I C upr 584/17

UZASADNIENIE

Powódka (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A. w W. domagała się zasądzenia od pozwanej A. S. kwoty 1921,62 zł. wraz z odsetkami za opóźnienie w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w skali roku jednak nie wyższymi niż dwukrotność odsetek ustawowych za opóźnienie, twierdząc iż należność powyższa wynika z umowy pożyczki, której powódka udzieliła pozwanej, a pozwana miała ją spłacić do 17.05.2014r. Powódka wniosła o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym.

W dniu 8 maja 2017r. Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym w Białogardzie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym zgodnie z żądaniem pozwu.

Od powyższego nakazu zapłaty sprzeciw wniosła pozwana, zarzucając iż roszczenie wysunięte przez powódkę nie mają żadnego uzasadnienia faktycznego i prawnego. W szczególności, że powódka nie wykazała legitymacji procesowej w niniejszej sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

R. (...) spółka zoo w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej udzielała drogą elektroniczną krótkoterminowych pożyczek gotówkowych przez internet. Osoba ubiegająca się o taką pożyczkę, musiała zarejestrować się na stronie internetowej Spółki ( (...) podając między innymi imię, nazwisko, numer PESEL, numer dowodu osobistego, miejsce zamieszkania. Warunkiem rejestracji było potwierdzenie przeczytania i zaakceptowania warunków Ogólnych Warunków Umowy, które były zamieszczone na stronie internetowej Spółki. W trakcie rejestracji osoba ubiegająca się o pożyczkę zobowiązana była dokonać przelewu opłaty rejestracyjnej na rachunek bankowy Spółki podany na jej stronie internetowej. Dokonanie opłaty rejestracyjnej miało na celu sprawdzenie przez Spółkę, czy podane w formularzu rejestracyjnym imię, nazwisko oraz adres zamieszkania należą do osoby ubiegającej się o pożyczkę.

W celu otrzymania pożyczki osoba zarejestrowana zobowiązana była złożyć o udzielenie pożyczki na formularzu umieszczonych na stronie internetowej Spółki. Wniosek o udzielenie pożyczki wnioskodawca zobowiązany był podać wnioskowaną kwotę pożyczki, okres na jaki ma zostać ona udzielona oraz termin spłaty pożyczki. Kwota pożyczki była przekazywana pożyczkobiorcy przelewem na jego rachunek bankowy z którego została przelana opłata rejestracyjna. Po otrzymaniu pożyczki pożyczkobiorca zobowiązany był do zwrotu pożyczki powiększonej o prowizję, w zadeklarowanym przez siebie terminie. Pozwany dokonał rejestracji na stronie internetowej Spółki i wniósł opłatę rejestracyjna, akceptując warunki umowy pożyczki.

Bezsporne

Zgodnie z wnioskiem pozwanej spółka (...) zoo udzieliła pożyczki nr (...) na okres 30 dni w wysokości 1500 zł. Spółka przelała wskazana kwotę na rachunek pozwanej w dniu 20.03.2014r. Pozwana dokonała przedłużenia terminu spłaty pożyczki, który ostatecznie upłynął w dniu 17.05.2014r.

Dowód: potwierdzenie przelewu pożyczki-k.13, umowa pożyczki-k.6-10, załącznika-k.11-12

Sąd zważył co następuje:

Powództwo nie jest zasadne.

Zgodnie z brzmieniem art. 509 kc przelew, inaczej cesja jest umową, na podstawie której wierzyciel inaczej zbywca przenosi na nabywcę wierzytelność przysługującą mu wobec dłużnika. Umową tą dotychczasowy wierzyciel przenosi więc wierzytelność na nowego wierzyciela. Efektem przelewu wierzytelności jest sukcesyjne wstąpienie cesjonariusza w miejsce cedenta.

Zgodnie z utrwalonym poglądem judykatury zgoda dłużnika na zawarcie umowy przelewu nie jest potrzebna, chyba że w umowie łączącej wierzyciela z dłużnikiem wyłączono możliwość przeniesienia wierzytelności na osobę trzecią. Przelew nie wymaga też udziału dłużnika, bowiem pomimo zmiany osoby uprawnionej uważa się, że zobowiązanie pozostaje to samo, co poprzednio ( por. W. Czachórski, A. Brzozowski, M. Safjan, E. Skowrońska-Bocian, Zobowiązania..., s. 358).

Potwierdza to orzecznictwo, wskazując, że przeniesienie wierzytelności na osobę trzecią nie wymaga zgody dłużnika (art. 509 § 1 k.c.), dotyczy to także nabycia jej z powrotem przez zbywcę (wyrok SA w Katowicach z dnia 27 września 2005 r., I ACa 297/05, LEX nr 175585). Dla skuteczności przelewu konieczne jest zawarcie umowy pomiędzy cedentem a cesjonariuszem. Umowa cesji może również dojść do skutku na skutek przyjęcia przez cesjonariusza aktu cesji (H. Ciepła (w:) Komentarz do Kodeksu cywilnego, ks. III, t. I, pod red. G. Bieńka, Warszawa 2001, s. 587; B. Łubkowski (w:) Kodeks..., s. 1220; L. Stecki (w:) Kodeks..., s. 504). Dłużnik nawet jeśli nie wie o zawartej umowie przelewu – nie ma to wpływu na skuteczność jej zawarcia (por. A. Ohanowicz, Zobowiązania..., s. 236).

Podkreślić należy, że jednostronny akt cesji, zawierający tylko podpisane przez cedenta oświadczenie, że wierzytelność swą przelewa na cesjonariusza, w ogóle nie przenosi wierzytelności (H. Ciepła, T. Żyznowski, Glosa do wyroku Sądu wojewódzkiego z dnia 25 lutego 1993 r.,I Cr 68/93, OSP 1994, z. 2, poz. 30).

W orzecznictwie przyjmuje się ponadto, że przelew wierzytelności nie może być skutecznie dokonany w drodze jednostronnej czynności prawnej. Wywodząc, że podstawowym wynikiem przelewu wierzytelności jest wstąpienie cesjonariusza w miejsce cedenta – uznaje się, że nie sposób byłoby przyjąć, iż czynność prawna, wywołująca tak istotne skutki nie tylko w majątku zbywcy, lecz i nabywcy, a także rodząca często określone dalsze obowiązki np. w celu skutecznego wyegzekwowania nabytej wierzytelności, może być dokonana na skutek jednostronnej czynności prawnej (wyrok SA w Katowicach z dnia 8 listopada 2006 r., I ACa 1043/06, LEX nr 269589; por. także orzeczenie SN z dnia 17 września 1945 r., C III 445/45, OSN 1945, nr 46, poz. 13, PiP 1946, z. 3, s. 139).

Podsumowując teoretyczne rozważania na temat umowy cesji należy wskazać, że celem i skutkiem przelewu jest przejście wierzytelności na nabywcę i utrata jej przez cedenta – zbywcę. Przelew powoduje więc, że cedent przestaje być wierzycielem, a staje się nim cesjonariusz. Dotychczasowy wierzyciel zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. Cesjonariusz nabywa wierzytelność w takim zakresie i stanie, w jakim znajdowała się ona w chwili dokonania przelewu. Zmienia się tylko osoba wierzyciela, czyli osoby uprawnionej do żądania spełnienia świadczenia (Z. Radwański, A. Olejniczak, Zobowiązania – część ogólna, Warszawa 2008, s. 367; W. Czachórski, A. Brzozowski, M. Safjan, E. Skowrońska-Bocian, Zobowiązania..., s. 358; H. Ciepła (w:) Komentarz..., s. 587; L. Stecki (w:) Kodeks..., s. 504; K. Zagrobelny (w:) Kodeks..., s. 918).

W niniejszej sprawie nie zostało wykazane, że powód nabył wierzytelność przysługującą poprzedniemu wierzycielowi R. (...) spółka zoo w W. wobec pozwanej A. S.. Powód nie przedłożył umowy będącej podstawą nabycia wierzytelności mimo wezwania Sądu.

Zgodnie z art. 6 k.c., ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. W myśl tej reguły, powódka powinna udowodnić fakty stanowiące podstawę dochodzonego roszczenia, pozwany zaś - fakty uzasadniające zarzuty przeciwko roszczeniu powoda, w tym fakty tamujące lub niweczące to roszczenie.

W orzecznictwie i piśmiennictwie trafnie zwrócono uwagę na procesowy oraz materialnoprawny aspekt ciężaru dowodu; pierwszy dotyczy powinności stron procesu cywilnego w zakresie przedstawiania dowodów potrzebnych do rozstrzygnięcia sprawy (art. 3 i art. 232 k.p.c.), drugi - negatywnych skutków wynikających z nieudowodnienia przez stronę faktów, z których wywodzi ona skutki prawne (art. 6 k.c.). W judykaturze podkreśla się przy tym, że o tym co strona powinna udowodnić w konkretnym procesie decydują przede wszystkim: przedmiot sporu, prawo materialne regulujące określone stosunki prawne oraz prawo procesowe normujące zasady postępowania dowodowego (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 czerwca 2009 r., IV CSK 71/09, OSP 2014, Nr 3, poz. 32).

Strona powodowa nie sprostała - w ocenie sądu - obowiązkom wynikającym z cytowanego wyżej przepisu. Fakt zawarcia umowy pożyczki przez pozwaną z poprzednikiem prawnym powoda nie jest wystarczający do przyjęcia odpowiedzialności pozwanej wobec powoda. Wykazaniu przejściu uprawnień na powoda nie czyni zadość dołączenie do pozwu „Oświadczenia o przeniesieniu wierzytelności”, bowiem jest jedynie dokumentem prywatnym i potwierdza tylko okoliczność, że wierzytelność została przeniesiona na rzecz powoda. Jest ponadto obejściem dla udowodnienia treści umowy poprzez przeprowadzenie dowodu z dokumentu. Powód zatem nie wykazał, aby doszło do skutecznego przeniesienia wierzytelności wobec pozwanej A. S., co poskutkowało oddaleniem powództwa w punkcie pierwszym wyroku.

O kosztach Sad orzekł na podstawie art. 98 kpc, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu.

Sędzia

Z.

1.odnotować;

2.odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda;

3.akta z wpływem lub za 14 dni.

B., dnia 15.01.2018r.