UZASADNIENIE

W dniu 3 listopada 2014 roku powód (...) im. (...) w G. wytoczył przeciwko pozwanej E. M. w elektronicznym postępowaniu upominawczym powództwo o zapłatę kwoty 2.526,41 zł wraz z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym od dnia 31 października 2014 roku do dnia zapłaty oraz wniósł o zasądzenie zwrotu kosztów sądowych oraz kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu powód wskazał, że źródłem dochodzonego roszczenia jest łącząca go z pozwaną umowa pożyczki z dnia 3 lutego 2012 roku opiewająca na kwotę 7.000 zł. Pozwana nie regulowała terminowo swoich zobowiązań, wobec czego powód wypowiedział łączącą strony umowę. Na dochodzoną kwotę składają się następujące należności: kapitał przeterminowany pożyczki – 2.139,27 zł, niespłacone odsetki umowne i karne – 387,14 zł.

(pozew k. 3-6)

W dniu 9 listopada 2015 roku Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny wydał przeciwko pozwanej nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym, który został przesłany na adres, pod którym pozwana nie zamieszkiwała, i uznany za doręczony w trybie awizo. Po nadaniu nakazowi zapłaty klauzuli wykonalności i wszczęciu przeciwko pozwanej postępowania egzekucyjnego, E. M. w dniu 18 sierpnia 2017 roku wniosła skargę na orzeczenie referendarza sądowego w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności, na skutek której, postanowieniem z dnia 25 września 2017 roku Sąd uchylił postanowienie referendarza sądowego z dnia 19 stycznia 2015 roku o nadaniu klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty w całości.

Zarządzeniem z dnia 4 października 2017 roku nakazano doręczyć pozwanej korespondencję – odpis nakazu zapłaty oraz pozwu, co nastąpiło w dniu 18 października 2017 roku.

Wydany w sprawie nakaz zapłaty pozwana zaskarżyła sprzeciwem w całości, wnosząc o oddalenie powództwa w całości.

Postanowieniem z dnia 20 listopada 2017 roku Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie stwierdził skuteczne wniesienie sprzeciwu i utratę mocy nakazu zapłaty w całości oraz przekazał rozpoznanie sprawy do Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi.

(nakaz zapłaty k. 6v., postanowienie k. 8v., k. 40-40v., k. 51v., skarga k. 9-10v., zarządzenie k. 43v., sprzeciw k. 46v.-47, zwrotne potwierdzenie odbioru k. 49v.)

W odpowiedzi na pozew ustanowiony przez pozwaną zawodowy pełnomocnik wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu podniósł zarzut braku legitymacji procesowej czynnej powoda, wyjaśniając, iż przed doręczeniem pozwanej odpisu pozwu powód zbył przedmiotową wierzytelność na rzecz P. I Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w W., czego skutkiem winno być oddalenie powództwa w niniejszej sprawie. Z ostrożności procesowej pełnomocnik pozwanej podniósł zarzut niewymagalności roszczenia, jego nieudowodnienia oraz przedawnienia.

(odpowiedź na pozew k. 115-119)

Replikując na stanowisko strony pozwanej powód przyznał, iż w drodze umowy przelewu wierzytelności z dnia 29 grudnia 2016 roku zbył przedmiotową wierzytelność na rzecz P. I. Wobec powyższego wniósł o rozpoznanie sprawy z pominięciem przepisów o postępowaniu uproszczonym oraz zawiadomienie o toczącym się postępowaniu nabywcy wierzytelności, celem wstąpienia do sprawy w charakterze powoda na podstawie art. 196 § 1 k.p.c. W dalszej części złożonego pisma powód przytoczył okoliczności na potwierdzenie zasadności pozwu.

( pismo procesowe powoda k. 135-142v. )

Na rozprawie w dniu 8 maja 2018 roku pełnomocnik powoda nie stawił się. Pełnomocnik pozwanej podtrzymał stanowisko w sprawie, w tym zgłoszony zarzut braku legitymacji procesowej czynnej powoda, oraz zaoponował przeciwko wnioskowi powoda o rozpoznanie sprawy z pominięciem przepisów o postępowaniu uproszczonym. Postanowieniem wydanym w toku rozprawy Sąd na podstawie art. 505⁴§ 1 k.p.c. nie uwzględnił wniosku powoda o zawiadomienie (...) w W..

( protokół rozprawy k. 215-216 )

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 3 lutego 2012 roku pozwana E. M. zawarła ze (...) im. F. S. z siedzibą w G. umowę pożyczki (kredyt konsumencki) nr (...), zgodnie z treścią której (...) udzielił pozwanej pożyczki w wysokości 7.000 zł, na okres od dnia 3 lutego 2012 roku do dnia 1 lutego 2015 roku, na warunkach określonych umową i Regulaminem udzielania kredytów i pożyczek (...).

Pożyczka oprocentowana była według zmiennej stopy procentowej ustalonej przez Zarząd (...), wynoszącej w dniu zawarcia umowy 20,5% w skali roku. Ponadto strony ustaliły, że w przypadku nieterminowej spłaty pożyczki należność z tego tytułu staje się w dniu następnym należnością przeterminowaną. Od niespłaconego w całości lub w części kapitału, a od dnia wniesienia powództwa od całości zadłużenia, pobierane będą odsetki według zmiennej stropy procentowej wynoszącej czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP. Pozwana zobowiązała się do spłaty pożyczki wraz z należnymi odsetkami do dnia 1 lutego 2015 roku. Spłata pożyczki następować miała w ratach miesięcznych, płatnych bez wezwania zgodnie z harmonogramem, tj. do 1-go dnia każdego miesiąca. Wysokość raty ustalona została na kwotę 276,58 zł, zaś w przypadku ostatniej raty – na kwotę 276,71 zł.

Strony ustaliły również w umowie, że (...) ma prawo do wypowiedzenia umowy z 30-dniowym terminem wypowiedzenia i postawienia całej pożyczki wraz z odsetkami w stan natychmiastowej wymagalności w przypadku stwierdzenia, że warunki udzielenia pożyczki nie zostały dotrzymane, a także w przypadku, gdy pożyczkobiorca nie zapłacił w terminach określonych w umowie pełnych rat pożyczki za co najmniej dwa okresy płatności, po uprzednim wezwaniu pożyczkobiorcy listom poleconym do zapłaty zaległych rat w terminie nie krótszym niż 7 dni od otrzymania wezwania, pod rygorem wypowiedzenia umowy.

( umowa k. 58-60, aktualny harmonogram spłaty pożyczki k. 82, okoliczności bezsporne )

W okresie obowiązywania umowy powód skierował do pozwanej pięć wezwań do zapłaty, w treści których wzywał do uregulowania przeterminowanego zadłużenia, które na datę ostatniego wystawionego wezwania (4 sierpnia 2014 roku) zostało oznaczone na kwotę 984,03 zł.

W piśmie z dnia 18 sierpnia 2014 roku, doręczonym pozwanej w dniu 22 sierpnia 2014 roku, powód złożył oświadczenie o wypowiedzeniu umowy pożyczki z uwagi na zaprzestanie przez pozwaną terminowej spłaty zobowiązania.

( wypowiedzenie k. 68, zwrotne potwierdzenie odbioru k. 69-69v., wydruk z książki nadawczej k. 83-84, k. 87-88, k. 90-91, k. 93-94, k. 96, wezwanie do zapłaty k. 85, k. 86, k. 89, k. 92, k. 95 )

W dniu 29 grudnia 2016 roku powód zawarł z P. 1 Niestandaryzowanym Sekurytyzacyjnym Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym z siedzibą w W. umowę o przelew wierzytelności m.in. wobec dłużnika E. M., oznaczonej, jako wynikającej z tytułu umowy z dnia 3 lutego 2012 roku.

( umowa przelewu wierzytelności wraz z załącznikami k. 144-157, okoliczności bezsporne )

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił bądź jako bezsporny, bądź na podstawie znajdujących się w aktach sprawy dowodów z dokumentów, które nie budziły wątpliwości, co do prawidłowości i rzetelności ich sporządzenia, nie były także kwestionowane przez żadną ze stron procesu.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo podlega oddaleniu w całości.

Rozważania w niniejszej sprawie rozpocząć należy od oceny zgłoszonego przez stronę pozwaną zarzutu braku legitymacji procesowej czynnej powoda, skuteczne podniesienie przedmiotowego zarzutu jest bowiem wystarczające do oddalenia powództwa bez potrzeby ustalenia, czy zachodzą wszystkie inne przesłanki prawnomaterialne uzasadniające jego uwzględnienie, a ich badanie w takiej sytuacji staje się zbędne. Przedmiotowy zarzut okazał się skuteczny.

Na wstępie godzi się przypomnieć, że o istnieniu czy też braku legitymacji procesowej decyduje prawo materialne związane z konkretną sytuacją będącą przedmiotem sporu między stronami. Strona ma legitymację procesową wówczas, gdy na podstawie przepisów prawa materialnego jest uprawniona do występowania w określonym procesie cywilnym w charakterze powoda lub pozwanego, to jest, gdy z wiążącego strony procesu stosunku prawnego wynika zarówno uprawnienie powoda do zgłoszenia konkretnego żądania, jak również obowiązek pozwanego do jego spełnienia. Legitymacja procesowa stanowi przesłankę materialnoprawną, Sąd dokonuje oceny jej istnienia w chwili orzekania, co do istoty sprawy (wyrokowania). Brak legitymacji procesowej zarówno czynnej, jak i biernej prowadzi do wydania wyroku oddalającego powództwo. W dalszej kolejności wskazać należy, że zgodnie z treści art. 192 pkt 3 k.p.c., z chwilą doręczenia pozwu zbycie w toku sprawy rzeczy lub prawa, objętych sporem, nie ma wpływu na dalszy bieg sprawy; nabywca może jednak wejść na miejsce zbywcy za zezwoleniem strony przeciwnej. Skutkiem cytowanego przepisu jest następująca z chwilą doręczenia odpisu pozwu przeciwnikowi stabilizacja procesu, która wyraża się tym, że zbycie rzeczy lub prawa, objętych sporem, nie ma wpływu na dalszy bieg sprawy. Oznacza to, że w razie zbycia rzeczy lub prawa w toku postępowania sąd dalej sprawę prowadzi tak, jakby do żadnych zmian nie doszło, a wydany wyrok będzie obejmował pierwotnego zbywcę. Mimo zbycia rzeczy lub praw objętych sporem, zarówno przez jedną, jak i drugą stronę, a nawet przez obie strony, zbywca zachowuje legitymację procesową . Należy przyjąć, że zbywca posiada własną legitymację i działa w takim postępowaniu w imieniu własnym, ale na rzecz nabywcy (por. E. Marszałkowska-Krześ, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. 2018; wyrok SN z dnia 21 stycznia 2009 roku, III CSK 248/08, Legalis). Przenosząc powyższe na grunt omawianej sprawy przypomnieć należy, że powód po wytoczeniu przedmiotowego powództwa, umową z dnia 29 grudnia 2016 roku przeniósł przysługującą mu względem pozwanej wierzytelność wynikającą z umowy pożyczki z dnia 3 lutego 2012 roku, na rzecz P. 1 Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w W.. Jak wykazało przeprowadzone postępowanie, do cesji wierzytelności doszło jednak przed doręczeniem pozwanej odpisu pozwu, ten bowiem E. M. otrzymała dopiero w dniu 18 października 2017 roku (pierwotna korespondencja zawierająca odpis nakazu zapłaty wraz z odpisem pozwu została przesłana na adres, pod którym pozwana nie zamieszkiwała). W konsekwencji w sprawie nie ziścił się skutek, o którym mowa w art. 192 pkt 3 k.p.c. Niesporne jest, że przelew wierzytelności wywołuje skutki wyłącznie w sferze prawa materialnego, nie zaś w sferze prawa procesowego. W tym ostatnim zakresie znajduje zastosowanie omawiany przepis art. 192 pkt 3 k.p.c., który dotyczy jednak sytuacji nie występującej na gruncie niniejszej sprawy. Jednocześnie z uwagi na fakt, iż przedmiotowa sprawa podlegała rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym, nie znajdował na jej gruncie zastosowania przepis art. 196 § 1 k.p.c. (art. 505⁴ § 1 k.p.c.), a zatem brak legitymacji procesowej czynnej po stronie powoda nie mógł zostać skutecznie konwalidowany.

Mając powyższe na uwadze Sąd oddalił powództwo w całości.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. regulującego zasadę odpowiedzialności stron za wynik procesu. Pozwana wygrała proces w całości, a zatem należy jej się od strony powodowej zwrot kosztów procesu.

Na koszty poniesione przez pozwaną złożyły się koszty zastępstwa procesowego wykonywanego przez radcę prawnego w kwocie 600 zł (§ 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu, t.j. Dz.U. 2013, poz. 490) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł,

Mając na względzie powyższe Sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 617 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE