UZASADNIENIE

M. K. wniósł o podział majątku wspólnego z A. K. (1). W ostatecznie sformułowanym stanowisku domagał się ustalenia, że w skład wspólnego dorobku wchodzą: zabudowana nieruchomość w K. o wartości 470.000 zł; samochód osobowy marki H. (...) rok produkcji 2007 - o wartości 18.000zł; biżuteria - o wartości 8.000 zł; sprzęt AGD i RTV - o wartości 1.000 zł. Domagał się również zwrotu wydatków poniesionych z jego majątku osobistego na majątek wspólny w wysokości 3.670,64 zł z tytułu kosztów utrzymania nieruchomości, a także w kwocie 2.475 zł z tytułu wzrostu kosztów ubezpieczenia samochodu H. (...). Wniósł również o zwrot nakładów z jego majątku odrębnego na majątek wspólny w wysokości 478.828 zł z tytułu darowizn na jego rzecz, przeznaczonych na budowę domu. Ponadto domagał się rozliczenia rat leasingowych samochodu V. (...) dokonanych po ustaniu wspólności majątkowej.

A. K. (1) co do zasady uznała wniosek o podział majątku wspólnego, kwestionowała, że w jego skład wchodzi biżuteria i monety, jak również wartość nieruchomości. Wniosła o zwrot nakładów z jej majątku osobistego na majątek wspólny w wysokości 60.000 zł, które otrzymała w darowiźnie, przeznaczonych na budowę domu. Jednocześnie twierdziła, że pieniądze, podarowane wnioskodawcy przez jego najbliższych, nie zostały przeznaczone na budowę domu. Poza jej nakładem w wysokości 60.000 zł, budowa była prowadzona z bieżących dochodów małżonków.

Postanowieniem z 10 października 2017r. Sąd Rejonowy w Gostyninie ustalił, że w skład majątku wspólnego M. K. i A. K. (1) wchodzą następujące składniki: zabudowana nieruchomość gruntowa położona w K. oznaczona numerem ewidencyjnym (...) o powierzchni 0,2191 ha, dla której Sąd Rejonowy w Gostyninie prowadzi księgę wieczystą (...) o wartości 470.000 zł, telewizor z 2012r. o wartości 500 zł, pralka Samsung z 2010r. o wartości 500 zł, samochód osobowy marki H. (...) rok produkcji 2007r., nr rej. (...) o wartości 18.000 zł, biżuteria o wartości 8.000 zł, roszczenie o rozliczenie praw z umowy leasingu operacyjnego z 2 kwietnia 2013r. nr (...) dotyczącej samochodu osobowego V. (...), o wartości 32.318,54zł (punkt I); dokonał podziału majątku wspólnego w ten sposób, że wnioskodawcy przyznał na wyłączną własność zabudowaną nieruchomość w K. oraz roszczenie o rozliczenie praw z leasingu, natomiast uczestniczce postępowania telewizor (punkt II); ustalił, że M. K. poniósł nakład z majątku osobistego na majątek wspólny w wysokości 433.670 zł (punkt III), zaś A. K. (1) poniosła nakład z majątku osobistego na majątek wspólny w wysokości 60.000 zł (punkt IV); zasądził od wnioskodawcy na rzecz uczestniczki 48.415 zł tytułem spłaty i rozliczenia nakładów płatną w terminie 6 miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie (punkt V); nakazał A. K. (1) opuszczenie i opróżnienie nieruchomości w K. i wydanie jej M. K. (punkt VI); podziału majątku wspólnego w postaci biżuterii, pralki oraz samochodu H. (...) Sąd dokonał poprzez zarządzenie sprzedaży przez komornika sądowego z zastosowaniem przepisów kodeksu postępowania cywilnego, a uzyskaną ze sprzedaży sumę przyznając wnioskodawcy i uczestniczce po ½ części (punkt VII); ustalił, że koszty postępowania uczestnicy ponoszą w związku z ich udziałem w sprawie (punkt VIII).

Sąd Rejonowy ustalił:

M. K. i A. K. (1) zawarli związek małżeński 10 września 2005 r. Z małżeństwa mają jedno dziecko - syna, obecnie w wieku 10 lat. Wyrokiem Sądu Rejonowego w Płocku z 17 czerwca 2014r., w sprawie III RC 104/14, ustanowiono rozdzielność majątkową stron z dniem 17 czerwca 2014r. Pozew M. K. o rozwód został oddalony. Małżonkowie mieszkają osobno.

W skład ich majątku wspólnego wchodzi: zabudowana budynkiem mieszkalnym nieruchomość gruntowa położona w miejscowości K., gmina Ł., o powierzchni 0,2191 ha, stanowiąca działkę nr (...) o wartości rynkowej 470.000 zł; telewizor z 2002r. o wartości 500 zł; pralka Samsung z 2010r. o wartości 500 zł; samochód osobowy marki H. (...) rok produkcji 2007, o numerze rejestracyjnym (...) o wartości 18.000 zł; biżuteria o wartości 8.000 zł oraz roszczenie o rozliczenie praw z umowy leasingu samochodu osobowego V. (...) o wartości 32.318,54 zł.

Nieruchomość położoną w K. wnioskodawca i uczestniczka nabyli na prawach wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej 15 czerwca 2011 roku. Była to nieruchomość niezabudowana, na której małżonkowie postawili budynek mieszkalny jednorodzinny parterowy. W okresie od marca do października 2014r. mieszkała tam A. K. (1) wraz z synem.

Początkowo relacje w małżeństwie były poprawne. Zarówno wnioskodawca jak i uczestniczka pracowali, obojgu zależało na tym, aby gromadzić wspólny majątek. Ogromną pomoc młodzi małżonkowie otrzymali od najbliższej rodziny, głównie rodziców, którzy postanowili wesprzeć ich finansowo przekazując pieniądze (darowiznę), aby wspomóc w zakupie nieruchomości, a następnie budowie domu. W tym czasie zarobki stron nie były na tyle wysokie, żeby mogli zrealizować tak dużą inwestycję. Darowizny te były przekazywane w okresie od 2006/2007 roku do 2009 roku. Rodzice M. K. przekazali jednorazowo kwoty po 200.000 złotych każdy z nich oraz około 50.000 zł przekazane zostało w formie przelewów w wysokości po 1.000 złotych. Dziadek wnioskodawcy A. K. (2) podarował mu 30.000 zł. Kwoty te były przekazywane na wspólne konto stron. Rodzice wnioskodawcy śledzili cały proces budowy, syn zdawał im relacje w kwestii zakupionego towaru i poszczególnych etapów budowy. Za pieniądze z darowizny na pewno były wykonane mury budynku, zakupione okna, zrobiony dach, CO, woda światło, kafelki, podłogi i drzwi zewnętrzne. Darowizny zostały zgłoszone do urzędu skarbowego.

Rodzice wnioskodawcy przekazali synowi również złoty pierścionek z brylantem, jako lokatę kapitału i zabezpieczenie finansowe.

Wsparcie finansowe w postaci darowizn od swoich rodziców otrzymała także A. K. (1). W 2012r. w kwietniu przekazali jej kwotę 15.000 zł, następnie we wrześniu 10.000 zł, w styczniu 2013r. – 25.000 zł, a w maju 10.000 zł. Pieniądze te przelewali na wspólne konto stron. Ponadto przekazywali córce również i mniejsze kwoty tj. 6.000 zł czy 3.000 zł. Jeszcze przed budową domu w K. przekazali córce kwotę około 45.000 zł. Pieniądze te były przeznaczone na zakup szafy, zmywarki, na rocznice ślubu czy komputer, dołożyli także 5.000 zł do zakupu samochodu marki H.. Jedynie darowizny z okresu budowy domu były zagłoszone do urzędu skarbowego.

W trakcie trwania małżeństwa została zawarta umowa leasingu samochodu osobowego marki V. (...). Z chwilą jej zawarcia powstało roszczenie przyszłego nabycia własności pojazdu. Dlatego roszczenie o wykup przedmiotowego pojazdu stanowi prawo należące do wspólnego majątku.

Dokonując oceny prawnej, Sąd I instancji wskazał, że zgodnie z art. 31 kro z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Natomiast przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Do majątku osobistego każdego z małżonków należą m.in. przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił (art. 33 pkt 2 kro). Ustanie wspólności majątkowej następuje z chwilą ustania małżeństwa, zawarcia umowy majątkowej lub orzeczenia przez Sąd o rozdzielności majątkowej. Od tej chwili do majątku, objętego wspólnością, stosuje się przepisy dotyczące współwłasności w częściach ułamkowych. Podziałowi w toku rozprawy o podział majątku wspólnego podlegają wyłącznie przedmioty, które były składnikami majątku wspólnego i istniały na datę ustania wspólności majątkowej. W przedmiotowej sprawie Sąd był zobligowany ustalić skład i wartość majątku wspólnego uczestników oraz sposób jego podziału, a także rozliczyć nakłady na majątek wspólny stosownie do treści art. 567 § 1 i 3 kpc w zw. z art. 684 kpc.

Sąd Rejonowy podkreślił, że wspólność majątkowa małżeńska ustała między stronami z dniem 17 czerwca 2014r. i ta data jest miarodajna dla wyceny nieruchomości wchodzącej w skład majątku wspólnego. Głównym składnikiem majątku wnioskodawcy i uczestniczki jest zabudowana nieruchomość w K.. Nie ma żadnych wątpliwości, że jest ona objęta wspólnością majątkową, jako nabyta przez małżonków w okresie jej trwania (art. 31 §1 kro). Wartość nieruchomości została oszacowana przez biegłego na kwotę 470.000 zł. Wartość szacunkowa pozostałych składników majątkowych została ustalona w oparciu o zgodne w tym zakresie stanowisko stron.

Jednym ze skutków ustania wspólności majątkowej między małżonkami jest jej przekształcenie z bezudziałowej we współwłasność w częściach ułamkowych.

Sąd ustalił, że majątek wspólny małżonków K. przedstawia łączną wartość 470.500 zł. Ponieważ oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym, to każdy z nich wart jest 235.250 zł. W związku z tym kwota należna uczestniczce, tytułem spłaty to kwota 48.415 zł , po odliczeniu połowy kwoty nakładów poniesionych przez wnioskodawcę w wysokości 216.835,00zł wraz z kwotą 30.000 zł należną uczestniczce z tytułu poniesionych przez nią nakładów na majątek wspólny.

Sąd I instancji dokonał podziału majątku dorobkowego w ten sposób, że przyznał zabudowaną budynkiem mieszkalnym nieruchomość w K. oraz roszczenie o rozliczenie praw z umowy leasingu samochodu osobowego V. (...) – o wartości 32.318,54 zł. Podejmując decyzje w zakresie prawa własności w/w nieruchomości Sąd wziął pod uwagę zgodny wniosek stron w tym zakresie. Na rzecz uczestniczki postępowania Sąd przyznał natomiast na wyłączną własność telewizor o wartości 500 zł.

Sąd podniósł, że zgodnie z art. 45 § 1 krio, każdy z małżonków może żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny.

Odnosząc się do nakładów wskazanych przez M. K. w postaci środków pieniężnych przeznaczonych na budowę domu, postępowanie dowodowe wykazało, że wnioskodawca otrzymał od swoich rodziców oraz dziadka do majątku osobistego darowiznę w łącznej kwocie 430.000 złotych, którą to kwotę w całości przeznaczył na inwestycję związaną z budową domu. Wobec powyższego Sąd I instancji uznał, że kwota ta stanowiła nakład z majątku odrębnego wnioskodawcy na majątek wspólny małżonków.

Na żądanie A. K. (1) Sąd rozliczył również nakłady poczynione przez nią z majątku osobistego na majątek wspólny i ustalił, że nakłady te stanowiły łączną kwotę 60.000 zł. Postępowanie dowodowe wykazało, że pieniądze na ten cel uczestniczka uzyskała z darowizn udzielonych jej przez rodziców.

Odnośnie żądania wnioskodawcy rozliczenia kosztów utrzymania nieruchomości w K. oraz kosztów ubezpieczenia komunikacyjnego samochodu H. Sąd Rejonowy uznał, że nie mogą one obciążać wnioskodawczyni, skoro nie korzystała w tym czasie ani z nieruchomości, ani z samochodu.

Sąd I instancji wskazał, że zgodnie z art. 212 § 3 kc w zw. z art. 46 kro, w razie ustalenia dopłaty lub spłaty, sąd oznaczy termin i sposób ich uiszczenia, wysokość i termin uiszczenia odsetek, a w razie potrzeby także sposób zabezpieczenia. Oznaczenie terminu i sposobu uiszczenia spłat lub dopłat zależy zasadniczo od możliwości płatniczych osoby zobowiązanej i potrzeb osoby uprawnionej do ich otrzymania. Uwzględniając powyższe okoliczności Sąd zasądził tytułem spłaty i rozliczenia nakładów od M. K. na rzecz A. K. (1) kwotę 48.415 zł płatną w terminie 6 miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku uchybienia powyższemu terminowi płatności. Jest to termin wprawdzie nieodległy, lecz wspólność majątkowa ustała między stronami w 2014r. i od tego czasu wnioskodawca, musiał liczyć się z nieuchronnością rozliczeń oraz poczynić w tym celu stosowne oszczędności. Ponadto M. K. otrzymuje stałe wynagrodzenie, od początku deklarował chęć dokonania spłaty na rzecz uczestniczki postępowania, stosownie wcześniej znał treść opinii biegłego co do wyceny nieruchomości więc zapewne mógł przygotować się i zgromadzić odpowiednią sumę.

Ponadto Sąd, zgodnie z żądaniem wnioskodawcy nakazał A. K. (1), aby opuściła i opróżniła zabudowaną nieruchomość położoną w K. i wydała ją wnioskodawcy M. K..

Z uwagi na fakt, że ani wnioskodawca, ani uczestniczka postępowania nie chcieli przejąć na własność ruchomości w postaci biżuterii, pralki, oraz samochodu H. (...), Sąd postanowił dokonać podziału w/w składników poprzez zarządzenie sprzedaży tych ruchomości przez komornika sądowego z zastosowaniem przepisów kodeksu postępowania cywilnego, a uzyskaną ze sprzedaży sumę przyznać M. K. i A. K. (1) po ½ części.

O kosztach postępowania Sąd orzekł zgodnie z art. 520 § 1 kpc.

Apelację od postanowienia złożyła A. K. (1), zaskarżając je w całości i zarzuciła:

- naruszenie art. 233 § 1 kpc poprzez wadliwą ocenę zeznań wnioskodawcy i wyciągnięcie z nich nieuprawnionego wniosku, że cała kwota przekazanych darowizn została przeznaczona wyłącznie na nieruchomość wspólną w K., podczas gdy wnioskodawca zeznał, że z tych pieniędzy wpłacił także pierwszą ratę na samochód w leasingu, a także pominięcie w ocenie dowodów z dokumentów określających wysokość dochodów stron po zawarciu związku małżeńskiego oraz w trakcie budowania nieruchomości wspólnej oraz pominięcie okoliczności, że strony inwestowały sukcesywnie mniejsze kwoty, co doprowadziło do błędnego ustalenia, że zarobki stron w tym czasie nie były na tyle wysokie, żeby mogli zrealizować tak dużą inwestycję;

- naruszenie art. 328 § 2 kpc poprzez sporządzenie uzasadnienia w sposób, który uniemożliwia jego kontrolę w zakresie ustalenia, na jakich dowodach sąd oparł się, uznając że cała kwota otrzymanych przez wnioskodawcę darowizn została przeznaczona na budowę nieruchomości wspólnej oraz jaką metodę przyjął do określenia wysokości spłaty na rzecz uczestniczki;

- naruszenie art. 6 kc w zw. z art. 45 § l kro poprzez dokonanie dowolnego ustalenia, jaka część darowizny uczestnika została spożytkowana na budowę nieruchomości wspólnej, pomimo że ciężar udowodnienia, jakie nakłady zostały poczynione z majątku osobistego na majątek wspólny obciąża stronę;

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia, polegający na nieprawidłowym określeniu wartości majątku wspólnego stron przy prawidłowym ustaleniu jego składu.

Mając na uwadze powyższe zarzuty apelująca wniosła o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez ustalenie równych udziałów stron w majątku wspólnym i zasądzenie na jej rzecz spłaty w wysokości „202.99443,27 zł”(?), a także zasądzenie kosztów postępowania za obie instancje.

W odpowiedzi na apelację M. K. wniósł o jej oddalenie i zasądzenie zwrotu kosztów postepowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy dodatkowo ustalił:

Wartość rynkowa zabudowanej nieruchomości położonej w K., stanowiącej działkę oznaczoną w ewidencji gruntów numerem 66/44 o powierzchni 0,2191 ha, według stanu na dzień ustania wspólności majątkowej małżonków A. i M. K. oraz aktualnych cen rynkowych, wynosi 470.000 zł, w tym wartość gruntu 81.400 zł, zaś wartość naniesień 388.600 zł (opinia uzupełniająca biegłego z zakresu szacowania nieruchomości R. K. k: 595 – 613)

Niezabudowaną nieruchomość w K. stanowiącą działkę nr (...) o powierzchni 0,2191 ha małżonkowie A. i M. K. nabyli za środki należące do ich wspólnego majątku. (dowód z przesłuchania stron k: 532 – 534 w nawiązaniu do twierdzeń przytoczonych na rozprawie k: 74)

Z pieniędzy podarowanych wnioskodawcy przez rodziców i dziadka w łącznej wysokości 421.000 zł, M. K. wpłacił pierwszą ratę leasingu samochodu marki V. (...), która wynosiła 13.353,20 zł. Pozostała część środków pochodzących z darowizn została przeznaczona na budowę domu. (dowody przelewu kwot 30.000 zł, 13.000 zł, 182.500 zł, 13.000 zł, 182.500 zł k: 44 - 45; zeznania świadków: A. K. (3) k: 335 – 337, P. K. k: 337 – 338; dowód z przesłuchania stron – zeznania M. K. k: 532 – 533; k: 534 – w nawiązaniu do jego twierdzeń faktycznych przytoczonych na rozprawie 20 stycznia 2016r. k: 74; umowa leasingu operacyjnego k: 536 - 537)

Rodzice uczestniczki postępowania podarowali jej łącznie 60.000 zł. Te środki w całości zostały przeznaczone na budowę domu w K.. (dowody przelewu kwot 15.000 zł, 10.000 zł, 25.000 zł, 10.000 zł k: 44 – 45; zeznania świadków: S. D. k: 345 – 346, J. D. k: 347 – 348, M. D. k: 348 – 349; dowód z przesłuchania stron – zeznania A. K. (1) k: 533 w nawiązaniu do jej twierdzeń przytoczonych na rozprawie 20 stycznia 2016r. k: 74).

W pozostałym zakresie Sąd II instancji podziela ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego i przyjmuje je za własne.

Wartość poszczególnych składników majątkowych na etapie postępowania apelacyjnego nie była kwestionowana. Natomiast Sąd Okręgowy z urzędu dopuścił dowód z uzupełniającej opinii biegłego z zakresu szacowania nieruchomości w osobie R. K., z uwagi na treść art. 156 ust. 3 i 4 ustawy z 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami, (Dz. U. 2018.121 – j.t.), zgodnie z którym operat szacunkowy co do zasady może być wykorzystywany do celu, dla którego został sporządzony, przez okres 12 miesięcy od daty jego sporządzenia. Opinia sporządzona w postępowaniu przed Sądem Rejonowym straciła aktualność 29 lipca 2017r.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest częściowo zasadna.

W pierwszej kolejności należy podkreślić, że zarzut błędnych ustaleń poczynionych w I instancji, czyli naruszenia art. 233 § 1 kpc, co do źródeł finansowania budowy domu jest słuszny tylko w niewielkim zakresie. M. K. przyznał, że z podarowanych mu przez najbliższych środków, wpłacił pierwszą ratę leasingu samochodu marki V. (...), która wyniosła 13.353,20 zł. Pozostałą część darowizny, podobnie jak żona, przeznaczył na budowę.

A. K. (1) w toku postępowania przed Sądem Rejonowym nie zaprzeczyła w sposób jednoznaczny, że pieniądze otrzymane przez męża od jego rodziców i dziadka, zostały przeznaczone na budowę domu w K.. Uczestniczka podała jedynie w wątpliwość, na co mąż przeznaczał wypłacane ze wspólnego rachunku sumy. Nigdy jednak nie postawiła tezy, że wnioskodawca przeznaczył je wyłącznie na swoje potrzeby. Warto zauważyć, że wszystkie darowizny, również te otrzymane przez A. K. (1) od jej rodziców, jak i bieżące dochody małżonków wpływały na ich wspólne konto w banku. Zatem systematyczna wypłata różnych kwot może wskazywać zarówno na pokrywanie kosztów budowy, jak i zaspokajanie bieżących potrzeb życiowych całej rodziny, zwłaszcza że dostęp do rachunku bankowego mieli oboje małżonkowie. O przeznaczeniu pieniędzy, podarowanych przez najbliższych krewnych M. K., na wydatki związane z budową, świadczą nie tylko twierdzenia wnioskodawcy, ale również zeznania A. K. (3) i P. K..

Dlatego Sąd Okręgowy nie podziela stanowiska uczestniczki, że Sąd I instancji dopuścił się naruszenia art. 6 kc. Przekonanie apelującej, że wnioskodawca powinien udowodnić, iż pieniądze podarowane przez rodzinę męża zostały wydane na budowę, byłoby uzasadnione, gdyby twierdziła ona, że wnioskodawca roztrwonił ok. 400.000 zł i wskazała, w jaki sposób. Tymczasem poza samymi ogólnikowymi wątpliwościami, uczestniczka nie sformułowała żadnych konkretnych zarzutów co do rozdysponowania tych środków. Dlatego należy przyjąć, że zarówno darowizny krewnych wnioskodawcy, jak i darowizny krewnych uczestniczki zostały zużyte na budowę domu, z tym jedynie zastrzeżeniem, że M. K. sfinansował z niej także pierwszą ratę leasingu.

W zasadzie należy przyznać apelującej rację, że Sąd Rejonowy naruszył art. 328 § 2 kpc, ponieważ treść uzasadnienia nie pozwala na ścisłe przeanalizowanie toku rozumowania Sądu, który doprowadził do wniosku, iż w wyniku podziału majątku wspólnego oraz rozliczenia nakładów z majątków osobistych na majątek wspólny, A. K. (1) ma otrzymać 48.415 zł. Sama konstrukcja uzasadnienia może nie jest zbyt klarowna, w szczególności poprzez równoczesne wskazywanie na stan faktyczny i odwoływanie się do zeznań świadków. Uchybienia te powodują, że argumentacja Sądu jest mało czytelna, ale nie dyskwalifikują zaskarżonego postanowienia. Zgromadzony w postępowaniu w I instancji materiał dowodowy wraz z dowodem z uzupełniającej opinii biegłego z zakresu szacowania nieruchomości, pozwalały na poczynienie dodatkowych ustaleń, o których mowa wyżej. Nie ma również przeszkód, aby Sąd Okręgowy skorygował nie dość jasne wyliczenia Sądu Rejonowego.

W związku z dodatkowymi ustaleniami, należy stwierdzić, że nakład w wartości nominalnej poniesiony przez wnioskodawcę z jego majątku osobistego na wspólną nieruchomość wynosi ok. 407.500 zł (421.000 zł – 13.353,20 zł), zaś nakład w wartości nominalnej z majątku osobistego uczestniczki na wspólną nieruchomość wynosi 60.000 zł. Zatem oboje małżonkowie wyłożyli na budowę ze swoich majątków osobistych 467.500 zł (407.500 zł + 60.000 zł), co przewyższa aktualną wartość rynkową naniesień, która została oszacowana przez biegłego na 388.600 zł. Taka sytuacja wynika z tego, że wartość rynkowa budynku nie pokrywa się z rzeczywistymi wydatkami na zakup materiałów i robociznę. Dlatego też, aby dokonać prawidłowego rozliczenia nakładów, Sąd Okręgowy obliczył stosunkowy udział każdego z małżonków i ustalił, że A. K. (1) poniosła ok. 13% wszystkich kosztów budowy (60.000 zł/467.500 zł), natomiast M. K. 87% tych kosztów. Odnosząc te proporcje do aktualnej wartości rynkowej naniesień, należy przyjąć, że wartość nakładów z majątku osobistego wnioskodawcy wynosi 338.082 zł (388.600 zł x 87%), zaś wartość nakładów z majątku osobistego uczestniczki - 50.518 zł (388.600 zł x 13%).

Sposób podziału majątku wspólnego przeprowadzony przez Sąd Rejonowy ostatecznie nie był kwestionowany. Natomiast samo wyliczenie wysokości dopłaty z uwzględnieniem nakładów z majątków osobistych przedstawia się następująco:

Wartość składników podlegających podziałowi, z wyłączeniem pralki, samochodu marki H. (...) i biżuterii, które mają być sprzedane na podstawie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym, wynosi łącznie 503.318.54 zł, zaś po pomniejszeniu o nakłady po ich wzajemnym potrąceniu, tj. o 287.564 zł (338.082 zł – 50.518 zł), wartość wspólnego dorobku wynosi 215.754,54 zł. Wartość udziału każdego z małżonków wynosi 107.877,27 zł (215.754,54 zł x ½). Ponieważ jedynym składnikiem majątku przyznanym na własność uczestniczce jest telewizor o wartości 500 zł, należało zasądzić od M. K. na jej rzecz 107.377,27 zł tytułem dopłaty, w której uwzględniono już rozliczenia z tytułu nakładów z majątków osobistych na majątek wspólny.

Zmieniając zaskarżone postanowienie w tym zakresie, Sąd nie odroczył już terminu płatności, mając na uwadze, iż wniosek o podział majątku wspólnego został złożony trzy lata temu, zaś od wydania zaskarżonego postanowienia upłynęło pół roku, zatem M. K. powinien być przygotowany na obowiązek dokonania jednorazowej zapłaty z dniem uprawomocnienia się postanowienia.

Dalej idąca apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Wniosek o ustalenie równych udziałów w majątku wspólnym jest o tyle bezpodstawny, że taka zasada wynika z treści art. 43 § 1 kro i nie ma potrzeby potwierdzania jej w orzeczeniu Sądu. Inaczej przedstawia się sytuacja, gdy choćby jeden z uczestników domaga się ustalenia nierównych udziałów na podstawie art. 43 § 2 kro. Jeśli Sąd dochodzi do wniosku, że taki wniosek jest niezasadny, wówczas go oddala, jeśli uwzględnia – ustala jakiej wielkości udział w majątku wspólnym przysługuje każdemu z małżonków.

Sąd Okręgowy podziela również pogląd Sądu I instancji, że podstawą rozstrzygnięcia o kosztach postępowania powinien być art. 520 § 1 kpc. W sprawach o podział majątku wspólnego nie występuje sprzeczność interesów, o której mowa w art. 520 § 2 i 3 kpc, niezależnie od stanowiska stron i zgłaszanych przez nie twierdzeń i wniosków w przedmiocie składu, wartości i sposobu podziału majątku wspólnego. W postępowaniu tym strony są także w równym stopniu zainteresowane rozstrzygnięciem i ich interesy są wspólne o tyle, że celem postępowania jest wyjście ze wspólności majątkowej i uregulowanie wzajemnych stosunków majątkowych. (por. postanowienie Sądu Najwyższego z 23 października 2013 r., IV CZ 74/13, LEX nr 1388478).

Z tych wszystkich względów, Sąd Okręgowy zmienił zaskarżone postanowienie na podstawie art. 386 § 1 kpc.

O kosztach postępowania za II instancję Sąd orzekł w myśl art. 520 § 1 kpc i dlatego wnioski M. K. i A. K. (1) o ich zwrot zostały oddalone.

Ponadto Sąd nakazał pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gostyninie od wnioskodawcy i uczestniczki po 790,26 zł tytułem zwrotu wydatków, stosownie do treści art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 520 § 1 kpc.

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE