UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 6 listopada 2017 roku w sprawie z wniosku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej w P. o wpis zmiany danych do Krajowego Rejestru Sądowego – rejestru przedsiębiorców Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi postanowił odmówić wpisu. (postanowienie wraz z uzasadnieniem k. 112 – 114)

Apelację od powyższego postanowienia złożył wnioskodawca zaskarżając je w całości. Zaskarżonemu postanowieniu skarżący zarzucił naruszenie:

1.  art. 9 k.s.h. poprzez uznanie, że zmiana umowy spółki komandytowej może nastąpić wyłącznie w formie uchwały wspólników, tj. w analogicznym trybie jak w przypadku spółek kapitałowych, podczas gdy żaden przepis KSH nie określa formy właściwej dla zmiany umowy spółki komandytowej, a zatem zmiana umowy wnioskodawcy dokonana w dniu 30 grudnia 2016 roku w formie aktu notarialnego, w którym oświadczenia złożył pełnomocnik wszystkich wspólników jest ważna i skuteczna;

2.  art. 103 § 1 i art. 104 § 1 k.c. w zw. z art. 2 k.s.h. poprzez uznanie, że nie jest możliwe potwierdzenie przez wspólników oświadczenia woli złożonego przez pełnomocnika (tzw. „rzekomego pełnomocnika” lub „ falsus procurator”), który nie miał pisemnego umocowania w dacie złożenia oświadczenia o zmianie umowy wnioskodawcy, podczas gdy żaden przepis Kodeksu spółek handlowych nie wyklucza możliwości potwierdzania w trybie art. 103 § 1 k.s.h. oraz 104 § 1 k.s.h. oświadczeń woli złożonych w imieniu wspólnika/ów spółki komandytowej;

3.  art. 233 § 1 w zw. z art. 13 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie dowolnej oceny zgromadzonego materiału dowodowego w szczególności pominięcie oświadczeń złożonych przez wspólników wnioskodawcy, z których jednoznacznie wynika, że intencją wspólników wnioskodawcy jest dokonanie zmiany umowy wnioskodawcy w brzmieniu ustalonym aktem notarialnym z dnia 30 grudnia 2016 roku.

Wskazując na powyższe skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego. (apelacja k. 116 – 123)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie i jako bezzasadna podlegała oddaleniu.

Sąd pierwszej instancji prawidłowo ustalił stan faktyczny i stosując odpowiednie przepisy prawa odmówił wpisu zmiany danych do Krajowego Rejestru Sądowego – rejestru przedsiębiorców. Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne sądu pierwszej instancji i przyjmuje je za własne.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do zarzutów naruszenia prawa procesowego dotyczących ustaleń faktycznych i oceny dowodów należy wskazać, że są one chybione W przedmiotowej sprawie sąd pierwszej instancji nie naruszył art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. poprzez pominięcie oświadczeń złożonych przez wspólników wnioskodawcy.

Analizując treść uzasadnienia zaskarżonego postanowienia nie sposób uznać, że sąd pierwszej instancji pominął fakt złożenia przez wspólników wnioskodawcy oświadczenia dnia 21 lutego 2017 roku w formie aktu notarialnego sporządzonego przez notariusza A. G. (1), Rep. A nr (...) w przedmiocie potwierdzenia dokonanej zmiany umowy spółki. Innym zagadnieniem jest ocena skuteczności złożonego oświadczenia woli w postaci oddania głosu za przyjęciem uchwały zgromadzenia wspólników wnioskodawcy w sprawie zmiany umowy spółki oraz jego wykładni, co jest związane z oceną prawną i wykładnią prawa materialnego, a nie ustaleniami faktycznymi i oceną dowodów.

Przechodząc do podniesionych zarzutów naruszenia prawa materialnego należy wskazać, że są one także chybione. Nie ma podstaw do uznania, że w przedmiotowej sprawie doszło do naruszenia art. 9 k.s.h. oraz art. 103 § 1 k.c. i art. 104 § 1 k.c. Sąd Okręgowy w pełni podziela stanowisko sądu pierwszej instancji i przedstawioną w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia wykładnię prawa.

Zgodnie z art. 9 k.s.h. zmiana postanowień umowy spółki wymaga zgody wszystkich wspólników, chyba że umowa stanowi inaczej.

Ustawodawca nie określił precyzyjnie sposobu zmiany umowy spółki. W tym zakresie nieuprawnione byłoby także stwierdzenie, że zmiana umowy spółki w odniesieniu do spółek osobowych mogłaby nastąpić w trybie przewidzianym dla spółek kapitałowych.

Określając właściwy sposób zmiany umowy spółki należy uwzględnić charakter umowy spółki. Zawarcie umowy przez wspólników spółki osobowej prowadzi do powstania nowego bytu prawnego, a jednocześnie ustala podstawowe zasady funkcjonowania spółki. Pełni ona zatem funkcję założycielską. Wyodrębnienie spółki na podstawie raz zawartej umowy i uregulowanie w przepisach prawa i postanowieniach umowy mechanizmów jej zarządzania i kształtowania wyklucza konieczność zawierania kolejnych umów w znaczeniu materialnoprawnym. Tym samym zmiana umowy spółki powinna nastąpić w trybie właściwym dla podejmowania decyzji przez wspólników po powstaniu spółki. Jak trafnie wskazał sąd pierwszej instancji w ramach istniejącej spółki osobowej wspólnicy podejmują istotne decyzje dotyczące prowadzenia jej spraw oraz stosunków wewnętrznych poprzez podejmowane uchwały. Tym samym wobec braku precyzyjnych regulacji ustawowych w tym zakresie należy przyjąć, że właściwym sposobem zmiany umowy spółki jest podjęcie uchwały przez jej wspólników.

W tym zakresie nie będą miały zastosowania przepisy Kodeksu spółek handlowych odnoszące się do spółek kapitałowych. Nie stanowią one także punktu odniesienia dla powyższych rozważań, co podnosiła skarżąca.

Wypada także zauważyć, że wprost z treści § 13 ust. 4 lit. a umowy spółki wynika, że zmiana umowy spółki wymaga jednomyślnej uchwały wszystkich wspólników.

Wobec powyższego zmiana umowy spółki wymaga podjęcia uchwały przez wspólników spółki, którzy swoją wolę wyrażają składając oświadczenie woli w postaci głosu. Skutkiem oddanego głosu nie jest dokonanie czynności prawnej. Dopiero ustalenie wyniku przeprowadzonego głosowania umożliwia stwierdzenie, czy czynność prawna została dokonana.

W tym miejscu należy jednak podkreślić, że możliwe jest głosowanie w imieniu wspólnika przez pełnomocnika.

W świetle powyższego Sąd Okręgowy uznał za sądem pierwszej instancji, że nie ma podstaw do odpowiedniego zastosowania na podstawie art. 2 k.s.h. przepisu art. 103 § 1 k.c. w odniesieniu do oświadczenia woli złożonego przez A. G. (2) w postaci oddanego głosu za podjęciem uchwały w sprawie zmiany umowy spółki. Bez prawidłowo udzielonego pełnomocnictwa przez osoby uprawnione do reprezentacji (...) spółki (...) nie był upoważniony do składania jakichkolwiek oświadczeń woli w ich imieniu. A zatem przedmiotowe oświadczenie woli jest jego własnym, a nie złożonym w imieniu wspólników spółki.

Oświadczenie woli w zakresie głosu za podjęciem określonej uchwały nie jest ani umową ani jednostronną czynnością prawną uzasadniającą stosowanie art. 103 § 1 k.c. oraz art. 104 k.c. Jednocześnie nie istnieją jakiekolwiek przepisy zarówno w Kodeksie cywilnym jak i Kodeksie spółek handlowych precyzujące możliwość potwierdzenia oświadczenia woli złożonego w tym zakresie przez rzekomego pełnomocnika.

Wobec powyższego uchwałę w sprawie zmiany umowy spółki należało uznać za nieistniejącą.

Potwierdzenie oświadczenia woli dokonane przez osobę uprawnioną do reprezentacji wspólników spółki nie miało wpływu na ocenę prawną przedmiotowego stanu faktycznego. Nawet uwzględniając wolę wspólników zmiany umowy spółki w świetle przepisów prawa nie została ona dokonana. Działania osoby nieuprawnionej do występowania w imieniu wspólników spółki w zakresie głosowania nie mogą doprowadzić do podjęcia uchwały jako czynności prawnej kulejącej ( negotium claudicans), która mogłaby zostać potwierdzona przez wspólników później.

Tym samym wniosek o wpis zmian do Krajowego Rejestru Sądowego – rejestru przedsiębiorców we wnioskowanym zakresie okazał się bezzasadnym.

Mając na uwadze powyższe i nie znajdując podstaw do wzruszenia z urzędu zaskarżonego orzeczenia Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., a także w zw. z art. 7 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestrze Sądowym (t.j. Dz. U. z 2017 roku, poz. 700) oddalił apelację jako bezzasadną.

Iwona Godlewska Bartosz Kaźmierak Jacek Kęckiewicz