenia w życiu codziennym, były one średnie, dotyczyły przede wszystkim okresu unieruchomienia ręki lewej przez 6 tygodni od wypadku. Jeżeli chodzi o dalsze, trwałe skutki wypadku, to dotyczą one zespołu cieśni kanału nadgarstka o umiarkowanym stopniu.

W tym kontekście należy uznać, że żądane przez powódkę (po rozszerzeniu powództwa) zadośćuczynienie w kwocie 22.000 zł jest adekwatne do stopnia bólu, ograniczeń w życiu codziennym i zakresu skutków somatycznych urazu.

W tym stanie rzeczy orzeczono jak w punkcie I. lit. a) sentencji wyroku na mocy art. 415 k.c. w zw. z art. 822 § 1 k.c. w zw. z art. 444 § 1 k.c. w zw. z art. 445 § 1 k.c. w zw. z zw. z art. 817 § 1 k.c. w zw. z art. 481 § 1 i § 2 k.c. Należy w tym miejscu zwrócić uwagę, że data początkowa odsetek od zadośćuczynienia jest z pewnością wadliwa. Z akt sprawy, ani akt szkodowych nie wynika dokładna data zgłoszenia szkody pozwanemu ubezpieczycielowi. Można przypuszczać, ze nastąpiło to w połowie lub drugiej połowie czerwca 2015 r. Z tych przyczyn uznano, że wydając decyzję odmowną w dniu 17 lipca 2015 r. pozwany zmieścił się w 30-dniowym terminie ustawowym, stąd też wymagalność roszczenia nastąpiła w dniu 18 lipca 2015 r.

Jeżeli chodzi o wydatek (koszt) związany z kosztem opieki (art. 444 § 1 k.c.), to wymagalność roszczenia w chwili wyrokowania dotyczyła wyłącznie 20 zł (żądanych w pozwie). Roszczenie rozszerzające zwrot kosztów opieki zostało po raz pierwszy zgłoszone w piśmie rozszerzającym powództwo, doręczone pełnomocnikowi pozwanemu w dniu 5 lutego 2018 r. i nie stało się wymagalne przed dniem zamknięcia rozprawy i ogłoszenia wyroku. Roszczeń niewymagalnych w chwili wyrokowania nie można uwzględniać, poza wyjątkowymi sytuacjami (np. w przypadku zasądzania alimentów na przyszłość lub świadczeń rozłożonych na raty w trybie art. 320 k.p.c.). Jeżeli chodzi o datę początkową odsetek od 20 zł, to ponieważ nie zostało ono zgłoszone przed wniesieniem powództwa, jego wymagalność jest także inna, niż wskazana w pozwie (tj. od dnia 5 grudnia 2016 r., licząc od daty doręczenia pozwanemu odpisu pozwu). Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w punkcie I. lit. b) sentencji na mocy art. 415 k.c. w zw. z art. 822 § 1 k.c. w zw. z art. 817 § 1 k.c. w zw. z art. 481 § 1 i § 2 k.c.

W pozostałym zakresie powództwo oddalono z przyczyn podanych wyżej, na mocy art. 817 § 1 k.c. i art. 444 § 1 k.c. ( punkt II. sentencji).

Koszty procesu

O kosztach procesu orzeczono jak w punkcie III. sentencji, na zasadzie rozdziału stosunkowego (art. 100 k.p.c.). Powódka wygrała proces w 93%, pozwana – w 7%. Po pierwsze, sąd nie uwzględnił „ryczałtowego” naliczenia kosztów dojazdu pełnomocnika powoda, uznając za słuszny pogląd prawny zawarty w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 29 czerwca 2016 r. (sygn. III CZP 26/16), że kosztami przejazdu do sądu pełnomocnika będącego adwokatem lub radcą prawnym – jeżeli ich poniesienie było niezbędne i celowe w rozumieniu art. 98 § 1 k.p.c. – są koszty rzeczywiście poniesione. Takich – rzeczywistych kosztów dojazdu – nie wykazano, zaś spis kosztów w tym zakresie, tj. podający jedynie ilość kilometrów i markę pojazdu – nie pozwala Sądowi nawet na przybliżone oszacowanie rzeczywistego kosztu takiej podróży, gdyż wymagałoby to wiedzy specjalnej. Nie budzi wątpliwości natomiast wskazany w spisie kosztów zestaw wydatków korespondencyjnych. Zaliczono więc powódce to należnych kosztów procesu 93% z sumy: opłaty sądowej od pozwu (łącznie 1182 zł), opłata za czynności radcy prawnego w stawce minimalnej (2.400 zł, § 2 pkt 4 w uwzględnieniem § 19 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, w brzmieniu pierwotnym), opłatę skarbową od pełnomocnictwa (17 zł), 300 zł tytułem zaliczki oraz 26 zł tytułem kosztów korespondencji. 93% z sumy tych kosztów to: 3650,25 zł. Koszty pozwanego to: opłata za czynności radcy prawnego w stawce minimalnej (2.400 zł, § 2 pkt 4 w uwzględnieniem § 19 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, w brzmieniu pierwotnym), opłatę skarbową od pełnomocnictwa (17 zł), 300 zł tytułem zaliczki. 7% z sumy tych kosztów to: 190,19 zł. Różnica na korzyść powódki to: 3460,06 zł.

Ponadto, w punktach IV. i V. sentencji orzeczono o nieuiszczonych kosztach sądowych, na które składa się przekraczająca zaliczki część wypłaconego biegłemu wynagrodzenia (łącznie 786,85 zł). Pozwany pokrywa 93%, czyli 731,77 zł, powódka – resztę - 55,08 zł, na mocy art. 113 ust. 1 i ust 2 pkt 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 100 k.p.c.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE